MIDDEJJÜRGSCHE ('01 RAIT.
OE FRANSGHE HOEVE.
I\ 220
137* Jaargug.
Vrijdag
18 September.
Kameroverzicht.
FEUILLETON,
1914
O»*» eoirut veraohijit 4 a g 1 ij k I, met mitzoadiring tu Zom- u FeeiUagen,
fri\a pir kwartaal, zoowel toot Middelburg all voor alle plaatiea in Nederland iraaoo pp, 1 1.25J
Aisoaderlijke iimmert koitea 6 cent.
IdTerfceatiöa bij abouememt op voordeelige voorwaard»*.
Proipeotnue* daarvan lijn aan bet bureau te bekomen»
AdrerteatiHn voor het oeritvolgende nummer moeten dei middagi vóór één nar
aan het bureau bezorgd zijn.
AdvertentiSn k 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere iamilieberiohten en Dankbetuigingen van 17 regelt i l.BO^j elke regel''mees
20 cent. Reolamei 40 cent per regel. Groote lettert naar de plaati, die zij innemen.
Tot de plaatiing van advertentiën en reolamei, niet aikomitig uit Zetland, betreffen dg
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ii gerechtigd het Utemeel Advertentle-BuMB
A. BM LA HAK As., N.Z. Voorburgwal »«B, Auterdui,
Zü. die zich tegen 1 October a. s.
op ons blad abonneeren ontvangen
de nog in September verschijnende
nommers gratis.
Binnenland.
Eerste Kamer.
Zitting van Donderdag.
De heer Staal heeft zich gisteren,
geërgerd aan dr. Kuyper, en andere le
den met hem, blijkens hun applaus,
't Is ook begrijpelijk'
De heele opening der Staten Gene
raal ademde een geest van hooge ernst
geheel beantwoordende aan den zorg-
wekkcuden toestand. De sobere troon
rede bracht reeds vanzelf de stemming
op dat hooge peil.
En loen nu in de Eerste Kamer het
adres van antwoord op de Troonrede aan
de orde kwam. hield dr. Kuyper de
vergadering bezig met een reeks taal
kundige vitterijen, die het debat uit die
sfeer van ernst op een heel wat lager
niveau brachten. De meedeeling tier Ko
ningin wilde hij niel „vernemen" maar
„ontvangen"; hij wildg niet lezen dat „dei
neutraliteit" in gevaar zou worden ge
bracht maai- „de erkenning van die neu
traliteit", de uitdrukking: „terwijl
hel handelsverkeer enz. de druk
kende gevolgen ondervinden, was hef
ons een verblijdend woord dat eenige
verlichting in dien druk kan worden
waargenomen"; wilde hij doen beginnen
met „bij de ernstige gevolgen die" enz.
Het werd loen den heer Staal te
bar Hij verklaarde dat hij zou stemmen
tegen het voorstel-Ivuyper, al ware het
alleen maar om te prolesteeren tegen
liet streven om i n deze tijden van spanning
de Eerste Kamer zich te doen be
zighouden met taalkundige quaesties.
(Applaus
De heer Kuyper nam loen zijn voor
stel terug, al was hij niel van meening
dat men zich thans niet met quaesties
van vorm zou mogen bezighouden
De eenige opmerking van dr. Kuyper,
die tenmjnste nog eenige andere dan
taalkundige beteekenis had, was die be
treffende de paragraaf over leger en
vloot. De voorgestelde paragraaf luidde
als volgt:
Dal de zee- en landmacht in weer?
wil van menigwerf drukkenden last.
overeenkomstig onze verwachtingen,
met der, besten geest bezield zijn
werd met voldoening vernomen.
Maar dr. Kuyper achtte het noodig,
alsof men 't anders zou vergelen, om le
doen uitkomen dat de vloot niet altijd
mei den besten geest is bezield geweest.
Hij wilde daarom de woorden „in weer
wil van menigwerf drukkenden last" ver
vangen door „nu beider dienst zoo aan
merkelijk verzwaard is." Ten slotte ver
eenigde hij zich echter met het voor
stel van de commissie van redactie om
alles te laten staan zooals het was.
en er alleen het woordje „thans" bij in
te voegen.
En zoo was 't landsbelang gebaat 1
Alsof zoo'u opmerking in een adres
van antwoord ook mhar eenige betee
kenis heeft
Overigens gebeurde er niets. Het
adres dal als gewoonlijk eenvoudig een
terugslag is op de verschillende zinsne
den van de Troonrede, zal door een
commissie aan de Koningin worden aan
geboden.
En daarna werd de Kamer tot nadere
bijeenroeping verdaagd.
