MIRMLRURGSCHE (MRAÏT.
H°. 160
1S7' Jaargang.
1914
Vrijdag
10 Juli.
Kameroverzicht.
Binnenland.
FEUILLETON,
DE FRANSCHE HDEVE.
Uit Stad en Provincie.
'I
■■MM
Dm coarut rerichijnt d a g e 1 ij k i, met oitzonderixg m Zom- em Peeitdageml
Priji per kwartaal, zoowel voor Middelburg all voor alle plaatien im Nederlamd framoo pp. 11.25.
Afzonderlijke mummer» ko»ten 5 ceat
Advert en tiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Proipectuiien daarvan zijn aan bet bnreau te bekomen.
Advertentiën voor bet eentvolgende nummer moeten dei middag» vóór één uur
aan bet bnreau bezorgd zijn.
Advertemtiëm 20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-) dood- en
alle andere familieberiobten en Dankbetuigingen van 17 regel» t 1.50elke regel meer
20 cent. Beolamet 40 eest per regel. Groot» lettert naar de plaat», die zij innemen^
Tot de plaatiing van advertentiën en reolamea, niet afkomitig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd bet Algemeen Advertentie-Harem
A. DE LA WAK Ar., AT.Z. Voorburgwal >666, Amsterdam.
Eerste Kamer.
Zitting van Donderdag.
Het was bij een bespreking van een
zaak van zuiver plaatselijk belang dat
minister Cort van der Linden een
belangrijke toezegging deed.
De plaatselijke kwestie was de an
nexatie van eenige stukken der gemeen
ten Ubbergen en Groesbeek bij Nijme
gen. Die annexatie gaf den heer v. d.
Biesen aanleiding tot een boosspeech-
je over de rooverspolitiek der grootere
gemeenten, en in zijn antwoord daarop
zei de miaister dat ook z. i. het be
lang van de eene gemeente niet mag wor
den bevorderd ten koste van een andere,
en dat zooveel mogelijk op andere wijze
dan door annexatie iu de bezwaren moet
worden voorzien.
Deze overtuiging had den minister
er dan ook reeds toe gébracht een wij
ziging te ontwerpen om art. 121 en 122
der Gemeentewet (betreffende de rege
ling door de gemeenten van gemeent-
schappelijke zaken, belangen, inrichtin
gen of werken) welk ontwerp reeds
bijna gereed is voor verzending naar
den Raad van State
-Dat is een aankondiging van be tee
kenis.
Wel erkende de minister dat door de
wetswijziging nog niet alle annexaties
overbodig zullen worden, maar dat dan
toch vaak bezwaren zullen kunnen wor
den weggenomen zonder tot annexatie
over te gaan.
We vestigen hier in 't bijzonder de
aandacht op. omdat de .zaak ook in onze
onmiddellijke omgeving van belang kén
worden, Ze is dal trouwens in alle
provincies, want overal heeft men voor
beelden van bloeiende gemeenten, die
over hun grenzen heen in de aan
grenzende armere gemeenten groeien,
zoodat dan die laatste in die grenshoew
ken gaan opbloeien als ware parasie
ten, lerend op het leven in de groote
stad. En in ons land wordt als eeuig
mogelijke oplossing dan steeds weer
aanbevolen die armere gemeenten van
dat rijke buitenkansje te berooven door
er bel nieuwe stuk eenvoudig af te
snijden.
Toch werd heel terecht' door den
heer v. d B i e s e n er op gewezen dat
het buitenland nog andere wijzen van
oplossing dier moeilijkheden kent Hij
wees op Londen, dat uit een samenstel
van gemeenten beslaat. Hij had ook nog
kunnen wijzen op de groote Belgische
steden die wellicht aan Verscheidene
Nederlanders beter bekend zijn, en die
ook uit verschillende gemeenten be4
staan.
Het bleef bij een theoretisch debat.
