MIRRELRURGSCHE COURANT.
137* Jaargang.
Dinsdag
4 Augustus.
AAN ONZE LEZERS.
Binnenland.
FEUILLETON.
DE FRANSCHE HOEVE.
N'. 181.
1914
D»x» comxut -mtohjjst Ingnlijkt, m«t *ition4«ri*g iu Zo*- Fnastdagw.
j»rijp«r kwartaal, zoowel voor Middelburg ala 70or alle plaataea ia Nedarlaad franco pp,1 1 251
Afzonderlijke nummert kotten 5 eeat,
Advertentie* bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Proapectuiaen daarvan zijn aan het bureau te bekomen,
Adverttntiën voor het eeratvolgende nummer moeten dei middags vóór één nar
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentie* k 20 oent par regai. Bij nbonnamant veel lager. Geboorte-, dooi- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regel» f 1.50} elke regel maa.
20 oent. Beolamei 40 cent per regel. Qroote lettert naar de plant*, die zij innemen.
^Tot de plaatsing van advortontiën en reclames, niet afkomstig uit Zetland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen A dvertenrta-Hnifin».
A. DB LA IAB As., N.Z. Voorburgwal 260, Amsterdam.
We zullen ons best doen onze abon-
ne's zoo spoedig mogelijk ons blad te
doen toekomen. Maar de veranderingen
in de dienstregelingen van den spoorweg
maken ons dat zeer moeilijk, vooral voor
de plaatsen buiten Walcheren.
We begrijpen ten volle het verlangen
waarmee wordt uitgezien naar nieuws
berichten, maar de lezers wjjten bet niet
aan ons, wanneer zij de Middelburgsche
Courant niet op tijd brijgen.
Bovendien gelieve men er wel om te
denken, dat door het uitblijven van de
gewone posten en ook door de overkropt-
beid van telegraaf- en telefoonlijnen, wij
er niet voor kunnen instaan, dat wij
reeds voor de vervroegde edities (noodig
door de veranderingen in het treinver
keer) een volledige courant gereed kunnen
hebben. We zullen dan geven, wat we
hebben.
Wat onzé bulletins betreft, ook daarvan
is, voor een groot deel der provincie,
de tijdige verspreiding moeilijk geworden
door de veranderde postverzending.
Voor zoover wij kunnen nagaan dat
ze er nog op tijd zullen komen, znlleu
wij ze verzenden, maar als zij er toch
niet eerder zijn dan ons blad, zon de
verzending nutteloos zijn.
Ten slotte nogmaals de meedeeliug dat
wij niet aan alle aanvragen om speciale
toezending van bulletins kannen voldoen.
Wie zeker wil zijn ze te krijgen, heeft
de gelegenheid zich te abonneeren.
Men ban zich abonneeren in Middel
burg a 2 ct., buiten Middelburg a 2j ct.
per bulletin.
De enorme drukte, verergerd nog door
de beperking vnn personeel, hebben ons
echter genoopt tot den maatregel om,
zoolang de toestand duurt, een eind te
maken aan de bezorging van gratis
bulletins te Middelburg. We kun
nen de daarvoor noodige loopers niet
missen, eu bovendien worden de bulletins
thans op zoo ruime schaal in de stad
verkrijgbaar gesteld, dat ieder er zich
gemakkelijk een kan aanschaffen.
DE DIRECTIE.
DE MAATREGELEN IN NEDERLAND.
D© heden van kracht geworden wet
op de inlijving van ingeschrevenen voor
de lichting der militie van 1915 bevat
ROMAN NAAR HET DUITSCH.
van
LOUISE WESTKIRCII.
slechts 5 artikelen en luidt als volgt:
Art. 1. Met afwijking van de bepalin
gen der Militiewet geldt ten aanzien van
de inlijving van ingeschrevenen voor de
lichting der militie van 1915 het bepaak
de in de volgende artikelen.
Art. 2. De loting bedoeld in art. 62
der Militiewet wordt niet gehouden.
Art 3. Alle ingeschrevenen zijn be*-
stemd om bij de militie te worden inge
lijfd,, uitgezonderd zij
lo. die voor den dienst bij de militie
ongeschikt zijn bevonden
2o. die bij onherroepelijk geworden
uitspraak voor goed of tijdelijk van den
dienst zijn vrijgesteld;
3o. die bij onherroepelijk geworden
uitspraak hetzij voorgóed, hetzij voorloq-
pig, van den dienst zijn uilgesloten.
