MIBDKUUBeSCHE COURANT.
Maandag
14 September.
Binnenland.
FEUILLETON,
DE FRANSCHE HOEVE.
Uit Stad en Provincie.
m
216
137* Jaargang.
1»14
D«1« eoirant Ttnofaijit 4 a g 1 y k i, mat *itio*d#ri»g m Zo*= u ïaaitlagaaj
friji pax kwartaal, loowal to or Middelburg ala Toor alia plaatiam im Nadarlaad fraaoo pp! f 1.251
Aiioaderlyka mammen koitam 5 out.
•AdTertamtiöm bij aboamemeat op roordeeliga Toorwaardaa.
Proipeetxuiea daarraa rijn aan het bnrean te bekomen.
Adrertaatiea Toor bet eeratrolgeade nummer moeten dei middagi vóór één nar
aan het bmream hezergd zijn.
AdTcrtemtidm i 20 oant par ragal! Bij nbonnamant Taal lagar. Qaboorta-, dood- an
alia andera familieberichten an Dankbetuigingen tu 1—7 regela f 1.50J alka regel 'mme
20 oant. Beolamei 40 oant per regel. Groote latten naar da plaati,' die'rij innamen.
Tot da plaatiing Tan ndTartentdSn en reolamei, niet afkomitdg nit Zealand, betreffandf
Handel, Hijverheid en Geldwezen, ia gerechtigd het Al(emeai Adrerteitle-Bnreai
A. DB LA KAB An., R.Z. TMrbucwal MO, Aauterdam,
Zij, die zich tegen 1 October a. s.
op ons blad abonneeren ontvangen
de nog in September verschijnende
nommers gratis.
TER BESTRIJDING VAN WERKELOOS
HEID.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
suppletoire Waterstaalsbegrooling voor
1911, met een eindcijfer van 81/2 millioen
voor uitvoering van verschillende werken
Ier bestrijding van de werkeloosheid als
gevolg van de beslaande buitengewone
omstandigheden.
Daaronder is een bedrag van 7 milli
oen als voorschot aan de spoorwegmaat
schappijen voor het uitvoeren van wer
ken en hel doen van betalingen.
WISSELEN VAN RELGISCII GELD
Ter aanvulling van het bericht over de
gelegenheid tot het wisselen aan de Ne-
derl. Banlc van Belgisch geld. tegen een
koers van 47.75 per frank, diene nog het
volgende
Behalve te Middelburg zal de gelegen
heid tot wisselen van Belgisch geld bij
de Ned. Bank ook open zijn te Amster
dam, Rotterdam Maastricht en Zwolle.
De belanghebbenden zullen niet meer
dan 50 francs per persoon en per dag kun
nen inwisselen, nadat zij zich behoorlijk
hebben geïdentificeerd en ten genpege
van de directie van dg Nederlapd^che
Bank hebben aangetoond, dat zij het géld,
voor levensonderhoud noodjg hebben. Ia
geval van twijfel zal daartoe een schrif
telijke introductie van den Belgischen
consul gevorderd worden.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De Tambora.
Het stoomschip Tambora, van den Rot-
terdamschen Lloyd, is Zaterdagmiddag te
balfzes te Rotterdam aangekomen.!
De kapitein rapporteert, dat 28 Augustus
in den voormiddag het schip werd aange
houden door het Engelsche oorlogschip
Sutley, dat 1 passagier 3de klasse, 1 matroos,
3 stokers en 1 tremmer, allen Duitschers,
heeft meegenomen.
Later op 31 Augustas, in den namiddag,
werd het schip aangehouden door den
Fransche kruiser Lavoisier, welke bevel gaf,
naar Brest te stoomen. Het schip moest
daarvoor wachten op de komst van een
hulpkruiser, die het schip tot Brest zou
begeleiden, tenoide aldaar dat gedeelte der
lading te lossen, hetwelk door de Franscbe
regeering als contrabande werd beschouwd.
Door de opkomende mist kon de hulpkruiser
ons niet vinden en kragen wij 1 September
order om het oorlogsschip Lavoisier te vol
gen, onder welk geleide wij dienzeliden
avond ter reede van Brest ankerden.
ROMAN NAAR HET DUITSCH.
van
LOUISE WESTK1RCH.
