MIODELBURGSCBE COEBMT. 137* Jaargui. 1914 Maandag 5 October. BINNENLAND. Dit Stad en ProTlneie. 234. Du» eoirut ▼•nohjjmt dagtiijki, net vtxomlariag tu Zom- 11 Iuit4ag»i, i ^8 pair kwartaal, xoowal voor Middelburg als voor alia plaatiam in Nadarlaad fraaoo pp. 11 25, Afsoaderlijk© aammars koataa 6 oaat Aèverteutiëa bij abonnement op voordeelige voorwaarde*. Proipeotmiea daarvan tijn aaa bet bureau te bekomea* Advertentie» voor bet eerstvolgeada summer moetea des middags vóór ééa mar aaa bet bmream bezorgd zij». Advertenties 1 30 oaat par rage)! Bij aboimaasamt vaal lager? Geboorte-, dood- aa alle aadere familieberichten am Daakbetaigiagea va» 17 ragala f 1.60; alka regel siaai 20 oeat. Baolamas 40 caat per regel. Groote lettere maar de plaats; die rij iaaemea. Tot de plaatsiag va» adrerteatiëa ea reolames, aiet afkomstig ait Z e 1 a a d, betreffend^ Haadel, Nijverheid ea Geldwezen, is gerechtigd bet Algeaeel Adrerteatle-BireiV A. UK LA HAH As., N.Z. Toeroirtwal 266, imiterdaa, Antwerpen en onze nentraliteit. (Ingezonden.) Niet zonder eenige bezorgdheid heb ik het hoofdartikel over bovenstaand onder werp in de courant van 3 dezer gelezen. Mrj komt namelijk onjuist voor de veronderstelling, waarvan dat schrijven uitgaat, dat kleine incidenten als door voer èu doorvaart op de Westerschelde en dergelijke voor de oorlogvoerende mogendheden aanleiding zouden kunnen geven, om direct of indirect op onze neutraliteit inbreuk te uiaken en ons daardoor in internationale moeilijkheden te brengen, waarvan een gedwongen deelneme aan den oorlog het gevolg zou knnnen zijn. Wil eenige mogendheid ons inderdaad in den oorlog betrekken, dan kan zij tien redenen voor ééne vinden om daar aan een schijn van recht te geven en geeue nog zoo ver gedreven voorzichtig heid van onzen kant zal knnnen baten, wanneer een voorwendsel tot ingrijpen gezocht wordt. Maar is omgekeerd eene mogendheid van zins onze neutraliteit wèl te outzien, dan zal zij ook op loyale wijze te vinden zijn, om elk voorkomend verschil van meeniDg over handelingen onzerzijds tot eene vreedzame oplossing te brengen. In dergelijke gewichtige aangelegen heden gaan de groote staatslieden stellig niet naar de luimen van het toeval, naar oogenblikkelijke incidenten te werk, maar znlien zij veeleer van den aanvang af een weloverwogen, vooraf beraamd plan volgen en consequent doorvoeren. Gaat men alzoo van het standpunt uit, dat in dezen niet toevallige en kleine, maar vaste en gewichtige beweegredenen den doorslag zullen geven, dan meen ik, dat al het tot dusver gebeurde voor de onder stelling pleit, dat noch Duitschland noch Engeland en zijne bondgenooten er ook maar eenigszins naar streven, om onze neutraliteit te schenden of in de waag schaal te stellen. De Duitsche keizer heeft aan ziju leger gelast om Nederland streng te ontzien en telkens heeft men kunnen lezen, dat het Nederlanderschap bij de Duitsche auto riteiten eene aanbeveling was: cScbonet dieses Hans, hier wohnen Hollander». Die gedragslijn is in overeenstemming met het geheele verleden van den keizer, die zelf het bloed der Oranjes in zijne aderen voelt en gedurende zijne meer dan vijf-en-twintigjarige regeering niet opge houden heelt, zoowel aan onze kouingin als aan ons land bewijzen zijner hoffe lijkheid en ridderlijkheid te geven. Eu wat Engelaud betreft om den voor onze neutraliteit meest op den voor grond tredenden bondgenoot te noemen wie, die de gave d68 onderscheids bezit, kan ook maar een oogenblik twij felen aan de hooge oprechtheid van de door de Engelsche midisters in hunne klassieke welsprekendheid en met zeld zame rondborstigheid zoo herhaaldelijk afgelegde verklaringen, dat de neutrali teit der kleine Staten een hoeksteen van hun politiek beleid vormt? Naar ons bericht werd, heeft dat rijk zelfs aan onze Regeering zijne rechtstreeksche tusschen- komst aangeboden, voor het geval Duitsch land onze nentraliteit mocht schenden is