MIDDELBIRGSCBE CBIRAIT.
r. 76.
i»7- Jaargaie.
Dinsdag
31 Maart.
üit Stad en Provincie.
1914
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k met uitzondering ran Zon- en Feestdagen,
t per kwartaal, :oowel voor Middelburg als voer alle plaatsen in Nederland franee pp. 11.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bnrean te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór éón uur
asn het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën 26 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaat», die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentidn en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredend
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeea Advertentie-Unreus.
A. DE LA 9AB Az.. N.Z. Voorbargwal 2«6, Amsterdam.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Uit Middeibarf.
Voor de Zecuwsche Bakkcrijtentoon-
sledling, werden nog beschikbaar gesteld
door den burgemeester van Middelburg
een zilveren medailletwee zilveren me
dailles door den heer mr E. E. van
Raalte. lid der Tweede Kamer, een zilve
rvos medaille door den heer van Rompu,
lid der Ged Staten, en een dito door
mr. van Dani, lid der Prov Staten van
Zeeland
De bijzondere aandacht zij gevestigd
op de Donderdagavond 8 uur in de con-
ceafcaal a [hier door den heer J R.
Snoeck Henkemans te honden rede over
„De, Armenwet 1912 en Armenzorg". De
heer Snoeck Henkemans, voorzitter van
den Armenraad in Den Haag, heeft zich
in woord en geschrift als een der beste
poforlichters over dit onderwerp doen
kennen, en daar die nieuwe armenwet,
zooveel nieuwe banen geopend heeft, zal
een toelichting door dezen spreker velen
welkom zijn,
28 April zal vanwege de afd Middel
burg der Ver. voor Vrouwenkiesrecht
ecu propaganda avond georganiseerd wor
den, waaraan goede krachten op muzikaal
en ander gebied hunne medewerking zul
len ver leen. n.
Hedenmorgen waren we in de gelegen
heid een kijkje te nemen in de nieuw in
gerichte electrische' koffiebranderij met
rmlahferij van de N. V. J. G en J. .1 van
der Harst, Lange Burg, alhier, een be
zoek, dat alleszins de moeite loonde. In
deze branderij kunnen in 20 minuten tijd
40 K. G. boonen tegelijk worden gebrand,
terwijl ze dan tevens van het overtollige
stof ten lyuil 'worden ontdaan Na het bran
den komen ze in een koeler, waar ze
door boijde Jucht worden afgekoeld. Ook
de maalderij en glansraachïne worden
electrisch gedreven, wat natuurlijk veel
tijdsbesparing met zich brengt.
Uit Vlissingen.
Gisterenavond vergaderde in het Con
certgebouw de vereeniging „Het Groene
Kruis" te Vlissingen onder voorzitter
schap van den heer jhr mr A. A van.
Doorn van Koudekerke.
Voigens het jaarverslag is het ledental
dat 1 Januari 1913 1611 bedroeg, toege
nomen met 21 personen.
De wijkverpleegster legde 3068 bezoe
ken af in 79 gezinnen tegen 3768 bezoe
ken in 78 gezinnen in 1912.
De verplegingsartikelen werden 1525
maal in bruikleen uitgegeven Het maga
zijn Bellamypark voldoet steeds meer aan
de gestelde eischen, en is dit jaar door
inwendige restauratie veel verbeterd.
De vereeniging belastte zich met het
De vereeniging belastte zich met het
organ is ec ren van een herhalingscursus
voor Eerste Hulp bij Bedrijfsongevallen,
die van 7 Nov. tot 12 Dec in 6 lessen,
elk van 1 Ve uur door dr. van Maanen is
gegeven. Daaraan werd door 20 personen
deelgenomen, waarvan 11 met vrucht de
lessen hebben gevolgd, Dat voor 9 perso
nen het resultant niet voldoende was,
is voor een groot deel te wijten, dat deze
niet genoegzaam voorbereid waren. Ook
het ongeregeld bijwonen der lessen was
daarop van grooten invloed.
De ijsverkoop had geregeld plaats.
