I I Ter overdenking. Binnenland. Dingen waar men naar vraagt. ingezonden Mededeelingen. Ingezonden Mededeelingen. Kerknieuws. Kunst en Wetenschappen, III ft Dan wachtte hij een kleine poos, en trok zijn vrouw weer te geinoet Waar waren ze nu? Hij zag ze.heele- niaal niet meer. Als ze eens een zyweg hadden ingeslagen en hem hier voor piet snot lieten? Zijn vrouw zou ertoe in staat zijn, die was tot piles in staat als het Tilly betrof Maai- nee, daar had-je ze weer, zeker ergens in geweest om wat los te krijgen. Tilly, dat nest, verstond het best, zijn vrouw bleef dan op een afstand staan, nou goed, als ze maar wat bij elkaar haalden. Beter ook, als hij er de spat weer inzette. De halve morgen ging met dat gedren tel en dat getreuzel heen, hij vloekte op zichzelf, gooide de eene vcrwensching over de andere en vermaande zich weer tot bezinning, totdat hij, op het laatst het darren moede, regelrecht op zijn vrouw en kind aanstreek. Hel was lijd, want vergiste hij zich of zag hij goed, die twee liepen terug Wouen ze hem dus kwijt zijn voor vandaag, daar moest hij het zijne van hebben, als ze een of ande re streek voor hadden, dan moesten ze het ronduit in zijn bakkes zeggen, maar geen flausies uithalen, nee, dat dulde hij niet Ineens grimmig en fel in zijn wiek ge schoten, liep hij schokkerig van passen, de lange slappe armen zwaaiend, op hen toe, van plan zich tegenover zijn vrouw, tegenover Tilly, als man cn vader te laten gelden Doch halverwege moest hij weer remmen, zijn vrouw stuurde toch net het kind weer ergens in; hij zag dui delijk hoe ze Tilly aanporde met gebaren Als het wicht zoo onhandelbaar bleef dan moest er handelend worden opge- trejen Vooruit dan maar! Wat is dat nou, riep hij schor zijn vrouw over de weg toe, wil zij of wil ze niet? Vrouw Ruffert haalde tot eenig ant woord de schouders op, ze keerde hem de rug toe en spoorde opnieuw Tilly aan Er is geen kip in, hoorde hij Tilly tegenstribbelen. De vensters benne toe Bel maar effe an, zei zijn vrouw weer Ik kan toch niet bij de bel, die zit veel te hoogl Loop dan achterom. Het geeft allemaal niks, weerstreef de Tilly kribbig, ik zien toch, ik ken 't toch! Zoonou, probeer het maar, toe nou Till Nee ik doen 't niet' (Slot volgt.) VARIA. DE ONDERWIJZERS EN HET ONDER WIJS VOOR R17IJl 100 JAAR IN ZEELAND. Men schrijft ons: Nadat de schrijver van het „Algemeen Overzicht van den Staat van het Lager Schoolwezen in het Departement Zeeland tot ,28 April 1808" bewezen had, idat waarlijk geen navolging of zucht naar nieuwigheid het Bataafsche Gouverne ment hadden doen besluiten lol invoering der wetten op het onderwijs van 1801, 1803 en 1806, ging hij voort met te be- toogen, 'dat alleen de ellendige toestand van het schoolwezen de regeering had doen besluiten om het onderwijs te re gelen Hij schrijft daar toe: „Tiet zag er toch met den schoolstaat overal in het al gemeen droevig uit; maar voornamelijk sedert de laatste jaren, vooral ten platten lande ook in het Departement De eerste vereischte van een school meester, zelfs op de beste plaatsen, was, zoo er geen gunsteling ergens ingedron gen werd, een goede gorgel, om den kerkdienst waar te nemen, de tweede, een goede hand in het schrijven, en de derde het eerste deel van Bartjens door geweest te zijn, den regel van drieën, naar de korte rekening, lol een proef te kunnen bewerken; somtijds het Land meten te verstaan en zich daartoe te kunnen laten bevorderen; voorts diende hij van zijn Geloofsbelijdenis wel zoo veel te weten als een gemeen Lidmaat der Hervormde Kerk; om voor een klas- sicale vergadering reden van zijn geloof te kunnen geven, en de