en.
GEN.
K,
bijvoegsel
BINNENLAND.
FEUILLETON.
In liet Land van den Dollar.
lilt de Staatscourant.
Kerknieuws.
1915
JLIGER
riften an
LBURGf.
maatachap
Wal A 4.
regelen
nissei,
da
pril an
Dinsdag 1 April 1913, no. 77.
DE VRIJZINNIGEN EN DE DEFENSIE.
Toen we indertijd (21 Nov. j.l.) onder liet
opschrift „Onze mobilisatie" <le voorstellen
voor leger-orgnnisatio van minister Colijn be
spraken, hebben wc cr op aangedrongen dat
do Kamor aan dozen minister nu ook gelegen
heid zou geven, iels te dóen, omdat thans, nu
eenmaal de militie-wet cr is, de door hem ge
dane voorstellen veeleer een zaak van uit
voering dan van beginselen ivaren.
liet heeft ons dan ook zeer gespelen, dat
zoovelm aan de linkerzijde in de Kamer
niet over hun hezwaron konden heenslappen
on tegen de hogrootinq stemden.
Dat speet ons ook, omdat we voorzagen
dat dit als een welkom wapen tegen do vrij
zinnige concentratie zou worden gebruikt door
do rechterzijde. Dat is ook uitgekomen. Hel
ontbreken o.i. zeer verklaarbaar van een
defensie-paragraaf in liet concentratie-program-
ma werd nu toegelicht door dc bewering
zio je wel, zo'Willem niets aan dc defensie
doen.
Die bewering is eigenlijk te dwaas om
alleen te loopen, Maar het sprookje- doet de
ronde, en daarom nemen we hier in zijn geheel
over wat „De Vaderlander" dezer dagen aan
haalde uit ecu rede door den lieer Do Meester
gehouden in den Helder. Hot geeft althans
aan, hoe do nicosto vrijzinnigen over het de-
fensicvraagsluk denken,
Iijj zoi daar o. a.:
„Hel Concentratie-Manifest heeft nimmer de
bedoeling gehad Ie zijn een volledig pro
gram. WaL men voor de naaste toekomst
hoofdzaak van hervormingspolitiek achtte, is
daarin opgenomen. En nu doet -men nan hel
belang der dofènsiczaak volstrekt miet te kort,
wanneer inert doze voor de naaste toekomst
voor Nederland niet rangschikt onder de
hoofdzaken, omdat eersl in 1912 een nieuwe
Militiewet is tot stand gekomen en in dezen
stand van zaken, naar het zich (nat aanzien,
geen groote hervormingen óp dit "gé-
bied te verwachten zijn.
Te nollen loochenen dat onder de vrijzin
nigen op hel stuk der defensie geen vol konten
overeenstemming van zienswijze bcsta.il, ware
'dwaasheid. Een groot deel dor vrijzinnigen
is overtuigd, dat in ons land, dat dc historie
geeft er tal van bewijzen van nooit een
militair land is geweest als b.v. Pruisen,
voor do ontwikkeling van een gezonde belang
stelling in 's lands verdediging krachtig moet
gestreefd worden naar een volksleger,
naar een leger van behoorlijk geoefende, dus
weerbare burgers, met zoo weinig mogelijk be
roepsofficieren. En de taak van dat leger moet
zijn- do verdediging dos lands, niet politie
zorg.
Door deze vrijzinnigen is de strijd voor het
oogenblik verloren, omdat de nieuwe Militie-
wel, maar minister Colijn volmondig erkende,
tegen het streven naar een volksleger ingaat,
waarom dan ook hel overgroot deel der vrij
zinnigen tegen deze wet heeft gestemd.
Onwaar is het echter, dat de vrifzinnigen
voor 's lands verdediging geen hart zouden
hebben; dat een vrijzinnig ministerie dit ge
wichtig nationaal belang zou vetwaarloozen.
