Ml DM!, BURGS!'HE CIITRAIT
137* Jaargang.
Zaterdag
14 Februari.
TAMINIAU's
JTAM
de BESTE.
Plaatselijke keuze.
N\ 38.
1914
Deze courant veraohynt d a g e 1 ij k 8, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Pry» per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor uil© plaaisen in Nederland tranco pp. 11.25.
Afzonderlijke anmmera kosten 5 cent.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau to bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten d©9 middags vóór één uur
aan het bnrean bezorgd zijn.
Advertentiën k 20 cent per regel Bij abonnement veel lager. Geboorte-, öood-
alle ander© iamilieberichten en Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.10; elk© regel
20 cent. .Reclames 40 cent per tegel Groote letter» naar de plaats, die zij ioneme-t
Tot da plaatsiug van advertentiën cn reciaui63, niet afkomstig uit Zoeland, botieSor.-
Handel, Nijverheid en Geldwazen, is gerechtigd het Algemeen A dvertentie-Hnrwn
A. 1>E LA IAB Au., K.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Dit nummer bestaat uit twee bladen i
een Kinderblad.
EERSTE BEAD.
Ingezonden: Mededeelingen
EEST BIJ ARXHE3I.
Aooals we in ons vorig artikel opmerk
ten, willen <ie adressanten de nu aan de
gemeenteraden toevertrouwde beslissing,
of het aantal vergunningen zal worden
verminderd of geheel tot nul gereduceerd, die de uitvoering van het plan verhin-
overbrengen naar een soort slem-college, dert, öf door een anderen vorm aan het
bestaande uit alle mannen en vrouwenvoorstel te geven de uilvoering toch mo-
boven 23 jaar. Men wil dan tevens ook gelijk te maken. Op den duur houdt een
een stemming mogelijk maken voor de grondwettelijk bezwaar liet nooit uit tegen
„verloven". I een volksovertuiging
Er is een krachtig hrgumenl vóór In dit geval is echter de adresbewe-
een dergelijke regeling, en er is een
niet gering bezwaar tegen.
Het argument ervóór is dit
Wanneer een wetsbepaling, die zoo
zeer. ingrijpt in de persoonlijke hande
lingen der ingezetenen, niet de instem
ming heeft van de groote meerderheid,
loopt ze groot gevaar dat ze bij de toe
passing toch niet naar de bedoeling
ging reeds te ver gevorderd om het plan
nog le veranderen, en is van dezen
minister zeker niet een voorstel lot grond
wetsherziening te verwachten.
En daarom voorzien we dat deze
adresbeweging niet hel beoogde doel zal
bereiken
Een volgende dan wel?
Er zal daarvoor veel afhangen van
wordt uitgevoerd. Een wet, waarvan de de veranderingen die minister Cort van
bevolking het doel niet billijkt, zal op der Linden denkt voor le stellen in de
allerlei wijze ontdoken worden, en dat blijkens zijn meedeeling door hem in over-
zal dan mogelijk zijn juist omdat de al- weging genomen herziening der Drank-
gemeene opinie die ontduiking niet als wet. Komt hij met praclisclie maatrege-
jets verkeerds beschouwt. len, dan is ook aan de volgende adres-
Wil men dus verzekerd zijn van de beweging de wind uit het zeil genomeu.
werkelijke toepassing van een verbod, Maar dit slaat vast een bepaling voor
dan is het zeker een zeer doeltreffende plaatselijke keuze zal daarin niet wor
proef dat men de daarvoor in aanmer- den opgenomen. De minister heeft dat
king komende personen in een gemeente beslist verzekerd.
laat stemmen. Blijkt dan de groote meer- De commissie voor de adresbeweging
derheid ervóór te zijn de adressanten heeft naar aanleiding van deze verkla-
spreken van drie vierde, in andere lan- ring en van het verder in de Kamer
den is het vier vijfde dan heeft men besprokene als haar mcening te kennen
ook de verzekering dat die meerderheid gegeven, dat juist wanneer regeering en
zal meewerken tot juiste toepassing. j afgevaardigden van andere meening zijn
Het bezwaar er tegen is het volgende of aarzelen een zaak door te voeren,
Men brengt een element in onze wet- de tijd daar is dat het volk zich uit-
geving dat onze staatsregeling niet kent spreke in een petitie.
