MIDDELBFRGSOHECOFRAST.
Maandag
25 November.
Onderwijs.
279.
135* j:<a?ganfl.
1912.
„nut „riobijnt i g e 10 k met mitioidon.fi Tim Zom- i> FauMagu.
Filji ,,r knrtul, loomo! tooi Midailbtu-g mil toot >U« pliatiem im NaderlmmJ frmmoo pp.
Afzonderlijke nummers koiten 5 cent.
A dYTrTentië* bij abonnement op voordeelige voorwaarde*.
Froipeotaiie* daarvan zijn aan bet bureau te bekomen.
Advertentië* voor het eerstvolgende nummer moeten dei middag, vóór één «nr
aan bet bureau bezorgd zyn.
Advertentie* i 29 eent per regel. Bij abonnement veel lager. QeboorU-, dood e*
alle andere familieberichte* en Dankbetuigingen va* 17 regelt f 1.50elke regel meer
29 oeaï. Reclames 40 cent per regel. Groote lette» nnnr de plnati, die tij innemen.
Tot de plaatsing van advertentië* en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd bet Alcemcen Adverteitle'UtrelK
A. DE LA 23AB As., N.Z. Voerbir^iril *66, Anssterden.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
aan Kinderblad.
EERSTE BLAD.
Middelburg 23 November.
TWEEDE KAMER.
M v. Autw. Buitenl. Zaken.
Do minister van brutentandsche zaken heeft
zich in de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig verslag op zijn begrooting uitvoerig
verdedigd tegen de verwijten van zorgeloos
heid wegens zijn verblyf in het buitenland
tijdens een crisis wegens zijn houding ten
opzichte van het met-erkennen der Chineesche
republiek.
Voorts beantwoordt, de minister m den
breede de grief dat hij bij het overleg met zijn
ambt genootem niet genoegzaam zou opkomen
voor de belangen welke hij meer in het bijzon
der heeft te behartigen en die ambtgenooten
met «leeds genoegzaam inlicht omtrent den
indruk die door voorstellen der Regeermg in
hel buitenland wordt gewekt.
Bij ontkent dat hy het wetsontwerp voor
de Kustverdediging mede had moeten
onderteekenen Daardoor zou in dat ontwerp
een element van builenlandsch beleid gezien J
kujinem worden dat er vreemd aan moet blijVen
By dc wijziging van dit ontwerp heeft stof
van welken aard ook, in en door het buiten- j
land opgejaagd, ook voor niet een greintje ge-
wicht in de schaal gelegd. De Minister heeft
in den loop van dit jaar meermalen met leiden-
de staatslieden m West-Europa over onze i
kustverdediging gesproken en deze in het ware
hchi gesteld Van geen hunner heeft hij ook
maar één enkel woord van bezwaren gehoord,
laai ;staam renig protest dat hom aanleiding
zou kunnen geven tot het voorzien van inter
nahoftale (moeilijkheden.
Dat er in de Sohelde-quacstie nog wel iets
te bestudeeren valt, zou de Minister zelfs nu
nog met willen ontkennen; de kustverdediging
ia echter geen Schelde,-quaestie. Waar sommige
leden wezen op het door een Fransch vloot'-
voogd geopperde denkbeeld eener afsluiting j
van. het Kanaal wijst de Minister eT op dat
i vice-admiraal, sinds li/2 jaar uit den
treden, geen vlootvoogd meer is,
zoodat de door hem verkondigde stelling dient
beschouwd als de persoonlijke meening van
een particulier.
In de Fransche Regeerimgskringen wordt die
zienswijze gedeeld en de bedoelde uiting heeft
aan ,geen der bedoelde Departementen van al
gemeen bestuur een onderwerp van ambtelijke
behandeling Of zelfs van. voorbijgaande be
spreking uitgemaakt Ook dooT vaktijdschrif
ten schijnt zij een bespreking niet waardig
gekeurd te zijn
De bedoeling der Nede-rl andscli-Be 1-
gische Commissie kunnen niet hoog
genoeg gewaardeerd worden, maar de stel
ling, dat die commissie ten spjjt der diplo
matie, Eou getoond hébben door haar [initiatief,
dat hauwere aanhaling der betrekkingen tus-
tfchen de twee landen mogelyk is, gaat niet
Öp De Belgische regeering heeft voor kort
den 'wensch te kennen gegeven, de onderhan
delingen omtrent het ontwerp-tractaat inzake
de uitvoering van rechterlijke uitspraken we
der, Op te vatten.
