HIDDELBIiRGSCHE r 298. 435" Jaargang. Dinsdag IT December. 4942 at. en Middelburg 16 December. Kameroverzicht. Dit Stad w Provincie. Ksrknieuws. Kunst en Wetenschappen. Versebliiende Berichten Deze courant vwiohijnt d&golyk», met uitzondering va» Zoa- sa #Mttdaga& Pry» per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen ia Nederland franco pp Afzónderlijke nnmmera kotten 5 cent. Advertenti h n by abonnement op roordeelige voorwaarde*. Proipeetniien daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentiën voor bet ceritvolgende nummer moeten dei middag, vóór és» ut aan bet bureau bezorgd zijn- AévertentdS» 20 cent psr regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, 4oo£- en alle andere familioboriohtsn en Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.50elke regel meet 20 cent. Eeolame* 40 cent per regel. Groots letters naar de plants, die sij innemen. Tot de plaatsing v*n advertentiön oa reclames, aiet afkomstig uit Zeel sad, betreffen*:: Handel, Nijverheid en Geldwezen, ii gereohtigd het Aïffeas©0M Aöves'*MaÉ5©->lSe<rcari A. DE IiA HAK As., H.Z. Voarbur^Ha; SGil, AnasÉfcïdsre. Bg d«e courant behoort een bijvoegsel. tfPJE tarbg «e [BK. la D- Zij, die arfcli thans met 1 Ja nuari a.s. op ons blad abon- neeren ontvangen de nog in December verschonende nom- mers gratis. Tweede Kamer. -• Zitting van Zaterdag. De beer Tydeman, die door ongesteldheid tot nu toe verhinderd was aan. de aigemeeaie beschouwingen deel te nemen, kwam eerst Zaterdag, dus na de regeering aan 't woerd Maar misschien, was dat juist oorzaak, dat rijn rede des te meer insloeg, omdat nu zoo onmiddellijk na den kritiek van Minister Heemskerk op de concentratie, de verdediging kwam, die tevens een. der beste pleidooien was, tot nu toe uitgesproken. De heei- Tydeman is een redenaar zonder rethorica. Kalm, en zeer nuchter zegt hij' wat hif te zeggen heeft. Maar het logische daarvan verzekert hem aller aandacht Hij begon, als een voorspel, achtereenvol gens de -verschillende critici te antwoorden op verschillend© opmerkingen. Hzj herinnerde er den Minister aan dat het defensie-vraagstuk rijn actualiteit heeft verloren, en dus niet tn bet concentratie-program behoefde te wor den opgenomen. Tegenover de brul-kikvorsch vergelijking van den heer Lohmajn vroeg hij, of ook in de coalitie niet een groote kikvovscit zat die de kleine had opgeslokt. En op da vraag van dien hear Nolens, of de vrijzinnigen nooit iets bemerkt hadden van den ouden schoolstrijd, vroeg hij of de heer Nolens diets bemerkt had van do in aantocht rijki.de veran dering van art. 192 Grondwet. De blaam van den heer Schaper achtte hij veeteer |eea lofspraak. Het klappen van de zweep Van Troelstra, maakte op hein geen indruk. Tot loven en bieden over 't staatspen sioen liet hij' zich niet verleiden En toen, na al die afzonderlijke opmer kingen vatte de heer Tydeman de zaak alge meen Op: Het is alleen de vraag of het concentratie- manifest aanleiding geeft tot gerechte critiek over onduidelijkheid, die wantrouwen recht vaardigt. En nu mogen do tegenstanders dat pogen aan te toornen, zij zullen in dat pogen niet slagen. Men vraagt naar do beginselen in zak» de middelen om de kosten te dekken. Maar zijn die niet aangegeven in het mani fest? Men heeft vertrouwen te vragen voor elk niet aangeroerd onderworp, voor elk Iniet uitgewerkt detail. Maar moet dat standpunt bestreden u-orden door hen, die niet anders dloeti dan vertrouwen vragen aan do kiezers, door hen, die niets anders weten, aan