het clan niet ongerijmd te veronderstellen, dat het zelf onze onzijdigheid zou willeu aanrauden De zedelijke ruggesteun, dien Engeland in het oog van zijne eigen bevolking en van de halve wereld ontleent aan zijn moedig optreden voor de belan gen van zwakkeren, zon immers geheel wegvallen, wanneer het op zijne beurt zelf ongeoorloofden dwang op de kleine staten ging uitoefenen Maar niet alleen zullen dergelijke utiliteitsredenen Engeland nopen ons op geenerlei wijze lastig te vallen, in nog sterker mate zal daartoe bijdragen bet bewustzijn der politieke geestverwant schap van het Britsche en het Neder - lanÜ8che volk de eenwen doorwant, zooals de Minister Asquith dezer dagen zoo helder deed uitkomen, landen als Zwitserland en Nederland vormen immers met Engeland de bakermat der vrijheid in Europa Daarom mogen wij bogen op Engelands onverdeelde sympathie, daarom staat het met zijne eer in voor de ouvoorwaarlijke handhaving onzer neutraliteit. Hony soit qui mal y pense Ik heb de pen opgenomen, ten deele om mijne gewestgenooten eenigszins ge rust te stellen in deze onrustige tijdeu; wel hecht ik aan mijn woord op zich zelf niet zulke groote waarde, maar ik ben vastelijk overtuigd, dat het ruime standpunt, dat ik hierboven ontwikkelde, inderdaad het ju ste is. Ten deele schreef ik, om nog iets anders en hoog.rs te doen uitkomen, omdat ik namelijk geloof aan de goede trouw van meuschen in het algemeen en omdat ik in dit bijzonder geval hecht aan plechtige verzekeringen, niet, die door een vorig geslacht geschreven zijn op wat men dezer dagen een vod papier" genoemd heeft, maar die met eene van aandoening trillende stem, uit een diep bewogen, maar vastberaden gemoed voor het forum der wereld werdeD uitgespro ken door de hoogst-staande mannen, die thans in naburige rijken het wel en wee der menscbbeid in handen hebben. Door aan die goede trouw ten opzichte van welke ook d<-r strijdvoerende partijen een niet gerecht vaardigden twijfel te koesteren zouden wij in werkelijkheid ophouden ook innerlijk die hooge neu traliteit in acht te nemen, welke zich boven vooroordeelen van nationalen of internationalen aard weet te verheffen. W. POLMAN ERUSEMAN. Aaugêrion een onderwerp als dit, samengesteld uit veronderstellingen, zich niet leent voor een polemiek, zullen we ons er toe bepalen de meening van den geachten inzender, staande tegenover de onze, aan onzen lezers bekend te maken op dezelfde plaats waar wij onze be schouwing gaven. Red. UIT HET BELGISCHE GRIJSBOEK. België heeft een „Grijsboek" uitgegeven bevattende de diplomatieke correspondentie betreffende den oorlog. Dit bosk bevat een telegram van 9 Augustus van den Belgischen gezant in Den Haag, baron Fallon, aan den Belgischen mi nister van buitenlandsche zaken, hoedende mededeeling, dat onze minister van buiten landsche zaken hem had verzocht, aangezien de Amerikaansche gezant te Brussel daar tegen bezwaar had, aan de Belgische Re geering over te breDgen het nadere voorstel van Duitschland, na den val van de vesting Luik, om België te bewaren voor de verdere verschrikkingen van den oorlog, door als nog het Duitsche leger ongehinderd door Beigië te laten trekken. Baron Fallon besluit dit telegram met de woorden „De ambassadeur der Yereenigde Staten had zijn collega verzocht, zich met deze bemiddelingspoging te belasten. De minister van buitenlandsche zaken heeit zonder geestdrift deze opdracht aanvaard. Ik heb mij ermede belast om hem genoegen te doen." In eeD brief d.d. 10 Augustus, schreei baron Fallon hieromtrent nog nader het volgende nan zijn minister: Mijnheer de Minister, Op een teleionischen oproep, gisteravond 9 uur, heb ik mij begeven naar het Departement van buitenlandsche zaken. Jhr. Loudon zeide mij, dat mijn ambt genoot van Duitschland zooeven zijn kabi net verlaten had en hem een stuk had ter hand gesteld dat de vertegenwoordiger der Vereenigde Stalen te Brussel geweigerd had n te