137* Jaargang.
Dinsdag
29 September.
FEUILLETON.
DE ONGEKROONDE KONING.
BINNENLAND.
Dit Stad en Provincie.
8*. 229
1914
Du* eovut Yinehijit d a g o I ij k o, met mitioaderimg m Zon- om VoeitdagaiJ
prija por kwartaal, xoowol roor Middelburg als voor mile plaatiea ia Neierlaad franco pp, f 1.25,'
Afxoaderlijke mammen koitea 5 oent»
Adverteatiëa bij mboaaemut op voordeelige voorwaarde*.
Protpeotauea daarvan zijn aan bet bureau te bekomea«
Adverteatiëm voor bet eeritrolgeade anmmor moetea dei middagi vóór óéa mar
aam bot bareaa bezorgd zija.
Advertaatiöa d 20 oomt per regel! Bij aboaaomaat vaal lager, Geboorte-, dood-
alle aadere familiebariobtoa om Dmakbetmigimgea ram 17 regale 1 1.60 elke regel me«i
20 oeat. Beolamee 40 oeat per regeL Groote letten aaar de plaati, die zij iaaomen.
Tot de plaateiag vma advortontiöm ea reolmmee, aiet afkometig nit Zealand, betreffomdf
Handel, Nijverheid ea Geldwezen, ie gerechtigd bet Algemeen Adrertentle-BnresE
A. 1MB LA 1AB Ah, K.Z. Toernirgwel MO, A mm ter dam.
V erli eslijsten.
We kennen ze hier gelukkig! nog niet.
die wreecl-koele lijsten in de bladen:
zooveel gedood, zooveel gewond, zooveel
vermist, en dan die lange reeksen namen,
die natuurlijk angstig doorzocht worden
door ieder die een bloedverwant in 't le
ger heeft.
En hel vreeselijlte is dat ze iederen dag
lopnieuw komen; lijsten van duizenden na
men, naar hun korps bijeengevoegd, akelig
in hun administratieve nauwkeurigheid.
Het zijn werkelijk duizenden namen per
dag. Men moet zoo'n lijst voor zich heb
ben gehad, om te beseffen wat dat be-
teekent.
In Duitschland kunnen alleen maar de
groote bladen over zooveel plaats be
schikken dat ze al die namen opsommen.
Menig blad moet zich bepalen tol het da
gelijks geven van een officieel uiltreksel,
met alleen de cijfers, en dan nog de na
men van de officieren.
Maar ook die opgaven zijn al om van
te huiveren.
Het staal er zoo nuchter, en toch zoo
vreeslijk:
Infanterie-regimentno. 63,Op-
pelnr Dood- 4 officieren, 16 ouderoffi
cieren. 40 man; Gewond: 10 officieren,
41 onderofficieren, 251 man; Vermist. 2
onderofficieren, 71 man.
I u f a n l er ie-regimen t no. 118,
Worms Dood: 6 officieren, 20 onderoffi
cieren, 78 man; Gewond: 20 officieren,
55 onderofficieren, 330 man; Vermist: 1
officier, 29 onderofficieren, 522 man.
I n f an t e r ie-regim e n t no. 169,
Lahr en Bollingen. Dood: 10 officiereu, 8
onderofficieren, 78 man; Gewond. 7 offi
cieren, 13 onderofficieren, 435 man. Ver
mist: 6 onderofficieren, 134 man.
L andwecriiifaaterie-regiment
no. 34, Bromberg. Dood: 14 officieren, 16
onderofficieren, 100 man. Gewond: 8 of
ficieren, 26 onderofficieren, 152 man.
Vermist: 49 man.
En zoo zouden we nog kunnen voort
gaan. Wat "we hier aanhaalden behoort
tot de ergste gevallen. Maar er zijn er nog
erger.
We hebben de moeite genomen van één
dier lijsten de 33ste van Pruisen de
totalen op te lellen en kwamen toen tot
de volgende eindcijfers:
Officieren: 68 dood, 130 gewond, 7 ver
mist.
