LAATSTE BERICHTE!.
Nagekomen Berichten.
BUITENLAND.
De dader is later gearresteerd.
In den Vriendenlaan daar ter stede hebben
twee werklieden een twist op straat uitge
vochten waarbij ook de een den ander
dusdanige messteken toebracht, dat hij
levensgevaarlijk verwond in het ziekenhuis
moest worden opgenomen.
BURGERLIJKE STAND.
Middelburg.
Van 19 tot 21 September 1914.
Getrouwd M. J. van Pienbroek, jm. 35 j.
met M. G. Verbuist, jd. 25 j.
Bevallen H. M. Meijer, geb. van der
Grinten, d, J. van der Weel, geb. Seijbel, z.
Overleden: A. M. Tamson, wed. van P.
Tszelaar, 70 j.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
21 Sept
Ihermone a 1 h i e - S u. vm 56
gr., 12 u. 62 gr., 2 u. 61 gr
TolegraSachi modedeoling van het Kon.
Meteorologisch instituut te De Bilt volgens
de waarnemingen van heden ochtend:
Hoogste barometerstand 765.2
te Vlis»ingen.
Laagste 755.1 Memel.
Verwachting tot den avond van 22
Sept.: zwakte tot matige N. tot N W. wind,
gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regpn.
dezelfde temperatuur.
UIT DEN HAAG.
J. S., opperman, die zijn vrouw in de
Kalkoenstraat met revolverschoten ver
moordde, werd deswege door de recht
bank tot 7 jaar gevangenisstraf veroor
deeld.
De Britsche admiraliteit heeft verze
kerd dat Nederlandsche visscherschepen,
die op eigen risico en gevaar nabij de
Doggersbank willen visschen, daarin door
de Britsche vloot niet zullen worden ge
hinderd.
Aangeraden wordt steeds de nationale
vlag te voeren en geen draadlooze tele-
grafie-inrichting aan boord te hebben
GESTRAND EN WEER VLOT.
Het Deensche stoomschip „Ivar", dat
in de haven van IJrauiden aan den grond
voer, is door de sleepboot „IJmuiden"
weer vlot gebracht en stoomde op naar
Zaandam.
DE OORLOG.
OP DEN WESTELIJKEN VLEUGEL.
PARIJS, 21 Sept. (Reulerbericht). Het
communiqué van gisteravond 11 uur zegt,
dal de troepen der bondgenooten op den
linkervleugel ten Noorden van de Aisnje
ten Westen van Soissons hevige tegei^-
aanvallen hebben moeten doorstaan van
een overmachligen vijand. Dientengevolge
hebben zij eenig terrein moeten losla
ten, dat zij echter dadelijk hierop her
namen.
Op den rechteroever der Oise zetten
de bondgenooten d(e voorwaarlsclie bewe
ging voort.
Ten Noorden van Reims hebben zij al
le aanvallen afgeslagen, hoe krachtig zij
ook werden ingezet
In hpl centrum ten Oosten van Reims
behaalden zij opnieuw voordeelen.
In het Argonnegebied is de toestand
onveranderd, terwijl het gebied van Woe-
vre door den laatslen regenval in zulk
een toestand verkeert, dat de troepenbe
wegingen ten zeerste worden bemoeilijkt.
Generaal de Maudhuy ontving op het
slagveld hel commandeurskruis van het
Legioen van Eer.
EEN OMTREKKENDE BEWEGING?
LONDEN, 21 Sept 'ReuterberichlY
Een telegram uit Amiens aan de .Daily
Mail" maakt melding van een verwoed
gevecht ten Oosten van Péronne, het
geen zou kunnen wijzen op een poging
om de Duitsche rechterflank om te
trekken
ENGELSCIIE GEWONDEN.
DEVONPORT, 21 Sept Ongeveer 1200
gewonde Britsche soldaten en 80 Duit
sche gevangenen zijn hier aangekomen.
Drie broeders, die naar het front waren
vertrokken kwamen alle drie gewond in
Dcvonport terug Meer dan 100 gewon
de Engelsche soldalen en 50 Duitsche
gevangennc, waarvan de meeste eveneens
gekwetst waren, kwamen te Plymouth,
via Southampton aan.
