M1DDELBERSSCHKCOERAST. 153' Jaargang. Maandag 18 November. Middelburg 16 November. In Drishoek-formafie. Kameroverzicht. 011 Stad m Provincie. 273. 1912. Beze courant vmohymt d o g 2 ij k met nitzoaderiag tu Zoa- »l f«Mti^gu, Pryi y«r kwartaal, zoowel voor Middelburg ali voor alle plaatzea ia Nederlamd firaaoo pp f a Afiomderfijke nummers kosten 5 cent. Advertentie* bij abonnement op Yoordeelige voorwaarde*. Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen. Adrertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middag, vóór óór unr aan het bureau bezorgd zijn. Advertentien A 29 oant por regel. By abonnoment vesl lagar. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Drtkbstniginge* van 17 regels f 1.50elk* regol meer 20 eest, Reclames 40 cent per regel. Groote lettere naar de plaats, die innemen. Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkpjnstig uit Zeeland, betreffend* Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Alueaeèli Advertentle-BETClll A. DE LA SAB Aa,. N.Z. Voorburgwal 866, Ana xt er da eb. Dit nummer bestaat uit drie bladen en oen Kinderblad. EERSTE BLAD. De gewone opgave van den spoordienst vindt men in het derde blad Het is een gewichtige dag vandaag. Tegelijkertijd, in Den Haag, Amsterdam en Utrecht honden de drie vrijzinnige partgen een buitengewone algemeens ver gadering ter bespreking van, en ter be slissing ,over het bekende concentratie program, opgesteld door de zes personen wier namen than6 nog eens met erken telijkheid mogen genoemd worden voor bet vrnohtbare maar niterst moeizame werk dat zij bebben verricht. Het waren van de Vrijz. Dem. Party, Herman Snijders en mr. O. L. Drucker, later vervangen door dr. D'. Bosvoor de Liberale Unie mr. fl. Goeman Borgesius en A. Roodhuijzen; voor den Bond van Vrije Liberalen mr. M. Tydemaa Jr. We hebben er alle vertrouwen op dat liet resultaat dier drie vergaderingen zal zijn een algemeene aanneming van het ontworpen program. Noch in de pers der drie partgen, noch in de berichten van de vergaderingen der afdeeliDgen was iets te merken van een ernstigon tegen stand. Het spottend gekakel in een deel der per6 van rechts over de onmogelijkheid van het samengaan der drie groepen klonk tot nu toe tamelijk dom en gemaakt. We zullen voor de definitieve bespre king natuurlijk moeten wachten tot we bet verslag van alle drie de vergaderin gen voor ons hebben. Maar bg deze her innering aan de gebeurtenis op den dag zelf, willen we toch wgzen op enkele punten nifc de rede waarmee de voorzitter van den Vrijz. Dein. Bond de vergadering dier partg opende, welke rede wij woordelgk konden afdrukken in bet Tweede Blad van dit nummer, en waar van we de lezing ten zeerste aanbevelen. Het mag zeker wel uit die rede naar voreu gebracht worden, dat het 't bestuur van den Vrijzinnig Democratischen Bond is geweest door wie de uitnoodiging tot onderling overleg is gericht aan de beide andere organisaties. Het is door den uit slag bewezen dat die, manier voel practi- scher was dan die geprobeerd door bet goed-bedoelende Huagsche kiezers-clubje. In deze zaak kon de afbakening van het gemeenschappelijk terrein, de formuleering van het programma slechts verkregen worden door langdurige, telkens her haalde besprekingen van de leidende personen in ieder der drie partijen. Maar erkend dient ook dat de vele stemmen, die uit de vrijzinnige wereld aandrongen op samenwerking, een stuwingskracht vau bcteekenis zijn geworden om het zoover te brengen. We hebben indertijd het programma een werkprogram ma genoemd, en sommige bladen van rechts hebben, met aanhaling ran andere vrijzinnige organen, betoogd dat dit blnf was. Met voldoening lazen we daarom dat de heer Snijders het programma aanduidde, niet als een regeeringsprogram natuur- lgk niet, want/ dat moet het eventueel met de partijen optredend kabinet op maken maar als een overeenkomst die verder reikt-dan tot aan de stembus. 