Onderofficieren: 151 dood, 4S4 ge
wond, 112 vermist.
Manschappen: 850 dood, 3547 gewond,
2215 vermist.
Dat is de lijst van één dag! lederen
dag verschynt er weer zoo'n
lijst. Die 33ste lijst brengt een totaal
verlies van 9572 officieren en manschap
pen. Maar reeds sedert eenigen tijd is
iedere lijst bijna even groot of nog
grooter.
De „Tagl. Rundschau" uit Berlijn pu
bliceert iederen dag afzonderlijk de na
men der gesneuvelde officieren (dus nieL
van de gewonde en vermiste).
En die lijsten lellen nog meer namen
dan 't totaal dat het officieele uittreksel
uit de, dien dag gepubliceerde verlieslijst
voor gesneuvelde officieven geeft een
verschil waarvan we de verklaring niet
weten.
Maar in ieder geval z ij n die namen er,
en we vonden bijvoorbeeld in hel num
mer van-
24 Sept.: 4 hoofdofficieren, 27 kapi
teins, 79 eerste en tweede luitenants;
25 Sept.: 10 hoofdofficieren, 23 kapi
teins, 69 luitenants;
26 Sept.: 5 hoofdofficieren, 17 kapi
teins, 79 luitenants.
Natuurlijk hebben die datums niet be
trekking op den dag van t gevecht. De
opgaren zijn geruimen lijd ten achter. De
hier bedoelde drie verlieslijsten hebben
meest alleen betrekking op gevechten
van de laatste week van Augustus en dan
nog op enkele gevechten in de eerste
helft van September En wellicht komen
er de volgende dagen nog steeds opgaven
over verliezen in diezelfde gevechten, ul.
telkens weer van anaere regimenten.
Waarom we al die cijfers hier geven?
Omdat men er eenig begrip door krijgen
kan wal voor indruk die lijsten moeten
maken op de achtergebleven bloedver
wanten.
Hel kost zoo'n moeite om bij 't lezen
van de oorlogscommuniqué's over do ge
vechten, werkelijk goed te beseffen dal
[zoo'n gevecht om duizenden menschenle-
vens is gegaan.
Maar men stelle zich zelf nu voor
dal men van een regiment uit eigen om-
gering een lijst ziet gepubliceerd der na
men van tien of twaalf in één gevecht
gesneuvelde officieren. Of wel, dat
men van een uit eigen omgeving gerecru-
teerd regiment eenige honderden welbe
kende namen leest van d,o,oden en gewon
den of vermisten (d.w.z. gevangen geno
men of... zoek; in ieder geval onzeker
heid).
Misschien voelt men uit zoo'n becijfe
ring nog beter de realiteit, die in de bin
nenkamers van de getroffenen alle held
haftige glorie verliest, en alleen gevoeld
wordt als een droevige, indroevige leegte,
voor héél velen nog versomberd door de
wanhoop over het bestaan in de toekomst.
Wat een vreeseüjke spanning ieaeren
dag dat afwachten of de man of zoon er
ook bij slaat. lederen dag zonder den
naam blijheid; maar dan dadelijk weer be
klemd door de angst voor de lijst van
morgen
Dal we hier alleen Duits,che cijfers
geven, komt eenvoudig hierdoor, dat we
die voor ons hadden.
Natuurlijk is liet in Frankrijk precies
zoo gesteld, maar we weten niet op welke
wijze men daar de verlieslijsten publi
ceert. De door ons ontvangen en trou
wens zeer verkleinde „Teinps" bevat ze
niet.
In de Engelsche bladen lean men ook
verlieslijsten vinden. Maar waar de En-
gelschen nog niet eens zooveel maal hon
derdduizend man in 'l veld hebben, als
Roman van
PAUL OSKAR IIüCKER.
naar het Duilscli.
Nadruk verboden.