BIJ DENDERMONDE.
GENT, 21 Sept. Vrijdagmorgen hebben
de Duitschers Dendermonde weer ge-
bombarbeerd Zij beschieten de stad
voortdurend om te beletten dat de Bel
gische troepen van die zijde een uitval
uit Antwerpen zouden doen
Op den steenweg naai' Oordeghem
werden Zaterdagmorgen Duitsche troe
pen gezien, die uit Aalst kwamen Om
10 uur passeerde ook een troep Duit-
shec wielrijders Door de Belgische troe
pen werden maatregelen genomen om
deze verkenners te omsingelen.
Tusschen St Gilles en Dendermonde
had Vrijdag een schermutseling plaats.
ROND GENT.
GENT, 21 Sept Gistermorgen te on
geveer half acht werd een patrouille
Duitsche soldalen gezien te Erpe—
Vijfhuizen, even buiten Gent. De pa
trouille bestond uit 10 uhlanen en nam
de richting Eronteghem, waar zij -kam
peerden op den steenweg Des namid
dags om 5 uur had tusschen Erpe en
Eronteghem een schermutseling plaats
tusschen een patro.uille Duitsche wiel
rijders en een patrouille Belgische infan
terie De Belgen openden het vuur, waar-
/bij één Duitscher werd gewond Tóen de
Duitschers versterkingen kregen moesten
de Belgen langs Impe naar Lede, waar zij
gekampeerd waren vluchten.
EEN VREEMDE GESCHIEDENIS.
ANTWERPEN, 21 Sept. Veldmaarschalk
von der Goltz heeft een onderzoek inge
steld naar aanleiding van de berichten
over een bajonetgevecht tusschen Beicr-
sche en Pruisische soldaten te Brussel.
Aan de gare du Nord, aldaar, zijn op
nieuw aanzienlijke Duitschers, heeren en
dames, aangekomen, die uit Berlijn zijn
gevlucht, uit vrees voor den Russischen
inval. Zij werden door von der Goltz per
soonlijk ontvangen.
WAPENS GEREQUIREERD.
ANTWERPEN, 21 Sept De Duitschers
requireeren in geheel België wapens en
ammunitie om de Duitsche bevolking te
bewapenen.
EEN SENSATIEBERICI1T.
BAZEL, 20 Sept. Blijkens een mededee-
ling van het Journal de Genève" zou in
verschillende Middel landsche Zeehavens
de pest zijn uitgebroken.
GENERAAL DANKL AFGESNEDEN?
LONDEN, 21 Sept. Reulerbericht) De
„Daily Mail" verneemt uit Rome, dal, ter
wijl generaal Auffenberg er in geslaagd
is uil Polen terug te trekken, het leger
van generaal Dauld van ICrakau is afge
sneden Voor deze stad bevindt zich een
sterke "Russische legermacht.
PATRONEN BESTELD.
LONDEN, 21 Se'pt. (Hand Volgens
een telegram uit Rome aan de „Daily
Mail heeft de Roemeensche regeering
bij ItaJiaansche fabrieken 100.000 000 pa
tronen besteld
VOOR BELGISCHE NOODLIJDENDEN.
V NEW-YORK, 21 Sept. Mevrouw Van
der Velde, de vrouw van den Belgischen
staatsminister en leider der socialistische
partij Sin België, is alhier aangekomen.
Zij zal een beroep doen op de Ameri-
kaansclie vrouwen om de Belgische nood
lijdenden te steunen
ncpft—ct—«.«mi»nmsmniimi»ii bm—bw
ENGELSCIIE VLUCHTELINGEN.
Hedennacht of morgenochtend vroeg
wordt te Vlissiugen verwacht een
trein mol 100 Engelsche vrouwen en
kinderen die Duitschlnnd moeten verla
ten; en een even groot aantal zal Don-
deraagnachl of Vrijdagmorgen arriveeren.
Gedeellelijk per speciale boot, gedeel
telijk per dagboot zulten zij de i-eis naar
Engeland voortzetten.
GESLAAGD.
