MIDDEIiBUMSCHE COMMIT. w 1914 Maandag 25 Mei. Mr. i2i. iS7e Jaargang. Dezo oouiant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en. Feestdagen. P«ijt per kwartaal, zoowel voor Middelburg all voor alle plaatien in Nederland franco pp. x 1.25, Afzonderlijke nnmmeri kosten 5 cent. Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Proipeetunen daarvan zijn aan bet bureau te bekomen. Advertentiön voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór n uur aan bet bureau bezorgd zijn. Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50'; elke regel mem 20 cent. Beclamei 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.; Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend* Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-BurenQ A. DE LA HAR An., K.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. Meer vertrokken dan Het verschijnsel waarop we dezer dagen de aandacht vestigden, nl. dat Zeeland ieder jaar meer personen ziet vertrekken dan dat er zich vestigen, verdient nog een nadere beschouwing, en wel in ver band met den loop der bevolking in de rest van ons land. Reeds eenige dagen vóór we dat arti kel schreven, hadden we aan de hand van een in de Staatscourant van 9 Mei opgenomen statistiek meegedeeld dat dit verschijnsel zich in alle provincies voor doet, met uitzondering van Noord-Hol land, Zuid-Holland en Limburg. We hebben die statistiek nog eens voor den dag gehaald, en daaruit bere kend welk verhoudingscijfer per duizend inwoners iedere provincie aan winst of verlies, door verschil tusschen vertreken vestiging opleverde. En we kwamen toen tot bet volgende resultaat Verschil tusschen vestiging totaal 2100 3050 1650 1218 2194 2210 418 349 en vertrek per duizend 49 4.09 3.38 3.33 2.3 0.89 -f- 2.86 3.97 4- 14.5 Zeeland Friesland Groningen Utrecht N.-Brabant Gelderland Drenthe Overijssel Z.-Holland -f 4132 N.-Holland -f 4591 Limburg -J- 5193 Wie wil, kan uit dezen tabel de schrale troost balen, dat Zeeland niet alleen staat. Maar die troost wordt nog schraler, als men er op let dat we in verhouding bet grootste verlies aanwijzen, en met Friesland zelfs ver bij de anderen voor zgn. Dat Limburg zoo'n bijzonder hoog winstcijfer aanwijst, is vermoedelijk te danken aan den zich daar ontwikke lenden mijnbouw. Maar daar vestigde zich ook een groot contigent buitenlanders, en dat reeds versterkt de in ons eerste arti kel uitgesproken meening dat de groote stroom van de binnenslands zich ver plaatsende bevolking terecht komt in de groote steden van Zuid- en Noord- Holland. Dat wordt echter nog duidelijker, als men in de bovengenoemde statistiek uit de Staatscourant de verhondingscijfers berekent voor de gemeenten, gegroepeerd naar bet aantal inwoners. Verschil vertrek en vestiging totaal per duizend Gemeente met meer dan d 00.000 inw. -f- 6748 50.000—100.000 1203 20.001—50.000 1482 5.001—20.000 -f 293 5000 en minder 3629 Het merkwaardige verschijnsel dat de gemeenten van 5 tot 20.000 inwoners uog een klein winstje aanwijzen doet ver moeden dat bier toevallige omstandig heden toe bijdroegen misschien maar 't is een vermoeden dat 'wij niet kunnen controleeren droeg hiertoe bij de vestiging der mijnkolouies in de kleine gemeenten van Zuid-Limburg. Maar overigens is het algemeene ver- scbijusel duidelijk alleen de allergrootste steden winnen. Zelfs verliezen die van 50 tot 100.000 inwoners in verhouding nog meer dan de plattelands gemeenten. Van de 31 gemeenten boven de 20.000 inwoners bad in achttien meer vertrek dau vestiging plaats, (nl. in Ame'sfoort, Arnhem, Breda, Delft, Dor drecht. Eramen, Gouda, Groningen, 'sHer- togenbosch, Hilversum, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Schiedam. Utrecht, Viaardingen Vlissingen en Zwolle.) Een dier gemeenten, Utrecht, 'behoort zelfs tot die van meer dan 100.000 in woners, en toch zag het 