MlDIIELBtRGSCHE (MRAST.
DE FRAISCHE HOEVE.
r. i3i
137- Jaargang.
1914
Dinsdag
30 Juni.
Binnenland.
üit SI ad go Prwineia.
FEUILLETON,
Dez« conrut verschijnt d a g e 1 jj k i, met uitzondering toe Zon« ®a Feeitdagea.
per kwartaal, zoowel voor Middelburg all voor alle plaatsen in Nederland fraico pp. 11.25.
Afzonderlijke nnmmeri kosten 5 cent.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Adverteatiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel moer
20 cent. Beclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.g
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffenda
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Burean
A. DE LA XAR At., K.Z. Voorbargwal 266, Amsterdam.
HULDIGING VAN HERMAN SNIJDERS.
Zaterdagavond werd op een der bo
venzalen van „Krasnapolsky" te Amster
dam de heer Herman Snijders, oud-voor
zitter van den Vrijz. Dem. Bond, gehul
digd. Aan een mededeeling aan het
„Hand onlleenen we het volgende
Daar werd aan den heer en mevr.
Snijders een diner aangeboden, waar
bij aanzaten minister Treub, oud-voor-
zilter van den V. D B,, de Tweede*
Kamerleden dr. D, Bos (levens voor
zitter der Kamerfractie), Van Deventer,
Ketelaar, Limburg, Marchant, Rooden-;
burg en Teenstra, het Eerste Kamer-
lid Drucker en het ond Kamerlid Nol-I
ting, verder mevr Italië—Van Erabden en
mevr. Wijnandts— Franken, oud leden I
van het hoofdbestuur en verreweg de
meeste oud- en tegenwoordige hoofdbe
stuursleden
De heer Ketelaar leidde de tafel
en opende de rij van sprekers met|
een woord van hulde tot den heer
Snijders, die het initiatief nam voor
de oprichting van" den V. D. B.
De heer mr. Roodenburg legen-1
woordig voorzitter van den V. D B
huldigde mevr. Snijders, die vóórhaar!
man steeds een krachtige steun was.
Het Kamerlid Bos, voorzitter der
Kamerclub, speechte op den bloei van
den V D B., de heer mr. Treub oud1-
voorzitter van den Bond, op het tegen
woordige hoofdbestuurde heer Zei- j
verder, oud-secretaris op de oprichters
van den V. D. wiens secretaris hij was;j
de heer \V. O A. Kosler, secretaris van
den V. D. B. dankte den heer Snijders!
voor alles wat hij voor den Bond en
ook voor spreker was geweest, terwijl de i
heer Welleman van Krabbendijke in den-
zelfden geest sprak.
De heer mr Drucker herinnerde aan1
den tact van den heer Snijders als
voorzitter van den Bond en richtte ver-
der een hartelijk woord tot de aamve-J
zige dames als pioniersters voor de
rechten der vrouw.
De heer Van Ravesteijn van Hilver-j
sum dankte de ouderen in den Bond
voor het uitstekende voorbeeld door
hen gegeven aan de jongeren, cn mevr.
Van Itallie—Van Embden verwees voor;
de hulde aan de pioniersters voor de
rechten der vrouw gebracht naai- mevr.
Versluys—Poelman en mevr. dr. Alette'
Jacobs.
Mevr. Snijders—Van der Harst en de'
heer Herman Snijders brachten een1
woord van dank voor de aan hen ge
brachte hulde. Laatstgenoemde ging
cftiarbij de geschiedenis van den V. D. B.
na en wees op hetgeen anderen, met
name mr. Treub, prol' Drucker, dr. D.
Bos e. a voor den Bond zijn geweest.
Daarop werd deze feestelijke samen
komst door den heer Ketelaar gesloten
stige gezindheid kon afleggen, maar hij
niettemin lot liet geven van géttiigenis
bevoegd was, wijl hij daarvan m'et bij de
wel was uitgesloten, lieefl het hof te
Amsterdam zijn verklaring als wettig be
wijsmiddel aangenomen.
De Hooge Raad overwoog echter dat de
geschiedenis van het Wetboek van Straf
vordering aantoont ,dat de samenstellers
evengroole waarde hechten aan den eed,
als de Code d'Instruction Criminelle en
alleen atfh beéedigde getuigenverklarin
gen bewijskracht hebben willen toeken
nen.
De wetgever heeft zich fdus voorgesteld,
dat alle getuigen ter openbare terechtzit
ting zouden worden gehoord onder eede
of na aflegging van de daarvoor volgens
art. 169 Sv. in jde plaats tredende belofte).
