MÏDDELBURGSCHE GOURAIT.
185
157* Jaargang.
Zaterdag
8 Augustus.
LUIK GEVALLEN
Ingezonden'Mededeelingen
TAMINIAU's
JAM
de BESTE.
Binnenland.
Uit Stad en Provincie.
oma coarut vsriohijat dagelijka, met mitzoaderiag tu Zom- ai Feestdag»*,
trijs par kwartaal, zoowel voor Middelburg al« Toor alle plaatse* ia Nederlaad fraaco pp. 11.25,
Afzonderlijke mummera koatem 5 ceat
Adverteatiëu bij abouement op voordeelige voorwaarde*.
Proipectusie* daarvaa zijn aan het barean te bekomen,
Adverteatiën «oor het eerstvolgende nummer moeten dei middags vóór één nnr
aan het bureau
Adverteatiëa 20 eent per regel. Bü abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
nlle andere lamilieberiohten en Dankbetuigingen vnn 1—7 regelt i 1.50elke regel meen
20 cent. Beclamei 40 cent per regel. Groote letter» naar de plaat», die zij innemen.
)Tot de plaatsing van advertentiën en reclame», niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeei Advertentie-BtrMI
A. OK ïyA SAR As., N.Z. Voorbirgwal 286, Amiterdana,
j dit nummer behoort een Bijvoegsel
Het is geen tijd om in druk, zwart op
wit, alles te zeggen wat uit het hart op
welt bij het nadeuken over dat bericht.
Arme BelgenDappere Belgen
Dat moet er iu ieder geval uit.
Men voelt zich wee worden bij de
gedachte aan de duizenden arme stakkers
die daar nu dood of gewoud liggen, ge
vallen bij de verdediging tegen een
overmachtigen indringer, dien zij nooit
iets misdaan haddenbij de gedachte ook
aan dat mooie land daarginds, dat nu
overal het droefgeestig stemmend beeld
van verbrande huizen en verlaten dorpen
vertoont.
Maar kranig was het toch ook, de
verdediging tegen een overweldigende
overmacht, die voor iedere tien gevalle
nen weer honderd nieuwe manschappen
aanvoerde, altijd maar voort. Van de
verliezen wordt iu de telegrammen nog
niet gesprokpu, maar men kan er ver- j
zekerd van zijn dat ze ontzaggelijk waren,
En de Belgen kunnen iu weerwil van
den val dier vesting toch deze voldoe
ning hebben, dat zij met bun klein
leger aan de Duitschers een niet verwacht
oponthoud hebben bezorgd.
Ze hebben zich verweerd als leeuwen.
Ze zijn minder overwonnen dan ver
zwolgen door een overmacht.
Zij kunnen er van verzekerd zijn dat
ook alle Noord-Nederlanders een gevoel
van diepe bewonderiug voor hun dap
perheid, hun opoffering, hun taaie vol
harding hebben.
Maar naast die bewondering werkt hier
een ander gevoel omhoog, dat bijna in
ieder Nederlander allang aan 't werk is:
dat van bezorgheid voor de positie van
ons eigen land, niet alleen nu maar ook
later.
Yoor 't oogenblik kan die verwijdering
van 't Duitsche leger verder van onze
grenzen niet anders dan gunstig werken
voor de positie van Nederland. Dat de
Duitschers zoo buitengewoon strenge in
structies hadden de Nederlandsche grens
te vermijden, is maar al te goed begrij
pelijk nit zuiver eigen belang. Want bij
bet verzet dat de Duitschers in België
ondervonden, konden zij niet ook nog
de bedreiging van een Nederlandsch leger
achter zich hebben. Het heeft al genoeg
vijanden voor zich, en ons leger zou het
Duitsche leger hetzij in de flank hetzij
van achteren kunnen aanvallen.
Het is echter een verlichting dat nu
het Duitsche leger verder weg is eu het
gevaar voor grensschending daardoor is
verminderd.
Maar toch we weten het zeker dat
bij zoo menig Nederlander nu de vraag
opkomtmoeten wij dat nu maar alles
laten gebeuren Moeten wij het zonder
eenige daad onzerzijds toelaten dat België,
een kleine staat als wij, wordt vertrapt
Zal onze positie als kleine staat niet
moeilijk worden, wanneer Duitschlnnd ook
ten Zuiden van ons baas wordt, en wij
dan door bet Duitsche rijk aan de land.
zijde geheel ingesloten worden
Die vragen zijn er, en bet zou dwaas
heid zijn, het bestaan ervan te ontkenn n.
