MIDBELBIitt^SCHK COIR JIT.
JxrjT'
,fv
Donderdag
19 Maart.
Hit tie Staatseonrani.
h'.e«
l»* JaaiiaaBS.
*9i4
Daze coorant varsohyiit dag si ijk a, met uitzondering van Zon- en Feeitdagec.
i par kwartaal, zoo wei voor Middelburg all voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 11.25
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertantiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan bet bureau te hekomeo.
Advertenftn voor hot eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één
*»D not bureau bezorgd zijn
Advo'tentiën 20 oent per regel. Bij abonnement voel l*g«'. Geboorte-, dood- en
alle andere lamiliebericbten en Dankbetuigingen van 17 regelt i' 1.60elke regal mei
20 cent. Heclamei 40 cent per regel. Groote lettere naar de plaats, die zij innemen
Tot de plaatsing van advortenfdön en reclame.-, nÏGt afkomstig uit Zeeland, betreffendi-
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advcrtentle-Burenï,
A. DE IiA HAR Aje.. N.Z. Toorbnrgwol 2Gfi, Amsterdam.
Binnenland.
DE ZIEKTEGEVALLEN TE
>6KAVENHAGE IN VERBAND MET
HET GEBRUIKEN VAN OESTERS.
De „Staatscourant van gisteravond (No.
06) 'bevat leen jrapport Van het bestuur der
nsscherijen op de Zeeuwsche Slroomen,
ïyctreffende verband tusschen de in Ja-
rauari en Februari 1914 te 's-Gravenhage
.oorgekomen ziektegevallen en het genot
Tan Zeeuwsche oesters.
Aan dit rapport ontleenen wij het vol
gende
Naar aanleiding van missive van den
Minister van Landbouw aan bedoeld be
stuur 1 xdneffen.de te 's-Gravenhage tus
schen 26 Jon en 23 Febr. voorgekomen
gevallen van Febris Typhoidea bij per
sonen, die omstreeks 21 Dec. oesters ge
geten hebben, waaromtrent vast staat, dat
aj voor een groot deel zijn geleverd door
-V.Ti firma te Tholen, heeft zich, in op
dracht van het bestuur, de bacterioloog
ile heer J A. Heymann, op t> Febr. naar
Den Haag begeven tot het instellen van
een onderzoek ter plaatse naar de ge
grondheid van de in de nieuwsbladen
twspreide geruchten omtrent het verband
tusschen voornoemde ziektegevallen en
het nuttigen van oesters, afkomstig uit
Tholen.
Daarbij is gebleken, dal op 26 Jan. j 1
ieen achttal gevallen van Febris Typhoi-
dca zijn geconstateerd, verdeeld over zes
gezinnen, waarbij zich in een tweetal
gezinnen twee gevallen hebben voorge-
i'inan Op 2 Februari deden zich nog
maals twee gevallen voor in verschillende
gezinnen, later nog drie gevallen in drie
gezinnen
Daar te 's-Gravenhage betrekkelijk wei
nig typhusgevallen voorkomen (het aan
tal wisselt gewoonlijk tusschen 10 en 20
per jaar), was bij de betrokken autori
teiten het vermoeden gerezen, dat hier
ifien bijzondere infectiehaard aanwezig is
geweest Met het oog daarop werd een
onderzoek ingesteld naar hetgeen de pa
tiënten omstreeks 31 Dec., den tijd waar
in vermoedelijk de besmetting heeft plaats
gehad, hadden gegeten, waarbij o. a naar
bet gebruik van oesters is geïnformeerd.
Hierbij bleek, dat alle typhuslijders op
Oudejaarsavond oesters hebben gegeten,
betzij bij zich aan huis, hetzij bij kennis
sen, doch in geen geval aan een gemeen-
schappelijken maaltijd.
Ofschoon de mogelijkheid van besmet
ting door een andere spijs of drank even
min uitgesloten werd geacht als besmet
ting door oesters, meende men dat tot
op het oogenblik er nog geen enkele
aanwijzing was in eenige andere rich
ting, dan in die van de oesters
Toen het bestuur er op wees, dat in
s-Gravenhage zich typhusgevallen heb
ben voorgedaan, resp. één geval in de
weck van 29 Oct. tot 4 Nov 1913; één
in de week van 12 tot 18 Nov. en één In
de week van 10 tot 16 Dec., werd ge
antwoord, dat weliswaar niet was nage
gaan of de oesters ten huize van de
tusscbenhandelanrs te Den Haag zouden
kunnen zijn besmet, en of er verband
zou kunnen bestaan met de hier geci
teerde typhusgevallen; dat echter zoo
danig verband als uitgesloten mocht wor
den beschouwd, omdat de oesters, gege
ten door de onderscheiden lijders aan
Febris Typhoidea, geleverd zijn door ten
minste vijf handelaren.
