idiirpÉ toni
BIJVOEGSEL
BINNENLAND.
FEUILLETON,
Onder vreemden invloed,
Uit de Staatscourant.
VAN DE
VA»
Vrijdsg 11 April 1913, no. 86.
TWEEDE KAMER.
De openingsduur v' p n d c stembus.
De socialistische Kamerleden hebben, zoo-
ajs reeds kort in ons vorig numiner is ver
meld, een voorste! tot wijziging viOn ceuigc
Artikelen der Kieswet ingediend, strekkend
pin, te bepalen, dut de stemming aanvangt des
morgens te jacht uur en duurt tot des namid
dags te acht uur, inplaats van tot vijf uur
zooals nu.
In hun toelichting' verklaren zij herhaal
delijk tc hebben kunnen waarnemen, dal in
vele en betrekkelijk groote kringen ernstig be
zwaar wordt ondervonden van het Icit, dat de
uren waarop de kiezers in de gelegenheid zijn
hun stem uit te brengen, zóó zijn gesteld, dat
zij aanvangen wanneer dc arbeiders algemeen
hun' dpgelykschen arbeid hebben aangevangen
en voorbij zijn wanneer hun dagtaak pleegt te
zijn ftfgeloopen, waardoor vele arbeiders-
kiezers niet steeds in de gelegenheid z-ijn. hun
stemrecht uit te oefenen.
Voorts wijzen zij er op (fat 'wel is waar art.
57 der Kieswet den wetgever gelast zijn
arbeiders twee uren, vallende binnen den ge
stelden lijd, tot stemmen in do gelegenheid te
stellen, maar dat het in vele gevallen moeilijk
en zelfs gevaarlijk, althans schadelijk is voor
de arbeiders om daar gebruik van le maken.
De voorstellers 'meenen te weten, dpf de Re
geering naar aanleiding van klachten uit de
kringen der visscherslievolking en zeelieden
reeds een onderzoek heeft ingesteld naar be
zwaren te dezer zake. Waar zij echter zeg
gen zij verder v»n de resultaten niets ver
namen en het wel vast staat dat de Regeering
geen pl,an heeft iels te doen om de bezwaren
te ondervangen, en zij toch mecnen dat in dit
verkiezingsjaar de bezwaren zich weer sterk
zullen doen gevoelen, indien er niet aan te
gem,o,et gekomen wordt, ineendon' zij tot dej on
verwijlde indiening van dit wetsontwerp ver-
verplicht te zijn.
Wol is waar is de verlenging van den tijd
waarop de gelegenheid tot stemmen gegeven
wordt tot acht uren namiddag ook nog geen
afdoend middel, maar toch achten dc voorstel
lers het een zóó belangrijke verbetering,, dat zij
op spoedbcliandeiing en aanneming en inwer
kingstelling vóór de komende verkiezingen
meenen te mogen aandringen.
DE A.S. KAMERVERKIEZINGEN.
De S. D. A. P. le Goc9 zal den heer G.
Middelburg le 's-Gravenhage candidaat stellen.
De heer W. J. C, van Santen te Goes, can
didal van dc vrijzinnige partijen in het dis
trict Frameker, zal, naar de N. R. C. meldt,
ook een candidaluur in het district Delft
aanvaarden.
De centrale antirev. kiesvereeniging in liet
district Enkhuizen hoeft opnieuw den heer
N. Oosterhaan candidaat gesteld.
Behalve de reeds vroeger genoemde tegen-
candidaten van het zittend Kamerlid den lieer
De. Ram wordt nu in hel kiesdistrict Bergen
op Zoom, naar het Iland. schrijft, ook nog
als ernstig candidaat genoemd de heer W. J.
F. Juten te Bergen op Zoom, arrondissem'eïits-
sclioolopziener en lid der Prov. Staten van
Noord-Brabant.
Rom,«i naar liet Duitsch van
C. CROME SCHWIENING.
4.
