Onze trouwste
Huisvrienden
Ingezonden Mededeelingen.
VAN HOUTEN'S
&-
w
Kfii'ftnisnws.
Kunst en Wetenschappen.
Onderwijs.
Landbouw.
Leger en floot.,
LAATSTE BERICHTEN
Vf M
m- i - -
(illllmlllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiii
allo wegtai, ook de Provinciale, waarover bie
ten vervoer plaats heeft, in een dor gel ijken,
schandelijken. toestand verkeeren, en dat dezo
toestand, wanneer geen vorst invalt, tot liet
voorjaar duurt. Wanneer er loden zijn, die het
voornemen hebben een middoleeuwsch reis
verhaal te schrijven, dan moeten zij niet na
laten vooraf in den bietentijd een bezoek aan
Zeeland te brengen I
Waaraan is nu dezo toestand toe te schre
ven?
Aan een zeer onoordeelkundige constructie
van den weg- Uit verkeerd begrepen zuinig
heid worden 'le meeste wogen in Zeeland
zonder fundeering aangelegd De geheete weg
bestaat in de meeste gevallen uit een laag
grind. De vorm van de gnndstufeken en hun
betrekkelijk geringe bardheid zijn oorzaak, dat
een grindweg steeds een zwakke weg is
nimmer bestand zal zijn te maken tegen het
zware bietenvervoer Men behoeft daartoe een
keiweg of een behoorlijk gefundeerden stecn-
slagweg van voldoende breedte. Hoe deze moet
worden gemaakt, wordt uitvoerig beschreven
in de binnenkort uit te geven brochure, (ge-
titeM: .Gegevens over paarden walsen en bui
tenwegen". Ook kan men een te zwakken weg
geheel van het bietenvervoer ontlasten, door
op de bermen een decauvillespoor aan te leg.
gen, uitsluitend bestemd voor dat vervoer.
Het spoor blijft langs den weg het geheelo
jaar liggen en wordt in den rooitijd op den
akker gelegd en daar voortdurend verplaatst,
al naarmate den gang der werkzaamheden.
Dit stelsel wordt gevolgd in den WHhelmina-
polder in Zeeland Gegevens worden daarom
trent thans verzameld en zullen later wor
den bekend gemaakt. Wanneer ook op andere
plaatsen dit stelsel van bietenvervoer mocht
worden toegepast, dan houdt do Wegen-Com
missie zich voor mededeeling daarvan ten
zeerste aanbevolen
Ook do wijze, waarop de weg gebruikt
wordt, is oorzaak van. zijn slechten toestand.
In do eerste plaats komen dan in aanmerking
de te smalle volgen. Dezo zijn in den waren
zin des woord s wegvemielers. Ook het feit,
dat de boeren nalatig zjjn do wielen schoon
te maken alvorens van den akker op den weg
te komen, werkt zeer ongunstig op den weg.
Dat tem deze geen goed provinciaal reglement
aanwezig is, straft zich thans zwaar.
Wij hopen, zoo eindigt de meedeeliug, dat de
Zeeuwen eindelijk eens de handen flink uit do
mouw zullen steken om him wegennet ter
dege onderhanden te nemen. Er is reden toe!
Ook bij den Provincialen Waterstaat is ten
deze groote achterstand Moge zij dus het
voorbeeld1 geven t
Op de algemeene jaarvergadering van
den Zendingsraud van de classis Walche
ren werd, behalve de verslagen van de ge
meentelijke zendingsraden, ook verslag uit
gebracht van de handelingen van de C. Z. R.
over 't afgeloopeo jaar tl Nov. 1911SI
Oct. 1912). Uit dit alles bleek, dat de liefde
en de ijver voor de zending in 't algemeen
en voor de zendingspost van Walcheren
»Djalolo" in 't bijzonder is toegenomen.
Dit bleek ook uit het verslag van den pen
ningmeester. Voor de zending-post van Wal
cheren w s bijna f 1000 ontvang«n, teFwijl
ook door bemiddeling van de C. Z. R. uit
Walcheren aan andere zendingscorporaties
gelden werden overgemaakt.
