MIDDELBERGSCHE (MRAÏT.
r;67
15V* Jaargang.
V rijdag
20 Maart.
Binnenland.
Bit Stad en Protfneie.
Ingezonden Mededeellngen.
Knnst en Wetenscha*pen.
Versehillende Beriehten.
19i4
Deze eoarunt verschijnt d ag e 1 ijjk s, met uitzondering vac Zon- en Feeitdage.'.
i per kwartaal, zoowel voor Middelburg alt voor alle plaatsen ia Nederiud franco pp. r 1.25
Afzonderlijke nummer» kosten 5 cent.
AdvertentiBn bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomes.
Adverten'.iön. voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór óón uur
aan het burean bezorgd zijn
Advertentie 20 oout per regel. Rij abonnement veel lager. Geboorte-, lood- on
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regelt f KSOelke regei met
20 ;»ot. Reclame! 40 cent per ragol. Groote lettert naar de plaa's, dit zij inntme».
Tot de plaatsing van advertentiön en reclamos, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend
Handel, Nijverheid on Geldwezen, ie gerechtigd het Algemeen Advortontie-Brnrceu
A. DE LA MAK Ast., N.Z. Vuerbirgwal UW, Amsterdam.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel
GEZONDHEID BIJ HET MARINE
PERSONEEL.
liet reeds Vroeger door ons besproken
verschijnsel van de ontzettende stijging
in de laatste jaren van het aantal veneri
sche ziekten bij de marine, is deze week
ook ter sprake gekomen op de in Den
Helder gehouden vergadering van den
Bond van Minder Marine Personeel.
We brengen in herinftering dat men
gedurende ecnige jaren ook bij onze ma
rine aan de schepelingen van rijkswege
voorbehoedmiddelen heeft verstrekt,
maar dal tijdens de zedelijkheidsbevlie
ging onder het vorig kabinet op aandrin
gen van den heer Duymaer van Twist
de verstrekking dier middelen is inge
trokken, met het onmiddellijke gevolg
dat het aantal zieken blijkens de genees
kundige verslagen op onrustbarende wijze
steeg.
Thans zijn dan ook weer andere maatre
gelen genomen Ieder die aan den wal is ge
weest kan zich laten beliandelen aan boord
in den ziekenboeg, een op zich zelf goede
regeling, die echter behalve dat zij om
slachtig is, vaak ook te laat hulp ver
schaft.
Op de genoemde vergadering van den
Bond is door den inleider Michels een
pleidooi gehouden voor twee maatrege
len: ten eerste vrije verpleging in de hos
pitalen (wat nu geld kost) en ten tweede
het opnieuw verstrekken der voorbehoed
middelen door hot Rijk aan de schepelin
gen zelf.
Wat deze inleider in zijn rede meedeel
de over den uitslag van een door hem'
ingesteld onderzoek, geeft ook veel te
denken. Van de 142 schepelingen die een
antwoord zonden, bleken er 106 een of
meer malen geïnfecteerd te zijn geweest.
En het verschrikkelijke is de leeftijd,
waarop de eerste infectie plaats vindt
Zoo waren er van die 106 wel 57 of de
grootste helft vóór of op hun 20ste jaar
al geïnfecteerd. Er was er zelfs één bij
die op zijn 15e jaar al geslachtsziek was;
bij 5 was dit op bet 17e, bij 12 op het
18e en bij 14 op het 19e jaar het geval.
Nu is het heel makkelijk om daarte
gen over te zeggen, dat de slachtoffers
dat aan zich zelf te wijten hebben. Van
christelijke zijde kan men herhaaldelijk
booren dat het beste middel ter bestrij
ding van het kwaad is de christelijke
levensbeschouwing omdat die de men-
Kchen van ontucht weerhoudt.