Art. 4 De lijd van de inlijving en al
les wat verder op de inlijving betrekk
king heeft of daarmee verband houdt,
wordt door ons of door de door ons aan te
wijzen autoriteit geregeld, met afwij
king, voor zooveel noodig, van de
dende wettelijke voorschriften.
Art. 5 Deze wel treedt in werking op
Ben dag van haai* plaatsing in het
Staatsblad.
DE KAMER OVER DEN TOESTAND.
(Voor het begin zie men ons laatste
nummer),
Nadat de wetsontwerpen aangenomen
waren, deed de heer L ohm an een be
roep op het volk, om zich eendrachtig
met terzijdestelling van alles, wat zweemt
naar partijzucht, te scharen om den troon.
De heer de Visser opperde het
denkbeeld van een algemeen Moratorium.
Mr. Troefslra verklaarde in het op
roepen en zenden naar de grenzen piet
te zien het doel, om oorlog te voeren,
doch om le voorkomen, d<al we in een
oorlog worden meegesleept. In dezen
staat spreker principieel aan de zijde
van de regeering. Spreker drong alleen
bij de regeering aan, zich te beperken
tot het noodzakelijke en om zoo goed mo
gelijk te voorzien in de economische ge
volgen van den oorlog.
Niemand in aan de verschrikkelijke
misdaad welke over Europa is losgebro
ken, minder schuldig d,an onze regeering
(applaus). Voor het oogenblik laat spreker
den strijd tegen het militairisme ruslen.
In de gegeven omstandigheden heeft
ieder Nederlander zijn plicht als Neder
lander te vervullen (applaus). Laat de re
geering lankmoedig zijn, indien een soci
alist die onder de wapenen is, wellicht
eens een socialistisch lied zingt.
De regeering bedenke, dat dit niet
tegen baar gericht is, doch alleen een
uiting van hun gevoel. Spreker drong bij de
regeering er op aan, maatregelen te tref
fen, dal ook kosteloos levensmiddelen;
worden verstrekt en dat ook (andere maat
regelen in het belang der rechtsorde wor
den genomen. Ook drong spreker er bij
de regeering op aan, de volksvertegen
woordiging op de hoogte te houden van
de gevaren, welke de veiligheid van den
slaat bedreigen. Spreker huldigde Jaurès
als leider en vredesheld.
Terwijl Anne met lieefe tranen de hand
van haar vader kuste, staarde Enno bijna
ongeloovig op den doode, die glim
lachend in den vroolijken zonneschijn!
lag. Hij had als jongen bij het sterfbed]
van zijn grootvader gestaan. Welk een
tegenstelling 1 De dood liad twee gedaan
ten. Hij kwam als een ander bij de Gra-
veloh's dan bij de Brinkmeiers. En hoe
zonderling! Had zijn vader niet gezworen
dat hij Toni Graveloh eu zijn dochter op
straat zou zetten, als Enno niet naar
zijn zin trouwde? Nu was de oude Gra
veloh daar heengegaan, waar die toorn
van den burgemeester hem niet meer kon
bereiken. Over eenige dagen zou het
buisje van den mandenmaker leeg staan.
Hij legde zijn hand op Anne's schou
der.
„Wees maar stil- Ik blijf je trouw."
Hij kon nu niet spreken over het vree-
selijke, dat hij dien nacht had beleefd.
Misschien was dat goed. Zijn strenge na
tuur veroordeelde praatzucht altijd als
een zwakheid. Nu zou hij zich nooit
over het geheim uitlaten tegen niemand.
Hij begaf zich naar huis. Als iemand
zich goed moe werkt, dan kan hij zich
niet aan zijn gedachten overgeven. Het
akkerland moest omgeploegd worden
voordat het nieuwe zaad er ingebracht
werd Hij ging achter den ploeg en sneed
diepe vorens iudenzwaren grond. Maar
telkens als hij den ploeg aanpakte, moest
hij denkendie is van het geld van den
Franscliman gekocht, en dan maakte zich
een gevoel van weerzin van hem mees-
Ier. liij had altijd van het paard' gehou
den als van een mensch Doch toen dat
zijn neusgaten nu snuffelend naar een
korst brood in den zak van zijn kiel
slak, duwdje hij het weg. Het fJjtev was
ook door hel Fransche geld op de hoeve
gekomen zooals elk stuk, dal hij zag en
belastte, zelfs de grond, waarop hij stonds
Zoo het geraamte niet met ingeslagen
hersenpan bij den bakoven lag begraven,
dim zou nu geen Brinkmeier den ploeg
door dit stuk land, h.ebben kunnen drij
ven, dan had het geslacht zijn heil in
den vreemde moeten zoeken, evenals zijn
buren Misschien was de Franschmanniet
eens het eenige offer. De kleinzonen van
een man, ld. ie uit geldzucht zulk een
daad had begaan, deinsden waarschijnlijk
voor geen enkele terug Wat mompelden
de buren toch van zijn vader en Aimma-
De Kamer sloot zich aan bij de heeren
Lobman en Troelstra, waar deze er op
j gewezen hadden, dal alle Nederlander!
krachtig aaneengesloten moeten staan en
verzekerde dat de regeering op de Kamer
kan rekenen.