Door 't vertrek van de. Aulders en 't
bedanken van jhr. van Doorn, waren er 2
vacatures in 't bestuur, die aangevuld wer
den op de vergadering door de benoeming
van ds. Kiell van Ritthem en ds. J. A. van
Selms van Grijpaksrke.
De aftredende leden A. P'termeijer, ds.
H. Jonker, ds. D. Müller en K. Wielemaker
werden als zoodanig herkozen.
Medegedeeld werd nog, dat de zendeling
van Walcheren, de heer J. Fortgens, die
thans nog met verlof in ons land is, vóór
zijn vertrek raar Djalolo nog een 5 tal
plaatsen op Walcheren zal bezoeken.
Donderdag werd door het kerkbestuur
der Ned. iïerv. Gom. te G r o e d e gekozen
als ouderling P. Meijer en J. de Vlieger ei
als diakenen A. Risseeuw Az. en J. Corne-
lis8e, alle vier vrijzinnigen.
De aftredenden wareuA. Salomó, A.
Schippers, J. Lombaard en J. Bnijze.
De Apeldoornsche onderwijzera-tooneel-
vereeniging wil trachten «Allerzielen", waar
van de openbare epvoering aldaar verboden
is, in besloten kring te geven.
Het bestuur heeft zich reeds met Heijer-
mans in verbinding gesteld.
Te Parijs is een kostbare schilderijen-
verzameling onder den hamer gekomen, die
van Henri Rouact. Moderne stukken zijn
voor ongelooielijke prijzen weggegaan. Veel
moois gaat naar Amerika. Hen eigenaardig
geval deed zich bij den verkoop van een
door Degas geschilderd stuk voor. «Dansensers
A la barre" heette dit. Het was op 200.000
frank geschat. Twee koopers boden tot het
laatst haidnekkig tegen elkander op. Ein
delijk is een kunsthandelaar te Parijs voor
435.000 frank in het bezit van de schilderij
gekomen.
Het eigenaardige was nu, dat de bijl
80-jarige schilder Degas in een der zijzalen
aanwezig was. Toen men hem den fantasti-
schen prijs meedeelde, die door dit stak
was gemaakt, zei hij»bé, dat is eigen
aardig, ik heb dat schilderij indertijd voor
500 frank verkocht." En van de enorme
som, die het nu is waard gebleken, ziet hij
geen centime.
- In het gebouw van den Werkenden
Stand te Amsterdam aanvaardde Dr. F. W.
Grosheide het hoogleeraarsambt aan de Vrije
Universiteit met een rede over „Nieuw-
Testamentische exegese". Aan het einde volg
den de gebruikelijke toespraken tot direc
teuren, curatoren, hoogleeraren, deputaten
der generale synode der geref. kerken en
de studenten.
In 1912 zijn aan de haven te St. A n-
a 1 a n fl verscheept 14.366.806 Kg. suiker
bieten.
Hiervan werden gewogen op de weegbrug
de Waarborg" 8.145 9ö7 Kg. cd op de
weegbrug »de Concurrent" 6.220.819 Kg.
Vorig jaar werden aan de haven verscheept
12.193.006 Kg. suikerbieten.
- De examens voor de leerlingen der
drie kaderscholen van het 3e reg. inf. zallen
te Bergen op Zoom plaats -hebben en den
3 Januari 1913 aanvangen.
In de examencommissie zullen o.a. zitting
men Luit.*kol. Zanino, Kaps. Vermande,
Van AspereD, Romer en Van Erp, de le
Luits. Kers en Van Keulen, de 2e Luits.-
Kwarliermeester Westerweel en Kann be
nevens de 2e Luits. Van der Woude en
Brinkman.
UIT MIDDELBURG.
G emcenteianuszi Iti» g.
