MMDKLBIJRGSCHE C0I7RART,
N\ 51.
157" Jaargang.
Maandag
2 Maart.
BINNENLAND.
Dit Stad en Provincie.
1®14
Deze courant verschynt d a g e 1 ij k 8. met ttitzondericg van Zon- en Peeitdagec.
.ja per kwartaal, zoowel voor Middelburg nis voor alle plaatsen in Nederland franco pp. i 1.25.
Afzenderlijke nummer# kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeehge voorwaarden.
Prospootrusen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentifen 20 cent per regel. Bij abonnement v«el lager. Geboorte-, do&d- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel men
20 cent. Reolames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen
Tot de plaatsiag van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betr&fi«n 1
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Baren*
A. DE LA HAR Az., lï.Z. Voorbargvral 256, Amsterdam.
Mr. HEEMSKERK AAN HET WOORD.
Een anti-revolutionnaire partijdag te
Hoofddorp in <le Haarlemmermeer heeft
Vrijdag aan den oud-minister Heemskerk
gelegenheid gegeven tol het houden van
een politieke rede, gedeeltelijk een terug-
Wik op het verleden, gedeeltelijk een be
spreking van den liuidigen toestand.
Uit dat eerste deel stippen we aan de
mcedeeling dal het weloverwogen pro
gram van het ministerie-Kuyper, nl de
Bociale wetgeving en daarmee de alge-
hcele herziening van het onderwijs, niet
tot stand kwam tengevolge van den aan
drang van uit de partij om de- onderwijs
wet eerst af te doen, een aandrang dien
de spr. betreurde en waaraan hij nooit
heeft meegedaan Daardoor werd het on
derwijs slechts gedeeltelijk en de soc
wetgeving heel niet afgedaan.
Voorts de uieedeeling dat het aftreden
van het kabinet-De Meester tengevolge
van de verwerping der oorlogsbegrooting.
door spr nocli bedoeld, noch gewenscht
whs.
Omtrent de thans aanhangige kwesties
aij vermeld dat de spr. bij de behande
ling van het kiesrecht (waarbij hij 't ge-
zinshoofdenkiesrecht verdedigde) ver
klaarde het niet kwaad te zullen vinden
als de vrouw, hoofd van het gezin, het
ook ontving. Toch achtte hij dit vraag
stuk niet rijp voor oplossing.
Het ontwerp-Treub op de ouderdoms
rente noemde hij een verknoeide bedee
ling, een ontwerp dat een wig slaat in de
Armenwet.
Ten opzichte van hel onderwijs achtte
spr. de vraag gewettigd of alle leden der
Staatscommissie wel verzoeningsgezind
rfjn, gezien sommiger uitlatingen van den
IdAtsten tijd.
Het eindoordeel van den redenaar was
maakt geen politieke berekeningen;steunt
het Kabinet waar het op den goeden weg
is, maar bestrijdt het waar het afwijkt.
KIESRECHTBETOOGING.
Belegd door de S. D, A P en het N.
Vakverbond heeft gisteren in het Paleis
voor Volksvlijt te Amsterdam een meeting
voor invoering van algemeen kiesrecht
voor vrouwen en mannen plaats gehad
Sprekers waren Oudegeest en Troelslra,
van wie laatst genoemde geducht te keer
ging tegen de Eerste Kamer en een roo-
den Dinsdag aankondigde, „nog rooder
dan de vorige."
Mr. Th. L. M. BDRRET f
Te 's Gravenhage is op 67-jarigen leef
tijd staatsraad mr. Th. L. M. H. Borret
overleden De heer Borret was van 1897
&f lid van den raad van State en van 1888
tot 1897 lid van dc Tweede Kamer voor
Beverwijk
PEST OP JAVA.
Men seinde uit Soerabaja Zaterdag aan
De Tel.-
„De landvoogd bezocht de pestslreken
Ma lang en Madioeu en constateerde ver
ergering van den toestand, hoewel veel
ten goede wordt verricht, dank zij de toe
wijding van den medischen dienst en het
binnenl. bestuur.
Gouverneur-generaal Idenburg ontwierp
maatregelen, die vermoedelijk doeltref
fend zullen zijn; echter staat de Regee
ring voor een Aljeh-oorlog op medisch
gebied.
Tenzij jonge medici in Nederland de
Indische Regeering helpen door zich en
kele jaren aan den dienst der mensch-
heid te wijden en de koloniën helpen
verlossen van de vreesolijke plaag, zul
len des landvoogds pogingen mogelijk
met succes bekroond worden. Dc gou
verneur-generaal doet daarom bij dezen
een beroep op den raenschenmin en de
vaderlandsliefde van de Nederlandschc
jonge medici."