Voor het notarieel staatsexamen twee
de gedeelte slaagde de heer N. F. Viets,
te G o e s. t
MARKTBERICHTEN.
Rottbbdam, 21 Sept, Ter graanmarkt van
heden was tarwe met ruim aanbod flauw ge
stemd en 'angzaain veikoeht van f 11 25 tot
f 11.75, uitgezochte partyen en zaai iets daar-
bov u. rogge tamelyk i.anvoer fl uwer f 11.
tot f 11.50, gerst zeer ruim aanbod onveran
derd chevaüer f 12 - tot t 1 winter en
zomer 1 11,50 tot f 12, haver minder ruim
aangeboden langzaan tot flauw onveranderde
prijzen verkocht t' 10.5" tot f 10.90 alles por
100 kilo.
SUIKERUIT V OER.
Naar „de Telegraaf verneemt, is een
oplossing gevonden in de kwestie be
treffende den siiikeruilvoer. Alle partijen
hebben goedgevonden, dat 40 van de
productie van de a. s. oogst voor dc con
sumptie hier Ie lande wordt gereserveerd.
Van de rest zal 18 o/o door de fabrieken
en 42 ",o door de raffinaderijen worden
uitgevoerd.
UIT DEN HAAG.
Naar we vernemen kunnen de miliciens
van de lichting 1915 wel na de liekrnchli-
ging der wet, die nun vervroegde oproe
ping mogelijk maakte een waarschuwing
ontvangen ,dat zij leans hebben vroeger
le worden opgeroepen maar is de toe
stand thans zoo, dat die kans veel gerin
ger werd en zullen ze vermoedelijk op
den gewonen tijd voor hel vervullen
hunner militieplichten onder de wapenen
moeten komen
DE OORLOG.
DE DUITSCHERS IN BELGIË.
GENT, 21 Sept. Door de Duitsche troe
pen worden versterkingen opgeworpen te
Gembloux en rond Wavre Zelfs auto's
voorzien van papieren, door het Brus-
selscU legcrcommando geteekend werdpn
uit deze streken geweigerd
GENT. 21 Sept Nog steeds doorkrui
sen Duitsche patrouilles de Kempen.
Beersel, Berlaer en Bersterbeek werden
gedeeltelijk door de Duitschers verwoest.
Te Evlelooi hebben zij de wissels van
de spoorlijn vernield en 3 gijzelaars mee
genomen Te Beetekom werd het huis
van een molenaar in brand gestoken en
vernield. Rolselaer werd gedeeltelijk door
het vuur verwoest.
Een feit is, dat nog belangrijke Duit
sche troepenmassa's de streek van Hof-
stade, Mecrbeke, Campenhout en Sempt
bezetten; de Duitschers hebben zich daar
versterkt op dezelfde wijze als bij Den
dermonde
Hel fori Waelliem heeft reeds hert-
haalde lijk deze vijandelijke stellingen
beschoten In de richting van Humbeek
werden eveneens Duitsche patrouilles
en met mitrailleuses beschoten.
DE KATHEDRAAL VAN REIMS.
LONDEN, 21 Sept. Part. Hand. De „Ti
mes" correspondent te Parijs seint, dat
volgens een ooggetuige de beschieting van
Reims Vrijdag aanving. De Duitschers
hadden een stelling ingenomen op een
hoog gelegen terreingedeelte ten Noorden
van de stad. De Franschen posities bevon-
afcn zich ten Zuiden en ten Westen van
Reims De zegsman vertoefde Zateroch-
tend een uur in het kerkgebouw. Door de
granaatscherven waren de versieringen en
de gekleurde ramen totaal vernield.
Volgens berichten uit Bordeaux zou
de kerk in vlammen staan.
LORD JOHN HAMILTON
LONDEN, 21 Sepl. Volgens de „Glo
be" is de hofmaarschalk van den Engel-
schen koning, lord John Haraillojv, ge
sneuveld.
MONTENEGRO EN OOSTENRIJK,
ROME, 21 Sept. Berichten zijn hier
ontvangen uit Cettinje meldende, dat
de Monlenegrijnen Goradza in Bos
nië hebben bezet, welke plaats 32 K.M
van Serajewo is gelegen
STUKKEN VOOR DEN
GEMEENTERAAD VAN MIDDELBURG.