De wetgever beschouwde onbeêedigde
verklaringen als iets anders dan getuigen
verklaringen en heeft daarom afzonderlijk
de kracht .daaraan toe te kennen, ge
regeld. Maar als getuigenverklaringen!
worden zulke onbeêedigde verklaringen
niet aangemerkt. Onder bewijs door ge
tuigen in arts, 392 Sv. valt dus alleen
te verstaan: bewijs door beëedgde getui
gen. Daaraan verandert niets de regeling
van art. 169 Sv., waaruit alleen volgt dat
ten gevolge van een verzuim van den
wetgever zij die niet tot een fcergenoofc-
schap behooren geen getuigenverklaring
kunnen afleggen, Hierin wordt door de
omstandigheid, dat de bedoelde getuige
een belofte heeft afgelegd als in liet
eedswetje bedoeld ,geen verandering ge
bracht.
o
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit:
Bij kon besl. is benoemd tot voorz. van
de Staatscommissie voor de" lierz.- van
het Ind. priv. en strafrecht, de staats
raad mr. A. D. W. de Vries ,lid dier
commissie
is benoemd tot hoofdcomm. bij het
dep. van oorlog de comm. E. W er dm fil
ler von Elgg.
De St. Ct. no. 150 beval de wijzigingen
in het aantal ge varensklassen .bedoeld
in artt 10 en 31 der Ongevallenwet, zoo
als deze wijzigingen zijn vastgesteld bij
K. B. van 22 Juni (St. bl. no. 260.)
Uit Middelburg.
Door het dag. bestuur dezer ge
meente worden thans bij de ingezetenen
rondgezonden de voorwaarden voor den
aanleg van electrische installatiën in wo
ningen beneden f 350 huurwaarde.
De vrouw A. M., die Zaterdag bij
den inval van de politie in haar woning
werd gearresteerd en gisteren voor den
officier van justitie werd geleid, is na
verhoor door den rechter van instructie
weder op vrije voelen gesteld.
DE EEDSKWESTIE VOOR DE
RECHTBANK.
Met een enkel woord piaakten we reeds
van de beslissing van den lloogen Raad
gewag De zaak is echter belangrijk ge
noeg er nog eens uitvoeriger op terug
te komen.
Op grond, dal een getuige, als niet)
tot een kerkgenootschap üelioorende,
geen eed overeenkomstig zijn godsdien
Uit Zeeuw sch-V la anderen O. D.
In de Maandag te Axel gehouden
vergadering van stembevoegde ingelan-
1 den van den polder ,,Buth" werd de
begrooting 1911/1915 vastgesteld in ont
vang en uitgaaf op f 1206,31®, met een
post van onvoorziene uitgaven, groot
f 180,44".
Het dijkgeschot werd vastgesteld op
1 1,50 per H.A.
Benoemd werd tot dijkgraaf de heer
heer P. de Feyler Lev z en tot plaats
vervangend dijkgraaf de heer P Dek
ker P.z.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W. D.
Door Ged. Sjófen is aan den heer
J F Geeraard te IJzendijke eervol]
ontslag verleend als lid-werkman van'
den raad van beroep ongevallenverze-
kering) le Middelburg
Slakken voor de Zomerzitling
van Prov Siaten.
Wegsverbetering Schore
In verband met het aangenomen be
ginsel ,dal voor Verbetering van wegen
wel renteloose vobrschollen, dochgeene
subsidie verleend worden, stellen G. S.
voor afwijzend te 'beschikken op een ver
zoek van Schore om een subsidie van
f 2000 voor verbetering van den Schoor-
sche-Zouleweg
Subsidie kosten huishouding
Veere en Nisse.
Ged. Staten stellen voor om aan Veere
en aan Nisse voor 1911 opnieuw een
subsidie te verleenen in de kosten van
de huishouding tot een bedrag vanresp
f 250 en f 375.
Stoomtram Brouwershaven—
B u r g h
Ged. Staten stellen voor den termijn
voor hel in exploitatie brengen van de
tramlijn Brouwershaven—Burgh opnieuw
met een jaar te verlengen en wel tot 1
Oct. 1915.
Adres Marsman.
G. S. stellen voor afwijzend le be
schikken op het adres van den gewézen
opzichter bij den aanleg van den Lrarn-
tramweg Vlake—Hansweert, Marsman, om
vergoeding van door hem geleden scha
de, daar hij wegens woningnood te
Hansweerl te Goes moest wonen, omdat
de verhuizing geschiedde zonder voor
kennis van het prov. bestuur, Een dergel
verzoek is reeds door de comm. v. toe
zicht op de prov. stoombooldiensten af
gewezen, waarbij Marsman er op ge
wezen is, dat terwijl de belooning van
tijdel. opzichter bij waterstaatswerken
slechts f 75 bedraagt door hem een toe
lage van f 150 werd genoten.