Is men b.v. vergelen, dat de invoering van
het gezondo beginsel van den persoonlijken
dienstplicht, dio een oindo beeft gemaakt aau
de ellendige plaatsvervanging, mot welke
krachtige landsverdediging niet mogelijk is,
danken is aan oen vrijzinnig Minister v
Oorlog?
Eu wat do 'goMquaosUc betreft, van Links
zelfs ook van Rechts is aangedrongen op het
instellen van ecu zoogenaamdo bezuinigings-
commissie, op bel instellen van ccn onder
zoek, of niet, zonder 's lands verdediging Ie
schaden, op do uitgaven daarvoor valt to lie-
zuinigen. Jlet- rapport van die Commissie
heeft ons nog «iet bereikt, is althans geen
publick domeinintussclien zijn sedert 1008 do
uitgaven belangrijk gestegen, en dit verschijn
sel wekt bij «iet weinig vrijzinnigen bezorgd
heid.
Ze zien toch om hen heen de groote mogend
heden in wedloop, wie het mccsl voor de be-
wapeningskosl.en zal uitgeven. Engeland gaf
in 1809 voor z'ijn leger 19 milliocn pond sterling
Ihans 28voor Frankrijk zijn deze cijfers
respectievelijk 25'/a on 369/ivoor Rusland
üOi/a en. 56'/i millioonvoor Oostenrijk-Ilongn
■ïjo 12 en lö-'i/i millioonvoor Italië 11 en 1?
millioon; voor Duitschland 30 en mil-
lioenvoor deze zes mogendheden in totaal
een 11iteave-vermeerder'mg alleen voor bet lo-
gcr in do laatste 11 jaar van 47 millioon
p.sl. of 56-1 millioon gulden.
Voor do vloot stegen in hetzelfde tijdperk
■or deze zes mogendheden dc uitgaven met
millioon pond sterling of G93 millioon
gulden.
Voor oórlogsuitgaven is dus het budget van
deze zes „christelijke" mogondhoden in do
laatste 14 jaren mol 1434 millioon gulden go-
slcgen; en telkens worden nieuwe milliocnen
gevraagd en nieuwe persoonlijke lasten opge
legd. En maar al te vaak wordt de inwilliging
daarvan slechts verkregen door liet opwekken
van. oen gevaarlijk chauvinisme.
Dit alles slcinl tot nadenkenin de eerste
plaats voor de kleine natiën, die er gelukkig
niet aan kunnen donken aan dezen wedloop
mee te doen. En daarom mogen wij, vrijzinni
gen, nooit vergeten, dat ons standpunt is in
deze, en «iel anders zijn kan, dan dal hij alle
regecrïngsmaat regelennok bij die in hel be
lang der verdediging Ie nemen, ernstig rclce
ning moet worden gehouden met 's lands fi
nanciën, met dc financieolo draagkracht des
olks. Dit. standpunt is zóó logisch, zóó van
zelf sprekend, dat het overbodig moest zijn
te zeggen, dat men het inneemt; maar bel
schijnt wol, alsof cr zijn, die dit een verkeerd
standpunt, schijnen te achten als liet militaire
uitgaven betreft. Wij, vrijzinnigen, althans de
overgrooto meerderheid van ons, wensehen
echter geen ander in Ie nemen.
Wij zijn oen klein land, we moeien onze
verdediging zóó inrichten, dat wo onze neutra
liteit kunnen handhaven, eerslo voorwaarde
van ons, onafhankelijk volksbestaan. En wo
moeten dit doen zoo gooit als dit met onze
financieele draagkracht en met de cischen die
de behartiging van andere belangen stelt, be
staanbaar is.
Geen verwaarloozing dus, maar evenmin een
onverani woordél ijk optlrijren
Roman van LENE EAASE.
75.
Met; een welger.illigen breeden grijns zette
hij zich dik en wel naast haar in een der
loges.
,,Wat is er nu aan do beurt?" vroeg ze,
naar hot programme grijpende,
„Eerst nog zoo'n vervelende paardenrace
en dan een wodstrijd van luchtschepen en
hot. opstijgen van don grooten ballon. That's
what I like
„O, rnjj inleresscoron do rennen liet meest."