'Dat ieder der drie partijen iets heeft moeten toegeven ligt voor* de hand. Anders is er geen samenwerking mogelyk. Maar men voelt toch weer te sterker wat die opoffering heeft beteekend ais men leest wat de heer Snijders over het kiesrecht zei. En wat hij daarbij opmerkte over het in de toekomst/ blijven .voortstrijden van ieder der drie groepen voor hetgeen in hun eigen partijprogramma is geschreven, ook al legt men zich voor de naaste toekomst neer bij het bereikbare, wijst op een lenigheid in het verband, die o. i. slechts kan bijdragen tot de duurzaam heid, omdat een te strak aaneensnoeren al heel licht tot wrijving en stilstaud zou leiden. Hedenmiddag ontvingen wjj ook uit treksels uit de redevoeringen waarmee de voorzitters van de Liberale Unie en van den Bond van Vrije Liberalen het con centratie-program inleidden. De lezer kan ze iu dit blad vinden, en zal uit die toespraken merken, wat we hier met groote voldoening consta- teeren, dat ook die sprekers het positief karakter van het program op den voor grond stelden, en dat ook zij er de aan dacht op vestigden, dat ieder der drie groepen haar beginselen niet opgeeft, maar voor hetgeen in de eerste plaats gedaan moet worden, vasthoudt aan het overeengekomen®. De beeren Tyderaan en Borgesiu^heb- ben uitvoeriger dan de heer Snijders gesproken over de sociale kwesties. We vermoeden dat er van rechts wel dadelijk op dat verschil gewezen zal worden, maar eenig gewicht is er o. i. niet aan te hechten. Immers het program geeft dui delijk aan wat men wenscht. In ieder geval ademen alle drie de redevoeringen een gelijken geest, en het ban niet anders, of met volle vertrouwen gaat men gezamenlijk den stembusstrijd tegemoet. Het zal een lange strijd zijn, en ook een zware, maar er is nu hoop Tweede Kamer. Zitting van Vrydag. De heer Duys sprak vandaag uit, wat met hem wel ongeveer geheel de Kamer, en in elk geval haar omgeving gevoelde, dat het was alsof men op reces ging. Op reces, zoo zag men vragend den Zaandamschen afge vaardigde aan toen hij dit uitsprak! En hij gaf er do misschien wat al te symboliek© verklaring aan, dat het hem was alsof hij uit het bagno der invaliditeitsverzekering was ge komen en weer, met de a. s. behandeling der hegrooting, met opge wekten hoofde en met volle kracht het vaderland binnenkwam. Dat de heer Duys zulks doet met volle kracht, geeft te denken; vooral, met het oog op de debatten, welke men bij de justiliebegrooting inu, (kam verwachten intusschen de heer Duys heeft van dezen laatsten dag nog eens ten volle ge bruik gemaakt om de Kamer te doen „genie ten" van zijne onuitputtelijke welsprekendheid, indien men ook hierbij mag aannemen dat de quantiteit de qualiteit kan vergoeden, en heeft ook nog eens do Kamer weer doen „genieten" van z ijne toch werkelijk wel wat al te weinig ingetoomde manieren. Een Parlement is nu eenmaal geen gezellig onder onsje; in een Par lement moet een andere geest en een anderé stemming heerschen dan in den gewonen en huiselijken kring; en de heer Duys maakt het werkelijk wol wat al te huiselijk. Hij be spreekt Szijne medeleden zonder aarzeling, en. zelfs het met de noodige gestrengheid her haalde verzoek van den voorzitter om toch ter zake te blijven, wordt door hem zoo goed als niet opgevolgd. Vandaag kregen wij, toen eenmaal het amendement-De Visser met be trekking tot de risico-overdracht in behandeling was, van deze jongensachtig getinte wijze van optreden meer dan één staaltje; goedig werd van den heer Tcenstra gesproken als van een eenvoudig boertje, die liet ondertusschen wel wist; heel genoegelijk werd van den heer Lobman nog eens weer getuigd dat by voort durend in draaiende beweging is; heel ka meraadschappelijk werd: ook de heer De Vis ser toegesproken; en niet het minst mocht minister Talrra zcl L dcc Jen in alle deze v deJijkbodt»! 