NIUDKLBIIRGSllH
Vrijdag
17 April.
r. 90
1J7' Jaarnans.
1914
Dez« «onrast vertchijnt d a g e 1 ij k g, met nitzonderimg ras Zon- es Feestdagen.
"rij"» pgr kwarts»?, zoowel toor Middelburg alc voor alle plaatsen in Nederland franco pp.' r 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertenfciln bij abonsement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zyn aan het bureau te bekomen.
AdvertentiCn voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
as» het bsrean bezorgd zijn.
Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonsement veel lager. Geboorte», dood- en
alle andere familieberichten es Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.,,
Tot de plaatsing van advertentaSn es reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, i9 gerechtigd het Algemeen Advertentie-Barest
A. RE E/A JRAfi lz>, S.Z, Veorbirgtvnl 266, Antsterdiun.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Wering van schadelijk: vleesch.
Wat we hieronder bespreken, betreft
een wel. die vooral zal werken op liet
platteland. maar waarvan de uitwerking
ook zal worden gevoeld ïn alle steden
Immers in de meeste sleden bestaat
oen voldoende keuringsdienst. Maar hel
resultaat daarvan wordt herhaaldelijk te
niet gedaan door invoer van Vleesch uit
omliggende gemeenten, die geen voldoen
den keuringsdienst hebben, en zelfs
geen willen maken, zooals onlangs in
oen aan Amsterdam grenzende platte
landsgemeente bleek, omdat de raad de
ingezetenen die ondeugdelijk vleesch
mochten hebben, niet van hel voordeeltje
wilde berooveri dat in de slad van de
band le doen
Zóó erg is hel niet overal Maar dat de
keuringsdienst op het platteland over hel
algemeen hoogst onvoldoende is, behoeft
geen betoog. En als er nu een wet, bevat
tende, ..bepalingen lot wering van vleesch
on vleeschwaren die voor de volksgezond
heid schadelijk zijn bij de Tweede Ka
mer aanhangig is, dan is dat niet alleen
om de stedelingen te beschermen, maar
ook om den plattelandsbewoner te vrij
waren tegen vleeschvergiftigïng.
Of die gevallen werkelijk zoo veelvul
dig zijn. dat maatregelen noodzakelijk
zijn geworden'? Volgens de menschen die
het weten kuimen ja En als men daarte-
-g&n aanvoert, dat men er betrekkelijk
zoo weinig van hoort, dan moet niet ver
gelen worden, dat slechts de allerergste
gevallen, met doodelijken afloop, gepubli
ceerd worden, en dan nog meestal alleen
als er een massa-vergiftiging heeft plaats
gehad
Maar één voorbeeld zegt "meer dan
een lang beloog
Toen 15 Oct. j.l in den Middelburg-
schen gemeenteraad de slachthuiskwestie
ter sprake kwam, werd <loor den heer
Bolle er ook op gewezen dal een onder
zoek zoo bezwaarlijk is omdat die vergif
tigingen buiten de gezichts-waarneming
vallen. Hij herinnerde zich hoe op een
plaatsje in de buurt een koe, lijdende
aan miltvuur, werd opgegeten; '1 gevolg
wa6 dat 't heelc dorp ziek werd; de pa
tiënt bij wien spreker's geneeskundige
hulp werd ingeroepen, was dood. Er is
toen een enquête ingesteld, maar, ver
volgde de heer Bolle, de Walcherscho
boer, bekend om zijn stilzwijgendheid,
itandhaafdc ook nu zijn renommée, wel
licht uit vrees voor „hooger machten als
bijv. den Officier van Justitie. Even lastig
was het om het bewuste vleesch in han
den te krijgen; niemand had er meer van
tot eindelijk gezegd werd „bij den mo
lenaar. die heeft er nog van". Maar toen
men bij den molenaar kwam, was liet ant
woord „Ja, ik heb het, maar je krijgt hel
niet."
Teekent dat niet een toestand, waarvan
iedere plattelander nog meer voorbeelden
zou kunnen noemen"?