Aan den bacterioloog is voorts geble
ken, dat al die handelaren oesters had
den ontvangen van dezelfde firma te
Tholen.
Opmerkelijk is, dat behalve van 's-Gra
venhage, geen enkel tvphusgeval bekend
is geworden dat aan het gebruik dezer
oesters zou kunnen worden toegeschre
ven.
Weliswaar zijn dezer dagen bekend
geworden twee typhusgevallen fe Ham
burg, doch bij onderzoek is gebleken, dat
de beide lijders den Oudejaarsavond te
's-Gravenhage hebben 'doorgebracht, en
deze gevallen naar alle waarschijnlijkheid
aan denzolfdcn besmettingshaard moeten
worden toegeschreven, als de dertien ge
vallen bovengenoemd.
Op 30 December zijn door de boven
bedoelde firma te Tholen nog verzonden
met bestemming voor het binnenland 2400
oesters, verdee'd over e'f gemeenten, zon
der dat ook het genot van deze, voor zoo
ver kan worden nagecaan, oenig ziektege
val ten gevolge heeft gehad Hetzelfde
kan bericht worden betreffende de ruim
55.000 oesters, die op dien datum door do
firma naar het buiten'and zijn verzonden
Eindelijk Ls een onderzoek ingesteld
naai- de wijze waarop de winkeliers de
oesters behandelen voordat zij in détail
worden afgeleverd In de meeste geval
len worden de oesters in het vat be
waard, waaruit zij naar behoefte worden
genomen. ïnlusschcn worden de overblij-
blijvendc met een gewicht bezwaard om
het gapen en dientengevolge het uitdro
gen der oesters te voorkomen. Sommigen
dienen de oesters op mei het vocht'
dat zich bij opening in de schelp bevindt
anderen daarentegen spoelen de oesters
hel opensteken in zouthoudend leidingwa
ter, waarin zij geen bezwaar zien met het
oog op liet zuivere drinkwater, waarover
de gemeente beschikt
Toch wil het den rapporteurs toeschij
nen dat dit gebruik iniel zoo onschuldig is,
als men het wil doen voorkomen; immers
dit water wordt niet voor iedere oester
vernieuwd en daar deze gewoonlijk vast
aan de holle schelp verbonden blijft,
wordt met de oester tevens gespoeld de
schelp, waardoor het daaraan klevende
vuil in het spoelbekken achterblijft.
Vermelding verdient hier nog liet feit.
dal den secretaris bij zijn verblijf in Den
Haag op 7 Febr vrij zeker is gebleken,
dat in drukke dagen, waartoe het tijdvak
van Kerstmis tot Nieuwjaar stellig raag
gerekend worden, men, met hel oog op
<ie groote navraag bij beperkt dienstper
soneel, er geen bezwaar in ziet een flinke
partij oesters op voorhand open te steken
Zelfs werd door een der bedienden be
weerd, dat dit volstrekt geen kwaad kon
en de oesters verscheiden dagen zoo kon
den worden bewaard .zonder achteruit
gang in kwaliteit. .,Hoe zouden wij anders
in drukke dagen gereed komen was zijn
slotbemerking
Ten opzichte van de gestelde vragen
le. Of aan oesterkweekers te Tholen
do levering van oesters uit de putten al
daar onder certificaat is vergund: en in
verband daarmede
2e. OF, en zoo ja, welke bijzondere
maatregelen hun zijn opgelegd ter ver
zekering van de reinheid der putten, of
deze behoorlijk worden nageleefd en wel
ke de uitkomsten zijn geweest van het
bacteriologisch onderzoek van het water
in de putten en in de Eendracht, wordt
een overzicht gegeven van de aan onze
lezers reeds meermalen vermelde voor
schriften voor verkrijging der certificaten.
We vermelden daarom nu slechts kort
dat de oesterputten te Tholen certifica
ten kunnen ontvangen indien zij het water
innen niet eerder dan een half uur vóór
en niet later dan een uur na hoog water,
behalve in den tijd tusschen het begin
der suikercampagne lot veertien dagen
na het eindigen daarvan. In dezen tijd
gelden andere voorschriften, maar aan
gezien de jongste suikercampagne met
den aanvang van December geëindigd
was en bovendien een der beide fa
brieken, gedurende de campagne geslo
ten is gebleven is verontreiniging der
oesters te Tholen door dezen factor
buitengesloten
In de laatste maanden is in Westelijk
IJL Brabant slechts óén geval van I
typhus geconstateerd, n 1. te Halsteren
in December, maar blijkens rapport van
den controleur is het onmogelijk dat de
faecaliën de Schelde zouden hebben
kunnen bereiken
Bij de bespreking van de naleving
der voorschriften wordt gemeld
dat tot nog toe nimmer eenige overtre
ding van dez.e voorschriften, die on
middellijke inlrekking van de certificaten
ten gevolge zou hebben, kon worden
geconstaleerd.