2)
Gwendoline had zich niet meer bekom
merd om de plagerijen van het zusje. Er-
win von Schrott, de rijdende jager, die
korten tijd geleden zijn assessors-exa^
men bij de houtvesterij gedaan had en nu
bij hel bataillon der garde-jagers zijn eer-i
sten halfjuarsoefeningstijd aflegde, be
hoorde reeds jaren lang tol de vaste gas
ton van het huis. De verre bloedverwant
schap begunstigde een lcameraadschappe-
lijken toon lusschen hen allen. Sedert
eenige weken echter trachtte hij Gwen
doline steeds alleen te spreken. Dan
roerde hij ernstige onderwerpen aan. Dat
was sedert het feest dat Papa gegeven
had ter eere van Beale's negentienden
verjaardag, na de manoeuvres, vlak nadat
hij de nieuwe opgerichte inspectie gekre
gen had en Excellentie geworden was
Inlusschen was Anna buiten adem te
ruggekomen met de patent haarspelden.
Bij de laatste jacht te Döberitz was Be-
ate's haar Los gegaan toen ze in volle
■galop was, de breede, blonde haarmassa
verspreidde zich over haar schouders
en fladderde wild achter haar los, de rij
hoed vloog af en de geheele jachtstoet
sprak nog lang over hel beeld der schoo-
ne, jonge Walküre, wier prachtige blonde
haar een fonkelende zonnestraal leek on
der den grauwen hemel Men zei dat de
kroonprins er in Potsdam een levendige
beschrijving van gegeven had. „Natuur
lijk was hel effect niet geheel toeval
lig" had een der mederijdende dames la
chend gezegd. Waarop Beate zich ernstig
voornam dal zoo iels een tweeden keer
niet weer moclil gebeuren.
„Heb je dan geweten, Gwendoline, dat
Schrott de Hubertus-jacht mee zou rij
den?" vroeg Beate terwijl het dienstmeis
je haar rijkleed met een split rechts aan
deed en loeknoopte.
„Ik heb hem gisteren toevallig ontmoet
in den ondergrondstrein. Hij was nog ner
gens van op de hoogte, wanneer en waar
de paarden naar Döberitz gebracht wer
den - hoe men zelf naar de plaats van
samenkomst komt. Toen heb ik hem wel
te kennen gegeven, dat Papa altijd met de
groote, grijze auto gaal."
Beate knikte peinzend. „O, in den on-
dergrondslrein heb je hem ontmoet. Zoo.
Toevallig."
Er was niet meer dan een zweem van
verwondering in haar toon; voor wan-
j trouwen kon men het niet aanzien Maar
er bleef toch een zekere spanning door
hangen. Het gesprek kwijnde; ook Ingrid
zweeg terwijl zij zich verder aankleedde
de Duitschers aan millioenen, daar spreekt
hel vanzelf dat de lijsten veel korter
zijn.
Maar één ding is op die lijsten even
goed te bemerken als op de Duitsclie en
Oostenrijksche, nl. hel buitengewoon groot
verlies aan officieren. In één maand ver
loor Engeland van de ongeveer 3000 offi
cieren die bij het eerste expeditiekorps
hoorden, er 1100 gesneuveld, gewond of
vermist.
De liiervoren aangehaalde Duitsclie
cijfers over de verliezen aan officieren
spreken trouwens boekdeelen. Het zal een
vraagstuk van dezen oorlog worden: hoe
voor de overblijvende troepen voldoend
officiers-kader kan worden gevonden.
EEN VERVOLGING TEGEN
„DE TELEGRAAF".
„De Telegraaf" schrijft ddo 28 Sepl
Hedenmorgen nam de justitie ten on
zen bureele hel cliché van de plaat in
beslag die door Louis Raemaekers voor
ons blad geteekend werd en den 23en
September in ons blad verscheen De
plaat stelt voor twee sleenen heelden
van de kathedraal te Reims die tol een
tusschen lien geknield liggend (Duitsch)
militair de woorden spreken. „Dezewas
het die ons schond."
De inbeslagneming geschiedde naar
aanleiding van een tegen „De Telegraaf"
ingestelde vervolging gegrond op art.