Sen plan tot indijking van den
Braakman, ontworpen door 2 Nederland-;
ache en 1 Belgisch lid der Internationale
Commissie belast met de herziening der over-
wnWAniaf va<n 1 fi43 t/il Tm.linn ,1 <1T- ,fnr,4..
tvenscht en die bij een afzonderlijk wetsont
werp aanhangig is gemaakt.
Enkele andere leden konden zich daaren
tegen geheel vereenigen met. 's Ministers
standpunt, dat thans, bij de begrooting over
deze voorstellen, reeds sedert maanden aan
bangig, de beslissing behoort te vallen.
Tegen den post in de begrooting betreffende
liet kusifonds werden dezelfde bedenkingen ge
opperd als tegen die, betreffende de nieuwe
legerorganisatie.
PRO-TARIEFWETCOMITÉ.
Donderdagmiddag is in het Gebouw voor
Kunsten jen Wetenschappen te Utrecht een
vergadering gjeliouden van voorstanders eener
herziening van ons Tarief in meer bescher
menden an.
Allen oordeelden, dat de aanhangige Tarief-
wet ten zeerste de economische ontwikke
ling van ons vaderland zou kunnen bevor
deren. De tot standkoming van dat onderworp
achtten zij dan ook in het algemeen belang.
Besloten werd een Comité te vormen, dat
de actie ten gunste van dc Tariefwet zou
kunnen leidén
Dit Comité heeft geen politiek karakter
Het wil allen vereenigen die van welke
staatkundige beginselen ook oordeelen dat
meerdere bescherming van onze nijverheid
aanbeveling verdient
Het bestuur van het Comité bestaat uit de
hoeren H. W. E. Struve oud-directeur der
Rijksverzekeringsbank, 's-Gravenhage, voorzit
ter; J. B v Bork, fabrikant, Gilze-Rijen, 2de
voorzitter; H. M. J Blomjons, fabrikant. Til
burg, secretarisP Leeuwenberg, directeur
der rijwielen- en automobieknfabriek „Sim
plex", Amsterdam, penningmeester; L baron
van Voorst tot Voorst, TweUo, bestuurslid
K Meisna, Sneek, bestuurslid
3it Stafi en Provincie.
Uit Middelburg.
In. de gisteravond gehouden jaarlijksche al-
gemeene vergadering der Nyverheödsvereeni-
ging alhier, werden de balans en de winst
en verliesrekening over het boekjaar 1911/12
goedgekeurd.
Het dividend werd vastgesteld op 2 o/o,
terwijl de rest van de winst bestemd werd
voor diverse afschrijvingen.
Tot lid van het bestuur weid herkozen
de heer P. W. H. de Kan, terwijl in de vaca
ture, pntstaan door het vertrék van den heer
Joh. L. van der Pauwert, voorzien werd door
de benoeming van den heer G. van Nederveen.
Tot commissaris werden herkozen de hee-
ren J. A. Zip en A. P. van den Hil en als
zoodanig gekozen de heeren R A Papegaaij
en M G.
t van 1843 tot regeling der afwatc-
van Vlaanderen, is aan het oordeel van den
Minister van Financiën onderworpen.
V oprJpopig verslag over Oorlog.
Verschenen is het voorloopig verslag over
de oorlogsbegrooting. We bepalen ons tot de
Volgende aanhalingen.
Van meer dan één zijde werd den Minister
buide gebracht ter zake van de door hem
betoonde werkkracht en voortvarendheid
Andere leden meenden, dat, hoe zeer de
Minister moge uitmunten door kracht, ijver len
bekwaamheid, de weg, dien hij ter verbetering
otóer defensie inslaat, niet de juiste is.