Omtrent het bacteriologisch on
derzoek wordt gewezen op dc gere-
regeide voortzetting daarvan, noodig met
het oog op de nabijheid van Bergen
op Zoom
De laatste onderzoekingen hebben
plaats gebad op 17 October, 21—25
October, 5 November, 17-18 November,
1 December en 23 December 1913.
Dc uitkomsten daarvan zijn, zonder
onderscheid, gunstig geweest.
Speciaal de uitkomsten van het laatst
genoemde onderzoek z ijn in de gegeven
omstandigheden van groot belang, daar
op dien datum geen der oesterputten
te Tholen iets aan zuiverheid te wen-
schen overliet.
Wel is waar is het aantal 'bacteriën in
enkele gevallen steeds gering.
De liooge bactcriêncijfcrs worden
steeds veroorzaakt door het veelvuldig
optreden van enkele zeer onschuldige
bacleriênsoorlen
Het slot van het rapport luidt als volgt:
Oqs antwoord op de laalsle vraag, of
naar onze meening redenen zijn aan le
nemen, dat inderdaad dc bedoeldle ty
phusgevallen aan het gebruik van de be
doelde oesters zijn toe te schrijven, kan
op grond van de hierboven aangevoerde
gegevens niet anders dan gunstig zijn ten
opzichte van den toestand van zuiver
heid, waarin de opsiers op het tijdstip
dor verzending verkeerden.
Toegegeven, dat er tot op heden geen
enkele aanwijzing is in eenige andere
richting dim in die van de oesters, dau
moei de oorzaak van hun besmetting el
ders gezocht worden
Dc putten le Tholen dragen daaraan
geen schuld
Wanneer inderdaad hel genot van de
bedoelde oesters de oorzaak zoude zijn
van de bekend geworden typhusgevallen,
die alle gelocalisecrd zijn tot 's-Graven
hage, dan moei do speciaal voor deze
plaats bestemde zending op ccn of andere
wijze na de verzending zijn geïnfecteerd.
Wij kunnen ons «iet vereenigen met de
mecning. dat er geen verband zou kun
nen bestaan deze raadselachtige be
smetting met de in het tijdvak van 29
October tol 16 December j 1 le s-Gra
venhage voorgekomen typhusgevallen.
Onzes inziens verdient het overweging
in deze richting het onderzoek voort te
zetten en daarbij in bet bijzonder onder
het oog le zien de mogelijkheid, dat ge
bruik van andere genotmiddelen tot de
ziektegevallen aanleiding heeft gegeven
Het rapport is, namens het Bestuurder
Visscherijen op de Zeeuwsche Stroomen,
geteekend door de hoeren A- J. F. Fok
ker, voorzitter, en F Leo de Leeuw,
secretaris.
Xameroïsrziclit.
Eerste Kamer.
Zitting van Woensdag.
Het grootste deel van het antwoord van
den Minister van Marine, den lieer
Rambonnel, was gewijd aan den Bond van
minder marine-personeel, ter sprake ge
bracht door den heer Polak. Natuurlijk
moest hij daarbij veel herhalen van wat
hij ook reeds in de Tweede Kamer heeft
gezegd, maar zijn openhartige, eenvoudige
en flinke uiteenzetting lolde ten slotte
bravo's uit, links en rechts.
Het nieuwe in zijn redevoering was de
toelichting van het verstrekken aan de
toekomstige officieren van een uittreksel
uit het bekende werk van Treub. Dc
minister verklaarde slechts een beknopt
werkje over den klassenstrijd te hebben
willen verschaffen. Elk polemisch karak
ter is er aan ontnomen. De minister
meent dat dc Bond en „Het Volk" den
klassenstrijd brengen op een terrein waar
hij absoluut niet thuis behoort, inmmers
tusschen officieren en manschappen be
staat juist geen klassetegenstclling: beiden
zijn in dienst van den slaat. Tegen dat
spook heeft de minister willen optreden.
Hij treedt niet op tegen het bestaan van
den Bond als zoodanig, maar de Bond
moet van boord.