\.s Woensdag, 18 December, komt de ge
meenteraad bijeen des namiddags to t we.e uur
Onder de in behandeling komende punten
vermelden we o a het voorstel tot benoeming
van een bestuiu'slid der Openbare Leeszaal
en Bibliotheek, liet verzoek om ontslag van
L. G van der Eijk als leeraar aan de burger#
alvonfischoo], het voorstel tot vaststelling "van
de pensioen-grondslagen dor leeraren aan het
gymnasium, verzoek aan II. M. de Koningin
om vrijstelling van de oprichting eener Bur
gerdagschool, voorstel tot wijziging ran de al
gemeene politie-verordeuuig ter zake van de
keuring van vleesch, voorstel tot deelneming
het waarborgfonds der tentoonstelling plan
1913, het voorste] naar aanleiding van het
eitzoek van den Nat. Bond van Hand. en
Kant. Bed. om ojmeming m het gem werk
lozenfonds en liet voorstel naar aanleiding
Iran het. verzoek der christ. werkliedenver.
„Luctor et Emergo" in zafcé het loon der
gemeentewerklieden
UIT VLISSINGEN.
Geslaagd
Geslaagd (voorloopig) als machinist de lieer
S. Bozemond van de Ze<>va,artschool,
KERKELIJKE VERKIEZINGEN.
De heer 1. A. Haartsen bedankte als lid
en president der kerkvoogdij van de Ned
Herv Kerk te IJzendijke In zijn plaats
werd Donderdag tot voorzitter gekozen de heer
P. Adama Zjjlstra en tot lid de lieer Iz.
Schijve
De twen aftredende diakenen en één ouder
ling namen nogmaals zitting. In bestaande
vacatures werd voorzien door het benoemen
der bee ren A. Regnhoudt en J de Hulster
Door de stemhebbende leden der Ned. Herv.
kerk te Waterlandker k je zojn tot ouder
ling en diaken gekozen de heeren T Schillè-
mans en J. Wurgers.
GROENE KRUIS-AFDEELING.
Te IJ z e n d ij k e is opgericht oen afdeeling
vap het Groene Kruis voor die- gemeente
met Biervliet, Hoofdplaat' en Waterlandkerkje.
Zij zal zich aansluiten bij' de Zeeluwistohe
vereerd ging.
In het bestuur hebben zitfamg- do burge
meesters dier gemeenten en dr. Van Delden
alhier. Later zal dit aangevuld worden met
nog 4 leden. Er zijn nu Circa 50 leden, waar
van velen thans lid der afideeling Oostburg.
Er zal een propaganda-avond gehouden wor
den, waarvoor uit te noodigen dr Vaandrager
van Domburg
UIT DEN HAAG.
Tweede Kamer
Bij de aJgemeene beschouwingen over de
staatsbegrooting vervolgde minister Heems
kerk zijn rede. De wijziging der Zondags
wet is een teere quaestie, die goed beraad
vorderde.
Daarbij Kwam dat de diseh reeds over
laden was. In zake de kustverdediging is
de regeering niet van standpunt veranderd.
Een splitsing der noodige uitgaven daarvan
komt alleen neer op een andere wijze van
finuncieren.
Inzake de vereenigiugen als de matrozen-
bond, die eigen gezag tegenover natuurlijke
gezag stellen, dringt de vraag zich naar
voreD, of het lidmaatschap niet moet worden
verboden.
Zij die bfdoeld eigen gezag geven en
uitvoereD, kunnen niet in leger of op vloot
worden geduld
De stijging der militaire uitgaven zijn
veroorzaakt niet door het drijven van het
tegenwoordig kabinet maar hoofdzakelijk ten
gevolge van de wet 1901.
Dat er niet meer groote hervormingen tot
stand kwamen, is niet de schuld van de
regeeriug, maar van de verandering in den
aard van het parlementaire leven en de werk
wijze der Kamer. De minister ontkende na
drukkelijk een partijdigheid bij benoemingen.
Hij betoogde dat bet kabinet steeds zich
zelf bleef wat zijn richting aangaat en be
streed de grieven, in het concentratie-program
tegen de soceale wetgeving van Minister
Talma, op wiens btzit het kabinet grooten
prijs stelt.
Van oen overwinning door de conceu-
tratie voorzag de minister een -ruchteloos
tijdperk waarbij de vrij-liberalen het beste
zullen varen.