Minister Cort van der Linden
verzekerde aan mr. Troelstra, dat de re
geering, voor zoover liet landsbelang zulks
toelaat, mededeelingon aan de Stalen-
Generaal zal doen en de regeering, indien
de kans gunstig is, alles-zal doen om te
trachten den vrede te herstellen.
Dc -minister dankte voor den steun,
door rechts en links toegezegd. Daaruit
zal de regeering kracht putten om te be
schermen liet devies van ons Vorstenhuis:
„ik zal handhaven".
Minister Treub verzekerde dat de
regeering, indien noodig, krachtig zal in
grijpen legen opkooping van groote voor
raden levensmiddelen en tegen de gewe-
tenlooze practijk, om bankbiljetten slechts
tegen lagere waarde in te wisselen. Op
hel oogenblik achtte de minister de kos-
telooze verstrekking van levensmiddelen
nog ongewenscht.
De minister betoogde, dat overeenstem
ming is verkregen tusschen de regeering
en de bankiers, zoowel groote als kleine,
tot verzekering van ons credietwezen en
om tegen le gaan de pogingen, om zich
door de tegenwoordige tijdsomstandighe
den door speculatie te verrijken.
De minister zette uileen de gronden,
waarom de regeering liet denkbeeld van
een moratorium ter zijde heeft gesteld.
De Kamer is uiteengegaan.
EERSTE KAMER.
Na sectie-onderzoek zijn zonder stem
ming en discussie de spoedjontwerpen
aangenomen Hel rapporieursverslag
sprak vertrouwen uil in het regeerings-
beleid.
De lieer Fokker stelde een motie voor
uitsprekende de wenschelijkheid van de
invoering van een moratorium. De heef-
ren Laan, VanNierop en Wo 11jer
adviseerden den heer Fokker zijn motie
in te trekken en alles over te laten aan
de wijsheid der regeering. Mr. Treub
ontraadde de aanneming der motie ten
sterkste. De heer Fokker trok daarop
de motie in. De Kamer is gesloten.
o
GEEN MILITAIREN NAAR INDIÊ
TERUG.
Alle in Nederland aanwgzige officieren
en andere militairen zullen voorloopig
niet naar Indië tèrugkeeren.
NEDERLAND EN DUITSCHLAND.
Vermoedelijk in verband met elders
loopende geruchten wordt ons uit Den
Haag door net Correspondentie-bureau
geseind stellig heeft Duitschland aan Ne
derland geen ultimatum gesteld.
o
VERBOD VLIEGTUIGEN.
Een na middernacht verschenen bui
tengewone Staatscourant bevat de Maan
dag door de Stalen Generaal aangenomen
wellen, zoomede twee Koninklijke be
sluiten, onderscheidelijk machtigendie tol
uitgifte van vijftig millioen gulden scliat-
j kistpromessen en houdende een ver
bod tol liet overschrijden der landsgren-
1 zen door luchtvaarders, niet behoorendje
tot de Nedierlandfschc Zee- of Landmacht,
zoolang de toestand van oorlogsgevaar
aanwezig is.
DE GEVOLGEN VAN DEN OORLOG.
Beperking dienst Stoomtram
Walcheren.
Dc stoomtram Walcheren is wegens
beperkten brandstofvoorraad genoodzaakt
haren dienst eenigzins te beperken en zal
blijkens achterstaande advertentie de mor
gen tram van 5.05 van Domburg en de
avondtrammen 11.15 van Middelburg en
11.12 van Vli ssingen, benevens de markt-
trammen op de Donderdagen naar Mid
delburg, tot nader aankondiging laten ver
vallen
Niet Woensdags en Zaterdags, maar Vrij
dags en Zaterdags zal voorloopig het ^erk
op de ijzergieterij Boddaert Co. worden
stop gezet Aanvankelijk bestond het voor
nemen, den dagelijkschen arbeidstijd te
verkorten, maar later is het besluit geno
men, waarbij de werkuren op de andere
dagen ongewijzigd blijven en het perso
neel aldus op de vrije dagen gelegenheid
krijgt, zich wellicht op andere wijze nut-
lig le makten.
