CÖURAKT.
DE FRANSCHE HOEVE.
I*. 214
137* Jaargang.
1914
Vrijdag
11 September.
Binnenland.
FEUILLETON,
Dit Stad en Provincie.
Due eoiraxt v*r*chij»t 4 a g 1 ij k mat «itzoadariag iu Zo»- am Faaitémgam;
P.-fj* pai kwartaal, toowel roor Middelburg alt voor alle plmatiea im Nadarlamd tramoo pp. 11.26!
Afzonderlijke ïunmeri koitem 5 oemt.
Adverteatiëm bij abomsememt op voordeelige voorwaarde».
Proipeotuuea daarvan zijn aan het bureau te bekomen*
Idvartantiën voor het eerttvolgende nummer moeten de* middag* vóór één «nr
aan het bnrean bezorgd zijn.
▲dvertantión a 20 oant per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.50elk* regel ^aeet
20 cent. Beolamei 40 cent per regeL Groote lettere naar de plnati, die zij innemen.
Tot de plnntiing van ndvertentiön en reclame*, niet nlkomatig nit Zeeland, betreff*ai|
Handel, Nijverheid en Geldwezen, i* gerechtigd het Algeacel Advertcntte-Bireni
A. üK LA IAB Ai., N.Z. Voerbirgwal 186, Amiterdm,
Zij, die zich tegen 1 October a. s.
op ons blad abonneeren ontvangen
de nog in September verschijnende
nommers gratis
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Aanhoudingen Ier zee.
Het bericht, dat onze regeering zich
ter zake der aanhouding van de Nieuw-
Amsterdam tot de Fransche regeering
heeft gewend, schrijft de N. _R C., zal
ongetwijfeld met instemming aiom in den
lande gehoord zijn. Wij zijn daarmede
op den goeden weg.
Intusschen, hoe onaangenaam en scha
delijk aanhoudingen van onze neutrale
handelsvaartuigen door Fransche en
andere oorlogvoerende kruisers ook zijn,
men vergete daarbij niet, dat zij volko
men geoorloofd zijn, zoo er vermoeden
bestaal, dat het onzijdige handelsvaar
tuig eenige met de neutraliteit strijdige
handeling verricht.
Nu de regeering heeft ingegrepen, zal
wellicht verkregen worden, dat het te
Brest achtergehouden deel der laxljng
geheel of gedeeltelijk teruggegeven zal
worden en zal overwogen moeten wor
den, in hoever ingevolge artikel 61 dor
hier toepasselijke Londensche declara
tie nog schadevergoeding verschuldigd
zal zijn. (Gelijk wij reeds hebben gemeld,
heeft de Fransche regeering de voor de
Nederlandsche Bank bestemde partij zil
ver reeds vrijgegeven, en zal deze met
de Tambora hie aangebracht worden.)
Blijven onze diplomatieke slappen on
verhoopt geheel of ten deele zonder
resultaat, dan zal de Fransche prijs-
jurisdiclie hebben uit te maken, of de
goederen verbeurd verklaard moeten
worden, ja dan neen. Wordt verbeur^
verklaard, dan blijft, bij gebreke aan
een internationaal prijzenhof, den be
langhebbenden niets over dan zich we
derom tot onze regeering le wenden, die
d&n in laatste instantie het middel van
arbitrage kan (t-er hand nemen.
Be 1 gisclie vluchtelingen.
Hel oude derde gesticht van de Rijks
werkinrichtingen te Veenhuizen, dat door
het geringer aantal opzendingen wegens
landloopcrij reeds eenige jaren niet meer
in gebruik was is thans ingericht voor
Belgische vluchtelingen.
De oude verblijfzalen zijn gereed ge
maakt voor de ongeliuwden, terwijl de
gezinnen hun intrek in de vroegere amb
tenaarswoningen zullen kunnen nemen.
Over eenige dagen kan het jeerste
transport vluchtelingen worden verwacht.
