Verschillende fieriGhten.
lAATSTEIBEBIGHTEM.
Nagekomen Bericliten.
8 0 I T E 8 L «I 8 3.
*06e STAATS-t.rtTKttlJ
3e fclaiae, 4de lyst. Trekking van Vrijdag
•2 Oct.
Prijs van 1 5000 No. 15512
100 4998- 1006 12318
Een 20-tal afdeellngen van den
Volksbond tegen drankmisbruik hebben
het voornemen opgevat lot het organisce-
ren van Militaire Huisvlijt-wedstrijden
voor de militairen van alle wapens en
diensten behoorende tot het bezettingsle
ger in en om de forten in de verschillen
de verdedigingsstellingen van ons land.
Men is bij t organiseereu daarvan uil-
gegaan van de overweging, dat het bij
hel lengen van de avonden en het guur
worden van het weer voor de militairen
een genot moet zijn de vrije uren door le
brengen met een nuttige en aangename
bezigheid, op t gebied 't zij dan vaneen
prettigen lichten geestes- of handenar
beid. Zij roept nu alle bedoelde militairen
op tot zulk een bezig zijn, 't welk niet
vermoeid maar verkwikt, geen inspanning
maar ontspanning beteekent.
Het plan bestaat in de verschillende
afdeelingcn van hel vervaardigde tentoon
stellingen te houden in het begin van De
cember.
De werkman J. van S., te Hazers-
woude, heeft eenige dagen geledpn bij
het herstellen van een cementen: pul een
hijschloestel top zijn lichaam gekregen
De man is aan zijn verwondingen over
leden.
Het politie-onderzoek heeft uitgc
wezen, dat de torenbrand) te Hilversum
werkelijk een gevolg is geweest van door
een Joodgieter en een 1 immerman ver
richte werkzaamheden, waarbij een spi-
rituslamp gebruikt is. De schade is be
trekkelijk gering; alleen aan de Zuid
zijde is zij ernstig, 'en Uot ver naaft*
boven is er veel hout aan de binnenzijde
verkoold.
Het teer onzer gai*fat>rieken.
Wij wezen onlangs op de mogelijkheid
schrijft de N. K. Chet zich thans op-
hoopende teer onzer gasfabrieken als brand
stof te gebruiken, hetzij ais zoodanig, hetzij
in den vorm van briketten. Nu verzending
naar Duitschland weder kan plauts vinden
en de daar wonende contractanten voor teer
bereid schijnen te zijn geregeld te blijven
afnemen, rees bij de gasfabrikanten de vrung,
ol koolteer en jvatergasteer vallen onder
het uitvoerverbod voor vloeibare brandstof.
Het bts'uu vu' de vereeniging van gasfa-
brikanten in Nederland heett zïcb daarom
gewend tot den minister van oorlog, ten
einde dienaangaande Zekerheid te erlangen.
Het antwoord luidde, dat koolteer niet valt
onder do artikelen, waarvan de uitvoer ver
boden is.
Wat aangaat het verbruik van het over
tollige teer kan nog vermeld worden dat
in de gasfabriek te IJsselsteiD teer achter
in de retorten werd gebracht telkens
nadat de steenkolen geheel waren afgewerkt
door een lange buis voorzien van kleine
gaatjes. Daar de gasvorming terstond zeer
hoog is, moest het teer bij kleine hoeveel
heden tegelijk worden ingevoerd. Een gas
van hoogere calorische waarde dan bij het
invoeren van stoom werd verkregen, de
cokes waren echter lastig uit de retorten
te verwijderen. Wellicht zoo zouden
wij willen voorstellen zal het gelijktijdig
invoeren van stoom hierin verbetering
kunnen brengen.
Te Utrecht heeft de electrische centrale
haar brandstof (steenkolen) met goed gevolg
gemengd met cokes en teer.
Y'JERMOMSTSR EN VERWACHTING-
3 Óet.
Thermometer alhier 8 u. vm. 55
gr., 12 u. 61 gr., 2 u. 63 gr.
Telegrafische medodeellfig van het Kon,
meteorologisch instituut te De Bilt volgens
I. waarnemingen van heden ochtend:
H oo"'.:? b r o m e t e r 8 t a n d 771.3
'o München.