Daargelaten nu dat wij in de christe
lijke wereld ook genoeg voorbeelden heb
ben gezien, waarin de zondige lust het
van de christelijkheid won, achten wij
liet echter dwaasheid zich op dat onthou
dingsstandpunt te stellen Want het
feit ligt er nu eenmaal, dat verreweg de
meeste schepelingen niet christelijk in
dien zin zijn, en voor de groote meer
derheid ook nooit zoo gemaakt kunnen
worden. En bovendien kan het niet ont
kend worden dat het voor tal van jonge
mannen een krachtproef is drie jaar naar
Indië te worden gezonden met algeheele
onthouding.
Er zijn er die dat kunnen; er zijn er
wel meer voor wie dat te machtig wordt,
gegeven vooral de vele verleiding waar
aan zij blootstaan, en den aard der ma
trozen.
Men staat voor dat feit, en dat moet
orkend worden, wil men den toestand
naar zijn werkelijke beleekenis verhel
pen, al sluit dat natuurlijk heelemaal niet
uit, dat men doen moet wat men kan
om de zelfbeheersching te versterken.
In dat opzicht kunnen de schepelingen
Oostenrijksche marine was dit respectie
velijk 55.9 en 25.2.
En gedurende hel kleine tijdje, dat die
middelen bij ons verstrekt zijn, is be
wezen, dal zij het aantal ziektegevallen
sterk beperkten
Op de „Zeeland" in West-Indië in
1912 werden door den ziekenverpleger
90 schepelingen van een voorbehoedmid
del voorzien-, en in 7 maanden tijd was
geen dezer schepelingen geïnfecteerd.
Zooals reeds hierboven gezegd is, heeft
men nu bij ons althans de gelegenheid
gegeven aan hen ;dic aan (wal 'zijn geweest
om zich dadelijk in den ziekenboeg on
der behandeling le stellen. Dal is ten
minste beter dan de dat-moet-je-zelf-wc-
ten-taclhode van Duymaer van Twist,
Maar afdoende is hel niet. En we vree
zen dat een andere maatregel nl. hel
voorschrift aan de van geslachtsziekte
genezen schepelingen om drie maanden
lang 's avonds elf uur van passagieren
aan boord terug te zijn tengevolge
zal hebben dat velen zich niet ziek mel
den, behalve nog dal 't doel wel niet
bereikt zal worden
In ieder geval is het een zaak die al
ler aandacht verdient. Want men weet
het geslachtsziekten werken niet slechts
verderfelijk voor het lichaam, maar ook
voor den geest. En ieder geval, voor
den lijder een bron van ontzaglijke el
lende, kan het ook worden voor een on
schuldige omgeving
Uit Middelburg.
Vrijdag 8, Zaterdag 9 en Zondag
Mei zal alhier hel congres van den
Nederlandschen Hotelhoudersbond plaats
hebben. Dit congres is van niet te on
derschatten beteekenis voor het vreemde
lingenverkeer op ons schoon eiland. Vrij
dags zal een concert worden gegeven ter
eere van de congresleden, terwijl Zondags
een automobieltocht door Walcheren
wordt aangeboden door de automobiel-
liandelaren hier ter stede, gevolgd door
een boottocht met de „Administrateur de
Badts".
Men bericht ons, dat de bakkerij-ten-
toonstelling in het Schuttershof alhier
met een dag verlengd is en nu gehouden
zal worden van 4 tot 9 Mei.
De deelname aan deze tentoonstelling
is zeer groot
De Volksbond, vereeniging tegen drank
misbruik hield gisteravond haar alge-
meene vergadering. Uit het jaarverslag
bleek, dat het aantal leden hetzelfde is
gebleven. De ontvangsten bedroegen
f 247.05 terwijl .de uitgaven beliepen
f 247.666, zoodat er een nadeelig saldo is
van 61i/s cent. In het bestuur werd in de
plaats van den heer Snoep de heer J A
Vertregt gekozen.
Uit Vlissingen.