„Precies als Westesz! Zijn Polly dingt ook
mee. Ziet u dio bruine merrie daar? Dal
is ze!"
„Wat een mooi-gebouwd dier! Zo is on
eindig boter dan die andere vijf. U zult 'zien
dat zo winti"
Do jockey's joegen reeds geruimen lijd in
rentempo om de liaan. Loo werd er zenuw
achtig van.
„Afschuwelijk 1 om die arme (lieren al voor-
mt zoo af to jakkeren. Dat is gewoon die
renmishandeling! Een goed getraind paard
heeft dat immers oqk niet noodig! - Maar
wat hegrijpen Yankees ook van de behandeling
van zulko edele dieren 1"
„Well, ik moet bekennen, dat ik voor mij
tenminste meer van de behandeling van auto's
-woot"> antwoordde mr. Bell, gemoedelijk
DE VERKLARING VAN DR. GUNNING.
Do Commissie, benoemd iu dc vergadering
dor Besturen van Ohr. Scholen in liet district
Amsterdam niet gedelegeerden uit do afileoling
Amsterdam c. o. van do Vcrceniging van Chr.
onderwijzers en onderwijzeressen iu Nederland
en de O- B,, heeft van dr. Gunning ouder-
stantndo verklaring ontvangen, waarvan onder
Laatste berichten gister reeds met w,n kort
bericht melding werd gemaakt. De commissie
acht deze verklaring alleszins voldoende en
do zaak hiermede afgedaan.
„hi antwoord op uw schrijven met bijlage
van 21 Maart jl., wolk antwoord door bijzon
dcro omstandigheden vertraagd is, heb ik de
r u het volgende te melden:
,.1In hel midden latende wat ik in do be-
wuslo vergadering van „Vooruitgang" omtrent
do werking van het subsidie heb willen
zeggen, zoo kan ik niet ontkennen, dat wat
ik daaromtrent werkelijk gezegd heb oen
grievende en geheel onverdiende beschuldiging
bevat. Dal de subsidie-gelden door do school
besturen voor geen andere doeleinden gebruikt
■orden dan waarvoor z'jj bestemd zijn,
vaststaand feit, waaraan niemand twijfelen
.Derhalve trek ik die woorden zonder voor
behoud m, en betuig nvij'n leedwezen, dat
gebezigd zijn. Dut overigens elke bedoeling om
'oorstanders van het Christelijk onderwijs
te grieven mij ten ecuenrnale vreenul was, zult
gij mij op mijn woord wel willen goloovcn.
„2. Dal het onderwijs in de geschiedenis aan
le christelijke scholen onvoldoende was, heb
k gezegd noch bedoeld, maar alleen, dat het
niet altijd beantwoordde aan dc hooggespannen
'aohtingen die ik, toen ik als sciioolopzie-
oplr.nl, daarvan koesterde. Een vergelij
king te maken tusschen dat onderwjjs aan de
openbare, christelijke en katholieke scholen,
lag «iel in mijn bedoeling, nog veel minder,
om aan hot onderwijs iu dat vak, hetwelk aan
■o scholen gegeven wordt, een brevet van
minderwaardigheid uit te Toiken.
Omtrent de vraag of het verstandig van
mij was dio woorden le gebruiken, zal bij voor-
en tcgonslanders van het christelijk onder-
•1 één meening zijn, oen inoening die
ik deel. Voor mijn betoog dat het onder-
de vaderlaiwlsclio geschiedenis aan de
openbare senool wèl goed kan zijn, en de heer
Meercma hei recht niet had uil oen amble-
ijko daad van mij af te leiden, dal ik zelf
daaraan twijfelde was die bij voeging, even
als die omtrent dc katholieke scholen, volmaakt
overbodig en eerder schadelijk. Ook voel en
erken ik do juistheid en do toepasselijkheid van
hetgeen door Zijne Excellentie den Minister
an Bii men land sen o Zaken in do zitting der
Eerste Kamer van dc Staten-Goneraal van 13
dienaanganndo gezegd is. En daarom
betreur ik van harte, dib woorden gggezigd
hebben."