Laagste 758.2 Memel.
Verwachting tot den avond van 4
Oct.: aanvankelijk matige tot krachtige Z.W.
tot N W. wind, betrokken tot zwaar bewolkt,
later wellicht opklarend, waarschijnlijk regen
buien, dezelfde temperatuur.
BRIEFWISSELING.
Nog eenige ingezonden stukken moes
ten wegens plaatsgebrek tot pen volgend
nummer worden aangehouden
UIT MIDDELBURG.
Hel provinciaal comité tot hulpver-
leeming aan vluchtelingen in Zeeland
ontving sedert de laatste opgave nog de
navolgende giften
M. V te 's Hage-f 3; N M M. f 2 50;
W O S. f 10; Z. f 10 K. f 10. H A v
A. B f 10, A. A d. V. f 10; Z. V X. f 25;
K f 5; F J. S f 50. allen te Middelburg
Te zamem met de vorige ppgaven
f 706 25
UIT DEN HAAG.
Blijkens een uit Indië ontvangen te-
ram is in het Noord-Oosten van het
eiland Lomblem .residentie Timor en on-
derhooriglieden een milit. patrouille door
kwaadwilligen overvallen Daarbij zijneen
Europeesch sergeant en twee inlandsche
soldaten gedood, en zeven inlan|dsche fu
siliers gewond, terwijl een inlandsch mi
litair vermist wordt De verzetslieden
kregen vijf dooden en vele gewond(caf
DE OORLOG.
FRANSCII LEGERRERICI1T.
PARIJS, 3 Oct. Het officieel legerbe-
richl van gisteravond 11 uur luidt
Op onzen linkervleugel moest een
troepenafdeeling, die uil Arras optrok
zich terugtrekken ten Noorden en ten
Oosten van de stad.
Ten Noorden van de Sonme zijn wij
opgerukt lol voorbij Albert. Tusschen
Rove en Lassignv heeft de vijand een liq-
vigen aanval ondernomen, die op krach1*
tigen tegenstand onderzijds stuitte In
den omtrek van St. Mihiel zijn op den
linker Maasoever geen Duilschcrs meer.
RUSSISCHE MARINEBUIT.
PETROGRAD, 2 Oct. Sedert het uit
breken van den oorlog heeft de Russi
sche vloot 73 Duitsche en 13 Oostenrijk-
sche koopvaarders opgebracht.
ROND WEENEN.
ROME, 3 'Ocl. De Weensclie bladen
pubiiceeren een mededeeling, waarin het
publiek gewaarschuwd wordt bepaalde
gedeelten van het district Weencn te be
treden. Het betreft hier voorzorgsmaat
regelen, die volgens de militaire autori
teiten slechts van elemenlairen aard
zouden zijn. doch die de bevolking met
schrik vervullen.
EEN SENSATIONEEL BERICHT.
ROME, 2 Ocl (Hand). Levendigen in
druk heeft het gerucht gemaakt, dat in
diplomatieke kringen de rondje doel en
volgens hetwelk de Ooslenrijksche regee-
j£ng den keizer zo uaangespoord hebben,
met het oog op <fe huidige crisis het
hof met de departementen van bestuur
over te brengen naar Praag of Salzburg
De keizer echter moet geweigerd heb
ben, wegens den slechten indruk, welken
een dergelijke maatregel in het geheelc
land zou maken
Bovendien zou men te Praag rekening
moeten houden met de gezindheid der
bevolking en te Salzburg is niet voldoen
de huisvesting voor de regeerïngbureaux.
VREEMDELINGENPROCESSEN IN
TURKIJE.
KONSTANTINOPEL, 3 Oct. Volgens
geloofwaardige berichten besloot de mi
nisterraad dat, zoolang dp wetgeving naar
het voorbeeld der Europcesche wellen
niet geregeld is, vreemdelingcnprocessen
gevoerd zullen worden voor den betrok
ken populairen rechter
DUITSCIIERS EN OOSTENRIJKERS IN
EGYPTE EN SOUDAN.