Het wetsontwerp, dat nu bij de Kamer
aanhangig is, werd door het vorige kabi
net ingediend. Maar het werd door de
huidige regeering overgenomende Twee
de Kamer onderzocht het in Februari in
haar afdeelingen en in het begin van deze
maand gaf de regcering haar Memorie
van Antwoord, waarbij door talrijke wijzi
gingen tegemoet gekomen werd aan be
zwaren zoowel in dc Kamcr-afdeelingen
geopperd, als van dc zijde van slagers
en veeartsen te berde gebracht.
Die veranderingen betroffen echter
slechts onderdeden van de uitvoering in
de praktijk, en lieten de grondbeginselen
van hel wetsontwerp onaangetast, die op
het volgende neerkomen.
Aan alle gemeenten wordt voorgeschre
ven bij verordening een keuringsdienst
in le voeren Dat klinkt op zich zelf
weer als een nieuw voorbeeld van de lal-
looze andere, waarin het in de Grondwet
aan den gemeenteraad toegekende recht
wordt geschonden, om zelf de veror
deningen te maken die hij in het belang
der gemeente noodig oordeelt. Maar de
veranderde omstandigheden maken liet
iiu eenmaal zoo dat de ©ene gemeente het
grootste belang heeft bij den toestand in
aangrenzende gemeenten; adres aan den
bovengenoemden kcurings-onwilligen ge
meenteraad bij Amsterdam. Het algemeen
belang maakt hier een dwingende bepa
ling door den rijkswetgever noodzakelijk,
Maar in zoover is toch weer vastgehou
den aan het beginsel van plaatselijk zelf
bestuur, dat als ggpndslag van de wet is
vastgesteld de invoering van gemeentelij
ke keuringsdiensten, en niet van ^een
Rijksdienst Er zijn in de Kamc.rafdeelïii-
gen wel stemmen opgegaan die" een Rijks
dienst doelmatiger achtten, maar dc re
gcering heeft in haar Memorie van Ant
woord verklaard dat zij aan een gemeen
telijken keuringsdienst verre de voorkeur
geeft boven een Rijksdienst. ..die in ieder
geval zeer duur zou werken, door de cen-
Iraliseering en een ongewensclite en on-
vaderlandsche richting zou inluiden en
toch geen auiomatischc uniformiteit zou
brengen.
Om die keuringen nu toch zooveel mo
gelijk gelijkwaardig le maken, zullen ze
onder rijksloczicht worden geplaatst, en
zal bovendien bij algemeenen maatregel
van bestuur worden bepaald wal bij de
keuring moet worden onderzocht, in wel
ke gevallen moet worden afgekeurd of
voorwaardelijk goedgekeurd, in welken
toestand een geslacht dier moei verkee-
ren totdat met de keuring wordt begon
nen, op welke wijze voorwaardelijk goed-
gekeurd vleesch bruikbaar mag worden
gemaakt voor voedsel enz.
En het is ook weer bij algemeenen
maatregel van bestuur er wordl in
deze wet hcél veel aan het inzicht der
regeering overgelaten dat eischen wor
den gesteld, waaraan slachterijen, vleesch-
winkols, vleeschwarenfabrieken enz. moe
ten voldoen.
Voor het doen der keuringen en her
keuringen'wijst dc wel speciaal de vee
artsen aan. Maar zij laat toch de moge
lijkheid open om in de bij alg. maatregel
van bestuur aan te wijzen gevallende keu
ring op te dragen aan personen die be
voegd zijn als hulpkeurmeester, een
bevoegdheid die ook al weer bij alg
maatregel van. bestuur wordt geregeld.
Maar in ieder geval geschieden de
keuringen door die hulpkeurmeesters on
der toezicht en verantwoordelijkheid van
veeartsen.
Vermelding verdient nog dat er voor
slachtdieren een dubbele keuring wordt
voorgeschreven, zoowel e.cn vóór als een
na het slachten.
