COÏIRAIT,
Donderdag
23 April.
H\9S.
137* Jaargang.
1914
Deze contant verschijnt d a g e 1 ij k i, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
P;riji per kwartaal, zoowel voor Middelburg al* voor alia plaatsen in Nederland franco pp. i
Afzonderlijke nummer* kosten 5 cent
Advertentiön bij abonnement op voordeeligo voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middag» vóór één uur
aan bet bureau bezorgd zijn.
1.25.
Advertentiön A 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
aiie andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50; elke regel mecj
20 cent. Keolamei 40 cent per regel. Groote lettdr» naar de plaats, die zij innemen..
Tot de planning van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betrefiesOi
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd bet Aïgemee* Advertentfe-BurcsE
A. DE LA BAB As., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Inlichtingen over de politie aan
den Gemeenteraad.
Toen in de gistermiddag gehouden ge
meenteraadszitting van Middelburg aan
het slot de heer Onderdijk den voorzitter
een vraag deed betreffende de politie
(n). of't overbodig machtsvertoon der
politie ter gelegenheid van de staking
niet achterwege kan blijven) kreeg hij
van den voorzitter ten antwoord dat
deze als hoofd der politie aan den raad
geen verantwoording schuldig isdat
hij' gaarne bereid is den heer Onderdijk
in een persoonlijk onderhoud inlich
tingen te verschaffen, doch dat deze
zapk niet in den raad thuis behoort
Het mag verwondering wekken, dat
niemand in den raad tegenover deze be
wering in het licht heeft gesteld, dat die
opvatting geheel in strijd is met den
geest der Gemeentewet; dat door de bes
te kenners van ons gemeenterecht be
toogd wordt dat de burgemeester ook in
politie-zaken. wel degelijk desgevraagd in
lichtingen aan den raad heeft te geven
en dat, al moge een toevallige ondui
delijkheid in de gemeentewet aan de
burgemeesters ook een formeel voor
wendsel verschaffen om de inlichtingen
te weigeren, de praktijk in de laatste
jaren schier overal is: dat de burge
meester de gevraagde inlichtingen aan
•den raad geeft.
En dat is ook zoo logisch mogelijk.
„Aan. het hoofd der gemeente staat
©en raad", zegt de Grondwet. En nu zou
pp een belangrijk punt van gemeente
bestuur, n.l. in het handhaven der orde
door de politie (gemeente politie nog
wel) de raad hoegenaamd geen recht
van meespreken hebben, en zou de bur
gemeester „als hoofd der politie" aan
den raad geen verantwoording schuldig
zijnI
Vooropgesteld zij, dat onze Gemeente
wet dien term „als hoofd der politie"
niet kent, en ook nergens speciale bepa
lingen bevat die dan zouden gelden voor
den burgemeester in die. hoedanigheid.
Als men in dergelijke zaken gewoonlijk
zich tof hem wendt „als hoofd der po
litie", dan is het alleen omdat de hand
having der openbare orde bij de wet spe
ciaal tot de taak van den burgemeester
wordt gerekend. Maai- die toewijzing
maakt van den burgemeester niet in dat
opzicht oen ander persoon die niets
meer met den raad te maken heeft.
Die term heeft niets met de zaak te
maken.
De moeilijkheid of liever de toeval
lige leemte zit ergens anders, n 1 in art.
183 der Gemeentewet luidend
„De Burgemeester en Wethouders
zijn wegens het dagetijksch Bestuur pan
den Raad verantwoording schuldig, en
geven te dien aanzien alle de door den
Raad verlangde inlichtingen"
Het zal sommige lezers misschien heel
duidelijk lijken. Maar het is het niet. De
vraag is nl. gerezen of met die eerste
vier woorden „de burgemeester en Wet
houders" slechts het collectief college
van B. en W. wordt aangeduid, dus al
leen geldt voor gezamenlijk genomen
besluiten, dan wel ook voor den burge
meester en de wethouders individueel.
