BUITENLAND.
Marktberichten.
'rijzen van ëüeGies
e
lang aldaar in zwang zijn. Die versprei
ding van molorboolen en automobielen,
die "de menschen bij hun tochten on
afhankelijker maken, heeft daartoe bij
gedragen evenals de verandering in de
dagverdeeling ,die in den tijd, waarin
het gebruik van het avondmaal in Parijs
verflauwde, het aan de Theems weder
meer tot gewoonte deed worden.
Ook worden tegenwoordig niet zelden
onlbijt-toehten ondernomen. Het gezel
schap trekt dan in lufs het land in, om
op een aangenaam plekje in de vrije
natuur eerst geeuwend en slaperig, maar
spoedig monter en hongerig de rijkelijk
meegebrachte mondkost aan te spreken,
en dan in den ochtendzonneschijn de
terugreis te aanvaarden Dit is natuurlijk
niets voor menschen, die dagelijks hun
werk hebben.
WEG MET HET CORSET.
„Los van het corset" heet het tegen
woordig uit Parijs, Hel eigenaardige van
die beweging is, dat ze niet van ge-
zondheidskuudigen, maar van de kleer
makers zelf uitgaat. Zij zeggen, dat de
vro,uw zonder mooier is dan met een
corset. Dit bewijzen ze bovendien met
door hen vervaardigde Ideeren.
Natuurlijk geldt dit in de eerste plaats
voor de slanke en wel gevormde vrou
wen. Men draagt dan n.l. een soort em-
pire-japonnen.
Naar de „Kölu. Ztg." uit Parijs ver
neemt, wordt het moderne pantser ver
vangen door een lang, nauw sluitend
zijden tricot, waaraan van onderen de
kouseubanden als nu bij het corset be
vestigd zijn en dal met linten over de
schouders vastgehouden wordt. Het om
sluit den romp als een handschoen.
Behalve, dat deze nieuwigheid recht
streeks hygiënisch zal werken, moet ze
ook indirect een nuttigen invloed heb
ben, omdat, wie zulk een plaatsvervan
ger van het oude keurs sierlijk dragen
wil, zich in moet spannen, om door
verzorging van het lichaam, diëet hou
den en sport de daartoe noodige middel-
mant tusselien dikte en magerheid te
bereiken,
WRAAK OM HANSI.
Hel vonnis, waarbij de Duitsche tee
kenaar Waltz (Hansi) tot één jaar ge
vangenisstraf veroordeeld werd, omdat hij
naar het oordeel van het Rijksgerecht te
Leipzig in zijn boek „Mon ullage" Duit
sche groepen van personen enz. belee-
digd had, raast nationalislisclien Fran-
sclien door liet hoofd. Men weet, hoe hij
door de vlucht de voltrekking van zijn
straf onmogelijk heeft gemaakt. Op liet
©ogenblik vertoeft deze vriend der Fran-
schen op Franschen bodem. Den lioera-
patriotten in Duilschland zal deze oplos
sing niet onaangenaam zijn. Het had er
veel van, alsof hel gerecht, den veroor
deelde tot hedfenavond op vrije voeten
latend, om hem in de gelegenheid te stel
len, zijn' vader te bezoeken, hem een
zachten wenk gaf, naar het buitenland te
ontkomen. Men belioudt daarmee de
mooie rol en verbittert de nationalistische
gemoederen in Elzas-Lotharingen en in
't algemeen in Frankrijk niet zoo heftig,
als de gevangenschap van dien snaak-
sclien teekenaar zou hebben gedaan.