En wie zal dat alles moeten belalen?
zal menig dorpsraadslid bezorgd vragen
De kosten van den keuringsdienst wor
den, voor zoover zij niet door de heffing
van een keurloon worden bestreden, ge
dragen door de gemeente. Maar het Rijk,
dat die nieuwe taak aan dc gemeenten
oplegt, is zoo billijk die kosten niet ge
heel op de gemeente af te schuiven
onder voorwaarden, bij algemeenen maat
regel bestuur te stellen, kunnen uit 's
Rijks kas bijdragen worden verleend in
de voor rekening der gemeente blijven
de kosten van de keuringsdiensten.
En ook kunnen uit 's Rijks kas aan ge
meenten, afzonderlijk of gezamenlijk,
rente-dragende voorschotten worden ver
strekt voor de oprichting van openbare
slachthuizen.
Zoover over de keuring zelf
Maar er is nog een andere zaak van
gewicht aan de kwestie verbonden, n.l.
de invoer van vleesch van de eene ge
meente in de andere.
Er is in de wet naar gestreefd om bij
de wering van ondeugdelijk vleesch toch
geen bemoeilijking van den handel tus-
schen de gemeenten onderling te ver
oorzaken. Dat wordt zelfs als een beginsel
der wet voorop gesteld.
'Men zal zich herinneren, dat die
kwestie hier een plaatselijke beteekenis
heeft, daar de Middelburgsche gemeente
raad door het stellen van den eisch van
keuring door een veearts van ingevoerd
vleesch, dien, invoer vrijwel onmogelijk
heeft gemaakt door de hooge kosten aan
zoo'n keuring verbonden.
Om nu /aan een gemeente een waarborg
te geven, |dat het uit een andere gemeente
ingevoerd vleesch ook werkelijk onscha
delijk is, is het recht gegeven om dat
ingevoerde vleesch te onderwerpen aan
een onderzoek „of sedert de keuring in
de- gemeente van uilvoer veranderingen
zijn opgetreden, waardoor het voorwaar
delijk goed- of afgekeurd moet worden."
Maar voor die herkeuring mogen slechts
rechten geheven worden „tot zoodanige
bedragen dat het ingevoerde vleesch niet
hooger belast worde, dan vleesch van in
dezelfde gemeente geslachte dieren."
Dus geen toestand als hier nu beslaat.
In het oorspronkelijk wetsontwerp was
dc huisslachting vrijgesteld van keuring
Maar in het voorloopig verslag werd er
op gewezen, dat zeer veel in den handel
gebracht v'eesch juist van nuisslachlin-
gen afkomstig is, en dat het bovendien
met dc grondgedachte van hel wetsont
werp i i s'.rijd is, om de inwonende kostgan
gers, dienstboden enz wel aan de gevaren
van ongekeurd vleesch bloot te stellen
De huidige regcering heeft toen die hcele
bepaling van vrijstelling der huisslachling
ingetrokken.
En dal is ook volkomen logisch, want
hel hoofddoel van dit wetsontwerp is
bescherming van de volksgezondheid door
hel weren van ondeugdelijk vleesch
Of dal doel bereikt zal worden'
Er zijn in de Kamerafdeelingen leden
geweest die het betwijfelden, vooral om
dat er geen volkomen gelijkwaardige keu
ring zal worden verkregen.
Maar de regeering wees er in de Me
morie van Antwoord op, dat door die le
den le veel nadruk gelegd wordt op dc
absolute gelijkwaardigheid van alle keu
ringen, die immers niet zoozeer in het
belang der volksgezondheid als wel in
l belang van den handel verlangd wordt
De eerste vraag, die te stellen valt, is
volgens de regeering: zal met de voorge
stelde regeling voor de gezondheid scha
delijk vleesch geweerd worden En die
vraag mag h i veilig bevestigend beant
woord worden
Binnenland.
De Rijksmiddelen in 1914
De opbrengst der rijksmiddelen (hootd-
som en opcenten) over de maand Maart
1914 bedroeg f 15.159.959 91.
Het éón-twaalfde der ruming over het
geheele jaar bedraagt f 16.287.916 59.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
over de drie eerste maanden van 1914,
vergeleken met die over de drie eerste
maandeD van 1918.