DÉ A.S. KAMERVERKIEZINGEN.
De vrijzinnige kies vereen igingcu in het dis
trict Zaandam bobbon. Zondag mr. J. Limburg
te 's-Gravenhago, definitief enndidaat gesteld.
Do ChrislelijkHistorische kicsvereeniging.- te
Veenendaal beeft, volgens do. N. R. C-, met
algomeoue stemmen besloten voor hel district
Ede weer jhr, G. .1. A. Schimmelpcnninck,
tiet zitlendo lid, canilidnat Ie stellen.
De anfi-revolutioniKiire kicsvereeniging „Ne
derland en Oranje" to Delfzijl lieeft, naar do
N R. C. meldt, besloten niet niet een christe-
lijk-historisolien, maar met een eigen candidaat
uit te komen.
VERDEDIGING VAN NED.-INDIÊ.
Dc Staatscommissie voor dc verdediging van
Nederland soli-Indie zal, «adat haar commissie
van redactie nog cenigc vergaderingen heeft
gehouden, nog (leze week bijeenkomen om
haar rapport vast te stellen N. R. C.
grinnikend.
„Do berijder vail Polly" is de ecnige, die
zijn paard inhoudt."
„Dat is Westesz zelf ookl"
„Zoo? Dan wint Polly" stelligl'
„Kent u, hem dan zoo goed?"
Loe kreeg een. klem als vuur.
„No, dat niet, maar je kunt dadelijk zien
dat hij oen goed sportsman is."
„Well, little Saurkraut, ik verwed or vijf
dojai's om, dat die lange schimmel daarginds
den prijs haalt I"
„Onzin dio beeft veel te stijve poolen.
„Slaat u toe?"
„Natuurlijk I Dus om vijf dollars I U op <len
schimmel, ik op „Polly"!"
Zo schrok toch wel even. Vijf dollars! Wat
sprong ze lichtzinnig inet haar zuurverdiende
penningen om! Als „Polly" nu ook werkelijk
maar wonl
Do race stond nu op 't punt 1c •heginnon.
Eon dichte menigte verzamelde zich op hel
gazon voor de tribunes, 't Was een bont,
vroolijk beeld. Dames in elegante, maar opval
lende toiletten, goliccl volgens den smaak
der Zuidelijke staten, wandelden naast nie-
tigo, op 't oog onbeduidende mannetjes op
en neer, genietende van dc klanken van een
Alexicaanscli' muziekkorps. Loo verwonderde
er zich werkelijk over, lioo zulko absoluut
onaantrekkelijke mannen aan ziilko mooio ele
gante wouwen kwamen. Daarlussclicn door zag
men een paar kranige, schitterend gekloedo
Mexicaansche officieren, alleen, of in uitslui
tend Mexicaamsch damesgezelschap. De Anic-
rikaanscho officieren van Fort San Houston
waren ook met htm dames verschellen en
vormden een kaste op zichzelf, dio door do
HOF VAN ARBITRAGE.
Gislerniïddag 4 uur had in hel gebouw vau
het Permanent Hof van Arbitrage de oponings-
illing plaats van liet scheidsgerecht in zake
hel geschil tusschen Frankrijk en Italië betref
fende dc aanhouding door de Ilaliaansclie
marine-autoriteiten van de Fransche pakke t-
booten „Carthage" en „.Manouba", waarbij ge-
■oegd is het geschil over het aanhouden van i
do Fransche pakkelboot „Tavignailo" en de
kanonschoten, gelost op do Tunesische kust
vaarders „Kamoura" en ,,Gaulois" door Ita
liaansche lorpedoboote.n
Do voorzilter van het scheidsgerecht do heer
dr. Hammnrskjöld hield een openingsrede,
waarin hij o. a, wees op cenigc bijzonderheden
welke speciaal oigen zijn aan dit scheids
gerecht,.