We onderschrijven gaarne wat de mi- j
nister hier over den klassenstrijd op-
merkte. Maar of hij de averechtsche mee
ning onder hel minder personeel zal
kunnen keeren door een studie-boekje te 1
geven aan de officieren? We betwijfelen
het.
Sterker was zijn betoog over het dub
belzinnige karakter van den Bond, die
wel is waar in zijn vergaderingen geen
propaganda maakt tegen de officieren,
maar in zijn orgaan opwekt tot daden te
gen de belangen van don dienst. Hij zette
met voorbeelden uiteen dat de groote
verbeteringen, die in de laatste 25 jaar
in de behandeling van het personeel zijn
gebracht, tot stand kwamen vóór het be
staan van den Bond, Maar deze heeft
nooit oog voor de aangebrachte verbete
ringen, en stelt steeds eischon. die door
'de practijk niet gedoogd worden
De minister verklaarde een loyale proef
I te willen nemen met een korter dienst-
verband, met twee jaar a's minimum, om
op die manier een vrijwilligersmarine te
kunnen behouden. Maar als door het
kunstmatig zaaien van ontevredenheid, en
door hel vijandig optreden tegen het
staatsgezag dat doel niet bereikt kan
worden, dan is de vrijwilligersmarine ver
oordeeld en zal de. minister komen tot
een zee-mi'i'ie.
Na nog een korte repliek werd dc be-
grooting van marine aangenomen met de
stemmen der heeren Polak en Van Kot
tegen.
Toen kwam binnenlandsche zaken aan
.de beurt met een veelheid van onderwer
pen.
De heer Van der B ie sen hield als
ieder jaar een phülppica tegen de wo
ningwet, met veel juiste opmerkingen,
maar ook mei zijn gewone eenzijdige
overdrijving
Een oogenblik dreigde er een vroo-
lijklicid le komen, die in onzen deftigen
senaat maar half past.
Dal was toen de heer Bcrgsma de
burgemeester van Enschede) de burge-
meesteriijke censuur besprak, en daarbij
zijn ambtgenooten tol groote. voorzichtig
heid aanspoorde. In de zaal was ook aan
wezig dc burgemeester van Delft, de heer
van den Berg, die misschien al wal be
zorgd was dat zijn berucht geval ook nog
ter sprake zou komen. Dat gebeurde ook
Niet door den spreker. Maar de heer van
Nicrop ging plotseling voor den Delft-
schen burgervader slaan, en zei met een
lachje „Ik heb de Spaansche Vlieg ge
zien." Groote vroolijkheid onder de oin-
zillende medeleden En de heer Van den
Berg vluchtte naar de voorzitterstafel
De heer Franssen besprak de subsi-
dieering van de M. U L. O.-scholen en
lieer Staal over de lichamelijke opvoe
ding, daarbij bepleitend de gymnastiek op
de lagere scholen weer van de grondsla
gen af opnieuw op te (rekken.
De Kamer bleef steken in een rede
voering van den lieer Bergsma die heden
zal voortgaan
TABAKSBELASTING.
De hoeren Clir. Houtman, te "s Herto
genbosch, en J. de Vlam, te Eindhoven,
voorzitter en rice-voorzitter van den R.
K. Zuidelijken Patroonsbond van Tabak
en Sigarenfabrikanten, zijn naar Den Haag
geweest om met den minister van fi
nanciën, op diens uitnoodiging, plannen
le bespreken aangaande de tabaksbelas
ting.
Dc Meier Ct bericht hieromtrent
De heeren bovengenoemd hebben bjj
hun bezoek bij den minister den indruk
gekregen, dat de minister het artikel si
garen als genotmiddel zwaar wil belasten.
Zoo zwaai- zelfs, dat het ontwerp-debiet-
rccht van zijn voorganger daarbij vergele
ken kinderspel is. Met één millioen kan
de minister absoluut niets doen, zegt hij
Wat den vorm betreft kon nog geen
enkele mededeeling worden gedaan, om
dat daaromtrent nog niets was vastge
steld N R. C
DE OUDERDOMSRENTE EN DE
GEMEENTEN.
Dc Ver. van Ned. Gemeenten, geves
tigd te 's Gravenhage, heeft een adres
aan de Tweede Kamer gericht met ver
zoek zoodanige wijzigingen in het wets
ontwerp-Ouderdomsrente te willen aan
brengen. dat met vaststelling van rege
len, welke door de gemeenten moeten
worden in acht genomen voor het toe
komen der ouderdomsrente.
le door het Rijk aan de gemeenten
zal worden uitgekeerd hel volle bedrag,
dat de gemeenten aan de gerechtigden
zullen hebben uit te betalen
2e door het Rijk aan de gemeenten
zullen worden vergoed alle door haar
te maken kosten aan de uitvoering der
wet verbonden
Ion Corneck nog slechts één maand uit
te zitten.