238 personen meer vertrekken dan er zich vestigden. En van de andere drie gemeenten van do rubriek van meer dan 100.000 in- 4.65 3.13 2.29 0.16 2.02 woners kan Amsterdam slechts bogen op bet geringe cijfer van 382 meor komenden dan gaanden. De twee groote slokoppen waren Rotterdam met een meerder toevloed van 3650 personen boven vertrek, en 'sGravenhage met een dergelijk cij' fer van 3117. Dat is dus ten 1e de stad met de zich steeds uitbreidende havenbeweging, die aldoor meer arbeiders noodig beeft, of althans lokt, en ten 2° de stad van de renteniers en gepensionneerden. Daaruit blijkt tevens bet onhoudbare vau de zeer oppervlakkige bewering van bet socialistisch orgaan in ons gewest, dat het vertrek uit Zeeland heel gemak kelijk meende te kunnen verklaren uit de lage loonen. Natuurlijk speelt de loonkwestie een rol. Maar zij is slecbts één van een groot aantal factoren, die dit verschijnsel doen ontstaan. Alleen reeds bet feit dat het wegtrekken uit de steden van 20100.000 inwoners in verhouding grooter is dan uit de kleinere plattelandsgemeenten met hun lage loonen vau de landarbeiders, toont dit reeds voldoende aan. De toevloed naar Den Haag heeft bovendien niets met de loonkwestie te maken. En of zij die naar Rotterdam verhuisden, daar het nu zooveel beter hebben dan in de kleinere gemeenten, gelet op het veel duurdere leven, is ook nog zeer betwijfelbaar. Men heeft bier eenvoudig te doen met het over de heele wereld merkbare ver schijnsel van den trek naar de groote bevolkingscentra. In ons kleine land zijn we gewend alle steden boven de 50 000 inwoners tot de groote te rekenen. Eu daarom treft het ons nu als iets bijzonders dat ook die verliezen In het buitenland zon men daarom echter lachen. Het is een alge meen verschijnsel, en juist omdat men in onze omgeving vaak allerlei bijzondere redenen voor vertrek hoort aanvoeren, mag ook wel eens de aandacht op dat algemeene gevestigd worden. Het is echter jammer dat Zeeland er zoo'n groot aandeel in heeft. Hoeveel neringdoenden kunnen leven van de ruim 2000 welke we nu reeds eenige jaren achtereen verliezen Back to the country Terug naar het land, is een politieke lens in Enge land. Het is echter gemakkelijker gezegd, dan verkregen. Binnenland. VRIJZ. DEMOCR. BOND. De tweede dag van de te Amsterdam gehouden algemeene vergadering van den Vrijz. Dem Bond was voor een groot deel gewijd aan het rapport der commis sie voor den rechtstoestand van ambtena ren, en aan door liaai- opgestelde uit voerige vragenlijst. Het onderwerp werd ingeleid door een rede van mr. E. Fok ker, en verschillende sprekers voerden er over het woord. Maar een beslissing over de vraagpunten werd nog niet genomen. Do hoofdpunten zullen ter behandeling aan de afdeelingen worden voorgelegd. Het hoofdbestuur aanvaardde voorts de door de afd. Zaandam voorgestelde op dracht om een commissie te benoemen die heeft te onderzoeken welke wijziging van art. 21 der Lager onderwijswet (hoof- denkweslie) de meest gewenschle is Aan .het slot bracht de vergadering een geestdriftige ovatie aan den aftredenden voorzitter, den heer Herman Snijders. De heer Bos herinnerde er aan dat hij twaalf jaar lid van het hoofdbestuur en de vader van den Bond was. Mevr. Mansfeldbood namens de vrouwelijke leden van den Bond bloemen aan mevr. Snijders aan. Is de heer Snijders de vader van de partij genoemd, zij is de partij-moeder, zonder wier medewerking Herman Snij ders niet voor den Bond kon geweest zijn wal hij nu voor haar was. Dit Stad en Frofincie. Uit Middelburg. We ontvingen een ingezonden stuk van een schipper die zich beklaagde over de groote moeilijkheid voor hem en zijn vakgenooten om te M i d d e 1 b u r g drink water te krijgen. De automaat op de Los- kade is reeds geruimen tijd afgesloten, en bijzondere levering geschiedt slechts voor minstens een kubieken meter