Het wetsontwerp zelf werd z. h. s. aan
genomen evenals trouwens al de andere
ontwerpen van de lange lijst. Slechts
bij enkele had een korte gedachtenwis-
seling plaats.
Heden voortzetting.
ROMAN NAAR HET DUITSCH.
van
LOUISE WESTKIRCH.
18).
Daar kwam Krisjan, baai' jongste zoon
aanloopen. „Moeder! Enno is al terug
van hél kransenbinden. En moeder, de
flarden hangen van zijn jas af en er
kleeft bloed aan."
Het wiedmes viel de boerin van schrik
uit de hand. O, dat ontembare Brinkmei-
er's bloed! Was er in haar leven een
hoop, een geluk, dat door dit wilde
bloed niet was vernietigd? Zij ging
naar de kamer van haar zoon.
Enno had een zware kist voor de deur
geschoven. Hij wilde niemand zien. Diep
beschaamd was hij langs het haardvuur
in de keuken geslopen, dat vervloekte
haardvuur, waarbij hij vermoord en be
roofd moest zijn, die als gast bij dit vuur
had gezeten! Toen de deur niet openging
klopte Alheid „Enno! Mijn Enno!"
Hij zweeg.
„Hoor je mij? Doe open."
Hij drukte zijn hand op den mond
en zweeg.
ASSERSTICI1TIXG IN HET
VREDESPALEIS.
Toen in 1030 wijlen de Minister van
Slaat mr. T. M C. Asser het 50-jarig
jubileum van zijn promotie tot doctor in
de rechten herdacht, werd hem als bewijs
van hulde en vereering, een bedrag door
zijn vrienden in verschillende landen bij
eengebracht, ter hand gesteld met de uit
gesproken bedoeling dat daarvoor zou
worden gesticht een zoo volledig moge
lijke bibliotheek van boeken en tijdschrif
ten over internationaal privaat recht, dié
deel zou uitmaken van de bibliotheek der
Carnegie Stichting te s Gravenhage.
Door verschillende omstandigheden is
de uilvoering vertraagd, maar thans zijn
de noodige regelingen getroffen. De bi
bliotheek zal bewaard worden in een
afzonderlijke afdeeling der Carnegie-stich-
ting. De beer J. Asser treedt op als secre
taris van het bestuur der stichting.
DE NED. OFFICIEREN IN ALBANIË.
Uit Durazzo is in Den Haag een tele
gram ontvangen meldende, dat betichten
betreffende bemoeiingen van Nederland-
sehe officieren in Albanië met de werving
van een Albaneescü vreemdelingenlegi
oen, geheel uit de lucht gegrepen zijn.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. besluit:
is met ing.. v. 1 Aug., de commies tel,
Isle kl. J Goossen Cz. bevorderd tot
hoofdcommies
is de medaille van het Ronde Kruis
verleend aan den gep. luit.-gen. J. de
Waal, 's-Gravenhage, afgetreden lid
en ondervoorz. van het Hoofdcomité van
hel Ned. Roode Kruis
Bij besch. v. d. Min. v. Landb. is, met
ing. van 1 Sept., op z. verzoete, e. o verl.
aan den tijd. contr. bij den phytopathol.
dienst J. L. van Uffelen.
Uit Middelburg.
Door het bestuur der zangvereeniging
.Tot Oefening en Uitspanning" alhier
is in een circulaire opnieuw de aandacht
op haai- zangschool gevestigd voor hen
wier kinderen voor het bezoeken dier
zoo nuttige instelling in aanmerking ko
men.
We hebben ook reeds vroeger gewezen
op het verschijnsel dat het bezoek aan die
school in de laatste jaren afneemt. Het
verschijnsel dateert niet eens van zoo
heel lang terug. In 1899/1900 was het
aantal leerlingen het hoogste, nj. 123
Tot en met 1905/6 was het nog altijd
boven de 100. Maar toen daalde het zeer
snel, en in het n u beëindigde jaar was
het slecht 69. En het schoolgeld dat in
1900 nog f 1145 opbracht, leverde nu
slechts f 657.50 op, wat de toch al niet
schitterende financiën der Zangvereeni-
„Je moeder slaat voor de deur, Enno.