jeugd in de Kerk leer te kunnen onderwijzen De man, nu burgerlijk en kerkelijk doortast en onder zocht en goedgekeurd, aanvaardde de Plak en den Stok, zette zich in het kan toor, commandeerde de leerlingen van den minstens lol den meesten dan één, dan twee derwaarts, en liet hen opzeggen on der het gegons der menigte dikwerf afge broken door het werpen van een rolletje of houtje, dal geapporteerd moest wor den, en 's Meesters barsche stem Hier zag men verscheurde en bemorste Bijbels, couranten of geschreven brieven, daar het leven van Koning David en een Staatssecretaris, ginds de geslachten Adams of een postrijder, den Ileidelberg- schen catechismus of een gemcene Trap der Jeugd, enz. Men begeerde het lezen te hooren; maar twee drie personen kwamen bezweet uit schuur of stal Ioo- pen, cn drongen naar liet kantoor om bil jetten, de een om ter molen te gaan, de ander voor iets anders Nauwelijks was dit afgeloopen en men had beginnen te lezen in de courant en Postrijder, of in de Spreuken van Salomo, zoo kunstmatig omtrent als de Meester in zijn kerktoon las of het vorige geloop om den Meester als Gaarder te vragen, begon al weder, terwijl de man de schrijvers vast opriep. De kleinen woelden, morsten, scheurden, sloegen elkander en werden van den Meester geslagen, grooten jongens en meisjes raasden en leerden hard op; zij linnen, ten, terwijl de cijferaars vast de eene som na de andere makende, het facit") van Bartjens zochten te vinden, en de Mees ter haastig geroepen was om in de buurt een slachtvarkcn te prijsee- ren, waarna eindelijk een schreeuwend onderwijs, dat zingen heette, het school- geraas voor een poos wilde besluiten De Meester inlusschen werd geprezen, hij stond altijd voor elk klaar om biljetten af te geven, om te prijsecren; hij zeide de kinderen alle schooltijden tweemaal op en deed den Kerkdienst overheerlijk. De uitkomst. DE LUCHT-GOLFSTROOM. .Vis de Golfstroom de Golf van Mexico erlaat, vermengt hij zich met den At- lantischen .Oceaan Sliet een snelheid van 8 K.M in het uur. Hij is 60 K M. breed en 100 M. diep en vervoert per dag bijna 40 miljoen miljarden calorieën. Die enorme wannle-hoevcelheid, waarvan men zich bijna onmogelijk een nauwkeurig denk beeld kan vormen, speelt een hoofdrol in de algemecnc leer van het klimaat. De Temps" vermeldt nu omtrent deze war me strooming, die een matigende uitwer king heeft op de temperatuur van de landen, welker kusten ze besproeit, een eigenaardig feit Deze zelfde stroom is nl de rechlstreekschc oorzaak van liet beslaan der woestijnen Het Fransche blad verklaart deze stou te stelling op de volgende wijze: Het water is een der stoffen, die het gemakkelijkst de -warmte bewaren Tenge volge daarvan behoudt de Golfstroom zelfs op hooge breedtegraden nog een groote hoeveelheid calorieën. De lucht- massa's, die op dal warme water rusten, worden gehouden op een temperatuur, die hooger is dan de in de omgeving heerschende temperatuur en vormen zoo doende een echte luclit-golfstroom, boven de zec-slrooming Maar de eerste wordt niet, als de tweede, door de massa van grondgebieden gestremd. De luchtstroom) vervolgt zijn weg boven Europa, in den vorm van regen de enorme watermassa's loozend, die hij bevat; dat zijn die over vloedige regens, welke de talrijke meren van Zweden, Finland en Noord-Rusland voeden. Ten gevolge van de draaiing der aarde keert zich de luchtstroom eerst naai* het Oosten, en buigt daarna naai* het Zuiden af. Hij wordt dan samengesteld door massa s droge cn koude lucht, die op de vlakten van Rusland liun overheerschendi meteorologisch stempel drukken. Naar gelang liij vervolgens den