1 Toch heeft de heer Duys in zooverre zijn zin gekregen, dat de beslissing; betreffende de risico-overdracht heden niet gevallen is is uitgesteld tot na het tijdperk dat de heer Duys als reces bestempelde, tot in Janu ari dus. Hei was vooral over dit amende ment, dat vandaag de discussie liep, voor zooverre men van discussie kan spreken wij slechts te hooien kregen een vrij korte toelichting" tot hot amendement van den voor steller zeiven, die daarin deed uitkomen liet belang, dat juist de arbeiders bij de door hem voorgestelde regeling hebben; een beschou wing van den heer Teenstra, die tegen het. amendement fel gekant was; en vervolgens de lange rode van den lieer Duys, die zonder ophouden en met argumenten, uit alle hoeken der verzekeringspolitiek bijeengegaard, legen dit amendement opkwam Met kracht heeft de Zaandamsche afgevaardigde betoogd hoe zeer dit amendement ingaat tegen geheel liet systeem der wet; hoezeer hij dus hier naast en zeker niet tegenover den minister staat, hoe de heer De Visser denkt in dit amende ment alle voordeelcn der risico-overdracht te hebben vereenigd zonder daaraan de gewone gebruikelijke nadeelen te verhinden, maar hoe spreker hom op dit punt alle illusie wilde ontzeggen, want oen zoodanig Columbusei zou den de minister, die toch ook niet zonder talent is en zjjn staf van ambtenaren, die specialiteiten jmogon worden geheeten, toch zeker eveneens hébbon bedacht. Het werd hier een bijna gesprekmatig debat tusschen den Zaandamschen en den Leidschen afgevaardigdedo lieer De Visser trachtte tel kenmale door interrupties aan te toonen wat brj gewibi bad zonder ,-r daarom in te slagen den heer Duys uit zijn redeneering te krijgen. Merkwaardig was het wel den heer Duys den minister t© zien helpen, bijna legen wil en dankdienzelfden minister, waarvan hij ruiterlijk zeide, dat liet moeilijk viel aan te .en een amendement te ontwerpen dat nog slechter zou zijn dan het door den mi-1 nister voorgestelde. En wel eigenaardig, uit drukkingen van zoodanige grofheid, dat geen spreker, pok niet vit dezen zelfden hoek, zou durven of zou wenschcn ze te bezigen, worden hij den heer Duys als het ware on opgemerkt gelaten; hij schijnt al deze argu menten to mogen pous scoren zonder onder •o streng regime to staan als anderen 1 De dag begon, gelijk na gisteravond toen men slechts de discussiën ten eind had kun nen brengen, doch stemmingen moest aan houden met een reeks van stemmingen over de linksche amendementen op art. 30 en ge lijk men wel wist, werden ook hier deze amendementen alle zonder onderscheid neer gesabeld. Het begon met de motie van den heer De Jong betreffende do weduwenrente, Waarvoor zich van rechts slechts de heer Snoeck Ilenkemans verklaarde; vervolgens wer den zonder meer het amendement van den heer Patijn om do ouderdomsrente op 65 jaar te doen aanvangen, het amendement van den heer Duys voor een weezenrente tot 16 in- plaats van tot 13 jaar, en de amendementen van de heer en Patijn en Duys voor een slechts iu onderdeden verschillende regeling der weduwenrente verworpen in zuivere stem mingen van rechts tegen links; nadat in den aanvang d© verst strekkende amendementen der sociaal-democraten voor het opnemen van alle arbeiders