Ifell
BIJVOEGSEL
BINNENLAND.
FEUILLETON.
In het Land van den Dollar,
Bit de Staatscourant.
Kerknieuws.
en
ft, door
door
Edison,
Maandag 10 Maart 1913, no. 59.
EERSTE KAMER.
Leerstoel in de Homoeopathic.
In do memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer deelt Minister Heemskerk mede, dat hij
aan den Raad van Beheer der N. V. „Homoeo-
paüsch Ziekenhuis" op een verzoek om steun
van Rijkswege heeft verklaard, dat hij bereid
zou zim een verzoek lot aanwijzing van die
vereeniging ingevolge art. 170 der II. O. wet
als zijnde bevoegd een bijzonderen leerstoel
voor de beginselen der Homoeapatlusche ge
neeswijze bij de faculteit der geneeskunde van
een der Rijksuniversiteiten te vestigen, m
gunstige overweging te nemen Hij wacht
thans af. of door deze vereemging stappen m die
richting zullen worden gedaan.
DE LANDSDRUKKERIJ
Met de in voorin," van commcrciccle boek
houding voor do Landsdrukkerij' is belast de
heer Aug Belinfante Jr., administrateur bij liet
departement van hvnnenlandschc zaken, onder
voorzitter van de commissie voor do Lands
drukkerij, die wordt bijgestaan door den lieer
W. M. li. Soniers, adjunct commies aan het de
partement van financiën, levens accountant.
Laatstgenoemde wordt ter voorbereiding van do'
reorganisatie lijdelijk werkzaam gesteld bij de
comptabele atdeelin® van de Landsdrukkerij
DE A.S. KAMERVERKIEZINGEN.
De roomscli-katholieke centrale kiesvereeni-
ging in het district Wijk-bij-Duurstcde, heeft
het aftredende lid mr. .1 B L C. C baron
do Wyckerslooth de Weerdosteyn (R. K.) weer
candidaat gesteld.
De Rottend, verneemt, dat de poging van
den heer J- Wiedeman om te Beverwijk oen
christelijk-historische kiosvcreeniingj los van de
Unie, op te richten, is mislukt.
SOCIAAL-POLITIEKE EVOLUTIE IN HET
ZUIDEN.
Uil Noordbrabant zond men aan dc N. R
Crl. een interessante beschouwing over bo
vengenoemd onderwerj).
Uitvoerig wordt daarin geschetst lioe in de
laatste 15 jaar door den opbloei van industrie
en landbouw, voornamelijk in het Zuid-Oosten
een grootc wijziging kwam in dc politieke toe
standen, eensdeels door de oprichting van
do R.-K Boerenbonden, anderdeels door de
R. K. weikliedenorganisaties.
Terwjjl vroeger de leiding in de kiesver
enigingen geheel overgelaten werd aan dc
„hoeren" van het bestuur, vormen thans de
groepen van de genoemde organisaties te za-
men de sterkste partij in dekiesvereenigingen.
De eerste wrijving ontstond, tijdens de laat
ste vacature van de Tweede Kamer in Hel
mond, hij welke gelegenheid maar al te dui
delijk gebleken is dat de leden der kiesver-
cenjging zich geen candidaat van boven af
meer laten opdringen. Kort daarop nam in
Eindhoven, de tegenstelling nog scherper vor
men aan. Tijdelijk is toen de propaganda voor
den tegen candidaat verzwakt door een verma
ning van den bisschop van Den Bosch aan
den Boerenbond om slechts werkzaam te zijn
voor het maatschappelijk welzijn der leden,
en zich van. politiek te onthouden.
Voortbouwende op deze algemeen© politieke
beweging in het Zuiden, kan en zal hel wel
niet anders, of volgende beduidend© verkie-
zingen zullen een strijd verwekken, waarbij
steeds duidelijker de .antithese: bourgeois Ka
tholiek ©n democratisch Katholiek "aan het
licht zal treden.