Vooreerst .zijn allo arbiters rechtstreeks cn
mot gemeenschappelijke overeen stemming door
do Iloogo Partijen aangowczeiii, hetgeen vrij
zeldzaam is maar inde meest volmaakte over
eenstem min g met do verheven rol van ware
rechters.. Vervolgens is hetgeen moii aan de
aldus aangewezen scheidslieden heeft opgedra
gen, niet een enkel geschil; ten gevolge van
een reeks overeenkomsten en schikkingen heeft
aan hel. gerecht verschillende quaosiics
toevertrouwd welke niet afhankelijk van elkan
der zijn. Voor den optimist is dit een begin
al is het zeer bescheiden van hel be
trekkelijk permanent scheidsgerecht dat, ge
uppcr ten van San Antonio even streng wer
den gemeden als de Mexicaneis. De officiers-
wouwen zagen er iels minder chic en elegant
uit dan de dames uit den koopmansstand.
Eenigo staatsboden, die door de nonchalante
kleeding, hun democratische gevoelens sche
nen te willen bewijzen, vormden -weer een
groep op zichzelf, In hun midden bevond zich
do gouverneur van Texas, een voorstander der
afscliaffcrsbewogimg, wiens neus en oogon
nu.;,reeds, op den vroegen middag, verdacht
glansden. Hij was juist iu gesprek met een
hoofdofficier, die Loc sterk aan een uitgediend
brievenbesteller deed danken. En dat waren
nu de vertegenwoordigers van leger en rcgco-
ring Afschuwelijk
Een schrille hol kondigde hel begin der ren
nen aan.
Do zes harddravers waren goed op tijd ge
start.
In spanning volgde Loe den ren. Wat reed
Westesz uitstekend cn hoo krachtig hield J
„Polly" terug, Men Jcon duidelijk zien liqe zo
trok l Do schimmel nam de leiding en scheen
wel van de andexen weg te Willen loopen.
„Hallo I" triuMplioej-de mr. Be]]. „Ziel u
"wel, little Saurkraut, mijn schimmel is hun
allemaal do baas
Loo lachte.
„Wpcht u niaaT eens I"
In de vpligende bocht Xaakte „Polly" op
do tweede plaats en bij de laatste kon
duidelijk zien, dat de schimmel verflauwde.
Djuu' opeens schroot „Polly" vooruit.
Was alsof ze tot nu toe slechts gespeeld
li,ad. Nauwelijks naakte ze den gronddo
schimmel bleef een heel eind ftchUsr. In
kpxt tempo schoot do bruine merrie door
durende een, zekere periode, alle geschillen
to beslissen zou hebben die door dezelfde
llooge Partijen aan arbitrage mochten worden
onderworpen.
Dio indruk van een soort van helrokkClijke
duurzaamheid wordt inderdaad versterkt dooi
de omstandigheid, dat van dc vijf rechters een
viertal reeds bij ccn andere gelegenheid Jnjeen
zijn geweest om gelijksoortige/hnctiën Ie ver
vullen.
By kon. besluit
is G. C- Tinkclenberg, onderwijzer aan een
opcnbaTe lagere school te Hoorn, benoemd
tol ridder iu do orde van Oranje-Nassau
is J. A. Stoop, civiel-ingcnieur te Dordrecht,
benoemd tol ridder in (le orde van den Nedor-
landschcn Leeuw.
WERKLOOS OF WERKELOOS?
(Slot).
Yoor ecu deel is met het eerste urtikeï
in woord als arboidloos veroordeeld, al zij
dadelijk erkend, dat wat Hooft noemde de
„spraeckninkendo gemeent", d. w. z. 'I volk in
derdaad do spraak maakt en woorden al of
niet veroordeelt, buiten alte bezwaren of lof
tuitingen vau taalkundigen om. Maav bet ge
noemde woord schijnt al te kunstmatig, al te
zeer bedacht „pour le besoin de la cause"
om ooit burgerrecht te verkrijgen Met haar
kloverijen houdt het volk zich niet op.