Hel ligt in de bedoeling van de regeo-
ring met behulp 'der bestaande organisa
ties Vreemdelingenverkeer in Nederland
een comité te vormen, dat uitsluitend ten
ROMAN NAAR HET DUITSCH.
LOUISE WESTKIRCH.
62). 3
DERTIENDE HOOFDSTUK.
Den volgenden dag, toen hij, geheel
en al vervuld van zijn geluk en daardoor
traag, weer op het veld aan het werk
was, kwam een jongen over de kluiten
aarde naar hem tocstrompelen.
„Ben jij misschien Enno Brinkmeier?
Ja-' Dan moest ik je dit geven." i
Hij hield Enno een verfrommeld brief
je toe. Met een lichte huivering herkende
Brinkmeier .'Anne's ongelijke ronde let
ters Hij wachtte totdat de jongen uit het
gezicht was, voordat !h ij'hjet couvert open
brak
„Ik ben in Spreckliolm gekomen om
naar Grasdorf te gaan", schreef Anne,
„naar vader zijn graf, omdat het zijn
verjaardag is. En n u hebben de Sprcck-
holmers mij verteld, dat jij bij Trina
Döpke bent En ik heb dat nier gewe
ten En ik begrijp niet, waarom jij mij
dat niet hebt geschreven en je hebt
mij in 't geheel niet meer geschreven.
Nu moet ik je spreken, heel noodzake
lijk, Enno. Maar ik kan niet in het huis'
van Trina Döpke komen. En ik smeek
je om Godswil kom vanavond op den
weg naar liet huisje onder de pijnboo-
dool heeft aan buitenlandsche uitgewe
kenen, die liever niet op regeeringskós-
ten in kampen wenschen te worden on
dergebracht, legen matigen prijs huisves
ting le bezorgen bij daartoe zich bereid
verklarende ingezetenen hier te lande.
Men zie achterstaande advertentie.
Naar men meldt', heeft zich te Am
sterdam een commissie gevormd om bij
den minister van buitenlandsche zaken
stappen te doen teneinde te verkrijgen,
dat in samenwerking met de Belgische
regeering de in België achtergelaten goe
deren ran naar Nederland uitgeweken
Nederlanders worden beschermd.
Voor hel Steucomité.
Naar de N. R. C. verneemt heeft me
vrouw de wed. H. Bokhorst—Holtgrave,
le 's Gravenhage, het denkbeeld geop
perd om ook gepensionneerde weduwen
bij het ontvangen van haar pensioen een
bijdrage te laten afzonderen voor het
Kon. Nationaal Steuncomité, en heeft zij
op verzoek van majoor Schreiner, zitting
genomen in het comité, dat deze sleiui-
verleening organiseert. Zij kunnen thans
op dezelfde wijze als de overige cate
gorieën van gepensionneerden of ver-
lofslraclement genielenden, de bedoelde
bijdragen storten in de daartoe in d|p kant
toren van de rijksbetaalmeesters te plaat
sen bussen.
De vakgroep Reederijen van de
Scheepvaart Vereeniging te Rotterdam
heeft besloten, zoolang de vaart tenge
volge van den oorlogstoestand gevaren
oplevert, den gehuwden rongehuwden
voor zoover zij kostwinner zijn) kapiteins
en stuurlieden, welke vanaf 31 Augustus
j.l. monsteren, of naar zee vertrekken,
de verzekering toe te zeggen tegen oor-
logsrisicq, voor zoover niet door bestaan
de^ polissen gedekt.
Voor machinisten en schepelingen is
een dergelijk besluit genomen.
Kon. Nat. Steuncomité.
De derde lijst ran bijdragen, loopende
van 30 Aug. tot en met 5 September
bevat een bedrag van f 69.975.82, wat
mét de beide vorige lijsten van resp.
f 263.992.731/2 en f 68.913 71 een totaal
bedrag maalcl van f 102 882.26V».
