137* Jaarwag.
1914
Donderdag
8 October.
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie.
Ingezonden^ Mededeelingen.
VersGhilIenfle Berichten.
V. 237.
.nmksh»
Dm eomrui vtrichijat I* gé lijk», net oifaoaJtriag ra Zomi a Iiut4ig»|
pH kwartaal, soowol voor Middelburg al» Toor alle plaatiem ia Nederlaad framoo pp! f 1.25]
Aiioaierlijke aammer» koitea 5 oeaL
A4v»rt»mti6* bij aboaaemeat op Toordeelige voorwaardea.
Pro»peota««ea daarraa zya aaa het bareaa te bekome a,
A4**rt»afci0n. voor het eeritrolgeade aammer moetea de» middag» vóór 6 a aar
aaa het bareaa bezergd aija.
Adrerteatiaa ft 20 oeat per regel! Bij aboaaemeat eeol lager! Gleboort*-, dood» ea
alle aadere familieberiohtea ea Daakbetaigiagea tu 1—7 regel» i 1.50 j elke regel mee
20 oeat Eeolames 40 eeat per regel! Groot* letter» aaar de plaat»! 1* "j iaaemea.
Tot de plaat* Lag tu adeerteati0a ea reolamei, aiet af kom «tig ait Z e 1 a a d, betreffead
Haadel, Nijverheid ea Geldwezea, i» gerechtigd het Alceaieea Adverteatte-Bireas;
A. DB LA MAK As., N.Z. TMnirgwil M6, Aaurterdasi.
OP DE VLUCIIT.
De slroom vluchlelingen uil Antwerpen
-die Zaterdag en Zondag al zo<\ rijkelijk
begon te vloeien, is vooral gisteren nog
meer aangezwollen. De aanmaning aan
vrouwen en niet-strijders om de stad te
verlaten heeft een reusachtigen uittocht
veroorzaakt. Midden in den nacht zag
men reeds in de stralen lange op'ochlen
van met bagage beladen vluchtelingen die
voor een deel naar het station gingen, öf
de poorten aan de Noordzijde uittrokken,
allen naar de Nederlandsche grens. En
anderen weer naar de Schelde-lcade, waai
de eene boot voor de andere na werd vol
geladen om de vluchlelingen de Schelde
,af te brengen, naar Neuzen en Vlissingen.
En nog anderen weer voeren de
Schelde over naa rhet land van Waes
in de hoop te voet verder te komen.
Kort na het afdrukken van ons vorig
nummer ontvingen we bericht dat er ze
ker tien duizend vluchlelingen in Roosen
daal waren, en men kan er van verzekerd
zijn dat er nog tienduizenden anderen in
de (overige grensplaatsen zitten.
Breda en omgeving is reeds over
stroomd Te Rotterdam kwamen gister
avond een aantal treinen uit Roozendaal
aan, stampvol met vluchtelingen, die
voor een deel doorgingen naar Den
Haag Maar te Roozendaal kwamen
gister aldoor weer nieuwe drommen
aan.
Ze zijn welkom! Ze zullen ondervinden
dat ze hier met sympathiek medelijden
ontvangen worden.
Maar de groote moeilijkheid zal zijn
die ongeordende massa zoo te verdeelen
dat allen onderdak vindién in de talrijke
plaatsen die zich op hun ontvangst heb
ben voorbereid. Het zal, vreezen we, nog
eenige dagen vorderen vóór het gelukt is
die menschen-massa te verspreiden.
De moeilijkheid om hen le leiden
wordt nog grooter omdat zoo velen naar
een bepaald doel trachten te lcomen. Een
groote menigte heeft slechts één gedachte
!nl. naar Engeland over te steken.
Uit Antwerpen te sporen naar Oostende
(was niet meer toegestaan. En daarom
trokken er zoo velen naar Vlissingen,
met volgeladen booten de Schelde af, en
ook van Roosendaal per trein. Vooral gis
ter laat in den namiddag kwam de eene
boot voor de andere na de Vlissingsche
buitenhaven binnen om hun droeven last
te ontladen.
Andere willen over Breskens naar
Oostende.
Het gevolg was dal Vlissingen overvol
raakte en dat er geen denken aan was
hen allen huisvesting te bezorgen.