Middnlen.
1914
Grondbelasr. f 1.595 834.67 f
Personeel
Bedrjjfsbel
Verinog bel.
Mgnrechtcn
Invoerrecht.
Formaat/eg.
Suiker
Wgn
Gedistilleerd
Zont j
BiereaAzgn
Geslacht
Gond, silver
Esaaailoon
Zegelrechten
Registrator
Hypothoekr
Successie,-.
Domeinen
Postergen
RgkntMegr
St-atBloterg
Jacht, vissch
Loodsgelden
633 309 591
2.555,914.03
1.682.156.031 i
4 534 440 97
8247 37S
6 528 086 68
381256 23
7 05317194
492928.70
340 571.76
1 361 553,06
136.645 80 i
149.38
1 786 366.134
2.016.» 73.934
•99 881.394"
3 641087 56
180' 9 08
4 518913 40
1 397 104 i
193 076 704 i
2.716.67 i
910.058284-
1913.
1.635.469 37
655 640 544
2.144 122 66
1.491.728394
5 500
4 453 472 62
8.167 50
6 519 325 97
37*.666.21
6.880 178 47
482 556.06
3»7 018 59
I 356 450.66
133 360 874
147 09
1 609 907.43
1.974 798.95
207 210 53
2 956.886 37J
192.144 33
4 192.097 66}
1 2-9 097 -
193 069 994
630 75
913 711084
Totaal i 42131.583 39 f 40 019 359 124
Bij het bedrag der bedrijfsbelasting is
inbegrepen hetgeen aan Ned.-Indiö zal zijn
uit te feeeren.
Onder het bedrag der posterijen zijn be
grepen de saldo's van bnitenlandsche sfre-
faemngen en de porten in afrekening.
Uit Stad en Provincie.
Naar wij vernemen hebben zicli ook
voor Burg en Molenwater commissies ge
vormd ten einde deze straten zoo mo
gelijk op 5 Mei te versieren Wie volgt?
De aanbeveling ter benoeming van
een 2cn commissaris bij hel bestuur over
ne brandweer (vacature jhr. mr. E. A O
de Casembroot) beslaat uil de hoeren
jhr. A. E. Boddaerl en A T A. Waglho.
Men deelde ons mee dat de verza
meling poppen in de huidige Zecuwsche
kleederdrachten, door hel iéntóonslcl-
lings-comilé aan het Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen alhier ge
schonken, sedert eenige dagen is opge
steld.
Wc zijn eens een kijkje in het Museum
van hel Genootschap gaan nemen, en we
stonden er verbaasd over, zoo goed de
groep hel hier doet, nog beter zelfs dan op
dc tentoonstelling Daar stond ze wat
verloren midden in de groote zaal. Hier,
in oen nicl te groote kamer, is er gezel
ligheid in de groep gekomen. Het is
oen leutige familie-bijeenkomst, zooals ze
daar om de tafel zitlen in een omgeving,
die geheel het karakter heeft van een
hoerenkamer
Over de poppen zelf behoeven we
niets meer te zeggen na de beschrijving
(lie we tijdens dc tentoonstelling er van
gaven. Ze zien er weer net zoo uit Ook
nu weer hebben boerinnen uit de ver
liet programma in gelitografeerden
omslag met een brandende straatlantaarn
eu een dito komfoor, werd keurig ver
zorgd door de firma Oosterbaan en le
Cointrc le Gofes
Do harmonie „Euphonia" to Goes
hield Donderdagavond een algemecne
vergadering onder voorzitterschap van
den lieer J Z Risch, die na de opening
enkele mededeeJingeri deed nif liet af-
goloopen jaar, betreffende, de vereeni-
ging.
Zoo werd eraan herinnerd, dal in 1913
zijn gegeven 3 concerten voor de kunst
lievende leden, 5 volks-Zondagconcerten
in den tuin der sociëteit V O. V cn 4
volksconcerten op de Groote Markt. Het
aantal begunstigers bedroeg 159 en dat
der werkende leden wisselde af van 31
lol 35
De rekening wees aan in ontvangsten
f 960.891,1' cn aan uilgaven f916.7L'/c
goed slot alzoo f 50 18
Dc bcgrooting voor 1914 word in ont
vang cn uitgaaf vastgesteld op f 675.18
met oen post van f 79 03 voor onvoor
ziene uitgaven.