Vanaf 14 September wordt te 's Hage
„noodbrood" gebakken van tarwe- en
en i/5 rijstemeel. Hét zal vijf ons wegen
en afgehaald 61/2, aan huis bezorgd 7Va
cent kosten.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot directeur van liet in
formatie-bureau voor zieken en gewon
den van het Roode Kruis de gep. luit. kol
der inf. J. C. Verspijck Mijnssen
is benoemd tot notaris te Bladel P. G.
W. Mol, candidaat te Zevenbergen
men, waarin vader zijn laatste dagen
heeft doorgebracht. Ik zal je dan lege-
moei komen Je moogt mij dit niet weige
ren, want het is bepaald noodzakelijk.
En ik zal ook niet veel meer van je
vragen. Jk smeek je, wat ik maar kan,
kom
Anne."
Hij zou er heengaan. Het was het bes
te. er oog in oog een eind aan te maken
Na afloop van het werk toog hij dade
lijk op en voelde zich toch wel een
weinig beklemd. Er was een waas over
den glans van zijn geluk gekomen. Het
meisje had reden om zich over hem te
beklagen. Och, hij nam de dingen altijd
zoo zwaar op Waarschijnlijk gevoelde
zij mei haar luchtharligen aard niet den
geheelen omvang van hel onrecht, dat
hij haar had aangedaan. Zij schreef, dat
zij hem moest spreken, noodzakelijk drin
gend. Kon hel niet zijn, dat zijn en haar
wenschen en verlangens met elkaar over
eenkwamen, dat zij evenals hij een nieuw
geluk had gevonden en n u kwam om hem
zijn woord terug te geven en het hare
terug te eischen?
De lucht was drukkend zooals dat aan
de lente eigen is, wanneer overal nieuw
leven ontwaakt Er «lag een nevel als een,
reusachtig wit lijkkleed over de verdolde
heide Maar het jonge berkenboschje, dat
daaruit opdook, vertelde met zijn licht
groen loof van den nieuwen zomer
Plotseling zag Enno haar staan, een
kleine, zwarte gedaante, hulpeloos inde
onmetelijkheid van het ver aan den ge
zichteinder wegdoezelende veen. Zij had
DE SCHELDEDAAI.
In hél jongste nummer van de Kampï.
oen wordt door den heer A W. Berclenis
van Berlekom ec'a en ander meegedeeld
uit de geschiedenis van de nu eindelijk
lot uitvoering gekomen plannen voor hel
maken van een verbindingsweg van Z-
Beveland naar de Brabanlsche kust.
Hij kan daarbij teruggaan tot... 1810'
Reeds toen heeft Napoleon zich ter
plaatse persoonlijk overtuigd van de mo
gelijkheid der afdamming zoowel van hel
Sloe als van de Ooster Schelde. liet ont
werpen dier plannen werd opgedragen
aan den inspecteur der zeewerken in
het departement van de Schelde, Zee-
lana's beroemden waterbouwkundige
Scliraver
De door Scliraver opgemaakte plan
nen beoogden een volledige afdamming
ran liet Sloe en van de Ooster-Schelde,
terwijl hij in de belangen der scheepvaart
wenschte te voorzien door verbetering
van de Welsingsche en Arnemuidsche
kanalen. Daarbij gaf hij tevens het denk
beeld aan lot hel graven van een kan,aal
door het Oostelijk gedeelte van liet
eiland Zuid-Beveland, hetwelk naar zijn
meening met schutsluizen zou moeten
worden afgesloten.
De rale opmetingen werke achtereen
volgens voortdurend voor een en ander
plaats vonden, mogen met grond doen,
vermoeden, dat die werken bepaaldelijk
zouden zijn uitgevoerd, zoo deze landen
langer onder Napoleon's bestuur waren
gebleven.