Over zijn plannen heeft hij zelf van uit
sluitsel gediend. ITij is te Gerardmer in
het Fransche departement der Vogezen
aangekomen. Dicht bij de Duitsche grens
heeft hij zijn vader en broeders gespro-
keu. Volgens de „Köln. Ztg." verklaarde
hij aan een dagbladschrijver, dal hij al
zijn krachten verzameld had, om voor het
Rijksgericlil le verschijnen. Nu is hij uit
geput. ITij voelt zich niet in staat, gedu
rende langen tijd in Duitscliland gevan
gen te zitten. Uit Leipzig heeft hij het
gevoel van ontzaglijke treurigheid mee
gebracht. Hij rilt bij de gedachte, welke
gevolgen het over hem gevelde oordeel
voor zijn vrienden in den Elzas zal heb
ben. Op de vraag, of hij voor altijd in,
Frankrijk denkt le blijven, antwoordde de
spotteekenaar, dal hij voor 't oogenblik
rust zoekt. Hij zal zich evenwel ter be
schikking van zijn vervolgers stellen, zoo
dra hij zich lichamelijk sterk genoeg
voelL, om de gevangenschap te verdragen
Menschen, die een uitstapje maakten,
juichten hem levendig toe. Vrouweu snel
len op hem af en kusLen hem de handen.
Of Hansi een deugdelijk teekenaar is,
men geneigd, hem te eeren. Ook hier is
men in 't algemeen afkeerig van het stel
sel, waarmee het Duitsche rijk pleegt te
annexeeren. Maar Hansi vergat, dat de
minste daad, liet minste woord, doorhem'
verricht of gezegd, onder den wijden en
hoogen koepel van de bittere, zij het ver
helen vijandigheid lusschen Frankrijk en
Duitscliland aan klank en beteekenis zóó
belangrijk won, dat de vrede tusschen
beide mededingers en daarmee die in
Europa er ernstig door in gevaar zou
kunnen worden gebracht.
ITansi ging evenwel door en bleef op
Duilschen bodem. Was hij eerder naar
Frankrijk verhuisd, het ware zoo ver niet
gekomen. Maai- een belangrijke- factor
voor zijn succes had hij dan verspeeld.
Artiesten zijn ijdel en onder deze omstan
digheden nam hij onder de caricaturisten,
die in Frankrijk veel belangstelling geno
ten, een eigen plaats in; eens metterwoon
in de republiek gevestigd, zou. hij met de
slof voor zijn heicel-prenten en -bijschrif
ten ook voor een groot deel de populari
teit zijn kwijt geweest, die hemnu te
beurt valt en viel, ofschoon het genre in
Frankrijk tal van vertegenwoordigers telt.
Al is hij dus thans op vrije voeten en
nog wel op Franschen grond, voor dc bc-
leediging in Hansi de republiek aange
daan, eisclien sommige heethoofden
wraak-
Di Lr zijn de twee broeders Cassagnae,
leiders van het bonaparlistische blad
„Autorité". Een van hen deed ook naar
aanleiding van de Zabern-zaak van zich
spreken. Toen daagde liij luitenant von
Forslner schriftelijk lot een tweegevecht
uit, omdat hij de Fransche vlag, met
woorden heleedigd zou hebben.
Nu hebben ze verschillende vertegen
woordigers van Duitsche bladen te Parijs
meegedeeld, dat ze voortaan alleen ge
weld tegen hen zullen gebruiken. Twee
dier journalisten geldt hun bijzondere
wraakzucht. Het zijn de correspondenten
■an hel „Leipziger Tageblatt" en de
Berliner Lolcal Anzeiger". In een bui
tengewoon grof schrijvefi hebben zij hen
doen weten, dat ze zoo snel mogelijk hun
koffers dienen te pakken, daar ze anders
geweld zullen gebruiken.
Toen de redactie te Berlijn van de „Lo
lcal Anzeiger" haar berichtgever daarop in
bescherming nam en er een en ander bij
voegde, zonden de Cassagnacs hem hun
getuigen wegens dat artikel, waaraan de
Pi.rijsche correspondent natuurlijk part
noch deel had. Naar aanleiding van dit
onbehoorlijk en onredelijk feit kwam
daarop het groote comité van de buïten-
landsche pers Le Parijs bijeen, hetwelk
de onbekoolctheicl der leiders van de
„Autorité" natuurlijk laakte.
Hoe lichtzinnig die veldtocht tegen de
Duitsche correspondenten overigens ge
voerd wordt, blijkt daaruit, dat onder de
aangevallenen ook een dagbladschrijver
behoort, die al eon jaar dood is!
