MIDDELBFRGSCRE ('0 li RA IT.
DE FRANSCHE HOEVE.
137* Jaargang.
1914
Zaterdag
13 September.
FEUILLETON,
M*. 213
Dm* eoaraat vmohijit i a g 1 ij k mat nitioadariag tu Zo*- FeeitéageaJ
Frfj» p*r kwartaal, soowel voor Middelburg all voor alia plaatiea ia Nederland fraaoo pp. 11.253
Aixonderlyke anmmeri koitea 6 ceat»
Advertentie* bij aboaaemeat op voordeelige roorwaardaa.
Proipectmiea daarvan zijn aan hat bnrean te bekomen*
Advertentie* voor het eerstvolgende nummer moeten dei middagi voor één mar
aan het bnrean bezorgd zijn.
Advertentie* 20 oaat per regal. By abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle aadere familieberiohte* oa Daakbetuigiagea raa 17 regeli 1 1.50 j elke regePmee*
20 oeat. Beolamei 40 coat per regel. Groote letten naar de plnati, die sy innemen.
Tot de plaatiiag van advertentie* ea reclames, niet alkomitig nit Zeeland, betreffeadj
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ii gerechtigd het AJfemeel Advertentie-BireiB
A. UH IaA IAB An., W.Z. Voeronrswal «60, Amsterdam.
Bij dil nummer behoort een bijvoegsel.
Ztl, die zich t-: gen 1 October a. s-
op ons blad abonneeren ontvangen
de nog in September verscbtjnende
nommers gratis
Binnenland.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Export naar Ned. Oost- en
\V e s t-I n d i
Exporteurs, die naar Nederlandsclv
O en W.-Indië goederen wenschen Le zen
den, welke in het algemeen belast zijn
door een verbod van uitvoer, gelieven
hun verzoeken tot opheffing van dat
verbod in te dienen bij het departement
van koloniën, afdeeling F. De verzoeken
behooren vergezeld te zijn van eene
nauwkeurige opgave van aard en hoe
veelheid, als mede van het bestemmings
adres. (St. »Ct.)
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot regeeringscommissaris
van het vluchtoord in de rijkswerkinrich
ting te Veenhuizen, de gep generaal-
majoor der genie P. Kleynhens;
is op verz. e. o. verl. onder dankbe
tuiging aaïi den insp. d. post en tel. J. len
Cate le 's Bosch.
Bit Stad en ProvtnGie.
Uit Middelburg.
Door een verandering in de post-
zending langs de Zeeuwsche spoorweg-
lijn zal het ons, te beginnen Maandag a s.
niet meer mogelijk zijn om zooals nu ge<-
schiedt de Middelb. Crt aan onze abon-
né's in Zuid Beveland te versturen met
den trein dien 3.24 van hier vertrekt.
Deze trein neemt n.l. geen post meer
mee; de postverzending geschiedt met
den vroegeren middagtrein, wat op zich
zelf zeker een verbetering is wegens het
sneller vervoer naar Holland, maar waar
wij het nadeel van ondervinden, daar
het ons niet mogelijk is, de uitgave van
onze eerste oplage nog meer te ven-
vroegen dan nu al geschiedt
Er zijn echter maatregelen in voor
bereiding om ons blad toch nog denzelf
den dag aan onze lezers in -die richting
te doen toekomen zij 't öolc later op
den awnd.
We verwaizon onze stadgenootpn naar
de advertentie in dit nummer van den direc
teur der Waterleiding», waarin dringend ver
zocht wordta He waterverspilling te voor
komen.
En tevens zij verwezen naar achter
staande advertentie, waarin men word*
aangemaand de verschuldi gde termijnen van
zijn gemeentebelasting te voldoen.
Tevens zij er or> gewezen, dat zij die in
verband met de tijdsomstandigheden uitstel
van betaling wenschen. zich persoonlijk tot
den ontvanger, ten zijnen kantore, hebben
te wenden.
Het Christelijk Muziekgezelschap
Middelburgss Harmonie" heeft zijn dien
sten aangeboden aan het Steuncomité
alhier, teneinde een muziekuitvoering
te geven, waarvan dp opbrengst geheel
ten bate zal komen van genoemd comité.
Deze uitvoering zal Donderdag a.s wor
den gegeven in den tuin van het Schut
tershof, of bij ongunstig weer in oe
zaal, welke door den heer Enlink zijn af
gestaan tegen vergoeding slechts van de
kosten der verlichting. De toegangsprijs
voor dit concert zal slechts 10 cent be
dragen, al zal het natuurlijk ten zeerste
op prijs gesteld worden indien men meer
wil afslaan.
