MIDDELBIKCrSCHE CBEBA1T.
Vrijdag
8 Mei.
Uit Stad eii Provincie
Nr. los
157*
1914
Deze courant verichijnt dsgelijki, met uitzondering vam Zon- en Feeitdagea.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg all voor alle plaatsen ia Nederload fraaco pp. 11.25.
Afzonderlijke nummer» koiten 5 cent.
Advertentiün bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Proipectuisen daarvan zijn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiün voor het eerstvolgende nummer moeten des middag» vóór éën uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiün 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50elke regel me»r
20 cent. Beclame» 40 cent per regeL Groote letter» naar de plaat», die zij innemen.^
Tot de plaatsing van advertentiün en reclames, niet afkomitig uit Zealand, betreffend#
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentic-Bureai
A. DE LA 1AB Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
De naamiooze vennootschappen
en de gemeentekas.
De naamiooze vennootschappen weten
nu dat de Tweede Ivamer zich verecnigd
heeft met het artilcei der inkomstenbe
lasting, dat iuplaals van de 2i/g pet. be
drijfsbelasting, die nu vau hun uitkeerin-
gen geheven wordt zonder de tijdelijke
opcenten een bedrag van 5 pet. zal
heffen, waarhij dan die opcenten ver
vallen.
Maar ze weten ook dat hun nog meer
te wachten slaat, nl. een heffing door
het Rijk van opcenten op die belasting,
waarvan het bedrag zal worden uitge
keerd aan de betrokken gemeenten.
Het kan echter nog een poosje duren t
1 Minister Berlling heeft Woensdag in
de Kamer zijn reeds vroeger geuite mee
ning, dat het betreffende wetsontwerp
slechts behandeld lean worden tezamen
met dat lot wijziging der Gemeentewet,
toegelicht met verwijzing naar het artikel
in laatstgenoemd ontwerp, dat betrekking
heeft op een zakelijke gemeentebelasting
op het bedrijf.
Ter goed begrip van deze kwestie moe
ten we eenige jaren teruggaan. Want wat
hier besproken wordt is oude geschie
denis.
De meeste lezers zullen misschien niet
eens meer weten dat er nog steeds een
wetsvoorstel aanhangig is ter verbetering
der gemeente-financiën. Dit bereikte de
de Kamer reeds ruim vijf jaren geleden.
Het is zelfs onderzocht door (een commis
sie van voorbereiding, maai* daarna bleef
het rusten. Het kreeg ieder jaar ordelijk
een nieuw nummer in de „Bijlagen",
maar dat was alles wat er mee gebeurde.
De sociale wetten vroegen alle aandacht
en werkkracht. De geldnood der gemeen
ten, door iedereen als ernstig erkend,
moest nog maar zoo blijven.
Totdat het vorig jaar, half Juli, dus
nadat de verkiezingen reeds hadden be
slist, door de reeds demissionaire regee
ring een wetsontwerp werd ingediend
dat één onderdeel der kwestie behand|el-
de. De Kamer heeft niet eens 'kennis
geving van de indiening kunnen krijgen.
Maar het was er, het nieuwe ministerie
trok het niet in, en bijgevolg bleef het
er, en bij de behandeling van de boven
bedoelde dividendbelasting kwam het ter
sprake.
Wat in dat wetsontwerp voorgesteld
werd, bedoelt de gelegenheid voor d,e
gemeenten te openen om ook een belas
ting naar het inkomen te ontvangen van
binnen het gemeenlegebied gevestigde of
werkzame rechtspersonen, dus naam
iooze vennootschappen e d.
Het denkbeeld is niet nieuw. Hel werd
o. a. uitvoerig besproken in het in 1907
verschenen rapport der Staatscommissie
voor de Gemeentefinanciën, en werd ook
geregeld in het op dat rapport berustend
wetsontwerp, dat nu reeds vijf jaar lang
op afdoening wacht.