64)
Hij' geleidde haar, zonder veel te spre
ken en haastig loopend tot voor het huis,
want zijn zelfbcheersching dreigde hem
te begeven. Hij zag haar in de deur ver
dwijnen, hem ,nog teeder toewenken
Toen liep hij terug naar het meest woeste
gedeelte van het veen en wierp zich
daarop den grond, djrukle zijn gezicht in
de vochtige heide Iiij schreeuwde het
hit in zijn smart, trok zich het haar
tuit. Moest hij van Trina afzien, die de
rust, de vrede in persoon was! Van den
vasten bodem onder zijn voeten, den ge
liefden grond! Als daglooner gehaat werk
verrichten om den kost te verdienen voor
Zichzelf en het dwaze, lieve kind, dat
hij in een rampzalig oogenblik aan zich
had geketend. Verdoemenis en foltering
was het. Maar al kwam de honger naar
geluk in hem daartegen ook op, hij kon
haar niet van zich afschudden, voor wie
hij1 het leven beteekende. Hij dacht aan
den eed, dien hij d(en ouden man bij
handslag had gezworen, toen die glim-
2 September werdjjhet schip naar de
binnenhaven gebracht en heelt de Franscbe
admiraliteit de mail en pakketpost van boord
gehaald. 3 September werd begonnen met het
lossen van de lading, alles op aanwijzing
van de Franscbe autoriteiten en 10 September
was alle contrabande-lading gelost, in hoofd
zaak beslaande uit cacao, kolfie, thee, rijst
en tapioeameel. In den namiddag van 10
September mocht het schip weder naar de
buitenreede verhalen 'én des namiddags te
4 uur vertrokken wij naar zee. In het
Engelsch Kanaal werd het schip nogmaals
aangehouden door het Fransche oorlogsschip
Surcouf en de Fransche hulpkruiser La
Lorraine, en later, onder de Engelsche kust,
door het Engelsche oorlogsschip Winchester.
Aangehouden schepen.
Het van Java naar Amsterdam bestemde
vraebtstoomschip Nias, van de stoomvaart
maatschappij Nederland, is gisteren door
een Engelsch oorlogsschip aangehouden bij
Deal en naar Londen gezonden.
Vrijdom van port.
Tot nadere beschikking is vrijdom van
port verleend voor brieven gericht aan 01
afkomstig van de algemeene verplegings-
commissie, zes verplegingseommissies in
Zeeland en haar leden.
Fonds ter verdedigingvan
Vaderland en KoloniSn.
De Minister van binnenlandscbe zaken
deelt mede dat ten behoeve van het fonds
in dank ontvangen is eene toezegging van
den heer A. Tigler Wybrandi, tot een tiende
van zijn vermogen, welk tiende deel thans
geraamd wordt op f 30.006.
Zilverbons.
Bij dienstorder is bepaald, dat de aan de
post- en telegraafkantoren ontvangen zil
verbons, die door vuil worden or scheuren
minder geschikt zijn om te worden uitge
geven, aan de circulatie moeten worder
onttrokken en bij den betaalmeester gestort
worden. Zilverbons van f 5 moeten, indien
niet strikt noodig, niet meer voor uitbeta
ling gebruikt worden.
Uitlatingen van Militairen.
Van verschillende zijden zijn den minister
van oorlog gevallen ter oore gekomen van
militairen, die verzuimd hebben de noodige
omzichtigheid in acht te nemen in hun ge
sprekken nopens de oorlogvoerenden.
In verband met de handhaving van een
strikte neutraliteit is het zijn verlangen, dat
ieder militair zich onthoude in het openbaar
goed- of afkeuring uit te spreken over de
handelingen der oorlogvoerenden, dan wel
zijn voorliefde voor, of zijn afkeur van een
dezer te verkondigen.
De minister heelt zulks ter kennis doen
brengen van alle commandanten van leger
en landweer.
Men meldt uit Winterswijk aan de
N. R. 0.
Het goederenvervoer uit Duitschland is
hier de laatste dagen verbazend snel toe
lachend zijn hoofd voor den laatsten slaap
op het kussen legde met de woorden:
„Ik heb niemand tekort gedaan!" Neen.
de schim van zijn huis, die wraakzuchtig
zijn geslacht tot schuld en berouw dreef,
zou niet de baas over "hem worden. En
al gold het ook het hoogste geluk
hij ging niet naar het altaar over een
gebroken eed en een vernietigd leve®.
Hij hoopte te kunnen sterven met het
trotsche woord van Toni Gravelohik
heb niemand tekort gedaan!
Vermoeid, met pijnlijke ledematen, wan
kelde hij naai- huis, sloop daar binnen,
terwijl iedereen sliep, liep op de lee-
nen naai* zijn kamer en drukte zijn ge
zicht vast In het kussen om niel in
zijn verdriet luid te snikken.
Bij het krieken van den dag ging En-
iio den volgenden morgen het veld in.
Hij had een stuk brood meegenomen en
verscheen niet bij de morgenpap.