LONDEN. 3 Oct (Hand De „Times"
verneemt dd. 1 Oct uit Kaïro: De opper
bevelhebber van het bezettingsleger heeft
gelast, >dal alle Duitsche en Ooslenrijk
sche onderdanen zich voor 10 October
moeien doen inschrijven, op straffe van
arrestatie door de militaire autoriteiten.
Een dergelijk bevel is in Soudau uitge
vaardigd, waar dp betrokken vreemdelin
gen hun woonplaats niet mogen verla
ten zonder pas
UIT MIDDELBURG.
Wij zijn dezer dagen een paarmaal ge
tuige geweest van 'n onwillekeurige over
treding van een verbod, dal ons aanlei
ding geeft tot een waarschuwing aan onze
le/.t-rs 'en* lezeressen.
Het is verboden in de vestibule van
hel station alhier rijwielen te plaatsen,
die niet voor vervoer als passagiersgoeu
bestemd zijn. Niettegenstaande dit verbod
aan den ingang van het station is opge
hangen, zagen Nvij deze week tot tweemaal
toe. dat een dame, die haar rijwiel in
de vestibule had geplaatst, terwijl zij he
kenden naar den trein uitgeleide deed,
bij terugkomst tot haar verbazing, haar
rijwiel miste. Het is dan intussclien door
een beambte op het bagage-bureau ge
plaatst en de deur van dit bureau is ge-
sloten, men moet dan wachten tot een
beambte komt, die het rijwiel afgedft.
Rechtens zou dan staangeld kunnen
vonten geheven; men zij dus gewaar
schuwd en plaatse zijn rijwiel buiten het
station.
UIT DEN IIAAG.
Onder buitengewone deelneming werd
hedc-n onder militaire eer ter aarde be
steld hel stoffelijk overschot van den
landweerman Bovet, die deze week bij
een avond-oefening op zoo noodlottige
wijze het leven verloor.
De voorbereidende maatregelen zijn
reeds genomen om de schade, door den
brand aan hel Muntgebouw te Utrecht
toegebracht, ten spoedigste te herstellen.
Binnenkort zal de regeering een nieuw
krediet van f 50 000 000 aanvragen waar
voor schatkist-papier zal worden uitgege
ven ter voorziening in de kosten voor de
mobilisatie enz
Het denkbeeld, om de traktementen der
rijks-ambtenaren mei het oog op de bui
tengewone omstandigheden halfmaande
Jijks uil to keeren is opgeheven, nadat
bleek, dat de ambtenaren zelf het niet
wenschten.
IN MAASTRICHT.
Hel trein-verkeer Maastricht-Aken is
weder hersteld.
In Visée is' een Duitsch stations/chef
aangesteld. Te Maastricht kwam heden
een trein met 35 wagens zeep uit Gouda.
Te Maastricht is van Maandag af ver
boden het voorradig hebben of te koop
aanbieden van bruin en wit of Fransch
brood Hiervoor treedt in de plaats krop-
brood, waarvoor 15 ct per K G. moet
worden betaald. De prijs van het rogge
brood is verhoogd tot 20 ets. per ili/g K G
IN DE MIJNEN.
In de staatsmijn W'jlhelmina bij Heer
len viel de gehuwde mijnwerker E. S. in
een schacht. De man bekwam een sche
delbreuk en overleed aan de gevolgen
van zijn val.
EEN ASSISTENT-RESIDENT GESTORT-
VEN.
De N. R C. meldt blijkens een bij de
familie ontvangen telegram is Donderdag
overleden de heer M. R. Veenslra, assis-
tenl-resident der Batak-landen
DE OORLOG.
TE AALST.
GENT, 3 Ocl. De Duilschers hebben
mitraljeurs geplaatst te Aalst en wel in
het N. W. deel -der stad.
TE LEDE.
GENT, 3 Oct. Te Lede hebben de Duil
schers doen aanplakken, dat als een bur
ger cp een Duitsch soldaat schiet, de ge
meente in brand zal worden gesloken.
Tevens wordt hun de raad .gegeven, om
in geval een Duitsch soldaat een onge
oorloofde daad begaat, hiervan de Duit
sche overheidspersonen in kennis te stel
len.