Voor de beslissing over de belangen van Ze gaat dus voort, en ze heeft daar
een gemeente wijst onze Grondwet den groot gelijk in.
gemeenteraad aan, zooals ze voor de En wanneer zij, die wel iets voor het
provinciale belangen de Prov. Staten denkbeeld van plaatselijke keuze gevoe-
aanwijst. I len hetzij ze alle vergunningen en
Maar een college van mannen en vrou- verloven willen opheffen, heizij alleen
wen dat nóüst den gemeenteraad over de vergunningen opheffen of verminde
een gemeentebelang een beslissende stem- ren, wat nog altijd later bij de stemming
ming houdt, is in ons staatsrecht niet zou moeten worden uitgemaakt wan-
bekend. J neer zij mochten meenen dat het nu toch
En om dat er zoo terloops in te bren- onbegonnen werk is, zouden we willen
gen is een bedenkelijk experiment
Bit Stadsen Provincie.
Uit Middelburg.
In de Donderdagavond gehouden le
denvergadering der „Liberale kiesvereeni-
ging" alhier werden de statuten vast
gesteld en werd besloten daarop de Ko
ninklijke goedkeuring aau le vragen.
Tot voorzitter werd gekozen mr. J F.
van Deinse en lol bestuursleden mr. F.
B. Evers, mr. J A. Fokker, P. ten Kate,
mr. M. van Toulon van der Koog, S. P
Willems en mr. J W Zijlstra.
Van t weinigjc carnavalsleute, dat l
onvoomsche Middelburg is toegemeten,
hebben we gisteren alweer een goed
deel genoten 't bal-masqué van Medio-
burgum.
Jammer is het, dal zoo vele bezoekers
van bal-masquó's hier ter stede niet lot
verhooging der pret willen meewerken
door ook gemaskerd te verschijnen, dan
zou het, zoo mogelijk, nog gezelliger ziju,
dan het gisteravond al was, e.n zeker zou
er heel wat meer geïnlrigueerd worden
En om dei nlrigues zijn toch immers
deze vermommingsfecsten begonnen.
De zaal was, dank zij de goede zorgen
van de damesafdeeling vooral, aardig ver
sierd en bood mot de gemaskerde» een
kleurige» aanblik.
Zooals alle jaren, waren weer aardige
en dolle costumes, artistieke en drollige
groepen te bewonderen. Het publiek, in
den ruim sten zin des woords, trad als
jury op en kende d« p»""is voor het
origineelste damescos ia nu .oe aan de
dame met den kerstboom. Als origineel
ste heerencostuum werd „de inau mei
de ton" aaugewezen, als aardigste paar
'l biljart, als aardigste damescostuum de
dame met de lichtjes en als dito heeren
costuum een ridder. De origineelste groep
was, naar welhaast aller meening, die der
straattypen, die in ,,'t gat van ponse" hun
tenten hadden opgeslagen, en de aardig
ste groep die der kletskousen.
Ten slotte zij nog slechts meegedeeld
dat hel bestuur de attentie had nog een
aantal surprises te verloten en dat er
op de tonen van de Zeelandia-kapel en
een uitstekend draaiorgel druk gedanst
en af en toe gehost werd.
De heer Corns. Henning had de atten
tie aan de aanwezige dames een Ja-
pansch waaiertje te doen overhandigen.
Uit Vlisungen.
Het saldo verkregen door do voor
stelling der Utrechtsche onderwijzers too-
I zeggen: toeken het adres; het zal toch - ,_A _- umlcicii uüu ic orcKKciiü uc stem-
zijn Ju vloed in uw richting hebben, zij ming ptets voor een lid van den gemeen-
Bij de Vrijdag gehouden stemming voor
een lid van den gemeenteraad te B o r s-
sele kwamen 196 van de 230 op de lijst
geplaatste kiezers ter stembus. Drie stem
men bleken vim onwaarde De candi-
daal A. van Overbeeke verkreeg 69, W.
de Regt 65 en L M. de Vos 59 stemmen,
zoodat een herstemming moet plaats heb
ben tusschen de heeren van Overbeeke
en de Regt. Deze herstemming zal wor
den gehouden op 23 Februari a s
Het op de W.-Schelde omhoog geioo-
pen schip „Avontuur II" is met hulp van
twee sleepbooten vlot gekomen en te
Hans weert op het droge gesleept
o
Uit Noord-Beveland.
Door den Commissaris der Koningin
is benoemd tot gemeente-veldwachter le
Wisse kerke, de lieer D van de
Vreugde, agent van politie te Vlissingen
U i t Scli ouwen -Duiveland.