te bie den dan de christelijke beginselen. Spreker vreest niet, dat men dit concentratiemanifest een conversatiemanifest zal noemen. Deze concentratie is de eerste groote poging om het geschokt vertrouwen ia de vrijzinnige beginselen te herstollco. Daarom bestrijdt men de concentratie thans zoo sterk. Spr. erkent, dat onderhavige twisten vroeger het vertrou wen in do vrijzinnigen, hebben geschokt en dat de tegenstanders daarvan op slimme wijze hebben gebruik gemaakt, cloor de vrijzinnigen voor te stollen als hulptroepen der socialisten. Hot 6pijt spr., dat de Minister in zijn peroratie is afgedaald tot dat lage peil en op de socia- liatonvrees heeft gespeculeerd. Als de socia listen er niet waren, dan zou dr. Kuyper zei hebben uitgevonden Voorts heeft men de geloofsverschillen tegen do vrijzinnigen uitgespeeld en hen. als igods- diienstloozen voorgesteld. Op het uitspelen van do socialisten legen, de concentratie geeft het manifest een ondubbelzinnig antwoord, door rich vierkant tegen de socialisten te stel len, en een tweede antwoord heeft de coalitie zelf gegeven doordat de anti-revolutionnairen bjjherstemming op den socialist Duys hebben gestemd. Er heslaat een stil verbond tusschen dr. Kuyper en Troclsfra om het liberalisme af- te breken. In Friesland heeft dr. Kuyper met dit doel den triomf van het socialisme bevor derd. Dit blijkt uit een brief uit Friesland in de „N. Rott. Ct." van 14 November. Daar toe heeft hij Domela Nieuwenhuis in de Kamer helpen brengen. Daarom moest men van anti- noTOlutionnaire en christelijk-historisch© zpde do tactiek van het vrees aanjagen met de socialisten nu maar eens verlaten. Men bestrijdt vooral de vrijzinnigen door hen voor te stellen als godsdienstloos. Met de vrjjrinnige concentratie gaat het tegen Chris1- tenen 1 Het is de afschrikking, welke hier dienst moet doen. Hetzelfde heeft men langs tevergeefs in Ommen beproefd, waar het streven der liberalen werd voorgesteld nis het verwijderen van het Christendom uit de samenleving. Met datzelfde doel is do Bijbel van de openbare school verwijderd en zijn de geloofsverschillen aangescherpt sinds de vorig» eeuw. Do liberalen heden huichelaars, zwen delaars met den godsdienst. De vrijzinnige godsdienstige», rijn daartegenover wel eens 'te bescheiden geweest. Spr. keurt dat niet goed. Het Nederlandsche volk moet worden inge licht. Het moot begrijpen, dat de vrijzinnigen niet zijn socialisten, dat er een. eigen vrijzin nige geest is die strekt in het belang der samenleving. Het Nederlandsche volk moet terugkeeren tot. de oude beproefde vrijzinnig© beginselen. Nog twee andere sprekers van links heb ben Zaterdag de concentratie besproken, nl. do heeren De Beaufort en Drucker, die o. a. beiden verklaarden dat de vrijzinnigen, indien zij niet zonder de socialisten <le moer- nlierhedd haalden, niet verplicht zouden zijn tot aanvaarding van de rogeermg. Wellicht, zoo voegde de heer Drucker er aan. toe, wordt dan een zakenkabinet moge lijk, maar in elk geval zal daardoor voor de gekozen \rijziinnigeTi de grondslag van het manifest niet zjjh vervallen. De beteeken is van dit manifest blijft voor hen be staan en zij zullen moeten trachten zooveel mogelijk den inhoud van het manifest in de wetgeving te verwezenlijken. Voorts zij nog aangehaald, een voor ver scheiden coalitie-leden, niet aangenaam klin kende rede van d r. D e Visser. Minister Heemskerk vond haar waarschijnlijk ook niet prettig. Want in anti-rev. kringen moet men zich wel onbehaaglijk