Naai- het „Dagblad van Rotterdam
verneemt, kreeg Zaterdagmiddag het ge-
heele personeel der firma Van Berkel's
patent aanzegging tot ontslag, hetwelk
ingaat op Donderdag 13 Augustus. Dit
ontslag omvat 200 werklieden.
Het L a m o u r e u x-o r k e st
Wegens vertrek van het orkesl-La-
moureux Zondagmiddag te 1.26 naar
Frankrijk, zijn de concerten in de Kur-
zaal te Scheveningen gesloten.
Telegrammen.
Hel gebruik van geheimschrift (over
eengekomen taal en cijferschrift), behalve
Regecringstelegraminen is geschorst.
Uitstel Hoef ij ze r-w eek
Met het oog op de ernstige tijdsom
standigheden heeft hel bestuur van het
Hoefijzerverbond, de Hoefijzer-week, die
op 2 Aug. zou aanvangen, voor onbe-
paalden tijd uitgesteld.
Padvinders te hulp'
Luit. C. D. Viehoff zendt aan de pad
vinders een oproep om te helpen, niet
alleen de militairen en de autoriteiten,
doch ook de achtergebleven gezinnen en
zoo mogelijk bij den oogst op het land.
Studenten vrij wi 11 iger-
korpsen.
De senaat te Delft en een commissie
uil liet corps Le Leiden roepen de niet
onder de wapenen zijnde studenten op
voor de vorming van vrijwilligerskorpsen.
Nederl. Weerbaarheidsver.
Jongelieden van de Haagsche afdee-
ling van de Nedeiiandsche Wcerbaar-
heidsverecniging doen in deze dagen
dienst als ordonnans en voor den garni
zoensdienst aan de Hoofdwacht, terwijl
rei Rademaker? Telkens als de ploeg
schaar in het grond vaslhaakle, meend|e
Enno, dat zij bleef vast zitten aan de
bewijzen van een nieuwe misdaad Op
eiken steen, die zij omhoog wierp, zag
hij de oogholten en de grijnzend|e tan
den van hel doodshoofd Moedeloos en
troosteloos keerde hij toen de avond in
viel naar huis.
„Toni Graveloh is vandaag gestorven",
zei Alheid, toen hij zich zwijgend op zijn
stoel aan tafel liet neervallen.
„Ja, moeder, dqt weel ik al
Maar toen de dampendje schotel met
pap verscheen en alle lepels als op de
maal daarin werden gesloken, zag hij
plotseling ais in een visioen Ren man voor
zich, die met den heer des huizes zijn;
lepel had gestoken in dien linnen schotel
op deze tafel cn brood met liem had
gegeten en die door hem in den slaap
was doodgeslagen! En een zoo groote
walging kwam in hem op, dat liij doods
bleek den arm met dort lepel liet vallen
„Ik kan vandaag niet eten."
Hij sloot zich in zijn kamer op, wierp
zich in zijn bedstede en viel in een loodi-
zwaren slaap, die hem tot aan den .mor
gen zijn leed deed vergelen
Dc burgemeester liad in de laatste
weken teen wrok tegen zijn ouden kame
raad Toni - Graveloh gekoesterd Maar
voor de majesteit des d|°°ds verdwijnt
alle kleingeestige wrevel. Brinkineier riep
I
j padvinders estafettedienst doen ten be
hoeve van hel Roode Kruis.
Een geruststelling.
De N V stoom meelfabriek v. h Wed.
J H C Kakebeeke Gz. le Middelburg
maakt ter geruststelling van het publiek
bekend, dat er voorloopig ruim vote
doende meel voorradig is en zij harer
zijds zal medewerken de stijging van
den broodprijs zoo gering mogelijk te
maken.
De rijwiel fabriek der gebr. Kaan te
Hoek heeft, wegens liet ophouden van
den uitvoer een deel van hare wcrklier
den voorloopig onlslagen.
de gemeente bijeen en stelde haar met
aandrang voor, om deii doode, die een
Spreckholmer kind was geweest, een be
hoorlijke begrafenis le geven Hij zelf
stelde wagen en paarden ter beschik
king voor de overbrenging van hel lijk
naar hel kerkhof te Grasdorf. De vooor-
zanger moest met de schoolkinderen ko
men en zingen Moeder Schletten en móe
der Levesle hadden zich dadelijk naar
het sterfhuis begeven. Zij legden den
doodt op een baar, luchtten, en zorg
den voor het begrafenismaal Want Anne,
dal dwaze ding, kon immers niets doen
dan schreien. Die begreep lieelemaalniet,
dal de dood plichten oplegt. Zij bakten
wittebrood, haalden bruin bier voor hel
onthaal der volgers, bestrooiden dei.
grond met dennennaalden, maakten kran
sen en staken kaarsen aan, zooals 't het
gebruik was.