Wie zich op de hoogte wil stellen
van de litteratuur over dit onderwerp
kan er gemakkelijk een middag en avond
mee zoek brengen Maar hij zal toch bij
na overal de opvatting vinden, dat hef
wel degelijk de bedoeling van den wet
gever is geweest, zoowel een individueele
als een collectieve verantwoordelijkheid,
in de wet voor te schrijven, en
dat slechts een ongewild verzuim de
mogelijkheid open laai om uit het wets
artikel te lezen, dat de burgemeester
niet voor zijn eigen daden verantwoorde-
delijk zou zijn.
Voor den vader der Gemeentewet,
Thorbecke, bestond er geen twijfel over
die vraag Bij de Kamerdebatten nam hij
uitdrukkelijk de verantwoordelijkheid
van den burgemeester aan den raad aan;
als vaststaand
En in de memorie van antwoord op
bet afdeelingsverslag heeft hij (bij art.
188) doen uitkomen dat beroep op den
raad tegen de politie-maatregelen door
den burgemeester krachtens dit wets
voorschrift genomen, altijd vrij zal staan.
Hoe zou dat beroep denkbaar zijn zon
der onverantwoordelijkheid van den
ba i-ge mees ter aan den raad? vroeg in
dertijd mr. Van Idsinga in een beschou
wing over dit onderwerp.
Erkend echter dat voor de toepassiug
van de Wet niet beslissend is wat de
schepper erin heeft willen leggen, wil
len we nog een ander oordeel aanha
len, van misschien den hesten deskundige
op dit gebied, prof. mr. J. Oppenheim,
die in „Het Nederlandsch Gemeente
recht" o. a. het volgende schrijft:
„Als ik opkom en opkom met meer
kracht, naarmate bij de burgemeesters
de neiging sterker wordt dit standpunt
af te wijzen voor een wetsuitlegging
die de individueele verantwoordelijk
heid, zoowel van den burgemeester als
van de afzonderlijke wethouders, ia
in de gemeentewet neergelegd, rekent
naast de collectieve van het college, in
zijn geheel, dan voer ik daarvoor in de
eerste plaats het doel waarmee de ver
antwoordelijkheid is ingesteld als be
wijsgrond aan
„Dit doel was ook llier geen ander
dan recht te doen wedervaren aan de
grondwet die den raad stelt aan het
hoofd der gemeente Was het onmogelijk
dat hij alles zelf deed, hij moest althans
zoo zeidc de toelichting tot de bepa
ling met zoovele woorden „verant
woording kunnen vorderen van hen, die
met het dagelijkseli bestuur zijn belast"
En dan niet in de allereerste plaats
van den burgemeester Van den man.
die Ln dat bestuur het leeuwenaan
deel heeft7 Die voor het onderdeel
(handhaving der openbare orde) dat
in de artikelen 184 en volgende der ge
meentewet ter spraak is want men
vergetc niet dat ook daar een stuk,
een allerbelangrijkst stuk. dagelijksch be
stuur aan de orde is - zelfs uitsluitend
bevoegd is7
„Niet van de wethouders afzonderlijk,
die dus achter een besluit door de meer
derheid in het college genomen, steeds
zich zullen kunnen verschansenDat
kan de fn-et, die telkens terugkomt op het
denkbeeld dat de raad de hoogste macht
is, en dat hij, als het mogelijk wasv
alles zelf moest ordenen en verrichten,
wat aan anderen is gedelegeerd, niet ge
wild hebben"
De praktijk beweegt zich ook in de
lfde richting ais deze opvatting van,
prof Oppenheim „Betrekkelijk zeld
zaam", zoo schreven J. W. A C. van,
Loenen en mr. S. J. Blaupot ten Cate in
„De gemeentewet en haar toepassing"
„Betrekkelijk zeldzaam zijn de gevallen
dat de burgemeesters kortaf weigeren de
door don raad verlangde inlichtingen te
■erstrekken. Zij mogen zoo nu en dan
gegeven worden, met vooropstelling van
petifio principii, dat zij tegenover den
raad geen verantwoording schuldig zijn,
maar gegeven worden zo in den
regel geheel. Immers de gevallen zijn
moeilijk denkbaar, dat de burgemeesters
in het gemeentebelang grondkun-
nean vinden de inlichtingen botweg te wei
geren, en de hoffelijkheid welke zij ver
schuldigd zijn aan het grondwettelijk
hoofd der gemeente (d. i. de raad. Red.