Toen hij tegen tien uur naar \huis
terugkeerde, zag hij Trina bij de turf-
schuiten in den inham van het kanaal.
ITij bond de paarden vast en stapte vast
beraden op haar toe. Trina zag hem
aankomen en bemerkte aan zijn blik en
aan zijn gang, dat hij de beslissing bracht.
Zij bleef op de brug staan en haar lange,
smalle hand, die op de leuning lag, beef
de zacht. Anders verried niets haar ang
stige spanning.
Enno plaatste zich tegenover haar
1. Zaterdag kwamen niet minder dan
il treinen, elk van circa 40 waggons, binnen
In totaal zijn in de afgeloopen week ten
minste 1500 waggons binnengekomen. In
bootdzaak zijn het steenkolen, die worden
aangebracht, doch ook andere goederen, als
ijzer, cement en zelfs stukgoederen. Wij ver^
namen, dat er stukgoedzendingen van einde
Juli bij waren, zoodat het niet onmogelijk
is, dat vele achtergebleven koffers van
reizigers thans hun bestemming zullen be
reiken.
OOST-IN DIE.
De Nieuwe Kroonprins van
D j 0 j 9.
Omtrent den nieuwen Djocjaschen troon
opvolger leest men in het Soer. Hbld.:
Do tot kroonprins verheven Goesti Pan-
geran Ario Poeroebojo, majoor van den gen.
staf, is de direct op hem volgende jongere
broeder van den overleden kroonprins uit
dezelfde moeder, n.l. des Sultans tweede
gemalin wijlen Sultana Ratoe Mas.
De dikwijls genoemde tweede candidaat
voor het kroonprinsschap is majoor Goesti
Pangeran Ario Mankoekoesoemo, de oudste
zoon van de derde Sultane Ratoe Kantjono,
de tegenwoordige vorstin, die nog aan het
hof officieel geaccrediteerd is en werkelijk
meende, dat haar oudste spruit het worden
zou, omdat Ratoe Mas er niet meer is en
de nog levende mede-Sultane Ratoe Wanpan,
de dochter van Sentot, op Don-activiteit is
en geen zoon heeft.
Poeroebojo is ruim een jaar jonger dan
zijn voorganger, die in 1879 geboren was,
alzoo circa 33 jaren oud. Van hem is niet9
bizonders bekend. Evenmin als wijlen zijn
broer is hij een geur- ot druktemaker.
Uit Mlisilufleru
- Zaterdag en Zondag was het aantal
vluchtelingen veel minder dan in het begin
der week, zeker mede in verband met den
veel verbeterden toestand bij Gent enjin het
Westen van Belgiü. Degenen die toch nog
per Provinciale boot of per sleepboot aan
kwamen, werden weder voortgeholpen door
de dames van het Stationswerk of door de
politie onder dak gebracht in de daarvoor
ingerichte loods op het haventerrein waar
nu reeds ruim 200 personen nachtverblijf
vonden, die door menschlievende ingezetenen
van ververschingen werden voorzien.
Uit Zuid-Beveland.
Door een viertal meisjes der Hervormde
school te G o e s is f 30 opgehaald met den
verkoop bij de ingezetenen van kleine hand
werkjes, door haarzelf vervaardigd, met de
bedoeling de opbrengst te bestemmen voor
den arbeid van het Roode Kruis. Door den
burgemeester is het bedrag reeds aan het
hoofdbestuur overgemaakt.
Op de te Wemeldinge door het
sleffhcomité aan de burgers aangeboden
Ook hij omklemde met beide handen de
leuning; hij moest iets grijpen en vast
houden. Anders kon hij niet zeggen, wat
hij had te zeggen. Eu hij keek het meisje
niel aan, hij zag strak voor zich uit.
„Je moet weten, wat je doen moogt'
dat heb je een paar dagen geleden
tegen mij gezegd, Trina, in een iuur,
toen ik een zeer gelukkig mensch was.
Toen meende ik werkelijk, dat ik dat
mocht zijn. Nu weet ik, dat ik dat niet
mag."
„Je moogt niet?" herhaalde zij. Haar
stem beefde evenals haai* hand.
„Anne Graveloh heeft mij gisterenf
avond laten roepen. Trina jij hebt
huis en erf en vrienden en familie en
slaat vast op je voeten. Het m'eisje bezit
niets en heeft niets en heeft niemand op
Gods wereld behalve mij en vindt
haar weg niet alleen, want zij is een on
ervaren schepseltje Zij vertellen immers
op buurt visites allerlei dingen van ons,
Brinkmeiers. Jij hebt zeker wel het ver
haal gehoord van mijn vader en Annma-
rei Rademaker, die op zijn trouwdag
verdronken in den Zwarten poel lag.