Toen de gemeenteleden zich den der
den dpg voor d,e begrafenis in het huisje,
onder de pijnboomen verzamelden, Irad
Brinkmeier als een dtfr eersten op Anne
toe. die bleek en met beschüeid gezicht
in haar zwart japonnetje naast de kist
stand, gaf haar de liand en vroeg
„Wal zijn je plannen voor de toe
komst, deern9"
Anne's hand lag onbewegelijk in dp
harde ringers van den burgemeester
„Ik vaar vanavond ïióg piet Karl Leves
le op zijn turfschip naai- Bremen, om
STEUN VOOR FAMILIES VAN
OPGEROEPENEN.
Aan den oproep van het voorloopig
comité voor steun aan de families van
hen die onder de wapenen zijn en die
finantieelen sleun noodig hebben, be
staande uit de lieeren mr J. J Heijse,
L. K. van der Harst Jzn,, jhr. mr dr,
W A J. Snouck Hürgronje en mr. IJ.
Doorenbos, hadden een 34 lal personen
uit verschillende kringen gehoor gep
geven.
Te ruim zeven uur opende de heer
mr J J. Heijse de vergadering, welke in
de raadzaal ten stadhuizc gehouden
werd en zeide dat het dagelijkseh ber-
stuur van oordeel i s geweest, dat het
wenschelijkheid was dezen oproep te
doen, de waarnemende burgemeester
was door zijne drukke ambtsbezigheden
verhinderd mede te werken aan den opr
roep en ook om deze vergadering te
presideeren, waardoor spr deze taak
op zich nam; om van een aangename?
laak le spreken acht de heer Heijse de
tijdsomstandigheden niet geschikt.
Waai- hel doel reeds in de oproe-
pingscireulaire heeft gestaan zeide spr
nog alleen dal wij in deze» lijden niet
alleen een koel hoofd maar ook een
warm harl moeten hebben Waar het
comité zich veroorloofd heeft de op
roeping le doen zegde spr. dank aan
allen die daaraan gehoor gaven. Om de
vergadering niet le rekken stelde spr.
direct voor om als doel vast te stellen,
aan diegenen die him kostwinner raisr
sen, en die daardoor in finanlieele moei
lijkheden zijn of worden gebracht, air
thans deze bezorgdheid ,te ontnemen.
Ieder geval zal afzonderlijk onderzocht
worden en met alle omstandigheden zal
rekening worden gehouden.
Namens liet comiié stelt spr voor d©
volgende circulaire in de stad te ver
spreiden:
Stadgenoolen
Zoowel de militie als de landweer
is opgeroepen om de onzijdigheid van
ons vaderland te helpen handhaven eu
zoonoodig wat God verhoede zijn
grondgebied te verdedigen
Daaronder zijn tal van stadgenooten,
en voorzeker niet weinigen, die met
groote bezorgdheid moeten denken aan
den nood waarin zij liun gezinnen heb
ben moeten achterlaten
daar weer een djenst le zoeken Mijn
•etuigschriflen zijn goed Ik zal er wel
spoedig een vinden
„Dal is verstandig", prees Brinkmeier.
Een grootmoedige gedachte kwam bij
hem ©p „Heb je dan nog wel genoeg
geld, dal je niet in verlegenheid komt?
Anders Hij stak dte. hand' in zijn zak.
Het schoot Anne nu le binnen, dat
Alheid haai- veel geld had geboden als
zij Enno wat voorjokken wilde en haar
liefde voor hem verloochenen. En zij
antwoordde met bevende lippen.
„Ik dank je, burgemeester, voor je
goeden wil Ik heb 't niet noodig
Toen begon de plechtigheid. De kist
werd op den gereedstaanden wagen ge
lild Enno Brinkmeier liep naast het span
van zijn vader en bracht zijn oudjen
vriend naar de laatste rustplaats
's Avonds n am liij afscheid van Anne.
Zij verging van verdriet over haar vader.
„Ik kan niet zeggen, wat voor een
verlangen ik naar den ouden man heb.
Als ik jou niet had, dan zou het leven
mij een last zijn."
Hel was een treurig afscheid. Behalve
hel verdriet van "t scheiden had ieder
zijn eigen leed. En hoe groot het vertrou
wen ook was, dat zij in elkaar stelden,
zoo scheen er toch slechts een kleine
slraal van hoop in beider barle
(Wordt vervolgd).