Door den Commissaris der Koningin
is benoemd tot lid van de gezondheids
commissie. zetel Zierikzce, de heer
G. L de Vos tol Nederveen-Cappel
woonachtig aldaar
Aan de muziekvereeniging Exelsior te
B r ui nis se zal een dames-afdeeling
(strijkorkest) worden toegevoegd
Uit Tbolen.
Te O ud-Vossemeer trad Vrijdag
avond pp voor de sub-afd. Oud-Vosse-
meer van de afd Tholén van den Ned
Bond voor Vrouwenkiesrecht mevr Van
Riel-Sme<*nge, die op zeer boeiende wijze
als ondc rp uitleidde „De teekenen des
tijds in verband met Vrouwenkiesrecht."
Na de rede werd door een zestal dames
en tweetal heeren een tooncclstukje en
eenige voordrachten ten beste gegeven
Een mooi bezette zaal volgde lezing
en voordrachten met aandacht
Uit Zeeuwscb Vlaanderen O. D
Heden werd door de maréchaussees
van Sas van Gent gevankelijk naar
Middelburg vervoerd zekere F. S., al
daar bekend onder den naam van „den
Oostganger".
F. S., die sedert twee dagen in hech
tenis was gezet in het arrestanten lokaal
der kazerne wordt beschuldigd van een
ernstig zedenmisdrijf met minderjarigen.
heven, waardoor het publiek de dupe
werd
Ook gisterenochtend is weer zoo n ge
schil ontstaan, meldt de Avondp.
Een dame was met haai- rijtuig dooi
de politic een standplaats in de Boor-
laan aangewezen Plotseling kwam een
ritmeester der huzaren naai* haar toe
en gelastte haar op te rijden Ze wei
gerdc eu beriep zich op de vergunning
van de politie. Dal kon den ritmeester
niets schelen en op, naar men het blad
mededeelde, onhebbelijke wijze gelastte
hij haar nogmaals weg Ie rijden, anders
zou hij haar weg laten voeren.
Toen haar rijtuig en ook eenige andere
waren opgereden, zei de ritmeester tot
den agent, die hel verkeer in de Boor
laan regelde, dat ze nu weer op de oude
plaatsen konden komen staan
Van bevoegde zijde is hel blad na
drukkelijk verzekerd, dat de regeling van
het verkeer enz in de Boorlaan alleen
tot de competentie van de politie be
hoort, daar die laan een deel van den
publiekcn weg vormt
De passagiersdiensl Enkhujrén -Sta
voren wordt Maandag herval Alleen de
avondbooten zullen voorloopig nop niet
varen
Volgens het N v d. moet hef on-
juist zijn, «lat de aangeteekende stukken,
die gestolen waren uit een postzak, wel
ke met den avondtrein van Maastricht
naar Amsterdam gezonden was, bij ver
gissing naar Duitschland verzonden wa
ren. Tenminste de directeur van het post
kantoor te Amsterdam deelde mee, dat
hem hieromtrent nog niets bericht is
en dat zou zeker al geschied zijn, indien
er maar een spoor van de vermiste aan
geteekende brieven gevonden was
Uit Zeeuwscb Vlaanderen W. D
Gisteren had te Breskens de stem-
De ernst van dal bezwaar is door de 't ook dat niet precies de vorm wordt
voorstanders zeer goed ingezien. Het is genomen die nu de adressanten vragen,
trouwens reeds in de Kamer geopperd Het is nu reeds mogelijk dat een adres
toen daar in 1904 bij de behandeling van ingezetenen aan den gemeenteraad
der Drankwetsherziening een amendementdezen beweegt een voorstel tot vermin
voor „plaatselijke keuze" werd inge- dering of opheffing aan de regeering
diend door de soc.-democraten en den te doen.
heer Goeman Borgesius.
De adressanten van nu hebben ge
tracht dat bezwaar te ondervangen door
aan die plaatselijke stemming niet de be
slissende kracht toe te kennen, maar
de beslissing over te laten aan de Regee
ring, die het besluit der stemming heeft
uit te voeren, tenzij ze er bezwaren
tegen heeft.
Het is vrij duidelijk, dat dit slechts
een poging is tol vermomming, en een
niet eens goed geslaagde vermomming.