voelen door dezen chr histo- riachen. spreker te hooren. ontkennen dat er een christelijke staatkunde kan zijn; door hem te hooren wraken de uitdrukking „stoelen op eenzelfden wortel des geloofs. Dr. de Visser zei den invloed van Chrièteljjke beginselen op ons openbaar leven te erkennen, doch hij wmscht niet dat het openbaar leven door theo logische nuanceeringen en invloeden wordt be ïnvloed. In dit verband behandelde hij de benoeming van {prof. Noonitzij aan de Universiteit te Utrecht. Hij constateerde dat er ia de kringen van ,De Heraut" een streven is om de theolo gische faculteit ie Utrecht voor een Gerefor meerde faculteit te maken. Hoe, vroeg hij, 5s dat te rijmen met het standpunt van dr. Kuyper bij de Ifoo ger - Onder wijs wet, dat de openbare nniversiteiten da indifferente weten schap, de Vrije Universiteit de principieel© wetenschap hadden te doceeren? Uit Middelburg. Blijkens een adventie in dit nummer zal de Openbare Leeszaal alhier voorloopig geslo ten zijn, 'snuddags van 12 tot 1 uur, behalve Donderdags en 's avonds van half zes tot zeven uur. B(j de firma J. C. en W. Altorffer al hier rijn geëtaleerd een aantal foto's van de verwoestingen door den storm van 26/2? Augustus aangebracht aan de betonglooiing te Borremdamïne, en door dien van 11 Novem ber aangebracht aan de Kisterinlaag, beide het waterschap Schouwen. De foto's ge ven een treffend beeld van de vernielende kracht door het water uitgeoefend. De soirêe-ajnnsante, die de Vlissingsche tooneelvereeniging „Koningin Wilhelmina" Za terdagavond in Schuttershof alhier zou ge ven, is wegens te geringe opkomst van pu bliek', niet doorgegaan. Aan do aanwezigen werd bekend gemaakt, dat de soirée den tweeden Kerstdag zal 'wor den gegeven. Twee schoenenmagazijnen hier ter stede zijn in den loop van de vorige week slacht offer geworden van oplichterij. Onder het opgeven van een valschen naam werden door een man schoenen op zicht 'ge haald en niet teruggebracht. Als verdacht die oplichterij te hebben gepleegd werd aan gehouden zekere C. S., die een volledige be kentenis aflegde en heden voor den officier van justitie is geleid. Gisteravond reden ©en heer met Zijn vrouw per fiets binnen de gemeente Middelburg op den weg naar Nieuwland, waar zij! wonen. Plotseling werd do dame door een man van haar rijwiel geduwd Zo kwam met een harden slag neer en verwondde zich vtrj ernstig apn den voet. Verdacht deze mishandeling te hebben ge pleegd, wordt zekere L., (e Aiïiemuiden. Uit Vlissingen. Naar men ons heden meedeelde is de toe stand van den heer P. -f. Siegers, het lid van Gedeputeerde Staten sterk achteruitgaande. Zondag bracht dedagboot „Koningin Re gentes'' cene Amerikapnsche post aan be staande uit 830 postzakken. Er liepen vier postrijtuigen in den Berlijnsclien mail trein. Door de Mij. De Schelde is aangekocht het terrein waarop het kantoor van den steen kolenhandel Wjbaut staat. Dit wordt verplaatst ar "t vroegere kassierskantoor Wdbaut. Naai' de VI. Crt. verneemt is de heer H. C. Beijerman tot consul van liet Duitscho rijk aldaar benoemd Uit Walcheren. Te Souburg heerscht tegenwoordig naar' hel „Rott. Nbl." meldt, een ware bouwwoede. Een ondernemer gaat weer 40 huizen tegelijk bou wen, terwijl de gemeente in de lag is te jaren toch jal kolossaal js uitgebreid. Uit Zuid-öeveland. Zaterdagavond trad Voor de vrijzinnig© kies vereniging „Vrijheid en Orde" te Kapellc als spreker op de heer W. de Jong lid der 2e Kamer voor Hoorn. Op eene keurige be vattelijke wijze behandelde