Zooals reeds in hel kort vermeld is.
zal in de vergadering van den gemeente
raad, Woensdag te houden, een voorstel
worden behandeld van B. en W in zake
een noodrêgeliug van de gemeentelijke
werldoosheid-vcivekering.
Thans kunnen wij omtrent dit voorstel
hel volgende mededeelen.
Het voorstel is een gevolg van hel
schrijven van den minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel d d. 22 Au
gustus, waarin de wcnsckelijkheid van
uitbreiding der werkloozen-verzekering
met liulp van het Rijk wordt betoogd.
Naar aauleiding van dit schrijven zijn
B. en W. in overleg getreden met het be
stuur van bet gemeentelijk werkloozen
fonds en leggen zij een ontwerpverorde
ning over, waardoor de regeliug welke
door de buitengewone tijdsomstandighe
den vereischt wordt in afwijking van de
beslaande verordening, zal worden be-
heerschl
Uit een overgelegd schrijven van het
bestuur van het werkloozenfonds blijkt,
dal de vakvereeniginge» met zoodanige
regeling uccoord gaan.
Dit zelfde bestuur heeft voorts meege
deeld, dal met geen mogelijkheid ant
woord le geven is op de vraag, hoe hoog
de kosten dezer noodregeling zouden te
ramen zijn.
Op grond hiervau geven B. en W. in
de tweede plaats in overweging hen een
onbeperkt crediet toe te staan, waaruit
gelden aan het gemeentelijk werkloozen-
fonds Ier beschikking kunnen worden ge
steld, om dc kosten van den voorgeslel-
deu maatregel te besLrijden.
Volgens de ontwerp-verordening, wel
ke 16 artikels bevat, zullen alle le Mid
delburg gevestigde vereenigingen of af-
deelingen van landelijke bonden vau
werklieden of bedienden, die op 1 Augus
tus 1914 een plaatselijke werkloozenver-
zekering bezaten, eu alle werkloozenkas
sen van nationale vereenigingen voor zoo
ver betreft hunne leden in Middelburg,
het recht hebben zich bij liet fonds aan te
sLuilen en zal aan ieder verzekerde. bor
ven de 18 jaar die gedurende ten minste
drie maanden zijn contributie heeft be
taald, het recht op uitkeering moeten
worden toegekend.
De uitkeering zal moeten bedragen f 3
per week aan gehuwden en kostwinners
f 2 voor anderen enf 1 voor personen
beneden de 20 jaar, mits niet gehuwd
en geen kostwinners, mei een toeslag
,van 100 o/o
De commissie van financiën kart Zich
met het voorstel van B. en W. niet ver
eenigen en is van meeniug, dat het ne
men van een besluit als B en W voor
stellen, het gemeentelijk werkloozenfonds
te veel aan banden zou leggen De bij
zondere regeling berust op het beslaan
van een noodtoestand Een diergelijke
toestand eischt zooveel mogelijk vrijheid
van handelen. Deze vrijheid van hande
len ontbreekt, wanneer de raad, die niet
ieder oogenblik de door de omstandighe
den verlangde wijzigingen in zijn beslui
ten kan brengen, nu reeds, zonder dien
toestand le kunnen overzien,, een ge
heel bindende, gedetailleerde regeling
treft. 1
Daarom is het noodzakelijk, dal d|e
raad alleen de hoofdlijnen aangeeft Wan
neer in de eerste plaats het gemeente
lijk werkloozenfonds wordt gebonden aan
de voorschriften van den minister en
voorts vereischt wordt goedkeuring van
B. en W. op de vast te stellen bepalin
gen, wordt, volgens de commissie vol
doende gewaakt voor de belangen der
gemeente.
De commissie heeft daarom een veror
dening van 7 artikels ontworpen, waar
in oa bepaald wordt d£it liet bestuur
van liet fonds de bepalingen zal voor
stellen volgens welke hel fonds wordt
geregeld onder goedkeuring van B. en
W de totaal uitkeering wordt even hoog
voorgesteld als door B en W is gedpan.
DE BLOEDLUIS.
(Vervolg.)