„Zeker!" antwoordde Wapstra geduldig. ,,De
vent niag jo totaal onverschillig zijn en de
Nederlanflsche regeering zou hem waarschijn
lijk liever vandaag dan morgen verzameld
zien tot zijn voorvaderen, die hun vroeger
liet leven zuur genoeg hebben gemaakt. Maar
zij, do Hollanders, raken ongetwijfeld in de
klem, wanneer zijn vorstelijke Hoogheid gedu
rende zijn verblijf in. Europa eenig kwaad
mocht overkomen. En zoo bewaken zij hem
zorgvuldig."
Pottor keek Wapstra verslagen aan, terwijl
deze geduldig do tabak in zijn pijp nederdruk-
kend er een paar keer haastig aantrok om de
tabak opnieuw in gloed te brengen. „Dus als
je d^t wist, hoe kon je dan op de onmoge
lijke gedachte komen
„Of die gedachte zoo onmogelijk is moei jo
straks zelf maar beslissen, Potter! Ik dacht,
dat je mij genoog kende om to weten, dat ik
mijn lijd en krachten niet verspilde aan din
gen waar hoegenaamd geen resultaat van te
verwachten was. Zeg, herinner je je Smoedes
nog?"
„Smeedesl" herhaalde Potter nadenkend.
„Je hebt hem gekend onder ecu anderen
PENSIONNEERING GEMEENTE
AMBTENAREN
Het bestuur van do „Vereeniging van Nedcr-
landsche Gemeenten" heeft in een adres aan de
Tweede Kamer verzocht om mot de behande
ling van do wetsontwerpen regelende de pon-
sionnccring van genieeulc ainbtonareii, «og ui 1
to beginnen vóór de daarbij betrokken, be
langhebbenden, tijd en gelegenheid zullen heb
ben gehad, hunne eventuccle bezwaren aan
de vergadering mede te doelen of verbeteringen
m overweging le geven.
In hol adres wordt er op gewezen dat dc
gemeentebesturen, die lot dusver nocli over
do daaripL aangebrachte wijzigingenzijn ge
hoord, althans m staal moeten worden gesteld
le beoordeclen, welke gevolgen de aanneming
der wetsontwerpen voor hen zullen hebben.
Waar de regeering nu voorstelt allo betrek -
kclijko gemeentelijke verordeningen te doen
vervallen, is het twijfelachtig of dc onver
anderde aanneming der genoemde wetsont
werpen wel in liet belang is van een grootc
categorie van do thans in dienst zijnde ge-
meente-ambtdiarcn, terwijl het zeker is. dat
zeer véto hun pensionneoring in ongunstiger
conditie zullen komen
Een onderzoek naar dc gevolgen zal echter
tijd vorderen.
Onlangs maakten wij melding van liet adres
aan do regeering dat B. en W. van Rotterdam
voorstelden (e verzenden. Hiertoe' is gisteren
in den raad met algcmcene stommen besloten.
liet hoofdbestuur van den Ned^amlselieri
Bond van gemeente-ambtenaren heeft jjeslolen,
na dc verschijning van de memorie vgn ant
woord over dc bekende wetsontwerpen met
kracht de actie voor te zetten, opda^ ,1e
premie voor inkoop van vroegere diensten
geheel van dc schouders der ambtenaren af
gewenteld worde. Het hoofdbestuur is van
oordeel dat de doorloopendo premie van 8
pet. het uiterste is, wat door de ambte
naren kan worden gedragen.
MISBRUIKEN MET HET OPRICHTEN VAN
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAPPEN.
