hun, zij bel ondergeschikte, rol in het
wereld-gebeuren dezer dagen doeltreffend
te spelen Ze verhinderen de Duitschers
België van troepen te ontblooten. om
hun landgenooten ten N.-O van Parijs
te versterken. Zij dwingen hen, in België
een tamelijk aanzienlijke troepenmacht
(blijkbaar uitsluitend of grootendeels,
landstorm- en marine-soldaten) op de
been te houden, waardoor dus de voor
de in Frankrijk strijdende legerkorpsen
noodige aanvullingen uit Duitschland
zelf dienen le worden aangevoerd Maar
aan dil menschen-materiaal komt eens
een einde
Hel „Hbl. van Anlwverhaalt, hoe,
kardinaal Merrier, aartsbisschop van
Mecheten, vandaar naar Antwerpen is
moeten vluchten Verleden Zondagmid
dag om twee uur was de kerkprins nog
steeds in zijn paleis, bezig mei liefdadig
werk. dal hij onafgebroken voortzette,
ofschoon bijna de geheele bevolking was
gevlucht, maar ten laatste slaagde men
er toch in, den kardinaal le overtuigen,
dat wegens het bombardement zijn le
ven in gevaar was.
De belegering-sI ag.
Mogen we voor bijzonderheden omtrent
de laatste gebeurtenissen op het gebied
tusschen Somme, Oise, Aisne en Maas
naar de telegrammen verwijzen en het
bulletin, dat hedenochtend werd ver
spreid. Het is schraal nieuws, de posities
wijzigen zieh niet noemenswaard. De twee
partijen zijn aan elkaargewaagd. Beide
blijven zich ongetwijfeld versterken. Men
weet, dat de Duitschers behalve door Bel
gië heen hun meest bedreigden rechter
vleugel met troepen uit hun centrum te
gen een mogelijke omtrekkende beweging
hebben beveiligd. Daaruit schijnt men
te mogen opmaken, dat ze geen strategi
sche reserves meer in den rug hebben.
Maar dil zegt niet, dat ze aan het einde
van hun levend materiaal zijn. Doch men
kan er op aan, dat ook de bondgenooten
er op uit zijn, hun aantallen zoo snel en
stevig mogelijk op te voeren. Enkele da
gen geleden"* schijnen Britsch-Indischc
hulptroepen te Marseille voet aan wal te
hebben gezet Die kunnen nu het terrein
van den miljoenenslag hebben bereikt,
Deze begint zoodoende het karakter
van geheel den oorlog te weerspiegelen.
Het wordt een tweede volkerenslag, waar
aan echter heel wat meer soldaten deel
nemen als in 1813 bij Leipzig in 't vuur
stonden.
In het centrum komt er maar geen
schot in de bewegingen, daar beide par
tijen zich zoo stevig hebben ingegraven
dat de aanvallen van de Duitschers zoo
wel als van de Franschen, ook de hef
tigste, op niets zijn uitgeloopen.
Maakt men zich begrijpelijkerwijze in
Duitschland ongerust, nu de oorlogsbe
richten eiken dag weer aan zoo weinig
licht verspreiden in de duisternis, waarin
hel krijgsbedrijf in N.O. Frankrijk is ge
huld, ook aan den kant der bondgenooten
heeft men zich verbaasd over de weer
standskracht van die legerkorpsen Men
hoopte al, na den snellen terugtocht oer
Duitschers van de Marne af, hen in één
vaart over de Fransche en, wie weet?,
over de Belgische grens te kunnen wer
pen. Men begreep niet, hoe ze zoo lang
de toch hardnekkig en ontstuimig opdrin
gende Fransche en Engelsche soldalen
vermochten tegen te houden.
Maar de mensch, vooral de oorlogsr
correspondent begrijpt liefst alles Zoo
ontstonden de legenden (want anders be-
schooïwen we die Jules Verne-achtige
verhalen niet), hoe Duitsche onderne^
mingen al jaren vóór dezen oorlog zoo
wel ten Noorden van de Aisne als bij
Maubeuge onder het voorwendsel (dat
ook uitgevoerd werd) die voor denhouw
van hotels en machine-werkplaatsen noo-
dig te hebben, belonvloeren aanlegden,
waarop nu het zware geschut werd in
stelling gebracht "Men weel toch, dat
die belegeringskanonnen van de Duit
schers op belon-vloeren moeten worden
opgesteld, willen ze aan hun doel be
antwoorden In dergelijke verhalen ziet
men duidelijk, lot welke fantastische bui
tensporigheden hel besef van de vol
maaktheid der door het Duitsche leger
getroffen voorbereidselen evenals de ten
gevolge daarvan ontstane vrees voorspo
ken verleidt.