Wij hopen dat de Harmonie, die zich
tijdens do 5 Mei-feesten zoo populair!
maakte, plezier van haar streven zal be
leven en dat een aanzienlijk bedrag moge
vloeien in de kas van het Steuncomité.
Men bedenke hierbij weder, dal vele
kleintjes een groote maken.
Gisterenavond maakte een club van
ongeveer 20 soldaten heel wat kabaal, eerst
in de Langedelft, waar zij door de politie
verdreven werden en later op de Markt.
Ondanks het hoogst bezadigd optreden der
politie, die arrestatiön wilden vermijden,
bleven de soldaten schreeuwen en zingen en
uitle beleedigingen tegen de beide inspec
teurs deze volgden hen tot bij de kazerne,
waar met medewerking van den dienst-
doenden officier de namen van een zestiental
der belhamels werden opgenomen.
Een officier die op den Dam een pacr
soldaten tot kalmte aanmaande, ondervond
daarbij eenig verzet.
De St. Ct, van heden bevat de statuten
(bijv. 1806) van de Christ, vakvereeniging
voor schildersgezellen te Middelburg.
Uit KlUsingen.
- De minister van buitenlands che zaken
heeft den Directeur-Generaal der staatsspoor
verzocht zijn bijzonderen dank te willen
overbrengen aan den stationschef te Y 1 i s-
8 i n g e n voor de groote voorkomendheid en
bereidwilligheid, waarmede hij den Oosten-
rijkschen gezant op doeltreffende wijze is
behulpzaam geweest bij de"aankomst op 29
Augustus j.l. in Nederland van eengrootaan-
tal Oostenrijkeche vrouwen en jonge meisjes
uit Epgeland. De minister verzocht verder
door diens tusschenkomst bedoelden stations
chef den dank van baron de Giskru te
willen overbrengen.
Te V 1 is s i n g e n is het de laatste
dagen een paar maal voorgekomen, dat
vluchtelingen om hulp vroegeu of deze al
thans aannamen, terwijl later bleek dat zij
wel degelijk geld genoeg hadden om zelf te
betalen. Er wordt nu streng op gelet om
deze praktijken tegen te gaan. Ook gisteren
kwamen er wel booten aan, maar niet zoo
veel als'de vorige dagen.
Uit Zuld-Beveland.
- Er zullen ook te Goes pogingen in
ROMAN NAAR HET DUITSCH.
van
LOIJISE WESTKIRUH.
63).
Plotseling bleef hij ontsteld staan. Voor
zijn voeten lag de zwarte poel. En mei
een huivering moest hij aan zijn vader
denken, aan het ;uur, toen ook hij op deze
plek had gestaan met die andere deerne,
die zij op zijn trouwdag koud en zwij
gend uil het water hadden gehaald.
Was dal een stuk nevel^ Of grijnsde de
Franschman hem uit het dichte wilgen-
boscbje aan? Neen, zijn vloek was niet
opgeheven' Die wortelde diep in hot
Brïnlcmeiers bloed. Steeds weer hetzelf
de' Steeds weer de ring, die zich sloot.
Gisleren de vader, heden de zoon' Vol
afgrijzen staarde hij naar den loodkleuri-
gen waterspiegel, dien de weerschiin van
het avondrood in een zee van bloed ver
anderde.
Anne had niet meer opgekeken, geen
woord gezegd. Toen Enno zwijgend staan
bleef, sloeg zij haar handen voor 't gelaat
en op een turfhoop aan den kant van het
water neervallend, barstte ;rij in een hc-
het werk gesteld worden om aan de vluch
telingen uit den \f eemde een onderdak te
bezorgen met verstrakking van voedsel, waar
toe financieele en sndere steun der ingeze
tenen zuilen ingeroepen worden.
Uit 11 6olliciianten is door B. en W.
tot tijdelijk onlerwijzer aan school I te
I e r s e k e met ingang van 16 Sept. benoémd
de heer D. W. Touseaint te Cadzand.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D.
In de Vrijdag namiddag gehouden ver
gadering van den gemeenteraad te Neuzen
werd vastgesteld een reglement voor eene
gemeentelijke arbeidsbeurs Door den raad
werden daarna vanwege de gemeente in dat
bestuur benoemd de heeren J. Huizinga,
burgemeester, M. Eijke, W Estor, M. de
Jonge en P. M C. van Sprang.
Voorts is in het reglement bepaald dat
een lid zal worden aangewezen door elk
der vereenigingen Maritieme Vereeniging,
De Vereenigde Handwerkslieden, Chr. werk
liedenvereniging Rom. 13 1 en de haven-
arbeidersvereehiging »Recht en Plicht".