Evenmin als we mogen verzwijgen de
zeer beslist, anti-Duitsche gevoelens, die
jn Nederland ontstaan zijn, door de hoog
hartige schending van België's neutraliteit.
Ons hart gaat uit naar ds Belgen. Daar
is geen twijfel aan.
Maar juist omdat de stemming zoo
is, willen we toch ook waarschuwen, niet
ELST BIJ ARNHEM.
de bezinning te verliezen, en
ook het veratand te laten meespreken,
Dat is soms moeilijk. Het deed pijn,
toen we gister van een Belg een vlam'
menden oproep aan de Noord Nederlan
ders kregen, opwekkend om België te
helpen en niet spreekwoordelijk voor
het Nederlandsch volk, de kat uit den
boom te kijken.
We -begrijpen die woorden bij een Belg.
We zouden in het omgekeerde geval ook
zoo redeneeren.
Maar toch: een oorlog is zóó ontzet
tend, dat werkelijk wel allereerst voor
iedereen en zeker voorde verantwoordelijke
regeering do vraag moet geldenhoe
kan ik voor het heil van mijn eigen
land en volk die ontzetting ver
mijden Dat is voor een regeering zelfs
plicht.
En als we dan rustig overwegen wat
er in het gunstigste geval gewonnen zou
kunnen worden door onze inmenging,
als we nagaan dat een b 1 ij v e n d e
bezetting van België door Duitschland
ook na den oorlog zeer onwaarschijnlijk
is,, dan komen we tot de slotsom, dat
onze regeering goed zal doen, als ze alles in
't werk stelt ooi onze neutraliteit
te handhaven, om ons land buiten dezen
wervelstorm te houden, en het de ellende
van een oorlog te bespareu. De tijd is
voorbij dat het, kleine Nederland zich
geroepen gevoelde als strafrechter op te
treden tegen andere mogendheden.
Het zou getuigen van een droeve over
schatting van eigen bracht, wanneer wij
wilden probeeren Duitschland voor zijn
vermetelheid te straffen. Eu we vreezen
dat de Belgen er hoogstens een tijdelijk
voordeel van zouden hebben. De wer
kelijke beslissing komt van andere zijde
van de groote mogendhedeu die nu reeds
België te hulp komen, Frankrijk en
Engeland.
Zoo is althans onze indruk voor heden
Maar men leeft bij den dag. Eén tik
tegen den caleidoscoop, en de steentjes
Liggen weer anders.
De Nederlandsche gezant te Brussel heeft
een redacteur van de XX Siècle gesproken,
Naar aanleiding der vraag»Wat doet
Nederland, wanneer men hun land binnen
valt gelijk het onze?" antwoordde de minister
Indien men ons land binnenvalt, zullen
we doen net als gij."
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Uil Haarlem wordl aan de N. R. C.
bericht, dat de huidige crisis zich in de
bloembollencultuur dusdanig doet gevoe
len. dat men vreest voor een totaal teniet
gaan van dezen bloeienden handel.
De IJmuidensche Irawlervloot is bin
nengekomen en wordt te Amsterdam opr
gelegd, waar een haven is gereserveerd
Naar wordt medegedeeld, verstrekt het
informatiebureau van het Roode Kruis
te "s-Gravenhage, gevestigd in het Paleis,
Kneuterdijk, uitsluitend op schriftelijke
aanvrage inlichtingen omtrent zieke, ge
wonde en gesneuvelde militairen.
De directie van de Stoomvaart-Maat
schappij Nederland bericht, dat zij, ge
dwongen door de gevolgen van den oor
logstoestand (o. a gebrek aan steenko
len) haar vrach tbootendienst van Eurot-
pëekchc havens lieefl stop gezet De ingevuld. Wie de voorkeur er aan geeft,
vrachtboolen, die onderweg zijn van Java.j een gift in een bus te werpen zal daar-
of vandaar worden geëxpedieerd naar
Europa, zullen na vertrek van Port Said
naai- Amsterdam doorgaan en geen anr
dere havens op dal traject aandoen dan
Lissabon voor orders.
toe in de gelegenheid worden gesteld.