Een belegering-slag, zetten we hier
boven In deze voorstelling past ook de
aanval der Duitschers op de linie der
Oostelijke sperforten.
Deze moet dan als een poging der
belegerden worden beschouwd, om de
aandacht der belegeraars van andere be
dreigde punten af te leiden en zichzelf
in t bezit van ruimer verbindingsmid1-
delen met de buitenwacht le stellen
Het eerste is den Duitschers niet gelukt
Dc linkervleugel der bondgenooten is
nog steeds de voornaamste. Deze strekt
zich «aar men weet steeds verder en nu
tot voorbij Péronne uit Daar 'worden
gevechten in het open veld geleverd
Daar zal waarschijnlijk de beslissing val
len.
De Duitschers in N. West-
Rusland.
Men mag zeggen, wat men wil de
Duitsche korpsen onder generaal, von
Hindenburg hebben slag op slag in Ver
bijsterend snelle opeenvolging de aaiv
zienlijke Russische troepenmacht, die
spoedig na de oorlogsverklaring die gren
zen van Oosl-Pruisen op verschillende
punten overtrokken waarvan aanvankelijk
eveneens de snelheid van ihet marsch-
tempo verbaasde, verpletterd en hel
overschot zoo afdoende verjaagd1, dat
sinds de laatste weken geen enkele ge
wapende Rus meer op Duitschen bodem
slaat, sterker de Duitsche soldaten een
heel eind de vijandelijke gouvernemen
ten Soewalki, Grodno en Lomza zijn bin
nengetrokken.
Smadelijke? nederlaag zal een leger
zelden hebben ondergaan djan dat onder
Rennenkampf's leiding, hetwelk hel legen
de door Hindjenburg aangevoerde man
schappen diende af le leggen We wil
len daarmee geen blaam leggen op hun
persoonlijke dapperheid noch op <jè
doortastendheid der officieren Aan het
strategisch inzicht van hel oppercomman
do moet echter veel hébben ontbroken
En dil juist heeft zich aan Duit
schen leant van schitterende zijde laten
zien.
Men ga maar eens in gedachten naar
de eerste weken van den oorlog terug.
Straalsgewijze overwaaierden de Russi
sche scharen het Oost-Pruisisch land. Dc
eene stad na de andjere viel in lVu'n
macht. Veel moeite kostte dit niet. Van
tegenstand werd niet vernomen. Reedcs
triomfeerde men aan dien kant Geheel
Oost-Pruisen lot de Weichsel i's, in on
ze handen, heette het in berichten uit
Russische of met Rusland bevrien
de bron. Koningsbergen was volgens te
legrammen al meer dan eens door de
soldalen van den tsaar bezet.
Dat de Duitsche troepen terugtrokken,
had, wie in dergelijke zaken over eeni-
ge ervaring beschikt, achterdochtig kun
nen maliën Het was toch niet aan te
nemen, dat men den vijand, langs die
zij ongehinderd het rijk zou laten binnen
trekken. Inmiddels maakte ook die be
volking van de bezette provincies zich
ongerust. Wat moest dat worden? Bij
„bosjes" kwamen ze, d w. z. blijkbaar de
meer welgestelden, naar Berlijn en om
streken gevluchtr
Maai- de keizer wisl wel, wal hij deed.