Op de booten der S. M. „Zeeland" was
geen plaats meer De wachtkamers van
hel station waren allen den geheelen
nacht vol vluchtelingen. Zelfs werden
•door de welwillendheid van den stations
chef van Vlissingen eenige groote D-rijtui-
gen beschikbaar gesteld, waarvan door de
vermoeide reizigers dankbaar gebruik ge
maakt werd.
De dagboot naar Engeland van heden
was gister reeds vroegtijdig geheel be
sproken. De anderen zullen dus moeten
wachten.
Toch was het meerendeel niet te bewe
gen om het overvolle Vlissingen te verla
ten en naar "Middelburg te gaan waar
nog plaats over was.
Toen gisterenavond te half tien de
extra-lange trein uit Roosendaal hier
te Middelburg kwam, trachtten de
dames en hoeren van het Vluchtelingen
comité de reizigers te overtuigen dat ze
in Vlissingen toch geen onderdak konden
krijgen, en dal ze daarom verstandiger
zouden doen hier uit te stappen. Maar
slechts een betrekkelijk klein aantal was
daartoe te bewegenhet meerendeel reed
door. Sommigen van hen kwamen echter
later per tram weer in Middelburg.
Toch zijn er ook hier ter stede gister
eenige honderden onder dak gebracht,
wat bij de reeds hier aanwezige uitgewe
kenen een totaal geeft dat niet heel ver
▼an de duizend zal zijn.
De vluchtelingen, die hier aankwamen
en geen vaste bestemming hadden, wer
den naar het Comité voor huisvesting van
■Vluchtelingen geleid, in het bekende ge-
boxiwtje van .Vreemdelingenverkeer'op
de Markt
Daar lagen de lijsten gereed van hen
die zich hadden opgiegeven als hebbende
kamers beschikbaar met of zonder pen
sion, en andere die gratis onderdak aan
boden.
De hotels waren allen reeds overvol.
Maar bij hen die pensiongelegenheid aan
boden konden de 's avonds aangekomc-
nen nog allen onder dak gebracht wor-
(den, de meeslen op eigen kosten, eenige
op kosten van hel comité Enkele anderen
werden door particulieren gratis in huis
genomen.
Toen al deze treinreizigers, en daarna
ook nog een tramlading vluchtelingen
uil Vlissingen onder dak waren gebracht,
kwam er nog bericht, dat de nachttrein
uit Roosendaal een zestigtal vluchtelingen
te Middelburg zou brengen.
Door het comité werd toen een nacht
dienst ingesteld en werd voorts verlof ge
vraagd en verkregen om ook in het mili
tair hospitaal vluchtelingen te herbergen.
Men behoefde echter slechts voor een
deel dier nachtreïzigers van dat aanbod
gebruik te maken. Want telkens weer ra-
lelde het telefoonbelletje op 't „Vreemde
lingenverkeer" van personen die aanbie
dingen deden van zoo en zooveel bedden.
Hel was trouwens toch alom te bemer
ken hoe hulpvaardig de menschen waren
Hel is een der personen, die de clubjes
aan hun adres brachten, gebeurd, dat hij
met zeven personen wegging, en er tot
zijn verbazing met tien aankwam. Die drie
anderen bleken opgeschoten jongens te
zijn. die vrijwillig de kinderen en de tas-
schen droegen.
Nog altijd is er in Middelburg plaats
voor meer. Want behalve de voortdu
rende aanbiedingen, is ook het schaftlo
kaal ,van den Houthandel der firma Al
berts en voorts het huis in dq Nieuw-
straat (gewezen bureau van den tcrriloria-
len lcommandant) in gereedheid gebracht.
Hoe al die vluchtelingen gestemd wa
ren? Och, de meesten waren moe, velen
versuft door die paniek-vlucht, en door
die lange reis. Van wat er dien dag in
Antwerpen was gebeurd wisten de mees
ten niet veel le vertellen, want ze waren
reeds vroeg uit de stad gegaan.
Maar verscheiden waren ziek, sommi
gen van zenuwoverspanning, anderen om
dat ze reeds ziele waren toen ze weggin
gen. Te Vlissingen bracht een der booten
een vrouw aan, die twee dagen tevoren
bevallen was. Uit het kraambed werd ze
aan boord gedragen. Maar te Vlissingen
mocht ze, op dringend bevel van den dok
ter, voorloopig zelfs niet van boord ver
voerd worden
We hebben ook nu weer droeve verha
len gehoord van uiteengerukte families,
van personen aie niet weten waar hun
familieleden zijn. We hoorden zelfs van
een moeder die haar vijfjarig dochtertje
en haar zuster in het vreeslijk gedrang te
Roosendaal is kwijt geraakt.