Do Kamer van toezicht op de notarissen on
cand -notarissen te Amsterdam, heeft meen cir
culaire, door haar gezonden aan de notarissen
en candidaat^notarissen ui haar ressort, de
aandacht gevestigd op de verkeerde praktijken
met betrekking tol hel oprichten van z.g
„Naamlooze Vennoot schappen van Koophandel"
dio sleclils ontduiking van registratierecht en
vermijding van verdere kosten bij overdracht
van onroerend goed en mobilisatie van onroc-
reaid goed, docli geenerloi handelsonderneming
tem doel hebben. Deze praktijken trekken meer
en meer de aandacht en nemen steeds beden
kelijker afmetingen aan, doordien meer en
meer notarissen hun tusschenkomst voor die
praktijken Iconen.
Er zijn echter, zegt de circulaire, nog veel
erger dingen..gebeurd. .MeL. volslagen minach
ting voor do innerlijke waarheid der authen
tieke acte, heeft men acton verleden, waarbij
zulk een denkbeeldige "naamlooze vennootschap
werd opgericht door enkel stroo-
mannen, zonder dat men nog wist, door
wien of met. betrckKing tot welk on roeiend
goed zij gebruikt zoir worden, zonder dal
iets werd in gebracht of igcsiort en
zonder dat aandeelen, zoo die al hestonden,
gezegeld werden, zulks nadat schaamteloos de
Koninklijke bewilliging was aangevraagd op
hetgeen ook bij het passeeren der acte niets
anders zou zijn dan een met de waardigheid
van het notarisambt te ecnemnalc strijdige
comedie-vertoóning, die slechts ton doel had
liet maken van winst door hij tijd en wijle fcen
dergelijke gefingeerde maatschappij over te
doen aan een gegadigde, die onroerend goed
koopende, dit in zijn belang dadelijk wilde
doen stellen op naam van een naamlooze ven
nootschap Welke treurige manipulatie hel
gemak opleverde, dal men, eenmaal dc ko
ninklijke bewilliging verkregen hebbende op
de statuten van dergelijke in voorraad ver
vaardigde en gefingeerde vennootschappen, niet
behoefde te wachten op die bewilliging, wan
neer men haar voor een cliënt mocht noodig
hebben.
Do Kamer deelt nu mede dat het haar voor
naam. Daar hij do helft van zijn leven in
de Nedcrlandsclie koloniën heeft doorgebracht,
noemden vrij hem den. Indiaan"
„Den Indiaan!" riep Folter verrast en zoo
luid, dal Wapstra zijn arm greep en hem ver
manend toefluisterde: „Stil toch man „De
IndiaanI" ging Pottor zachtjes voort, „dien
zal ik evenmin als jij ooit vergelen Waar
heeft do galg gestaan waar ze liem aan heb
ben opgehangen?"
„Voorloopig staat hij nog ergens in een
bosch en groeit goed", gat Wapstra ten ant
woord. „Toen hij destijds bij die geschiedenis
daar ginds, toen de bodem van Amerika ons
wat te liect onder de voeten begon te bran
den, den politic-agent die hem gevangen wou
nemen zijn mes in het lijf stuk, heb ik hem
uit hot oog verloren."
„En heb je hem nu teruggezien vroeg Pot-
ler met grooto belangstelling.
„Niet alléén gezien, maar ook gesproken",
bevestigde Wapstra.
„Waar? In ceu van onze bierhuizen in Rot
terdam?"
„Neen, in den Haag, in Oen equipage die
regelrecht naar het koninklijk palcas reed."
Potter rees met zulk een onverholen verba
zing uit zijn gehukte houding overeind, dat
hij zjjn hoofd stoolto tegen een der ijzeren
stangen waaraan het zeil hoven het dok beves
tigd was, en zijn reispet afviel. Dit geruiscli
maakte dat de kapitein van de „Kinderdijk"
omkeek.
Polter daalde voorzichtig de trap af en Wap
stra volgde hem. Terwijl de eerste zijn pet op
raapte zejde de andere: „Ben je zoo zenuw
achtig geworden dat je dadelijk opvliegt wan
neer mea je een nieuwtje Viertelt? Pas dan
nemen is, zoo gestreng mogelijk togen do hier-
voren bedoelde verkeerde praclijkeu op tc
treden.