De Duilschcrs zijn op het postkantoor
binnengedrongen ,doch ze vonden er
slechts een ledige kas. Vrijdag hebben de
Duitsche troepen Lede opnieuw bezet Do
Duilschers hadden er een burgemeester
aangesteld
Lede ligt ten Z. W. van Dendennonde.
TE DENDERMONDE.
GENT, 3 Oct. Te Dendernionde hebben
de Duilschers de beschieting op een af
stand van 3 K M van de Belgische stel
lingen hervat- poor de granaten is hel
station van Grimborgen geraakt.
Het schijnt, dal de Duilschers niet
voornemens zijn de Schelde over te ste
ken, doch dat zij slechts de Belgen wil
len beletten, dit te doen.
BRITSCIIE IIULP.
De correspondent van het V. D.-bureau
te Roosendaal seint. Ik verneem uit ver
trouwbare bron, dal in Oostende 38 000
taan Engelsche troepen zijn geland Ilier
aangekomen vluchtelingen deelen mede,
dal die troepen reeds voeling hebben met
het Belgische leger.
DE MIJNEN IN DE NOORDZEE.
LONDEN, 3 Ocl Pari. Hand. De Lon-
densche ochtendbladen keuren het goed,
dat de admiraliteit besloten heeft mijneu
te leggen in de Noordzee, waardoor gedu
rende den winter dp Britsche patrouille-
diensten kunnen worden verminderd en
dat tevens een waarborg biedt legen dp
aanvallen van onderzeeërs.
DE DUITSCHE ONDERZEEBOOT.
LONDEN, 3 Oct. (Part. HandDe
„Times'' verneemt uit Kopenhagen uit
betrouwbare bron, dat er mei koortsach
tige energie in de Duitsche dokken ge
werkt wordt Naar men meldt worden
er 50 onderzee-booten gebouwd en zul
len er nog meer gebouwd worden, wijl
het succes van de ,,U 9" een roep heeft
dc'en opgaan in Duitschland over dit soort
booten
AMBTELIJKE FRANSC1IE TEGEN
SPRAAK.
Het Franschc gezantschap in Den Haag
spreekt de in een Duitsch communiqué
dezer dagen vermelde wreedheden door
franc-lireurs te Orchics begaan, zoo be-
blist mogelijk tegen en zegt, dal dergelijke
wreedheden wel voortdurend bij de Duit
sche troepen in zwang zijn, maar dat zul
ke daden nooit de eer van de Fransclxe
na lie zullen bezoedelen.
ONTWAPENDE KRUISER VERLOREN.
BORDEAUX, (via Londen, Hand) 3
Oct Een officiecle marinc-mccdeeling
zegt op 22 Sept. hebben de Duitsche
kruisers „Scharnhorst" en „Gneisenau"
voor Papeete op hel eiland Toliite den
kleinen kruiser „Zélée" tot zinken ge
bracht. De „Zélée,, was sedert 1-1 Sept
ontwapend en had dus geen geschut
noch bemanning aan boord.
De „Zélée" bad oorspronkelijk 98 man
aan boord.
BIJ KIAU-TSJAU.
TOKIO, 2 Oct (Hand.) Uit gezagheb
bende bron wordt verzekerd, dat de Ja-
pansehe regeering op de vcrtoögen der
Chineesche regeering over de bezetting
van de spoorlijn van Sjanloeng door de
verbonden troepen zal verklaren, dat die
lijn door de Duitschers werd geëxploi
teerd uitsluitend ter versterking der ver
dedigingswerken van Tsjingtau tegen de
Engelsch-Japansche macht. De bezetting
meet dus worden beschouwd als een
volstrekt militaire noodzakelijkheid, die
bij het einde van den oorlog in geen en
kel opzicht de belangen van China zal
benadeelen.
•4-
BE OORLOG.
De Duitschers in België..
Het is merkwaardig hoe hoopvol de
stemming in België onder de bewoners
blijft. Niet alleen in Brussel, waar be
halve de N R C. enkele Duitsche bla
den alleen maar gelezen mogen'worden,
hetgeen dus aansporing is, te trachten,
zich legen veel geld een Belgische of
andere, met de stalen van de drievoudige
entente bevriende krant aan le schaf
fen, welk nieuws dan verslonden wordt.