Maai1 al zijn de meesten zoo gelukkig
hun gezin bijeen te hebben gehouden, en
al hebben ook velen nog 't onontbeerlijke
lijfgoed kunnen meenemen, 't is iets
verschrikkelijks zijn woonplaats te moe
ten ontvluchten, en dan te weten dat de
groote kans beslaat op algeheele vernie
ling van hun eigendom, 't zij door grana
ten. "t zij door brand Wat zal er van
hun huis nog staan, als ze terugkeeren?
En dan daarbij nog de moreele ge
druktheid door die steeds verder drin
gende verovering van hun Land door de
Duilscbers. Arme Belgen!
Is het nog noodig aan te sporen tot
een extra-gift aan de comité's tot hulp
aan de vluchetlingen
Men kent de adressen van de penning
meesters
van het plaatselijk comité te Middel
burg, Molenwater N 38;
van hel provinciaal comité, Balans D 5
ook hier ter stede.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Verboden van uitvoer.
Het Stbl. no 473 bevat hel Kon. be
sluit van 6 dezer, houdende verbod van
uitvoer van mansklecdingstukken wollen
borstrokken, wollen truien, wollen sok
ken en wollen handschoenen.
Het Stbl no. 474 bevat het Ivon besluit
yan 6 dezer, houdende verbod van uit
voer van prikkeldraad, ledige zakken,
ruwe jute, jute doek ,jute garens en
linnen garens
De uitvoer van de in deze Kon. be
sluiten genoemde artikelen is verboden
van den dag der afkondiging van dit
besluit.
De Kroon behoudt zich voor, dit ver
bod tijdelijk op te 'heffen of in bij
zondere gevallen daarvan ontheffing te
doen verleenen.
Maximum prijzen
In aansluiting met zijn circulaire van
30 September jlJ inzake maximumprij
zen van granen >n broodsoorten, heeft
de minister van landbouw, nijverheid
en handel den •burgemeesters bericht,
dat onderdeel C, sub 3o, als volgt gele
zen moet worden: Gebroken Groningscli
Toggebrood per K G. f 0 10.
Onze gezant in België
De verplaatsing van het Nederland
sche gezantschap van Antwerpen naar
Oostende is aangaande. Zij werd reeds
gisteren verwacht. N. R. C.
Kon. Ngt. Steuncomité 1911.
De 7e lijst van bijdragen voor het
Kon. Nat. steuncomité bevat een bedrag
van f 18 203,44, waardoor het totaal
stegen is lot f 522,966,80
Graan.
De gisterenmorgen te Rotterdam bin-
nengeloopen „Soestdijk" van de Holland-
Amerikalijn bracht 6000 ton graan aan
voor de regeering-
De aan hou ding van schepen
De Londensclie correspondent van het
Hdbl. seint
Naar ik verneem, heeft de Britsche
regeering thans verklaard, Nederland
sche schepen met voedingsmiddelen,
pok cacao, koffie en tropische vruchten,
te zullen doorlaten, mits hel cognosse
ment niet aan order, maar op naam
van een bepaald persoon staal.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot notaris te Geleen, A.
M. J A. Melotte,- candidaat te Nijmegen.
zijn, voor den tijd van 5 -jaren be
noemd tot buitengewone leden van den
Octrooiraad, de heeren H. Cop. s. en w.
i., hoogleeraar aan de Technische Hoo-
geschool te Delft; dr J. P. Ivuenen,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Leiden, en dr. W P. Jorissen, lector
pan de Rijksuniversiteit te Leiden
Uit Middelburg.
Bij den aanvang der graanmarkt
alhier hield heden de waarnemende bur
gemeester de heer P. Dumon Tak een toe
spraak tot de beursbezoekers, ..aarin hij
zeide te vertrouwen, dat zoowel de hande
laren als de landbouwers zich zullen ont
houden van de kwade praktijken, welke elders
zijn voorgekomen, en die aanleiding zouden
kunnen zijn tot maatregelen, waarbij de
goeden het met de kwaden zouden moeten
bekoopen. Inzonderheid wees hij er op dat
te Goes tarwe tot t 13.60 is verkocht, het
geen verre boven den vastgestelden maximum
prijs is.