100 Wh v. Strafrecht en luidende,
„met gevangenisstraf van ten hoogste 6
jaar wordt geslrafi, hij die ingeval van
een oorlog, waarin Nederland niet be
trokken is, opzettelijk een handeling ver
richt, waardoor d> onzijdigheid van het
land ernstig in gevaar wordt gebracht."
Deze plaat was ook in „De Courant"
gereproduceerd
Naar het Hand. meldt, is op gronc^ van
hetzelfde artikel, op last van de justitie,
door de politie een onderzoek ingesteld
bij de firma M eulenhoff en Co te Am
sterdam, die dp „Illustration" hier te lan
de nadrukt, djaar uit Frankrijk geen
exemplaren de firma bereiken, wegens hel
in twee dier nummers opgenomen zijn.
resp. van het bekende kaartje, volgens
welk onze neutraliteit geschonden zou
zijn en van een teekening van Georges
Scott, voorstellende een Duitsch soldaat,
met den yoet op het lichaam eener
vrouw, brandende huizen op d'gn ach
tergrond, en het onderschrift- „Leur fa-
?on de faire la guerre'". („Hun manier
van oorlogvoeren").
EEN SCIIIP IN TURKIJE AANGE
HOUDEN.
Ruim een maand geleden werd het
stoomschip „Minerva" van de Kon. Ned.
Stblmij. te Amsterdam bij Konslantinopel
lot tweemaal toe geënterd door Turksche
militairen. Ofschoon de ruimen officieel
Zij was eerder klaar dan haar zusters.
IJdel kon men haar niet noemen. Of
schoon zij reeds anderhalf jaar geleden
bevestigd was, liep zij nog liefst met korte
rokken, een matrozenpakje en een lange
vlecht Toen zij klaar was hielp zij Gwen
doline met haar witte das die bij hel
jachtcosluiun behoorde.
„Heb je 't gemerkt?" vroeg zij fluis
terend met een oogje naar de deur van
de aangrenzende kamer. En toen Gwen
doline vragend opkeek, ging zij voort
„Ze is jaloersch!"
Gwendoline schrikte. „Och kom, In
grid! Waarom zeg je dal nuMei zenuw
achtige vingers trachtte zijzelf de das vast
tc maken.
Ingrid zag in den spiegel lioe bleek
haar zuster geworden was. „Kinderen,
wat beu jullie toch grappig!" zei ze
„Heb je ook al rijkoorts'?" Zij trad een
paar vopslappen nader. „Zeg, ben je
hoos?" vroeg ze wal zachter.
„Neen. Alleen verdrietig, Ingrid.
Met die woorden ging zij de slaapkamer
uit.
Een oogenblik luisterde Ingrid naai'
het rinkelend geluid van de zilveren spo
ren. Toen liep ze naar Beate. De oudste
zuster nam zich zelf juist op in den spie
gel van de kastdeur, die het dienstmeisje
legen het licht had opengezet Ingrid
vond liaar heel mooi. Beate was niet al
leen de erkende lieveling van haar va
der, die in haar de jeugd van zijn vrouw
weer zag herleren, knaar look leen zeer be-
verzegeld waren, werd een deel der la
ding, voor havens aan de Zwarte Zee be
stemd (voornamelijk voedingsartikelen),
in beslag genomen, waarschijnlijk echter
met de bedoeling om ervoor te betalen.
Naar thans de correspondent van de
N. R. C. te Konstanlinapel meldt is na
een scherp protest van ons gezantschap
een beluiging van leedwezen ontvangen,
en zijn onderhandelingen over de te be
talen schadeloosstelling in geld aange
knoopt
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Kinderarbeid bij den aard
appel- en bi eten oogst.