BEKNOPTE MEDEDEELINGEN.
Ofschoon, in andere jaren optochten
in Ulster ter herdenking van den slag
aan de Boyne gewoonlijk uitliepen op
bloedige botsingen is de optocht van
50 000, aan wier hoofd Carson reed,
naar een veld buiten Belfast, waar een
samenkomst in de openlucht werd ge
houden ordelijk verloopen. dank zij de
strenge bevelen ,door de leiders van bei
de partijen daaromtrent gegeven.
In de rede, door Carson gehouden,
zeide hij o. a aldus verneemt de N. R
dat de regeering er nooit in zal sla
gen, in Ulster den weerstand tegen Ho
me Rule te fnuiken. De mannen van
Ulster toch erkennen alleen de voorloo-
pige regeering eii zij zullen hiui zaak
doen zegevieren, omdat God hun rech
ten zal verdedigen Aldus sir Edward
Carson
In 1868 stierf een luitenant kolo
nel van hel Duitsche leger, van wien als
wetenschappelijk gevormd militair groote
verwachtingen gekoesterd werden. Naai
de „Köln. Ztg verneemt, heeft hij vier
zoons nagelaten, welke thans alle als
generaals in de Beiersche strijdmacht
dienen.
Dit geval heeft zich tot nu toe nog
nooit voorgedaan
Zooals to verwachten was, heeft
ten aanzien van de volslagen anarchie in
Albanië nieuwe roerigheid zich van de
Epiroten meester gemaakt, wier gebied
bij het verdrag van lvorfoe werd afge
bakend. De bewoners willen verder ruk-
Op de Maandag door de Veilingevereeni-
ging "Walcheren alhier gehouden kleine
eib'ng werden do volgende prjjzen besteed:
aardappelen 4'; a 6 ct., poters 2 a 2ct., uien 12
14 ct., doperwten 6 a 15 ctpeulen 8 a 14 ct..
tuinboonen 2 a 4 ctauikerboonen 15 a 22 ct
snjjbooDen 32 ct., aardbeien 14 a 16 ct., fram
bozen 20 a 3-5 ct„ roode bessen 14 a 22 ct.,
witte bossen 14 a 20 clkruisbessen 8 a 12
ct.. thomaton 25 a 34 ct. alles per Kg,;
West Friesch 47 a 52 ct., zilveruien 45 ct.,
Princeseeboonen 50 a 85 ct., perziken 4J a 9
ct., sla Vs a 2 ct, andjjvie a 2} ct., kom
kommers 5 a 9 ct., bloemkool 2 a liet., roode
kool 9 ct. savojje kool 11 a 2 ctalloB per
5 liter; s'oksnjjboonen 79 ctper 100 stuks;
zuring 7 a 13 ct. postelein 2 a 21 ctalles per
ben peen 4 a 5 ct., karoten 2) a ct.. rha-
barber 1 a 2 ct., ramonas 1 a 2 ct.. radps A ct
selder jj li a, 2 ct., pieterselie 1 a 3} ct., "uien
2 a 4 ct., kunnè li a 3 etdraggo» 2} ct.,
pimpernel 2i ct, alles per bos
Vlissikgex, 14 Juli. Op de gisteren nrn-
albier gehouden groenten-, fruit- en eieren-
veiling werden de volgende prijzen besteed
Zuring 6 a 7 et., tuinboonen 17 a 24 ct.,
doperwten 41 a 70 ct., andijvie 19 a31ct.,
posteleijn 6 a 12 ct., alles por mand.
Frambozen 8 a 14 ct., pruimen 25 ct.,
alles per klein rond mandje.
Uien 1 a 3 ct., kroten 2$ a 3 ct., kervel
2 a 3 ct., peen 3 a 5- ct., ramenas i a 1
ct., rapen 1 a li ct.. rbabarber j 1 ct.,
pieterselie 3 a 9 ct., selderie 3 a 4 ct., kunne
2 a 3 ct., alles per bos.