HET NED. ROODE KRUIS OP DEN BALKAN.
Een deel der ambulance te Konslanliiiopel
wordt 18 dezer in den Haag terugverwacht.
Do overige leden blijven lot de vijandelijk
heden geëindigd, zijn.
Bij kon. besluit
is benoemd lot gewoon hooglecrpjir in de
faculteit der letteren en wijsbegeerte aan do
Rijksuniversiteit tc Utrecht, om onderwijs Ie
geven in de geschiedenis der wijsbegeerte,
do logica, do mëtaphysica ca de zielkunde,
«lr. 13. J. II. Ovink, Iceraar aan hel gymnasium
te Leiden
zijn benoemd tot archivaris aan hot Alge
meen Rijksarchief te 's-Gravenhage, mr. P.
A. N. S. van Meurs, dr. 3. de liulhi en mr. P
G. Bos, thans adjunct-archivarissen hij het
Algemeen Rijksarchief le 's-Gravenhage
is J. B. Derks, lioofd der openbare lagere
school le Mortel, gemeente Gcmert, benoemd
lot ridder in dc orde van Oranje-Nassau.
Grondwetsherzieniny en üe Vrouw.
Over bovenstaand onderwerp (rad gisteren
avond voor oen tamelijk goed bezette Schut-
tershofzaal de heer Herman Snijders als spre
ker op namens den houd en de vereeniging
voor vrouwenkiesreclil.
Mevr. van den Ilammc uit Yeere, voorzitster
van don hond en do vereeniging, opende de
vergadering met een enkel woi^d van waar
deering voor den spreker, dieiit zij huldigt
fils een vurig strijder voor do rechten der
vrouw.
Hierna nam de lieer S n ij d e r s het woord,
dio er op wees dat zoowel de boiul als dc
vereeniging zich op liet standpunt stellen m
de politiek geen partij to kiezen. Zij strijden
voor de rechten van de vrouw, om de vrouw
in staatsrechterlijk opvichl op één lijn te
stollen mot den man. Zij laten hun leden
echter vrij oni partij te kiezen.
Spr. begint voorop to zetten dat hij is vrij
zinnig-democraat cn slaat op het standpunt
van hel. concentratie-program der drie vrij-
zinnigo partijen.
Hotzij dat rechts wjul, hetzij links wint,
grondwetsherziening is aan de orde. Vandaar
dat de a.s. verkiezingen van zooveel ge
wield Irijjn.
De Gi'ondwcl omschrijft, de hoofdlijnen van
ons staatsrecht, zij is liet fundament en
daarom wijzigt men haar niet dan wanneer
dit dringend noodzakelijk is.
Spr zet eerst uiteen hoe een grondwets
herziening tol stand komt. Er zijn grooto
moeilijkheden aan Verhonden.
Van de aanhangige voorstellen van grond
wetsherziening 'zal spr. in den loop der avond
voel kwaads vertellen, hij begint daarom met
iets giods Deze wijziging beoogt o. m grond
wetsherziening in de toekomst gemakkelijker
te maken.
De moeilijkheden, die aan een wijziging ver
bonden zijn, maken ook daarom do a. s.
herziening zoo belangrijk, daar wat dan be
paald is voor lapgen lijd gelden zal Dat heeft
18881891 bewezen, toen was men van over
tuiging, dal het artikel 80 zooals het in 1887
gewijzigd 'was, niet lang sland houden zou
Thans in 1913 geldt liet nog.