Men hoede zich (behoeft het gezegd?) on
der deze aanduiding het proletariaat uitslui
tend lo verstaan, al heeft uiteraard zijn be
slissing in deze zaken groote beleekenis we
gens zijn getal smeerderbei d tegenover de an
dere, maatschappelijke klassen. Maar daarnaast
oefent do kennis der z g.n. hoogerc standen
wennls de schrijftaal, die. (liet spreekt van
:elf) van do ontwikkeling der maatschappelijk
meer bevoorrechten afhankelijk is, een sterken
vlood.
Men kan dus hoogstens bezwaren ontwik
kelen of in tegcnoverge9teldcn zin drang uit
oefenon, do beslissing in Saaiste inslnntiej
aan den lijd overlatend. Onder dit voorbehoud
kau ieder zich vereenigen niet wat als stel
liing op de volgende wijze kan worden uitge
drukt: b(jvoegelijfco naamwoorden met het ach-
'oegsel -loos duiden aan, dal het ontbreken
van hel. door het grondwoord aangeduide als
li gemis wordt gevoeld, terwijl de woorden
in do laatste plaats genoemd en die geen
stomme c tusschen grondwoord cn aclilor-
ocgsel vertoonen, slechts oen ontkenning in
houden. Wie hiel' meer van wil weten, sla in
den jaargang 1907 van „De Nieuwe Taalgids"
do blz. lót—152 op, waarin dr. Kluyver over
dit onderworp handelt..
Is ineu belangstellend het artikel van pro
fessor Hesseling over den vorm der woorden
op loos in iziju geheel te lezen, dan verwijzen
we naar hel zelfde tijdschrift, jaarg. 1908,
blz. 249—253.
Ook voor de oorspronkelijke kracht van
-loos behoeven wo waarlijk geen voorbeelden
bijeen te zoeken. Y.e liggen, voor wie even ha
wil denken voor diet grijpen. Zoekt men een
krilermin, om te onderkennen of -loos in een
woord werkelyk een gemis aanduidt, het mid
del is eenvoudig. In dit geval immers moet
grondwoord oen mcnsch of ding noemen,
dio gowcnsclit wordt of waarvan het bezit aa i
gennam dan Wel lofwaardig -is, zooals dit b.v.
uderloos, eer- en moedeloos Jiel geval is
Uit hel overhcersJMu van dergelijke woorden
verklaart Hesseling zelfs de genoemde betee-
kenis van loos, the dus door analogie, niet
door het besef van verwan)schap met verliezen
ontslaan.
Daarom kan hel niet verwonderen, dal en
kele woorden dezen regel «iet bev&sligcn. He!
zijn er trouwens maar weinige. De geleerde
schrijver, op wien we ons hier herhaaldelijk
beriepen, vond er in Yerdam's Middelneder-
laridsch woordenboek nianr drie, «1. boelloos,
brokcloos en costeloos, tegenover een veer
tigtal, dio daarmee in overeenstemming zijn
Uit later tijd kan. men nog enkele andere
opteekenen, die ook met de genoemde beschou
wing iu strijd zijn.
liet laatste kwart der negentiende en liet
begin van de twintigste eeusv bleef het och
Ier voorbehouden, iu rechtstreekse!! verband
niet de geweldige'-ontwikkeling van de tech
niek, steunend op de incest verrassende ont
dekkingen, tal van woorden op -loos binnen
te smokkelen, dio zich geheel aan den regel
onttrokken. Moeten die nieuwe samenstellingen
daarom alleen veroordeeld worden? Dit zou
oen uiting van meest muffe eenzijdigheid zijn,
des te meer te veroorJoelen, daar taalgeleer
den als (le bovengenoemde onderzoekers zelf
(lo poort van den taalschat wagowijM open-
zetten, om daav <le uitdrukkingen, door do
onvcrzadiglijke behoeften, van liet leven ge
schapen, in op te nemen.
lichaam, dat als in Frankrijk beslist,
wolk woord wel, welk niet, in het woorden
boek, d. w. z. in de officieel geijkte taal zal
worden opgenomen, wonscht niemand hier.