Als ik mijn. belofte, die haar vader mede
in 't graf heeft genomen, verbrak en de
deerne eens dood voor mij werd gesleept
met mijn ring aan den vinger 'k zou
er niet over heen komen. Ik kwam er
nooit, nooit overheen En daarom weet
ik. dat ik niet mag"
lijsten is geteekend tot een bedrag van
f 153 20, waarvan f 300 zal worden afge
dragen aan de Zeeuwsclie ambulance en
f 150 aan het hoofdbestuur van het
Roode Kruis te Middelburg.
DE STRIJD OP IIET WESTELIJK
FRONT.
(Van onzen oorlogscorrespondent.)
Nadruk verboden.
Boulogne, 11 en 12 Sept. 1914
Zulk een vloed van officieele en niet-
officieele Fransche nieuwtjes en daarbij
nog de Engelsche verhalen 't is „une
mer a boire". De zee is hier fel bewogen,
de Noordwester blaast en giert, de lucht
die is als de Hollandsche wolkenluch
ten in slormigen tijd, met een schuimig
wit, fel-blinkend als de zon een oogenblik
doorbreekt, met veel waterig grijs, met
loodzwaar en leiblauw, zoodat die zware
wolkenslapels een kostelijke draperie
zijn in den achtergrond van ons pittige
landschap. En de stad met haar haven-
gezwoeg die heeft ook wel iets van Hol-
landsch zeevertier, al is het hier al
Fransch en Engelsch wal de mond ra
telt.
De geestdrift bleef er hier voorldu-
*end m, vooral als er Engelschen voor
bij trokken en een echt Fransche ont
vangst bereid werd aan de Tommys,
wier khaki wel niet „chic" maar wel
kranig werd gevonden en natuurlijk tout
a fail pratique!
Zoo juist krijg ik „le Nord Maritime"
uit Duinkerken, waaruit blijkt dat de
terugtocht der Duitschers over de Mar-
ne zich nog niet onpopt heeft in een
,reculer pour mieux sauter", waarvoor
pessimisten vrees koesterden. Integen
deel, Von Kluck moet steeds meer'ach-
teruit en volgens het officieele com-
minique zijn de Engelschen er in ge
slaagd met behulp van het eerste Fran
sche legercorps niet minder dan drie
Duilsche armeekorpsen te dwingen recht
het Noorden in of wel Noord-Oostelijk
te retireeren.
De vier dagen van hel stand houden
op de linie Parijs—Verdun zijn dus voor
de geallieerden zeer profijtelijk geweest.
De phase van den schitterenden, slra-
tegischen opmarsch der Duitschers, die
gelijktijdig de phase is vaa Joflre's
knap tactisch retireeren, werd dus
Maandag afgesloten en sinds dien dag
is een geheel nieuwe, onverwachte si
tuatie zich aan het ontwikkelen.
Ik schreef u over dal gewijzigd aan
zien van den strijd in Noord Frankrijk
in mijn vorigen brief, uit Roubaix en
al wat ik na dien nog vernam accentu
eerde slechts de voorstelling, die ik mij
van de situatie kon vormen. Wij zijn
ook in dit opzicht vooruit gegaan bij de
eerste Augustushelft, waar thans de offi
cieele berichten niet zoolang meer op
zich laten wachten en ook in verstaan
baarheid hebben gewonnen. Bovendien
komt er wat meer contact lusschen de
Hij hield met spreken op.
Zij slak hem langzaam haar bevende
hand toe. „Ik denk daarom niet slecht
van je."
Hij beet zich zoo stijf op de lip, dat
er een druppel bloed te voorschijn
kwam. „Je moet mij wel voor een heel
slappen, wankeimoedigeu kerel hon
den
„Neen. Het is een oude waarheid: alle
dingen, die bijzonder groot en mooi
zijn en schitteren als de sterren, de zon,
de regenboog die komen niet naar be
neden bij ons menschen. En wat wij ons
wenschen het allermooiste en hoogste,
dat blijft look altijd voor ons onbereikbaar.
God zal dal wel zoo ingericht hebben,
opdat wij voortdurend zouden verlangen
naar iets beters. Maar het is geen zwak
heid, geen schande, wanneer wij", zooals
kinderen de hand uitsteken naar een
ster, grijpen naar iets dat niet Voor
ons is bestemd. En het strekt ons tot
eer, wanneer wijqns ter rechter tijd
herinneren wat onze plicht is."
..Trina
Het door 't weer vermolmde hout
der letming brak onder zijn klemmende
handen.