Tot heden is aan iedere persoon en
elke vereeniging die aan het steuncomité
alhier een bijdrage deed toekomen, daar
voor onder dankzegging bericht gegeven.
Daar het meermalen is voorgekomen, dat
bijdragen inkwamen waarbij geen naam van
persoon of vereeniging was vermeld, zullen
voortaan eenmaal 's weeks alle ingekomen
giften in deze courant worden medegedeeld,
en de vaste wekelijksche bijdrage daarbij
worden vermeld.
U.it Walcheren.
Gisteravond 6 unr zijn per tram uit
Vlissingen te Koudekerke aangekomen
en in het Vereenigingsgebonw ondergebracht
20 Antwerpsche vluchtelingen.
Eenige Belgische moeders te Dom
burg hebben bij het hoofd der openbare
school aldaar plaatsing verzocht voor hun
kinderen op de gemeenteschool. Doordat zij
echter geen ot geen geldig vaccinewijs kon
den toonen, moesten ze voorloopig teleur
gesteld worden.
Uit Zuid-Beveland.
De doortrek van vluchtelingen uit
Belgiö, welke te V 1 a k e reeds sedert eenige
weken aan den gang is, is heden plotseling
zeer toegenomen, tengevolge van het bom
bardement van Antwerpen. Verscheidene
booten kwamen heden te Hansweert aan,
allen vol vluchtenden. Per trein van Vlake
gaan velen verder naar verschillende be
stemmingen. Gister avond vertrokken er 82
naar Goes waaronder vele vrouwen en kin
deren. Een 40 tal gingen naar Vlissingen,
vermoedelijk met Engeland als einddoel.
Ook te Hansweert zijn er reeds verschei-
denen ondergebracht terwijl ook te Schore
alle beschikbare ruimte zal worden inge
nomen. Ook liggen verscheidene lichter -
schepen in het kanaal, waarop soms vijf a
zes gezinnen tijdelijk wonen.
Droevige tafereelen worden door allen
opgehangen over de ellende die velen reeds
hebben doorstaan.
Velen zijn er bij die vroeger welgesteld,
nu al hun have en goed, en bovendien
familieleden hebben verloren. Er worden
hier nog ruim duizend vluchtende Neder
landers verwacht die naar Rotterdam be
stemd zijn en per extratrein zullen worden
doorgevoerd. Gedurende drie dagen reeds
wordt hier zoowel overdag als 's nachts het
kanongebulder duidelijk gehoord in de
richting van Antwerpen.
Uit Schouwen-D uiveland.
Daar het besluit van den raad te
R e n e s s e, waarbij C. Kooman als lid werd
toegelaten door Ged. Staten is vernietigd,
zal daar binnenkort eene nieuwe verkiezing
voor een lid van den gemeenteraad moeten
plaats hebben.
Op het lijk, dat te R e n e s s e is
aangespoeld, is nog gevonden een brief
Brown op de Hogne. Heden heeft de ter
aarde bestelling met militaire eer plaats,
waarvoor een detachement landweermannen
onder commando van een sergeant uit Zie-
rikzee was gekomen. De kist, met de En-
gelsche vlag gedekt, werd door de militairen
gedragen, ds. De Roode uit Zierikzee (de
predikant van Renesse is onder de wapenen)
sprak de militairen toe en hield daarna de
Engelsehe lijkdienst. De burgemeester be-
dnnkte ds. de Roode en de militairen voor
de laatste eer den onbekenden oorlogsman
bewezen.
Uit Tholen.
- Iu de j.l. Dinsdag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad te St. Anna-
land werd behandeld en vastgesteld de
gemeentebegrooting dienst 1915, in ontvang
en in uitgaaf op een gelijke som van
t 20,862,74. Evenzoo de begrooting van de
weezenarmen over dat jaar, in ontvang en
uitgaaf op een gelijke som van f 8021,36.
Tot onderwijzeres aan de 0. L. school
werd in plaats van mej, H. Ph. van Gorsel,
aan wie op haar verzoek met 1 October j.l.
eervol ontslag uit deze betrekking was ver
leend, benoemd mej. J. J. van Dijke alhier.
Met haar stonden op de voordracht de da
mes J. Q. de Klerck te Cadzand, M. J.
Fluijt te Zierikzee en A. M. de Jong te
Vlissingen.