Daarom neemt men in do Grondwet ook al
leen die zaken op, die als liet Ware reeds be
zonken volksoordeel zijn geworden
Blijft bij deze wijziging, zooals de regeering
voorstelt, de eisch gehandhaafd, dat men
mannelijk ingezetene moet zijn om liet kies
recht deelachtig l© worden, dan is voor een
tijdvak van 25 jaar of langer de deur voor
vrouwenkiesrecht gesloten
Wie er prijs ,op stolt hij de grondwetsher
ziening rekening te houden met de vrouw,
moet er voor zorgen d,at dc samenstelling van
de Tweede kamer na de 'verkiezingen zoo is,
dat niet een opvatting als die van de huidige
regeering er in meerderheid gehuldigd wordt,
een opvulling volgens welke beslist wordt
op jo long cn op al je ledematen bij hetgeen
ik je nu nog te vertellen heb."
Do stoomfluit noodzaakte hem even te zwij
gen. Men zag links lichten te voorschijn ko
men. Zij naderden Dtisscldorp. De „Kinderdijk"
stoomde op de aanlegplaats aan. Mannen kwa
men op het dek om hij het lossen en laden
behulpzaam tc zijn Wapstra klopte misnoegd
zijn pijp uit; do electrischc booglampen bij de
aanlegplaats wierpen haar helder licht op liet
dek van do stoomboot, die nu dc touwen Uit
wierp.
Op dat oogenhlik stak do heer Holpert, door
het stoppen der inaclüne uit zijn lichten slui
mer gewekt, zijn hoofd uit de deur van dc
bovenkajuit en het den koelen nachtwind niet
zijn blonden haard spelengapende Zocht hij
weldra zijn rustplaats weder op.
Wapstra schrikte. Zijn metgezel had hem
stevig bjf den arm gegrepen.
„Heb je dal gezien?" Duisterde Potter met
heescho slem. „Van Rischolen, dc slimste
agent van den Nederlandsclicn vcjligheids-
diensl, is aan boord."
„.Te bent niet wijs, man!" bromde Wapstra.
„Van Rischolen zit veilig en wel te Roller,
damdie man daar ginds is een passagier, die
toevallig in houding en in de manier waarop
hij zijn haard draagt cenige gelijkénis vertoont
met den politic-agent. Denk je dan (lat ik vrij
willig een seconde bleef op dc boot, waar die
jn.an een v-oet hcèff gezet?"
„Dal laden hier scliijht mog een heelcn tijd
te duren", zejde Potter met een zucht van
verlichting.
„Ik ga even naar beneden om naar het.
jongo meisje te zien. Je kunt mij terug ver
wachten wanneer de hoot, weer in vollen
lover de vrouw, zonder dat ile vrouw mede
zeggenschap heeft.
Spr. jgoa1 tinjn ide geschied oni.-. van lOjiis kics-
rodit sinds 1848 na.
Het woordje mannelijk was vroeger, toen,
een bepaald stelsel in de grondwet was op
genomen, daarin niet geschreven. Toen men
echter do kic-srec'lit'pawgraaf iu 1887 van
een bepaald stelsel losmaakte kwam hot
woordje mannelijk erin.
Nu dacht in 1848 nog niemand er aan om
de vrouwen ook nigav oenigszms op één lijn
le stellen met dc mannen. Doch thans heeft
de Vrouw zich overal óp de markt dos levens
cou jilaiat^ (veroverd en daar Jgaal zij 'moe v'oort, i
ondanks allo smaad waaraan zij nloolstant
Het is een overwonnen standpunt dat de
vrouw niet naast de man .zou kunnen slaan,
Toeli bestaat het idee dat de vrouw minder
waardig jcou zijn nog hij velen Toen dr.
Alelt-a, Jacobs nog onder do grond
wet van 1848 oin het kiesrecht vroeg, be
sliste do Iioogc Raad, dat het verzoek moest
worden afgewezen.
Een verdere (out van art. 80 is echter, dal
men er behalve een leeftijdsgrens de bepa
ling! in lieeft gezet d,at kiezers zjjn. zij die
voldoen aan de bepalingen bij de wet le stel
Ion cn de kënteekeiien bezitten van geschikl
beid en maalscliappelijken welstand.