Roman van LRNE HAASE.
Los stond min of meer teleurgesteld te
kijken, 't Zag er hier al niet anders uit dan
a ,,.v, „ivi, oiiueis mi
in een ander restaurant. Een kamerschut, uui
een gedeelte Van 't vertrek afschoot en waar
op Ladies Dining Room stond, en een paar
waajers aan de wanden, Waren het cenïge
Chineesche. Maar alles zag er zeer zindelijk
uit. Voel aanlokkelijker dan in dergelijke ge
legenheden van blanken. De gele kellncrs
hadden (onberispelijke witte pakjes aan,
zorgvuldig, gevlochten vlechten rond om
hoofd gelegd en slopen op Witte muilen
on gcrulsdhlflos rond. Achter de kas zat
mijnheer Tsing Lee zelf; een oude Chinees',
wiens gezicht aan een verschrompelde ei
troen deed denken en wiens donkere spleet
oogjes door zjjn groot© brilleglazen heen.
gluurden. Eiken binnentredende» gast be
groette hij met een diepe devote buiging.
•t Lokaal was' flink bezet, niet alleen ,,Japs"
cn /.Celestials" (zonen van. 't Hemelscherijk)
maar ook blanken Van allerlei standen zaten
dicht opeengedrongen om de kleine tafeltjes
e* Voor het lange buffet. Dit Was een goede
dat
n het
1 vlug
zat'
Tusschen deze twee, in den breed© go
schetste, machten zal de strijd in de naast©
toekomst gaan Noch sociaal-democraten, noch
do verschillende schukecringcn der liberale
zullen in de eerstvolgende decenniën eonigerlei
leidend© politieke rol in Noord-brabant of
Limburg kunnen spelen. De worsteling zal al
leen gaan tusschen rechter- ©n linkervleugel
der katholieke partij. Duizenden Katholieken,
w o, gansclie rijen zeer religieuso, dus zij die
nog tot voor korten tijd krachtdadig aan hel
meest starre conservatisme vasthielden, heb
ben. zich in. de laatste perioden op meer
ooruitstrevend standpunt geplaatst, en kun
nen zich zeer wel niet het streven der groep-
Arts vooral als zij wat minder schuchter
zal gaan optreden in dc Tweed© Kamer
vereenigen.
De Kath. Sociale actie, de verbetering van
het onderwijs, het vluggere nationale en
temalionale verkeer enz. hebben oen ni<
streven doen ontwaken, hetwelk kort en wel
met dc benaming Katholiek democratisch kan
worden bestempeld,
Nu is de mogelijkheid niet uitgesloten, dal
bij cvenluecten strijd over de bezdtttng va
een Kamerzetel, de bisschop in een of ander
diocees, in het belang der eenheid onder de
Katholieken en in de R.-K. staatspartij opnieuw
zal trachten, zijn vermanend woord te doen
gelden, en hij mislukking daarvan, een com
promis zal welen tot stand lo brengen, (door
b.v. beurtelings een der lieide machtsgroepen
haar zin te doen krijgen) doch een dergelijk
tTansigeeren zal slechts uitstel van executie
zijn, want/democraten en conservatieven zul
len elkander steeds scherper gaan bekampen,
en de klove tusschen hen voortdurend broeder
maken, zoodat eindelijk, nóch geestelijke, nóch
wereldlijke invloedrijke macht onder do Ka
tholicfcen meer iets lol verzoening zai ver
ogen.
Do evolutie op politiek gebied, laat zich
wel, door tactische en transigcerende hande
lingen een korten tijd tegenhoudenechter
alleen met dit .gevolg, dat zij later met dos
te moer onweerstaanbare kracht haar weg
zal voortzetten,
In leidende Katholieke kringen wordt deze
toestand maar al Ie wel aldus begrepen.