Kropsla l'/2 a 21/, ct., bloemkool 1'/, a
9'/j ct., savoije kool 2 a 5 ct., roode kool
5( a 8 ct., witte kool 7 ct., komkommers
4 a 7'/i ct., meloenen 37 a 38 ct., perziken
4'/, a 8'/, ct, alles per stuk.
Peulen 19 a 21 ct.. kruisbessen 20 a 45
ct., suikerboonen 20 a 62 ct., aardbeien 47
a 57 ct, aalbessen 47 a 59 ct., alles per 5
kop.
Aardappelen f 3 20 a f 4.56, poters f 1.20
a f 1.72, alles per H.L.
Tomaten 28'/, a 35 ct., per Kg.
Eieren 54 ct., per 13 stuks.
Rotterdam, 14 Juli. Ter veemarkt van
heden waren aangevoerd
1587 runderen,370 vette kalveren, 332 nueh
tere dito, schapen, varkens, 114 big-
not*.
De prjjzen waren 84—74, 110—90, 9—16,
00—00, 00—00. 0—00, lichtsoort 00—00 lnm-
moren 00--00, biggen 914.
Boter. Aangevoerd 47 ÖBte tonnen, 17
16do tonnen en 176 stukkon. Do prijzen waren
f 54, f 50 en f 48 en voor de stukken
70 a 75 ct.
Eieren. Beursgebouw. Aangevoerd 61500
De prjjzen waren kippeneieren f 3.85—5.40,
o nden- f 4.50—4.95, ganzen f 12.0000.00,
k ilkoen f 8.000.00. Inl van handelaars
f 3.604.75. Paarlhoen eieren f 0.00—0.00.
Weenaplein. Aanvevoerd 72700. De prjjzen
voor kippeneieren f 4.10—5.41. eenden- 14 40
--5.02. ganzen-f 00—00, kalkoen- f 0—0.
Inl. eieren van handelaren f3.75—4.80.
Boter Weenaplein 62—67 ct per kilo.
Schiedam, 13 Juli. Moutwjjn f ll'/^, jenever
f 15*/m Amst. proef' flö'^perH. L, cout. zon
der fust en zonder accijns.
Opgaaf van den »Bond van Distillateurs."
Amsterdam, 14 Juli. Aardappelen.
Andijker blauwe f 4.a 1 4.20.
And ijker muizen (groote) f 3a 3.70
Andijker muizen klein f 1.40 o. t 1.80.
W'estlandsche ronde t 3.20 a f 3.60.
Polder muizen f 2.10 a f 2.40.
Schoolmeesters t 1.70 a f 1.99
Friesehe muizen f 2.40 a f 2.60.
Friesche borgera f 2.40 a f 2.70.
Alles per mud.
A»nvoer 7 ladingen.
Antwerted, 13 Juli. Ier veemarkt van
Maandag waren aangevoerd 12 ossen, 121
koeien, 32 vaarz n, 35 stieren, 63 kalveren en
- schapen.
Betaald word per kilo voor: ossen le kwa'.
1.15 2e kwax. 105 3e kwa). 0 95 francst
Koeien le kwal ,2okwal.3e kwa'.,
/ra. Vaat zon le kwal. 1.12. 2e kwal,
1.02, 3e kwal. 0 85frantx. Stieren le kwal.
1 2e kwa!. U 90, 3e kwal- 0.75 /ranc>
Kalveren le kwal. 120,2e kwal. 1.05,3e kwal
0.80 francs. Schapen lekwal. jraws.
(N.R. C.)
durven we niel te beoordeelen; wèl, dal Ik™- Struik makend van de machte
hij vooi-trefrelijk de kunst verstal; om logheid, snwnn de regeermg te Durax-
met de gewenschtc en nooit falende mid- z °P 1 oogenblik
delen bij de Franschen den liaa! tegen
Duilschland aan te wakkeren door zich
zelf als slachtoffer voor te stellen van
een kenschelsend-Duitsch stelsel, van
Duitsche bekrompenheid evenals vrees
huil
bevindt, maar
leider, verzet zich daar-
4iUOM.Mni.fi,.