Hij maande dc bewoners van dit uit de
eerste band getroffen grensgebied lot
geduld, zijn leedwezen betuigend met wat
daar voor hen aan onaangenaams uit
voort moest vloeien
Toen werd Von Hindenburg van hel
Westelijk oorlogsterrein teruggeroepen
en naar hel Oostelijk gedirigeerd. En
niet zoodra was deze kranige „General
Oberstdaar aangekomen, of voor de
indringers waren de dagen op Duitschen
bodem geteld. Toen. bleek dat dit onver
dedigd laten van de streken bij de Rus
sische grens uit taktische overwegingen
w,as geschied De Duitschers wenschlen
zich niet op een niet door hen gekozen
terrein tot een slag te laten verlokken
Eerst toen de plaatselijke toestanden voor
een aanvallende beweging gunstig waren,
gingen ze daartoe over. En hun bevel
voerders kennen er de bodemgesleldr
heid. Deze biedt wegens den moerassigen
aard van den grond voor het binnenruk
kende leger vele bezwaren. Daarvan wis
ten de Duitschers gebruik te maken In
de Mazoerische meren werden de Rus
sische afdeelingen dan ook vernietigid.
Ontzaglijke buit viel den Duitschers
in handen.
Daarna zijn ze de tegenstanders op
Russischen bodem gevolgd Rennen-
kampf heeft zich met de rest van zijn
mannen achter de Njemen (Memel) in
veiligheid gebracht, Daar versterkt hij
zich, om, zijn de omstandigheden liem
gunstig, opnieuw een agressieve actie le
ondernemen. Dat de eerste mislukte,
moet den Russischen nationaliteits-trols
gesloken hebben. Daaraan schrijven we
het ontstaan van sensatie-berichten toe
als wat te Rome uit St Petersburg
werd ontvangen en hetwelk ons gis'-
teren, zonder dat we ons gerechtigd
achtten, het op te nemen via Londen
bereikte, volgens welk telegram men in
Rusland een leger van vijf miljoen man
onder bevel van den tsaar zelf organi
seert, welk leger tegelijkertijd op Ber
lijn en Weenen zal aanrukken!
Volgens den militairen medewerker
van de Pelrograder Beurscourant is het
Duitsche front in de Russische provin
cies^ Soewalki en Grodno bij de rivier
de Njemen opgesteld. In het gouver
nement Lomza is hel tot de greng-
beperkl. De Duitsche troepen bevonden
zich op 30 werst van den spoorweg naar
Warschau. De Njemen scheidde hen
daar echter van.
Een werst telt 1066 M De Njemen
biedt voor hen een zeer lastige hindernis.
Ze is meer dan 180 M breed, onmogelijk
te doorwaden, en er zijn alleen bruggen
le Grodno en te Olila Verder houden de
Russen den rechteroever bezet, welke
hoogcr gelegen is flan de andere en daar
door dezen bestrijkt. Die linkeroever
wordl m hel seizoen van het hooge-water
overstroomd en is altijd drassig.
De medewerker van hel Russische blad
vermoedt, dal de Duiischors zich in ne-
zil willen stellen van een bepaald gebied,
waar zij den winter kunnen doorbrengen
in plaats van zooals tot nu toe bliksem
snelle slagen toe te brengen.
D c R u s s en in G a I i c i
Men kan zeggen, dat de Russische troe-
pftn op Przemvsl en Krakau na, Galicië in
hun macht bobben. Na Jaroslaw hebben
ze Rseszow veroverd. Dit is de stad in
den N.-W hoek van hel vierkant, dal tus
schen de kniebocht van de San cn haar
zijrivier de Wistok, voorts door Jaroslaw
Przemvsl en Dynow gevormd wordt Rzes-
70w ligt op ongeveer 150 K M van Kra
kau. Dit is thans liet doel der Russische
strijdmacht Blijkbaar trekt deze de ster
ke vesting Przemysl om, natuurlijk met
achterlating van een leger, om dc daar
binnen zich belandende bezetting in 't oog
le.houden. Deze doet uitvallen, maar vol
gens oen telegram uit Pelrograd zonder
succes.
Naar men weet, voeren twee spoorwe
gen van het gebied waar <!e Russen nu
operecren naar Krakau. liet is echter de
vraag, of zij daarvan voor hun bevoor
rading voordeel kunnen hebben. Bij die
vesting als steunpunt schijnen de Oos-
lenrijksch-Duitsche legerkorpsen een linie
le hebben bezet in N. W. richting.
Ze volgt aanvankelijk den loop van de
Warta, welke op Russisch-Poolsch gebied
ongeveer evenwijdig met de grens van Si-
lezië loopt en volgt ook verder deze lijn
op eeliigen afstand, daar ze zieh van Kra
kau over Tsjentochou eh Wielun naar
Kalisj uitstrekt. Naar men weel, hebben
de Duitschers spoedig na liet begin der
vijanaelijkheden in die streek de grens
overschreden. ICalisj en Tsjentochou zijn
reeds in hun bezit.