Want als zoo'n stelsel werd ingevoerd,
en in een gemeente wordt door meer
dan drie vierde der stemmenden de op
heffing van vergunningen of verloven aan
bevolen, dan zou er al iets heel bijzon
ders moeten zijn gebeurd, om een Re
geering te doen weigeren dienovereen
komstig te handelen.
In een derde stuk nog enkele opmer
kingen van minder principieelen aard
Binnenland.
EERSTE KAMER.
Het overzicht van de gister gehouden
zitting der Eerste Kamer konden we he
den met geen mogelijkheid plaatsen Het
moet dus worden aangehouden tot Maan-
HET GEMEENTEPROGRAM DER
LIBERALE UNIE.
De zeven heeren, door het Hoofdbe-
stuur van de L. U. aangezocht om deel
Men heeft vóór veertien dagen kunnenll\t maken van een commissie, die een
lezen, dat dit grondwettelijke bezwaar leiddraad zal ontwerpen tot het vaststel-
het hoofdmotief is, waarom de huidige van 6611 program van gemeentepoli-
premier zich onlangs in de Kamer tegen t'ek< hebben deze opdracht aanvaard
de gevraagde regeling verklaarde. Zoo-1 ^et zÜn de heeren M. M. Couvée, lid
als hij het uitdrukte zou dan de rol dervan den Gemeenteraad van's-Gravenhage;
Kroon slechts zijn om te registreeren, om mr F*1-. Falkenburg, hoofd-commies ter
sanctie te geven aan de besluiten van secretarie van Amsterdam; J S Ilollan-
de meerderheid der ingezetenen, der- der, lid van den Gemeenteraad van Rot-
halve nog wel een orgaan dat de Grond- terdam; J. II Th. O. Kettlitz, lid van
wet niet kent, terwijl die Grondwet juist den Gemeenteraad van Utrecht; l'Ibo J.
het omgekeerde voorschrijft, nl. dat ge- Mijs, burgemeester van Middelharnis;
moenlebesluren hun meewerking verlce- dr E. van Kelwich Verschuur, refe-
nen tol de uitvoering van wetten en rendaris, chef der afd. gemeentezaken
alg maatregelen van bestuur. i ®n onderwijs ter Prov. Griffie van Over-
Nu is het echter ook een feit dat niet- ijssel, en mr. J- J. Veurman, wethouder
rechtsgeleerden tegenover rechtsgeleerde van Meppel.
bezwaren wel eens wat ongcloovig staan. I De commissie zal spoedig door het H B
Ze moeten meestal zwichten. Maar daar- d_er L. U. worden geïnstalleerd, opdat zij
om zijn ze nog niet overtuigd, en zeker z*ch kunnen constilueeren en haar
niet van hun plan afgebracht.
Want er blijven toch nog altijd twee
middelen over öf de wet te wijzigen
werkzaamheden aanvangen.
(Vaderlander).
22 nieuwe leden zich opgaven voor de
afdeeling Vlissingen van het centrale ge
nootschap voor kinderherstellings- en va-
cantiekolonies.
Uit Walcheren.
Vrijdagavond 7 uur was door het plaat
selijk comité voor plaatselijke keuze te
Koudekerke een openbare vergade
ring belegd in het vereenigingsgebouw
Ds. L. van Loon heette de talrijk op
gekomenen onder wie een groot aantal
dames hartelijk Welkom (en gaf daarna hel
woord aan ds. F. Postma, die op aange
name en bevattelijke wijze het voor en
tegen uiteenzette, met nadruk erop wij
zende wat het eigenlijk doel is.
Ds. L, v Loon, den spreker dankend,
hoopte dat als straks de mannen van
het comité rend zullen gaan tot het verza
melen van handteekeningen van mannen
boven de 23 jaar, de aanwezigen zeker
alle zullen leekenen en deze mede. zul
len werken om anderen op te wekken.
De werkliedenvereeniging te Seroos-
kerke hield gisterenavond haar alge-
meene vergadering. Uit het verslag van
den penningmeester bleek, dat de ont
vangsten over 1913 bedroegen f 474.48
en de uitgaven f 417.28, van welke laatste
som f 361 uitgekeerd werd voor zieke
leden.
Als bestuursleden waren aan de beurt
van aftreding de heeren J Versluijs, G.
leraad (vacature de Hulster).
Uitgebracht werden 291 stemmen,
waai*van 285 geldig waren. Daarvan ver
kregen de heeren C. Dieleman 101 J
Leenhouts 105 en Jac. Weijkman 79 stem
men.