In 1827 kwam men evenwel daarop
weder terug; thans echter niet uit een
strategisch oogpunt of ter verwezenlij
king van de door Nopoleon met .Antwer
pen beoogde plannen, maar uitsluitenjd
tot verbetering van de scheepvaart-com
municatie tusschéh de toenmalige zui
delijke en noordelijke provinciën van
Nederland, daar met die afdammingen
ook in verband stond het graven vaq
een kanaal door Zuid-Beveland, onge
veer ter plaatse waar dit laatste Ihans
gegraven is
Vervolgens deelt de heer van BcrJekom
eenige jaarlallen en feilen mee uit de
lijdensgeschiedenis die aan de totstand
koming van den Zeeuwschen spoorweg (en
daarbij behoorende werken is voorafge
gaan Het eerste adres, van de heeren
D Dronkers en F, van Sorge dateert
van 1840 en hel werk kwam eerst tot
stand in 1872
En daarop laat de schrijver volgen
„Napoleon beoogde natuurlijk een af
damming van Sloe en Ooster-Schelde, om
mensclien en wagens (legers) over die
afdamming te verplaatsen, dus een weg.
En opmerkelijk is nu, dal in alle hierbo
ven genoemde plannen niet éénmaal
is gesproken over een weg, maar altijd
over een afdamming, zoodat men se
dert 1845 alleen het oog had op vervoer
per spoor en niet op andere wijze.
Bij de spoorwegplannen was oorspron
kelijk beoogd een overbrugging van
geen hoed op. De wind speelde mei
haar zwarte lokjes, met de punten van
haar zwarten, doek, dien zij huiverend
om zich heen trok. Zij stond roerloos,
ineengedoken, de belichaming der ver-
iatendheid, zoo eenzaam op de eiudelooze
vlakte, onder den eindeloozen hemel;
als zij, zonder vrienden en bloedverwan
ten in het leven was. Zijn hart kromp in
een bij het zien van haar. Hy had haar
het laatst gezien tusschen mooi uitgedos
te, lachende menschen, naast plat vroo-
lijke kennisen Nu was dal alles van haar
afgevallen. Als een hoopje meewarig
leven in de van levenskracht overvloei
ende natuur stond zij voor hem, een niets
en toch hel struikelblok op zijn weg,
de hinderpaal die hem scheidde van zijn
geluk.
Kordaat stapte hij op lïaar toe Zij ver
roerde zich niet; hij moest haar zijn
hand toesteken. En nu pas gaf zij hem
aarzelend, besluiteloos haar kleine ronde
hand. Zij lag koud en onbewegelijk in
de zijne.
Haar lippen beefden, maar zij vonden
geen woord; slechts haar oogen spraken
Wat had het meisje onnatuurlijk groote,
zwarte oogen! En was het mogelijk,
dat uit deze eens zoo vroolijk lachende,
guitige oogen zoo'n nameloos verdriet
kon spreken-' Een klacht, die het hart
van een man om en om keerde'
„Hier ben ik", zei hij kortaf, tegen
zijn ontroering strijdend
Zij antwoordde nauwelijks hoorbaar:
..Dat is goed. Ik dank jeNiets meer.
het Sloe, welk plan men liet varen, uit
vrees van voortdurende verplaatsing van
de vaargeul. Ook hier werd niet gespro
ken over een brug voor ander transport
dan per spoor.
Wel is echter tegelijkertijd met de af
damming van het Sloe een rijweg naast
'de spoorbaan aangelegd, waarschijnlijk
omdat tusschen Walcheren en Zuid-Be
veland altijd vervoer van personen en
goederen is geweest, zij het dan ook met
een zeilboot.
Doch aan de Oosten-Schelde bij Bath
was dit zoo niet, en blijkbaar is aan een
verbinding zooveel jaren lang geen be
hoefte geweest.
De tijdsomstandigheden zijn gewijzigd
en een weg over den Schelde-
tlam is een eisch des tijds geworden.-
treiukkig zijn de tijden niet ver meer,
dat die eisch des tijds in vervulling zal
komen, daar de Minister het plan heeft
goedgekeurd, en met hel oog op do wer
keloosheid heeft aanbevolen reeds spoe
dig mei den aanleg te beginnen.
Uit Middelburg.