Ook in Antwerpen trachten de voor<-
lichters van de openbare meening er bij
de ingezetenen den moed in te bonden
Van een algemecne paniek 'scheen men
daar in de achter ons liggende dagen
nog niet te kunnen spreken Wel erkende
het „Hbl. van Antw.", dat het voortdu
rend hooren van kanongebulder evenals
de aanblik van vlammengloed aan den
horizon in staat is, de menschen te ver
ontrusten, maar men voelt zich daar
opgenomen in het ontzagwekkend geheel,
dat hardnekkig de Duitschers bestrijdt.
En in die stemming gelooft men gaarne
wat men wenscht. Op zich zelf wellicht
onbeduidende gebeurtenissen kunnen
dan dienen als versterking van 't geloof,
dat de dagen der Duitsche heerschappij
op Belgischen bodem geleld zijn.
We denken hierbij, afgezien van het
gerucht, volgens hetwelk hel groote
hoofdkwartier der Duitschers, naar Mainz
zou zijn overgebracht, aan het bericht, be
helzend, dat de Duitsche gewonden van
Brussel naar hun eigen land gezonden
worden.
Dit stijft de Belgen in hun vertrouwen
dat hel uur dei- bevrijding nabij is De
Franschen en Engelschen rukken uit het
N. W. van Frankrijk op. Een .corresf-
'pondenl van de N. R. C. seint, hoe Rijs-
sel hcelemaal herleeft. Troepen, die bin
nentrokken werden langdurig toege
juicht. Valenciennes was bij het afzenden
van hel leiegram nog in handen der
Duitschers. Franschc troepen rukten
evenwel, met Engelsche vercenigd, te
gen die stad op.
Ook hoorde de dagbladschrijver, dat
iii Duitnlcerken onophoudelijk Britsche
afdeelingen worden ontscheept. Marine-
troepen met den bekenden, vluggen tred
trekken door tie straten. Honderd auto
bussen van Londen, nog met reclames
beplakt, vervoerden Donderdag 5000 man
naar Rijssel. Ook ontmoette de bericht
gever Afrikaansche soldalen in boernoes
en turban, die er fantastisch uilzien.
Bij Doornik vochten Franschen en Bel
gen zij aan zij.
Geen wonder, dat de Belgische troe
pen zich in die omstandigheden als
den uitersten linkervleugel der bondge-
nooten beschouwen. Men zegt daar dat
de keten, die de Duitschers insluit, vol
tooid is. Men gelooft zelfs in België
eerder van belegering der vijanden in
Brabant en Noord-Frankrijk le kunnen
spreken, dan van belegering der stad
Antwerpen.
Wo onderschrijven dit optimisme niet,
ofschoon we terstond en ernstig waar
schuwen tegen overdreven zwaartillen
de gevolgtrekkingen naar aanleiding van
het officiecle Duitsche bericht, dal ze
het Zuidelijke fort St. Kathelijae-Wavre
evenals de redoute Dorpweldt met de
daartusschen gelegen versterkingen bij
bestorming genomen hebben Blijkbaar
volgen de Duitschers weder de taktiek
die hun bij vroegere gelegenheden geen
windeieren heeft gelegd, n.l. om een
sector van den versterkingen-gordel le
doorboren, daardoor binnen le dringen
en van een bepaald punt binnen de for
ten-reeks het vuur te openen op die wery
ken, welke nog stand houden. Daarbij
zullen, ze hier evenwel op het Belgische
veldleger stopten.
Hel „H, vait Antw." zinspeelt op eeD
geheim, waarvan, als de Belgen hun plan
uitvoeren, de belegeraars de slechte ge
volgen zullen ondervinden, als ze erin
slagen hun zware geschul in slelling
le brengen.
Volgens de „Gazette van Gent" be
schikken zij over houwitsers van 15 en
21 c.M.
De krijg sgevangenen in
Duitschland.