Alzoo herslemming tusschen de heeren
C. Dieleman en J Leenhouts
Benoemd tot hoofd der openbare
lagere school te R i 11 h e m de heer B
J de Meij te Serooskerke, vroeger te
Oostburg
SPORT.
rum Terwogt, de bekende scheidsrechter
uit Rotterdam.
VersGhlIIendg BericMen.
Ingezonden Mededeelingen.
Haemorrboiden.
Haemorrlioiden (aambeien) worden ge
woonlijk veroorzaakt door verstopping,
een zittende levenswijze, zwangerschap
sterk prikkelende purgeermiddelen, enz
en zij werken door de vrceselijke jeuk
en stekende pijn zeer nadcelig op hel
humeur van den lijder. Dikwijls worden zij
veronachtzaamd, hetgeen aanleiding kan
geven tol sterke bloedingen, verzwering
enz.
Foster's Zalf heeft vanaf de eerste
aanwending een wonderlijk verzachten
den en heelenden invloed. Een geschikt
diëet en nauwkeurige opvolging van de
gebruiksaanwijzing, welke iedere doos
vergezelt, doet uw kwaal spoedig genezen
Foster's Zalf (let op den juiste» naam)
is te Middelburg verkrijgb. bij den heer
Joh. de Roos Vlasmarkt K 157 Toezen
ding geschiedt franco na ontv. v post
wissel h f 1.75 per doos
BUITENLAND.
POLITIEK EN LANDSBELANG.
Groote gebeurtenissen werpen hun
schaduw vooruit. En als zekere voor-
De wedstrijd Zeelandia-E. M. M zal ^^gebeurtenissen in de politiek optil
morgen niet geleid worden door den i ?jjn' ziel mcn <lc lc<tcn van de Fransche
heer Vermeer, doch door den heer Mee-I K£imer zonderlinge bokkesprongen raa-
- ken Zoo ijverig als thans is de Kamer
zelden. Iedereen moet immers een duit
in het zakje doen, ook de lieden, die
anders in de schaduw blijven en inder
daad weinig steek-houdends hebben in
te brengen, maar. hun kiezers moeien
him naam lezen in het verslag der zit-
De feestelijkheden ter gelegenheid
van hel eeuwfeest van het 3e regiment I Niet lang geleden werd de schadeloos
huzaren zijn Vrijdag besloten met een stelling voor de Fransche volksvertegen-
slurm en M. F. Sturm, wellce allen her-1 terreinrit in de omstreken van 's-Graven- woordigers tot 15 000 frank jaarlijks
kozen werden De bestuurs.eden J. Ton hage door oud-officieren van het regi- verhoogd. Heel wat spot is den quinze
en J Sinbe bedankten als zoodanig In ment. 's Middags had in de groote eet- milles" daarvoor ten deel "evallen 'l
hunne plaats werden gekozen de heeren zaat van d<* „Witte Sociëteit" een af- Ware ook onzin te beweren, dat alle
Wisse. Een scheidsdejenner plaats, aangeboden aan Kamerleden van Frankrijk hun mandaat
viertal nieuwe leden werd toegelaten
Uit Zuid-Beveland.
Vrijdagavond trad Enka (mej. A. van ven, is 's middags voor dè' families
der Vlies) voor de afdeeling Goes der van officieren en onder-officieren van
S. D. A. P op, ook met het onderwerphet regiment met hun kinderen herhaald
„Christendom en Socialisme".
Er was een talrijk publiek ook uit Reeds meermalen is in Den Haag
christelijke kringen. I n>.c^i;n nn»<.innn j.
Van de aangebot
debat werd geen gebruik gemaakt.
de oud officieren en de gasten van het slechts met het oog op dit recht-
regiment Het ruiterfeest, dat deze week slreeksch geldelijk gewin uitoefenen. Niet-
een drietal malen in de-manege is gege- temin is eenig cynisme te hunnen op-
v" ic 'c zichte geoorloofd. Fransche bladen zelf
schuwen daaromtrent volstrekt nieteeni-
gen spot.
Wie trouwens nog zijn volle vertrou-
wen bewaard had in de onbaatzuchtig-
quaeslic ontstaan by oen parade als door heid der heeren, die tegenwoordig dac
ÏÏ1 üü!e^!.nn.e!lü!?,h.eid lot|de Iflitia in BT,aan ^roiten maat- aan dag in het Bourbonpaleis samenkï
[regelen door de nuktairen werden opge-1 men, kunnen door wat zich daar gis.