Daar zullen de bondgenooten dus de
Russische drommen afwachten. Dit is niet
hel front waarop de Duitschers hadden
gehoopt en gewenschl, hen te bestrijoen,
maar ze worden daartoe gedwongen, om
dat ze er niet in zijn geslaagd, het Oos-
tenrijksche leger, toen het in nood ver
keerde, voldoende hulp te verleenen en
doofdieu ze evenmin hun program, wal
het westelijk oorlogstooneel aangaat, tijdig
konden verwezenlijken, nL de Fransche
slrijdmacnt verpletteren, voordat de Rus
sische gewapenden in de gelegenheid zou
den zijn, hun mobilisatie en concentratie
te bewerkstelligen.
De Polen.
Terstond na hel uitbreken van den
oorlog was de Isaaar zoo handig, in een
proclamatie hel herstel van hel oude Po
len le beloven. Later heeft men daar niet
meer van gehoord. De onderlinge samen
hang tusschen de Polen van verschillende
nationaliteit bleek in den loop der krijgs
verrichtingen in elk geval minder krach
tig dan de band, die onderscheiden
lijk de Duitsche, Oostenrijksche en Rutj-
sische Polen met him landgenooten sa
menhoudt, ofschoon naar men weet in
vredestijd diie betrekkingen te wenschen
overlieten. Ook kan men uit wat de oor
log tot nu toe te aanschouwen gaf, nog
geen conclusie trekken omtrent de uit
werking dier proclamatie, daar de omvang
der deelneming van die Polen aan de
veldtochten nog niet duidelijk is
Wel lean worden vastgesteld, dal de
bewoners van Poolsche afkomst het hun
overheid en landgenooten n|iet lastig heb
ben gemaakt.
Hoe groot in theorie de strekking van
dat besluit des tsaren was, waarvan we
boven gewaagden in de praktijk gaf
ze tot minder voldoening aanleiding, om
dat dadelijk de ernstige vrees zich deed
gelden, dal die belofte toch niet zou
worden nagekomen.
De „Neue Zürcher Zeitungontleent
nu aan de Russische bladen, dpt de op
perbevelhebber in dat rijk liet beloof
de zelfbestuur van Polen heeft verscho
ven, omdat in den slag bij Lemberg
Poolsche scherpschutters, aan Oosten
rijksche zijde zouden hebben gevochlen.
Tevens bevat het aan de Polen gerich
te manifest evenmin een onderteekening
van den tsaar, zoodat het staatsrechtelijk,
zonder beleekenis is.
De ontvluchte soldaten
We bedoeleu de drie Belgische sol
dalen, van wie we meldden, dat ze, na tc
Luik gevochten le hebben, door de Duit
schers krijgsgevangen werden gemaakt,
en naar Soltau, ten Oosten van Bre
men gezonden, vanwaar ze nochtans uit
de krijgsgevangenscliap wisten te ont
vluchten en Zaterdagavond j.l Winscho
ten bereikten.
De N R C, deelt omtrent lien mee,
dat ze uit Verviers, Brussel en Oostende
afkomstig waren De eerste sprak uitslui
tend Franscli, de beide anderen waren
ook hel Vlaamsch machtig Natuurlijk
heeft liet drietal, vóór het Winschoten
bereikte, een avontuurlijke reis gehad
Ze waren opgesloten in een kamp op
de Lunenburgsehe heide. Aanvankelijk
verscholen ze zich op een bepaalden af
stand vandaar in een boom. Des nachts
gingen ze in de richting van Bremen
Daar gaven ze zich uit voor matrozen,
die vier dagen vóór den oorlog Antwer
pen hadden verlaten, om in Hamburg
scheep te gaan
Toen ze daar kwamen, zou hel schip
evenwel' het anker al hebben gelicht.