Dan biedt de coal.tie, die in haar grond
slag juister is en in haar uitwerking niet
is uitgeput, meer en degelijker waarborgen.
Ongecorrigeerd.
Begrafenis regent van Boijeroi
H M. de Koningin zal vermoedelijk door
een zepding vertegenwoordigd worden bij de
begrafenis van den Prins Regent van Beijeren.
De gewonde m arime-o f fi cier.
Een ambtelijk bericht, omtrent het gebeurde
te Smyrna, luidt Adelborst le klasse F. H.
Agterbos is tengevolge van. eigen onvoor
zichtigheid, door een Turk gewond met ©en
schot in de weeke dpelea van de dij. Voor
het oogenblü is er geen gevaar.
UIT AMSTERDAM.
Troel s tra, ongesteld.
De ongesteldheid van mr P. J. Troelstra
tengevolge vaji een griep-aanval verhindert
ben» na^r de Tweede Kamer te gaan. om
ajdoar aan de aJgemeene staatkundige be
schouwingen deel te neineu. llij zal deze
geheele maand thuis moeten blijven.
(Hand.)
Spoor- en tramwegpersoneel
„Het Volk" meldt, da,t de Nederlandsche-
ereeniging vap spoor- en tramwegpersoneel
gisterenavond ajs leden van de vereeniging
geroyeerd heeft de redacteuren van het blad.
{Sneevliet en Natlian werden geschorst als
ambtenaren vaji de vereeniging. Naar „Het
Volk" verder imeldt, heeft de interna,tionaJe
transporta,i'l)fiders!-seeretaris zijn bereidver
klaring lot bemiddeling ingetrokken op grond
vap hel ondisciplinair optreden der minder
heid.
Heistelling omgevallen.
Hedenmorgen is op de De Ruyterkade een
heistelling omgevallen, waardoor een tweetal
op detv hok zittende werklieden te water jge-
raakten.
Een hunner bekwam een hoofdwonde, do
andere ernstige inwendige kwetsuren, zoodat
overbrenging ndar het gasthuis noodzakelijk
GEARRESTEERD.
Na, eon ingesteld ernstig onderzoek is het
gisteren n^n de politie te Arnhem ge
lukt de personen te a,rresteeren, die in den
na,cht van Dinsdag op Woensdag getradhl
hebben de Ooste-rsfcodmtrajn bij Ondexlangs te
doen derajlleeron, door een bajik op de rails te
plaatsen.
GEGREPEN.
Den '23-jarige J P te Helmond, werk-
.'un op de fabriek van. de firma Van Vlis-
singen en Co bleef met zijn kleercn aan
draaienden as haken «si werd eenige ma
len in de rondte geslingerd tengevolge waar
in do dood onmiddellijk intrad
De ongelukkige was eenige zoon.
NAGEKOMEN SCHEEPSTIJDINGEN.
Kon. West-Ind Maildienst
„Prins Willem V" vertrok 12 Dec. van Pa
ramaribo
StoomTaartmij. Nederland.
„Koning Willem I" (thuisr.) vertrok 12
Dec. van Lissabon; Ambon" (uitr) praaide
12 Dec. Kaap Finistórre„Sumatra" (uitr.)
kwam 13 Dec. te Part Said„Kambangan"
(thuisr.) vertrok 12 Dec van Padang„Kari-
moen" (uitr.) kwam 13 Dec. te Southampton1.
Kon. HoII. Lloyd
.Zeelandia," vertrok 13 Dec van Rio do
Janeiro; jjïoliandia" praaide 13 Dec. Fer
nando
Rotterd amsehe Lloyd.
„Tabanan" praaide volgens draadloos be
richt heden Bonifacio en wordt om 2 uur
hedenmiddag to Marseille verwacht„Baji-
doeng" kwam heden vmj 9 u te Rotterdam
„Arakan" kwam heden vra 6 u te Antwer
pen.
Holland A me r i ka l ij*.
„Potsdam" praaide 12 Deo Prawlepoint.
SCHEEPSBRAND.