Door den commissaris der Koningin
is aan het bestuur der Vlissingsche
j Turn vereeniging een zilveren medaille be
schikbaar gesteld voor den wedstrijd bij
gelegenheid van haar 15-jarig bestaan
Tweede Kamer, niZqUe ouderdoms-voor
ziening
Met aigemeeue sfemmen werd beslo
ten goed te keuren 'de gewaagde wijzi
ging der begrooting; van (918 van het
burgerlijk armbestuur
Nader werd goedgekeurd af- en over
schrijving in de gemeen te-begroot ingen
van 1913 en 1911.
Na het houden eencr langdurige dis
cussie tusschen dp heeren Elout en
Scheelc met den voorzitter over hel be
palen van andere kermisdagen, vooral in
verband met de Zondagsontheiliging, werd
liet voorstel van den voorzitter om die
dagen te veranderen ui et algemeene stem
men verworpen.
Door den voorzitter werd mededeeling
gedaan
lo van ecu schrijven van den mi
nister van biiuicnlandschc zaken op eeu
adres dezer gemeente over watervoorzie
ning; door den minister werd medege
deeld, dat deze zaak aanhaugig zal wor
den fgtemaakl bij Ged Stalen
2o een uitvoerig rapport over ge-
iiCéènterïoleerhig, opgemaakt door den ge-
Imeenlebouwmeesler te Vlissingen met
overlegging van begfbolingskosleu ten be
drage van f 80 0000; werd besloten bij
het rijk en de provincie pogingen aan te
wenden bij eventuèele gemeen leriolce-
ring zoo mogelijk bijdragen in deze kos
ten van die lichamen te krijgen
Uit Zuid-Be velan d.
Donderdagavond hield tc K a p c l 1 e de
heer Van Ham uil Vlissingen, daartoe
uitgenoodigd door Jiel gemeentebestuur,
een lezing voor een groot publiek over
electriciteit, met Voorbeelden en proe
ven toegelicht De burgemeester dankte
na afloop den spreker, en hoopte dat
ook deze gemeente nog eens van het
nut van de electriciteit zou profited?
ren
Op een desgedaau verzoek van B en
W. van Ellewoulsdijk heeft naar de
„Kampioen" meldt, de Wegen-Commissie
van den A N. W B besloten, voorwaar
delijk een gedeelte van den nieuw aan-
;gden en gewalsten steeuslagweg te
EUewoutsdijk op haar kosten te doen
teren. Men wil daarmede proefondervin
delijk nagaan den invloed van het teren
van een weg bij zeer druk bietenvervoer.
Donderdagnamiddag werd te Ierseke
door den burgemeester in tegenwoordig
heid van den gemeenteraad en het per
soneel bij den bouw betrokken, de eerste
steen gelegd van het nieuwe gemeente
huis. In zijn toespraak, daarbij gehou
den, noemde de burgemeester deze eer
stesteenlegging een zeer gewichtig
oogenblik in het gemeentelijk leven van
Ierseke, wijl dit nog nooit een passend
raadhuis en vroeger zelfs in t geheel
geen eigen raadhuis bezeten had Thans
verrijst een mooi ruim gebouw, waar
van hel nageslacht nog eeuwen zal kun
nen genieten.
De werklieden kregen onder enveloppe
een feestgave, om die gelijkelijk te ver-
deelen
Uit Walcheren.
Woensdagavond nam de heer H.
Vos afscheid van de zangvereeniging
„Volharding" to Westkapelle. Een
paai' weken geleden heeft hij om ge
zondheidsredenen als directeur ontslag
genomen.