overhandigen. De Ameiikannsche diplomaat, belast met de zorg voor de Duitsche legatie te Brussel, heeft als reden hiervoor opgegeven, dat hij geen speciale orderB van Washington heelt ontvangen om officieel bij de Belgische Regeering in het belang van Duitschland tus8chenbeide te komen. De Amerikaansche gezant heeft, diensvolgens, getelegrafeerd naar zijn ambtgenoot in Den Haag, die den Duitschen vertegénwoordiger in kennis heeft gesteld van de weigering van den heer Whitlock. De eerste stap is dus door de Duitsche Regeering gedaan bij den ambassadeur der Vereenigde Staten te Brussel. Onder deze omstandigheden en gelet op het dringende karakter van deze ran gele genheden heeft de heer von Mtiller jhr. London verzocht als tusschenpersoon voor de Duitsche Regeering bij u dienst te doen Zyne Excellentie heeft mij den Duit-, schen tekst van het stuk voorgelezen. Ik heb mijn verwondering niet verborgen over deze poging tot bemiddeling en haar zwakke kans op succes in dezen vorm maar enkel en alleen om den minister van buitenlandsche zaken der Nederlanden een genoegen te doen beb ik beloofd, u onmiddelijk te telegrafeeren hetgeen ik gisteren gedaan heb. Inliggend zult u bet Duitsche stuk aantref fen in zijD oorspronkelijken tekst en in ver taling." Op 12 Augustus verzocht daarop minister Davignon baron Fallon telegrafisch onzen minister van buitenlandsche zaken de her nieuwde weigering van België om op hetDuit- sche voorstel in te gaan over te breDgen. DE ROGGE IN NEDERLAND. Naar het pers-bureau Vaz Dias ver neemt is de regeering, ten einde prijs opdrijving en terughouding van rogge te gen te gaan, bezig uit Amerika grooilef partijen rogge aan te koopen. Naar liet Centrum" verneemt, worden van Engelsche zijde inlichtingen, verza meld nopens de djpor ons land benpo- digde hoeveelheden rogge, tarwe, rijst, boekweit enz., teneinde bij den aanvoer van Ideze artikelen er rekening mee te kunnen houden. VRIJZ. DEM. GEMEENTEPROGRAM. In de vereenirng van vrijz. dem. ge meenteraadsleden in Nederland is beslo-. ten een commisie in te stellen tot oq- tierzoek wat er in verband met het vrij zinnig-democratisch gemeenteprogram ge- daian kan worden teneinde de doorvoe ring der V. D. beginselen in kleinjere ge meenten en ten platte lanjde te bevorde ren. In deze commisie zal o m. zitting ne men de heer Jac. Welleman, burge meester van IC r a b b e n d ij k e UITBETALING VAN TRAKTEMENT AAN RIJKSAMBTENAREN. Naar men verneemt, is het denkbeeld der regeering, om de traktementen d£r Rijksambtenaren, met het oog op de bui tengewone omstandigheden, lialfmaandp lijks in plaats van eens per maand uit te betalen, waaraan reeds een begin van uitvoering gegeven was, weder opgeven, nadat gebleken was, dat dp betrokken ambtenaren zelf met dezen maatregel weinig ingenomen waren. NEDERLAND EN DE OORLOG. De Nieuw land. Per bulletin meldden wij al het ver gaan (van het stoomschip „Nieuwland" tengevolge van het stooten op een mijq in de Noordeze Het stoomschip Nieuwland is het nieuwste schip van de Scheepvaart- en Steenkolen-Maatschappij te Rotterdam en was met een lading steenkolen be stemd van Goole naar Harlingen Het schip werd getroffen in ruim één, dat openbarstte, waarna het stoomschip eerst over stuurboord, later over bak boord ging overhellen, om binnen korten tijd met den kop in zee te zinken. Alle opvarenden haddien gelegenheid zich in een van de scheepsboolen te begeven, die door dpn genoemden logger werd ge pikt, zoodat alle opvarenden gered*., zijn Een der opvarenden had, indertijd ook lot de gcreddjen van de „Houtdijk" be hoord. Ten bate van het steuncomité had gisteren in hel Amsterdamsche stadion een zanguitvoering plaats van gemengde- en mannenkoren, onder leiding van d(c heeren Roeske en Olman. Er waren, ondanks het slechte weder, 17.737 betalende bezoekers eu het steun comité zal zijn kas vermoedelijk met ruim f 4000 gespekt zien. Uit Middelburg. Door Gedeputeerde Staten