A f 1 een hoeveelheid die veel schippers niet kunnen bergen. Naar aanleiding van dit schrijven heb ben we informaties ingewonnen en ver namen toen dat de automaat afgesloten moest worden omdat zij bijna dagelijks werd stuk gemaakt door straatjongens. Men deelde ons echter tevens mee, dal een nieuwe regeling in voorbereiding is, en dal binnen zeer korten tijd de schip pers zich weer zonder veel moeite en kosten van drinkwater zullen kunnen voorzien We meenen daarom in plaats van de opneming van dal stuk met deze meedeeling te kunnen volstaan Ingezonden Medcdeelïngen. Vergeet niet de aankomst van de Wereld Circus HERMANN ALTHOFF te gaan zien op Woensdag morgen 8 uur. Duizenden toeschouwers woonden in verschillende plaatsen van Holland de aankomst van den extra trein bij. Op de gasfabriek alhier is voor de stokers Zondagsrust ingevoerd Des Zondags wordt van 7 uur des morgens tot 7 uur des avonds geen gas bijgemaakt. Gezorgd wordt dal voor dien tijd gas vol doende in voorraad is, hetgeen met het oog op den stilstand van fabrieken enz. zéér wel mogelijk is. Gistermiddag om twaalf uur maakte hel arbeiders muzf kgezelschap „Excel sior" een muzikale wandeling door de stad. Het korps vertrok van „de Vooruit in de Nieuwstraat en verder ging bet door Lange- en Korte Delft, Dam, Rotler- damsche Kade, Nederstraat ,in welke straat geen muziek werd gemaakt uit pië teit jegens een familie, die een dezer dagen een droevig verlies leed, Bree- straat, Brakslraat, Singefstraat, Koepoort- straat, Zuidsingel,, Bree, Wagenaarstraat, Hofplein, Noordstraat, Markt, Langeviele, Lange Geeve, Kalvermarkt, Koestraat, Var- kensmarlct, Hoogstraat, Nieuwe Haven en Kaden naai' de Nieuwstraat terug, waar te een uur „de Vooruit" weaer werd be reikt. De Spanjaardstraaf, eerst iu de route opgenomen, werd vermeden, omdat al daar een ernstige zieke woont. Gedurende den geheeleu weg liet het korps vroolijke marschen hooren en was het vergezeld van veel belangstellenden, terwijl het ook bij het doortrekken der straten veel bekijks had. Het is nacht, in de stad is alles rustig, slechts diegenen, die gewoon zijn Zaterdagsavonds lang op te blijven, heb ben hun bed nog niet opgezocht, maar hij de meesten onzer stadgenooten is alles in rust. Zoo ook bij een der bewoner^ van een der hoofdstraten, maar plotseling wordt men opgeschrikt door leven in den tuin, juist als of iemand over dei schuiling klimt, fluks de politie gewaar schuwd, en natuurlijk is de heilige Her mandad onmiddellijk op haar post en be treedt zonder aarzelen den tuin om den ongewenschten gast te verwijderen, een, eleclnsche zaklantaarn komt er bij te pas, men zoekt in het gras, onder struiken tot plotseling de twee - ja schrik niet lezers er waren twee inbrekers opspringen en met een sprong weder op de schutting en .spoedig aan de (andere zijde verdwenen waren, zonder dal het gelukte hen te grij pen, herkend waren zij echter wel, het warén tweegroote ratten. De politie zonder arrestanten af, de bewoners weer ter ruste. En dit gebeurde in den nacht van 23 op 24 Mei in onze goede stad Middelburg. In den naelit van Zaterdag op Zon dag constateerde een agent van politie in de Korte Noordslraat een sterke brand lucht. Een onderzoek wees uil dat, men bij den bakker de Wolf bosschen hout op den oven te drogen had gelegd, welke vlam hadden gevat. Met een paar emmers water werden zij gebluscht. - Gisteren middag kwam een. reizend koopman zekere V., ongevraagd in den winkel van de firma P. aan den Langen Burg binnen, een geroepen agent van po litie nam den man mede naar het stad huis, waar hij zich uiterst brutaal aanstel de, op de waag wal hij in den winkel, moest doen, verkoos hij geen inlichtin gen te geven, waarop hij tijdelijk in be waring werd gesteld. De man had vergun ning om hier een paar dagen te venten. Begrijpelijk is het zeker dat deze vergun