Ruim 5 jaar heeft hij de vereeniging
geheel belangeloos geleid. Als bewijs van
erkentelijkheid voor zijn diensten, die
ver. bewezen, werd hem met enkele?
hartelijke woorden door den heer P
- w de Vos uit naam der ver een souvenir
zeJf ook veel doen, vooral de ouderen aangeboden, bestaande uit een gouden
Zeer terecht wees de spreker in Den horlogeketting
Heider op den duren plicht van del Dc heer H. de Vos bracht de Ver. dank
oudere leden, om de jeugdige schepe-Uoor d„e verrassing, en hoopte, dat
tangen te behoeden voor het verschrik-! „Volharding" spoedig een directeur mocht
kel.jke kwaad Het vertellen van allerlei krijgen, en de ver. in bloei mocht toe-
avonluron maakt die jeugdige hersenen nemen
maar al te geschikt, om le meenen dat!
wij niet eerder goed zeeman zijn, dan wan- In de hedenmorgen gehouden gemeen-
oeer zij ook dergelijke avonturen hebben teraadszitting van Domburg werden na
meegemaakt j opening door den voorzitter eenige wanr-
Of de door den Bond voorgestane deerende woorden gesproken ter nage-
maatregelen de beste en de ecnige zijn, i dachtenis van wijlen J Bosselaar, oud-
kunnen we niet beoordeelen. Het schijnt raadslid dier gemeente Op het verzoek
dal de verstrekking van preventieve mid- van J. Bimmel werd gunstig beschikt
delen bij andere marine's wel gunstig om hem een stukje gemeentegrond te ver
werkt Volgens den spreker daalde bij koopen tegen f 1 per M2. deel uitmaken
de Duitsche marine tengevolge daarvan de van het z.g.n. Duinwegje,
het percentage zieken van 47.6 per 1000 Adhaesie zal worden betuigd aan het
in 1902 lot 31.4 per 1000 in 1907; bij de adres van de gemeente Velsen «nn de
Uit Noord-Bevelan'd.
In een korte raadsvergadering te W i s-
senkerke op Woensdag j .1.werden als
nog de grondslagen vastgesteld voor de
pensioenen (als gemeente-ambtenaren; van
het onderwijzend personeel aan de herha
lingsscholen, van de vakonderwijzeres te
Geersdijk en den klokluider te Camper-
land
Uit Scnouwen-Dulveland.
Joh de Ronde Bz van het licht „Hals"
te Sir J a n s I a n d is met ingang van
1 April a s. benoemd tot lichtwachter
Bit Tholen.
Te O u d-V ossemecr is bij den laat-
sten storm nog al wat schade berok
kend aan den nieuwen buitenbermmen
schat dat aan die aardewerken voor
circa f 1000 zal hersteld moeten worden
Te Stavenisse hield Woensdag
avond de heer Hoogerhuis uit Rotterdam
alhier in hel café Hart een lezing over
het onderwerp: „Arbeiders, organiseert
U!"
De vergadering was maar matig be
zocht. Op eeaigen na behoorden de opge-
komenen tol de arbeiders-klasse. Deze
waren natuurlijk het meest welkom Door
de geringe deelname is hier geen land-
arbeidersbond opgericht kunnen worden
--o
Uit Zeeuwscb Vlaanderen O D
In de Donderdag le Neuzen gehou
den zitting van den gemeenteraad werd
door den raad goedgekeurd een plan
voor het versieren van het bij de hoo-
gere burgerschool te voegen deel der ge
dempte haven, werd een rooilijn vastge
steld voor het daarnaast te houwen kan-
tongereclilsgebouw en geschiedde dit
laatste ook voor het bouwen aan den
nieuwen verbindingsweg, aangelegd door
het Domein, dat daar binnenkort bouw
grond zal verkoopen.