M. C.), uit het oog te verliezen."
We zouden nog meer aanhalingen kun
nen doen, maar meenen dat het boven- 1
slaande voldoende is om aan te toonen,
dat de voorzitter van den Middetburg-
schen raad gisteren een zeer betwist
bare meening uitte, toen hij verklaarde
dat bij 'als hoofd der politie geen verant
woording schuldig is aan den raad
„Meent eenv burgemeester nat art. 183
niet op hem van toepassing is, dan kan
hij de inlichtingen weigeren. Door ver
der te gaan en 's raads beraadslagingen
te verhinderen schendt hij de rechten
van den raad
Hij heeft het echter daarbij niet gela
ten maar pr aan toegevoegd dat deze zaak
niet in den raad thuis behoort.
Dat beteekent dus dat de raad daar
over niet zou mogen spreken, niet zou
mogen beraadslagen.
En wanneer voor het eerste deel van
zijn antwoord een onduidelijke tekst van
de wet nog eenigen rechtsgrond gaf, dan
heeft hij o. i. in dat tweede deel een
standpunt ingenomen, dat door de wet
zeker niet toegelaten wordt.
We meenen goed te doen in dat op- j
zicht ook weer deskundigen te laten
spreken en halen daartoe aan uit het
bovengenoemde werk van Van Loenen en
Blaupot ten Gate;
„Dat de burgemeester, als voorzitter
van den raad, het recht zou hebben be
raadslagingen over zijn beleid niet toe
te laten, of het debat te sluiten, als de
rand gebruik wil maken van zijn recht
om daarover te allen tiide te beraadslagen
of te besluiten (art. 42, tweede lid) kun
nen wij niet tocslemmen, tenzij het re
glement van orde hem een z66 ingrij
pende bevoegdheid mocht toekennen De
wét gaat niet zoover hem een bevoegd-
heid te geven opi een debat te smo
ren, dat hij in strijd acht met de wet of
het algemeen belang.
1) KINKWATER VOORZIENING OP
WALCHEREN
Het is een voor geheel Walcheren zéér
belangrijke uitnoodiging, door een com
missie uit t college van Ged Staten,
tot alle burgemeesters en gemeente
raadsleden in Walcheren gericht, en gis
ter in de Middelbürgsche raadszitting aan
de leden overgebracht, eeu uitnoodiging
die de aandacht van alle inwoners van
Walcheren verdien l.
In deze uftnoodigihg tol een 7 Mei in
het Statengebouw alhier te houden bij
eenkomst, (waarover men in hel raadsver-
slag in het bijvoegsel nadere bijzonder
heden kan vinden) \yordl meegedeeld ,diat
de, directeur van het Rijksbureau voor
drinkwatervoorziening de aandacht van
den minister van bjnneulandsclic zaken
gevestigd heeft op de wensche.Iijklicid om
het platteland van Walcheren van goed
drinkwater te voorzien.
In de eerste plaats zij met een enkel
woord in herinnering gebracht, dal dit
Rijksbureau een gevolg is geweest van het
in 1909 door dr. Bos in de Tweede Ka
mer geopperde denkbeeld van staatssteun
voor drinkwatervoorziening op het platte
land. De toenmalige minister Heemskerk
heeft een staatscommissie voor drinkwa
tervoorziening ingesteld, die later ge
splitst is in een adviseerende Centrale
Commissie, waarvan dr. Bos voorzitter is,
en een Rijks Technisch Bureau staande
onder den heer Van Oldenborglidat ge
gevens verzamelt ter beoordeeling van
voorgelegde plannen, of zooals in dit
geval zelfs aandringt lot liet maken
van plannen.