Aan te houden v e r z o eken.
Van den bond van Nederlandsche
schilderspatroons gevestigd te Rotter-;
dam, is op 20 dezer een verzoek inge
komen, om verandering le brengen in
de voorwaarden van aanbesteding van
verfwerken.
Daar hel onderzoek daaromtrent nog
niet is afgeloopen, geven Ged. Stalen
in overweging het verzoek in hun ban-1
den te stellen, ten einde daarover in de j
aanstaande najaarszitting een voorstel te
doen.
Een dergelijk voorstel wordt gedaan
voor een verzoek van den gemeenteraad j
van Domburg van 22 Juni, om een ren
teloos voorschot voor den aanleg eencr!
behoorlijke rioleering van die gemeente
Rekening 1912 en Begrooting
1915.
De rekening over 1912 sluit in ont-
vang op f S74.637.395 en in uitgaaf
op f 784.217,97®.; alzoo met een voor-'
deelig slot van f 90 119 92.
De begrooting voor 1915 sluit op,
f 828.998 41® met een post onvoorzien
ad f 18.301.515.
Terwijl in vorige jaren in de begroo
ting een bedrag van f 70.000 ii f 80.000
als beschikking op het batig saldo van
de laatstvoorgaande rekening kon wor
den gebracht, is dit voor 1915 niet mogelijk.
Volgens de thans bekende gegevens zal
de dienst 1913 een batig saldo opleve
ren van niet meer dan even f 5000
De reden daarvan is, dal in 1913
uitgaven van buitengewonen aard zijn
gedaan lot een bedrag van f S9.309.00®,
waarvoor tot dusver niet is geleend.
Wordt de leening van ten hoogste
f 100.000, waaruit deze uitgaven bestre
den moeten worden en waartoe 14 No
vember 1913 besloten is, uilgeschreven
vóór 31 December 1914, dan kan een be
drag, overeenkomende met genoemde
uitgaven, nog op den dienst 1913 ver
antwoord worden en komt er dus een
voldoend batig slot.
Wordt de leening eerst aangegaan na
31 December 1914, dan is er geen be
zwaar tegen, genoemd bedrag als deel
der leening in ontvang le brengen op
de begrootiug voor 1915 tot bestrijding
van gewone uitgaven. Dit is bij de con
cept-begrooting geschied, terwijl het sal
do over 1913 is geraamd voor „Memo
rie."
Prov. S t o o m b o o t e u.
De rekening van de lijn Vlissingen-
Breskens—Neuzen van den prov. stoom-
bootdienst op de Wester Schelde over
1913 sluit in ontvang op f 159.958.66;
in uitgaaf op f 167.247 05, alzoo met een
kwaad slot van f 7.288 39, welke bedra
gen voor 1915 geraamd zijn op f 177 925,
f 154.925 en f 23.000.
Voor den sloombooldienst Walzoorden
Hansweert tezamen,--wet den traradienst
Hansweert—Vlakke, bedragen deze cijfers
f 27 823 67®, 39.293.17® en 11469 50 en
1915 29 107; 41.607 en 12.500
Voor de Ooster Schelde dienst zijn zij
1913 43 749 57, 74.315.28® en 30.565.71®
en 1915. 40 015, 70 015 en 30.000
Aan passagiersvracht werd op deze
iijnen resp. ontvangen f' 94.937.92,
f 15710 82® (boot) en 1 1937.95 tram, en
f 28.160.55 en op de omnibusdiensten
van de Ooster Sclieldelijn f 2235.67®
Geldleenin^
Ged Statenstellen voor in plaats
van de in de najaarszitling toegestane
geldleening van f 400 000 een leening
aan te gaan, groot f 435 000, zulks in
verband hiermede, dat de bedragen ge
raamd voor de nieuwe boot voor den
dienst Hansweert—Neuzen en voor de
nieuwe reserveboot te laag bleken en
in plaats van f 65.000 en f 100 000,
f 88 000 en f 105 000 zullen bedragen.
Het is n l. onmogelijk gebleken om en-
kelschroefbooten te gebruiken. Men moet
dubbelschroefbooten hebben met voor
roer Hierdoor is ook de mogelijkheid
vervallen om een der booten van den
Ooster Sclieldedienst als reserveboot te
gebruiken.