in de verzekering en voorde ouderdomsrente van af 60 jaar verworpen wa ren geworden mei slechts vóór de stemmen der eigen fractie. Men spreekt rechts voortdurend van ob structie die links zou worden uitgeoefend dat er van obstructie in den werkelijken zin geen sprake is zeiden wij reeds meermalen, en waar dat zoo is, zou men beter doen dit gevaarlijke woord ook niet te gebruiken, Dat men (misscliien van een bepaalde zijde de beslissing wat langer ophoudt dan rechts ige- wensclit is, het valt niet legen te spreken, en het is ook moeilijk te voorkomen, waar men van rechts schijnt te verlangen dat alle artikelen en ten slotte geheel het ontwerp zonder meer onder den hamer zouden door gaan. Rechts schijnt nu eenmaal dit ontwerp volmaakt lo vinden kan of wil geen poging tot verbetering wagen; maar moest dan ook eens bedenken dat men van links werke lijk niet voor zijn genoegen op al deze slechte en alles zoo omslachtig regelende artikelen amendementen van practischo verbetering voorstelt. Rechts heeft temeer reden om zich dit te herinneren, waar hot wel eens een linksch kabinet kan zijn, hetwelk ook een maal do uilvoering van it ontwerp zal heb ben ter hond te nemen esi waarbij het dan zeker is, dat minister Talma de eerste zal zijn om te vergeten, dat critiék o zoo gemak- kei ij k, maar do kunst o zoo moeilijk is i Do Kamer had vandaag weer haar gewoon aanzien van onopgewektheid, van slechts uit plicht voortstommelen ,in een lijn, waarvan niemand do juiste heteekonis begrijpt. Links I zoowel als rechts slechts betrekkelijk kleine groepjes aanwezigrechts het bankje van Ommen, het brandpunt van dien kant, nog J steeds open en prendre, links vooral de vrijzinnig-democraten talryk tegenwoordig en m een dicht groepje om prof. Drucker op de eerste bank vereenigd. Links voorts een paar onvermoeide belangstellenden als de goede heer Roessingh, die met onbewogen en «vermoeid gezicht doet alsof hij eiken re- j denaar volgtde heer Patijn, bezig gedurende elke minuut van liet debat; de heer De Jong, bijna even gedurig in beweging, een praatje makend overal, even beweeglijk als degene, die hem onmiddellijk in deze Kamer voorging, de heer Rutgers. Dit jongste lid der anti-revolutiocmaire party was ook heden weer in voortdurende actie, spreekt by met dan bewerkt hij toch anderen vrij zichtbaar naar zjjn meening en dat hij dat leuk en aantrekke lijk doet liewijst wel het gelach, dat voort durend uit den kring om hem heen opstijgt. Toen vanmiddag laat de heer Duys zijn rede ging afbreken en stemming vroeg over zijn voorstel om dit te mogen doen, zag men tij dens de stemming de beide jongste leden der Kamer in druk gesprek; opgewonden bijna als in deze dagen alleen de heer Lobman met steeds iets meer van terugkeereade jeugd en impulsiviteit kan zijn Met een lachje vin gen zy aan en bijna boos gingen zij uit el kander I Doch zooals gezegd, de heer Duys kreeg zjjn zin Toen hij meer dan twee uur aan een stuk tegen hot amendement van den heer De Visser had gesproken, toen de klok vier aanwees, was het gedaan met zijn „parle mentair" geiluld ,en tevens met zjjn par lementaire welsprekendheid. Hij begreep heel goed dat de Kamer een voorstel tot verda- I ging niet kon aanvaarden, maar hij- hoopte en j verwachtte dat de Kamer onvoltallig zou blij ken en dus vanzelf uiteen zou moeten gaan. En hij kreeg daarbij gelijk, want er waren in derdaad zes leden te weinig, tot welk resul taat de enkele sociaal-democraten medewerk- J ton door tijdens de stemming de zaal te ver-1 laten en waaraan ook enkele liberalen, van wie wij anders hadden gedacht., medededen Wij zullen het geen oogenblik ontkennen dat er dezen middag