ning direct werd ingetrokken Gisterenavond is alhier weder om een rijwiel ontvreemd, ten nadeele van W. G., die dit eenige oogenblikken voor een café had geplaatst. Naar men ons meedeelt blijkt de be langstelling voor de door de firma den Boer voorgenomen uitgaaf van een herin- neringsalbum aan het feest van 5 Mei jl. vooralsnog te gering om lot die uitgaaf le besluiten. Komt hierin geen verande ring dan. zal de firma genoodzaakt zijn haar plan te laten varen, iels wat zeker in menig opzicht te betreuren zou zijn Zooals wij reeds gemeld hebben komt het circus Hermann Althoff Woens dagmorgen alhier aan Om 5 uur ver trekt die extratrein uit Breda en men hoopt reeds om 8 uur hier te zijn. Het opzetten van de tent geschiedt zoosnel,! dat *s avonds reeds dc eerste voorstelling wordt gegeven. Naar wij vernemen is de tent dusdanig ingericht, dal alle bezoekers een goed overzicht htebben. De verplichting om een programma te koopen bestaal bij dit circus niet, terwijl voor houders van vrijkaarten genummerde plaatsen wor den gereserveerd, zoodat zij niet aan onaangenaamheden bloot zullen staan, Tn de Vrijdag ƒ.1. gehouden verga dering van ingelanden van den Vliete- polder werd als gezworen herbenoemd dc heer Ab. W Geluk. Dc Rïppolder zal overgaan tot verhar ding van den dijk tusschen de polders Maria en Anna Friso, bij de hofstede van G. Janse. De Thoornpolder besloot tot den aan leg, in 1915, van een grindbaan op den Molenweg, het Groene wegje en den dwarsweg van daar naar den grindweg op den dijk van den Vlietepolcler. Uit Schonwen-D ui vel and. Tot gemeente-ontvanger le EIle- rn eet is benoemd de heer A Hubregtse, brievengaarder Naar men ons uit Rcncsse meldt bestaat de voordracht voor gezworen in den polder den Oosloreii Ban van Schou wen uit de heeren: N. G. Fasol, C. J Koo- man, 'beiden te Renesse en J W. Goemans le Noordwelle. Uit Tholen Te Oud Vossemeer zijn in de laatste jaren voor dc verzwaring en verhooging van de zeedijken van de schorren zeker 60 5 70 duizend M° grond geroofd; een doelmatige bewerking en be handeling dier aanwassen in de Een dracht veroorzaken dat ze weer zeer snel zooals die bij vroeger hier geweest zijnde aangroeien en doen verwachten, dat ze circus wel het geval is geweest. weer spoedig de oude hoogte zullen Uit Walcheren. Aan het te Souburg le houden festival op 17 Juni a. ter gelegenheid van het 25-jar:g bestaan der zangvereeniging „Uitsp. door fnsp aldaar, zullen deelne men 11 zanggezeJschappen. Het feest zal worden opgeluisterd door het muziek korps uit Rittliem, dat des avonds ook concerten zal geven op Oost- en op West- Souburg. Uit Z u i d-B e v e 1 a n d. Hedenmorgen heeft hef personeel van de automobiel- en rijwielzaak dei- firma Domimcus en Lindenbergh te Goes den arbeid neergelegd wegens het niet inwilligen van den eïsch van het per soneel om een vrijen Zaterdagmiddag te schenken, nl. aan één van het personeel voor de garage en uit de rijwielwerkplaats Waai' voor de garage per week 9 uur meer arbeid gevorderd werd, dan voor heen, wensehfe het personeel ter tege moetkoming een vrijen Zaterdagmiddag voor één persoon en de werklieden in de afdeeling voor rijwielen, aan wie echter geen langeren arbeidsduur was opgelegd, wenschten nu ook dat een hunner om de 3 weken een vrijen Zaterdagmiddag be kwam. - In de Vrijdag gehouden raadszit ting van Ho ede kens kerke, waarin alle leden tegenwoordig waren en die hoofdzakelijk gewijd was aan de wijziging der gemeente-begrooting 1914 werd een oorstei van wethouder Verneek om de jaarwedde van den gemeenle-veldwacli- ter met ingang van 1 Januari j.l. mei f 100 te verhoogen verworpen met 2 te gen 3 stemmen en 2 onthoudingen van stemming. Voorsteller was van meening, dat het niet aanging een veldwachter die een jaarwedde van f 550 geniet, maar even tjes f 110 voor pensioensbijdragen gedu rende 10 