Vandaar dan ook, dat getracht wordt hem
door concentratie en sectarismc uit te bannen
Ziehier waarom steeds meer economische ver-
eenigingen op Katholieken grondslag worden
opgericht, waarom do kinderen naar de bij
zondcro scholen worden gedreven, en de ge
toovigheid op allerlei manieren wordt ge
dwongen. Met deze middelen meent men den
alom rondwarende» democ-ralischen geest te
bezweren, want, aldus wordt geredeneerd, na
Katholiek-democrafisme volgt onvermijdelijk de
verdere afzakking maar het sociaal-democra
tische standpunt, met al de daaraan toege
schreven gevaren voor godsdienst en maat
schappij Doch ondanks deze pogingen en mid
delen wor lt de democratische geest steeds
vaardiger.
HET VERSLAGEN VOETVOLK.
Onder dit opschrift kon men Zalerdagd-
vond in het „Hand." lOnder ,,Van Dag tot
Dag" een beschouwing lezen, die na dc tal
rijke .auto-ongelukken v,an don I,patsten lijd
met veel instemming zal ■worden gelezen.
Het is reeds meer zoo gezegd, maar er is
helaas geen roden om het niet nog eens te
zeggen. Ziehier het begin van dit artikel
Wee den overwonnenen I De 'machines heb
ben gezegepraald over hel voetvolk lOp 's
heeren wegen zijn de voetgangers overwon
nen door -snclbewogen wielen. Neemt een blad
op, uit wolk land ook cn ge zult lezen, hoe
geweeklaagd wordt over het grooto levens-
ar, dat voorat in groot© steden iedc-r
bedreigt, die een straat of plein over tc sje-
ken heeft. En op liet platteland is liet gevaar
eveneens vrij groot. Rijdt: ge met 'hit of paard
uit een zijweg of laan oen straatweg op, dan
bliksem! u raak ©en auto v,oorhij, die niet
bij elke zijlaan Waarscliu'wf, en die nog niet
te zien Was', toen men links en rechts uit
keek. Zij, die nog met liet ouderwctsche paard
rijden,' loopm soms groot gevaar, ik zeg dit
uit ervaring. Hot is zenuwachtig Werk ge
worden een paard of hit te mennen, en het
genot om t© wandelen langs: Wegen, die door
auto's bereden worden, is voor voetgangers
verwoest door stof, laXyaai, plank e|n gevaar.
Dit. mag waarlijk nog Wel eens gezegd wor
den. W'ant do meerderheid heeft .alle aanspraak
öp bescherming. Zij heeft het recht teeisclien
dal het mcnsc|helijk vernuft. dfat met de
explosie-iiiacliinc zulke wonderen verricht
heeft, on oen bijna volkomen zich zelf voort
bewegend rijtuig lieofl voortgebracht, een wa
gon, die sneller dan een trein bijna onhoor
baar vo.ortbliksenïl, nu eindigen zal incl al
zijn gome te wijden aan datgene waarniedo
het had moeten beginnen. Met den weg I Met
don verwaarloosden weg 1 Eerst legt men een
spoorweg aan cu dan eerst zot men don eer
sten trein in beweging. Ja, dat is -goed vooi'
de stoomlocomotief I Maar de nieuwe locomo
tief, door petrol gedreven, zette men' een
voudig maar in vollen gang op 'den straatweg
en op de openbar© straaj, die loebchoorcn
aan en onmisbaar- zijn voor liet geboete pu
bliek cn dat wel in de eerste plapts aan de
voetgangers.