S .1/4
Ui-,
Ottï. Oil i.
'■■Vs
(lila
«816
'.VBLAND. ai
ip. WssU. OW.
a
iOÓ
846/6
86%
Bito 1S67-89.... 4
100
891/,
(iito 18SO g'c. iiv
OA.
m
«mjw
881%
Z. V SpovrirJj. 4
as
«18
82%
SSS/jg
i'So 1 *89 J7ope. t
8811,
830,
ito '94 fl, EV i
Uf
84S/M
B3U lv
\f boiL
Poroet
r». 1J00-J400U 881/4
URKIJEObi,190S f.
100.S6OO
81
JAPAN. Lflenim:
1880 ObL...
771/4
ABG. REP. Bnit
A,Eio(t 1DSB/S8,
88I/4
BRAZILIË'. ?nn
l'.o* Lg, 18ES.
«J-100
999/ig
ïifc Obl. 1905.
100
B3V»
SS
dito dito Loade1"
1888..
d
100
701/4
701/|
fEKïZTTELADipl,
Behnlde
100
661Sf]j
569/1,
INDUSTRIEELE EN FINANCIEELS
ONDERNEMINGEN.
KTOïïUHl:. iv
v sd. Hand, Mij A »iir I69j '4 159
uMEKIKA.
tJait. State» Stoc.
C»rp. Ctri, vai
jew, Aand..611/]g 598/,
SPOORWEGLEENINGEN.
NrD« HL-AND. fCJ
Holt. Spoor A.
9D/4
941/4
ij. t t Ripl.
8». 8pw. Atind,
«60
981 f,
961fg
S'.-I. SpV7, Aftfid
2B80-1000
278
ALIS; Vueorwf:
'^iagoul887-89 3
Llro 0-5600
617/a
'oid-Ital. Sp. 0.
- 60D-6UC.P
611/,
®'7/M
SJKRIKA. Atol:.
Top. 5:9.1. Csrk
t&B gjv. &ond.
tl». 500-1000
88)^
DS
-iito Aift. Hyp. C.
500-100
94i/s
941r
lüinoii Cert. r. A.
500-1000
112
dito LfTts L.St.Ü,.
500-1000
«4
Mi«. Xan». T«.
1» Hyp. OM..., t
500-100(1
861/,
8416/JJ
li 'i PsaeyJ?.
Ohio prior Obl. 4'
600-1000
1017/a
Union Pro, Rr
Co®p.t3srt,Y.g9*.
Aaao
00-101)0
•568/4
1647/g
UaioaPrc-GondG.
1000
97
971/4
Wtit New. 7. S
Penn». Inc. Mort.
Goldb
:Ü00
1021/4
1028/jg
ZEEUWSCHE FONDSEN.
t». MiJ.Zeelsod fc
VA
1247/s
iito dito ObL.
«71/4
lon.HijDeSoheldeA
184
iito dito l'.OO Obl. -1
m
I onih,»/h.GJllbrt»i»
Ia, b Co A
186
etnwioho Hyp. B
Pdhr•-
821/,
dito
991h
Mpr.Hij bel.enr.anf.
▼fa rrochtg. fcr'.
waardon Pabr.
951/,
ld. Pdbr. 6
101
'.'leek. Maldt». 5'.
tr Mij. A...
165
21. C. Boetw, Stic
berfabr.S.Y.G.'D
-
PREMfELEENINGEN.
HEDm-. S;. A-3. 3
100
1(I63/m
1056/M
Stad RoUerdsDt.
SIJÖ
104
103Sf4
SELGIE. 8t. Aotw.
1887...
.r. 100
803/4
•lONG.Theua.l oter 4
)(U>
1451/4
)03TENRIJS.
Btaatri. 1860...
60b
185
- 10b
356
Ored.Anct 1858.
100
225
&USL.Sta&t!l,13C4
N 100
406
dito 1386. w
1O0
380
PANJE. St. ftfsdr-
.7 100
71
■"UBKUE-Spoorw).