De rijwielbrancard voldeed uitnemend
voor het transport van zieken en gewon
den Zij deed binnen de gemeente 16
maal dienst en voor vervoer na<ïr elders
8 maal.
De werkzaamheden der Tuberculose-
commissie bepaalden zich niet alleen tot
de exploitatie der lighallen, het geven,
van geldelijken steun voor het betrekken
van. gezonder woningen, der ontsmetting-
dienst en het doen van huisbezoek, door
de nieuw aangestelde enquetrice, mej. C
H. Bruin, maar breidden zich uit door
de oprichting van een consultatiebureau
voor tuberculeus*? lijders, hetwelk 15
Sept is geopend en dat hoofdzakelijk
op initiatief van dokter Vrijdag tot stand
kwam.
Dit bureau werd in het afgeloopen jaar
door 32 lijders bezocht en kwam na 't
vertrek van dokter Vrijdag onder me
disch toezicht van dr. Duyvis Ook werd
door de Tub comm. verspreid de Open
Brief aan het Volk van Nederland door
den heer Limperg te Haarlem.
Op de goedgekeurde rekening en ver
antwoording van den penningmeester, be
droegen de ontvangsten f 3455.67 en de
uitgaven 1' 3102 735, alzoo een batig saldo
van 1 52.93.
De heer mr. E. S. iWittevöan die perio
diek moest aftreden, werd bij acclamatie
herkozen, en nam zijn benoeming aan
Wegens hel vertrek van dr. Vrijdag, be
lastte tijdelijk op verzoek van hel bestuur,
met iiet waarnemen van 't secretariaat
zich de heer P Landsman.
Met algemeene stemmen werd de lieer
Landsman definitief gekozen
Deze verklaarde zich bereid deze be
noeming te aanvaarden.
Bij de rondvraag vroeg de heer Man-
se of 'l niet op den weg der vereeniging
lag het publiek in te lichten omtrent de
kwesties gerezen door de nieuwe Ziekte
wet en l verband tusschen ziekefond-
sen en heeren doctoren.
Met liet oog op de kosten werd daar
van, gezien den stand der financiën afge
zien.
De heer Boonstra secretaris van E. II
B. O, vroeg ol' de vereeniging denkt voort
te gaan met het houden van cursussen in
eerste hulp bij ongelukken en zoo niet of
dan de vereeniging Eerste Hulp bij Onge
lukken, eerst kortgeleden opgericht, als
zij die laak op zich neemt, op dezelfde
gemeentelijke subsidie zou kunnen reke
nen als de vereeniging Het Groene Kruis
Geadviseerd werd dal E. II. B O zich
schriftelijk tot het bestuur van 't Groene
Kruis wendt
Hierna werd de vergadering gesloten
De directeur-generaal der Maatschappij
tot Exploitatie van Staatsspoorwegen heeft
o m. een loffelijke vermelding wegens be
toonde eerlijkheid toegekend aan den
conducteur 1ste klasse W P Touburg en
den conducteur 2de kl. J. W. Bouff,
beide geslationneerd te Vlissingen.
Uit Zuid-BeveUnd.
Maandagavond gaf „Het klein Too-
neel' leider de heer J. H, Speenhoff,
een voorstelling in de schouwburgzaal
van „de Prins van Oranje" te Goes,
die goed bezet was met belangstellend
publiek
Behalve de heer en mevr. Speenhoff.
die met him gewoon succes liedjes zon
gen en ook samen een een-acter „Ze is
jaloersch" opvoerden, traden ook nog op
Adriènne Solser en Albert Bol Het pu
bliek toonde zich zeer voldaan en zong
bij enkele bekende liedjes lustig het re
frein mee
De heer W. M Jansen van Rosen-*
daal te Ellewoutsdijk heeft, wegens
vertrek naar elders, ontslag genomen als
lid Van den gemeenteraad en van het
burgerlijk armbestuur aldaar.