Herkozen werd mol 21 van dc 25 uit
gebrachte stemmen do lieer P. A de
Lignv
In dc plaats van den heer E F van
Marcke. die niet meer voor oen herbe
noeming in aanmerking wenschle te ko
schillende streken van de provincie haar men, werd gekozen de heer J de Graaf
hulp verleend om de poppen aan te Door den voorzitter was vóór de stem-
klceden zooals het behoort, een werkje
dat geen stadsmensch kon overnemen
Zooals wc reeds vroeger meedeelden is
de groep geplaatst in de achterkamer op
<lc eerste verdieping, grenzend aan de
oude Walchersche kamer. Onwillekeurig
kwam de gedachte in ons op, dat er nu
weer een mooie gelegenheid wordt ge
boden, voor ieder <üe er loc in slaat is,
om ook deze kamer tc verrijken met
geschenken van voorwerpen die in zoo'n
moderne hoerenkamer passen Ze ziel er
wel reeds aardig uit. Maar al heeft nie
mand er ons iels van gezegd, we zijn er
van overtuigd dat aan passende voorwer
pen hier graag een plaats zal worden
verleend.
Voor het Museum is deze kamer een
buitengewone aanwinst. Ook voor wie de
poppen op de tentoonstelling reeds ge
zien hebben, is zij een bezoek over
waard. Men lean dc poppen hier veel
rustiger bekijken.
Naar wij vernemen is thans alle be
schikbare ruimte voor de bakkerijlen-
toonstelling in het Schuttershof alhier
geheel besproken. De deelneming is zoo
groot, dat reeds deelnemers geweigerd
moesten worden. In den tuin zal een
groot paviljoen van de Ned. gist- en
spiritusfabriek te Delft verrijzen
- Hel speelwerk van den Abdijtoren
alhier zal, wegens den jaarlijkschen
schoonmaak, van af Maandag 20 April
women stilgezet.
De nieuwe muziekstukken zullen Don
derdag 23 April worden geplaatst
Uil Middelburg.
Er is thans definitief besloten bij
de onafhankelijkheidsfeesten op 5 Mei
alhier het zingen van vaderlandsche
liederen op de Markt te doen doorgaan.
Maar men wil trachten door een goeae
voorbereiding de zekerheid te krijgen, dat
er dan ook werkelijk goed gezongen zal
worden Daartoe heeft men zich ten eer
ste de medewerking verzekerd van ver
schillende zangvereenigingen en van de
Chr. Muziekvereeniging „Middelburgs
Harmonie".
En bovendien zullen er repetities ge
houden worden, waar niet alleen ieder
een toegang zal hebben, maar ook hoogst
welkom zal zijn.
Dinsdag a.s zal de eerste dier repeti
ties plaats hebben in het Schuttershof.
Gezongen zullen worden het Wilhelmus,
Wicn Ncêrlandsch bloed, het Vlaggelied
cn een lied van Nederland. De tekst zal
aan de bezoekers worden uitgereikt
De bedoeling is te trachten op de Markt
een afgezet gedeelte le vormen, waartoe
het programma der uitvoering toegang
ver'eent.
Dus nu Dinsdag a.s. in grooten getale
naar het Schuttershof
ming een warm woord van hulde en
dank gebracht aan den heer E. F van
Marcke, die ongeveer 15 jaar onafgebro
ken deel van het bestuur had uitgemaakt,
■oor hel vele, dat deze gedaan had in
het belang der vereeniging.
Dit jaar zal „Euphoniao m. deel
nemen aan het te Breda te houden con
cours.