Maar er was een groote moeilijkheid
gerezen legen de toen ontworpen rege
ling, nl. om voor bedrijven, die (in meer
dan één gemeente hun arbeidsveld heb
ben, te berekenen hoeveel winst in ieder
.dier gemeenten gemaakt wordt, terwijl
bovendien bij het verschil in heffingsper
cent door de verschillende gemeenten
het groote gevaar bestond, dat de bedrij
ven zich zouden verplaatsen naar de ge
meenten waai* ze het minst of Sn 't geheel
niets zouden behoeven le betalen
Dat had reeds in de Memorie van Toe
lichting van het voorstel de vraag doen
opperen, of de heffing dier belasting
door hel rijk voor alle gemeenten kon
geschieden, en de vorige regeering heeft
die zaak opnieuw onderzocht.
Hel resultaat daarvan was ecu afzon
derlijk wetsvoorstel, het hierboven ge
noemde van Juli jl waarin al hetgeen
op rechtspersonen betrekking had uit dat
ontwerp tol wijziging der Gemeentewet
werd samengevat
De oplossing die daarin wordt aan de
hand gedaan, heeft zeer veel praclische
voordcelen. Zij kwam hierop neer, dat
het Rijk op de bedrijfsbelasting op de
naamiooze vennootschappen opcenten zou
beffen ten behoeve der gemeenten, en
dal het dat bedrag dan aau de gemeenten
zou uitkceren in verhouding naar de in
iedere gemeente door de naamiooze ven
nootschappen uitbetaalde Ioonen. Het aan
tal dier opcenten was zoo gekozen, dat
zij neerkwamen op een percentage van
4 pet. nl. 160 opcenten op een belasting
van 2i/o percent.
Om echter tegemoet te komen aan het
bezwaar dat dan ook gemeenten die deze
heffing geenszins behoeven, daarvan zou
den profiteered, werd bepaald, dat het
Rijk voor Alle gemeenten 100 opcenten
zou heffen, en dat dc 60 opcenten daar
boven slechts voor die gemeenten zou
den geheven worden, die dat verlangen,
en die daarbij dan nog aan zekere gren
zen gebonden zoutten zijn.
Zoo luidde het wetsontwerp dat door
zijn ongelogen tijdstip van indiening bijna
onopgemerkt bleef. De huidige regeering
heeft het gehandhaafd, maar natuurlijk
zal er een wijziging in moeten komen, nl.
in hel bedrag der opcenten, wil men
hetzelfde resultaat bereiken, daar de basis
basis nu niet 2y2 pet is maar 5 pet. Ze
zullen op de helft moeten worden ge
bracht, dus op 50 voor alle, en op 80
voor de gemeenten die het wenschen.
En nu rijst van zelf de vraag of die
regeling voor de naamiooze vennootschap
pen le bezwarend zou worden.
We meenen van niet.
Ten eerste mag een billijkheidsmolïef
gelden. Thans kan de gemeenteraad
slechts „natuurlijke" personen treffen, die
in liet gemeenlegebied hun hoofdverblijf
hebben, en dim de zg forenzen voor
een derde van hun inkomen. Maar de
inaamlooze vennootschappen blijven ge
heel vrij. En toch profiteeren zij zeker
niet minder van hetgeen de gemeente
verplicht is te doen dan de natuurlijke
personen, ja zelfs kosten zij de gemeen
ten vaak belangrijke uitgaven zonder dat
daartegenover baten staan.
„In een fabrieksplaats", zoo schreef de
Staatscommissie van 1907 in haar Irap-
port, „zullen de kosten van onderwijs,
met name van het ambaclilsonderwijs, de
politie, de armenzorg, de brandweer,
belangrijker zijn, dan in een gemeente,
waar weinig nijverheidsondernemingen
gevestigd zijn; en wèl ingerichte ge
meentediensten werpen, zoo niet onmid
dellijk, althans indirect, voor het bedrijf
voordeel af, waarvoor de gemeenten on
der de bestaande wetgeving geen aan
spraak op eenige vergoeding heeft.