Wat do meerderheid het rcclil heeft t©
cischen, is dat dc mAchlige mcnsclielijke vin
dingskracht, di© binnen 15 jaar zulk ecu
wonderwerk tuig geschapen en tol volkomen
heid ontwikkeld heelt, nu al haar 'weten
schappelijke kennis zal besteden pan het lier-
vormen en beveiligen van onze Wegen. Dit
moet geschieden zoo voor hen die rijden ,als
die gaan, opdat den Voetgangers Weder een
kans gegeven wordo tot onbedreigd gebruik
van hun beenen nis' vorvoemuddel. Wij heb
ben recht om beschermd te worden tegen
de wegenschcimers. Wfij hebbeii recht op ver
keerswegen en straten, waar Kvjj niet door
fietsen en auto's Worden aangereden, over
reden cn bedreigd."
Vervolgens wijdt do schrijver uit over de
beteekenis van de auto, wat hem tot de er
kenning leidt, dat het een prachtwerktuig is,
en zeldzaam nuttig.
„Maardit neemt niet weg dat hel voet
volk door dezen machtigen ovenwinnaar ver
jaagd is. cn dat voor dit volk moet gezorgd
worden.
Wij hebben noodig maatregelen Van orde
en oprichting van tnevluchteii, wetten en
medewerking van overwinnaars en versla
genen, ©n afzon,derljjke wegen v,oor snelle
automobielen, die het den voetganger moge
lijk maken zonder aanhoudend levensgevaar
door de stad te gajut-
Nu zijn de voetgangers de overwonnenen
En dit mag niet bestendigd worden.
Dat ieder, die helpen kan, helpe. Wij zijn
overtuigd dal dc meeste eigenaars en be
stuurders van automobielen in dezen bui
tengewoon gaarne bijstand zullen geven. Het
■en moeilijk op te lossen Vraagstuk, en
aller nadenken en medewerking zijn noodig.
Maar dit is mijn slotsom
Iets moet worden gedaan I
HET NEDERL. ROODE KRUIS EN DE
BALKAN OORLOG.
Do correspondent 1c Konslantinopel van de
N. R. C. schrijft aan zijn blad:
Alhoewel zij van liet hoofdbestuur nog geen en
kei© aankondiging van hare terugroeping onl
ange» heeft, bereidt onze ambulance zich
op een spoedig vertrék van hier voor, Inder
daacl is er voor haar hier weinig of geen
werk meer. De gewonden "die trouwens in
betrekkelijk gering aantal van Gallipoh en
Tsjataldtzja worden aangebracht, worden al
len in de militaire hospitalen in Stamboel
in Haidaspasja opgenomen, zoodat dc am
bulance behalve dc herstellenden aan bevro
ren ledematen geopereerden en enkele licht
;ekwelsten geen patiënten heelt. Verleden week
is ook do Egyptische ambulance naar haar
land teruggekeerd. Er zijn nu, behalve de on
ze, nog slechts dc Duitsche ambulances hier
welke echter niet zelfstandig werken, maar
eigenlijk als versterking van het personeel
in het Duitsche ziekenhuis en het onder Duit
sche leiding staande Turksche militaire hos
pitaal bij Gumuusj Sujuni dienst doen, en dan
nog de ambulance uit Britsch-Indië, die echter
ook dezer dagen zal vertrekken, omdat de ar-
mo Hindoes, die men in een veldlazaret naar
do stelling van Tsjalaldzja heeft gezonden,
zóó onder koude en ellende welke door het
uiterst slechte weer en hot gebrek aan lichoor-
lijk onderkomen daar uitgestaan wordt, te lij
den hebben, dat de helft hunner zelf al haar
het hospitaal in Stamboel is geëvacueerd
Bjj kon. besluit:
is benoemd tol administrateur van hel de
partement van oorlog, dc referendaris bij dal
departement jhr. mr. B. C. de Jonge;
aanbeveling voöt Tsing Lee's konken.
Loe zocht een plaatsje in do Ladies Dining
Room en bestelde aan don hoffelijk lachenden
kellner li/rar Regular Dinner voor v'ijf-en-lwm-
tig cents. Er werden wel ongeveer zestien
schoiteltjes voor hapr neergezet, allemaal
kleine portfes, m'apj uitstekend klaargemaakt
drie gebakken oesters niet pikante saus, een
vischragout in tomaten met allerlei kruiden
gegarneerd, gevogelte met paddestoelen en ver
scheiden zoetig© sausjes, drie verschillende
zeer smakelijke rijstgerechten cn tot slot hra'cht
de kellner nog een groolen voorraad gebak
'en heerlijke thee.