Dczo beperking heeft een voortdurende wrij
ving tengevolge gehad tussclicn hen die liet
kiesrecht breed willen uitmeten en lion die
het willen beperken.
Spr. brengt vervolgons in herinnering dc
kcnteekeiic-n volgens do thans vigoe ronde kies
wet (van Houten) en demonstreert aan deze
eisclien hoe. dwaas hot is de vrouw uit le
sluiten. Kan een vrouw niet f 1.50 huur be
talen, f8 's weeks verdienen, f50 op de
spaarbank of f 100 op het groothoek hebben,
kan ze geen examens hebben gedaan?
Hiertegen tv or stelt spr. het -algemeen kies
reclit, dal alleen Vlieden om persoonlijke rede
nen uitsluit (geestestoestand, misdrijven tegen
de maatschappij, volgens sommigen algemeene
afhankelijkheid).
Thans zijn nog velen uitgesloten de man
nen .vaa'21—25 jaar en alle vrouwen, hog on
gerekend de m.anuen die niet aan de eisclien
voldoen.
Hierdoor wordt het moreele gezag van dc
Wet (Ojndernijjnd, immers wanneer een wet
op leen deel van de bevolking lasten legt, zon
der dat dit deel aan do tol slabdkomnlg me
dezeggenschap heeft gehad, dan acht spr
dit inimoneel.
Hierin staan vele mannen van verschillende
richting, vogels van diverse pluimage, aan
spreker's zijde, naar hij mei citaten aantoont
Een tweede bezwaar is; dal de uitgestote
nen zich hoe langer hoe meer verongelijkt
gaan g!erae!«n.
Spr. betreur! en keurt af wat een klein deel
der li'au we li in Engeland, de suffragettes,
thans bedrijven, maai' lnj vraagt toch hoe
diep hioct dc vernedering on de- verongelij
king. gevoeld worden, eer vrouwen uit be
schaafde kringen tot zulke dingen overgaan
Zoo is het ook in België, men moet zich
wel diep verongelijkt voelen eer men zooals
daar tot een algemeene werkstaking besluit
over teig jaan.
En IIen derde stielt men een deel jl°r bevol
king; do niet-kiezers .onder de voogdij van
de kiezers Dit is weer sterk gebleken bij
do jongste zedelijkheids wetten, waarin diep
gaande bepalingen, de vrouw rakende, zijn
gemaakt, door mannen, die toch altijd een
mannen-inzicht hebben.
Neen, roept £pr. uit, wij willen geen kies
recht voor de mouw, omdat zij de gelijke
zou, 'zijn van den man, doch omdat Wij weten
(fat er tusschen de mouw cn den man be
langrijke (verschillenbestaan.
Spr. wijst er nog eens uitdrukkelijk op
da' aan de v!rouw liet kiesrecht moet worden
gegeven, waarmee de vergadering haar in-
'Stpnikiiing met luid handgeklap tc kennen
geeft.
Na een korte pauze, waarin gelegenheid
bestond zich voor debat' op te geven, heklom
de heer Snijders weder hel spreekgestoelte
en verklaarde hel te betreuren, dal zich
geen principieel tegenstander van vrouwen
kiesrecht had opgegeven voor het debat, im
mers daarbij komen eerst de motieven van
beide zijden liet best tot hun recht
gan,g is."
Wapstra knikte even, stopte een nieuwe,
pijp en begon, liet dek op en neer tc loopen.
DERDE HOOFDSTUK
Een onverwachte ontmoeting.
In het Oosten begon hel daglicht aan le
breken, een lichto nevel lag uitgespreid over
do rivier en over de weilanden langs do
oevers. Wapstra 'had een half uurljo op een
canapé in de bovenkajuit gelegen en morkle
lot z.ijn vreugde op, dal de blonde vreemde
ling, dio Potter zoozeer verschrikt had, rustig
lag te slapen, luj haalde ten minslc kalm en
regelmatig ademWapstra ging dus weder op
het. dek, dat trilde door de zware machine-
stooten.