In de Maandagavond gehouden verga
dering van de afd s-H eer A rend s-
kerke van de Ned Bond voor Vrouwen
kiesrecht werd met algemeene stemmen
besloten, die afd op te heffen wegens
gebrek aan belangstelling
De Maandag gehouden vergadering van
den raad der gemeente s Heer
Arendskerke werd bijgewoond door
10 leden, afwezig was de heer J v d.
Poel. 6
Medegedeeld werd, dat door B. en
W'. tot tijdelijk hoofd der openb. lag.
school te Nieuwdorp was benoemd mej.
S Willemse en lot tijdelijk onderwijzer
de heer A. J. Dominicus, thans in gelijke
betrekking te Colijnsplaat.
Adhaesie zal betuigd worden aan het
adres der gemeente Velzen
Op het verzoek van de N V Spoor
wegmaatschappij Zuid-Beveland om sub
sidie, werd besloten f 300 per jaar te
verleen en gedurende 20 achtereenvolgen
de jaren ingaande op den dag, dat de
trein in exploitatie wordt genomen
Op het verzoek van het onderwijzend
personeel om gelijkstelling met de andere
gemeente-ambtenaren in tegemoetkoming
van de pensioenbijdrage werd afwijzend
beschikt, daar de Raad op dit oogenblik
de tijd nog niet gekomen acht hun trac-
lemenlen te verhoogen
Vastgesteld werd de verordening ter
bepaling van de uren voor aangiften van
den Burgerlijken stand Deze werden be
paald tusschen 9 en 2 urn-
Tot leden van de commissie tot we
ring van schoolverzuim te 's Heer Arends
kerke werden benoemd de heeren C
Bulier, J. van Houte en L. van Vessem
en tot lid van die commissie te 's Heer
Hendrikskinderen de heer D J v d.
Graaf f
Tot lid van het Groot Armbestuur te
's Heer Hendrikskinderen werd gekozen
de heer P. Oudkerk met 6 stemmen.
Op den heer P. van Schaik waren 3
en op den heer J Rouw 1 stem uitge
bracht
Nog werd, zooals reeds kort in ons
vorig nummer gemeld, met 9 stemmen tot
onderwijzer aan de openb. lag school
te Nieuwdorp benoemd de heer L. J.
van den Ende te Middelburg 1 stem werd
uitgebracht op J M de Nooyer te Hans-
weert.
Maandag werd te Driewegen ge
houden een algcm., buitengewone verga
dering van stembevoegde ingelanden van
het waterschap Ellewoutsdijk-Driewegen
waarin zou worden behandeld hel ver
zoek van den directeur der N V. Spoor
wegmaatschappij Zuid-Beveland om een
bijdrage in de kosten van den aanleg
an een nel van locaal-spoorwegen in
Zuid-Beveland
Het bestuur van hel waterschap
dat krijgt de lijn midden door hel water
schap met stations en losplaatsen op 2
hoogst geschikte plaatsen kwam met
het voorstel bijdragen lol f 320 per jaar
gedurende 20 jaar toe te zeggen
De heer J Oele Hz té Goes, zei aan
het voorstel van t bestuur een voor
waarde te willen verbonden zien, nl
om te bepalen daL de maatschappij, wel
ke de lijn aanlegt, telken jarc de winst
en verliesrekening aan de bijdragende
polders en waterschappen overlegge, om
alsdan bij voldoende rentabiliteit (bij uit-
keering b v van a procent aan aandeel
houders, de bijdragen van de polders
of waterschappen, ponds-ponds-gewijze te
•erminderen
Krachtig werd door anderen geprotes
teerd legen de opname van dergelijke
dwingende bepaling, die meer den indruk
kon geven, om de zaak tegen te werken,
dan aanspraak te maken op een deel van
de winst Beweerd werd, dat het wel een
algemeene wensch zal zijn, dat blijken
moge dat de spoorweg, later goede zaken
maakt, omdat daaruit geen andere gevolg
trekking zou zijn te maken dan dat het
spoorwegnet in nog veel grooter mate in
de behoefte voorziet, dan verwacht kon
worden
De heer Oeie bleef nochtans bij zijn
voorstel. Ook een schrijven van Ged.