Uit de antwoorden van den voorzitter
omtrent bij de omvraag gestelde vragen
bleek, dat burgemeester en wethouders trach
ten verschillende voorgenomen werken tot
uitvoering te doen komen, daar men werk
verschaffing beter acht dan het verleenen
van rechtstreekschen geldelijken steun, al
zullen ze niet aarzelen om voor te stellen
tot het verleenen von steun over te gaan
van gemeentewege, wanneer dat naar hun
oordeel dringend noodig wordt.
Sedert Dnitscbn troepen tot dicht bij
Gent doorgedrongen zijn, zijn vele vluchte
lingen naar, Philippine uitgeweken. On
geveer een 70 tal hebben hier deze week
een onderkomen gezocht. Er zijn er eenige
bij uit Melle, een dorpje bezuiden Gent,
dat zoo door den oorlog geteisterd werd.
Vrouwen met kinderen waren zoo overhaast
moeten vluchten, dat zij nauwelijks denktijd
hadden eenige kleeren mede te nemen. Zoo
bh zij op goed geluk af naar Philippine
komen vluchten, waar zij 's a onds laat
gastvrijheid kwamen vragen. Schreiende
verhaalden zij van de groote ellende, welke
ook in die streken door den oorlog veroor
zaakt wordt.
rig, onbedaarlijk snikken uit. Doodsche
slille en eenzaamheid in het rond. En
in de eindelooze ruimte slechts de bloed-
roode poel, die schril uit het schemer
licht te voorschijn kwam en in de diepe
stilte slechts het snikken van het meisje
als het gekerm van een gewond dier.
Het maakte hem dol. Hij schudde haar
heftig.
„Waarom schrei je, zeg?"
Zij trachtte zich te vermannen, te spre
ken. Zij streed dapper met zich zelt.
Hel duurde toch minuten.
„Heb geduld", stamelde zij, „heb
geduld. Dat is maar zoo,n zwakheid, om
dat omdat Ik ben een heele domme
deern. Ik had dat immers moeten weten,
al lang moeten weten! Zij hebben 't mij
toch allemaal gezegd, die lieve, oude
man, mijn eenig vadertje, jou moeder,
de buren, allen hebben 't mij gezegd.
Ik wou 't echter niet gelooven Ik wou
niet kon niet. Niet eens in dien lan
gen tijd in Bremen, toen je mij niet meer
schreef, kon ik 't gelooven
„Wat hebben ze je gezegd?" vroeg hij
toornig.
..Dat het komen moest zooals het is
gekomen. Ik neem je dat niet kwalijk,
zeker niet Alleen ja, je hadt wel een
beetje vertrouwen in mij kunnen stellen
en mij kunnen zeggen, datIk ben
ziek van verdriet om jou geweest. Nee,
KERKNIEUWS.
Christ. Ger. Kerk.
Beroepen te Zolie (voor de 2e maal) dr.
A. M. Berkhoff Leeuwarden.
Aangenomen te Amsterdam J. J. v. d.
Schuit, Kampen.
De naam van den nieuwen Paus.
Hel plaatselijk blad van de stad Wer-
lingen „in S wabenlanjd", heeft dezer
lagen een bericht opgenomen over de
erkiezing van den nieuwen paus. Dit
luidde als volgt:
„Rome. De kardinaal David Emil
Ludwig Anton Ca sar Heinrich Isidor
Emil Siegfried Anton werd lol paus ver
kozen
De brave Werlingers moeten wel bij
zich zelf hebben gedacht, dat de nieuwe
paus de beschikking heeft over een groot
aantal voornamen, waarbij er zijn vay
zonderlingen katholieken klank Doch
als je krant het zoo drukt
De redactie legde hierbij het bewijs
af, dat het vermoedelijk de eerste maal
was, dal zij langs telefonischen weg zich
een naam liet voorspellen, gebruik ma
kende van een voornaam voluit, tenpinde
duidelijk de volledige letters van het ge-
heele woord |c verkrijgen!
Hand-
Een nieuwe encycliek.
Terstond na de verkiezing van den nieuwen
paus, Benedictus XV, werd gewezen op een
poging of pogingen, die hij onverwijld zou
doen tot het doen staken van den huidigen
oorlog. Tevens moest de paus zich hebben
uitgelaten in dien zin, dat hij de twee
stroomingen, waarin de katbolieken in
Duitscbland en daarbuiten verdeeld zijn, de
z.g.n. Kenlscbe en Berlijnscbe richting, niet
e. kennen wil. Hij wil slechts met katho
lieken te maken hebben.