Ziet men hier en daar op de takken
een enkel wil hoopje, dan wrijve men
de diertjes met den vinger of met duim
en vinger, die men van een lederen
handschoen lean voorzien, dood. Men
zal dan. dadelijk welen, waarom men aan
deze dieren den naam van bloedluis/
heeft gegeven.
Ontdekt men de witte hoopjes in een
spleet van den bast, dan wrijve men ze
dood mei een puntig toegesneden korte
verfkwast en bespuite ten overvloede de
plaats, waar men die diertjes gedood
heeft, met eene sterke oplossing van
abol, phytophyline of cirengol.
Heeft men op enkele takken, op ent-
kele boomen gedurende den zomer ver
blijfplaatsen van bloedluizen ontdekt, dan
kan men er nagenoeg zeker van zijn, dat
men ze niet alle heeft gevonden en men
moet in 't najaar zorgvuldig optreden om
alle ongedierte van dien aard te vernielen.
Hoe te handelen wordt o.a. kort be
schreven in de Nouveau Jardinier van
1912 en vorige jaargangen, waar wij le
zen
De appelboomen, welker vruchten ge
bruikt worden om cider te maken, welke
een van de voornaamste voortbrengselen
op landbouwgebied vertegenwoordigen
van onze westelijke departementen, wer
den door de bloedluis met eene volledige
vernietiging bedreigd', toen de heerEudes
Delongchamps, van Caen, op het denk
beeld kwam dil insect te vernietigen door
eene handelwijze, waaraan hij den naain
gaf van cou linage, tengevolge waar
van een einde gemaakt werd aan liare
verwoestingen. Het bespuiten met aller
lei bijtende middelen, waardoor andere
insecten gedood werden, hielp hier niet,
omdat tengevolge van het wollig om
kleedsel de vloeistof niet tot aan de dier
tjes kon doordringen om hen te dooden,
De heer Delongchamps kwam toen op
het denkbeeld om in den winter, wan
neer de boomen volkomen bladierloos zijn,
deze. wanneer zij door de bloedluis wal»;
ren aangetast,te schroeien in Zeeland
gebruikt men veelal daarvoor het
woord „schoeperen" evenals men
een geplukten vogel zengt oï schroeit,
vóór men hem aan het spit hecht-
Hij bewoog daartoe de vlam van een ge
vlochten strooien fakkel, die in hars ge
drenkt was, v|ug langs de stammen en
takken der aangetaste boomen en de uit
slag dezer bewerking beantwoordde ge
heel aan zijne verwachting De boomen
hadden hoegenaamd niets geleden van
de vlug voortbewogen vlam; het wollige
kleed der luizen daarentegen was dade
lijk verbrand en de diertjes waren ge
dood. Deze bewerking wordt thans in
Normaxidiê algemeen en met den besten
uitslag toegepast; men spreekt daar dan
van de appelboomen coulineeren.
Onze eigen ondervinding heeft ons ge
leerd, dat deze bewerking, bij algemeene
toepassing ons van de bloedluisplaag lean
verlossen, wanneer men daarbij nog en
kele gewichtige punten in het oog houdt.
Wij merkten reeds op, dat het coulinee
ren eerst geschiedt, wanneer de boomen
bladerloos zijn. Nu worden gewoonlijk de
bladeren, die in tuinen en boomgaarden
afvallen, op een hoop geharkt, om ze tot
bladaarde te laten vergaan. Heeft men
nu eenmaal bloedluis in zijn appelboomen
opgemerkt, dan moet men de afgevallen 1
bladeren der appelboomen afzonderlijk
op een hoop brengen, deze met wat pe
troleum begieten, goed door elkander
mengen en daarna verbranden. Denzelfden
raad moeten wij geven voor de bladeren
van perzik-, pruime-(en kerseboomen, die
van de luis geplaagd worden; ook de
bladeren der stamrozen en rozestruiken
kunnen daarbij genoemd worden. Brengt
men deze op een hoop zonder ze te ver
branden, dan bereidt men daarmede eene
voortreffelijke bewaar- en kweekplaats
voor 't ongedierte, dat daarin gedurende
den winter èeu veilige verblijfplaats vindt.