Het is door de toezegging van dien
rijkssleun geweest, dat hel comité van Z
Beveland aan het werlc ging. En men zal
zich herinneren dat in begin van dit jaar
(12 Jan.) op een vergadering te St. Maar
tensdijk van raadsleden met dr Bos en
den heer Van Oldenborgh ook de plan
nen voor het eiland Tholen een vasten
vorm kregen.
Zooals men weel heeft de Z Beve-
iandsche waterleiding den vorm gekre
gen van - een naamlooze vennootschap,
waarvan de gemeenten de deelheb
bers zijn, en hebben op Tholen de ge
meenteraden besloten op dezelfde wijze
te werk te gaan.
Ook op Schouwen en Duiveland heeft
onlangs een overleg met het rijksbureau
flinken sloot gegeven aan de plan
nen van het zich daar gevormd hebbende
Waterleidingcomi té.
De toestand op Walcheren is anders.
Hier bestaat geen comité, zooals in die
drie andere gevallen. Bovendien hebben
Middelburg en Vlissingen reeds een wa
terleiding.
De weg dien men hier bewandelt, is
dan ook een andere Naar aanleiding van
het genoemd advies van den directeur
van hel rijksbureau heeft blijkens de
meedeelingen in de uitnoodiging de Mi
nister van binnenlandsche zaken aan
Ged. Staten verzocht pogingen te doen
om de voor de hand liggende samenwer
king met de Z Bevetandsche waterlei
ding te onderzoeken. En naar aanleiding
van die opdracht heeft nu een com
missie uit Ged. Staten de burgemeesters
en raadsleden van Walcheren opgeroe
pen tot een bijeenkomst, waarin de
hoofdtrekken van eventueele samenwer
king kunnen worden behandeld Daar
na zullen dan de gemeenteraden de zaak
kunnen bespreken, en in een tweede
bijeenkomst kan dan getracht worden tot
een beslissing te komen
Hel is dus nn nog niet 't oogenblik
om over oen vorm van de plannen te
spreken.
Maar wel mag in 't licht gesteld wor
den dat een betere drinkwatervoorzie
ning voor bet platteland ook op Walche
ren allesbehalve louler een weelde-ar-
tikel zou zijn.
Over Domburg behoeven we wel niet
veel te zeggen Goed drinkwater is een
levensbelang voor een badplaats. De her
haalde pogingen van uit Domburg gedaan
om aansluiting le krijgen bij de Middel
bürgsche waterleiding geven het bewijs
dat men dat daar sterk voelt. Maar het
sprong altijd af op de kosten.
Maar nu de andere dorpen-
We meenen dat menige boer hier best
tevreden is met zijn water, al zullen ze
allen moeten toegeven, dat het verre van
ideaal is. Maar dan zouden we hun wil
len aanraden om den eersten den besten
Zuid-Beveiandscheii boer te vragen, of
het waterleidingwaler him ook voordeel
op levert. En aan zouden ze daarvan
sterke staaltjes kunnen vernemen, vooral
wat den veeteelt en de zuivelbereiding
betreft, die hier op Walcheren nog groo-
ter rol spelen dan daar Ligt het ook
niet voor de hand dat de melk en boter,
de kalverteell slechts kunnen winnen
door zuiver water?
De commissie uit Ged. .Staten noemt
nog twee voordeelen van beteekenis liet
vestigen van industriën, en de hulp bij
brand.
En dan lest best. de niet le onder
schatten voordeelen voor de gezondheid
van de menschcn!