400
41IS/4
Amotikanen flauw.
oloyfrtti^Soar»
3
a 3}
Zografos.
tegen.
Of deze de geestdriftige benden ech
ter zal kunnen tegenhouden en of Zo-
rafos geheel te goeder trouw is? Voor-
1/lUlJuiV. 'll.lll VJiiljJv.iliiv 1 IA \.,V-ililio v.-e.
voor den invloed der republiek en wat i °°P'S. d" „vra,f», Dc Neder-
daar gist en kookt i limtIsclie officieren Verhulst en Reimers
Men kan toch waarlijk niet zoggen, dat;?!1 I\oritsa, 'e'Du,r»"° aangekomen, ver-
Ifansi niel gewaarschuwd is. R«xfs .neem klaarden, dat met alleen Epirot.sche al-
malen maakte hij in het Rijkstand met d™'tigen nam- het Noorden oprukken,
den rechter kennis Was het dan zoo er,,- °ok „s orkc «wegelde Onckache
SUS. wat hij misdeed? Och nee. Ann de f ™.r ,de ccl'sto
flauwe grap, die hij uithaalde met eon g terugtrekken, als z,j geslagen wor-
hoopte, dat nu te Niagara
•rede lusschen Noord-Amerika
Zoo was Hansi: een lichtzinnig spoiler, j (of Wilson) en Huerla lot stand was
een artiest, die niet aan <le ernstige ge- gekomen, de aanhangers van den laatste
volgen van zijn op zich zelf vermakelijke het wel 'mei die van Carranza klaar zou-
slreken dacht. Daarmee verwekte hij aan-den spelen.
stool zooals hij er bij zijn vrienden en i Deze verwachting is echter be-
gcestverwanten in Elzas-Lotharingen roem schaamd. De opperbevelhebber der op-
mee oogstte. Beide prikkels had hij blijk- standelingen heeft de regeering der V S.
baai- noödig, ambtelijk meegedeeld, alleen met Hucrta
Om den durf, waarmee zijn schelmsclie overleg le willen plegen, als deze on-
spot wat er lomp en barsch is in het voorwaardelijke overgave aanbiedt. De
.bestuur van het Rijkslaud te lijf ging, is kans hierop is vrijwel uilgesloten
stoel te desinfecteeren, waarop een
Duitscli officier had gezeten, herinnerden
*we nog pas
den.
Men
Falls de
Tarweraarfct
13 Juli.
N e w-Y o r k. De termjjnmarkt opende stil,
bad betzelfde verloop als de markt te Chicago
on sloot flauw. Loco traag.
Chicago. De markt opende prijshoudend,
tot vorige notoonngen,. steeg op contramine-
dokkingen, daalde lat^r op flauwere telegram
men en regens, realisaties, ruim aanbod' in
verband met den zichtbaren voorraad, en op
lagere locrsle noteeringon en sloot flauw.
Juli. Sept. Dec. Mei
13 Juli. 77*/b 77 80
78>f< 777/8 807/8
78787s- 81
(Handelsblad.)
14 Jnli
STAATSLEENINGEN.
Bedrag Sïaiko»
f 1000 771/»
1000
10Ó0
ISDÜHLAHD füt.
Obl. N. W. Bol,. 5
■Mo CertS
dito ditoJU
dito dito51/j
l"HQ. Ëetfi. at'.
'98/19Q4Jv.ni/Ilcc 4
ÏALu. las. 188$ 81/, IdrolM-lOOOO
OOÖTEKB.UE.
Jim.-Jvli4 S00O
mis
m/g
897/8
77 ®/U
min
889/u
fcr. ÏQ00 7SSfo 781/g
ONDERWIJS.
Wegens onvoldoende deelname zal
de vergadering van ouderwijzers in het
arrondissement Tholen te- Rotterdam op
Vrijdag a.s. niet doorgaan.