Eene tweede opmerking is de volgende.
Bij de bespreking van de bloedluisl
deelden wij tnede, hoe zij met hare larven
overwintert. i
Het schoonmaken van stammen en tak
ken, dat wij als voorbehoedmiddel heb
ben aangegeven, moet dus bij eenmaal
aangetaste boomen als bestrijdingsmiddel
worden voortgezet, maar men moet te
vens den grond rondom de boomen blij
ven ontsmetten, want daarin kunnen op
den stam onder den grond en op de wor
tels luizenkolonies de winterkwartieren
betrokken hebben.
Voor deze (ontsmetting kan men gebruik
maken van een sterke zeepsopoplossing
gemengd met cirengol of van eene oplos
sing van phytopliiline, die men rondom
de boomen op den grond giet na dezen
een weinig te hebben losgemaakt
Maar dat is nog niet voldoende. De
bloedluizen, die overwinterd hebben in
den grond, kruipen in het voorjaar, want
dan zijn er nog geen vliegende exempla
ren, langs den stam naar boven toe, om
zich over de takken en twijgen te ver
spreiden.
Dit nu moet haar onvoorwaardelijk be
let worden en zulks kan op eene afdoen
de wijze geschieden door hel gebruik van
r u p s e n 1 ij m, een soort zalf, die gedu
rende eenige maanden bij alle weersge
steldheid hare kleefkrachl behoudt
Met deze zalf bestrijkt men den stam
van den lboom, ter breedte van 10 cM, on
geveer 10 cM boven den grond; kruipen
nu de ongevleugelde bladluizen naar bo
ven, dan blijven zij op deze lijm vastkle
ven, evenals de vliegen op het thans alge
meen gebruikelijke vliegenpapier.
Men besmeert de stammen daarmee in
't begin van Februari en smeert van tijd
tot tijd tot einde Mei een weinig bij, maar
niet volkomen effen.
(Slot volgt).
DE OORLOG.
De slag bij Reims.
Zal ide 'slag, die gedurende dagen en da-
gen in 'I NO van Frankrijk gevoerd
wordt, in de geschiedenis zooals hierbo
ven slaat, heeten?
In ieder geval zal ze de belangstelling
van krijgskundigen ten volle waard zijn.
Nog steeds blijft de beslissing uit. Beide
partijen beweren, voordeelen behaald te
hebben. Deze nog nader aan te duiden,
dan op ons bulletin van heden ochtend
en verder elders in dit blad geschiedt, is
overbodig. Het is toch nog niet duidelijk
of en in hoe ver deze plaatselijke succes
sen zich zullen uitdijden en wellicht ten
slotte de schaal naar een van beide kan
ten zullen doen overslaan.
Dal dit mogelijk is, heeft de terugtocht
der Duitsche troepen van de Marne af
N.-Waarts bewezen Dat begon met het
wijken van de linkervleugel. Om het front
niet te breken, moesten de andere af-
deelingen toen mee terug.
Ook nu trachten de tegenstanders el
kanders linie te doorboren en een vleugel
om te trekken. Natuurlijk werkt hel el
lendige weer de krijgsverrichtingen te
gen. De soldaten staan in de loopgraven
in het water.
De Duitschers blijken zich geducht ver
sterkt le hebben. Met welk doel? Beduidt
dit inderdaad een achterhoede gevecht,
zooals aanvankelijk van de zijde der bond
genooten beweerd werd, door de Duit
schers aangegaan om den aftocht hunner
troepenmacht te dekken? De laatste ge
beurtenissen hebben deze onderstelling
men kan wel zeggen: weerlegd. Ligt het
dan in t voornemen der Duitschers, den
aanval le hervatten en is het wachten op
versterkingen Het heeft er allen schijn
van. Maar ook dit vermoeden heldert niet
alles iop Zoo schijnt het leger van den Duit*-
schen Icroonprins, dat ten Z.W. van Ver
dun heeft gestaan, naar het Noorden te
ruggetrokken te zijn.