evenaar nadert, wordt de luchtstroom warmer, terwijl hij van waterdamp verstoken blijft. Zijn richting is dan Noord-Oost; als een ver-j schroeiende wind heeft hij dan boven de streken geblazen, die hij overstak Daar is de oorsprong van den woestijngordel, Tocrkestan, Arabië, Sahara, welke gebie den zich op zijn terugreis afteekenen. Na het vasteland te hebben verlaten, vcree- nigt de luchtstroom zicli weer door mid del van de passaatwinden met den oor-1 sprong van den Golfstroom, aldus zijn rondreis afsluitend, na veel goed cn veel kwaad te hebben gesticht. 13 Sept. te Domburg, tevens voor West- kapelle, Ocstkapelle, Aagtekerke. In het jongste nummer van »De Bewe ging" komt onder «Stemmen van bet oogen- blik" de volgende waarschuwing voor, die in onze dagen van eeuwfeesten wel gelezen mag worden; Roem op uw volksdom niet te zeer, er waren Volken aanzienlijker dan 't uwe, en zijn er Ook thans Grootscher en fijner, Met in hun taal een dieper glans, En inn'ger adel Z6lfs in hun gebaren. Wanneer gij zoo zult zijn dat vreemden loven Zie, daar is zulk een 1 houding en gelaat Konden vooruit zijn daad. In kunst en geest gaat hij zijn buur te boven Wees dan voldaan niet, maar verheugd, En, denkmijn volk ligt langer niet ver schoven, Doch toont zijn deugd. Hoe lang klonk niet dit woord, lof en verwijt tezamen Hun voorgeslacht was groot Maar had de trots op roem die hechtte aan vroegere namen, Schaamte niet voor genoot land, Turkije, Griekenland, Montenegro, Roemenië, Servië Verwacht wordt, dat de onderteekening van Oostenrijk Hon garije en Zwitserland spoedig zal volgen, en dat de vijf Balkan-Staten dit na hel eindigen van den jongsten oorlog ook weldra zullen doen N. R. C. Schaamte van nazaat zijn, en niet ook zelf voorvader Geen lichtgloed meer in'.'t oog, geen woeling meer in de ader Die naar een toekomst dringt; Geenvizioenen meer op vèr-lokkende kimmen, Maar de avondglans alleen die de ondergang doet glimmen Op zee waar de afgrond kringt. SPREKEND ELECTRISCII LICHT. Een lamp voor electrisch licht kan in zekere gevallen spreken, d. w. z. als tele fonische ontvanger gebruikt worden. De „Temps" legt het mechanisme van het verschijnsel als volgt uit. Onder invloed van den mikrophonischen stroom, die den draad doorloopt, onder gaat deze temperatuurswisselingen, die hem aan 't trillen brengen Deze trillin gen planten zich naar de „peer" voort, welke laatste ten gevolge daarvan geluid kan geven, als ze dun genoeg is. De proef is gemakkelijker te nemen, naar gelang de draad van de lamp grover is, daar het I temperatuursverschil dan grooter is Het is-buitengewoon gemakkelijk lampen van minstens 100-kaarsenkracht te gebruiken. In de genomen proeven werd de lamp gevoed door een doorgaanden stroom van 120 volt Ook had men een inductie-klos in de leiding gelascht om de telefonische stroo mingen in de lamp te verhinderen het voedingsnet te storen. De draad en een condensator waren in een gedeelte van een telefonischen transformator gevoegd, terwijl deze eveneens een accumulatoren- batterij en een mikro-telefoon bevatte. In dié omstandigheden hoorde men, als men voor den mikrophoon sprak, de stem zeer duidelijk als men het oor dicht bij de lamp bracht GEDENKSTEEN VOOR HET DRIE MANSCHAP. In tegenwoordigheid van een groot aantal belangstellenden zijn Donderdag in Den Haag de drie gedenksteenen ont huld, die door de zorgen van de vereeni- ging Die Haghe geplaatst zijn in de gevels der huizen, waar het driemanschap van 1813 woonde. De plechtigheid concentreerde zich in hoofdzaak bij het huis van Gijsbert Karei van Hogendorp, aan den Kneuterdijk no. 8, dat thans bewoond wordt door