Twee van. hen gaven zich uit voor Neder
landsche matrozen (van de Belgische
grens; de derde, die geen Vlaamsch
kent, ging voor een Italiaan door
Te Bremen deden ze het voorkomen,
als of de boot, waarmee ze naar Neder
land zouden gaan, eveneens vertrokken
was. In Bremen beleefden ze nog moei
lijke oogenblikken, daar de zgn Italiaan
een buitenstaander in het Fransch mee
deelde dal zijn voeten hem pijn deden
Maar ten slotte liep alles nog los en
het drietal wisl te voet in de irchting
van de Nederlandsche grenzen weg le
komen Ze liepen voornamelijk 's' nachts
De reis ging goed lot Weener, twee uur
van de Nederlandsche grens Daar werd
het drietal weer aangehouden en opge
sloten. Zc hadden juist een wandeling
door heide en veen achter den rug en
zalen daardoor lol aan het middel onder
het veen. Van Weener kregen ze een pas
naar onze grenzen Bij het beoordeelen
van de gevaren, waaraan de mannen zich
bloot stelden, boude men in 't oog, dat
ze genummerd militair ondergoed droe
gen.
In Duitschland was hun meegedeeld,
dat Nederland Duilsch gezind was. Ze
hadden zich voorgenomen, dat, bleek de
burgemeester van Winschoten werkelijk
Duitschgezind, ze den matroos zouden
blijven spelen met hun Duitsche passen
en valsclie papieren. Bleek hij neutraal,
dan zouden ze hem volledig inlichten en
hun waren naam opgeven.
Dit laatste was natuurlijk het geval
Toen sliepen ze Zaterdagnacht voor 'l
eerst weer op rozen, d w. z. op het stroo
der daar gedetacheerde landweermannen
Sedert 21 dezer had het drietal maar 15
uur ongeveer kunnen slapen
leis over de „Vorwarts".
Mei de Pruisische overheid is liet een
rare zaak.
Daar is iedereen iu zijn schik over de
medewerking die regeering en legerbe
stuur van de zijde der socialisten jont-
vangen, daar heeft het sneuvelen van
dr L Frank, den socialislischen leider
en hel eerste Rijksdaglid dal in dezen
oorlog om 't leven kwam, algemeenen
rouw verwekt, zoodat vau de hoogste
regeeringskringen uil met dit verlies
rouwbeklag werd betoond, en daar krij
gen „redactie en uilgevers" van de „Vor
warts", hel hoofd orgaan der Duitsche
sociaal-democratie pardoes een lakoniek
briefje van veldmaarschalk Von Kessel
thuis waaruil blijkt, dal de militaire
overheid in de provincie Brandenburg
het verschijnen van het blad tot nader
order heeft verboden,
Waarom? Evenals in alle andere lan
den, met uitzondering wellicht van Groot-
Briltanje, hebben ook bij onze Oostelijke
buren de anders zoo ongemeen heftige
„Genoszcn" lijdelijk de grieven op zij
gezel die zij tegen den huidigen vorm
van samenleving en in de politiek- tegen
de burgerlijke partijen koesteren om mee
op le komen voor wat op het oogenblik
het hoogste is.
Dat het bloed kruipt, waar het niet
ff aan lean, bewees o a de zending van
Südekum en andere Duitsche socialis
ten. naar Italië, om de partijgenooten in
dal land le trachten te overtuigen, dal
ze ten opzichte van den oorlog geen an
dere houding hebben k unnen aannemen
evenals de woede, veroorzaak! door hel
ongetwijfeld partijdig manifest van hel
te Brussel gevestigd Internationaal So
cialistisch Bureau, dal behalve door vier
leiders van hel Belgische socialisme door
twee Fransche geestverwanten onder
teekend werd.
Maar afgezien van dc kopstukken strij
den uil den aard der zaak 'lal van sociaal
democraten in dc Duitsche linies. De
„Vorwarls" heeft zich in de afgeLoor
pen dagen moeite gegeven, om daar
omtrent cijfers te verschaffen Dil kan
toch bezwaarlijk tot de schorsing van de
uitgave aanleiding zijn geweest.
Wat dan? Was het den bctreffeuden
overheidspersonen onaangenaam, dat het
blad zich bemoeide met de wijze, waar
op de krijgsgevangenen op Duitschen
grond van het noodige worden voorzien?