Voor bet geven van herhalingsonderwijs
aan jongens werden aangewezen de onder
wijzers L. J. Soeters, A. P. Bel en J. van
Luijk.
Met algemeene stemmen werd verder de
jaarwedde van den onderwijzer L. J. Soeters
verhoogd met f 125 en gebracht op f 950
met 1 Januari j.l.
Omdat de goedkeuring op de heffing van
een kaai- en havengeld slechts was verleend
tot 1 Januari 1915 besloot de raad deze
ng te bestendigen en in de regeling
daarvan geen verandering te brengen.
De commissie, die zich te Scherpe-
n i s s e gevormd heeft tot het inzamelen
van gelden voor behoeftige vluchtelingen,
wanneer die zich in deze gemeente mochten
aanmelden of worden gezonden, heeft op de
verschillende inteekenlijsten ontvangen een
bedrag van f 423.10.
Als uitvoerend bestunr werd uit do 10
leden gekozenDr. Polderman, voorzitter
burgemeester D. Kleppe, vice-voorzitter, het
hoofd der school, de heer R. Jager, secre
taris en de heer j. van de Velde I.z., pen
ningmeester.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
- Dinsdag werd in de Ned. Herv. kerk
te IJ zen dijke een concert gegeven door
en voor de militairen met medewerking
der familie Van der Boom.
Na een inleidend woord van kapitein Van
der Zee nam het concert een aanvang, welks
vocaal en instrumentaal deel goed werd
uitgevoerd en met stille aandacht beluisterd.
Het aantal toehoorders bedroeg plm. 150,
waaronder ook velen uit de burgerij. De
organist speelde na het programma het
volkslied, dat staande werd aangehoord en
Besmettel ij ke ziekten.
In de week van 30 September tot en met
6 October kwam uit Zeeland ter kennis van
den centralen gezondheidsraad 1 geval van
typhus of febris typhoïdea uit Sluis.
8g7.
PRIJS Ft 1.- in apothefcen gn drogisterijen.
MoratEfs m Brochures: Agentschap Sarphattsu.34. Amsterdam
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen le Oosterhaule A. de Voogd,
Purmerland.
Geref. Kerken.
Beroepen te Abcoude A. Mulder,
Strijen.
Geslaagd voor het voorloopig machi
nisten diploma de Heer C A Appel leeV-
ling der De Ruijterschool.
Volgens het N. v. d. D. hebben
niet minder dan 63 studenten bedankt
als lid van heb' Delfsch Studentenkorps)
Voetbal.
Voor de Zuidel. af]deeling A moeten
Zondag a s. de volgende wedstrijden
worden gespeeld Zeelandia II—M. V. V.
O. (scheidsr Dudok van Heel), Vlissingen
Zeeland Vooruit (Jac. de Visser) en Zee
landia—Dosko (van Bel.)
RECHTZAKEN.
Voor den krijgsraad te 's Ilage vor
derde de auditeur-militair 5 maanden mi
litaire gevangenisstraf gerekend te zijn
ingegaan op 21 Augtegen den milicien
soldaat M Tvan de 3e comp depót-
bat van de 3e infanterie-brigade, ter
zake van dienstweigering (het niet vol
doen aan de lastgeving van een korpo
raal in het kampement, gelegerd in het
Schoolgebouw aan de Nieuwe School
straat in Den Haag, om te helpen eten
te halen
De verdediger, mr Hymans. refereerde
zich laan hel oordeel van den krijgs
raad
HANDEL EN NIJVERHEID.
Ooester s.
In de maand September 1914 werden
verzonden van Tholen, Yerseke, Wemel-
dinge. Krabbendijke en Bruinisse naar
onderstaande landen:
Nederland 31300 oesters.
België 800
Engeland 160500
DuilschLand 183000
Totaal 375600 oesters
Dit totaal bedroeg 2.342000 in dezelf
de maand van het vorig jaar.
I. en Th. Ct.
- Te Roosendaal is het 4-jarige zoon
tje van den commies van de Holland-
sche Spoor S door een wagen met
vluchlelingen "uit Antwerpen overreden
en gedood.
Eergisteren en gisteren zijn op het
strand langs de geheele Hollands,che kust
weer tal van lijken van Engelsehe zee
lieden aangespoeld. Van sommigen was
de indenliteit moeilijk vast te stellen,
daar zij geheel naakt waren.