We hadden onlangs gelegenheid, le
melden, dat voor de krijgsgevangenen op
Duitschen bodem 60 pfenning per dag
wordt betaald Van overdreven weelde,
zooals daar menigeen vreesde, <zal djus
stellig geen sprake zijn.
Hoe die menschen gehuisvest en be
handeld worden, vertelt de Berlijnsche
correspondent van de N R. C.
Principieel worden officieren en man
schappen niet tegelijk op de zelfde plaats
ondergebracht. Officieren en ambtenaren
die mei hen in rang gelijk staan, ko
men in vestingen. Generaals krijgen een
woon- en slaapkamer, Officieren van den
staf een kamer, andere officieren een
klein vertrek, of eenigen le zamen een
groote kamer.
Onderofficieren én manschappen gaan
naar groote oefenterreinen, scliietter-
reinen voor de artillerie en 'in hel bij
zonder kanspen bij open steden. Onder
officieren, vooral als zij ouder zijn, moet
zooveel mogelijk een afzonderlijk onder
komen bezorgd worden
Wal ruimte per man, meubileering der
kwartieren, vuur, licht enz. betreft, gel
den in 't algemeen de bepalingen voor
hel gewone verblijf van troepen in een
barakkenkamp of in garnizoensinjrich-
tingen Hel is echter niet geoorloofd,,
gevangenen bij de burgerij in te kwar
tieren. De gevangen officieren krijgen
oppassers van hun eigen nationaliteit te
hunner beschikking. Zij mogen zich op
eigen kosten van buiten af van eten
voorzien.
Onderofficieren en manschappen, krij
gen dezelfde kost als Duitsche onder
officieren en manschappen De 60 pen
ning. waarvan tevoren sprake was, zijn
ongeveer liet bedrag, dat men in Duilsch-
dagelijks aan zijn onderofficieren be
steedt
De hospitaaldienst in de gevangenkam
pen is dezelfde als die in de Duitschei
legerkampen in vredestrijd. Van dp dien
sten van gevangen officieren van ge
zondheid en van gevangen hospilaalper-
soneel wordt gaarne gebruik gemaakt.
De dagbladschrijver merkte bij een
tocht langs het groote kamp te Döberltz
bij Berlijn met genoegen op, dal het
daar zeer gemoedelijk toegaat. De gevan
genen werden volstrekt niet streng be
waakt. Sommige van hen waren bezig,
het terrein *af te rasteren M/en scheen
erop te vertrouwen, dat het gezond ver
stand de gevangenen zelf duidelijk zou
maken, dat ontvluchten vandaar toch
een hopelooze zaak zou zijn.
Verschillende Bussen blijken dit niet
te hebben ingezien. Tijdens een hevigen
storm trachtten toch ongeveer 200 krijgs
gevangenen van die nationaliteit te ont
snappen De geweren van de compaguje
der wacht stonden op dat oogenblik
in rotten. De schildwacht opende even--
wel dadelijk het vuur, waardjoor de
wacht werd gewaarschuwd. Toen do
voorste gevangenen vielen, werd de po
ging om te ontvluchten opgegeven
Drie Russen zijn gedood, acht zwaar
en verscheidene licht gewond.
Een held.
Daden van zelfopoffering worden dezer
dagen op het slagveld zooveel gepleegd,
dal de vermelding van die, waarvan een
verslag in de bladen komt, tot de onmoge
lijkheden behoort. Voor het volgende, van
een „Central News"-correspondeut af
komstig, willen we evenwel een uitzon
dering maken.
De 18-jarige Frausche soldaat Berger,
Elzasser van geboorte, was in een hevig
gevecht aan de Marne ongedeerd geble
ven. Toen hij later het veld overliep, dat
bedekt was met doode of gewonde Bril
len, Franschen en Duitschers, vond hif
zijn kolonel. Deze was gewond. Dus
bracht hij hem naai* de achterhoede.
Terwijl hij daarmee bezig was, riep
een eveneens gewond Engelsch officier,
dat hij erge dorst had. Berger beloofde
binnen enkeie minuten bij hem te zullen te
rugkomen. Inderdaad keerde de Fransch-
man, na zijn kolonel te hebben afgele
verd, met wat eetwaar en een veldflesch
vol wijn terug naar de plaats, waar de
gewonde Engelsche officier was gevallen.