Daaraan heeft dil orgaan in werke
lijkheid een opmerkelijke beschouwing
gewijd Voor ieder hunner wordt 60 pfen
nig kostgeld daags betaald. Naai- men
weet bevat een mark (nominaal 60 cent)
100 pfennigen Op sommige plaatsen in
Duitschland nu is de verpleging aan par
ticuliere ondernemers opgedragen, wien
dat bedrag per hoofd svordt uitbetaald.
De „Vorwarts,, acht op dien grond het
strengste toezicht noodzakelijk, want. als
die gevangenen honger lijden, zal het
Duitsche volk later haat oogsten
Tevens herinnert de courant eraan,
hoe in den oorlog van 190-1—1905 de
Japanners de Russische krijgsgevange*-
nen, voor zoover ze die kunst niet ver
stonden, deden leeren lezen en schrij
ven Daarna werd hun lees-slof verschaft
Deze was in 'l algemeen der Russische
regeering niet aangenaam Vele hunner
kee rden dan ook als geslagen vijanden van
hel tsarisme terug
De toepassing van dezelfde methode
beveelt de „Vorwarts" aan.
KORTE OORLOGSBERICHTEN.
Dezer dagen komt in Vlaanderen
een boerin geheel ontsteld op een Bel
gisch officier loegeloopen de Pruisen zijn
den vorigen dag in haar djorp, SI Gilles,
geweest. Alles hadden ze vandjaar mee
genomen, maar twee bleven er achter
Een korporaal en drie manschappen
worden de verschrikte vrouw meegege
ven op zoele naar de twee vijanden Toen'
de liaar begeleidend^ manschappen, eens
ter plaatse de boerin vragen, waar zij
zich opliouden, wijst ze hun twee enor
me varkens aan.
Zijn dat dan Pruisen? vraagt dp
korporaal.
Ja, korporaal, antwoordt de brave
vrouw; dat zijn ze wel niet precies,
maai- dat hebben ze alleen achtergelaten
Ik wilde, dal u dien buit in bezit zoudt
nemen.
Niemand had den moed, zich op de
boerin boos le maken Alle aanwezigen
barstlen hel uil van 't lachen Aldus ver
haalt de „Matin" van Antwerpen die
daaraan een vrij smakelooze, maar voor
de hand liggend^ woordspeling vastknoopt.
Voor den Duitschen krijgsraad te
Tongeren hebben een aantal burgemees
ters van plattelandsgemeenten in die om
geving terecht geslaan omdat zij 19 Sep
tember ingevolge aanschrijving van der
Belgischen divisie-generaal te Hasselt dc
miliciens der lichting 1914 meegcdeelc
luidden dat zij binnen drie dagen naai
j Antwerpen moesten vertrekken,
i De auditeur-militair vroeg hun ver
oordeeling ter dood op grond van de Duit
sche wet die deze straf toelaat voor per
sonen, die op Duitsch grondgebied of oj
grondgebied, door de Duitsche troepei
bezet, met opzet het recruteercn begun
stigen van miliciens van het vijandelijj
leger.
De verdedigers betoogden dat de be
doelde gemeenten niet werkelijk door
Duitsche troepen bezetwaren, en de
krijgsraad sprak ,ook op dien grond dc be
klaagden vrij
Zij zijn echter nog niet in vrijheid ge
steld,
Frans van Cauwelaert, hel bekende,
katholieke lid der Belgische Kamer,
schrijft aan dc „Tijd", dat de Duitschers
in België zich herhaaldelijk van dam-
dum-kogels hebbeii bediend en nog be
dienen Hij staaft deze bewering o jx.
door te vermelden, dat dezer dagen een
doosje met durn-d^m-patronen voor zgn.
zclflaad-pistolen bij de commissie lol on
derzoek van de schendingen van het
volkenrecht is ingekomen, hetgeen op een
Hannoveraanscli eersten luitenant gevon
den werd
Het doosje is volgens de gedrukte aan
duidingen op den buitenkant afkomstig
uil de Duitsche wapen- en munitie-Ij^
brieken te Karlsruhe
Pathé frèx'es, de Fransche filmfa
brikanten, deelen de N. R. C. mede, dat
volgens een door ben ontvangen bericht
Max Linder niet gesneuveld is
De N. R. C. meldt, dat de Duitsche
vlieger die in de nabijheid van den Eif-
felloren bommen heeft geworpen, luile-
nant von der Decken was.