is d<e najaarszitting der Provinciale Staten be paald op Dinsdag 1 December a.s. Gisterenavond gaf de zangvereeni- „De Volksstem" in het Schuttershof al hier een uilvoering, waarvan de op brengst bestemd was voor het Steuncomi té- De zangvereeniging bracht eenige nummers ten gehoore; terwijl de tooneel- club „De Prins van Sind"opvoerdc Jammer genoeg, zoowel voor uitvoer ders, ,als voor het goede dpel, was Ide zaal slechts matig bezet. De aanwezigen toonden zich zeer voldaan over het ge- ge vene. Gistermiddag kwamen per trein h i e r twee vrouwen aan die door de po litie herkend werden als behoorende tot een gezelschap .waarvan een zich in dertijd te St. Laurens had schuldig ge maakt aan de bekende praktijk van het „dubbeltjes zoeken". Ze zeiden nu hier brillen te willen verkoopen, kregen daar voor echter geen verlof, en toen ze op weg naai' Vlissingen sleeds door de po li! ie gevolgd werden, verklaarden ze dan liever maar weer terug te keeren. Ze vertrokken 's avonds per trein in oe richting Roosendaal. o Uit Vlissingen. Voor hel vervoer van beehvorlelen van stations der Zeeuwsclie lijn naar Vlissingen, zullen vanaf heden twee exlratreinen tusschen Roosendaal en Vlis singen loopen Vrijdag zijn van Vlissingen per sleepboot „Schelde" naar Antwerpen ver trokken een 20lal dames en heeren van hel Roode Kruis, die werkzaam geweest zijn in Luik en via Breda daar waren ge arriveerd. Zij wilden trachten ald^us Ant werpen te bereiken. De barak op de Paardenmarkt te Vlissingen, aanvankelijk ingericht voor het Roode Kruis, is afgestaan aan Let jcomité voor het onderdak brengen van vluchtelingen o— Uit Walcheren. Te W e s t k a p e 1 le heeft het onw derwijzend personeel der openb lag school en hel hoofd der hijz. school zich beschikbaar gesteld lol hel geven van cursussen in Ned. Taal, rekenen, lezen en schrijven aan militairen. Eveneens! zal getracht worden leerkrachten le ver krijgen voor de drie moderne talen en landbouw Uit Noord-Beveland. Men schrijft ons uit Noor d-B et- ve land: Ons eiland is niet zóó rijk aan perso nen „die 'zicli in hun waalschappelijke pol- sitie boven anderen verdienstelijk ma ken, dai niet het heengaan van den heer J L. Marcusse te Camperland met een enkel woord in uw blad mag wor den herdacht. In den ouderdom van 63 jaar overleed hij den len dezer te Mid delburg ,waar hij zich bevond om even tueel een ernstige operatie le oudere' gaan, waartoe hel echter niet gekomen is. Maandag j.J. is hij aldaar begraven De heer Marcusse heette in de wande ling „de voorzitter", omdat hij sinds 1878, dus bijna 37 jaar lang die functie ver vulde in het bestuur van het waterschap van den calamiteusen polder „Anna Friso". Tijdens zijn voorzitterschap zijn belangrijke dijk- en oeverwerken aan dien polder tot stand gekomen. Vooral in de eerste jaren na de calamiteusv verklaring werd heel wat van de werk kracht van den voorzitter gevergd De erkenning daarvan gewerd hem in den vorm eener persoonlijke toelage van f 100 's jaars Verder was de overledene dijkgraaf van de polders „Heer Jansz." levens voorzitter van dit waterschap) „Onrust en „Rip". In die hoedanigheid heeft hij krachtig gewerkt voor den aanleg van grindwegen en de verbetering der wa terleidingen in die polders. Tevens trad hij herhaaldelijk op als schalier van gronden en andere belast bare eigendommen, alsmede voor de personeele belasting. In de laatste jaren was hem het toezicht op hel onderhoud der gemeentewegen opgedragen. Als lid van den A. N. W. B. heeft hij met succes geijverd voor een rijwielpad naar den Veerdam te Camperland en langs de ge meentelijke grindwegen. Zijn initiatief en aansporend woord zal te veler plaatsen gemist worden. Uit Thoïen. Ook te Stavenisse en te Poort vliet hebben zich comité's ge vormd voor het huisvesten van vluchte lingen uit België. het door het hoofdbestuur van „Schuttevaer" gedaan verzoek om betere bebakening van de kribben in de Eendracht en