ROMAN NAAR HET DUITSCH.
ran
LOUISE WESTKIRCH.
66).
Enno lei zijn hand op haai' schouder.
„Het is goed, dat jij gekomen bent moe
der, heel goed, want ik wou je iets zeg
gen. Je moogt het vader ook op een ge
legen oogenblik meedeelen. Zeg hem dat
ik het nu aan mijzelf heb ondervonden
wal het is, om niets te bezitten en van
deur tot deur om werk te moeten smee>-
ken en |0|Ok, dal ik nu heb ervaren wat
het wit zeggen om van een deerne, die
men bemint afstand te moeien doen
ter wille van een ander. En als iemand
vindt, dat dat le veel van hem gevergd
is en neerslaat wat hem in den weg
staat en zich een lxoeve en een meisje
naar zijn eigen zin verschaft al was
het ook door moord en doodslag dan
veroordeel ik niemand daarom. Ik niet,
moeder 1 En als ik in zulke omstandighe
den anders heb gehandeld dan heb
ik t daartoe alleen de kracht gekregen,
wijl ik tot aan den hals toe volgepropt
hen met afkeer en al de zonde en schpn-
dq op de Fransche hoeve en verlost
wil worden van den ouden vloek, al zou
het mij' ook het leven kosten 1 Zeg vader
dat Zeg hem ook, dat ik aan hem denk
De Rijksmiddelen in 1914.
De opbrengst der rijksmiddelen (hoofd
som en opceDten) over de maand Ang.
1914 bedroeg f 1I.089.071.24J.
Het éón-twaalfde der raming óver bet
geheele jaar bedraagt f 16 287.916 59.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
over de acht eerste maanden van 1914,
vergeleken met die over de acht eerste
maanden van 1913.
Middelen. 1914 1913.
Grouibelast f 10 645.252.47 f 10 656.247.08
Personeel 8 481.110.93 8.526 308114
Bedrjjfsbel 9.089,635.154 8.649.236.284
Vermoif bel 4.263.122 97 4.076 340.79"
Mjjoreehten 2.325.20 15.21294
Invoerrecht. 10 546 165 284 11384 491.184
Formaat^eg 18.842.85 20.555.324
Suiker 18 478 403 18 103.481 27
Wijn 820 367.89 828 947.81
Gedistilleerd 18 260.228 25 18 818.147
Zout 1.256168 23 1.191.689.70
Bier en Aign - 1.018.101.61 1.075 641.52
Geslacht 3 696.801 51 3.737.919 52
Goud, zilver 300.837 524 332 332 574
EsaaaiToon 486 281 404,574
Zegelrechten 4.282 230.28 4.518 300 83
Registrator 4 906.397 304 5 322 801.59
Hypotheokr 561.974 50 569 959 664
Sncceesier. 12 582 224.65 10 605 857.54
Domeinen 840.981.73 1.016.497 87
Posterjjen 11821 74383 11 611 62745
Rjjkstelegr 3.981.893.— 3 505.673
Staatsloterij 412 584 41 436 091.754
Jacht, vissch 125.48175 154 798.49
Loodsgelden 2.229.58126 2.393 819.86
Totaal, t 128 622 900.874 f 127 502 384.09
Bij het bedrag der bedrijfsbelasting is
inbegrepen betgeen aan Ned.-Indië zal zijn
uit te koeren.
Onder het bedrag der posterijen zijn be
grepen de saldo's van buitenlandsche afre
keningen en de porten in afrekening.
Zooals ook niet anders te verwachten was,
geven de opbrengsten van Augustus blijk
van de ernstige tijden. Dat is niet te zien
met al den eerbied van een zoon al
doet hij mij ook het allerergste aan
en dat ik er berouw van heb, dat ik
meermalen zoo heftig tegen hem .uit
gevaren ben."
„Mijn jongen, mijn Enno!" zei Alheid
snikkend „Als ik het toch zoo eens be
leven mocht,i dat jij en vader goede
vienden werden!"
Enno schudde zijn hoofd. „Dat zul
je nooit beleven, moeder Vader ven-
geeft mij nooit: hij kan dat niet, zoo
lang hij nog wal mans is Maar misschien
breekt er een uur aan, waarin hij 't
pleizierig vindt te hooren, dat ik als
een zoon aan hem denk."
Alheid was gekomen in de hoop, dal
de zaken tusschen Trina en F.nno zich
volgens haar wenschen verder afgewik
keld hadden. Dan had zij de verstandige
Trina willen verzoeken met haar mede
te gaan voor eenige dagen of weken
als hulp en steun in haar droevige om
standigheden, als bemiddelaarster en ver
zoenster tusschen vader en zoon. Zooals
de toestand echter nu was, kon zij on
mogelijk met zulk een verzoek voor den
dag komen En de angst om haar Hin-
nerb, die haar hierheen had gedreven,
dreef haar nu w<eer huiswaarts.