hij de tariefwet- Kolkman, gaf door verschillende voorheelden aan, dat deze wet geen voordeel voor den. minderen man en middenstanders zou ople- ren, maar integendeel schade en nadeel zou berokkenen. Jammer vond do spreker het, dat geen protectionist in de za^l aanwezig' was, jom de voorbeelden door hem aange roerd te weerleggentoch vond hij dit na tuurlijk, want wanneer men met zijn ge- zonfd verstand te rade gaat, kan een ieder be grijpen, dat deze wet enkelen zou bevoox- deelen, tegen vele anderen, die verschillende voorwerpen duurder zouden moeten betalen. Na de pauze behandeld© spreker het con centratieprogram gaf zijn vreugde er over te kennen, dat de vrijzinnige groepen zich vcreenigd hadden op deze 3 voornaamste pun ten tegen de tariefwet-Kolkman, voor staats- pensicennevring en voor algemeen kiesrecht. Een dankbaar applaus beloonde spreker voor zijn aangename, duidelijke rede. Uit Noord-Bevelnnd. Vrijdag jl. werd raadsvergadering gehouden te Wissen kerke. Bij de opening herdacht de voorzitter dm op 12 Nov. jl. overleden burgemeester D. J. Helderman en wijdde hij eenige waaideerende woorden aan diens nage dachtenis. Daarna deed hij mededceling van eenige kennisgevingen en ingekomen stukken. In de hegrooting voor '13 werden een paar wijzi gingen gebracht in verband met de omdex- w ijzers irac tomen ton en de begraafplaats te Camperland. De begrooting wijst nu in ont vang en uitgaaf aan een som van f 32957.69s Voor Plan 1913 werd f 15 toegestaande Rijksveldwachter te Geersdijk ontving voor plaatselijk politie-toezicht een gratificatie van f 30 De aftredende leden der plaatselijke school commissie werden herkozen en de commissie aangevuld door de benoeming van den wet houder A. v. d. Maas. Verder was ingekomen een voorstel vaii het waterschap Willem c.a. Dit waterschap wenschte de exploitatie van do Geersdijksche haven aan de gemeente over te drag en op. voorwaarde, dat de haven voor rekening der gemeente en volgens een door 't waterschap overgelegd plan zou worden uitgebreid en onderhouden. De voorzitter stelde voor 't adres met de bijlagen bij de leden te doen calculeer en en Later ©en besluit te nemen. Goedgevonden. Medegedeeld werd verder, welke verande ringen naar 't oordeel van den districtsschool opziener fljan de scholen te Camper]and en te Wjssenkerke noodig zijn. B. en W. zou den nader een voorstel doen. Op zijn verzoek werd do timmerman H. Hoek voor 1913 als gemeente-timmerman aan gewezen. 1 Op do hegrooting voor 1912 werd een be drag van f 119.72 af- en overgeschreven we gens kosten van leermiddelen voor de school te Ciunperland. Daarna stellen B. en W. voor, de slooten nabij de scholen te Geersdijk en te Wissen- kerke te dempen en door riolen te vervangen. In verband daarmee zouden de bewoners der daarbij betrokken perceelen op hun erf vangputten moeten aanleggen voot het huis- houdwater dat in die riolen zal terecht ko men. Dit voorstel wordt met ©Jgemeene stem- Het lid De Jonge waren klachten ter owe gekomen over hot gebruik der nieuwe brand- plants, B. eh W, zeiden onderzoek toe. Uil Schouwe n-D u i r e I a n d. Bij dc Zaterdag te Brouwershaven .gehouden stemming voor lid van den ge: inleeiiteraad word gekozen de heer G. J Boot (met 119 stemmen. De taedecandidi&ten, de heeren P. Ringolberg en P D. Bos kregen resp. 44 en 25 stemmen. Zeeuwsch Vlaanderen O. D. Zaterdag stonden vele schippers aan de haven te P h j 1 i p p j n de komst pf te wach ten van een nieuw gebouwd ijzeren visschers- raaxtuig, het