het uitleggen van een of meer tonnen op of nabij de pun,t van Stinkewelle, is van den betrokken hoofdinspecteur van hel loodswezen be richt ontvangen, dat hel bebakenen der kribben niet lot de zorg van het loods wezen behoort en dat voor betonning van Stinkewelle geen termen l>e.slaan, daar deze tonnen herhaaldelijk zoudjen worden weggevaren Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O D. Het bestuur der afdeeling Neuzen van de schippersvereeniging „Schutbe- vaer" ontving bericht, dat voldaan zal worden aan haai* verzoek, om, in ver band met het drukke scheepvaartverkeer tijdens het vervoer van suikerbieten de thans gedoofde lichten op djfe hoofden der oude haven aldaar te ontsteken. Op de vlucht. We hebben gistermiddag op de ponton in de buitenhaven en aan het station te Vlissingen een droeve glimp te zien gekregen van de matelooze ellende die Belgie door dringt. Het is nu Antwerpen en omgeving dat leeg vloeit, en Vlissingen is daarbij gedeel telijk een plaats van doortocht, gedeeltelijk een einddoel. Er komen er met booten de Schelde af, en er komen er per trein nit Roozendaal, die allen verder willennaar Engeland over, maar sommigen ook weer de Schelde over naar de Belgische kust plaatsen. Weer anderen gaan per trein Nederland verder in. Maar een deel komt hier met het doel te trachten een rnstige plaats te vinden om af te wachten wat er met hun stad zal gebeureD. Het is niet het Allerergste wat hier komt. De trein- ot bootreis vordert althans êéaige middelen, en we stellen ons voor dat op de wegen van Antwerpen naar de Brabant- sche grens meer tooneelen van havenlooze armoe te zien zijn, evenals op de booten die gratis vluchtelingen door het kanaal van Zuid-Beveland naar Rotterdam brengen. Maar behalve dat er en men bedenke dat wel ook in Vlissingen nog heel velen aankomen, die na hun reis eigenlijk niets over hebben, blijft het een droevig gezicht dien stroom van vluchtelingen te zien. Want ook van allen die althans nog eenige middelen hebben, weet men toch dat ze verdreven zijn uit hun huis. Denk u zelf eens in 't geval, dan krijgt men eenig besef wat dat zeggen wil. Het kost bij den aanblik van zoo'n boot vluchtelingen nog altijd eenige moeite te bedenken dat het een oorlog is, die al die menschen hier brengt. Het lijkt zoo iets onmogelijks in onzen tijd. Tien booten zijn er gister aangekomen, meest sleepbooten, d. w. z. open booten. En er stond gister een gure koude wind. Er is dan ook veel geleden van koude en zeeziekte. Verkleumd en ellendig kwamen ze van boord. Op de ponton hadden de dames van het Damescomité voor inlichtingen den heelen dag een vermoeiende, maar dankbare taak. En als de vluchtelingen na de ontscheping ongemerkt mochten doorgedrongen zijn, dan vonden ze op het station toch weer dames, bereid ben inlichtingen te verschaffen over de reisgelegenheid om verder te komen, over adresssn om hier een onderdak te vinden, en over hulp voor hen die daar Btonden met doeken volgepropt met bagage, maar zonder geldmiddelen. Er waren er bij, in groote gezinnen, die niet wisten wat ze verder moesten doen. Gedeeltelijk zijn ze ondergebracht in de daarvoor ingerichte loods Maar waar er in Vlissingen zelf, in Middelburg, Goes en andere plaatsen gelegenheid tot huisvesting is gereed gemaakt, kan die onherbergzame loods natuurlijk niet anders beschouwd worden dan als een plaats van doorgang, waar het verblijf zoo kort mogelijk dient te zijn. Er werden dan ook eenige gezelschappen door gezonden. Anderen vonden in Vlissingen zelf een onderdak. Telkens als er een boot aankwam was het weer hetzelfde ontroerende tooneel verkleumde reizigers, velen halt ziek van de reis op die dobberende booten, en dan maar in clubjes wachtend in den konden wind op de ponton tot ook de bagage was uit geladen. Aardig was het te zien hoe yverig de soldaten van de wacht met eenige mak-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1914 | | pagina 1