De Minister werkt naar de oude methode
door, zonder dat een inzicht in het geheele
bedrijf is geopend
Enkele leden voegden hier nog aan toe, dat
hét in hunne oogen op zich zelf bedenkelijk
tóoet heeten, wanneer een minister, in het1
laatste jaar voor een algemeene verkiezing
maatregelen voorstelt van zoo verre strekking
ijs de nieuwe organisatie en de positierege
ling der onderofficieren.
Verscheidene leden had het verbaasd en
ontstemd, dat deze begroot ing gebaseerd is
jap de nieuwe legerorganisatie, die de Minister
De dames E. J P. Magielse, A. C. Ver-
schure en M. R. Debra, opgeleid in het
gasthuis alhier, behaalden gisteren bij het
gehouden examen van den Alg. Ned. Bond
voor ziekenverpleging te Rotterdam het di
ploma als ziekenverpleegster
Uit Tlsssingna.
Vrijdagavond, toen een dikke mast op de
W. Schelde heerschte, werd er door afkomen
de stoomschepen gerapporteerd dat ex een
groot stoomschip aan den grond zat tusschen
boei 3 en 6 in 't pas van Neuzen. Het bleek
de „Scharnhorst" van de Norddeutsch© Lloyd
te zyin. Sleepbooten vertrokken ter assiBJ
tentie.
Vandaag meldde men ons nog dat het stoobi-
schip hedenochtend is vlot gekomen en naar
zee Vertrokken.
Ook een in 't Oostgat naby do Kaap
duinen gestrand onbekend stoomschip raakte
hedenmorgen weer vlot.
Uit Wnlchernn.
Vrijdagavond gaf te Nieuw- en S t. J o o s-
3and het fanfarenkojrps „Oefening na don
Arbeid" de tiende, openbare, tegen entrée
toegankelijke uitvoering, in het café ,,de
Hoop"
Een achttal nummers werden flink afge
speeld.
Tijdens de pauze werden het blijspel „In
trjds ontdekt" en de komische soloi-scéne
„de Bakker van Leuteren" ten beste gegeven.
Er Werd om beiden hartelyk gelachen
De zaal was eivol.
Bij de Vrijdag gehouden stemming voor
een lid van den gemeenteraad te Oostka
pel le werden ingeleverd 212 biljetten,
waarvan één van onwaarde.
De heer J. Coppoolse verkreeg 104 stem
men de heer Andr. Maljaars 107 stemmen;
zoodat laatstgenoemde gekozen is Het fan-
bracht den gekozene
een serenade met fakkellicht.
Uit Zuid-Beveland.
Het muziekgezelschap „Oefening kweekt
kunst" te Boxssole gaf Vrijdagavond zijn
eerste publieke uitvoering in dit seizoen.
Een talnjk publiek woonde die uitvoering bij
en toonde zich herhaaldelijk zeer tevreden
over Wat ten gehoore werd gebracht. De mu
zieknummers werden afgewisseld door too-
neelspel en voordrachten
Uit T h o l e n.
Volgens de „I. en Th. Crl." is het adres
aan den raad van Th o len aandringend op
spoedige terhand neming van de kwestie der
overbrugging van de Eendracht reeds onder
teekend door 309 personen
Uit Z. - Vlaanderen W. D.
Door Gedeputeerde Staten is benoemd tot
opzichter van den Provincialen Waterstaat
de heer A. L. de Jong te Hoofdplaat,
thans waterbouwkundig ambtenaar by het be
stuur der waterkeering van de calamiteuze
polders Hoofdplaat en Thomaes en hem als
standplaats aangewezen do gemeente Neuzen
Kerknieuws.
Door het kiescollege der Hcrv gemeente
ie Goes zijn Vrijdagavond iierkozen tot ouder
lingen, de heeren J- de Kruyter en M H
Harrnck, de heeren I. Wessél en H. P. van
der Heil tot diakenen, terwijl in de plaats van
den heer M Hoogesteger Jz., die bedankt had,
tot diaken is gekozen de heer J J de Jongh.
landsche Verzekering-Maatschappij in de Bal-
jéestraat aldaar een onderzoek ingesteld in
verband met liet feit, dat deze maatschappij
zooals trouwens meer gebruikelijk schijnt
ongezegelde polissen uitgaf Er werden ver
schillende papieren in beslag genomen
China heeft zijn „muur" het nageslacht
zal kunnen spieken van de „Australische
haag." In het Oosten van het vijfde wereld
deel richten de konijnen zoo groote verwoes
tingen aan dal men besloten heeft een haag
aan te leggen, welke, het geheele land van
Noord naar Zuid doorsnijdend, een langle van
2000 K M. krijgt Van afstand tot afstand wor
den vallen gespannen om den vijand, zoo hij
een aanval in den zin heeft, een warme ont
vangst te bereiden N. R C.