Uitzetting en opneming van
kasgeld
In 1907 is besloten een bedrag van ten,
h|oogsle f 100 000 in deposito of op
prolongatie uit te zetten, onder de ge
bruikelijke voorwaarden en voor zoo-
danigen tijd, als G S. met het oog op
den stand der kas .raadzaam zou voor-I
komen.
Herhaaldelijk is het voorgekomen, dal
deze som geheel of gedeeltelijk bij den
aanvang van een dienstjaar beschikbaar
was cn werd uitgezet, doch in den loop
der eerstvolgende maanden grootcndeels
voor het doen van uitgaven moest wor
den teruggevraagd Vooral in de maand
April, in welke o m de subsidiën voor
verschillende tramwegen moeten worden
betaald en de opcenten op de grond
en de personeele belasting nog traag
binnenkomen, is dikwijls de stand van
de" Prov. kas minder gunstig.
Vloeien daarentegen in de volgende
maanden de opcenten ruimer, dan kan
in verband met den begrootiugspost, van
de bevoegdheid tol hel uitzetten van kas
geld geen gebruik meer worden ge
maakt wanneer in het begin van het
jaar het volle bedrag van f 100.000 is
uitgezet.
Daar dit ongewenscht is stellen G
S. voor om de bepaling van hel maximum
op te heffen; het ligt in den aard der
zaak, dal niet meer zal worden uitgezet,
dan de provinciale kas bevat.
Anderzijds is de wenschelijlcheid ge
bleken ,om aan G. S. de bevoegdheid
lot hel opnemen van kasgeld le ver
leenen i.
Ged Stalen stellen daarom voor hen
le machtigen tot uilzetting van hel kas
geld der provincie onder voorwaarden,
die aan Ged. Staten net meest in het be
lang der provincie zullen voorkomen en
lot opnemen van kasgeld tol een maxi
mum van f 100.000 per kalender, te
gen den rentekoers der Nederlandsche
Bank en onder voorwaarde, dal de in
eenig jaar opgenomen gelden uiterlijk
op 31 December van dat jaar zullen
worden afgelost.
KERKNIEUWS.
In de namiddag godsdienst oefe
ning van j 1. Zondag nam ds. G. Lans van
de Ned Herv. gemeente te St. Anna-
land afscheid.
Tot onderwerp zijner rede had hij
gekozen uil het Evangelie naar Johannes,
het 3 hoofdstuk vers 7.
Tot notabele der Ned. Ilerv ge
meente te Schoondijke is Maan
dag gekozen de heer Anth. de Hulster—
Leenhouts met 38 stemmen. 1 stem ver
kreeg J M. Risseeuw. Bovenstaande ver
kiezing had plaats door hel overlijden
van den heer J. Leenhouts.
Ds. Talma hoopt op Zóndag 26 Juli
as. te Bennebroek als predikant be
vestigd ie worden en als zoodanig zijn
intrede te doen.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Haulerwijk, G.
Alers, cand. le Rotterdam
Bedankt voor Nijega en Elahuizen,
S Kooistra te Stavoren.
Beroepen te Vierlingsbeelc ds J
Iienzel te Boxmeer.
Geref. Kerken.
Beroepen te Jutrijp—Hommerts en
Reeuwijk— Sluipwijk, S Verlare, cand te
Krabbendijke.
Aangenomen naar Nederhorst-den-
Berg, W H Bouwman, te Schoonre^
woerd
Bedankt voor Genderen, G de Ja
ger, te Wolfaartsdijk Voor Abcoude A.
Voogel, te Putlershoek. Voor Loltuin, J.
van Loo, te Mijdrecht. Voor Paesens—
Moddergat en Oosterend (Fr.), J. C Aal-
ders te Beetgum
ROMAN NAAR HET DUITSCH.
LOUISE WESTKIRCH.
9).
j „Ja", zei Eurio eindelijk stijf, „tstaat,
I mij ook heel goed aan, dat je helpt.