Do minister van Binnenlandsche zaken
heeft, zoo meldt Het Volktot de arron-
dissemenls-s'phoolopzieners de volgendp
aanschrijving gericht:
„De minister van landbouw, nijverheid
en handel vestigt mijne aandacht op
waarschijnlijkheid, dal vele landbouwers
bij djjn aans laanden aardappel- en; bieten-
oogst ter vervanging van de onder dje
wapenen geroepen mannen, op ruime
schaal zullen trachten gebruik te maken
van kinderarbeid, in plaats van m het
tekor aan arbeidskrachen e voorzien door
het aannemen van personen, die in ande
re bedrijven werkloos geworden zijn
Ten einde nu eenerzij ds aan djeze per
sonen zoo min mogelijk de gelegenheid
le ontnemen een daggeld te verdienen,
zoodal zij niet of in geringer aantal in
de gegeven onistandighedfön voor onder
stand in aanmerking moeten worden ge
bracht, en met het oog ander
zijds op de gezondheid der kin
deren, die in een ongunstig seizoen
een overmatigen arbeid zouden hebben te
verrichten, h!eb ik de eer u te verzoeken,
er i n de eerstvolgende weken streng voor
te Waken, dat geen landbouwverloven
worden toegestaan dan die uit hoofde
van art. 14 der Leerplichtwet bepaald
niet geweigerd mogen worden
Uit Middelburg.
- In een achterstaande advertentie
worden zij die huisvesting verleenen of
huizen verhuurd hebben aan vluchtelin
gen, beleefd verzocht naam, aantal en
plaats van herkomst op te geven aan he'.
plaatselijk comité, bureau Vreemdelingen-
■erkeer, Markt alhier.
Wij bevelen dit verzoek dringend aan
in de aandacht van allen die er bij be
trokken zijn. Immers het is zoo'n bij uit
stek nuttig doel waarvoor deze inschrij
ving geschiedt, nl. het vormen van een
bevolkingsregister der vluchtelingen waar
door het mogelijk zal zijn te voldoen aau
de zoo talrijke aanvragen naar ver
miste familieleden.
- Op meerdere plaatsen beklagen Bel
gische vluchtelingen zich dat hen op de
wonderde schoonheid in de balzalen der
keizerlijke residentie, op alle hof- en casi
no-partijen, bij alle weldadigheidsfeesten.
Daarbij was Beate zich haar macht niet
zoo zeer bewust als men vermoedde,
wanneer men haaf in haar 'blonde schoon
heid en haar koninklijke houding zag na
deren. Haar innerlijk wezen vormde een
tegenstelling mei haar uiterlijk. Zij was
veel minder tegen het leven opgewassen
dan de ernstige en toch ook humoris
tische Gwendoline of de vrijpostige In
grid Maar in de heele famillie, bij bloed
verwanten en vrienden, had zich de vaste
orerluiging gevestigd Beate zou in den
aanstaanden whiter een schitterend hu
welijk doen. En de geheele huishouding
draaide nergens anders om.
Des te grappiger vond Ingrid het
denkbeeld dat Beate werkelijk op Er-
win verliefd was; Erwin voor wien geen
ander vrouwelijk wezen op de wereld
scheen te bestaan behalve Gwendoline.
Ingrid bleef in Beate's kamer staan,
sloeg de armen over elkaar op den rug
en wipte op de teenen op en neer.
„Gwendoline deed op eens zoo dwaas.
Heb je 't wel gemerkt, Ati?"
Beate wierp haar in den spiegel een
bijna smeekenden blik toe en liet haar
otogen toen waarschuwend naar Anna
gaan, die naast haar op den grond
knielde.
(Wordt vervolgd.)
stations der staatsspoor slechts 40 cent
voor 1 franc wordt gegeven. Dit is zoo.
Volgens off. aankondiging heeft voor de
S.S. een franc slechts 10 cent waarde, en
een mark 50 cent.
De vereeniging „Voor de Kunst"
alhier hield gisterenavond haar jaar
vergadering in de sociëteit St Joris on
der presidium van mejuffrouw M van
Benthein Jutting, de vice-voorzïtsler. Door
mevrouw Evers—Keg werd als secreta
resse het jaarverslag over het tiende ver-
eenigingsjaar uitgebracht, waaruit wij het
volgende vermelden.