LONDEN, 12 Dec (Hand.) Volgens telegram
van de reederjj van het Engelsche stoomschip
„Laggo Lan" van Mobile naar Havre en
Liverpool seinde dit schip bij het voorbijvaren
te Lizaprd dat brand in de scheepsruimen
had gewoed, waardoor ernstige vuur en wa
terschade geleden was
Men slaagde er echter in den brand te
blusschen en Icon de reis voortzetten
SPOORWEGSTAKING IN N. ENGELAND.
NEWCASTLE, 13 Dec De onderhandelingen
Hol opheffing van de spoorwegstaking] zijn
heden minder bevredigend vcrloopen, waar
door de toestand minder gunsüg is dan gis
teren Hel is zelfs mogelijk, dal dia regeling
van het geschil daardoor een paai' dagen
vertraagd wordt
CANADA EN HET MOEDERLAND.
LONDEN, 13 Dec. De leider der liberale op
positie, gewezen minister-president in Ca,-
nada. Laurier, heeft in hot Parlement van dat
gebied in een rede, die herhaaldelijk door
luid© bijvalsbetuigingen onderbroken werd, na
mens zijn partij zijn afkeuring van het voorstel
te kennen gegeven, volgens hetwelk Canada de
regeering te Londen drie dreadnoughts zou
aanbieden. Laurier stolde, voor, dat Canada
steeds zijn vloot ter beschikking van Engeland
zal houden.
DE OORLOG.
Vredesonderhandelingen
BERLIJN, 13 Dcc. Uit Londen wordt aan
de „Berl. Ztg. am M gemeld, dat een groote
menigte in Landen verblijvende bewoners van
de Balkafnstaten zich aan het station ter
ontvangst van de vredesonderhandelaars ver-
eenigd hadden Deze weiden luide toegejuicht.
LONDEN, 13 Dcc. (Reuter). De BoeJgnar-
sche gedelegeerde bij de vredesonderhandelin
gen te Londen, DoneL is aldaar aangekomen.
PARIJS, 13 Dec Do correspondent van de
„Echo de Paris" verzekert dat Nazim Pasja
hem heeft verklaard dat de Turken alleen
dan zullen toestaan met Griekenland in
desonderhandeling le treden, als de Hellceu-
sche regeering den wapenstilstand ondertee
kent.
LONDEN, 13 Dec De carresjiondent van
de „Daily Telegraph" teKonstantinopolschrijft:
Men verzekert dat het meerendeel der Turk-
sche afgevaardigden zich tegeur afstand van
gebied zullen verzetten.
Nieuwe troepen worden aangevoerd; ijedio-
lerar. neemt af en Turkije bereidt zich v'^or
r heropening der vijandelijkheden, Ier wip bun
afgevaardigden in Londen over den vrede on
derhandelen
Oostenrijk en Servii.
WEENEN, 13 Dec („Neue Freie Praaae").
Consul Edl heeft thans volledige inlichtingen
ontvangen over het openen van brieven toot
den Oostelijken consul bestemd. Het u» ge
bleken dat Servië het volkenrecht ernstig ge
schonden heeft.
Na terugkeer van Edl zal de Oosbenrgk-
sche regeering een vertoog tot Servië rich
ten. Men twijfelt met of dit land zal voUodiee
.- i verschaffen
BERLIJN, 13 Dec De hier aanwezige. Qos-
tenrjjkscli© verlofgangers zijn onder de wa
penen geroepen.
Op zee.
BERLIJN, 13 Deo Aan de Morgen post'
uit Konstajitmope 1 In de nabijheid van het
eiland Teaiedos wexd een Grieksche torpedo-
bopt na heftige*» tegenstand door Turksche
oorlogschepen genomen.
VERKOOPINCEN EN VERPACHTINGEN IN
ZEELAND.
Datum. Plaats. Voorwerp®» teivrmAtws,
W alchane*.
13 Dec. Middelburg, Afbraak. Hiootew.
13 Deo. Middelburg, Boomao Biaupet lm CkW.
16 Dec. Middelburg, Schoenwerk, Noten «h
17 Dec St. Laurens, Hakhout,
Blaupot it* Cat».