BUITENLAND.
Voor het exaïoeu vrije- i
ningen gymnastiek zijn te VenJo geslaagd
de dames J. C. de Klerck van Cadzand, M.
de Muijnck van Groede en J. S. van de
Bande van IJzendijke.
Verschillende Berichten
Tot voorloopig candidaat van de vrijzin
nige partijen in het district Franeker is ge
steld de heer W. J C, van Santen te Goes
De kiesvereeniging Hoogezand heeft met
leene stemmen tot voorloopig candidaat
voor de verkiezing in 1913 gesteld mr. P.
Rink, te 's Gravenhage
Dr. W,. J. Leyds, oudj-eecre taxis van
de Zuid-Afrikaansche republiek, heeft een
maagoperatie pndergaan. De toestand van den
patient is, de omstandigheden in
redelyk wel.
De opbrengst van de inzameling tot
leniging van den nood op de West-Indische»
eilanden heeft f 34.220.81® opgebracht, waar
van de padvinders door verkoop van heide
bloempjes f 17.068.46 hebben bijgedragen.
Van deze som werd f 1500 direct naar
Curagao gezonden, f 23.400 langs telegra-
fischen weg aan den gouverneur overgemaakt
terwijl de overige giften zoo spoedig mogelijk
per Wissel zullen volgen.
Naar het „Hbld." verneemt, zullen onze
nieuwe stuiverstukjes, de hoekige nl., niet eer
der in omloop worden gebracht dan in de
tweede helft van het jaar 1913.
Over eenige weken zullen de nieuwe 5-gul-
den goudstukjes reeds gemunt worden. De
technische vóór-werkzaamheden voor beide
nieuwe muntstukken zijn reeds geruimeo. tyd
aan 's Rijks Munt te Utrecbt afgeloopen.
Te Waalwijk had Woensdag, naar het
D. v. N. meldt, een ernstig ongeval aan de
in aanbouw zyude bijzondere school plaats.
Een steiger stortte plotseling naar beneden.
De .werkman J. V. geraakte daaronder en
kreeg vry ernstige wonden. Een muur stortte
eveneens in. Geneeskundige hulp was aan
stonds aanwezig.
In de Rotterdamse he haven dreigt een
staking.
De expeditiewerkers in dienst van de firma
J. T. Vervloot Coaan de Boompjes hebben
ia een huishoudelijke vergadering besloten,
a.s. Maandag in staking te gaan. Een loon-
geschil moet, naar de N R. C meldt, de
aanleiding daartoe Zyn.
De justitie te Leeuwarden heeft Donder
dagavond ten kantore van de Noord-Neder-
In Thracië.
Daar slechts in het Turksche leger in de
Tsjataldzja-linie oorlogscorrespondenten aan
wezig zijn en bovendien door de nabijheid
van Konstantinopel de regeering van de
gevechten, die daar plaats hebben, spoedige
berichten heelt, is hot niet te verwonderen
dat deze de laatste dagen over de vorderingen
der Ottomanen rooskleurig zijn. Ook worden
in het Boelgaarsehe front geen berichtgevers
toegelaten, terwijl de groote afstand tusschen
Sofia en Tsjat.aldzja het moeilijk maakt
van de resultaten nauwkeurig op de hoogte
te blijveD. Doch daarmee is de schaarschte
die de geheele afgeloopeu week aan tijdingen
aan Boelgaarsehen kant heeft geheerscht,
niet voldoende verklaard. En inderdaad
stemmen alle verklaringen overeen, dat de
Boelgaren de schansen, die ze tegenover de
verdedigingslinie der Turken hadden inge
nomen, moesten verlaten, al bestaat geen
zeke-hoid over de beweegredenen van deze
daad. De een legt haar uit als een gevolg
van de zware verliezen, door deze geleden
pt de gebrekkige verzorging, de ander ver
klaart haar uit de overweging dat de
Boelgaren verder bloedvergieten nutteloos
zullen achten eD ze liever wachten totdat
het Turksche leger door de cholera en
buikloop zoo verzwakt is, dat het den
tegenstand opgeeft.