De encycliek, die de »Osservatore Romano"
bevat, bevestigt beide uitspraken.
Na verklaard te hebben, zijn persoon
beneden zijn booge taak te achten, zegt bij
alle zonen der Kerk met vaderlijke gene
genheid te omhelzen. En wat de ramp
aangaat, die op het oogenblik de wereld
istert, daaromtrent leest men, dat Bene-
ctus XV niets wil nalaten, dat een eind
daaraan kan maken.
LANDBOUW.
Vrij van Besmettel ij ke
Veeziekten.
Gedurende de maand Augustus 1914 werd
in Zeeland geen enkel geval van besmette
lijke veeziekte geconstateerd.
- Donderdag werd in een tramwagen
van lijn 3 op de Waldeck Pyrmontkade te
Gravenbage de 73-jarige dokter J. C. P.,
uit Oegstgeest plotseling onwel. Binnenge
dragen in hotel Duinoord aan het Swee-
linckplein bleek de oude heer te zijn over
leden.
- Vrouw D. L. 0., te Rotterdam is,
de N. R. C meldt, Vrijdagavond door
een man, met wien zij in haar woning ver
toefd had, met een mes in den buik gestoken.
Hij verdween en bleef onbekend. Vermoedelijk
een zeeman.
De vrij ernstig verwonde vrouw, wier
ingewanden geraakt zijn, is naar het zieken
huis gebracht.
Te Viervenlaten (Gr.) is Vrijdag een
kinderwagen, waarin een 1^-jarig kind van
den arbeider G. te V. was, in een sloot
gerold. De kleine is verdronken.
nee, laat dat. Ik zie het immers in, ik
zie 'l heel goed in. Trina heeft huis en
erf en versland en aanzien. En daaren
tegen zoon totaal onnutte deerne als
ik, waarover geen mensch blij is, dat
zij op de wereld is en waarover geen
mensch zou treuren als zij er niet was
- Nee, nee, ik neem 't je niet kwalijk.
En ik wil geen steen wezen op den
weg lot jou geluk. Hoe hadt je dat kun
nen denken? Nee Daar daar
Zij trok aan den zilveren ring, dien hij
haar eens aan den vinger had gestoken.
Die scheen als met het lid saamgegroeid
te zijn. Hij schramde het vel tot bloedens
toe bij haar poging om hem los te wer
ken. Maar zij lette niet op de pijn. Zij
trok hem met geweld van haar vinger en
reikte hem Enno toe. „Daar daar!
je moet gelukkig zijn!',
Uit'haar zwarte oogen, die door tranen
glinsterden, uit den klank van haar kla
gende stem, uit elk harer zachte woor
den sprak de betooverende lieftallig
heid. die eens zijn hart en zinnen had ver
overd. En de vurige hartstocht, die dit
meisje indertijd bij hem had opgewekt,
deed nu een innig diep medelijden bij
hem opstaan Neen, hp Kon niet over
liaar heen zijn weg vervolgen' Of ook
de toorn over zijn eigen zwakheid met
kracht in hem opwelde hij kon het
lieve schepseltje niet met voeten tredeD
Verschillende Bericfltan
VAK HET WESTELIJK FRONT.
(Van onze oorlogscorrespondent.
De strijd in Noord-Oost Frankrijk.
(per koerier).
Roubaix, Donderdag 10 Sept.
Acht dagen ruim zijn reeds verstreken
sinds ik le Rijssel besloot liever de merk
waardige verrichtingen van het Belgische
leger in de omgeving van Antwerpen te
volgen, dan naar Parijs door te reizen,
waar de kans op een beleg mij illusoir
voorkwam, terwijl bovendien de beslis
sende slag tusschen de Duilschers en de
Fransch-Engelsche legermacht met den
dag verder wordt weggeschoven.
De feiteVi hebben mij in het gelijk ge-
sleid, want in de acht dagen sinds ik
uil Rijssel vertrok heeft de situatie maar-
weinig' wijziging ondergaan
Spoedig zal ook mijn vermoeden juist
blijken dal de eerste acht September
dagen 7.ijn als Jiet doode lij. Wel zijn
de Duitschers sinds Zondag de Marne
overgetrokken, doch naar de laatste be
vestigde gegevens, zijn zij reeds v.cder
terug geworpen.
Ga ik zooi na, wal'aan positieve gegevens
mij gewerd, dan komt het mij voor, dat
dc krijgskans, tot voor kort zoo gunstig
voor de Duilschers, op vele punten aan
het keeren is en dat het systematisch te-
ugtrokken der Franschen is vervangen
door een stevig opdringen.