Bij kon. besluit:
is mr. J. P Fockoma Andreae benoemd
tol burgemeester der gemeente Utrecht
N. Simonsz tot burgemeester der ge
meente Harlingen;
is aan W. C Cats, op verzoek, met 1
April, e. o. verleend als burgemeester
van Doesburg, met dankbetuiging voor de
diensten door hem in die betrekking be
wezen en is hij benoemd lol ridder in de
orde van Oranje Nassau;
is aan H. M. de Vos, op verzoek, met
15 April e o verleend als notaris te
Capelle a. d IJssel;
is benoemd tot commissaris van het
Weduwen- en Weezenfonds voor burger
lijkc ambtenaren, prof. A "E. Rahusen,
wisk adv v d Eeerste Ncd. Verzekering
Mij op hel leven en tegen invaliditeit
Ingezonden Mededeelingen.
DE ZAAK DILLON CORNECK.
De Fransche correspondent van de
Tel schrijft aan zijn blad
Va» een „protest" der Fransche re-
geeriiig kan niet worden gesproken en
evenmin van een poging tot ingrijpen in
een nog hangende rechtszaak Dc inter
ventie van den Quai d'Orsav in de zaak-
Dillon Corneck heeft zich bepaald tot het
vragen van inlichtingen aangaande de re
denen, die de rechterlijke autoriteiten
in Nederlandsch-Indië de invrijhcidsslel-
ling onder borgtocht van den beklaagde
hebben doen weigeren en het verzoek
dit alsnog loc te slaan. Voor zoover men
te Parijs oordcelen kon over de zaak
en men erkent daartoe weinig gegevens
te hebben gehad had men den indruk
gekregen, dal de langdurige preventieve
gevangenhouding van den heer Dillon
Corneck onnoodig was geweest en het
slorlcn van een borgtocht voldoende ga
ranlie opleverde tegen mogelijke vlucht-
voornemens. Het antwoord der Ncder-
landsche regeering was, dal in de gege
ven omstandigheden de reglementen, in
Nederlandsch-Indië van kracht, de voor-
loopige invrijheidstelling van den beklaag
de niet toelieten.
Van zijn veroordeeling tot zes maanden
gevangenisstraf de eisch was zooals
men weet twee jaar met aftrek der voor-
loopige hechtenis heeft de heer Dil-
Kit Stad en Provincie.
Uit Middelburg
Voor de Vrijzinnig-Democratische kies-
vereeniging alhier zal Maandag 30
Maart in het Schuttershof als spreker
optreden de heer mr. H. P. Marchant,
lid der Tweede Kamer, met het onder
werp „De Portefeuille-quaeslie."
Er zal gelegenheid tot debat worden
gegeven
Gisteren is ook over onze stad de rage
gekomen, de rage van de sluitzegels.
beur in, deur uit liepen troepen kinde
ren de winkels af met dc eentonige vraag
„hebt u ook sluitzegels, juffrouw of mijn
heer?" In de winkels waar deze waarde-
looze papiertjes als reclame-middel wer
den uitgereikt, stond dc jeugd soms in
een dicht kluwen om de winkelbedienden
geschaard, zoodat er voor eigenlijke klan
ten geen binnen komen aan was Voor
verscheidene zaken prijkte dan ook van
morgen een bordje „Geen sluitzegels!"
Naar wij vernemen werd zelfs hel kan
toor van een levensverzekeringmij door
een ondernemend troepje bestormd
jen met succes. "Waar 't was, vertellen
we echter niet
In het Schuttershof alhier zal de
bioscoop-exploitatie Herman Smits en. Co.
(niet te verwarren met de directie van
het Alhambra-theater te Vlissingen) van
Zondag a s tot en met Woensdag de be
kende film Quo Vadis? vertonnen. Met
deze aankondiging mecnen wij te kun
nen volstaan dil summum van bioscoop
techniek heeft zich reeds naam genoeg
verworven.
De firma A. Kreymborg Co het be
kende magazijn van heercnkleeding en
verwante artikelen zendt ons een keu-
rig reclamebockje, dat, nog naar den
geest van het onafhankelijkhoidsiaar,
ons aan de hand van fijne, fraai ge
kleurde plaatjes en een vlot geschreven
tekst een blik schenkt in de mode van