Loe liet het zich goed smaken en besloot
in 't vervolg altijd bij Chincezen tc gaan
middagmalen. Hun kookt,alont 6toad verre bo
ven dat der Amerikanen. Men wist dikwijls
wel niet recht wal ©r op al die kleine
schoiteltjes lag, maar dat kw;am er niet op
aan,- hoofdzaak was dat het goed smaakte I
Sedert hp^r liongetkuur in New Braunfels
was Loe wel bijzonder gevbelig voor tafel-
geneuchten geworden.
Aan de Ladies Dining Room grensde do
keuken en eer ze wegging, wierf Loe daar
een blik in. Wat zog alles er keurig uit I
Ook hier waren een papr zindelijke koks
maatjes in frisschc witte pakjes bij 't for
nuis bezig.
Achter de keuken was een piaffe en lot
haar grootc verbazing zag ze bier verschei
den Chincezen, die blijkbaar hun m'aaj be
ëindigd hadden, pp een lange rij stonden en
,lo tramwoghaven aldaar
is benoemd in den Koloniulen Raad der
kolonio Curacao, tot voorzitter M. S L. Ma-
duro, ©n tot ondervoorzitter A G. Si alius
Muller, thans onderscheidenlijk die function
bokleedeaidc
s, met ingang van 1 April, bij de zeemacht
bevorderd tot dirigeerend officier van gezond
heid 2 de klasse, de officier van gezondheid
lste klasse dr. E. J. Borg'
is benoemd tot commies bij hol departement J Do door liet gemeentebestuur van Stoppeldijk
van oorlog, de heer mr. W. C, Wendelaiu\in 1911 aanbestede nieuwe oponbafe school
thans tijdelijk bij dal departement werkzaam10p hel gehucht l'auluspoldcr, kwam in het ver
is, met ingang va,t 1 Mei aan A. Veenenhos, slagjaar gereed en acrl in gebruik genomen
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend alsl Opgave wordt gedaan van do besmette-
sluishavenmeoster bij liet kanaal door Voorn© 1 ij k e ziekten welke werden geconstateerd,
to Hellevoet sluis en ids rjjkshaveiuueester bij] Daaruit blijkt dal liet aantal gevallen van diph-
tlierilis aanmerkelijk ai I. met bijna 50 e.'o is
gedaald.
Betreffende genoc s k un di ge armver
zorging zegt het verslag dat teneinde in
d© gemeenten SI. Jansteen en Koewacht te
bevorderen, dat er bij geboorten zoo min moge
lijk hulp werd verleend door onbevoegden, di©
gemeentebesturen met de commissie mede
werkten door telkens me le-icehmg te doen, wan
neet er ge hoort©» zonder verloskundige hulp
hadden jdaats gehad, waarna de rijkspolitie,
die hierin welwillend behulpzaam was, een
onderzoek instelde
Slechts eenmaal werd to St Janstcen proces
verbaal hiervoor opgemaakt.
Do wenschelijkheid van verbetering blijkt
wel uit hot feit dat te St. Jansteen in 1912
van do 117 geboorten 48 of 41 <y0 plaats had
den zonder verloskundige hulp. Te Koewacht
.geschiedden van de 84 geboorten 20, dus 24 <yo
zonder voorafgaande hulp In het voorafgaand©
jaar bedroef dat cijfer L» Koewacht nog 60 o/b
Do commissie acht de aanstelling van een ge
meente-vroedvrouw in deae gemeenten ge-
wenscht.