In aansluiting aan het bericht ib|
de Middelburgsche Courant van gisteren
avond kunnen wij thans mededeelen, dat
zich gevormd heeft een plaatselijk bu
reau lot huisvesting van vluchtelinge»
samengesteld als volgt
Herman Snijders, voorzitter; F. A. Hil-
ler, secretaris; mevr. Snijders—v d.
Harst penningmeesteres; mevr. Ghij^e
Proos; mevr Verhulst—Pleijte,, mej. R.
Ghijsen en H J. G. Hartman.
Hel bureau zal gevestigd zijn in het
Informatiebureau van Vreemdelingenver
keer op de Markt Overigens verwijzen
wij naar achterstaande advertentie
Men moet eerbied hebben voor het
grootoptimisme, voor het groot vertrouwen
in de toekomst welke de Belgische uitge
wekenen aan den dag leggen. Wij spraken
er de laatste dagen te Vlissingen ver
scheidene personen van ontwikkeling doch
allen hebben maar een overtuiging Duitscb-
land zal op den duur verliezen. Ook al zou
ook Antwerpen, zoo zei een hunner, vallen
moeten onder de granaten van de42 centimeter-
kannonnen en bommen uit luchtschepen,
toch zal het nooit Duitsch blijven, Duitsch-
land zal verpletterd worden en hiermede zal
een einde worden gemaakt aan de over-
heersching van het militaire regime.
In Antwerpen was Donderdagmorgen nog
niets veranderd.
De meeste vluchtelingen toonen zich zeer
dankbaar voor de door de dames van het
stationswerk en door andere verleende voor
lichting en steun.
Uit Z u 1 d-B e v e 1 a 11 d.
In de raadsvergadering van Elle-
Zij liepen een paai- schreden zwijgend
naast elkaar over het smalle pad, op de
oude hut van Toni Graveloh toe.
„Wat heb je mij te zeggen?" drong
Enno aan.
„O Enno, waarom heb je mij niet meer
geschreven? Waarom heb je mij nooit,
nooit geschreven, dat je bij Trina Döpke
bent?"i,
„Ik kon het in jou fabriek niet langer
uithouden zei hij ruw, „Ik kan zoo'n le-
niet leiden, als jij je dat hebt voorge
steld. Anderen mogen dat kunnen ik
niet In bittere woorcren schilderde hij
haar zijn wedervaren in de spinnerij, zijn
wanhoop, vertelde haar, dat hij aan zelf
moord had gedacht. Hij liep steeds haas
tiger, sprak steeds heftiger Als zij toch
maar antwoorden, hem tegenspreken,
hem met verwijten overladen wilde! Dan
zou hij spoedig met haar klaar zijn. Maar
zij liep zwijgend naast hem, met liaar
hoofd zoo diep gebogen, dat hij slechts
het krullend zwarte haar en een stukic
van haar laag voorhoofd zag. Als een vo
geltje met gebroken vleugels, moest hij
denken en een toornig gevoel welde in
hem op wegens haar hulpeloosheid, die
ook een macht was, de sterkste tegen
een sterke. Had hij de deern maar
nooit gezien' Hoe helder en zonnig zou
dan de toekomst voor hem liggen! Kon
hij dat stukje leed en verwijt maar weg
vagen uit haar en zijn bestaan en vroolijk
en luchthartig daarover heen leven!
(Wordt rervolgd)
w o u l sd ij k van Woensdag werd goed
gekeurd de armenbegrooling voor 1915
in ontvang en uitgaaf tot een bedrag van
f 3969 63*
De aftredende leden van dit bestuur
J Nieuwenliuise en G. Molhoek werden
herlienoemd.
Afwijzend werd beschikt op een ver
zoek van een 6tal ingezetenen» tot het
maken van een zoogenaamd veldprivaat
op het haventerrein, doch B en W. ver
klaarden zich bereid le trachten den hin
der te voorkomen, die tot het doen van
het verzoek geleid heeft.