Staten, waarin te kennen werd gegeven
dat deze dwingende bepaling niet kon
worden toegelaten bij de bepaling van
een provinciale subsidie, dat zich regelt
naai- de bijdragen van polders, water
schappen en gemeenten, kon den heer
Oele niet tol andere gedachten brengen.
Bij de daarna gehouden stemming werd
zijn voorstel echter met 29 tegen 7 stem
men verworpen Vervolgens nam de ver
gadering met algemeene stemmen aan het
voorstel van hel bestuur om de boven
gemelde bijdrage te verleenen, onvoor
waardelijk, doch aau het bestuur werd
opgedragen op nog meer laad- en los
plaatsen aan te dringen, indien zulks
mocht gewenschl toeschijnen
Uit S cho u w en-D u i ve I a n d.
Tot secretaris-ontvanger te Vrijhoeve
(Cspelle) Noord-Brabant, is benoemd de
heer A J. de Bruin, thans secretaris-ont
vanger van Ellemeet en Eiker zee.
Uit T hol en.
Men schrijft ons uit T h o 1 e n
Ten einde het veer der {gemeente T li o-
1 e n met succes concurrentie te kunnen
aandoen, heeft men -op nieuwe middelen
gezonnen Een ondernemer, die zicli
noemt M v Duivendijk heeft onder Hal
steren biljetten verspreid, waarop hij aan
kondigt, as. Zondag „watertochtjes" te
zullen houden op de Eendracht met de
motorboot De Onderneming Vertrek van
Heisieren (haven) alle minuten naar Tho-
len (scheepswerf). Om het karakter van
pleziertochtjes vooral te doen uitkomen
staal er bij te lezen, dat men desverkie-
zend naar Oud- en Nieuw-Vosmeer kan
varen De tocht voor de kleinste water
tocht is gepubliceerd vijf cent Bedoel
de motorboot ligt thans op de scheeps
helling van genoemden van Duivendijk en
is een copie van de boot, waarmee voor
eenigen tijd een ander „watertochtjes
wou ondernemen, doch die toen spoedig
den lust er toe kwijt was.
In de Maandag gehouden raadsverga
dering van T h o 1 e n waren afwezig de
heeren Wagtho. Quist, Van der Stel en
jhr. Van Vredenburch.
Eenige ingekomen stukken werden
voor kennisgeving aangenomen. Ingevol
ge verzet van Burg en Wetli van Velzen
werd besloten, adhaesie te verleenen aan
een request van den raad dier gemeente
aan de Tweede Kamer omtrent de wets
ontwerpen op verleening van ouder
domsrenten aan behoeftigen
Eervol ontslag als ambtenaar van den
burgerlijken stand werd verleend aan den
ambtenaar ter secretarie, den heer 1*"
Naerebout, die als zoodanig te Zierikzcc
is benoemd.
Aan het verlangen van Ged. Stalen oin
alsnog een tarief' vast te slelleu voor
schoolgeld voor onderwijs in de fraaie
handwerken, zal, alhoewel dal onderwijs
nooit gegeven wordt voldaan worden
Ook aan andere bezwaren van fonneclen
aard tegen de verordening op de heffing
aan schoolgeld zal tegemoetgekomen wor
den
Overeenkomstig voorstellen van B en
W'elh. werd besloten
•ederom voor 3 jaar te verpachten
een stukje grond aan C. J Schot;
eenige pensioengrondslagen van ge
meenteambtenaren voorloopig vast te stel
len
hel subsidie van hel algemeen arm
bestuur voor 1913 met f 280 te verhoo
gen;
de begroolingen der gemeente voor
1913 en 1911 te wijzigen en in de be-
grooting voor 1913 af en over le schrij
ven
Bij de rondvraag klaagde de heer
Kegge over de baldadigheid aan hel
onderste ijzer van de Vossemeersche
Poort gepleegd. Bochten van 5 a 6 cM
zijn er ingetrapt. In een volgende verga-*
dering zal omtrent de nadere bestemming
van dit ijzer een beslissing genomen wor
den
Hierna werden in besloten vergadering
de kohieren van de plaatselijke belastin
gen beliandeld Na vaststelling in open
bare vergadering ging de raad uiteen.