„Men zegge niet dat de winsten ,uit
het bedrijf in de inkomstenbelasting (ge
meentelijke Red. M. CL) bijdragen.
Daargelaten dat zij dit slechts doen, voor
zoover de winsten ten goede komen aan
personen, die in de gemeente verblijf
hebben, is deze heffing geen vergoeding
voor de bijzondere voordeelen, die het
bedrijf van de gemeentezorg ontvangt,
roor de lasten die het voor de gemeente
meebrengt."
Dit laatste argument is een afdoende
weerlegging van het betoog dat er een
dubbele belasting zou worden geheven.
En ten tweede dient gelet te worden
op den aard der lieïïing De belasting ge-
heven van het dividend der naamiooze
vennootschappen, hangt geheel af van de
gemaakte winst. Is er geen winst, dan is
er geen uilkeering en dus geen belasting.
En hij een kleine winst is ide belasting ook
gering Dc druk op het bedrijf zelf is dus
niet zoo zwaar, dat daarvan moeilijkheden
•oor de vennootschappen te wachten zou
den zijn.
Minister Berlling schreef in zijn Me
morie van Antwoord dat naai* zijn mee
ning, ook al werd de heffing 'ten behoeve
van de uitkeering van naaml. vennoot-
pen door de heffing ten behoeve van de
gemeenten in totaal op 73/2 h 9 pGt. ge
bracht, daardoor de vennootschappen
toch niet geacht zouden kunnen worden
te zwaar te worden belast.
Men heeft ook kunnen hooven dat de
belasting de vorming van naamiooze ven
nootschappen zou belemmeren. Wc ge-
looven er niets van In sommige andere
landen gelden nog veel zwaarder belas
tingen, en daar bloeien die instellingen
even welig op als hier
Het wil er bij ons niet in dat er eenige
onrechtvaardigheid mee zou gepleegd
worden.
Is nu echter de vraag wanneer deze
regeling in het Staatsblad zal komen.
Dal de regeering met de behandeling
van dit onderdeel wil wachten tot ook hel
geheele voorstel tot wijziging der Ge
meentewet wordt behandeld, voorspelt
weinig spoed, want er is nog zooveel aan
hangig dat eerst af moet.
Maar wie weetl
Uit Middelburg.
Het nafeesten van het 5 Meifeest is
nog niet van de lucht, hedenavond kun
nen de muziekliefhebbers hun hart weer
ophalen, daar nu'-het Chr. gezelschap
.Middelburgs Harmonie" verschillende
serenades gaat bréngen.
- De firma den Boer alhier js
voornemens om, hij voldoend gebleken
belangstelling een herinneringsalbum aan
de 5 Mei-feesten uit le geven. In hoofd
zaak zal dit een plaatwerk worden, waar
in gestreefd zal worden een zoo volledig
mogelijk beeld vaii den optocht enz. le
verkrijgen. Hiertoe zullen nieL alleen de
eigen foto's der firma, waarvan de brief
kaarten slechts een onderdeel uilmaken,
dienst doen, doch -zal ook van het werk
van andere fotografen gebruik worden
gemaakt. Zoo heeft de firma zich dl
van hel reproductierecht van eenige zeer
fraaie foto's van eén Amsterdamsclvm fo
tograaf verzekerd.
Een korte beschrijving der feesten en
pen lijst der 'deelnëmers zullen "mede wor
den opgenomen.
Dc inteekening op dit album zal spoe
dig worden opengesteld.
Het gebeurde na de zitting der
rechtbank. Aan het loket 3e klasse van
het station vraagt een reiziger om een
kaartje naar Goes. „Moet je een retour
hebben", vraagt de dienstdoende ambte
naar. Neen ik, is 't antwoord, ik zijn
vanmorgen pas van Goes gekomen.
„Maar waarom nam je dan toen geen
kaartje?" „Ja, ik dacht zij zouden me
wel houden, mam* ik zijn vrijgespro
ken!"" Tableau.