Bij hel hekje waarlangs een keiling knarste,
stond Potter reeds op hem le wachten
Een snelle blik overtuigde beiden, dat alles
verlalen was op liet achterdek on dat niemand
hun woorden kon hooien behalve de koele
morgenwind en de zwijgende rivier.
„lioo kwam de Indiaan in oen équipage te
recht en wat had hij in hel paleis van de
Koningin tc maken
„Dat kan ik je met een paar woorden ver
tellen. Wij hebben trouwens tijd genoeg. Ik
had in den Haag den „lange" en den „ge
bochelde" opgezocht, de lijd begon mij in Rot
terdam wat lang te vallen, waar de staking
onder de havenwerkers de politie en mari
niers voortdurend op de been deed zijn Zij
kwamen er niet meer van daan. Die wisten
ook luets anders te vertellen dan het gewone
praatje uit den Haag- De Radja van Mataram,
de Koningin zou hem dictn middag in plechtige
audiëntie op het palcis ontvangen. De Java-
sfraaf was zwart van do mpnschen. Wie weet
Hierna vervolgt spr. zijn rede, hij her
innert er aan hoe er nog twee- ontwerpen
liggen, die beide in 1903 zijn ingediend n.l.
een van de vrijzinnig-democraten cn een van
do sociaal-democrat en en behandelt dan de
voorstellen van de regeering, voozoover die op
hol kiesreclit betrekking hebben.
Hij wijst er op hoe het woord mannelijk bc
houden blijft, hoe de leeftijdsgrens verhoogd
woixlt van 23tot 25 jaar on lioe z.al worden
ingevoerd hot gezinshoofden-kiesrecht
liet protest van dc voorstanders van vrou
wenkiesrecht en van alle vr ouwen moet
gaan legen dat woord: mannelijk De oemigc
motivceriiig waarmee dc regeering de vrouwen
uit wil sluiten voor de volgende 25 jaren is
dat er in do staatscommissie geen meerderheid
voor vrouwenkiesrecht is.
Er is iu de commissie niet eens over go-
stenid. Wel is er over gestemd of vrouwen,
hoofden van gezin, hel kiesrecht zouden ver
krijgen en daar was geen meerderheid voor to
vinden.
Do principiöolc bezwaren legen het passieve
vrouwenkiesrecht zijn. te groot, schrijft <le
grondwetscommissie, zij wil niets tekort doen
aan do rochtcn van de vrouw om aan het
publiek leven deel ld nomen, doch men ver-
gete niet dat do roeping van de vrouw een
andere is, als die van den man.
Is de roeping van den man dan om geko
zen to worden of verkiesbaar te zijn? vraagt
spreker.
En dal rapport heefl men durven aan
bieden aan de Vrouw die ons land regeert!
Hel z. g. gezinshoofden kiesrecht, de nieuwe,
naam voor dr Kuyper's uitvinding van liet
hinsinanskiesrechl is een unicum op de wereld.
Dr, Kuypor noemt het organisch, wat naar
spr. aantoont, maar zoo, zoo is
Er is echter één bezwaar, er zijn van die
ontaarde mannen die geen wjezm hebben.
Wanneer nu het hursmrmskiesrecht het
cenig ivajo is zegt spr sluit dan de andere
mannen uit. Dus»ook b v. de tt. K. geestelij
ken Dat ging echter niet vanwege de coalitie,
daarom het men' door een achterdeurtje de in
dividuen weer toe.
Hierna, wordt het rapport der vijf Katholie
ken besproken, waarin drie verschillende mee-
ninqen naar voren treden, oen bcAvijs weer
hoe verkeerd de staatkundige groepeering vol
gens het geloof is
Er zijn 2 leden, die. voor een soort gezins
hoofden kiesrecht zijn, echter oenigszms af
wijkend van wal dr. Kuyper voorstaat, doch
ook mét kiesrecht voor alleenstaande personen.