A. W. baron Schimmelpenning van der Oye. Hier onthulde mr. H. graaf van Hogen dorp, een nazaat van G. K., de gevel-i steen, waarop het opschrift luidt: Hier beraamde en leidde Gijsbert Karei van Hogendorp het herstel van 's lands onafhankelijkheid in 1813. Voor deze onthulling had dr. Hofstede de Groot, de voorzitter van Die Haghe een redevoering gehouden waarin de ge schiedenis van het herstel werd geme moreerd. Per rijtuig ging men nu naar het Voor hout no 21, het huis waar de firma Leseur thans is gevestigd en dat een ge deelte is van het vroegere huis van Van Limburg Stirum. De steen in deze gevel draagt tot opschrift: Leopold van Limburg Stirum, in naam van den prins van Oranje gouverneur van's-Gravenhage in November 1813. Ten slotte onthulde mr. W. van der Duijn uit Zeist de gevelsteen in het poli tiebureau aan de I^Qfuwe Haven, waar in dertijd de familie van der Duijn woonde. Hier leest men op den steen: Hier woonde in 1813 A. F J. A. van der Duijn van Maasdam, getrouwst mede stander van Van Hogendorp van 20 No vember tot 6 December. De zou komt morgen op ie 5.22 uur gaat onder te 6.35 uur. j De m a a n komt morgen op 2.45 n.m. en gaat onder te 9 02 n.m. Eerste kwartier morgen 1.25 nm. j Auto- en fietsrijders hebben de volgende i week bun lantaarns aan te steken te 7.05 uur. Wagenbestuurders te 7.35. Morgen, Zondatr, zal bier ter stede inge volge de nieuwe Zondagsregeling der apo theken, alleen die van dr. F v. d. Feen geopend zijn. Loting militie 1914. De loting voor de militie, lichting 1918, zal plaats hebben 13 Sept. te Serooskerke, tevens voor St. INTERNATIONAAL OPIUM-COMITÉ. Lord Kinnaird uit Londen heeft Donder dagnamiddag in Den Haag een niet-offi- cieele opium-copfercntie gepresideerd, waarop de Vereenigde Staten van Ameri ka, Groot-Britannië, Zwitserland, Japan en Nederland niftt-officieel waren verte genwoordigd. Dc'Aanleiding tot deze con ferentie was liet' feit, dat de officieele leiding van de gitoole beweging voor de internationale bestrijding van het opiuin- kwaad was overgegaan van Amerika naar Holland, onder den invloed van de jong ste opium-conferentie. Vijf Officieele ge delegeerden van drie staten waren tegen woordig, om inlichtingen en raad te geven. Een van de Amerikaansche gedelegeer den, president G. J. Koller, van Hope College, Holland, Mich had zich aan gesloten bij dr Wilbar F. Crofts, van Washington, D. S., om deze conferentie bijeen te roepen, ten einde een interna tionaal opium-comité te vormen, met het doel de internationale publieke meening te bewerken voor de toepassing en aan vulling van bet opiuin-tractaat, door het vormen van nationale comité's van voor lichting inzake den opium, overal, waar geen krachtige anti-opium-organisalie be staat. Zulk een comité werd opgericht. Verder werd aan de vergadering me degedeeld, dat 38 naties hel opium-trac- taat hebben geleekend, en dat slechts ze- •en verdragen nog on ge teekend zijn, nl UIT OOST-INDIÉ. Een Atjehsche Djambi. Naar aanleiding van dc plannen tot drooglegging van de delta der Peusangan rivier in Atjeli, meldt de Sum. Post" dat met spanning door velen de drooglegging van deze delta wordt gemoet gezien, in de overtuiging, dat deze streek een twee de Djambi zal blijken. Er werden trou wens reeds tal van aanvragen voorpetro- leumexploratie ingediend, doch geen en kele toezegging werd lol dusver gedaan. Niet onwaarschijnlijk is het, dat de Re- geeriug, indien de Peusangan delta wer kelijk een rijk olieveld zou blijken, daar mede op gelijke wijze zou handelen als met Djambi. Het droogleggingswerk zal, behalve de trambruggen, ver over de twee ton kos ten Maar dat