Op het oogenblik heeft de cholera het
heft in handen. Van haar zal vooreen groot
deel de beslissing aihankelijk zijn, zoowel
van het eigenlijke krijgsbedrijf als van de
onderhandelingen, waarover men beneden
meer vindt. Want al hebben de Boelgaren
nog niet ambtelijk erkend, dat ook in hun
gelederen deze vreeselijke ziekte woedt,
degeen, die weet, hoe gemakkelijk deze be
smetting zich verbreidt in normale omstan
digheden onder de lagere volksklassen, waar
de reinheid enz. te wenschen laten, moet
de waarheid van de berichten aannen
die deze ook in de Boelgaarsehe strijdmacht
constateeren, te meer, omdat deze mansohup-
pen door de buitengewone inspanning, door
de campagne der laatste weken gevergd,
evenals door gebrek en verwaarloozing zijn
ondermijnd, waardoor de cholera sneller vat
op hen heeft. Dit laatste wordt volgens de
sKölnische Ztg." nog verergerd door de
omstandigheid, dat de Tnrken door de tel
kens terngkeerende epidemiën een zekere
onvatbaarheid hebben gekregen, terwijl
Boelgaren erdoor worden gesloopt.
Al neemt ook de cholera blijkbaar in het
Turksche kamp bij Hademkeui af, de ver
schrikking is nog erg genoeg. Terwijl er
eerst dagelijks een duizendtal slachtoffers
stierven, is dit aantal thans volgens Reuter
tot 500 a 600 gedaald. Niettemin leveren
de legerkampen een walgelijk gezicht op.
Overal liggen de uitwerpselen van cholera-
lijders.
Bovendien leidt men het gebrek, dat de
Boelgaren lijden, af uit het feit, dat de
gevangenen de teekenen van groote ontbering
dragen. Door de nabijheid van de hoofdstad
is de verzorging bij de Turken daarentegen
goed.
Uit Sofia s°int Reuter, dat de Boelgaren
o. a. Dedegatsj bezet hebben, de plaats aan
de Egeïsche Zee waar de spoorweg Dimotika-
Saloniki bijna de kust rankt en die men op
ons kaartje aangeteekend vindt. Deze bezet
ting zal wel voornamelijk hebben plaats
gehad met het oog op een mogelijken op-
marsclt der Grieken en Serviërs uit bet
Westen naar Thracië, waar ze de Boelgaren
kunnen steunen en aldus een tegenwicht
kunnen vormen tegenover de versterkingen,
die de Ottomanen voortdurend uit Klein-
Azië krijgen.
In Macedonië.
Het ambtelijk bericht is thans openbaar
gemaakt, waarin de bevelhebber van het
Turksche westerlegor de inneming van Mo-
nastir meldt. Tevens deelt hij daarin mee,
dat het leger naar Resjna is teruggetrokken,
Resjna is een plaats ten westen van Mo-
nastir gelegen, aan den weg, die deze stad
over Okridu met Doerazzo verbindt. In
verband met plannen, die den Serviërs al
vroeger werden toegeschreven en die thans
weer opduiken, dat ze nl. dezen weg zou
den nemen, om laatstgenoemde stad aan de
kus1 te bezetten, is bet mogelijk, dat de
Turken daar den weg aan de overwinnaars
zullen trachten te versperren. De mogelijk
heid en de kans van slagen hiervan zal
afhangen van den zedelijken en lichaam
lijken toestand der Turken. Heel best schijnt
die niet te zijn.