Als ook wordt aangeklopt bij lien, die
reeds een gift hebben geschonken of
toegezegd, dan houde men dit ten goede
zulks is niet gemakkelijk te vermijden;
De maildienst zal zoo lang mogelijk vooral niet daar van vele gevers de na-
worden voortgezet, echter zullen de mail
booten tusscheu Amsterdam en Port-Said
en vice versa geen havens aandoen, be
houdens, wal de thuisvarende mailbooten
betreft, Lissabon voor orders.
De Vondel, die 1 Augustus van hier en
4 Augustus van Southampton vertrok, zou
ook nog Lissabon aandoen.
In Rotterdam vertoeven op het oogen
blik talloos vele vreemdelingen, voor een
deel personen uit België en Duitschland
uitgeweken, voor een deel Amerikanen,
die van hun zomerreizen terugkeeren
Hedennachl zijn per Nieuw-Amsterdam
van de Hollandi-Amerikalijn velen ver
trokken, doch het schip kon niet alle
meenemen ondanks de buitengewone
maatregelen die genomen waren. In de
eerste klasse, waar anders 340 plaatsen
zijn, gaan er nu ongeveer 620 mee. In de
tweede klasse 'n 400 en in de derde pl
900 Dit laatste is niet veel Alle passa
giers hebben een behoorlijk bed. Terwijl
de noodhullen le en 2e klasse in uit
rusting voor de vaste verblijven weinig
onderdoen.
De firma B. H. Manus le Amsterdam
heeft aan hel leger 5000 sigaren aange
boden, pm onder de soldaten te verp
deelen.
o
DE NED. OFFICIEREN IN ALBANIË.
Woensdag hebben generaal De Veer,
majoor Kroon en kapitein De .Tongh de
finitief Durazzo verlatte wijl de vrijlating
van de gevangen genomen officieren Rey-
mers en Verhuist binnen eenige dagen
ast staal, dank zij het energiek optreden
van generaal de Veer.
Deze is benoemd lol grootkruis, niar-
joor Kroon lot commandeur in de orde
van Skanderbeg.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. besluit;
is tijd. ben. tot res. luit. t. z. 2e kl
de eervol ontslagen luit. t zee 2e kl.
G van Steyn;
is ben. tot referendaris bij het dep.
fin A. G. v, Wielingen oud insp. dir.
bel. enz.
men onbekend zijn.
De commissie noodigl de dames, die
haar hulp hebben toegezegd bij dezen
uit tot een bijeenkomst op Maandag
10 Augustus des namiddags te twee
uur. niet zooals eerst het plan was,
op hel stadhuis, maar in het Yinceiiliusi-
huis in de Bogardstraat no 58, dal daar
toe welwillend is beschikbaar gesteld.
Er komt ook organisatie in de
verzending van lectuur voor de soldaten
die aan de kust of elders op waclit
zijn. Wij kregen reeds eenige aanvragen
naar de adressen waar men boeken kan
bezorgen, en we kunnen er thans eein
centraal adres voor opgeven.
Mej. M J. van Ben them Jutting, Lange
Burg C. 92 alhier, heeft op zich ge
nomen boeken en tijdschriften in ont
vangst te nemen, en die zóó te verzen
den dal alle soldaten er van profiteeren,
en dal in iet enkelen veel krijgen, en an
deren niets.
In de eerste plaats zal gezorgd wor
den voor de soldaten op Walcheren.
Maar mochten er personen zijn die geld
beschikbaar willen stellen voor de vracht
bij verzending naar andere plaatsen in
onze provincie, dan zullen ook djaarheen
boeken gezonden worden.
Mocht iemand geen gelegenheid heb
ben zelf de boeken te bezorgen, dan
zal na een boodschap bij Mej. Van
Benthem Jutting er iemand gezonden
worden om ze le halen
De burgemeester van Middelburg deelt
mede, dat hij, ingevolge ministerleêle
machtiging den prijs van BROOD heeft
vastgesteld op 14 een! per K G. en dien
prijs van meel en blom op f 14 per
100 K G.
Naar pan leiding van de opwekking in
ons vorig nummer om, als men het
zonder bezwaar kan doen, de rekeningen
te betalen, maakt iemand ons de zeer
juiste opmerking dat de winkeliers dan
ook van hun kant niet moeten doorgaan
niet het stelselmatig weigeren van het
betalen van wissels, zooals nu door velen
geschiedt
.Men bedenke dal er ook een groot be
lang is verbonden aan het blijven door
werken van de fabrieken, aan hel voort
bestaan van den groothandel En dat stelt
men in gevaar door geen wissels te ber
talen, hoewel voor menigen winkelier
hel weinig of geen verschil maakt of hij
het nu doet of later.