achtereenvolgende jaren te doen betalen. Dc meerderheid dacht er blijkbaar an ders over. terwijl zelfs één der vroede vaderen de positie van den veldwachter nog zoo onaardig niet vond, nu hij maar één kind meer thuis had. Over de overige gemeente-ambtenaren werd verder geen discussie gevoerd, zoo dat liier een toestand als nu ïs geschapen, waarbij de ambtenaren van de gemeente voor hun pensioen en voor hunne wedu wen en weezen een bijdrage hebben te betalen varieerendc tusschen een vijfde en een negende van hunne jaarwedden. Door het hoofdbestuur der Schippers- vereeniging „Schuttevaer" is aan de be voegde autoriteit een adres gericht met het verzoek zoo mogelijk in de sluizen te Hans weert een voldoend aantai verhaalpotten of pennen le doen aan brengen, (Sch.) Uit Noord-Beveland. - Te Wissenkerkc is Zondag j.l overleden de heer Jac. de Jooff Tliz., lid van den raad dier gemeente. In 't begin dezer maand vertrok het raadslid J. M Mareusse naar elders, zoodat eerlang in beide vacatures moet worden voorzien. terugkrijgen. Uit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D. Vrijdagavond werd in het gymnastiek lokaal der hoogere burgerschool le Neu zen door den heer Balfort, inspecteur in de tweede afdeeling voor de lichame lijke opvoeding, eene lezing gehouden over de lichamelijke opvoeding, waarbij hij wees op Engeland, waar de lichame lijke .opvoeding op zoo'n hoogen trap slaat, en op de positie die deze natie in de wereld heeft weten te veroveren. Hij deelde ten slotte mede welke maat regelen thans door de regeering reeds zijn genomen, om de lichamelijke op voeding der jongelieden te bevorderen, hoe voor onderwijzers die in het bezit zijn der akte vrije- en orde-oefeningen der gymnastiek de gelegenheid is open gesteld tot het behalen van een diploma, om op te treden als leider van open luchtspelen, voor jongelieden tot den leef tijd van 20 jaar en onder welke voor waarden zij daarvoor een belooning kun nen erlangen Hij deelde ook mede dat de heer Duizendstra, leeraar in de gym nastiek aan de hoogere burgerschool te Neuzen bereid was een cursus te hou den voor hel behalen van voornoemd diploma. De vergadering, die geleid werd door den burgemeester, werd bijgewoond door raadsleden, leden der schoolcommissie, directeur en leeraren van de hoogere bur gerschool en verschillende hoofden van scholen en onderwijzers Bij de gelegenheid tot het stellen van vragen werd door den hoer De Groot, hoofd van school C, in het verband der rede gewezen op het ontbreken van een gymnastieklokaal bij dc openbare scholen, waardoor daaraan meestal geen gelegen heid bestaat tot het geven van vrije- en orde-oefeningen, in verband met jaar getijde of weersgesteldheid Hij meende dat die oefeningen zeer ten goede zouden den werken, om voor te bereiden het door den heer Balforl besproken onder wijs aan jonge lieden Hij verzocht den burgemeester de gelegenheid voor het geregeld geven van de vrije- en orde-oefe ningen door hel beschikbaar stellen van een lokaal, voor de hoogste klassen zoo mogelijk onder geheel bevoegde leiding, te willen bevorderen. De burgemeester verklaarde, voor zoo- .ver het van hem afhangt, aan dal denk beeld steun te willen verleenen. In de Vrijdag te Axel gehouden raadsvergadering werd het college van B. en W. gemachtigd inlichtingen om trent een politie-liond in le winnen, ten einde een volgende vergadering met een voorstel tot aanschaffing van een politie hond te komen. Uit Zeeuwse h-V laanderen W. D. Den nieuwbenoemden opzichter bij den Rijkswaterstaat. A. Leenhouts Jz. te Schoondijke, is met 1 Juni as. den Hoek van Holland als standplaats aan wezen. - Het bestuur van de Kon. Kantwerk school „Koningfn Sophie der Nederlan den" te Sluis besloot onlangs bij ge legenheid van het bezoek vanhet Deen-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1914 | | pagina 1