Een correspondent van de N. R. C. te
Belgrado seint, dat toen den Serviërs
het* bevel tot bestorming werd gegeven, de
Turksche officieren zelfs hooggeplaatste, met
achterlating van alles op de vlucht sloegen
daarmee onder de manschappen verwar
ring veroorzaakten. Alleen Dzjavid pasja
hield stand, maar moest ten slotte wijken.
In Albanië.
Van Albanië is nog weinig te vertellen,
lederen dag kunnen we dus verwachten, dat
de Serviërs Doerazzo hebben bereikt, maar
door de onherbergzaamheid van de streek
evenals de schaarschte van bewoners lekt
niets naar buiten van dezen opmarsch uit.
Ook blijft natuurlijk de mogelijkheid, dat
de snelheid, waarmee deze ondernomen werd,
door bezwaren van natuur en tei rein wordt
vertraagd.
Wel seint een correspondent van de N.
R. Crt, dat te Priren, ongeveer op de grens
tusschen bet gebied der Albaniërs en Kos-
sowo, de betrekkingen tusschen de overheid
en de mohammedanen uitstekend is. Met de
overheid is in dit telegram het nieuwe Ser
vische gezag bedoeld.
In de Zwarte Zee
In tweeërlei opzicht heerscht duisternis
omtrent den torpedo-aanval op den Turkschen
kruiser »Hamidié", waarvan we in het vorig
nummer gewaagden. Immers, 't was nacht
daardoor kon niet worden uitgemaakt,
welke schade het Ottomaansohe vaartuig had
geleden.
Doch voldoende blijkt, dat de ongelooflijke
slordigheid der Turken, die bovendien geen
zeevarend volk zijn, en welke eigenschap ben
ook in de haven van Saloniki evenals in het
begin van den oorlog kool op kool heeft
gestoofd, ook hier weer in het spel is. De
TurkBche wachten sliepen nl. op de >Hami-
dié", zoodat de Boelgaarsehe torpedobooten
op 50 M. konden naderen. De tijdingen
stemmen daarin overeen, dat de „Hamidié"
beschadigd is, maar toch door de vergezel
lende Bchepen op sleeptouw kon worden
genomen. Uit Sofia loochent Reuter het be
richt, dat twee Boelgaarsehe torpedobooten
in den grond zijn geboord.
In Turkjjje.
In Aziatisch Turkije bedoelen we. Reuter
seint dat de toestand in Wan, in het N.O.
van het gebied, onrustbarend is. Er hebben
moorden op Armeniërs plaats, waartegen
de plaatselijke overheden werkeloos blijven.
De mogendheden.
Het bericht uit Haarlem, door ons blad
vóór eenige dagen geplaatst, wordt bevestigd
door nieuws van de «National Ztg", volgens
hetwelk aan de Oostelijke grenzen van
Duitschland evenals aan de Zuidelijke en
Westelijke van Rusland groote troepen-trans
porten plaats hebben. Ook moeten volgens
de >Köln. Ztg" de groove mogendheden als
vertegenwoordigers van Turkije's sohuld-
eischers Boelgarije te verstaan hebben ge
geven, dat zij zich met enkele, thans in de pers
besproken en aan Turkije gestelde voor
waarden niet kunnen vereenigen.
OpBtearfjk en Servië.
De «Temps» tracht tegenwoordig op waar
lijk zeer scherpzinnige wijze een wig te
drijven tusschen de wat Albanië betreft eng
verbonden staten Italië en Oostenrijk. Of
schoon beide landen leden zijn van het drie
voudig verbond, beschouwen de volkeren
vnn Frankrijk en Italië zich toch gaarne
als zusters, Latijnsche zusters. Op deze over
eenkomst van ras speculeert het machtige
land, deltalianen met documenten bewijzend,
hoe de Donau-moDarchie haar bondgenoot
eigenlijk vijandig gezind is.
De «Temp=» herinnert er daarom aan,
hoe de geheele Albaansche kust vol herin
neringen aan Venetië is. In Italië zelf be
staan Albaansche vereenigingen, die een
opgewekt leven leiden. Zooals we reeds
vroeger meldden, was de beroemde Curispi
een Albaniër van geboorte. Als bewijs, hoe
sterk die herinneringen nawerken, betoogt
het blad dat op de booten van de Oosten-