In verband hiermee wordt gewezen
op den oproep dezer dagen door den
Minister van Koloniën gedaan tot uit
zending van twintig jonge artsen naar
N -Indië. Blijkbaar heeft de gouverneur
dus reeds ecnige dagen geleden zijn
wensch in deze aan den Minister bekend
gemaakt.
üit de Staatscourant.
Bij kon. besluit
is benoemd tol ridder in de orde van
den Ned. Leeuw, de heer L. Roosenburg,
vo.orz. v. h college van commissarissen
van het 'aderlandscli fonds ter aanmoet
diging van 's lands zeedienst te Amster
dam,
is de bij de kol rps gedetacheerde kap
d inf van hel leger in Ned.-Indië K W.
van Gelder, op verzoek, wegens licliaams-
gebreken ontstaan in en door den dienst,
met 1 Maart eervol ontslag verleend;
aan de luit t z. 2e kl J. C baron van
Lynden en J Harcraaker met 1 Maart, op
verzoek eervol ontslag verleend;
is aan den kapitein H. Heetjans, van
den slaf der genie, op verzoek met 16
Maart, eervol ontslag verleend
Uit Middelburg.
Donderdag as. zal alhier een ver
gadering worden gehouden voor het
Volkspelitionnement voor Grondwettelijke
gelijkstelling van man en vrouw.
Verschillende sprekers en spreeksters
zullen daar liet woord voeren, o.a. de
heer Herman Snijders en mevr Bergsma
Gistermiddag is door nog onbekende
oorzaak de electrische tram gederailleerd
tot twee keer toe. Allereerst is de van
hier 's middags half één vertrekkende
tram ontspoord op de Markt alhier
en door de vaart jecn {eind de Pottenmarkt
opgeschoven Door liet talrijk samenge
stroomde publiek en de reizigers werd
de wagen zonder veel moeite weer in de
rails gezet. Op ongeveer dezelfde plaats
is later dc tram die om 1 u 10 vertrekt
eveneens ontspoord en ook ditmaal was
de wagen weer vrij spoedig in de rails
teruggebracht Het verder gedeelte van
den dag en ook heden nog werd echter
in de Lange Viele gewisseld
slagen telkens met groot knalgeluid le
gen de zoldering der zaal werd gedrek
ven, wal deed denke aan 't ontkurken
van eerewijn.
Ook op het gebied der elcctricileil welf
den eenige proeven gedaan, die met groo
te aandacht gevolgd werden
Hel jongere deel van het publiek
geïntroduceerde leerlingen van scholen
viel het blijkbaar niet gemakkelijk pin
zich lot stille aandacht le bepalenaf en
toe was er bij hen tc veel luidruchtig
heid waar te nemen
Met een woord van warmen dank aan
den spreker en aan den directeur der
R H. B. S. voor hel welwillend beschik)-
baar stellen der benoodigde toestellen
voor het nemen der proeven, sloot de
voorzitter, den heer A v. d Brugge uil
Kapelle, de vergadering
Zaterdagavond sprak de lieer A E. von
Saber le 's Heer Arend skerke.
Vrijdagavond vervulde de heer A. E.
von Salier van Amsterdam, voor de al'd
W i Ui e 1 m i n a d o r p van den Vrijzin
nigen Bond een spreekbeurt
Na ingeleid te zijn door den beer Min-
derhoud ving spr. zijn rede aan over.
„Vrijzinnige Democratie
In het eerste deel ervan werd in een
beknopt historisch overzicht de ontwik
keling van de vrijzinnige democratie ge
schetst
De moderne vrijzinnige democratie be
oogt o. in. ieder burger van den Staal
in de gelegenheid le stellen zich te kun
nen ontwikkelen, zich een positie te kun
nen verschaffen, waarop hij aanspraak
mag maken, gelet óp zijn aanleg en
Spr. noemde de ongelijke verdeeling
van het maatschappelijk inkomen mede
een groot euvel in de tegenwoordige
kingen bekleedde Hij wasoa voorzanger
der Ned. Herv. Kerk, welke functie 39
jaar door hem is vervuld Voorts was
hij lid van hel college van zetters, oppor'-
brandmeester, bestuurslid van het Groene
kruis, lid der algemeene broodcommissie
en notabel der Ned Herv Kerk
o
Uit Noord-Beveland,
Voor den vrijzinnigen bond te Goes
zal Zaterdag a s. in hel hotel „De Pa
trijs" te C o 1 ij n s p 1 a a t de heer inr
A J. Fokker uit Leiden een politieke I-ede
houden, waarbij gelegenheid tot debat
Onderwerp dor rode is De nieuwe
Koers."