Zoo die avance voortduurt, heeft zich
ten aanzien van hel gebeele Fransche
volk een merkwaardig stuk geschiedenis
afgespeeld. Dan toch zou blijken dat hel
volk terecht vertrouwen heeft gehad in
zijn legerbestuur, en dan hooft de vat
baarheid voor indrukken van hel oogen
blik ditmaal hel Fransche volk geen par
ten gespeeld, gedurende den schijnbaar
onweerstaanbaren Duitschen opniarsch.
Ilel rotsvast vertrouwen van al wal mij
aan Franschen omgeeft, werkt zoo sug
gestief, dat ik mij aan hun optimisme niet
onttrekken kan.
Vandaar dal het mij niet verbazen zou,
als mijn Hollandsche lezers wellicht
steunend op gegevens van de andere
zijde die voor mij onbereikbaar zijn
verwonderd zouden opkijken over zoo
veel optimisme. Mijn inziens wegen ech
ter twee feilen zeer zwaar. Als resultaat
van vijf weken van feilen strijd zie ik
naast hel plattreden van het nog steeds
veerkrachtige België, twee groote teleur
stellingen voor Berlijn Immers ondanks
de geweldige stuwkracht waarmede de
Duitsche colossus niet minder dan an
derhalf, misschien zelfs twee millioen
soldaten aan deze zijde van den Rijn
bracht, waarvan niet minder dan 400 a
600 000 door België werden getvoerd
Noord Frankrijk binnen, terwijl een na
genoeg even groote macht meer Ooste
lijk de Maas bleef volgen en tusschen
Maubeuee en Sédan Frankrijk binnen
stroomde ondanks die geweldige in
vasie is op den veerligsten dag van den
oorlog de buitenste keten der Parijsclie
forten nog niet of slechts nauwelijks
bereikt en is er nog geen Sédan, geen
Mars-Ia-Tour geen Gravelotte of welke
vernietigende slag ook, waaraan het
al wenkten ook al het geluk en alle
heerlijkheid der wereld aan liet eind
der baan!
Hij greep ruw haar hand met den ring.
„In jou gepraat is geen grein verstand
of zin!"
De tranen in haar oogen droogden van
verbazing op.
„Mag je Trina Döpke dan niet lijden?"
Toornig beet hij haar toe: „Heb ik
aan het ziekbed van je vader gezworen,
dat je mijn vrouw zoudt worden of niet?
Houdt jij mij voor een, die zijn woord
niks rekent?"
„Het hart van een man vraagt er niet
naar, wat zijn lippen eens gezworen
hebben", antwoordde zij treurig. „Je
moet je hart tegen zijn wil dwingen,
Enno Je moet je geluk niet voorbijloo-
pen Dat wil ik niet hebben Je moet niet
denken, omdat ik zoo vreeselijk heb
moeten schreien dat was nog zoo'n
zwakheid Ik kom er gauw over heen
Mel den rug van haar hand wisehte zij de
laatste tranen weg. „Heel spoedig. Als
jij maar goed tevreden bent Ik zal het
wel spoedig te boven zijn. Je weet im
mers, dat ik de dingen niet zwaar op
neem
Een Krampachtig lachje trilde om haar
smartelijk vertrokken lippen, maar in
de zwarte oogen stond onuilwischbaar
het groote leed Er was daarin een on
rustig genIKlier en zij gleden gf van
Enno's oogen naar de blocdroodp op
pervlakte van den poel „Ik zal er wel
spoedig over heen komen Hij verstond
heel goed de zwijgende taal dezer oogen.
Met forsclieli greep haar hand nemend,
schoof hij den zilveren ring weer aan
haar ringer „Je wordt mijn vrouw, zoo
gauw als ik genoeg verdien om een huis
houden op te zetten
„Ach, Enno, daarnaar vraag ik niet,
als jij mij niet moogt lijden."
Nu boog hij zich over haar heen en
drukte zacht als een vader een kus op
haar voorhoofd en oogen-
„Je moet vertrouwen in mij stellen
en moeielijke dingen nog niet moeielijker
voor mij maken Zulke woorden als van
daag moet je niet nog eens zeggen
en ook niet denken. Aan dit eene moet
je vasthouden - ik doe mijn woord ge
stand"
De tranen kwamen nu weer te voor
schijn „Ik voel mij zoo beklemd. Maar
ik heb je lief, Enno. Ik zal doen, wat
jij mij zegt en gelooven wat jij zegt»
Maar je moet je geluk niet wegwer
pen om mijdat niet
„Waar logeer je'" vroeg hij
Zij noemdeh aar logies voor dien nacht.
„Ga dan mee. Ik breng je"
(Woedt vervolgd)