„Je hebt gelijk. Het zou een te
'groot en te heerlijk ding zijn geweest
voor een van de Fransche hoeve als hij'
jou jou! tot zijn vrouw had mogen
maken Trina Döpke, op welken dag
oorlogscorrespondenten en
de menschen die iets welen, zoodat
wij hier at aardig aan vrijmoedigheid
winnen om te vragen en te wagen.
Met groote blijdschap worden hier de
berichten aangehoord, gelezen en....aan
gedikt over de route der Duitschers die
in de voiksvex-beelding vluchten als rat
ten, doch die naar betrouwbare gege
vens reeds lot achter Soissons zijn
geweken. Von Kluck zou dan dus
reeds 60 K. M. zijn teruggetreden. Dat
is meer dan een tactische achterwaart-
sche concentratie, dal is een locale ne
derlaag
Ga ik op mijn kaart de nieuwe positie
na van den Duitschen rechtervleugel,
dan kom ik lot de conclusie, dat de drie
armeecorpsen van den zoo ontzaglijk
sterken rechtervleugel, die voor Parijs
waren bestemd, zich Donderdagavond
weer op dezelfde lijn bevonden als 29
Augustus
Nog enkele kilometers achteruil en
zij staan weer in de lijn La Fère—La-
on—Reims (La Fère werd 29 Augs.,
Reims 3 September geoccupeerd
Vermoedelijk zullen de Duitschers op
die lijn trachten stand te houden, daar
zij op die lijn steunpunten vinden in
de fortificaties, die door de Fran-
schen werden verlaten, zonder dat zij
werden vernield,
Bekijk ik nu de situatie over het ge-
heele Noordelijke front, dan blijkt dat
de Duitschers dus zijn teruggetrokken,
lot den lijn: Soissons—Chantillon—Eper-
nav—Vitry, terwijl hun verdere front
lijn zich uitstrekt over Dommarlin, door
het Noorden van het Argonnerwoud, en
verder Noordelijk langs den forlengor-
del van. Veraun. Noordelijk van SoiS-
sons- Verdun bevinden zich dan de ze
ven armeecorpsen, waarvan het Weste
lijke onder aanvoering van Von Kluck,
het Oostelijke onder het bevel van den
Duitschen kroonprins staat Dat wil dus
niets minder zeggen dan dat de rechter
vleugel reeds 80 K M. de linkervleugel
dezer zeven legercorpsen reeds 10 K M
het tusschenliggende vrijwel „naar even
redigheid" is teruggeslagen, waartegen
over alleen staat een stand houden Noor
delijk van Verdun, dat hevig aangevallen
wordl volgens het Fransche com
muniqué.
Uit de binnenkomende tijdingen blijkt
dat de geallieerden vooral Von Kluclc's
leger (drie armeecorpsenï verschrikke
lijk doen lijden en aanzienlijke getal
len krijgsgevangenen maken Er is dus
een zeer effectieve vervolging, die zoo
zij niet voor Laon tot staan wordt ge
bracht voor den linkervleugel nood
lottig wordt
Alles hangt op het oogenblik af van
Verdun Houdl Verdun stand en gelukt
het den kroonprins niet zijn legers te
doen doorbreken, dan is de aanvallen
de positie der bondgenooten zoo sterk
dat Joffre kan uitroepen- de krijgskans
is gekeerd.
zal ik van je hoeve vertrekken?"
„Wensch je daar ljaast mee te maken?
„Ik moet nu ook nog voor een ander
werken, zooals je weet
„Je hebt geploegd en gezaaid en 'k zou
denken, dat je mij niet in den steek zult
laten, voordat de oogst binnen is
„Als je mij hier dulden wilt ik
ben ook van oordeel, dat het werk zijn
gang moet gaan
Hij keerde zich om, deed twee stappen
en kwam terug „Trina", zei hij zacht
en aarzelend, „ik heb je niets voor te
schrijven, ik wel hel allerlaatst. En het
zou onbescheiden wezen, je een raad te
geven. Maar ik smeek je, ik smeek je
al wat ik kan, Trina als je trouwt en
er komt een boer op de hoeve
Zijn slem begaf hem.
„Een boer behoort op de hoeve", ant
woordde zij bedaard
„Laat het dan. niet de neef van Luer-
ke Voss zijn.", ging Enno voort .-„De
Vossen zijn allen valsche menschen.
Laat het iemand zijn, die jou op prijs
weet te stellen. Trina)."
„Voss ïljn neef zal niet boer op de
Döpkeshoeve worden. Dat beloof ik je".
(WRoRdt vervolgd)