- Van den ui'gever R. M. Smits al
hier ontvingen wij den zomerdienst van
de "Wfalchers'che Zakgids, welk handig
en betrouwbaar boekske thans weer is
vermeerderd met de dienstregeling van
de tram Bergen op Zoom—Tholen. Als
alle jaren zal deze gids ook wel weder
zijn weg vinden.
Uit Walcheren.
Woensdagmiddag kwamen twee
vrouwen op een hofstede te St. Lau
rens en vroegen aan de boerin, die
alleen in huis was om eieren te koopen.
Nadat zij er een paar gekocht en be
taald hadden en onderwijl zich zeer ver
trouwelijk voordeden, vroegen zij om gul
dens te wisselen van een bepaald jaar
tal, waarvoor zij f 1 10 wilden geven. Een
van hen volgde de boerin, die om haar
geld ging, en 't gevolg was, dat zij na
het vertrek der beide vrouwen f 21 miste.
Deze waren naar een andere hofstede
waar zij echter hun slag niet
konden slaan.
Op ,'een derde boerderij ging het
echter beter, want toen zij zouden ver
trekken miste de boerin daar f lo. In
middels was echter haar man thuis ge
komen, diede beide vrouwen zoolang
op zijn erf hield, todat een buurman
de gemeenteveldwachter gehaald had, die
de beide vrouwen aan de politie le Mid
delburg overleverde.
Men schrijft ons uit Wiestka-
pclle:
Het maakt een prettigen indruk de
beplante voortuintjes in onze straten.
Niet alleen in de beide hoofdstraten,
doch ook in de buitenwijken beijvert
men zich de tuintjes voor de woningen
binnen de „glinden" zoo smaakvol mo
gelijk aan te leggen. 'I Schijnt wel, dat
een ieder zijn best doel, om op den
31 sten Augustus op zijn voordceligsl uit
te komen.
Ongetwijfeld valt op dien dag de jury
een zware taak le wachten.
De burgemeester heeft bekend ge
maakt, dat de prijzen voor den wedstrijd
in het versieren van voortuintjes als
volgt zijn vastgesteld:
le prijs f 20 met een zilveren medaille,
aangeboden door den heer Commissaris
der Koningin:
2e prijs f 17.50 met een zilveren me
daille, aangeboden door den burgemees
ter van Westkapelle
3e prijs f 15) 4e prijs f 12.50; 5e
prijs f 10; 6e prijs f 8; 7e prijs f
prijs f6; 9e prijs f 5; 10e prijs f 4; 11e
pi-ijs f3; 12e prijs f 2,
De volgende bijdragen zijn hiervoor ter
beschikking gesteld
f 25 door den A. N W. B. Toeristen
bond van Nederland
f 25 door de Nederl. Automobielclub;
f 25 door den Ambachtsheer van West
kapelle, mede namens de baronesse
douar. Van Doorn van Westkapelle;
f lOALoor de vereeniging „Nehalennia"
f 5 door de Ver. tot bevordering van
vreemdelingenverkeer op Walcheren.
Uit Zuid-Beveland.
Men schrijft ons uit Goes:
Er staal in ons anders vreedzaam
stadje, waar kabaal maken vraag
hel de klabakkeu maar, die zelfs klagen
over de slapte in zaken zoo goed als
niet voorkomt, thans een revolutie ge
boren te worden en wel naar aanleiding
van het Middelburgsch onafhankelijks-
feest op den jongslen Mei-Dinsdag.
Een groep neringdoenden alhier moe
ten dc warme hoofden bij elkaar gesto
ken hebben en zinnen op een „coup
d'état". waarbij die van Napoleon I uit
het einde der 18e eeuw in het niet zal
zinken.