Onze prachtige laai zou cr liuar mooiste eigen-
scliaji, haar lenigheid, bij verliezen.
Iels anders evenwel is, dal het ter wille dier
buigzaamheid do voorkeur verdient, do tal
loozo nuances, dio ons in do taal werden
overgeleverd, zoo veel mogelijk ongeschonden
to bewaren. Uit het bovenstaande blijkt vol-
doen do liet verschil in draagkracht van -loos
b.v. ouderloos en pijnloos. Daartegenover
echter slaat, dal het gemak een der voor
naamste factoren is, die veranderingen in den
houw der woorden zoowel als der taal hren-
m dat dit gemak hoofdzakelijk tot het
besparen van tijd bij het spreken terug le
brengc.n is. Daar nu de nieuwe samenstellingen
met -loos slechls door een omschrijving to
orvangen zijn, die uiteraard omslachtig moet
zijn en daar vaststaande, technische termen
als draadlooze telegrafie volkomen in de al-
gemeene taal zijn ingeburgerd, ware bet voch
ten tegen windmolens, om tegen hel gebruik
■an die samenstellingen te ageeren.
Maar niettemin heeft liet zijn nut, op dc
oorspronkelijke bedoeling van -loos dc aan
dacht te vestigen, daar deze niet het minst
door de nieuwe vormingen der moderne schrij
vers, die (e vaak een (aal-nuance aan een
mooien klank opofferen, dreigt verduisterd te
worden. Men zij met die nieuwe samenstellin
gen zoo spaarzaam mogelijk, te nicer, daar
het Duitsch door z(jn, oppervlakkig genomen,
sterke gelijkenis met het Nederlnndsch, in dit
opzicht een verraderlijken invloed oefent. Men
it, h,oe do Duitse lier een school, waar
geen, Latijn wordt onderwezen, een „lutein-
lose Schule" noemt Voor Nedcrlandsche-oorcn
is bel bijv «ruw. een monsterachtige, zij liet
gemakkelijke en duidelijke samenstelling.
Meer en meer wordt dit voorbeeld bij ons
gevolgd Dat deze en dergelijke vormen met
ons taaleigen in tegenspraak zijn, kan «iet
worden erkend. Helaas. Mei hot naturaliseeren
dezer vreemdelingen wisschen we voor goed
een nuaiaco in ons taalgebruik uit. Voor den
tijdgeest, dio hel „tijd is gchl" in zijn vaan
del schreef, moeten we buigen.
Wat nu te.ii slotte hel onderscheid in f>o-
teekenis tusschen werkloos en werkeloos aan
gaat, de hoogleeraar Hesseling omschrijft het
eerste als „gebrek hebbend aan werk", het
andere als „zich onthoudend van arbeiden".
Maar 'terecht merkt deze deskundige op, dat
voor liet taalgevoel dal verschil niet beslaat.
Ze is daar zelfs mee in strijd, zooals uit
deze beschouwing volgt
Van dezen kant beschouwd, zou men dus
met een samenstelling arboidloos als «vn ont
w-ijken van do moeilijkheid vrede kunnen heb
ben. Ook de hoven genoemde geloerde pleit
I eind van zijn leerzaam artikel voor
berusting. Do moderne woorden op -loos kun
nen niet langer als germanismen worden be
schouwd. Wel erkent bij, (lat degene, dio dan
oorsprong van die woorden kent, allicht een
esthetisch bezwaar zal hebben, om ze zelf
le gebruiken. Het bewustzijn van dit bezwaar
i'OOrnamelijk gaf ons bovenstaande regelen in
de pen
Op het voorbeeld van elders is ook in
het dekenaat M i (l d e 1 b u r g een liturgische
vcreemging opgericht bes'aaude uit werkende
en belangstellende leden Het doel dezer vcr
ceniging is (volgens de Statuten) „de ken
nis van on het medeleven met den Eerediensl
der II kerk te bevorderen" door diverse mid
delen, welko worden aangegeven. De statuten
het doel.