Doe open
Toen schoof hij wrevelig de kist weg.
„Wat wil je van mij, moeder?"
.Met oogen, die groot waren ven angst,
beschouwde zij hem. Ja, zijn feestkleedij
was gescheurd en bevuild. Op zijn gelaat
stond het ongeluk te lezen.
„Waarom ben je al terug
Nu steeg de toorn hém weer woest
naar het hoofd. Als ze hem niet met rust
liet, dan moest zij ook maar hooren,wat
ham* geen plezifer zou doen.
,,'k Heb Wilm Döpke van de beenen
geslagen."
„Van de beenen geslagen? Annmarie
Schletten haar bruidegom?!" Zij kon nau
welijks spreken, zoo beefden haar lippen.
„Heeft hij er erg van langs gekregen?"
„Ik geloof wel."
Zij schreeuwde het uit. „Hij is dood!"
Daar had Enno nog niet aan gedacht.
Nu zag hij protseling het kalkwitte ge
zicht en den slap neerhangenden arm
van Wilm Döpke, toen hij op den grond
lag, voor zich.
„Ik weel het niet", zei hij norsch.
Alheid s angstig opgeheven handen vie
len slap langs haar neer. „Mijn zoon
een manslag begaan? Waarom? O, God
in den hemel, waarom?"
„Hij heeft ons Brinkmeiers beklad en
beschimpt!" riep Enno. „Hij heeft mij
voor jongen van de Fransche hoeve uitge
scholden! Voor Trina Döpke haar ooren!
ging zoo daalden de inkomsten van do
nateurs van f 600 op f 250 nog meer
achteruit deed gaan. Want de onkosten
voor de school blijven dezelfde
Dal deze zangschool, behalve het nut
dat zij voor de kinderen zelf heeft, ook
van veel beteekenis is voor het peil der
uitvoeringen der vereeniging, is ook reeds
meermalen betoogd. We bevelen daarom
de lezing der circulaire aan bij ieder die
er voor in aanmerking komt
Door het bestuur van de O. L. en
B. al'hier is op haar verzoek eervol
ontslag verleend aan mej. Kronenberg
als assistente en aan mej. Reilingh als
volontaire dier inrichting.
Hedenmorgen had aan de Dam
poortstraat alhier een zeer treurig on
geluk plaats. Omstreeks half acht
hadden drie slagersknechts een koe van
een stal op den Dampoortsingel gehaald
met het doel "paar naar een slachtplaats
op den Beenhouwerssingel over te bren
gen. Aanvankelijk was hel dier kalm,
maar toen hel builen kwam werd het
woest en onhandelbaar; ten einde het
dier te kunnen blindoeken, werd 't aan een
in de Dampoorlstraat staande lantaarn
vast gemaakt. 'Terwijl een der knechts
bezig was te trachten de koe den blind
doek voor (e elpen, bleef hel dier rukken
en trekken, tob plotseling het touw waar
mede het aan'' de hoorns was vast ge
maakt over de fioorns schoot en het dier
vrij was; met iden kop naar den grond
rende de koe -weg en juist in de rich
ting waar de elfjarige Leendert Brood
man stond, die, ondanks herhaalde
waarschuwingen van de geleiders en an
dere personen,-met eenige vriendjesnaar
de koe nas blijven slaan kijken. Het dier'
viel den jongen in den rug aan en wierp
hem op den grond, waar het ongelukkige
ventje bleef liggen. Door een agent van
politie en een burger naar de woning
zijner moeder in de Nederslraat over
gebracht, overleed hij daar eenigen tijd
later vóór dat nog geneeskundige hulp
aanwezig was, zoodat de dokter slechts
den dood kon conslateeren. Het touw
waarmede de koe was vastgebonden was
nieuw en het is zèer goed mogelijk dat
het uitgerekt is. Na het ongeluk werd
de koe den Ouden Veerschen weg opge
dreven en sprong daar over een sloot
in een weide waar meer koeien liepen;
den heelen morgen trok het dier, dat
zich van de andere alleen onderscheidde
door een touw rond den nek, daar veel
bekijks.