Ik zie, dat je flink bent."
j Hel bijeenharlcen en opladen ging nu
I als door hekserij. Er werd wel altijd flink
op de BrLnkmeierslioeve gewerkt, maar
I Enno zag met verbazing de vroolijkheid
j bij het werk. De vreemde vertelde grap-
pen uit de stad, verleide van een tocht
van haai' mevrouw en mijnheer naar bui-
ten. Zij wees, hoe mijnheer hooi liad
j geharkt, hoe mevrouw, hoe de kinderen,
en de gouvernante dat deden. Zij karaklc-
„Je bent zeker erg heet gebakerd, hé? j riscerde scherp. Het was potsierlijk om te
"W.ees maar tevreden. Als iémand een1 zien. Knecht en meid schaterden het uit
woordje zegt ^dan gaat hel werk nogen de vermoeide paarden, niet gewoon
eens zoo vlug. Is 't niet zoo?" iaan vroolijke klanken, hieven hun kop-
„Je bent een schrander kind." prees pen op.
de knecht. „Je krijgt eon goeden man." I Nu verdween de laatste, zwakke zonue-
Daar kreeg hij «een bundel hooi in 't ge- straal. De lucht was pikzwart De storm
zicht Hij lachte. Het meisje ook. De j joeg over de vlakte, zoodat de pljnboomen
meid, die brommend in 't hooi had rond-krakend bogen, de rokken en ïioofddoe-
gestokeu kwam lachend aanloopen ken der meisjes en de manen der paar-
,.Dat is nu eens mooi, dat je wijt j den fladderden, de hooihalmen dwarj-
lielpen, Anne Graveloh. Alleen hadden relden en de wagens nauwelijks vasb-
wij liet niet klaar gekregen. Maar nu is 't stonden. En bliksemstraal nu, hevig kra-
prettig." ken van den donder, dat de menschen-
stemmen overstemde. Maar de wagens
waren geladen. Op den laatsten stond
Anna Graveloh en hielp den knecht met
het vastbinden van den wagenboom. Met
haai* fladderende lcleeren en fladderend
zwarte haar, waarvan de hoofddoek was
afgegleden en dat de storm had losge-
woeld, slond zij lachend in het rooda
schijnsel der bliksemstralen. Enno, die
hel handpaard vasthield, kon zijn blik
niet afwenden van hel onbegrijpelijke,
wal hij nooit te voren had gezien; iemand,
die lachte bij den ernst van zwaai' werk,
bij de met den dood dreigende bliksem
stralen, den gierenden storm, die terwijl
hemel en aarde zich schenen te vermen
gen, rechtop stond en lachte.
Maai' nu gleed het meisje vfug van
den wagen naar beneden
„Rijd maar weg, hoer!"
De knecht rolde, met den zweep knal
lend, reeds met den eersten wagen weg.
AI het hooi was geborgen. Geen armvol
bleef op het weiland achter.
.„Deern" zei Enno, „ik dans een extra
met jou op do eerste de beste danserij
Toen kwam zijn boerentrots boven, Zij
was toch ondanks alles slechts de doch-
ter van Toni Graveloh, uit het armen-
huisje.
Hij hield de paarden aan.
„En dat spreekt van zelf, Annie Grü-1
veloh je kunt op een vol half dagloon 1
rekenen. Je kimt Giet morgen op de Brink-
meiershoeve komen halen
Het meisje liep reeds met haar rok'
over 't hoofd geslagen op haai' hutje toe
Nu sprong Enno op den disselboom en
liet de paarden loopen wat zij loopen
konden Door den storm voortgejaagd,1
onder bliksem en donder, reed hij den
laatsten wagen door den steeds dichter
neerstroomenden regen. En of hij de
oogen open had of ze sloot, altijd zag
hij hetzelfde beeld; het mefsje op den
hooiwagen, het zwarte haar om haar
heen fladderend, in het roode licht dei-
bliksemstralen, met oogen donker ais bra
men en sneeuwwitte tanden, lachend in
storm en onweer
Het onweer had erg huisgehouden. Ve
len, die niet zooals de Brinkmeiers hum
hooi geheel hadden binnengekregen, von
den de overblijfselen niet meer. Het wa
ter had ze meegesleurd
Voordat Enno den volgenden morgen
naai' het land ging, zei hij tegen de
boerin „Moeder, er kan vandaag wel
een meisje komen. Anne Graveloh, den
ouden mandenmaker zijn dochter. Zij
moet een halve daghuur hebben. Geef
haai' die."
Doch toen hij tegen het middageten
thuis kwam, was Anne Graveloh er niet
geweest. Zij kwam ook 's middags niet.
Dal bevalt me niet van de deern",
zei Enno boos, ..dat zij zwaar verdiend
geld geen gang waard vindt. Moet ik het
haar brengen? Wij Brinkmeiers kunnen
toch de hulp van zulk bedelvolk niet on
beloond laten?"
Hel verdroot h'cm. Moet een man na
het zware dagwerk nog een malle meid
naloopen? Maar hij waschle toch gezicht
en handen en trok een schoone kiel aan,
vóórdat hij op weg ging.
(Wordt vervolgd.)