Het Mexicaansche muziekkorps schetterde
een fanfare. Daverende bijvalsbetuigingen-
weerklonken.
Air. Bell was opgesprongen en yell de met
do onhaatzuchtigste geestdrift. Aan de vijf ver
speelde dollars daclit hij niet meer.
Boe zal; in stilte bewondering naar mr.
Weslesz te kijken, die nu langzaam, de tri
bune voorhij, naar (le stallen reed. Hij zag
er heel goed uit in zijn ri|tenuo. 1
Hallo, old sport!" riep mr. Bell, terwijl
h(j zich over, de leuning der tribune hoog
cn met zijn Qioed zwaaide. „You're a regular
brick! (een kraan I) That's what, you are I"
Westesz grootlo lachend naar boven Plot
seling ontdekte Rij Loe-, ze zag hoe hy ont
roerde. Tjoen 'groette hij nog eens, eerbiedig.
Ze boog terug mei con bleek gezicht.
Air. Boll, dio in een buitengewoon vroolijke
stemming was, kauwde zijn tabak met ver
dubbelden ijver en spuwde reclils en links.
Loo merkte ;op, .dat de gouverneur precies zoo
Spuwde.
„Well little Saurkraut, daar heb je me
die vijf dollars leelijk afgezet 1" Lachend baal
do bij de banknoot te voorschijn.
„Alstublieft, 't is eerlijk gewonnen geld
cn u kunt het gebruiken. Zoo nu is
4;och dunkt mo hoog tijd voor de luchtsche
pen. Dan krijgen we tenminste iels inleres-
santers to zien I"
Een gWte m'enigte liftd zich reeds verza
meld prn den bpjlon en de luclilteicïiepeif,
dio, ter |a,Cvaajrt gereed, in 't midden van
hel! renpprk geankerd lagen.
Toen het] eerste signaal klonk, verhieven
de ibeidp. luchtschepen zicli langzaam en ma
jestueus van den grond en zweefden in sier
lijke kringen de lucht in
Alles wachtte nu op 't tweede signaal voor
don ballon doch cr liet zich niets hooren
't Zal ine eens benieuwen wal er aan do
hand is I" bromde nu. Bel' ongeduldig
Daar kwam een automobiel aangesnord en
stopte vlak bij den gondel. Een jonge sport
man sprong uit. den wagen cn was oen knap|ie
j'oage dame cn een beer. die er als een gees
telijke uitzo,?- bij bel uitstappen behulpzaam
„Hé, dat is Grace Brown, <le dochter van
Senator Brown 1" riep mr. Bel. verbaasd
Een dof gemompel steeg uit het publiek op.
„En de- jonge Ascott En dat is Reverend
Mc' Carlty Unite, bully, nou begrijp ik wat er
ftchter stak 1"
„Wat dan?" vroeg Loe nieuwsgierig.
„Well, lot maar eens goed op I"
Dc Iq.1 schouwers op (le tribune waren op
gerezen Enthousiaste uitroepen stegen op.
Intussclien had mr. Ascott Grace Brown
den gondel van den ballon geholpen. Iljj zelf
en do Reverend klauterden er vlug achteraan
Toen sprongen de tweo loodsen op, en de
ballon schoot naar boven van alle boeien be
vrijd.
Een donderend hooTA-gebrut begeleidde haar.
Alen kon duidelijk zien hoe de Reverend de
huwelijks-ceremonie aanving en hel jonge paar
vpor hem trad.
„Dio trouwen toch niet daar boven in de
lucht?" riep Loe als wezenloos.
„Sure, little Saurkraut, wat zp.uden zo
anders doen?"
„Neen, tiOt nu toe is dal hij ons nog geen
gebruik."
(W.ordl vervolgd).