eerste van dien aard, dal voor een mosselhandclapr alhier de haren binnen ste olmde. Wel zijn er enkele vaartuigen van een motor voorzien, maar het vaartuig zelf was vpn hout. Dit schip, dat uiterlijk aan alle eischen voldoet, is gemapkt op de werf .Vooruit" te Enkhuizen, de Kromhout"-mo tor is er iugeplaatst door de Gebr Goekoop te Amsterdam, terwijl de lieren er op aange bracht zijn bij Henre to RottewLa^n. Het heeft een ruimte om 300 ton mosselen te bergen, zoodat het 't grootste vaartuig al hier Verre overtreft, - Nadat door den lieer Orth, predikant te Aaxdenburg en tevens consulent der vacante Herv. Gemeente te Refranchement, voor een zeer talrijk gehoor in het kerkgebouw on laatstgenoemde gemeente een voordracht over het leven yan Jezus was gehouden, toege licht toet zeer fraaie lichtbeelden, waarbij1 de heer Reepmaker uit Aardenburg zeer wel lend medewerking verleende, is in Re tran che ment met een 30tal leden een afdeeling opgericht Yan de vereeniging van Vrijzinnige Hexvojnnden. In een beschouwing van de „Bouw wereld" over het advies van dr. Cuypers {in zake den St. Jacob8toren te Vlissingen betwijfelt het blad het dat dr. Cuypers zijn voorstel kan vereenigen met zijn bekende be ginsels over het logisch verband tusschen vorm, versiering en samenstelling. Het advies dreigt volgens het blad een nieuwe vingerwijzing te worden dat dr. Cuy pers het contact met zijn vakgenooten verloor. Philipslamp kalendier. Do firma Philips te Eindhoven is door haar getrokken draadlampen van bijzondere stevig heid in enkele jaren een Nederlandsche be roemdheid geworden. Dat legt verplichtingen op en zoo heeft de firma thans de vriende lijkheid hare bekenden voor het jaar 1913 een duidelijkeu maandkalender te zenden. Aan het hoofd van elk blad is in zwart en geel het bekende cliché der firma afge drukt, dat men ook herhaaldelijk in onze |ad- aitiekolommen aantreft, geflankeerd door twee lampen. Alles te zamen een prettig geheel. 8POBT. Voetbal. Voor de Zuidelijke tweede klasse speelden hier ter stede gisteren M. V. V. 0. en Wil helmina II. De Olympianen namen revanche op de 4—1 nederlaag in den Bosch en won nen met 91. Zeelandia bracht een bezoek ain 't Zesde Zooals te verwachten was, werden de Mid delburgers geklopt. Ze keerden terug met een nederlaag van 31. Van den wedstrijd Willem IIN. A. C., die ook gespeeld moest worden, vernamen we niets, zoodat we vermoeden dat er niet gespeeld i9. In dat geval is de stand der Zuidelijke tweede klasse thans èlhiiq 4oelp. Villus. Kfip. RCW, gel. T0tl. punt v.-t. gem 't Zesde 9 9 0 0 18 46—9 2.— Zeelandia 6 4 0 2 8 2010 1.33 Willem II5 3 0 2 6 21—10 1/20 M. V. V. O. 8 3 0 5 6 26—32 0.75 M. M. 8 3 0 5 6 16—24 0.75 Wilhelminall 7 2 0 5 4 1630 0.57 N. A. C. 5 0 0 5 0 3—33 0.— Voor de Zeenwsebe competitie hadden hier ter stede Zeelandia II en III elkaar moeten bevechten. De wedstrijd ging niet dooi-, daar het terrein werd afgekeurd. In Vlissingen ontvingen E. M. M. II en I Vlies. Sportclub elk een der Goesche clubs. E. M. M. II werd door Zeeland Vooruit ingemaakt met 71, terwijl de Vliss. Sport club door Goes werd geklopt met 2—1. De stand der competitie is thans Clubs. gMp go» i i t <loc p. rf». Goes4 4 0 o' 8 13 4 2.— Zeelandia II S 2 0 I 4 13 4 1.38 Vliss. Sportcl 6 4 0 2 8 21 8 1.38 I Zeel. Vooruit5 3 0 2 6 25 11 1.26 M. V. V. O. II. 4 2 0 2 4 11 9 1.— Zeelandia Efl. 4 1 0 3 2 4 14 0.50 E. M. M. II .6 0 0 6 0 2 39 0.