aansluiting hinder in het kabelnet ver
oorzaakt, gevraagd wordt voor tijdelijke
doeleinden, en wanneer wegens wanbe
taling de gastoevoer is afgesloten.
lot wijziging van liet tarief voor elee
triciteitslevering, naar aanleiding van hel
adres der firma Boddaert, waarbij een
rabat wordt voorgesteld voor verbruik
van -meer dan 1000 eenheden per jaar
voor verhchtingsdoelcinden, huiselijk ge
bruik en hijschinrichtingen en waarbij
de raad machtiging verkrijgt bijzondere
overeenkomsten aan te gaan met ver
bruikers, die meer dan 10 000 eenheden
per jaar verbruiken
tot afwijzing van het verzoek van L
Roose om restitutie van het door hem
voldane vergunningsrecht, voor den tijd
dat hij van zijn vergunning geen gebruik
heeft gemaakt, daar geen der voorsvaar
den voor restitutie in de Drankwet g<-
steld in dit geval van toepassing zijn
In de op 27 Febr. te Wissenkerlie
gehouden raadszitting werd voorgelezen
een schrijven van Ged. Staten., inhou
dende dc mededeeling, dal de door den
raad aangevraagde nieuwe veerdam dooi
de provincie zou worden aangelegd, in
dien de raad genegen was den weg er*
heen te verharden. Naar aanleiding daar
van stelden B. en W. voor den weg van
den Jacobapolderschcn dijk tol aan den
ontworpen dam met grind te verharden
Daartoe werd besloten
Daarna werd kennis genomen van een
schrijven der ondernemers van den Rei
nigingsdienst, begeleidende de exploitatie
rekening over 1911, '12 en 13. De raad
kon zicli met de motieven tot bestendi- ding
ging van die particulieren dienst volko^In het hoofdbestuur
vereenigen en besloot den dienst nader te
subsidieereu tot dekking der tekorten.
Eindelijk werd goedgevonden, dat de
nieuwbenoemde gemeente-veldwachter te
Camperland zijn functie als havenmeester
zou aanvaarden op 2 Mei a s
BIJEENKOMST HOEFIJZERVKRliONO.
Zaterdagmiddag had in de sociëteit St
Joris een bijeenkomst plaats, waai- de.
heer A C. Bos, uit Egmond aan Zee.
het doel van het Hoefijzerverbond uit
eenzette
(Onder Laatste Berichten maakten we
hiervan Zaterdag reeds in het kort mei
Uit V11181 b g e n.
Wegens dikken mist kwam dc dagboot
„Prins Hendrik" Zaterdagavond eerst om
halftwaalf te V1 i s si ng e n binnen. De
Zuid-Duitsclie mailtrein was zonder aan
sluiting vertrokken, de Noord-Duitsche
vervoerde toen alle reizigers en post
Daar op de lijnen der Noord-Brabant-
Duitsche spoor geen nachtdienst is, kon
de trein eerst ten 1 50 's nachts vertrek
ken.
In de Bellamy-bioscoop te VI is sin-
gen wordt op het oogenblik een film
vertoond, waarop men, zooals we reeds
meldden, het leven van Richard Wagner
voor zich ziet afspelen. Spelenderwijze
leert men zoo verschillende bijzonder
heden uil het leven van den grooten
meester en al maakten de films zoo nu
en dan een gekunsteld effect, over het
geheel kan men er wel van genieten. In
ieder geval is dit heel wat boeiender
dan de tegenwoordig maar al te veel „af
gedraaid" wordende drama's. Het bezoek
was Zaterdagavond, den openingsavond,
minder, dan de in ieder geval boeiende
flim verdiende.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers
op de in dit nummer voorkomende ad
vertentie waarin de gelegenheid wordt
aangeboden om, met M. M., per „Ad
ministrateur de Badts" den voetbalwedi-
strijd België-Nederland te Antwerpen te
bezoeken
Uit Zui d-Bevelin d.
Zaterdagavond trad op uitnoodiging
van de afd. Goes van hot N. O G de
heer J P. Vermeulen, leeraar aldaar
voor de tweede maal in dezen winter als
spreker op nu over vloeibare lucht. De
groote zoal in de „Prins van Oranje was
geheel gevuld
In een inleiding gaf de spreker een
j overzicht van den aard en de bereiding
van vloeibare lucht, en daarna werden
i een reeks interessante proeven geno-
men, die allen uitmuntend slaagden
Zoo word een stuk vleesch, na in
dompeling in de vloeibare lucht, zoo
hard als ijzer, waarmede nu een spijker
in een plank kan worden geslagen, al
cohol werd tot 'n witte kristal-massa; pe
troleum werd in oen kaars veranderd
die lustig brandde; van kwik werd een
hamer gemaakt, die goed zijn dienst
j deed.