Een verzoek van de Groene Kruis-
vereeniging om een bijdrage uit de ge
meentekas in de jaarwedde enz. vaneen
wijk-verpleegster aan te stellen voor de
gemeenten Ovezande, Driewegen, Oude-
lande en Ellewoutsdijk, werd gesteld in
handen van B. en W. teneinde te onder
zoeken in hoeverre de aanstelling van
deze verpleegster voor onze gemeente
van practisch belang kan geacht worden.
Algemeen was men van meening dat in
dien deze gevestigd wordt in de verst-
afgelegen gemeente, er voor Ellewouts
dijk heel weinig aanleiding is om de aan
stelling te bevorderen
Besloten werd tot de onderhandsche
verhuring van een pakhuis aan de ha
ven, aan den handelaar W. Westveer
voor f 25 per jaar.
Ten slotte werd definitief vastgesteld
de gemeentebegrooling voor het dienst
jaar 1915 met een bedrag wegens in
komsten en uitgaven van f 15561 60.
Met genoegen werd er kennis van ge
nomen, dat niettegenstaande aan deze
begrooting belangrijke uitgaafposten
moesten worden toegevoegd, er geener
lei verhooging van lasten noodig was en
de post van onvoorziene uitgaven nog
een voldoend bedrag aanwees.
De leden verklaarden zich zeer voldaan
over de resultaten van de wegenverbete
ring en ontvingen B. en W. machtiging
om met den aannemer af te rekenen.
Uit Tbolen.
Dezer dagen kwam men hij den klein-
landbouwer G. Q. onder de gemeente
Poortvliet, tot de minder aangename
ondekking, dat des nachts 22 konijnen door
een hond waren doodgebeten.
ONDERWIJS.
In de Woensdagavond gehouden be
stuursvergadering der Vereeniging »Han-
delsonderwijs" werd benoemd tot leeraar
aan de Handelsavondschool in de Fransche
taal en correspondentie de heer H. de Blouw,
hoofd der Rijksleerschool, tot leeraar in het
Handelsrekenen de heer H. Dekker, leeraar
aan de Rijkskweekschool, tot leeraar in de
Ned. taal in de eerste klasse en aan de
voorbereidende klasse de heer J, Vreeken,
hooid eener openbare lagere school, allen
alhier.
Tot de eerste klasse der H. A. S. werden
na gehouden toelatingsexamen nog toege
laten
A. F. Blokpoel, J. Drioel, B. Heuseveld,
H. Mennes en H. Pagter.
De nieuwe cursus is begonnen met 18
leerlingen in de voorbereidende klasse25
leerlingen in de eerste klasse 24 leerÜDgen
in de tweede klasse; en 20 leerlingen in
de derde klassetotaal 87 leerlingen.
Ten stadhuize te Vlissingen is
Woensdagmiddag door de Commissie van
Toezicht op bet L. O. een conferentie ge
houden met de hoo'den van openb. lagere
scholen en afgevaardigden uit het personeel
dier scholen, waarhij ook tegenwoordig was
de districtsschoolopziener.
Er werd gediscuseerd over de vraag of
het houden van openbare lessen aan het
eiud van een cursus zou bestendigd worden
of dat daarvoor in de plaats z.g. ouder
avonden zonden worden gesteld.
De gevoelens waren verdeeld.
Besloten werd aan enkele scholen met
ouderavonden een proef te nemen.
Tot de eerste klasse van de »Kweek"
school voor de Zeevaart" te Amsterdam
zijn 0. m. toegelaten
G. A. Buskop, VlissingenC. van Herk,
Vlissingen J. J. Hellingen, Neuzen L.
J. Hertogs, MiddelburgF. A. Kloppert,
Zierikzee; F. P. Roest, Veere; L. W. C
Steur, Kerkwerve en S. Wentzel, Middelburg.
In het geheel werden 78 leerlingen toe-
- Naar wij vernemen, zal het Utrechtsch
studenten-Corps een veertiendaagsche groen»
tijd laten aanvangen op 23 September, daar