— In de Westelijke eerste klasse zijn weer wonderen geschied. Aj&x beBft H. V. V. ge klopt met 21, waardoor de kampioen- sehapskansen vim de groote Haagsche aardig geslonken zijn. Sparta heeft zich weer raster op de oerste plaats genesteld door H. B. S. met 71 te kloppen. V. O. C. pakt hard aan en beeft, in Den Haag van Quick ge wonnen met 1-0. Ook D. F. C. heeft op eigen veld van H. F. C. met 40 gewon nen. Velocitas bjaebt een bezoek aan Haar lem eu werd geklopt met 52. In het Oosten werden van de eerste klas6e drie wedstrijden gespeeld. De be langrijkste was U D.—Tubantia, welke door de eerstgenoemde club werd gewonnen met 2—1. In Den Bosch werd Vitesse dóór Wilhelmina geklopt met 31, terwijl in Enschedé P. W. en Go Ahaed do puntjes deelden 11. Te Durgeïdaöi ja op hét Bui ten-Y een eigenaardige jacht gehouden. Tegen den dijk koesterde zich een. zeehond, die reeds eenige dagen de vischnötten onveilig maakte. Nadat eenig© jongens het roofdier hadden verjaagt, kwamen een paar personen, met een geweer. Het tooebt echter niemand gelukken het beest te Mmachtigen. —^ZateTdagaviomd circa 9 uur, brak eeu. hevige brand uit in het meubelmagaKjjn yan den heer van Laar, staande in. de Min derbroederstraat to 's Hcrtogenhosch. Bij het uitbreken, yan den brand, werden do oude moeder van den heer v. L. juist de Laatste H.H. Saciwnentón toegediend. De stervende werd1 in allerijl bij een der buren onderge bracht. In tusschen hadden de vlammen, aan gewakkerd door den hevigen wind met groote snelheid bïn zich heen gegrepen en ook het belendend perceel aangetast. De oorzaak van den brand is onbekend. - Een brutaal stukje yan straatroof beeft to 's-Bosch afgespeeld in het centrum der stad. Een jongetje van een jaar of negen weid door zijn moeder naar het bureau der gasfabriek in de St. Jozelfstraat gezonden. halve stuivers te halen yoor den muntme ter, waarvoor hg onder geld meekreeg. Toen hij' huiten kwam werd hij aangevallen door twee individuen, waarvan de een. zijn handen vasthield terwjjl de ander zijn zakken ledigde. Op het hulpgeroep van het jongetje kw'ameb wandelaars toegeschoten, doch de beroavere ;en aan. den baal en werden niet gegrepen. Men. hoopt, dat het alsnog gelukken moge de daders vjap deze laffe aanranding op te sporen. - Op advies der gezondheidsootatoissie zjjn teers sen alle openbare en bijzondere scho len wegens het epidemisch heerschen van. besmettelijke ziekten, zooals typhas, diph- theritus gedurende een maand gesloten. KANAAL NEUZEN—GENT. Nadat we de vorige week de voorloopige plannen meedeelden betredende de feestelijke opening van bet kanaal GentNeuzen, lezen we nu in de Gazette van Gent" het officieel programma van de desbetreffende commissie. Als eenige datum van deze feestelijkheid kwam haar 22 Juni voor. Daar deze dag echter een Zoudag is, vreezen we, dat de Nederlandsche overheid, die Daar men be grijpt en hieronder zal lezen, daarbij nauw betrokken is, tegen dezen datum bezwaren zal hebben. Dien dag vaart dus de vloot Belgische en buitenlandsche jachten in optocht van Neuzen naar Gent. Deze begeleiden de vreemae overheidspersonen, die zich op een Neder- landsch oorlogsschip bevinden. De Nederland sche autoriteiten worden aan de grens door Belgische ambtgenooten begroet, die den stoet tegemoet varen. Alle vreemde correspondenten van hnizen, die te Gent den grooten zeevaartbandel ver tegenwoordigen, zullen worden uitgenoodigd, aan dien booten-stoet deel te nemen. Zooals ecbier onder «Laatste Berichten> in dat nummer werd meegedeeld, is omtrent

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 1