Als een zeer vermakelijke, proef zij
j nog genoemd die met de kurk, die in
een buis, waarin vloeibare lucht, go-
Ult Schonwen-Dulveland.
In de op Vrijdagavond gehouden verga-
maatschappij, waarom <le Staat gerechtigd dering der Liberale Kiesvereeniging te
is in te grijpen om daarin verbetering Zierikzee werd goedgekeurd de re-
te brengen door middel van sociale wet- j kening en verantwoording van den pen-
geving j "ingmeesler, sluitende met een batig slot,
Als stuwende kracht van het sociale terwÜl bi de plaats van den heer Jhr. de het bekend ,dat prof Scheltema de tuber
leven werd genoemd het persoonlijk be i Mural t, als bestuurslid gekozen is de heer culose bij kinderen een betrekkelijk goed-
lan« het individualisme, waarin iuist het1 E Gelderman, die tegenwoordig zijnde, aardige kinderziekte noemt, mits als
principieel verschil tusschen d.e vrijzin-1 zÜne benoeming aannam. Medegedeeld thans de lichaamskrachten intact zijn
nigen en de sociaal-democraten is gele- werd nog dat de heer Mr Dr S J. M gebleven Met dat al kunnen de aan lu
an het centraal
genootschap van kinder-vacantic- en hei
stellingskolonies zitten o a prof Schel
tema uit Groningen, dr. Symons, do heer
Piso en anderen mannen, die jarenlang
zich in de zaken deze kolonies betref
fende hebben ingewerkt. Zij hebben een
rapport uitgebracht, waarin de gebreken
die het tegenwoordige vcrplegingsstelsel
aankleven, aan hot lichl worden gesteld
Speciaal de verplegingstijd is voor alle
kinderen niet lang genoeg In het bij
zonder de aan tuberculose lijdende kin
deren worden le kort verpleegd. Nu
van Geuns, te Zierikzee een lezing zal berculose lijdenden niet zorgvuldig
houden op 27 Maart a s. en na eenige noeg worden verpleegd; zoo daarvoor be
discussie, betreffende de fusie van de hoorlijk zorg wordt gedragen is genezing
Liberale en Vrijz. Democratische Kiesver- zeker niet uitgesloten. Een der mach
eeniging, waarvan is afgezien, de verga- tigste middelen van de bestrijding van
dering gesloten de tuberculose is de verpleging van de
laan die ziekte lijdende kinderen
- De St Crl. van heden bevat een j Het Centraal Genootschap ziet echter
wijziging in do statuten (bijv no. 461) weinig kans om het geld bijeen te
van de vereeniging tot bevordering van krijgen, noodig om deze zaak behoorlijk
Bijbelsch Christendom te Bruin is se aan te pakken De afdeelingen zitten
omeest zelf op te groote financieele lasten
UitZeeuwsch Vlaanderen W. D j om nog te kunnen bijdragen in de kos-
In de Donderdagavond gehouden verga-1 ten van een verpleeghuis voor aan tu-
dering van de afd. Groede van den berculose lijdende kinderen. Een da,-
iit*m «n* I In* Cfn n nr) p r ^7 Hn He i Roud van Staatspensioiieering werden de raescomité is toen op het denkbeeld ge-
democraten Telle tegenstanders 2i,n. Hel w bestuurstelen J. E komen onafhankelijk van het Centres!
Becu Sr. en H. J Gardon herkozen. Genootschap geld bijeen te zamelen Hel
Eerstgenoemde werd aangewezen als gelukte in vijf maanden tijds f 70.00(1
afgevaardigde naar de alg. vergadering, bijeen te krijgen en het comité zet nog
steeds haar zegenrijken arbeid voort,
,i j -f -i Door Gedeputeerde Staten is tot schatv doch medewerking is noodig, zal er
landbouwbedrijf z,j 8 ter der pachtwaarde van gronden gelegen een behoorlijk kinderherstellingsoord op
grondbent bevorderen om ten slotte den den calamiteusen Adomispoldcr be- de Veluwe tot stand komen Deaeme-
Staat eigenaar te doen worden van den SZ a.w
bodem.
de laalsten stellen het individualis
tisch belang in het economisch leven bui
ten werking.
Vervolgens werden behandeld de wet
gevingen, die een vrijzinnige, democrati
sche strekking hebben en door de vrij
zinnigen werden gebracht of voorgestaan,
als afschaffing van vele accijnsen, wo
ningwet, gezondheidswet, ongevallenwet,
ouderdomspensioen.