Er wordt op geheime plaatsen gecom
plotteerd waai* heeft de politie nog iniet
kunnen opsporen om een aanslag te
beramen op Middelburg, welker bewo
ners zich hebben durven verstouten om
op den Goeschen Mei-Dinsdag een feest
te geven, welke dag sinds onheuglijke tij
den bij wijze van privelegie was toege
kend ik zal eens naslaan of dit soms
is geschonken door Jacoba van Beieren
uitsluitend aan Goes
En nu hebben de Middelburgers
echt revolulionnair met dit prive
legie gedaan als de Franschen vóór 100
jaar met onze staatspapieren, zij hebben
het als scheurpapier behandeld.
Tegenover deze gewelddaad zal nu een
andere gewelddaad geplaatst worden. De
Goesenaars onder aanvoering van een
neringdoende, wiens naam nog diep ge
heim gehouden wordt, zullen uw stad,
0 Middelburgers, in een onbewaakt
oogenblik komen overvallen, om de hui
zen van de leden der feestcommissie
een brute kracht- en felle, vuur
proef te doen ondergaan en meteen op
de bewoners wraak te nemen.
Het schreit ten hemel, dat Mei-Dins
dag deze Middelburgsche bende een
roofriddersbende zich van het geld, dat
aan de Goesche neringdoenden recht
matig toekwam, hebben meester gemaakt
Dit eischt wraak!
Zoo kookt het bloed van deze anders
hoogst minzame winkeliers
Ik heb gemeend door middel van uw
Middelburgers te moeten aankondigen
wat hun le wachten staat, als de gewa
pende stedelijke en militaire macht hel
niet weet te keeren. Het is nog beter een
onheil te voorkomen, daarom lean wel
licht van hooger hand een wenk gege
ven worden om op de stad Goes als
suspect van revolutionnaire plannenma
kerij bijzonderlijk te letten
Uit Noord-Beveland.
Bij beschikking van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel van
4 Mei 1914 is lol lusschenpersoon voor
de invaliditeitswet voor de gemeente, C o-
1 ij n s p 1 a a l benoemd de heer C Schriel*,
in de plaats van den heer J. Heijstelc
wiens aanstelling wegens ziekte is inge-
trokken.
Uit Tholen.
Te Tholen is een kies vereeniging
opgericht, die zich aansluiten zal bij de
Liberale Unie. De beslaande. vrijzinnige
kiesvereeniging is ontbonden.
In de Dinsdag gehouden raadsver
gadering van Poortvliet werd in be
handeling genomen een rapport van den
heer Eijsbouts klokkenfabrikant te Asten,
omtrent hel door hem ingesteld onder
zoek betreffende het scheuren der toren
klok, Uit het rapport blijkt dat een begin
van scheur onder in de rand reeds oud
bleek te zijn, doch dat liet onmogelijk
te verklaren is wat van invloed is ge
weest op het verder gaan dier scheur.
Het komt wel vaak voor dat klokken
scheuren zonder dat daarvan eenige re
den aan te geven is. Hoewel de klok
welke dagteekenl van 1709 gerepa
reerd kan worden, acht genoemde des
kundige de beste oplossing haar te doen
vergieten Men krijgt dan weder een
prachtige nieuwe klok van hetzelfde me
iaal en dezellde grootte n.l met een mid
dellijn van 1.20 Meter en een zwaarte
van ongeveer 1000 K.G.
Met algemeenc stemmen werd besloten
over le gaan lol hel omgieten der klok
en dit op te dragen aan voornoemde
firma.
Tevens werd op voorstel van B. en
W. met algemeene stemmen besloten van
genoemde firma aan te schaffen een
nieuw toren uurwerk met fwee wijzer-
borden voorzien van uur- en minuutwij
zers.
Door een 16-tal jongelieden te Sta-
venisse is onder den naam: „Zang en
Vriendschap" een gemengde zang vereeni
ging opgericht. Als bestuursleden zijn be
noemd de lieeren Van Dienst, Ilart-
hoom, Tazclaar, en de dames Van den
Berge en Van Pulten.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D.