Van de vakken waarin op de M L'
L O.-school onderwijs zal gegeven wor
den werd geschrapt hel vak fraaie hand
werken en besloten thans een onderwij
zeres op te roepen alleen voor het vak
nuttige handwerken
Naai' aanleiding van een verzoek van
den gemeenteontvanger om hein 1 100
meer toe te kennen voor inrichting van
zijn kantoor werd besloten de vaststelling
der gemeenlerekening over 1913 af te
wachten en naai' gelang de [uitkomst daar
van te overwegen of het gewenscht voor
komt aan Ged. Stalen te adviseeren zijn
jaarwedde te verlioogen
De gemeentewerklieden vroegen ver
hooging van jaarwedde in verband met
htm storting voor pensioen. Burg en
Wetli. stelden voor om hen f 20 verhoo
ging le geven. De heer Lensen achtte
de motiveeriug onjuist, stelde uitstel voor
om dan bij de begrooting verhooging
an salaris le overwegen Daarover
slaakten de stemmen met 6 legen 6
Aan de telegrambesteller te Sluiskil,
mej. Goossen ,werd over het afgeloopen
jaar eene gratificatie toegekend van
f 67.70, het verschil tusschen hare jaar
wedde en hetgeen door het rijk voor
bcslelloon wordt vergoed
Gunstig werd beschikt op een adres
van di*. Middelberg leeraar in natuur- en
scheikunde aan de II B Som zijn sa
laris voor het loopende jaar te bepalen
op f 1950. De heer Temperraan, leeraar
in de Fransche taal aan de H B. S.
reclameert dat hij is opgeroepen op een
jaarwedde van f 2000 met 21 lesuren,
dat hij nu maar 20 lesuren moet geven
en slechts f 1800 salaris krijgt. Al wordt
de toepassing der verordening juist ge
oordeeld steldeu Burg. en Weth. uil
oogpunt van billijkheid voor dit jaar het
salaris te brengen op f 1950. met inbe
grip eener reeds toegekende gratificatie
welk voorstel werd aangenomen.
Naai* aanleiding van een verzoek van
de vrijwillige brandweer tot het overne
men harer motorspuit werden Burg en
Weth gemachtigd door een deskundige
een onderzoek le laten instellen naar de
capaciteiten dier spuit, de waarde te la
ten schatten en met de vereeniging nader
over een koopprijs te onderhandelen, om
daarna deze zaak opnieuw in den raad
aanhangig tc maken, en tevens om in te
dienen een voorstel tot reorganisatie van
het pers. der gemeentespuit.
Vastgesteld werd eene verordening op
het verblijven van woonwagens in de ge
meente. Na bespreking in geheime zitting
werden Burg. en Weth gemachtigd in
verband met eene ontstaande vacature
sollicitanten op te roepen voor tijdelijk
ambtenaar ter secretarie. Na de eerste
oproeping heeft zich geen sollicitant met
diploma opgedaan, waarom de voorzitter
voorstelde een hooger salaris uit te loven.
Dit werd met algemeeno stemmen ver
worpen.
Een voorstel van de heeren Moggre
c.s. naar aanleiding van de nieuwe ver
ordening op het heffen van leges, om de
opgaven betreffende burgerlijken stand
en bevolking gratis aan de bladen uitte
reiken, werd verworpen.
Aan den heer W. J Noordhoek werd
op zijn verzoek, wegens benoeming te
Goes met ingang van 1 September as.
eervol ontslag verleend als leeraar in de
Duitsche taal aan de H B S.
Den voorzitter werd opgedragen te
onderzoeken of er geen mogelijkheid zal
bestaan om de ingevoerde tariefsver-
hooging voor de heen- en weer-reis met
de Provinciale boot ingetrokken te krij
gen
Op de voordracht ter benoeming
eener onderwijzeres aan de openbare
school te Sluiskil zijn geplaatst dc da
mes J Jansen, tijd onderwijzeres aan
die school, M C. J. R de Hondt, volon
taire te Ierseke. en S S Snlomé idem
te Zuidzande
De vereeniging „Voor de Kunst'
alhier zal van 29 Maart tol 5 April
werk tentoonstellen van den bekenden
schilder Georg Rueter te Sloterdijk.
De laatste tien jaar wijdde hij zich
bijna uitsluitend aan het tcckenen en
schilderen van portretten, zoowel van kin
deren als van volwassenen. Soms ook tee-
kenl hij ze op steen zoodat er meerdere
afdrukken van gemaakt kunnen worden.