Wat betreft drinkwatervoorziening
wordt, melding gemaakt van de besprekingen
omtrent een waterleiding voor Zeeuwsch Vlaan
deren. waaromtrent wij reeds eerder melding
maakten.
Omtrent handhaving van wettenen
verordeningen, wordt gezegd, dat van
de gemeentebesturen van Boschkajiellc len Stop
peldijk een concept eener algemcene politie
verordening werd ontvangen om advies, waar
op gunstig gerapporteerd werd.
Ongunstig werd geadviseerd op een verzoek
an het gemeentebestuur van, Clinge betref
fend© eene nieuw gebouwde woning, die nu-t
oldoende open ruimte bezat, conform 'het be-
paalde in de bouwverordening cn werd ©r
diensvoligens geen verlof tot bewoning ver
GEZONDHEIDSCOMMISSIE GEZELELD
TE HULST.
We ontvingen het jaarverslag van de ge
zondheidscomnüssie, gezeteld te Hulst en in
gesteld voor do gemeenten Boschkapelle,
Clinge, Graauw on Langondum, Hengstdijk,
Honteoisse, Hulst, St. Janstcen, Koewacht. Os
scnisso ©n Stoppeldijk.
De gezondheidstoestand in den kring
der commissie was in. het afgeloopeu jaar gun
stig. Epidemieën kwamen niet voor en van
factoren van bijzonderen invloed op den alge
meenen gezondheidheidstoestnnd is dc com
missie niets gebleken Blijkens opgaaf van hel
sterftecijfer over de laatste vijf jaren, bere
kend per 1000 inwoners, was dal cijfer dit
jaar zeer gunstig, n.l. 15.47 teegn 19 51 in het
voorgaande jaar.
Het had Ie. aandacht der commissie getrok
ken dal in 1911 zooveel jcuglige kinderen
overleden Herhaaldelijk werd deze quaestie be-
Circulaires over zuigelingen-voeding
werden mei hulp der gemeentebesturen ver
spreid.
Het verslag herinnert verder aan 1© verga
dering qmlrenl deze quaestie te Middelburg
gehouden cm aan de lezingen door het lid
der commissie dc heer Cammaerl in verschil
lende gemeenten gehoulen waarbij bleek, dat
niet voldoende belangstelling voor dit
onderwerj» was.
De lezingen werden voorbereid door op
ruime schaal e enige dagen te voren het boekje
Cornelia de Lange tc verspreiden,
dragende tot titel: Een en ander over Kinder
verzorging.
liet comité van ondeïzoek naar de verpleging
in kraamvrouwen en zuigelingen kwam tot
stand en begon hare werkzaamheid met de fi
nantiëele zijde nan het door haar in te stellen
onderzoek verbonden.
Onze commissie was zeer gaarne tot finan-
tiëelen steun bereid, aangezien zij deze aan
gelegenheid van het grootste belang acht, al
leen bestond er ©enig verschil van gevoelen
omtrent de hoegrootheid van dezen ünantiëe
Ion steun.
Ie dien einde tot overeenstemming le
komen werd (goedgevondendat do secretaris
het comité dc heer dr. Kolff van Oisler-
wijk to Kruiningen deze aangelegenheid nader
in eene vergadering der commissie zoude toe
lichten en geschiedde zulks in eene verga
dering, die op 10 October le Walsoorden ge
houden werd.
Na nanhooring van deze toelichting, welke
nog eenig debat uitlokte, bleek men algemeen
overtuigt van het goede doel en werd beslo-
voor het onderzoek naar de verpleging van
igelingeii cn kraamvrouwen de gevraagde
som van f 700, af te lossen in 4 termijnen
in f 175, toe le slaan
Omtrent den toestand van water bodem
en licht, wordt gemeld, dat in hel afgeloo-
pen natte jaar, veel last van het water werd
ondervonden. Verschillende waterschapsbestu
ren namen middelen ter vtarbófeSing in onder
zoek.