VEERTIENDE HOOFDSTUK.
Luerke Voss verging van ergenis.
Zoo zijn mager lichaam nog vleesch had
kunnen verliezen, zou dat in dezen win
ter van zijn ^beenderen gesmolten zijn.
Daar had hij' nu mét geweld Piter Cluss-
in de bovenstaande opgave voor de acht
eerste maandeD, daar de voorafgaande maan
den zoo gunstig waren. Maar als men df
cijfers van Augustus alleen vergelijkt met
die van Augustus van verleden jaar, dan
kan men 't volgende constateeren.
De directe belastingen leverden weinig
verschil op. Maar daarentegen bedroegen
de inkomsten van
Augustus
1914 1913
Invoerrechten 525.789 21 /1.375.161.24
Formaatzegel 641.07 2.439.22
Gedistelleerd. 1.717.901.82 2.423.543.51
Zegelrechten. 283.202.01 433.746.77
Registiatie 292.227.29 510.883.05
Successie 1.015.515.69 1.679.436.94
Staatsloterij24.337.50
Loodsgelden. 107.179.— 304.261.57
We nemen hier nu slechts de voornaamste
posten. Alle middelen vertoonen een ver
mindering behalve zout di t f 175.000 op
bracht tegen f 148.000 in Augustus vun
verleden jaar, en dan de rijkstelegrafie en
telefoon die nu f 705.767 opleverden tegen
t 410.288 in Augustus 1913.
In het geheel werd er 3.3 millioen minder
ontvangen dan in dezelfde maand van 't
vorig jaar
EEN NOOD-KIESWET.
Namens de soc.-dtm. Kamerfractie
heeft het Kamerlid Albaixfa den voorzit
ter der Tweed» Kamer verlof gevraagd
tol den Minister van Binnjenlandjsche Za
ken de volgende vraag le mogen richten.
Het Iaat zich aanzien, dat, indien gee-
ne bijzondere maatregelen wordpn getrof
fen om het te verhoeden, dp kiezerslijs
ten, die op 15 Mei '1915 zullen van Ja-acht
worden, een groot aantal namen, niet
zullen hfevatten, welke, als de huidige
buitengewone omstandigheden zich niet
haddien doen gelden, daarop wel zouden
voorkomen. Ten eerste zal vermoedelijk
het aantal dergenen die vóór den eer
sten Maart door het hen ter zake van
belastingen verschuldigd» niet hebben
voldaan, ongewoon groot zijn. Ton twee
de zullen waarschijnlijk de aantallen der
woningkiezers, loonkiezers en grootboek-
of spaarbankkiezers aanmerkelijke ver
mindering ondergaan. Ten derde zullen
velen, die in gewone omstandigheden, on
derstand niet ontvangen, moeten uitgeslo
ten worden van de uitoefeninjg van het
kiesrecht, omdat zij in deze lijden door
een instelling van weldadigheid of door
een gemeentebestuur zijn bedeeld,
Is de Minister bereid mede te deelen,
of de Regeering voornemens is binnqn
kort een wetsontwerp in le dienen, dat
de strekking heeft gevolgen van dien
'thans heerschenden noo/dloestand, als de
hierboven bedoeld», te voorkomen?
AFLOSSING ARGENTIJNSC.H E
STAATSSCHULD.
De gezant van Argentinië in Den Haag
deelt mede
mann in de kolonie gebracht. De schooi
er al zich met zijn vier dochter den
buik vol aan de tafels der Spreckliol-
rners, sliep eiken dag in een veeren
bed, maar werken wilde geen van de
familie. En de kolonisten begonnen
reeds te brommen over den last, die
Luerke Voss hen met deze bedelaars»-
familie op den hals had geschoven.
Maar om den bedongen prijs te betalen
voor den grooten dienst, en wel om
als aanklager tegen den burgemeester
op te treden, daarvoor was Piter C.luss-
mann nog altijd niet le vinden geweest.
Nu eens hield hij zich ziek, dan weer
was hij beschonken of deed hij of hij
zich niets kon herinneren. Hoe sluw de
sluwe Luerke hel ook mocht aanleggen,
de domme Piter Clussmann ontgleed
hem als een aal, sinds hij had gekregen
wal hij verlaugd had. En ook vond Luer-
er geen troost in, dat het met de ge
zondheid van burgemeester Brinkmeier
blijkbaar achteruitging Er kon hem im
mers niets ergers overkomen dan dat
Brinkmeier aan zijn lang opgekropten
wraakzucht door den dood ontsnapte,.