Nergens meer in de gemeente Ier
se ko dan in Polen, een groep armelijke
arbeiderswoningen, was zulk een groote
behoefte aan goed drinkwater. Welnu, dit
Polen en een ander armoedig stroaap
daar in de buurt worden eindelijk in het
buizennet opgenomen. Tot heden waren
daartegen bezwaren, doch die zijn uit
den weg geruimd
Voor het Hoefijzcrverbond is le
Icrseke f103 65 ingezameld.
Uit Noord-Beveland.
Op 24 Juni c k zal het Harmonie
gezelschap Apollo" le Wissenkcrke
zijn vijf-en-twintig jarig bestaan vieren
met het houden van een festival voor
muziek- en zanggezeJschappen Bereids
zijn 7 korpsen ingeschreven, terwijl van
nog 3 gezelschappen het definitief bericht
'an deelname wordt tegemoet gezien.
Uit Tholen.
Te O vd-Vossemecr moesten in
het jaar 1908 de mooie lindeboomen in
de Molenstraat, waar ze eenmaal een
sieraad van waren, worden geruimd ten
gevolge van den invloed van het zoute
water van den watersnood; er werden
toen platanen voor in de plaats gezet.
Deze beginnen nu zoetjes aan boompjes
te worden, welke echter wel zullen vol
doen na verloop van jaren, als de oude
ren en jongeren maar willen begrijpen,
dat ze beschermd dienen te worden te
gen alle mogelijke kwade praktijken.
Donderdagmiddag werd dpor den
Uit Vlissingen.
lieden vertrok naar West Hartle
Pool dc Engelsche schoener „Willic
na een lading ijzer ingenomen te heb
ben aan de electro tinfabriek te Vlis
singen
Uit Walcheren.
Een concert te Domburg gegeven,
en waarvan dc opbrengst bestemd was
voor de Bazaar, welke in den a.s zomer Keer L II. te Poorlvliet een zoontje
gehouden, ten van bijna 7 jaar van den veldarbeider
op Domburg zal worden 6vuuuuvu, v
behoeve van den Diakonessen-arbeid heeft M. van'der Maas aldaar even builen deze
netto opgebracht de som van f 69, een gemeente met de fiets omvergereden
zeer hoog bedrag wanneer men in aan
merking neemt dat het badseizoen na
tuurlijk nog niet is geopend.
Het concert dat plaats had in dc groo
te zaal van het hotel de l'Europe was ecu
groot succes
Uit Zuid-Beveland
- Wij ontvingen heden het program
ma voor de te G o e s te houden gas-
tentoonstelling van 20 tol 26 April in de
groote zaal en in den tuin der societe.it
V. O V
Er zijn in het geheel 22 inzendingen,
w o. van de firma's Wed J C Massee
en zoon. Franken en Van WeelW.
Kocvoets, II. P. van der Hell en Do-
minicus, allen te Goes, terwijl J. Smotste
Vlissingen een wafelbakkerij op gas zdl
laten zien
Men is druk bezig met het gereedma
ken van dc tenten en stellages
In een volgend nummer zullen wij
meer bizonderheden mededeelen
Door een elfjarigen jongen uit ae huurt
aldaar werd het knaapje naar de ouder
lijke woning vervoerd.
De le hulp geroepen dokter consta
teerde, dal hel been gebroken was
Aan het jaarverslag der coöperatieve
Boerenleenbank te Stavenisse onllce-
nen we hel volgende
In 1913 werd er totaal verhandeld
f I09.41i.855.
Dc ontvangen spaargelden bedroegen
r 67.131 82® en dc terugbetaalde
f 21878.31, zooaal hel saldo der spaar
penningen bedraagt f 45253.51® Hel aan
tal spaarboekjes is thans 169 Aan voor
schotten werd verstrekt f 45675, waarop
terugbetaald f 5987, zoodal het sóldo der
voorschotten bedraagt f 39688 In loopen-
de rekening werd ontvangen f 76853.56®
en uitgegeven f 6545154, zoodat hol sal
do-schuld in loopendc rekening bedraagt
f 11402 02s De balans sluit mot een
winst van f 471.59, welke som gestort
werd in het reservefonds, dat nu geklom
men is tot f 1031 10® Dc rente der spaar-