Toen hij d^zen echter liet drinken, schoot
een kogel den dapperen kerel drie vin
gers af.
Hij versaagde evenwel niet, maar werd
bijna dadelijk daarna door een tweeden
kogel in den rug getroffen, welke het
lichaam boven de lies weder verliet. Toen
viel Berger neer naast den militair, dien
hij zoo trouw ter zijde had geslaan.
Terwijl de twee daar naast eilander
lagen uitgestrekt, werd hun aandacht ge
trokken door het kreunen van een Duitsch
soldaat, die in hun nabijheid lag Op
zwakken toon vroeg hij om drinken. Daar
op sleepten de Engelsche officier en de
Franschc soldaat zich naai* dezen man
van het vijandelijke leger, maai* de in
spanning, daartoe noodig, was zoodanig
dat beiden in onmacht vielen.
Toen ze weder tot bewustzijn kwamen,
was hel diep in den nacht. De Duitschor
bleek gestorven. Ook begon de slag spoe
dig weer om hen heen. Weldra zagen ze
dc Duitschers opnieuw naderen. Een af-
deeling uhlanen reed langs hen heen.
Berger riep den officier aan. Deze steeg
af en vroeg met den revolver in de vuist,
wal hij verlangde. „We willen wat drin
ken", was hel antwoord
De Duitsche- bevelvoerder werd daarop
de leege veldflesch van den Éranschraan.
naast hel lijk van den Duilscher gewaar.
Deze aanblik ontroerde hem diep. Hij
knielde naast de gewonde mannen neer
en voldeed aan hun verlangen.
Den geheele dag bleven ze daar nog
liggen. De Duitschers trokken terug Daar
de Britsche officier teelcenen van ver-
slandsverhijsteriug vertoonde, sleepte de
Franschman, niettegenstaande zij eigen
verwondingen, zijn kameraad naar het
front der bondgenooten.
De moderne slag.
De oor logs-taktiek is wèl veranderd!
Hoe veel verschilt de moderne slag van
dien, zooals hij honderd, zooals hij vijf
tig jaar geleden werd geleverd.
De romantiek is er uit weg. Voor be
langstellende leeken heeft de oorlog
weinig aantrekkelijks of boeiends meer.
Voor de soldaten is hij ongetwijfeld in-"
spannender en afmattender geworden.
Dagen kunnen de soldalen vechten, zon
der dal ze een vijand zien
De persoonlijkheid treedt hierbij in 't
algemeen op den achtergrond. De slag
is meer een massa-beweging geworden,
geleid door het strategisch inzicht van
den bevelhebber, <lie daarbij van .de tech
nische kennis zijner artilleristen omtrent
hel bepalen van den afstand, waarop de
vijand zich bevindt, gebruik maakt even
als natuurlijk, als de kanonnen hun voor
bereidend werk hebben verricht, van
menschengroepen infanterie en cavalerie.
Maai* ook de commandanten der
korpsen zelf doen weinig van zich spre
ken Iloe weinig namen komen in de hui
dige krijgsverrichtingen op den vooip
grond! Daar hebt ge den Duitschen gene
raal von Emmich, den aanvoerder van de
troepen, die Luik aanvielen en de forten
vermeesterden.
Toen de vesting gevallen was, is zijn
naam plotseling verdwenen Waar is
hij? Niemand weet het. Zoo schielijk
en afdoende ging hij in d(e mass®
op, dat hel verhaal zelfs waarschijnlijk!
leek, Idat hij krijgsgevangen was ge
maakt, al mocht verwacht worden, dat
de tegenstander dan eerst recht met den
naam op de proppen zouden zijn ge
komen Klaarblijkelijk dient von Em
mich, dan ook als eenvoudig generaal
in een van de legerkorpsen, waarvaiy
alleen dev namen der opperbevelheb
bers evenals die van een enkel soldaat
of officier, die zich bijzonder verdfien-
slelijk maakte, bekend zijn.
I Bij de Franscheh is hel trouwens
hetzelfde Joffre, Pau, Castelnau, d'A-
made, zie daar dp namen der meest