Dien morgen toen Luerke weer in
gedachten bij zijn land had rondgeslen
terd. was de wagen der Brinkmeiers,
waarin Alheid zat, hem zoo dicht op weg
naar Stellichle voorbij gereden, dat de
raderen hem met straatslijk hespalten.
Maar de boerin had zonder te groeten
haar hoofd me* een beweging van af
keer gewend Buiten zichzelf van woe-
De Argentijnsche regeering heeft met
de noodige speelruimte ter beschikking
gesteld van de bankiers in Europa het
geheele bedrag aan goud benoodigd voor
den dienst van I October van de Argen
tijnsche staatsleeningen.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit:
is aan jhr. mr. dr. H. A van Karnebeek
en mr. dr. J. A. A II de Beaufort, 's-Gra-
venhage, op verzoek eervol ontslag ver
leend uit hunne betrekking van lid van
hei Hoofdcomité van de Ver. het NederJ.
Roode Kruis, onder dankbetuiging voor
de dcor hen aan genoemde vereenïging
bewezen diensten;
is, op aanvrage in zijn rang weder in
dienst gesteld, de gep. kap, kwartiermees
ter J. J. van Hille en tijdelijk benoemd
bij de inf. tot res. kapde eervol onlsl.
id. F. W. J. Loudon, tot res le luit
dc eerv. onlsl. id. P. F. T van Veen, tot
res. 2e luit-, de eerv. ontsl. id. J. H. T
van Kervel; bij de inf. der landweer, tol
res. 2e luitde gep. onderluit. der inf.
bij hel leger in Ned.-Indië J. Doorlag.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De „Rij ndam".
Volgens hel Hand, slaat de gis
ter gemelde aanhouding van het
s.s. „Rijndam" waarschijnlijk in ver
band met hel in lading hebben,
naast hel aan de regeering geadres
seerde graan, van enkele ladingen condi-
tioneele contrabande, geadresseerd aan
particulieren, waarvan niet kon worden
vastgesteld of zij voor binneulandsch
verbruik in Nederland of voor doorvoer
beslemd waren.
Fondsenhandel.
In den iaalslen tijd bezochten vele ef
fectenhandelaren de groote Koopmans
beurs, om daar, zoolang de Effectenbeurs
gesloten blijft, voor zoover mogelijk, nog
eenige zaken te doen. Dientengevolge
vormde zich weldra een hoek voor fond
senhandel, zooals op de oude beurs,
echter op een ruimte, die volgens d»
beursverordening vrij moet blijven, n. 1
de ruimte tusschen goederen- en graan-
beurs, waar de toegangen zijn lot tele-
phoon en telegraaf-
Teneinde nu te voorkomen dat daar
van door de gewone beursbezoekers last
werd ondervonden, heeft men de kekkety
van de vroegere effectenbeurs weder ge
opend, waardoor tegemoet is gekomen
aan den wensch van velen, bij den fond
senhandel betrokken.
Vrij vervoer voor militairen.
Op een schriftelijke vraag van het Ka
merlid den heer Ter Laan (Den Haag),
of vrij vervoer kan worden toegestaan
aan degenen, die onder de wapen»n zijn
wegens de mobilisatie en die voor één
dag of enkele dagen naar him haardste
de over den ondervonden smaad, snel
de Voss heen om Clussmann te zoeken.
De toorn had hem op een inval gebracht.
Woorden zijn bewegelijk als zand, maar
wat geschreven staat is onwrikbaar.
Clussmann moest hem vandaag nog zijn
schuld betalen!
Op de hoeven van de Vossen zagen
ze hem loopen met fladderende grijze
haren, een vuurrood gezicht en preve
lende lippen. Konrad, zijn neef, een
stil, bezadigd man, schudde zijn hoofd.
„Als zijn haat en venijn oom maar
niet eens in t noofd slaat. Eén zoo'n
zelfde gedachte, die den mensch geheel
inneemt heer reeds menigeen onge
lukkig gemaakt."
„En legen Brinmeier kan hij toch
niet aan", antwoordde zijn vrouw, die
op de deel waschte, „tegen dien kan
niemand aan."