Hel is hun eigen belang dat hierbij be
trokken is, en daarom als ge het kunt
doen, betaal dan zelf ook.
Uit Middelburg.
Betreffende de a 1 h i e r, op initiar
tief van den waarn. burgemeester tot
stand gekomen „Vereeniging van Wijk-
meesteren" kunnen wij nog meedeelen,
dat als voorzitters van de zes sectoren,
waarin de stad tol hel beoogde doel is
verdeeld, zijn aangewezen de heeren
inr. baron Thoe Schwartzenberg en Ho-
henlandsberg, jhr. mr. E. A. O. de Ca**
sembraol, L A. E. van der I.eij, H de
Blouw, G. J. Krijger en F. A. Hiller, ter
wijl de algemeene leiding is opgedra
gen aan den heer Herman Snijders, bij
gestaan door de heeren H. Jongepier en
C. Hack als secretarissen.
Alle leden dragen een band in de Nu de ochtend-mail treinen uit Vlis-
De heer Lindenberg te Wemeldinge
heeft de onlangs door hem aangekochte
buitenplaats „Veldzicht'' aan den Ouden
Vlissiugschen Weg alhier, ter beschik
king van het Roode Kruis gesteld.
Door „The Vitrite Works zijn koste
loos zes brancards Ier beschikking ger
sleld en reeds afgeleverd,
stadskleuren om den arm, opdat ieder
kan welen tol wien hij zich om raad
en hulp kan wenden.
De vereeniging treedt op als een co
mité voor orde en rust tevens voor
hulp en voorlichting. De leden stellen
zich beschikbaar, om zoowel aan par
ticulieren als aan politie en burgerw
lijke en militaire overheid, waar dit
mocht worden verlangd, zoowel als in
hun vermogen is, al de hulp en medet-
werkiug le verleenen, die in de bestaam-
de moeilijke tijdsomstandigheden noodig
zouden kunnen blijken.
Vanwege de commissie, die zich
heeft geconstitueerd, om hulp le verlee
nen aan gezinnen te Middelburg die
tengevolge van den oorlogstoestand in
nood verkeeren, zal in de volgende week
een inzameling van gelden wor^n ge
houden. Een groot aantal dames heeft
zich bereid verklaard daarbij behulp
zaam te zijn.
De bedoeling is, op Dinsdag 11
Augustus in leeken biljet ten voor g i f-
ten in eens of weke i ij k s c h e bijj-
dragen ten huize van de ingezetenen
aan te bieden en die biljetten op Don
derdag 13 Augustus weer af te haj-
len, voor zoover ze niet dadelijk worden
singen vertrekkende te 4 36 alhier, te
Goes, en te Bergen op Zoom stopt, wordl
van deze plaatsen met dien trein ook
de post van Holland vervoerd; hetgeen
zeker een belangrijke verbetering is.
Door Gedeputeerde Staten is be
paald dpf de opening der jacht op klein-
wild wordj geopend als volgt
a in de Dames, Anna Maria- en Völ-
ickerpolders op Zaterdag 29 Augustus
1911 met zonsopgang, met uitzondering
van die op hazen en fazanten, waarvan
de opening wordt bepaald op Zaterdag.
26 Sept. d a v met zonsopgang,
b in Zeeuwsch-Vlaanderen op Dins
dag 1 Sept. 1914, met uitzondering van
de jacht op fazanten, welke op Dondjer-
dag 1 October d» a v. met zonsonder
gang wordt geopend;
c in het overige deel der Provincie,
op Dinsdag 1 Sept. a s. met zonsopgang,
met uitzondering van de jacht op hazen
en fazanten, welke op Donderdag 1 Oct.
a s met zonsopgang wordt geopenden
dat voor dje geheelc provincie de korte
jacht zal geoorloofd zijn dagelijs en de
lange jacht op Maandag, Woensdag en
Zaterdag van iediere week, alsmede op
de vier diagen, voorafgaande aan de slui
ting der jacht, alles met uitzondering
van de Zondogen.