De polilie heeft van het gebeurde pro
ces-verbaal opgemaakt, zoodat een ge
rechtelijk onderzoek zal kunnen uilmaken
of hier van schuld sprake is.
De machine van de ijsfabriek al
hier is weer geheel in orde, zoodaf het
bedrijf weder gewoon wordt voortgezet
Wij vestigen de aandacht op dein
dit nummc-r voorkomende advertentie
van het circus Libot .dat Zondagavond
zijn openingsvoorstelling geven zal Het
circus Libot is eenige jaren geleden
hier ook geweest en viel toen wel
in den smaak
Uit Vlissingen.
Wegens defect aan de machine kon
de „Administrateur de Badts" gisteren
niet op tijd van Vlissingen vertrek
ken. Ongeveer half zes was een en an
der zoover hersteld, dat de boot haar
terugreis kon aanvaarden. Naar men ver
neemt zijn de reizigers tot Zeebrugge
vervoerd om vervolgens per tram naar
Ostende te reizen, 's Avonds ongeveer 11
ure was de Administrateur de Badls te
rug in de binnenhaven van Vlissingen
- Bij het bestuur, van de Brandweer
a 1 h i e r i s ontvangen van de Zeeuwsche
Brandwaarborgmaatschappij gevestigd te
Zierikzee en van de Onderlinge Brand
waarborgmaatschappij voor Zeeland van
ieder een som van f 20 als belooning
voor bewezen diensten bij den brand in
de Houtzagerij van de firma I. de Broe-
kert en Co alhier.
Uit Walcheren.
Door een visscher uit Arnemui-
den is op de Ooster-Scheide gevangen
een zeepaardje Hippocampus anliquo-i
rum). Dit diertje, dat leeft iu de Middel-
landsche Zee eu Atlanlischen Oceaanj
wordt zeer zelden in de Noordzee aan
getroffen (volgens Brehm).
o
Uit Zuid-Beveland.
Met het oog op het feit dat weldra j
gaslicht enz. in de gemeente zijn zal i
wordt Zaterdag i s. te R i 11 and-B a l li
door de heeren J F. Ogier en D. Wind-
horst in de meestoof een gastentoonstel-
ling geopend.
Uit Zee uwsch-.V la an de ren O. D.
Donderdagmorgen zou te Hulst
door de marechaussee een meisje, ver
dacht van diefstal, met den trein naar
Middelburg gebracht worden.
Bij het vertrek uit de kazerne vroeg zij
vooruit te mogen loopen, wat werd toe
gestaan. Zij wist echter ongemerkt een
woning binnen te sluipen, zoodat de trein
zonder haar moest vertrekken
Toevallig kwam de bewoner van bet
huis, werkzaam aan 't station, een weinig
later thuis.
Hij was al op de hoogte van 't geval
en waarschuwde dadelijk de zoekende
marechaussee, die blij waren de gevlo
gen vogel weer te kunnen knippen, welke
later onder soliede begeleiding naar den
middagtrein werd gebracht
Bij Kon besluit is P. C. van Kenir
sceko- te Hulst ter beseliikking gesteld:
van den gouverneur-generaal van Ned.
Indië teneinde te worden belast met de
aarneming der betrekking van Euro-
peesch detachementscommandant 2e kl.
bij de gewapende politie.