Luerke vond Clussmann bij de Schlet-
tens. De oude man had van de paarde-
schotten een hoek als bed voor hem la
ten afschutten. Hij mocht gaarne pra
ten met den ouden zuiper, die zoo vol
van de vermakelijkste en wijsgeerigste
verhalen zat. Een dominee zou van hem
kunnen leeren, beweerde hij En Cluss
mann mocht ook graag op de Schlelr-
tenshoeve zijn. Alleen waren de Schlet-
tens. evenals alle Spreckholmers, vree>-
selijk karig met het geven van een bor
rel. Hij zou veel liever van een gedeelte
van hun boekweitengort afstand heb-
den mogen gaan, hebben de ministers
van oorlog en van marine evenjeens
schriftelijk geantwoord, dat vrij vervoer
kan worden toegestaan aan gezins
hoofden, die dit aanvragen en verkla
ren, dal him beperkte geldmiddelen hun
niet toestaan, zelf de reis te bekostigen
Voorts kan het ook gegeven worden aan
niet-gezinslioofden, wanneer ter
beoordeeling van den onmiddellijken chef
hel in verband met zeer bijzondere
omstandigheden bepaald onbillijk zou
zijn, (he n niet te doen deelen, in het voor
recht van gezinshoofden.
De regeering en de suikerprijzen.
In verband met het Woensdag ook door
on8 medegedeelde bericht, dat door den Mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Han
del overwogen wordt, voor de oplossing van
de moeilijkheden inzake de suiker, mede
met het oog op het tegengaan van opdrij
ving der snikerprijzen, gebruik te maken
van de bevoegdheid welke de Levnsmidde-
lenwet geelt, tot inbezitneming der suiker-
voorraden, ontving het Baagsche Corres
pondentie-bureau van genoemden Minister
de mededeeling, dat het zijn voornemen is,
bij de uitvoering van dezen maatregel zoo
veel mogelijk rekening te houden met de
verschillende bonafide-overeenkomsten in
zake koop en verkoop van ruwe of gerat-
fineerde suiker, welke voordat het vorige
bericht bekend werd, zijn gesloten, maar
dat met contracten, die van heden af geslo
ten zijn, geenerlei rekening zal worden ge
houden.
Voor handel en n ij verheid,
In 't jongste nummer van het tijdschrift
Nijverheid en Overheid" dat geheel en al
gewijd is aan de gevolgen van den oorlog voor
het Nederlandsche zakenleven wordt een
overzicht gegeven van de buitengewone
maatregelen, die door de Staten-Generaal
en de Regeering in het leven zijn geroepen
met het oog op den internationalen toestand.
Eveneens is daarin opgenomen een over
zicht van de bepalingen, welke door ver
schillende Regeeringen op het gebied van
den Iudu8trieelen Eigendom zijn uitge
vaardigd.
Wollen dekens voor de
vluchtelingen.
Er is behoefte aan wollen dekens voor de
Belgische vluchtelingen. De nachten worden
reeds kouder.
Zendingen worden met erkentelijkheid
ingewacht aan het Centraal Magazijn van
het Comité, Rokin 73, Amsterdam. Schrif
telijke mededeelingen aan het secretariaat,
Kal ver straat 64, aldaar.
Tandheelkundige hulp' aan
militai ren.
Van de Nederlandsche landartsen hebh
ben zich 55 belangeloos beschikbaar ge
steld voor het verleenen van tandheel
kundige hulp aan militairen.
„Piter ClussmannHéPiter Cluss
mann!" schreeuwde Voss over de deel.
F en gegrom van achter het beschot
liet zich hooren. Hel huis was verlaten.
De familie werkte op het veld.
„Ik zeg, ben je daar?"
„Waar zou ik anders zijn? Werken
kan ik niet. Dat kan ik niet meer."
In een veelvuldig gelapten blauwen
kiel zat Clussmann qp den rand van zijn
bed, in zichzelf te brommen, terwijl
hij zijn in blauwe kousen gestoken voet
ten heen en weer liet bengelen. „Zoo'n
onverstandig gedoeZoo'n hardvoch
tigheid en gemeenheid
„Wat heb je toch te brommen?'1
vroeg Luerke „Me dunkt, je hebt een
leven als een prins."
„Een handeleven, Luerke Voss, een
bendeleven! Zie eens, hoe mijn handen
beven Is het wel billijk om een armen,
ouden man zijn hartversterking te ont
houden? Is dat mooi? 'k .Zou zijn huis
en erf in brand steken, zegt Karl Schlet-
ten. Zoo'n beschuldiging' 'k Heb in mijn
leven nog zelfs geen ganzehok in brand
gestoken Ik laat mij zoo iets niet zeg-
gen
„Jij beest'" schold Luerke „Jekreeg
je verdiende loon als de gemeente je
weer op den straatweg smeet en je daar
verhongeren moest!"
„Er is niets ergers dan verdorsten !'r
antwoordde Clussmann verstokt.
(Wordt vervolgd)