•Middelburg en Vlissingen slaan natuur
lijk anders tegenover de zaak door hun
eigen waterleiding, een stedelijke in
Middelburg, een particuliere in Vlissin
gen. Of het voor hen mogelijk zal zijn,
op een of andere wijze deel te nemen,
zal geheel afhangen van de plannen
Dat echter voor Middelburg, at is
daar voor 't oogenblik de toestand weer
beter, het telkens weer verzouten der
waterpullen een reden is om alle aan
dacht le wijden aan de plannen, ligt
voor de hand. We hoorden verluiden,
dat in overweging genomen zou kunnen
worden, de Middelbürgsche waterleiding oorzaakt
Zonder hoofdelijke stemming werd
goedgekeurd eeq voorstel van B en
W. tot aankoop yap 2 aren 47,centiaren
grond naast het gemeentehuis voor
2300 gulden, dienende voor verbreeding
van de Noordstraal, voor aanleg van een
speelplaats en verbouwing van het ge
meentehuis.
Met algemeene stemmen werdeu B
en W. gemachitigd de verbouwing van hel
gemeentehuis tot het geraamd bedrag uit
te voeren.
Ten slotte werd hel kohier van den
koofdelijken omslag in gesloten vergade
ring vastgesteld
Te St Laurens zijn op de kie
zerslijst geplaats 163 kiezers voor de
Provinciale Staten en de Tweede Kamer
der Staten Generaal en 111 voor deu
Gemeenteraad
In de vacature, ontstaan door hel
overlijden van den heer C den Hollan
der benoemde de gemeenteraad van
Oostkapellc den heer H Brand tot
rbandmeesler
Op de hofstede „Nieuwlandsrust'
te Nieuw en St. Joosland bewoond
1 door den heer F P Polderdijk, brak
hedenmorgen in de woonkamer van den
heer C. Polderdijk, rustend landbouwer,
een felle schoorsteenbrand uit, die zich
ernstig liet aanzien Aan zolderingen, bal
ken enz werd nog al wat schade ver
niet op te heffen, maar het water er
van zoodanig le vermengen mei water
van elders lot het zoutgehalte tot een
bevredigende mate is verminderd
En als men let up het feit dat Vlis
singen nu f 0.50 per M? betaalt en Z.
Beveland f 0.25, dan ligt daarin ook een
aanwijzing van het belang dat de Vlis-
singers kunnen hebben bij het plan Men
zit daar echter vast aan een concessie.
die eerst 30 Juni 1932 afloopt.
In ieder geval belooft de vergadering
van 7 Mei er een te zijn van groot be
lang voor geheel Walcheren, zij 't ook in
de eerste plaats voor het platteland.
Uit Stad en Prorincie.
Mede werden vier hammen en een
rookvleesch zoodanig „gerookt dat het
Diet meer te gebruiken is als voedsel
Door het spoedig optreden van den heer
F. P Polderdijk die zich bijna geen weg
meer Jton banen van den verstik^eiuJep
rook, is erger ramp voorkomen.
Assurantie dekt de schade.
Uit Zuid-Beveland.
Woensdagavond hield het Departe
ment Wolphaartsdïjk van het „Nut'
zijn gewone voorjaarsvergadering
Het Departement telt thans 36 leden
De voorzitter deelde mede, dat door het
hoofdbestuur een subsidie van f 35 was
toegestaan voor de gehouden cursus voor
jonge moeders. De aftredende leden van
het bestuur en van de Volksbibliotheek
commissie werden herkozen.
Tot leden van de Commissie van Con
tróle van de Spaarbank worden Be
noemd de heeren A. C. J. Noteboom, C
v. Nieuwenhuyzen en G. v. d, Kreke, ter
wijl in de vacature, ontstaan door de al"
treding van den heer K. v. d. Slikke als
commissaris van het Spaarbankbestuur
werd voorzien door de benoeming van
den heer G. v d. Kreke.
Uit liet Jaarverslag der Spaarbank die
in October 1913 met hare werkzaamhe
den begonnen is bleek, dat op 31 Dec
het aantal spaarders 59 bedroeg en het
gestorte kapitaal f. 2800
De voorzitter deelde nog mede, dat
het aantal spaarders aangegroeid was tot
80 en het gestorte kapitaal tot omstreeks
f 5000
- Met ingang van 1 Juni a.s. is ,dë
heer C A. -Steketee benoemd tot ambte
naar ter secretarie te Rotterdam, thans
klerk ter secretarie le Rilland Bath
Uit Schouwen-D uiveland.