.Te Oost- en West- Souburg zal
de bijzondere Hervormde school met twee
sclioollokaleu vergroot worden, wegens
het toenemend aantal leerlingen-
(VI. Ct
- Men meldt uit Oost-Indië aan de
N R. C., dat voor de acte van onder
wijzeres) behalve mej Ratulangi reeds
vroeger door ons vermeld nog twee
Inlandsche jonge meisjes dit jaar ge
slaagd zijn, n.l. mej. A A. Kandou, ook
een Minahassiesche en Raden Adjeug
Karlinah, een Javaansche "dochter van
don beleenden prins Notodiredjo van
Djocjakarta
Cursus h o o f d a c t e.
Men meldt ons uit Goes:
Voor den cursus voor hoofdact© zijn
definitief benoemd in de gisterenavond
gehouden vergadering van de commissie
van voorbereiding jals leeraren de lieeren
J. G Nijk, directeur der Rijkskweekschool
voor onderwijzers te Middelburg, voor
paedagogie, tevens directeur van den cur
sus; R van der Welle, léeraar aan de
christelijke kweekschool te Middelburg,
rekenen; Braat hoofd eener openbare
school ie Yölckevpolder (Rilland-Bath),
Nederlandsclie laai; F. Maijs, hoofd der
openbare school te Wilhelininadorp, ken
nis der natuur; A. IC. Zweede, leeraar aan
de R. H B. S te Goes, natuurkunde;
Bruigom, leeraar aan de R. H. B. S. te
Goes, wiskunde
Voor het vak teekenen is nog geen
leeraar aangewezen,
De lessen worden gegeven Woensdags
van 1—5 en Zaterdags van 14 en van
5—8 uur 's avonds.
R e o r g an is&lie vanlietopen-
baar lager onderw. te Goes.
Van het door den districtsschoolopzie
ner to Goes, den heer K. Brants, aan B
en W. van Goes geopperde plan tot re
organisatie van hel openbaar lager on
derwijs aldaar zijn reeds enkele feilen
in Ue pers vermeld en ook al bespro
ken Het Iran daarom dienstig zijn hier
een uitvoeriger uittreksel uit dit zeer in
grijpende voorstel te vermelden.
Aanleiding tot het opperen "van hel
reorganisatieplan was het onderzoeknaar
de wijzigingen die aan de scholen moe-
ton worden aangebracht ingevolge het
kon. besl. van 25 Jan. 1912. en de daar
voor noodige kosten in 't bijzonder voor
school C en de meisjesschool, bovendien
gelet op den nieuwen toestand na de
opening der R K. jongensschool.
Zooals de toestand nu is, volgen
bij hel openbaar onderwijs 606 en bij
hel bijv. onderwijs 623 leerlingen de les
sen. Bij het openb onderw zijn aan
gesteld 31 onderwijzers, en bij het bijz.
onderwijs 18 onderwijzers. In 1902 was
het aantal leerlingen bij liet openb. on
derw. gemiddeld 27 per onderwijzer en
klasse. Thans is het gedaald lot gemid
deld 20,- of: als de abnormale toestand
aan de meisjesschool builen rekening
wordt gelaten, in 1902 gemiddeld 30, en
nu 22.
Het gemiddelde cijfer van 30 (voor
1 o. 36 en voor ra. u. 1. o. 33 24) noemt
de schoolopziener normaal, cu volgens
dien maalslaf zouden er op 15 Jan.
1914 noodig zijn geweest 16 onderwij
zers.
Als meest gewenscliten toestand be
pleit de beer Brants dat die 16 (onderwij
zers les zouden kunnen geven aan twee
goed ingerichte scholen;
lo een school voor gewoon lager
onderwijs met 7 leerjaren, waarvan 6
leerjaren pavalelklassen zouden hebben,
en gemiddeld 36 leerlingen per ld,;
2o. een school voor meer uitgebreid
lager onderwijs met 9 leerjaren, met
een facullaliel 10 en 11de leer jaar, en
met een gemiddelde van 24 leerlingen
per kl.