Te Koewacht was op Dinsdag
een feest georganiseerd ter gelegenheid
der installatie van den nieuwen burge
meester, den heer A. F. J. M Dierick,
zoon van het vroegere hoofd der gemeen
te wijlen den heer C. P. J. Dierick.
In een landauer te Axel des namiddags
Jongen van de Fransche hoeve! Ge weet
wel wat dat zeggen wil. Moeder ik kon
niet anders."
En toen zij in haar nameloos verdriet
bleef zwijgengreep liij haar bij den arm
en boog zich naar voren, zoodat zij zijn
heelen adem op haar gezicht voelde. „Je
weel er van aff In Godsnaam moeder
wal is er van aan? Is er ook maar een!
grein waarheid in al het gepraat en ge
mompel over de Fransche hoeve en
hel andere? Zeg 't mij. Want dan wil ik
de wijde wereld in loopen en mijn gezicht
verbergen voor alle menschen en er mag
mij beschimpen wie wfl, ik zal mij stil
houden. Maar is het leugen en schande
lijke laster dan zal niemand levend
blijven, die mij zoo iels voor de voeten
gooit! Geef antwoord!"
Zij maakte zich langzaam uit zijn greep
los met de waardigheid van groot leed,
met de vastberadenheid, die in een le
ven, rijk aan verdriet, in haar was ge
rijpt.
„Dit is geen tijd om te spreken over
ongeluk en schuld van vervlogen dagen.
Ilc weet niets, kan ïian biets denken, in dit
oogenblik dan aan de schuld en de da
lende, die mijn zoon vandaag op zich ge<-
laden heeft. Ik loop naar de Schletlens.
Ik wil Wilm Döpke zien. Kan er nog wat
terecht gebracht worden, dan wil ik dat
terecht brengen. Houd je stil! Je bent
op 't oogenblik geen meester over je ver
stand. Blijf stil! Ik zal je het antwoord
op je vragen niet weigeren, t zal oprecht
en waar zijn. Maar laat mij op dit oogen
blik met rust
Zij gunde zich geen tijd om haar Zon-
dagsche japon aan te trekken, zij streek
slechts den opgenomen rok naar beneden,
trok het blauwe keurslijf glad en liep de
verlaten dorpstraat af. De weg deinde voor
haai- oogen. Haar hart klopte zoo hevig
dal zij bij Schletlen s brug diep ademha
lend moesl blijven staan. Het was niet
goed een hart te hebben, dacht zij, als
men tusschen de Brinlaneiers leefde. Zij
trapten er op, braken het, de vader en
de zoons.
Daar lag de hoeve der Schlettens. De
feestlichten in de keuken en op de deel
waren uit Slechts één raam van een ka
mer was nog verlicht. Alheid beproefde
de deur te openen. Die was gegrendeld.
Zij klopte' Voetslappen naderden. De bo
venste helft werd weggeslagen. Meike
Schletten, de boerin, keek naar buiten.
Alheid snakte naar adem „Wilm
Döpke'? Zij vertellen Ik ben hier
heen geloopen Hoe is het met Wilm
Döpke'-
Meike Schletten fronste het voorhoofd.
„Hij is slim tbegetakeld. Zijn hoofd is
opgezwollen, en zijn rechterarm kan hij
bijna niet opbeuren."
Hij is levend!" Er lag zulk een
juichtoon in dezen kreet, dat het de boe
rin bijna ontroerde.
„Neen, Alheid Brinkmeier, zijn kwetsu
c.a. 1 uur door de wrethouders afge
haald werd de burgemeester aan de grens
der gemeente opgewacht door een tal
rijke eerewacht te paard en een 30-tal
versierde rijwielen Daar hadden door
de commandanten dier groepen de tradi-
tioneele begroetingen plaats. Zoo werd
de burgemeester begeleid langs kwistig
versierde wegen, waarop hier en daar
prachtige eerebogen tot aan zijn woon
plaats, wijk het Zandt.