Spr. brengt dan nog eens naar voren, dat
het vrouwenkiesrecht-vraagstuk huiten dc go
loofs- of partijpolitiek staat. Voorstanders va»
vrouwenkiesrecht vindt men onder alle par
tijen, al moet men erkennen, onder do o*1*
tirevolutionnairctn heel weinig.
Het is een groot geluk (lal de drie vrijzin
nige partijen op het punt van liet kiesrecht
tot overeenstemming zijn gelJhmen. Hel com
promis tusschen de partijen ta^'t hun pro
gram niet aan, hel berust alleen op een ge
meenschappelijke basis. Zij hebben zich her
innerd, dat zij alten vrijzinnigen zijn
Het concentratie-program drukt ook uit de
incening dal der vrouw hel kiesrecht niet
langer worde onthouden. Dat staat op hot
program en zal er niet van afgevoerd worden
voordat het in een wel is belichaamd
Men vraagt wel eens waarom de vrijzinnig-
deinocraO-'ii, die voorstanders zijn van alge
meen kiesrecht ook voor vrouwen, mee gaan
hiot hel concenlnatie-program Dat komt omdat
de vrijzinnig-democraten een practische po
litiek voeren.
Wanneer de Grondwet eenmaal gewijzigd is,
laten we dan in de kieswet het kiesrecht
regelen, de eerste strijd moet gaan hiervoor
dal uit do Grondwet de beletselen tegen het
vrouwenkiesrecht iworden weggenomen.
Spr. eindigt met er op (o wijzen van hoe
veel be'ang liril is da,l de sBombus dezen zomer
zich uitspreek! in den geest der linksche par
tijen.
Hiertoe kunnen ook de vrouwen meewerken
al hebben zij geen actief kiesrecht.
Een. luid handgeklap beloonde den spreker.
Micvr. van den ilamme dankt© den heer
Snijders voor zijn overtuigend© rede
Van de gelegenheid lot ilehat werd geen ge
bruik gemaakt.
of ik dien bruinen kerel, die millioenen aan
juweclen en diamanten op zijn loelijke bruine
Lichaam draagt, ook niot eens kon zien, dacht
ik en ,ik sloot mij bij de andere nieuwsgieri
gen aan. Nu, het was sierlijk genoeg voor
zijn Hoogheid, den Radja van Lombok! Hel
duurde niet lang of con escndron huzaren,
kwam in draf nader en daarachter een rij
tuig met vier paarden, een prachtig gekleedo
generaal zat or in, dat was dc Radja. Zijn
tulband schitterde van juweclen en om zijn
hals droeg hij een ketting zoo prachtig als er
i« geen enkele schatkamer in boel Europa
aanwezig is Een andere man in een uniform
mot veel goud zgl tegenover hem. Dal was de
assistent resident van Lombok, die den Radja
naar Holland had gebracht, zoo zeide men
Er volgden nog oen paar rjjluigen vol man
non met bruine gezichten, zij hadden, bonte
doeken om het hoofd gewonden cn een soort
van bont, «gekleurd hemd om het lichaam,
en in het achterste rijtuig zal naast zulk Oen
man iemand in een zwarten rok cn glimmen-
den cylinder op het hoofdop dien man had
ik eerst in 't geheel niet gelet Daar wil het
toeval dat de stoet plotseling langzamer gaat
rijden en het achterste rijtuig vlak voor mij
stilstaat. De man met den hoogen hoed kijkt
mijn kant uit, en hel was een oogenblik of
ik door den bliksem golrotfen werd. Want die
nette mijnheer in dat rijtuig, dal naar het pa
leis rijdt, is niemand anders dan Smeedes,
dien i k al lang ergens aan dc galg meende
le zien bongelenwant zijh schuldregister was
daartoe lang genoeg, dat kan ik je verzekeren."
(Wordt vervolgd).