Voor vorming van de eerst genoemde
school zouden noodig zijn de opheffing
van school G legen'1 .Tan 1915 en com
binatie dier school met school B. Het
aantal onderwijzers, het hoofd meegere
kend, waarvoor een rijksbijdrage wordt
uitgekeerd bedraagt daar dan S waar
onder 1 met verplichte hoofdakte, en 2
surnumerairs waarvoor f 260 per leer
kracht per jaar wordt berekend; de ge
meente zou dus voor 3 onverplichte on
derwijzers het salaris geheel voor haar
rekeryng hebben te nemen. Het leerplan
aan die school zou de schoolopziener
aangevuld wenschen te zien met hel
onderwijs in de gymnastiek, liefst te ge-
•en door een volledig bevoegde Leer
kracht
Voor de onder 2o bedoelde school
voor m. u. 1. o zou noodig zijn ophef
fing van school A en combinatie van die
school met de meisjesschool in de nieuw
in te richten schocll die gevormd zou
worden door school A mei school C
Voor deze M. U. L O school zouden
10 leerkrachten noodig zijn. plus een
05\derwijzev(esvoor teekenen en een.
dito voor gymnastiek. De rijksbijdrage
zou worden uitgekeerd voor 8 onderwij
zers De gemeente zou dus voor 2 on
verplichte onderwijzers hel salaris ge
heel voor haai" rekenijig hebben te be
talen.
Door een leeraar in de gymnastiek
M. O zou dan aan de eerstgenoemde,
school in de klassen 1—7 gedurende 8
urn- les kunnen worden gegeven, en aan.
de school voor m. d 1. o. in de klassen
4—9 gedurende 12 uur.
Thans heeft de gemeente 10 onderwij
zers die ze geheel alleen betaalt; na de
reorganisatie zou ze er nog 5 hebbenter
wijl ze een leeraar voor de gymnastiek,
den zang en hel teekenen meer zou heb
ben le betalen. Nu heeft de gemeente 31
onderwijzers in dienst Na de reorgani
satie zou ze er 23 noodig hebben
In geval een nieuw hoofd voor die
eventueele M U L. O. school benoemd
moet worden, zal de gemeenteraad de
verordening op de jaarwedden heb
ben te herzien, daar bij dc bestaande sa
larissen op geen eerste krachten voor
die school gerekend mag worden
Trouwens, waar naar de schoolopziener
verwacht dal het in werking treden der
voorstellen aan dc gemeente een niet on
belangrijke bezuiniging zal geven, zal
wel overwogen moeien worden of de' re
geling der salarissen speciaal voor de
oudere onderwijzers niet eenigszins gun
stiger zal moeten worden gemaakt.
Dc schoolopziener in liet arrondisse
ment Goes meldde bij schrijven van 29
Oct 1913 dat hij zich met deze reorgani
satie-plannen ten volle kan vereenigen.
In een bijeenkomst van 10 Dec j.l.
van den districtsschoolopziener met de
Commissie van Toezicht bleek dat de
cofmmissic- overtuigd was van de vol
gende paedogogische voordcelen:
lc Er zal een flinke zevenjprigej
volksschool komen.
2e. Er zal volledig gynmastiek-onder-
wijs gegeven kunnen worden aan alle
leerlingen der volks- en M, U L O.
school.
3o Ook voor jongens die aan het ge
woon lager onderwijs niet genoeg heb-
j ben voor hun toekomst in nering en be-
I drijf, en die om een of andere reden
het onderwijs op de H. B S. niet kun
nen of willen volgen, zal gelegenheid
beslaan voortgezet onderwijs ook in ta-
j len te ontvangen.
j 4e. Het onderwijs op de meisjesschool
j kan op dezelfde wijze worden voortge-
zet, maar nu in een volledige school
voor M- U. L. O. met onderwijs in gym-<
nastiek en zang,terwijl het onderwijs in
teekenen belangrijk kan worden verbe
terd
5o Voor jongens die naar de rijksnor
maallessen, dc landbouwwinlerschool en
de lnmdelscursusson gaan, zal twee
jaar voortgezet onderwijs verkrijgbaar
zijn (12—14 jaar).
6e Door de cvenlueele combinatie
van het hoofdschap der school voor M.
U. L. O. en het direcleurscliap der Rijks-