Die ontzettende pijn in den rag
vrordt als door een wonder verdreven
Denk er cons ovon over wat hot voor U zou
zjjn, wanneer U geheel on al zonder pjjn zoadt
zjjn, D zoudt dus in staat zjjn vrjj zonder
pjjnon U te bewegen cn zonder telkont be
vreesd behooven te zjjn door oen steek oi pjjn
opgesehrikt te worden.
Zwakke Nieren laten urinezuren in het
bloed doordringen en dozo rcoorzakon die ont
zettende pjjnen. Do Witt's Nieren- en Bl«a<-
pillen versterken de Nieren en stellen baar
in staat de kwade stiffen en vergifion nit de
Nieren te verdrgven, 'zoodat Uw ellende ook
tal eindigen. IJ knnt de Witt's Nieren- en
Blaaspillen nd f 1,75 bekomen bjj JOH. DE
ROOS te Middelburg, en indien U ze zonder
kosten wen sekt te probeeren
dan zendt C 10 ets in postzo- j npWiTT'c I
gels aan bovenstaand adres of I "HTS
aan E. 0. DE WITT Co., 9
Amsterdam on een grati9 monsterdoos word'.
U direct per post toegezonden.
- Donderdagmiddag is te Heerenveen
een gedeelte van de kalkfabriek van de
firma Woilman ingestort Er hadden geen
persoonlijke ongevallen plaats De ver
moedelijke oorzaak is de harde wind
- Op de Waal bij Nijmegen is gisteren
naai* de N. R C meldt, een 5jarig zoontje
van schipper B. L Ruitenberg uit Wer
kendam overboord gevallen en verdron
ken
De kapitein van de Ittersum [Mij.
Oostzee) heeft aan zijn maatschappij be
richt gezonden, dat gedurende de reis
van Curasao naar Hamburg, waarbij men
met hevigen storm le kampen had, de
2de stuurman, de heer J. F A le Roy
vermoedelijk overboord geslagen en ver
dronken is.
Zoodra zijn afwezigheid bemerkt werd.
stoomde de Ittersum terug en zocht den
omtrek af. echter zonder resultaat.
N. R C
DE OVERVAREN SCHOENER.
De sleepboot Atlas, van de firma Zur-
muhlen, die gisteren van Nieuwediep was
uilgevaren in verband met de aanvaring
bij de Haaks, is naar de N. R. C meldt
aldaar teruggekeerd. De bemanning deel
de mee, op de aangeduide plaats slechts
wrakhout te hebben zien drijven; haar
ijverige nasporingen naai* de bemanning
van den verganen schoener waren ver-
geefscli
Uil Cuxhaven seint Reuter, dat de be
manning van de „Balder", zoo heette
het schipniet verdronken is, doch door
de Duitsche sleepboot „Vulkan" gered is
en te Cowes aan land gezet.
HET HOOGE WATER.
In het Binnenland.
Nog steeds wordt van Maas en Rijn
was gemeld, zij het ook slechts gering
Het water richt steeds meer ernstige
schade aan, al kan van doorbraken nog
niet gesproken worden Men verwacht
een gunstigen invloed van de Zuiden
wind
De Geldersche vallei staat geheel on
der water, tusschen Veenendaal en Wa-
geningen gelijkt het één groot meer
De Oude Rijn is naar de N R C
meldt, weer zoo ver gezakt, dat alle
polders hun water weer kunnen loozen
Het peil is bijna weer op hel normale
Gistermiddag meldt de Tel., werd te
Mil de bevolking door middel der brand
klok bijeengeroepen, (en einde te Gas
set te gaan assisteeren bij den Maasdijk
aan den Tempel die dreigde door te
breken, waardoor ook Mil gevaar loopt
Door den storm heeft een dijkvak
tusschen Fiel en Echleid veel geleden
Als bandijk is dit niet gebasalteerd en
nu zijn daaruit stukken geslagen van 5
tot 40 M lang en tot 2 M breed. Het