I11 de Donderdag te Neuzen ge
houden raadszitting werd in handen van
B en W gesteld voor het instellen van
een onderzoek en uitbrengen van advies
een adres van den heer J B. Krijgsman,
leeraar aan de II. B. S., betreffende het
inrichten eener handelsavondschool.
Hel schrijven van de commissie tot
voorbereiding van de stichting eener
electrische centrale in Zecuwsch-Vlaan-
deren, om adhacsie le betuigen aan het
verzoek 0111 concessie voor zoodanige cen
trale van de cokes-ovensmaalschapij te
Sluislcil, bij den Minister van Waterstaat
en Ged. Staten ,werd aangenomen voor»
kennisgeving.
Vanwege de spoorwegmaatschappij
Mcchelen—Ter Neuzen is bericht ont
vangen, dat geen schoollrein lean worden
ingelegd en dat het haai* eenvoudiger
voorkomt, de schooluren te regelen naar
de uren van vertrek en aankomst der
treinen.
Naar aanleiding vau een verzoek van
den commies ter secretarie, den heer
A. P. de Vos, om verhooging van jaarwed
de, werd besloten dezen, evenals zulks
bij de gemeentewerklieden is geschied,
een gratificatie te verleenen, overeenko
mende met het bedrag der storting voor
zijn pensioen, nl, f 40 Te voren was ver
worpen een voorstel van B en W. 0111 te
doen vervallen de bepaling dat hel sa
laris van dezen ambtenaar met f 120
's jaars wordt verminderd, in verhand
met zijne aanstelling als ambtenaar van
den burgerlijken stand.
Besloten werd B. en W. te machtigen
tot hel aanleggen van een wandelpad
over den dijk van de gemeentehaven of
naar de aanlegplaats der prov boot.
Naar aanleiding van een adres van
bewoners van Sluiskil werd besloten ook
aldaar evenals in de kom der gemeente
de pneumatische beerruïming in te voe
ren. De machine zal op gezette dagen
naar die buurt worden gezonden en een
schuit voor berging van den beer zal
moeten worden aangeschaft.
Aan den heer C. I. Bakker werd tegen
11 Juli eervol ontslag verleend als on
derwijzer te Sluiskil.
Goedgekeurd werd een aanvulling der
oorwaarden voor de uitgiile van ge
meentegronden in erfpacht, ter verzeke
ring van de rechten van uitweg over an
dere perceelen
Een verzoek van L J Lansen, om af
wijking van art. 10 der bouwverordening
werd afgewezen, omdat deze met een
kleine verandering in het bouwplan aan
den eisch geheel kan voldoen, terwijl
werd afgewezen een verzoek van A. de
Ridder om de rooilijn voor het bouwen
aan den prov. weg nabij Driewegen aan
te wijzen volgens het door hem over
gelegde plan. Overeenkomstig een schrij
ven van Ged. Staten werd die rooilijn be
paald op 7 50 M. uit de as van den weg.
Tol lid der commissie van toezicht op
hel lager en van op het middelbaar on
derwijs werd benoemd de heer A. Sprui-
tenburg arts
De heer A., boekhouder aan de
meelfabriek te Sas van Gent had gis
teren het ongeluk te struikelen overeen
sLoep Hij viel, met het ongelukkige ge
volg dal hij een been bralt.
—Door dokter Cammaert van Ilontenisse
is. in hel Calheehismuslokaal te Bosch-
kapelle èenc voordracht gehouden
over zuigelingen- en kindervoeding.
Circa 150 gehuwden en andere meis
jes waren tegenwoordig en luisterden met
aandacht naar den spreker, die ruim
een uur lang zijn auditorium wist te
boeien.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 29 April tot en met
5 Mei kwamen uit Zeelana ter kennis
van den ceutraleu gezondheidsraad 1 ge
val van diphterilis uit Graauw en Lan-
gendam en van roodvonk 1 geval' te Sluis
en 1 geval te Wolphaartsdijk.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepe n te St Kruis* ds. F.
van Santen, candidaat te Leiden.
Warn*