haalt men er wel uit, in dien de olie maar vloeien wil. Blanke kinderen in de kampong Het is treurig zooveel blanke kinderen men tegenwoordig in de kampongs ziet rondzwerven, zegt een berichtgever van het „Bat. Nb!.". Schoolgaan doen ze niet; van eenige opvoeding is geen sprake. Papa is in den regel of naar patria of dood en mama zoekt baar troost bij een ander, die ech ter in den regel van de kinderen niets wil weten. Medelijdende, meest arme menschen ontfermen zich dan over die arme schepsels, doch hoewel de daad op zichzelf zeer is te apprecieeren, is deze wijze van helpen vrijwel negatief, om de eenvoudige reden, dat de men schen voor zichzelf nauwelijks genoeg genoeg hebben. Zoo zijn te Boengoer twee kinderen van den overleden heer C., een meisje ,van 8 en een jongetje van 6 jaar, opge nomen door een klerk van een der de partementen; de moeder heeft een on derdak gevonden bij een gegageerd mili tair. In kampong Kwitang is een blond krullekopje van 4 jaar geheel als kind aangenomen door een Chinees De aandacht van het weeshuis wordt hierop gevestigd. Eindelijk flink optreden. In de Delibladen komt de volgende advertentie voor over een heele pagina, van de beide groote hotels in Medan commentaar is, meent De Loc., overbo- ,Tot haar leedwezen zien ondergetee- kenden zich verplicht, wegens de inbare boeken voorkomende abnormaal hooge debetposten, waarvan de inning langs minnelijken weg lol nu toe onmogelijk is gebleken, aan hare geachte clientèle te berichten, dat van af heden aan alle debiteuren, welke meer dan drie maan den hun debet aan ondergeteekenden niet aanzuiverden, elk verder crediet on voorwaardelijk zal worden geweigerd, ter wijl tegen allen, die thans reeds meer dan vijf maanden verzuimden hun debet te voldoen, gerechtelijk zal worden op- gelreden, tenzij zij vóór 15 Augustus a s hun financieele verplichtingen nakomen Tevens zal vanaf 1 Augustus a.s. ge broken worden met het bestaande sy steem van logies op rekening te verstrek ken en zullen alle logé's na dien da tum verplicht zijn bij hun vertrek hunne rekening te voldoen Niet dan na lang aarzelen zijn onder geteekenden lot bovenvermelde maatre gelen overgegaan, doch zij vleien zich met de hoop, dat hare geachte clientele hare handelwijze zal billijken en zal me dewerken om aan den liuidigen uit com mercieel oogpunt onhoudbaren toestand een einde te maken." Handschoentjes. De „Prinses Juliana" kwam in de eer ste dagen van Augustus in Sabang aan, torsend den lieven last van negenen twintig „handschoentjes" een zoo lichten last toch, dat de mailboot er een etmaal door uitwon, tot vreugde van acht- en-vijftig harten. Bijna twintig procent van dezen kost baren cargo was voor Deli bestemd. Oneenigheid met de Anglo Dutch. De N. R. Ct. meldt dat volgens een te Rotterdam ontvangen particulier te legram uit Soerabaja er ernstige on- eenigheden bestaan tusschen de ver tegenwoordigers van de Anglo-Dutch Plantations of Java en de beheerders van de Pamanoekan en Tjiassemlanden, ter wijl er ook een ernstig geschil bestaat tusschen de vertegenwooi-digers van de Anglo-Dutch Plantations en het Neder- landsch-lndische gouvernement De vele omslachtige middelen tegen aambeien moeten opstoppingen in den endeldarm de grondoorzaak dezer lastige kwaal voorkomen en zoo mogelijk wegnemen. Het eenvoudigst en goedkoopst bereikt men dit doel door het methodisch gebruik van het van onds beproefd gebleken Franz Josef'-bitterwa- ter, a 1 wijnglas daags, vóór het ontbijt genomen. De prompte en toch zacht afvoerende werking van dit mine rale bronwater, is reeds door vele dui zenden herstelden erkend. Een Pommersch