En de gouverneur van Nancy maakt be
kend, dal alle gevaar voor een belegering
van die stad is afgewend dank zij de be
haalde voordeelen en den tegenstand ddr
Fransche troepen. Vóór Verdun is even
wel het zware belegeringsgeschut van
Krupp opgesteld.
Inderdaad schijnen de Duitschers met
liet oog op deu verderen terugtocht maat
regelen getroffen te hebben. Een Exchan
ge-telegram uit Oostende verzekert ten
minste dat de Duitschers zich aan de
Sambre, van Maubeuge tot Namen sterk
verschansen. Vele burgers zouden door
de Duitschers tot schansgraverswerlc ge
dwongen zijn.
Van Maubeuge gesproken men kan
zich verwonderd hebben, dat van ambte
lijke zijde in Frankrijk de verovering van
die vesting door de Duitschers nog niel
werd erkend. In het officieele commu
niqué, gistei-en te Parijs uitgegeven, wor
den de Franschen voor het eerst daarop
voorbereid.
Volgens dit stuk bestonden er aan Duit
sche zijde geen redeqen uit militair oog
punt voor de beschieting van Reims' ka
thedraal, waarover men elders in dit nuitt-
mer meer vindt. t
Het bombardement van Reims.
Ook Reims, de oude kroniügsstad der
Fransche koningen, is gebombardeerd.
Zelfs de prachtige kathedraal hebben de
Duitsche kanonnen niet gespaard' Men
raakt aan dergelijke berichten in den loop
van dezen oorlog gewoon. Welk een ril
ling van -droefheid of verontwaardiging
zou anders de beschaafde menscliheid
hebben doorschokt, als plotseling be
kend werd, dat hetzij door een aardbe
ving of ander natuurlijk toeval, hetzij door
een misdadige hand de hoofdkerk van
Reims was beschadigd. Men deuke aan
de beweging welke de instorting van den
Sar Marco-torën te Venetië in geheel de
wereld veroorzaakte Nu is het Reims,
tevoren hoorden we van Dinant, Meche-
len, Leuvenwaar is het einde?
De correspondent van de „Evening
News" te Parijs meldt over die beschie
ting der Fransche stad, voor de geschie
denis van zoo groot belang, enkele na
dere bijzonderheden.
Drie dagen lang moeten de Duitschers
na den bezwaarlijken terugtocht over de
Marne Reims hebben gebombardeerd Dit
feil geschiedde bijgevolg, nadat zij dp
stad eerst weder ontruimd hadden. Men
vergete bij dit allés biet, dat het een on
beschermde stad gold.
De Engelsche berichtgever is daarin
doorgedrongen Reims bleek geheel ver
laten Alle inwoners waren gevlucht, of
hadden zich in de kelders verborgen, na
de blinden vóór de vensters te hebben
gedaan Aan den buitenkant van Reims
werd een artillerie-duel gevoerd
Gelukkig hebben de schoten dier Duit
schers de kerk niet ernstig beschadigd.
De correspondent beschrijft dan den in
druk, door hun granaten verwekt. Het
slijgeude gilgeluid, dat zoon projectiel
maakt, heeft iets duivelsch. Dil bezorgt
u op zich zelf al een siddering, afgeschei
den van hel gevaar, waarvan hel een tee-
ken is. Gij hoort dat geluid een volle se
conde, voor de granaat inslaat
De ontploffing beschrijft hij alsof alle
breken van glaswerk, dal gij in uw leven
liebl gehoord, zich vereenigt in een en
kelen slag
Van de bm'gerij zijn er bij dal bombar
dement weinig gedood
De Gothische „Notre Dame" van
Reims (lagteekent uit het begin der der
tiende eeuw en werd in de veertiende
eeuw voltooid Zij is met haar 530 beel
den en haar roset van 12 M. middellijn
in den voorgevel een van de mooiste ker
ken van Frankrijk, om van de kunst
schatten in het inwendige der kerk niet
le spreken Wil men dichter bij huis eon
voorbeeld van een „rosel", dan bezie men
hel ronde, gekleurde venster in den (ge-
restaureerden) voorgevel van de Ridder
zaal op het Haagsche Binnenhof, welk
venster vooral als de zaal des avonds ver
licht is. een zeer mooien indruk maakt,
•i-*-