Uit Viissingen.
Hedenmorgen meldt men ons uit
Viissingen, dat zich aan boord der
„Tysla" 45 personen, waaronder versclieit
dene passadiers, bevonden.
De mijn ontplofte Ier hoogte van de
machinekamer, waardoor in minder dan
geen lijd hel schip begon te zinken
De kapitein en de loods aan boord
waren een Hollandsche en een Bel
gische loods wisten hel schip nog met
den kop op een zandbank te sturen,
waarna liet achterschip spoedig wegf-
zonk.
De opvarenden, behalve 3 sLokers, die
inde machinekamer gedood werden, wis
ten zich in de eigen booten te redden. On
der hen bevonden zich een dame en
een meisje.
De mijnenlegger „Hydra", die kort in
de buurt was. koerste derwaarts, waar
aan boord allen werden opgenomen.
Inmiddels waren van hier ter redding
een tweetal marine sleepbooten en de
reddingboot, schipper Jilleba, uitgevaren.
Deze heeft met zijn vaartuig de schipp
breukelingen overgebracht naar de sleep
boot Wille Zee, die hen om 10 uur op
de Nieuwe haven bracht De kapitein en
de loodsen kwamen met de reddingsboot
in de Wester ha ven aan.
Het schip kwam van Port Pairie in
Australië en was geladen met zilvererls.
De bestemming was Antwerpen.
In een 5-tal hotels werden de lieden
ondergebracht.
Even na de catastrophe kwam de
mailboot de Wielingen invaren; op last
van een militaire autoriteit moest zij
terugkeeren waarop zij weer zee koos
en om half negen het Oostgal binnen
voer.
De directie der Koninklijke Maat
schappij ,,De Schelde" heeft besloten,
om aan de familiebetrekkingen van hare
werklieden, die onder de wapenen zijn
geroepen en gehuwd of kostwinner zijn,
tijdens hunne afwezigheid onderstand te
verleenen als volgt
Aan vrouwen van werklieden zondier
kinderen en aan ouders van kostwin
ners f 2, per week.
Aan vrouwen van werklieden met één
of meer kinderen f 3 per week.
Uit Walcheren.
- Door de tijdsomstandigheden is de
bazaar, die in Augustus te Domburg
ten voordeele van de Zeeuwsche Her
vormde diaconessen-in richting zou gehou
den worden, een jaar uitgesteld.
Uit Zul d-B e v e 1 a n d.
Tengevolge van den legenwoordigen
toestand heeft de heer J Tramper te
Heinkenszand ontslag aangevraagd
als voorzitter der schielvereeniging Nim
rod
De burgerlijke- en diaconie-armbe
sturen te Korlgene hebben voor de
gezinnen der opgeroepen militairen gel-
delijken steun toegezegd.
Uit S ch o u w e n-D u I ve 1 a n d.
- Bij kon besluit is aan de lotelin-*
gen Frans Blom en Willem Berrevoets,
beide van de lichting 1914. voor de gee
meente Kerk w erve vrijstelling voor
goed van den dienst bij de militie ver
leend.
Uit Tholen.
De Thoolsc he gasfabriek bad
zoo weinig kolen, dat ze liaar verlichting
gaat inperken, voornamelijk ten opzichte
an het kookgas en avondverlichting na
tien uur
Te Oud-Vossemeer is ook on
der de wapenen geroepen de burgemees
ter; deze zal zeker wel een uitzondering
maken iu ons land, want alleen mililie-
plichtigen onder d(e burgemeesters wer
den opgeroepen, zoodra zij tot de land
weer behooren, zijn ze vrij.
Dinsdag hield de gemeenteraad van
Scherpenisse een vergadering,welke
door alle leden werd bijgewoond-
Op een verzoek om subsidie uil de
gemeentekas, van hel Ned. Registratuur-
bureau werd afwijzend beschikt
Besloten werd voorloopig niet toe te
treden tol de vereeniging van plattelands
gemeenten
De rekening van het burgerlijk armbe
stuur 1913, werd goedgekeurd in ont
vangst ad f 1011.23 en in uitgaaf ad