grondbezitter zegt daaromtréut het vol de Het natuurlijke Franz Josef- bitterwater beeft mijn zuster, die vreese- lijk aan aambeien leed, volkomen genezenj Telkenmale dat ik menschen over dia kwaal hoor klagen, zal ik steeds het echte Franz Josefwater als voortreffelijk afvoermiddel aanraden. Verkrijgbaar in Apotheken, drogisterijen en depóts van minerale watei*en. Ned. Herv. Kerk Beroepen te Metslawier J. L Adri- ani te Westerblokker. Aangenomen naar Rotterdam P van Toorn te Leerbroek. Gereform. kerken. Aangenomen naar Gameren N'. Die- mer te Dronrijp. Ned. Israël. Kerk. Beroepen te Alfen a/d. Rijn J. van der Wijk te Hoogeveen. Tegen het Dr. Hcmmel's Haematogen. WAARSCHUWING 1 Men vrage uitdrukfeeljjli den naam Dr. Hommel Een blijvend aandenken Wat wij dezer dagen schreven over de plannen tot behoud van 't nu tentoonge stelde in de Abdij werd grooten deels overgenomen door de N. R. C. Een medewerker van dat blad schrijft nu: Met waardeering las ik het door u overgenomen bericht uit de Midd. Cou rant omtrent het voornemen, om te trachten verscliillcnde zaken van de ten toonstelling van oude kleederdrachten voor het Museum van het Zeeuwsch Ge nootschap der Wetenschappen te verkrij- n. Bij een bezoek aan die tentoonstelling zag ik met belangstelling die oude ge bloemde boerenvesten met sluiting van zilveren filigrainknoopen; die fraaie bruidshoeden van fijn stroo met kunstig bewerkte kroontjes er op en aan de on derzijden bekleed met gebloemde stof fen en met veelkleiu*ige zijden linten om onder de kin toe te knoopen; die jakjes van Chineesche en andere ge drukte chitses; die fraai gestyleerde bed spreien en nog tal van kleedingstukken, die le zamen een verzameling vormen, welke, eenmaal verspreid, niet meer bij een zal zijn te krijgen. Doch behalve die oude kleedingstuk ken zijn er nog tal van andere voorwer pen, die men goed zal doen een plaatsje in het Zeeuwsch museum te bezorgen Bijzonder merkwaardig is een groote Chineesch porseleinen schotel met de voorstelling van een driemaster, voerende de Middelburgsche vlag en dragende in een cartouche het volgende opschrift Christ. Schooneman Oppr. Stuerman op 't schip Vrijburg Ter Reede Wanclio in China int Jaar 1756. Omtrent dit schip vindt men in de Ne- derlandsche Jaarboeken van December 1755 vermeld, dat in desen jare uit de Havenen dezer Landen naar de Oost In dien zijn gezeild, en die le samen 17 in getal uitmaken, de volgende schepen: Voor de kamer Amsteldam (7 met name genoemde schepen); Voor de kamer Zeeland Vrijburg naar Ceijlon, enz. enz. en in die van 1757 December leest men: Binnen de Havenen dezer Landen zijn aangekomen alle de Schepen die te Ba tavia aangelegd waren voor het Najaar van 1756 en Voorjaar van 1757, nevens een Naschip, uitmakende een gelal van 27 schepen, (n.1. (volgen de namen voorde kamer Amsterdam 12, voor die van Zee land 6, enz. enz.). Onder de namen der schepen voor de kamer van Zeeland komt voor: Vrijburg over China. Het schip lieeft op de terugreis de ha ven van Wancho aangedaan en aldaar heeft de opperstuurman Schooneman laen het schip op een porseleinen schotel doen schilderen en dezen als een souve nir aan de reis medegebracht. Ook onder hel koperen en tinnen huis raad en onder het houtsnijwerk komen tal van voorwerpen voor, die, als zij bijeen konden blijven met het reeds in het Mu seum aanwezige, een merkwaardig geheel zouden vormen, dat voor de kennis der Folklore van Zeeland van het grootste belang is te achten. Wij hopen dat de oproeping, in de Midd. Courant gedaan, met succes zat mogen worden bekroond.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1913 | | pagina 6