Hier was tegeu het oogenblik der aan
komst een stoet, bestaande uit de ver
schillende vereenigingen der gemeente
geformeerd; nadat hier de held van het
feest gecomplimenteerd was door den
voorzitter der feestcommissie, zette de
ïtoet zich in beweging en onder het spe
len van vroolijlce marscheu der fanfare
werd het dorp bereikt- Een paar maal
was stil gehouden, eens voor de open
bare school aan den Ouden Molen en
eens voor de bijzondere meisjesschool op
het dorp waar telkens de kinderen laugs
den weg waren opgesteld, een beknopte
toespraak w-erd gehouden, welkomstlie
deren werden gezongen en bloemstukken
werden aangeboden Dan werd het
smaakvol versierde gemeentehuis be
reikt. Hier werd in een zeer toepasselijke
en indrulc makende rede de burgemeester
toegesproken door den oudsten wethou
der den heer E. Plasschaert, waarna in
de raadzaal de officieele installatie plaats
had. De burgemeester en de voorzitter
der feestcommissie vertoonden zich op
het balcon van het Raadhuis en richtten
een woord van dank tot het publiek voor
de betoonde belangstelling en de moeite,
die het zich had getroost om het feest
doen slagen.
Hiermede was het officieele gedeelte
der festiviteit af geloopen. Nu volgde een
zeer gezellig samenzijn van de leden van
den raad en die der feestcommissie, die
den burgemeester een diner hadden aan
geboden.
Na afloop biervan werd op het markt
plein door de fanfare een concert gege-
geven, waar het publiek, al zoowat in een
feestelijke stemming geraakt, de duide
lijkste blijken van instemming en oprech
te belangstelling betoonde
KERKNIEUWS.
De Limb Koerier zond aan dr A C.
Hoffman te Gouda een brief, meedeeling
doend van 't voornemen om in 't blad
te melden dat hij, de heer Hoffman, de
„Anonymus Catholicus Romanus" is die
in de N. Rott. Crt. ingezonden stukken
schrijft over de oorzaken en het wezen
van de huidige crisis in de R. K. kerk.
Aan den heer H. werd gelegenheid ge
geven die meedeeling van een tegen
spraak of bevestiging vergezeld te doen
gaan
De heer Hoffman zond als antwoord
de meedeeling dat hij den inhoud van
den brief had gelezen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Geesteren H. W.
Bosch te Graft (N.-Hte Grollo-Sclioon-
ren zijn Goddank niet zoo erg om er ann
dood te gaan. Hij slaat er zelfs op, dat het
trouwen morgen toch zal doorgaan. Maar
dat kan ilc je wel zeggen: voor jou ben
gel staal het er slim bij. Grootvader en
Luerke Voss schrijven al aan een advo
caat'.
Zij maakte geen aanstalten om de on
derdeur te openen. Alheid stond voor
de gesloten deur, als een deemoedige
boeledoenster.
„Laten ze dat niet doen, Meike" smeek
te zij zacht. „Laat mij binnenkomen en
met je schoonzoon een woordje spre-
ken."
„Daar zal hij wel geen ooren naar
hebben", antwoordde de boerin hard.
„Laat mij fiet beproeven," hield Alheid
voi „Je hebt ook kinderen Meike Moet
mijn zoon in de gevangenis ongelukkig
worden, omdat hij eenmaal in een kwaad
oogenblik zichzelf vergeten heeft?"
„Je hadt hem zijn opvliegendheid bij
tijds moeten afleeren."
Alheid Jiet het hoofd zinken. „Er zijn
dingen, die niet in onze macht liggen.
Je weet 't, slecht gezind ben ik nooit
geweest en ik heb mijn levenlang door
zware, zware dingen moeten gaan, Ter
wille van onzen lieven Heer, doe de
deur open, Meike! Laat mij met Wilm
Döpke spreken."
(Wordt vervolgd).
II