Uit Zeeuwse h-V laan deren O D
Onze com spondent te S a s v a n Gent
schreef ons Zondag dat, ofschoon er toen
reeds een heelc week verloopen was se
dert het noodlottige aanvaren der kanaal-
brug deze geheel buiten gebruik deed
stellen men er nog niet in was geslaagd
de verbinding met Westdorpe en het
land van Axel le bewerkstelligen voor
voertuigen.
Wel is zooals reeds gemeld, een veer-
pontdienst in het leven geroepen voor
het overzetten van personen, doch ook
deze dienst beantwoordt maar zwakjes
aan de behoeften van het drukke ver
keer met de overzijde
Het gebeurt wel, vooral bij het pas-
seeren van groote schepen of slepen dat
het overzetten gestaakt wordt, wal soms
groot tijdverlies van het werkvolk te
weegbrengt, en velen den trein doel mis
sen
Onze berichtgever vestigt de aandacht
op dezen toestand die nog maanden kan
worden bestendigd
Naar hij voorts meedeelt wordt thans
vanwege waterstaat bet aantal personen
genoteerd, dat eiken dag per pont wordt
overgezet Dal zoii in verband staan met
de overweging van de te restaureeren
brug van electrische drijfkracht te voor
zien.
Door Gedeputeerde Staten is benoemd
tot schatter der pachtwaarde van gronden
gelegen in den calamiteuzen Borssele-
polder, de heer C IJsebaert te St Jan
steen
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Het is ons aangenaam te kunnen mede-
deelen. dal de fraaie en ongeschonden
urn, welke onlangs op de slikken van het
voormalige Reimerswaal is opgegraven,
thans in het bezit van het Zeeuwsche Ge
nootschap der Wetenschappen is overge
gaan. liet verdient vermelding, dat de
lieer C. J van der Endt en zijn beide
broeders te Iersekc zich daarbij in de
eerste plaats hebben laten leiden niet
door hun geldelijk voordeel, maar door
de loffelijke zucht om deze merkwaar
dige vondst voor Zeeland en zijn pro
vinciaal museum te behouden
Het leven der bijen
Voor een talrijk en zeer aandachtig
gehoor hield gisteravond in ,,De Ver
genoeging" alhier, de heer F Aug Kei
ting, directeur ,van Kelting's eerste Neder-
landschc handelsbijenstand te Santpoort
©en zeer onderhoudende causerie over
het leven der honigbijen, haar groot aan
passingsvermogen en de belangrijke rol,
die zij spelen in de huishouding der
natuur
Hel nijvere bijtje en zijn voedzaam
honigproduct zijn reeds honderden jaren
door den mensch ten zijnen nutte aange
wend, doch eerst in de laatste jaren kan
er van een wetenschappelijke bijenhou-
derij gesproken worden In ons land
staat de bijenteelt op vrij hoogen trap,
de opbrengst neemt betrekkelijk de der
de plaats in van Europa Teeltkeus en
het scheppen van de nicest peconomische
levens- en onlwikkelingsvoorwanrrlon
staan bij de huidige bijentelers op den
voorgrond Zoo kweekt men ijverige en
goedaardige soorten en zorgt men door
kunstmatige raten aan te brengen voor
een groolere honigopbrengst en een lan
ger levensduur der beestjes De raten
n I. worden gebouwd van was. een pro
duct dal door chemische omzetting van
honig in het bijen lichaam wordt gevormd
en daarna uitgezwete»
Dit uitzweten van was kost natuurlijk
in de. eerste plaats de noodige honig,
doch bovendien verminderd het de le
vensduur der bijen van 8 tol 3 weken.
Zooals men weet zijn er drie soorten
van bijen, de koningin of het moeder-
diertje, de mannetjes en de werkbijen.