Hij wierp ook nog een vlag naar be
neden niet het opschrift: „Groet van een
Duitschen vlieger aim de Parijzenaars.
Von der Decken."
Bij aile nadeelen, die ieder als recht-
slreeksche gevolgen van den oorlog on-
dervindl, biedt hel volgen van de krijgs
verrichtingen op de kaart toch dit ontwij
felbaar voordeel dat men er zijn aardrijks
kundige kennis mede verrijkt. In Enge
land heeft men zich iu onmiddellijk
verband daarmee zelfs op de studiq
van liel Vlaamsch toegelegd of zijn ken
nis daarvan uitgebreid De „Westmin
ster Gazette" verhaalt, hoe winkeliers*
in dal land Vlaamsche vluchtelingen lok
ken met het opschrift „Hier spreekt men
Vlaamsch', terwijl onderwijzers zich
bereid verklaren, hel Vlaamsch in En-
gelsch le vertalen, om dien Belgischen
uitwijkelingen ten dienste te zijn, welke
geen jof onvoldoende Fransch kennen.
Voor zijn kortstondig „mbrel'-schap
was de prins Von Wied naar men weet
ritmeester bij de garde-ulilanen te Pots
dam
Ambtelijk is hem nu meegedeeld, dat
hij weder in Duitschen krijgsdienst kan
treden
Volgens een particulier Wolff-lele-
gram uit Weenen zullen van den len Oc
tober af voor den duur van den oorlog
nieuwe postzegels van 5 en 10 Heller uit
gegeven women met een opslag van 2
Heller.
De hierdoor verkregen meerdere ont
vangsten zullen worden besteed lol on
dersteuning van de weduwen en weezen
der in den oorlog gevallenen.
De dochter des keizers, hertogin.
Victoria Louise van Brunswijk, die ais
regentes de regeeringsplicliten van haar
gemaal waarneemt, bezocht dezer dagen
een hospitaal in Brunswijk Toen de her
togin hoorde, dal een van de gewonden
hc-rtog Ernst August in het veld gezien
had, vroeg zij, hoe de hertog er toen
uit zag
Eenigszins verrassend klonk het ant
woord van den soldaat. „Erg smerig,
koninklijke hoogheid."
Het telegram, waar we gisteren cn
onderschrift bij maakten, is inderdaad
verminkt overgekomen De Duitschers lig
gen nog om de N -W Russische vesting
Osowic. De bedoeling was, te doen uitko
men, dat aan de beschieling door de Duit
schers van die stad zwaar geschut (42
c.M.-mortieren?) heeft deel genomen Fn
dan moest leen zin volgen, die er ongeveer
als volgt uitziet: de poging van de Duit
sche infaulerie, om meer in de nabijheid
van de vesling te komeu, is verijdeld
Iedereen is tegenwoordig strateeg
op eigen houtje Als naar den welgemeen-
den raad van deze stuurlui aan den wal
j was geluisterd - de oorlog ware lieet an
ders gcloopen Dit is dan ook een on-
schuldige sport, 't Eenige onaangename
is, d.it men liet voortdurend met die dek
sels ouidtsprekclijke Poolsche namen aan
den stok heeft B v Przemvsl.
i Weel ge, hoe men het uitspreekt? De
Poolsche medewerker vau de N. R C.
geeft de uitspraak bij benadering als volgt
weer. Psjemmisl, met den klemtoon op
de eerste lettergreep.
De „Popoio Romano" drukt een
brief af van kardinaal Lucon, den aarts
bisschop van Reims, die erkent dat de
torens de gevel en het orgel in de ka
thedraal onbeschadigd zijn
Daar we bemerkt hebben, dat wat we
Maandag j.l daaromtrent schreven, tot
misverstand aanleiding lieefl gegeven,
maken we van de gelegenheid gebruik,
er jiadrukkejijk op te wijzen dat de
Frans chen lapijlen, schilderwerk en
andere dingen van waarde reeds in vei
ligheid hadden gebracht, voordat de
Duitschers, Frankrijk binnenrukkend
van Reims bezit hadden genomen,
i Later hebben ze de stad weder ont
ruimd Toen hebben ze van de forten,
die de Franschen eerst klakkeloos den
vijand in handen hadden gelaten, het
vuur op dc daardoor bestreken huizen
geopend.