Wat betreft volkshuisvesting wordt gezegd,
dat het toezicht op de nieuwgebouwde wonin
gen ook dit jaar gedeeltelijk gehouden werd
en dat de opmerkingen, the zich daarbij voor
deden Ier kennis van de gemeentebesturen
werden gebracht.
Op voordracht der commissie en in ver
band met door haar daaromtrent uitgebrachte
ïapporten werden, door het gemeentebestuur
van Hontenisse, gehucht „Hel Jagertje" vjjf
woningen onbewoonbaar verklaard, terwijl door
het gemeentebestuur van Graauw en Langen-
dam één o woning, staande gehucht „Schelde-
■aartshock", onbewoonbaar verklaard werd
Klachten omtrent scholen kwamen niet in
leend
Zondagmorgen is ds. Reus in de Ned. Hcrv.
kerk to W c s t k a p e 11 e bevestigd door zijn
,ger ds. Mullor van Serooskerke, met een rede
naar aanleiding van Matth 13 vs 3.
Des middags deed ds. Reus zijn int redo, hij
had tol tekstwoorden genomen Corinthe 1 hoofd
stuk 4 vs. 1 cn 2.
Aan het eind van le godsdienstoefening
sprak de consulent, Is Siemeiink van Melis
kerko den nieuwen leeraar toe, waarna do
gemcento hem Ps. 134, vs. 3 toezong
Zoowel in den voor- als namiddag was do
kerk geheel gevuld.
Hot provinciaal kerkbestuur vau Zet
land heeft aan ds. L. K. van den Broek, te
Brouwershaven, op zijn verzoek, eervol
emeritaat verleend na 54 jarige evangelie-
beduni tg, met ingang van 1 Mei.
Blijkens een mededeeling in de Ge
reformeerde Keik neemt het aantal afdee-
lingen van de Confessioneele Vereeniging iu
den laatsten tijd steeds toe. In Friesland
werden aldeelingen gevormd te Oppenhui
zen c. a., te Oosthem c a., te IJlst en te
Ternaardin Noord-Holland te Broek op
Langendijk in Z e e 1 a n d te Middelburg
en te Zontelandein Noord-Brabant te 'a
Gravenmoer.
De"3 Vereeniging van Doopsgezinde
jonge mannen Menno Simons Kring, te Am
sterdam, heeft in de algemeene vergadering
van Zaterdag 1 dezer de volgende motie
„De Vereeniging, gelet op de thans ge
voerd wordende oorlogen, spreekt hare ver
bijstering en afschuw hierover uit, acht bet
uitoefenen van militairen dienst en het op
brengen van geldelijke lasten tot militaire
doeleinden te zijn in strijd met de beginse
len van hen, die den Cbristennaam dragen,
van de Doopsgezinden in bet bijzonder,
wenscht van deze overtuiging te doen
blijken." (Zondagsbode).
met kracht hun tanden poelsten. Een werkc
lijk lofwaardige reinheid 1
Zeer voldaan betaalde ze haar quarter aan
de kas en vertelde mr. Tsing Leo eens cvenf,
hoe goed ha,ar alles bevallen was. De Chi
nees boog bijna tot op den grond en grijusdc
allervriendelijkst.
Zonder zich om d© hitte to bekommeren,
begaf Loe zich nu op weg naar de Com-
inlcrcifGstrgul', waar de moeste pandjeshui
zen waren.
Het eerste werd gebonden Hoor een Ier,
Bereidwillig gaf hij haai' zijn boeken ter in
zage, toen ze zich gelegitimeerd had. Loe
las er uil', dat een neger, genaamd J. John*
son, hier in de laatste zes weken een hang
klok beleend had een andere J. Johnson liad
een mandoline verkocht en een derde J. Jolin-
son een doublé-ring. In 't geheel bloken er
vijftien negers geweest te zijn, 'die J. Johnson
heetten. Een groengelakte Singer-naaimachine
no. 6602, met. een kapotten poot, had echter
niemand beleend of verkocht.