De ontwikkeling der bijen lol een dezer
drie soorten is afhankelijk van de cel
waarin do ontwikkeling plaats heelt l)e
koningin is de grootste der drie soor
ten en wordt geboren in z.g. wiegen,
groote hangende cellen, waarin het li
chaam lol vollen wasdom kan komen.
De bijen die in de gewone zeskantige
cellen zich moeten ontwikkelen, hebben
niet de ruimte om lol vollen wasdom te
komen, zij missen hel vermogen tot
voortplanting en worden werkbijen De
mannetjes ten slotte worden geboren in
cellen van denzelfden vorm. doch iels
grooteren omvang Hel groote voordeel
nu van de moderne bijenteelt, waarbij de
ouderwetsche onpractische korf vervan
gen is door van alle zijden toeganghare
en uitneembare kistjes, is dat men,
door het aanbrengen van kunstraten,
waarbij slechts geringe ruimte is gela
ten voor den bouw van wiegen en man-
netjescellen, een beperking van hel aan
tal dezer diertjes ten gunste van dat der
werkbijen bereikt Bovendien kan ilicn,
doordat men steeds na kan gaan hoe
de stand der ontwikkeling is. de noodige
koninginnen afzonderen of naar andere
kolonies over brengen
Naar men weet telt elke kolonie
slechts 1 koninginwordt een jongere
koningin geboren, dan verjaagt deze
haar moeder, die met eenige getrouwen
gaal zwermen, ten einde de plaats te vin
den voor het stichten eener nieuwe ko
lonie De oude koningiu, die door een
gemakkelijk leventje is gaan lijden aan
zwaarlijvigheid is geen kranig vliegster
meer en strijkt meestal reeds in de na
bijheid van liaar verloren paradijs op
een boom neer, waar de volgelingen
als een dikken kluit zich rond haar
vasthechten Zoo n zwerm telt meestal een
20.000 bijen. De zwerm kan in dezen toe
stand gemakkelijk in zijn geheel in een
korf of bak geschept worden Tegen den
avond sclitidl men dan deze korf leeg
pp een laken of servel. dal voor een mo
dern koloniehuis is uitgespreid en gre
tig betrekt hel volkje zijn nieuwewo
ning. Hier gaan bij gunstig weder de
werkbijtjes spoedig aan den slag om ho
nig te vergaren, terwijl de koningin, die
op de zwermlocht haar bruiloft heeft ge
vierd haai- nuttige zorg voor de nakome
lingschap begint Met ware virtuositeit legt
zij zich op hel eierenleggen toein de beste
maand daarvoor, in Mei, legt zij, onder
gunstige omstandigheden lot 2000 eieren
per dag. In de onderste cellen der raat.
in iedere cel één, worden de eitjes ge
legd De liooger gelegen cellen worden
met honigvoorraad gevuld
De imker, die zich steeds van den
stand van zaken op de hoogte houdt,
zorgt, zoodra de cellen gevuld zijn, voor
meerdere ruimte, door liet opplaatsen
van een verlengstuk Om le zorgen, dat
de koningin de cellen in dit stuk niet ge
bruikt om haar voortplantingslusl nog
verder bot te vieren, wordt er tussclion
beide doozeu een raam gelegd, met
openingen waai- alleen de werkbijen door
heen kunnen. Zoo is de koningin wel
verplicht in de onderste afdeeling. de
z g broodkamer, te blijven Is ook de
bijgeplaatste voorraadschuur gevuld, dan
kan men naar behoefte kisten tusschen
plaatsen, die dan op hun beurt weer
met honig worden gevuld. Ook brengt
men in plaats van de doozeu met gewone
raten, wel z g. sectiekamers aan
doozen, die vernuftig verdeeld zijn in
een aantal secties, die elk een pond
honig kunnen bevatten. Deze secties kan
men stuk voor* stuk uitnemen. De daarin
opgehoopte honig is zoo voor het ge
bruik gereed: uit de kunstraten wordt
zij door centrifuge verkregen
Daar het den mensch om de honig te
doen is wordt vrijwel de geheele win
tervoorraad opgemaakt, met het gevolg
dat des winsters de bijen gevoerd moe-