17 Dec. Vlisaingen, Huizen, Paap
18 Dec. Koudekerk©, Bouwland, boot/
17 Deo. Middelburg, Rijwielen enz., Polak
Mi Gobet».
18 Dec West-Souburg, Timmermans-
inv en»., Verhuist.
VERBETERING VAN HET RUNDVEE.
Heden werd door de Vereeniging tot ver
betering van het Rundvee in Zeeland te
Goes een vergadering gehouden, dia we
gens afwezigheid van den voorzitter, den
heer W. Kakebeeke, werd geleid door den
heer M. Kostense.
Deze gaf na de opening zjjn leedwezen
te kennen over de geringe opkomst van de
leden. Er waren slechts 17 leden, zoo ge
wone als bestuursleden of afgevaardigde,
aanwezig.
Medegedeeld werd dat de statuten der
vereeniging koninklijk waren goedgekeurd
en dat aan de vereeniging de provineiale
subsidie, vroeger toegekend aan de afd.
Zeeland van het Ned. Rundveestaaiboek,
zal worden verleend, wanneer ook het Kijk
zijn subsidie aan genoemde vereeniging zal
hebben verstrekt.
Alleerst kwam in behandeling het ontwerp
van het huishoudelijk reglement va* deze
vereeniging.
Bij de bespreking werd gewezen op de
wenschelijkbeid van verduidelijking van
enkele artikelen, zoo door omschrijving als
door van enkele artikelen in een ander
hoofdstuk dan in het eoncept melding te
maken.
Besloten werd tot goedkeuring van het
concept met enkele redactiewijziging om
later het reglement in den bovenbedoelden
geest der meening uitgesproken door de
vergadering te redigeeren-
Door den beer Zwagerman, veeconsmleat
in Zeeland, werd de werkzaamheid van deze
vereeniging uitvoerig uiteengezet aan de
hand van de desbetreffende artikelen der
statuten.
Spr. legde in deze toelichting vooral den
nadruk hierop, dat in Zeeland nog te weinig
belangstelling is voor de rundveefokkerij
ook onder de lokkers zeiven om dezo nl.te
verbeteren.
Hij acht o. m. noodig cursusieu in vee
kennis, stieren-, controle- en fokvereem-
gingen, een centraal laboratorium voor melk-
onderzoek, het houden van speciale rund
vee tentoonstellingen en gezamenlijken aan
koop van lokmateriaal.
Aangaande de verhouding der vereeni
ging tot het Nederlundscb Rnndveestamboek
werd door den heer Zwagerman opgemerkt,
dat het Rundveestamboek most gesteund
worden, zoo door het blijven of door het
toetreden als lid hiervan, met het oog op
de Stamboekhouding, waar 'de provinciale
vereeniging zich niet direct inlaat met dn
stamboekhouding, maar zich bepaalt tot
het verspreiden van gezoqde denkbeelden
over de rund veefokkerij en dat het wekken
van belangstelling, van meerdere belang
stelling by de veehouders voor een doel
bewuste systematische uniforme fok-inrioh-
ting in Zeeland.
Op een desbetreffende vraag werd door
den heer Zwagerman geantwoord, dat pae
na een nauwlettende studie, gesteund door
practisehe ervaring, het mogelijk zal zijn
tot een bepaald type, als het meest gewenscht
«n geschikt voor onze provincie te komen,
zooals dat in andere provincies -wordt aan
getroffen.
Door den voorzitter werd opgemerkt da(
het niet gemakkelijk zal zijn voor geheel
Zeeland een type aan te wijzen, waar in
de onderscheiden deeJen van onze provincie
met verschillend doel gefokt worlt, hetzij
voor de melkopbrengst, hetzij voor den
handel.
De heer Zwagerman meent, dat de eigen-
schapjien voor melkrijkheid en voor goede
vleeBchvorming in een dier kunnen ver-
eenigd.
Nadat nog enkele vragen betreffende
keuring en inschrijving van het rundvee en
het stamboek, waren beantwoord, sloot de
voorzitter, na aan den heer Zwagerman
dank betuigt te hebqen voor zijn gehouden
rede, de vergadering.
Ongecoraigcerd-