Loe begreep, dat 't doelloos was verder naar
Johnny Johnson to zoeken. Er schenen mSan
Antonio wel een paar honderd negers an dien
naam te wonen.
Zij keek bedrukt. Onder die omstandigheden
werd hel detective-baantjo al heel moeilijk 1
Ze moest dus haar informaties uitsluitend
beperken tot de groengelakte Singel--naaima
chine No. 6602, met den (gebroken poot. Steeds
meer teleurgesteld liep ze van den eenen
lommerd naar den anderen, en alle uitdragers
winkels af. Nergens scheen men iels van een
groengelakte Singer-naaimachine, No. 6602 met
een .gebroken poot, te weten.
Doodmoe sjouwde ze de hcete, stoffige stra
ten af. De dag liep al op zijn einde en tnog
was ze niets opgeschoten. Wat was alle werk
toch ontzaglijk moeilijk hier in Amerika! Dc
Yankees betaalden iemand geen tien dollars,
zonder een arbeid te eischen, evenredig aan
de belooning.
Eindelijk was zij bij den allcrlaatsten uit
drager, hcelemaal bij hol station aangeland.
„Samuel Rosenbusch" stond er boven de deur
en nauwelijks had zo één been in den winkel
of mijnheer Rosenbusch school van achter zijn
toonbank op haar loe.
„Waarmee kan ik u van dienst wezen,
gnadiges Friitdein?"
Met den scherj»en blik, zijn volk eigen,
had hij onmiddellijk do Duitsche in haar her
kend.
„Wat fnag ik u eens laten zien'? Misschien
een fijne neteldooksche japon? Spotgoedkoop,
voor verminderden prijs, omdat u een land
genoot© vaji mö bent 1"
Lachend brak Loe don woordenvloed af.
„O, neon, mijnhoor Rosenbusch, ik wil niets
van u koopen, tenminste vandaag niet I Ik kom
hier als detective. Hier is mijn bewijs."
„Ach sol Weltben geheel tot uw dienst,
.gnadiges Fiauleinl"
„Vertel u me een9, is er bij u do laatste
dagen ook een groengelakte Singer-naaima-
chine, No, 6602, met een gebroken poot, be
leend of verkocht?"
Loo werd er draaierig van, toen ze die
raag, nu zeker voor do twintigste maal, hor
haalde.
,Zal ik dadelijk nakijken I Eon oogenhlikjc,
gniidiges Fraulein!"
Hcrr Rosenbusch bladerde vol dienstqver
zijn boeken door, terwijl Loe amechtig op ©en
margarine-ton neerviel en hem in spanning
gadesloeg.
F.indelijk draaide do pandjeshoudcr zich om.
„Spijt me, ignüdiges Fritulein, spjjt me heei
erg, maar een groengelakte Singer-naaimachine,
No 6602, met een gebroken poot, is niet bij
mij beleend of verkocht. Maar wacht, ik zal
't nog eens even aan mijn vrouw vragen
Hij verdween achter den winkel
„Rebekkal Robekkal" hoorde z© hem
roepen, „Heb jij soms een groengelakte Sin
ger-naaimachine mot een gebroken poot aan
genomen?"
„Bat" steunde Loe, met een blik vol ver
twijfeling naar den zolder, waaraan oudo
schoenen, riemen en rissen uien hingen.
„Wat wou je...? Wat zou ik?" riep Re
bekka terug.
„Of je soms
Loo stopto de vingers in de ooren om niot
nóg eens weer het relaas to li ooren.
„Neen, gmiidiges Fraulein", zei mijnheer Ro
senbusch tervigkeerend, ,,'t spijt mo zoor, maar
mijn VTOUW weet er ook niets van."
Treurig boög Loe hot hoofd.
(Wordt vervolgd).