Na de pauze werd het grondvraagstuk
voor de landarbeiders besproken, nl. het
uitgeven van stukken grond voor eigen
klein bedrijf, dat de vrijzinnige democra
tie voorstaat, doch waarvan de sociaal-
ontwerp van den vorigen minister Talma,
overgenomen door minister Treub, wil
den landarbeider aan grond helpen in
pacht of huur
De sociaal-democraten willen dit klein
noemd de heer J Erasmus te C a d z a n d dewerking te verkrijgen is het doel
In den landbouw neemt J*2" j De St. Crt. van heden bevat de statu- i Op de vergadering waren personen
drijf hand over hand toe, wat de sta- ten (bjjv no 459) Van het Groene Kruis uit Domburg, Goes, Waarde, Vlissingen,
islieken aantoonen. Deskundigen op voor jjzeQdijke en omstreken I Yerseke, Meliskerke en een afgevaardi^-
landbouwgebied als Mansholt, hoewel de van het onderwijzersgenootschap uit
sociaal-democraat, stemmen dan ook niet I - W. Z. Vlaanderen aanwezig, die allen be
met de hindbouwparagraaf van het Pro'i STIJKKF(V voonnFNrFMFF\TFRAAn loofden in de P,aals hunner inwoning
gram van deze partij in. I STUKKEN AOORDEN GEMEENTERAAD huQ best ,e zu„en doen voor he{ Hoef8
Ten slotte werd de door minister Cort VAN MIDDELBURG. Mzerverboud te ijveren.
- van der Linden aangewende poging lot (Vervolg.) i Na nog eenige gedachtenwisseling lx-
beëindiging van den schoolstrijd met 111-1 Behalve de Zaterdag door ons gepubli-treffende de wijze van propaganda mat-
genomenheid begroet, omdat, wanneer ceerde stukken betreffende de straat- ken. werd de vergadering gesloten
deze beëindiging mocht komen, het bind- verbetering en straatbelasting zijn bij den
middel der rechtschc coalitie zou ver- raad o in. nog ingekomen voorstellen van
dwijnen om dan sociale hervormingen B. en W.
ter hand te kunnen nemen, waartoe alle tot uitgifte in erfpacht van een strook 1 KBFKIllfiUWS*
democraten, ondanks godsdienstverschil, gronds ter breedte van 2 M. en ter
zouden kunnen medewerken, zooals dal diepte van het reeds uitgegeven terrein Ned. Herv Kerk
I in Engeland, Denemarkenen Zweden ge- aan de N. V., „Stoom-en Chemische Was- Aangenomen naar Zegveld A H
zien wordt. 1 scherij Middelburg" op de voorwaarden, J. G van Voorthuizen te Ameide.
Met een krachtige aansporing tot de die ook voor het overige terrein gelden; Doopsgezinde gemeente,
partijgenooten om gezamenlijk den strijd tot wijziging van de verordening rege- Beroepen te Wolvega ds Banga
voor maatschappelijke hervormingen aan lende de Jaarwedden van directeur- te Broek op Langendijk.
j te binden, eindigde de heer von Salier. leeraar en leeraren der B. A S waarin i
Van de gelegenheid voor het voeren bepaald wordt dat voor waamemeng van 1
van debat werd geen gebruik gemaakt, andere- of meer lessen dan in hel roos-fSmifowMT"?©
wel werden een paar vragen gedaan be- ter opgedragen, alleen vergoeding wordt j OilOBiWyot
treffende hel landarbeidersvraagsluk en gegeven bij vacaturen, in welk geval de
den Bond van arbeiders in land-, tuin- vrijvallende jaarwedde wordt verdeeld Rlllan"-Dath is ecu com-
bouw- en zuivelbedrijven, welke vragen onder hen, die extra lessen hcLben ge- ,5fvorm tot net verkrijgen eener
tot genoegen der stellers werden beant- geven en waarin eveneens een regeling christelijke school, bestaande uit de hee-
woord. I wordt getroffen voor hot geval van vaca rcn Hirdes, M van 1 waarden, A. Lam-
I lure van der directeur; brechtse, C de Coffau en Jan West-
Te R i 11 a n d-B a t h is op 57-jartgen tot wijziging van het tarief en de voor- s,rale
leeftijd overleden de heer Cornclis van waarden van het G E. B. betreffende In de Zaterdag te Co rt gene ge-
Burg, iemand die een reeks van betrekt* weigering van aansluiting, in geval de houden vergadering der afdeeling Noord