De opbrengst der op Woensdag
Uit Middelburg.
De Muzieknummers die thans op het
Klokkenspel van den Abdijtoren alhier
gezet worden zijn
Heel uur, Pfalzische Dorfkirchweilie,
F- Hermani; Half uur. Air uit de opera
„Mignon' A Thomas; Kwartieren, 1
Avondklokje, 2. Een liedje van de Zee.
In (He advertentie van de Vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht in ons nummer
van gisteren betreffende de propaganda-
avond van Dinsdag a.s werd verkeerde
lijk gemeld, dat Vrijdag- en Zaterdag
avond tusschen 7 en 12 uur kaarten ver
krijgbaar zijn Molenwater N 51; dit moest
zijn tusschen 7 en 10 uur op de beide
genoemde avonden
Uit Vlissingen
De officiëele proeftochten van de
torpedoboot G 15 waren, naar men aan
de N R C. uit Vlissingen meldt,
gisteren niet ten volle bevredigend en
zullen Dinsdag worden voortgezet
Uit Walcheren.
Gisternamiddag vergaderde de raad
van Koudekerke onder voorzitter- t 1QR
schap van den burgemeester H. P baron mof, w0±en opbTcn'^t 4n onlSe
dorpen builen Zierikzee
Men denkt de verkoop nog voort te
zetten.
gehouden verkoop langs de huizen en
op straat te Zierikzee van de Emma-
bloem ten bate der Tubereulose-bestrij-
ding is 4- f 196, Waarbij nog gevoegd
^va,.wl,bu,6—,n.i iMu-ou t worden de opbrengst van enkele
van der Bord lot Vcrwolde. Tegenweer- dorDen builon zieritz<*.
dig waren 5 leden, afwezig was de wet
houder J. Kramer, zonder kennisgeving,
terwijl er 1 vacature is.
Ingekomen was een schrijven van Ged.
Een 13-jarige jongen te Dui-
Stalen betreffende den aanvraag tot ver- vendijke greep gisteren een buks en
booging van don hoofdclijlicn omsla? lol 'BRd1, gekscherend aan op eon Litnmer
f 3000. B en W stellen naar aanleiding mansknecht K. Hel scliot ging al mol
van dil schrijven voor voorioopig het maxi- 'let gevolg dal K in liet gelaat word
mum op f 4000 te bepalen, waarmee de getroffen. In het ziekenhuis te Noord-
raad zich zonder hooicleliike stemming Rouwe vrera hem licl eerst deskundige
vereenigde. jbulp verleend.
In de vacature ontslaan door het over- - In de Dinsdag te Capelle gehou-
lijden van den heer L. Dekker werd de den vergadering van ingelanden van den
verkiezing bepaald op 19 Mei, de slem-polder de „Vier Bannen van Duiveland"
ming op 29 Mei en de herslemming zoo werd onder meer het dijkgeschot met
noodig op 9 Juni. f 1.50 per hectare verhoogd Het be-
Door den voorzittear werd daarna het stuur werd gemachtigd opnieuw aan te
in de vorige vergadering aangehouden vragen verlenging der concessie tot lief-
bekende adres der gemeente Velsen na- fing van havenrechten te Stevensluis.
der uiteengezet. B en W stelten voor ln de vacature ontstaande 1 Augus-
adhaesie te betuigen aan dit adres De tus a.s. wegens periodieke aftr van den
heer Contant was daarentegen eeu te- gezworene J. C Vcrstraate, worden aan-
geno verge Velde moe» n- 'n~-e*aan. Tenbevolen de heeren J. C. Vcrstraate, Job
slotte werd diens voorstel om geen ad- van der Have Cz. en A N. van Lange-
baesie te betuigen verworpen met 3 le- raad, allen le Ouwerkerk.
gen 2 stemmen I Nog werd het bestuur gemachtigd op