Het ledental vermeerderde met 23 en
bedroeg 202 Herinnerd wordjt aau de
vier tentoonstellingen, die van goede en
slechte architectuur in samenwerking met
Nchalennia met 285 bezoekers, die van
Cliineesche schilderijen met 98 bezoe
kers, die van werken van enkele Zeeuw-
sclie schilders met 477 bezoeker^ en
die van werken vail George Reuter met
107 personen De lezing verbonden, aan
de tentoonstelling van Cliinteesche werken
trok 120 bezoekers, te samen 1087 tegen
817 in het vorige jaar De toestand der
vereeniging kan dus zeer gunstig worden
genoemd
Hel voorstel om geen contributie te
innen en geen tentoonstellingen le hou
den in het komende vereenigingsjaar
werd aangenomen.
Mevrouw Evers—Keg en de lieereu J.
W. M Wins en Jac. Frank werden als be
stuursleden herkozen.
Hel programma van de morgen,
Woensdag op hel Molenwater te geven
muziekuitvoering door het Middjelburgsch
Muziekkorps, luidt:
Mar che des Petits Tambours, J. Morks;
Menuet la Reine, V. Morel; Down im
Jungle town. Th. Morse.; Zweedsche Brui
loftstoet, A Söderman; Gavotte uit „Feest-
Reien", J Morks; Les Patrioles Beiges,
Pas Redouble, H Reuland
Tot slot: Fragmenten uil „De Slag van
Waterloo", Militaire Fantasie, J. Wijsman.
Uit Vlissingen.
Seoert eenigen tijd liet de S. M. Zee
land Dinsdags, Woensdags, Donderdags en
Zondags een extra boot met levensmidde
len naar Queenboro varen. Naar wij
thans vernemen zullen vanaf heden deze
booten naai' een andere haven worden ge
dirigeerd, voorloopig naar Tilbury Docks.
Te V1 i s s i n g en is een plaatselijke
commissie gevormd tol ontwikkeling van
de militairen, bestaande uit de lieeren J
C Paap, Jos van Raalte, W. H van Wie-
ringlien Borski, C A Kalhfleisch, A. Sta-
verman en J G van Niftrik
In de zaal van den lieer Burger^
aan de Emmaslraat zullen des Woens
dagsavonds van 8 tot 10 uur onderwer
pen van practisch en maatschappelijk be
lang worden gesproken
De eerste bijeenkomst zal plaats heb
ben a. s. Woensdag en zal dan djoor d|eiy
heer T. II Siemelink te Goes worden in
geleid met hel onderwerp „Een reis langs
den Noordelijken sterrenhemel
Den militairen zullen bij die gelegen
heid eenvoudige ververschingen wordjen
aangeboden. (VI. Ct.)
Met de mailboot „Mecklenburg",
welke een e xtra-reis deed, vertrokken Za
terdagavond van Vlissingen npar Enge
land ongeveer 280 geïnterneerden, uit
Gaaslerland allen geredden van d|e
drie gezonken Engelsche kruisers die
per extra-trein naar Vlissingen wareq
vervoerd. De ..Mecklenburg" kwam op
de reede ten anker en zette Zondagmor
gen ongeveer 5 uur de reis naar Queen
boro voort.
Tegen 12 uur kwam de boot aldaar paai
De geredden werden met buitengewoon
enthousiasme ontvangen
Het bleek dat alle gereddpn vol lof
waren over de behandeling in Nederland
en spontaan werden dan ook aan boord
van de „Mecklenburg" 3 cheers voor Ko
ningin Willielmina uitgeroepen!
De „Mecklenburg" keerde Zondagavond
half acht hier weer terug. (VI. Ct.)
o
Uit W.alcheren.
Gister, Maandag, herdacht de heer
A van Waarde den dag waarop hij vóór
25 jaar geïnstalleerd werd als burgemees
ter ren Nieuw en St Joosland
Hoewel door de buitengewone tijds
omstandigheden thans geen algemeen
feest werd gevierd, had de jubilaris toch
hel voorrecht vele blijken van dankbaar
heid en hoogachting in ontvangst te mo
gen nemen.