reden was om de discussie te verdagen; reden vooral voor de sociaal democraten die in het amendement van den heer De Visser oen der voornaamste punten vinden neergelegd, ei het dus terecht zouden betreuren, indien in Januan de behandeling van dit punt werd voortgezet met onmiddel lijk een stemming over een onderwerp, waar van men dan de argumenten, en motieven reeds lang is vergeten. Maai- men doe dan een voorstel in die richting zonder xneer; men stemme vóór dit voorstel; maai- iqpn volg© niet een tactiek, die toch eigenlijk geen ge heel opene tactiek is De sociaaldemocraten kunnen zich nu eenmaal de lux© permite©- Iren andere usances te volgen dan de andere politiek© partijen; de liberalen kunnen dat niet, wenschen "het ook niet, juist omdat zjj het anderen partijen in gelijk geval ook niet zouden vergunnen. En nu gaan wij Dinsdag met nieuwen moed en met nieuwe kracht aan de Indische he grooting, waarmede wjj al twee dagen later zijn dan verleden jaar, toen wij met het budget alleen voor Kerstmis ten einde konden komen door Marine vrijwel onopgemerkt to laten passeeren en avondzittingen te houden zoo igoed als zonder tal. Wat dit jaar, nu wij nog wel staan voor de afrekening met een Regeering over vier volle jaren, zal ge ven, het valt niet gemakkelijk uit te maken. Wij zullen zien 1 v. d. M MR. C. LUCASSE. Volgens de „N. Z. Crt." is er door den patiënt, zelfs in don huiselijken kring, met geen enkel woord gesproken over bet voor nemen zijn lidmaatschap der Eerste Kamer neer te leggen. Het bericht daarvan is ge heel uit do lucht gegrepen. jtikelen van „Zelandia" onverkort zoude* op- nemen j Do heer Siemelink gaf begrypelijkcvVjje© den raad doe uw boodschap zelfl Maar wij hebben nog niets van dien aard van „Zeis* dia" geüioord, en voelen er trouwens ook weinig voor een blad ter wille 1e zipn, dat niet eens een iu zijn kolommen .i au geratte* persoon zich laat verdedigen Uit Middelburg. De dagelijks onder de dor komende akelig-sombere beschrijvingen va* den porlog in den Balkan, maken het voor ons overbodig speciaal aan te toonen dat daar menschlievende hulp hoog noodig i«, vooral jn Turkije zelf. Hot, was 'tot nu toe louter gebrek aan §eid waardoor het Hoofdcomito van bet Roodo Kruis in ons land niet in staat was een be hoorlyke ambulance naar Turkije te zenden Maai- men wil een poging doen om dat geld J bijeen te brengen Maandag zal er hier ter stede een collecte voor dat doel worden gehouden, dóór onderofficieren die zich daartoe bereidwillig beschikbaar stelden We bevelen deze collecte in ieders «urn dacht aan, en hopen dat velen er voor zul leen zorgen dat de geld-inzamelaars niet dooi de dienstboden slechts zullen worden bedacht met do gewone gift, op de huishoudelijke be greeting (voor collectes uitgetrokken In een advertentie in dit nummer vindt, men nadere bijzonderheden. Hedenmorgen omstreeks kwart voor 12 had een. vTij ernstig ongeluk plaats op d© Goosche Korenmarkt alhier Men wilde daar een z waren motor in een magazijn ryden. Twee paarden waren te diea einde achter de machine gespannen om deze achterwaarts naar binnen te trekken. De voer man liep naast den motor, een ander persoon stuurde met een disselboom. De as van den motor stak vrij ver naar buiten uit on de voerman die daar vlak voor liop, werd te gen den jmuur vaiPhet magazijn gekneld. Toen men den motor had teruggereden en den man had bevrijd viel deze neer en klaagde over ergo inwendige pijnen. Dokter Reijlingh, die dadelijk gehaald werd, constateerde dat de man, J. Louws geheeten, j zwaar inwendig gekwetst was en gelastte over brenging naar 't gasthuis Uit Vlissitgtn. De .inwoners van Vlissingen en speciaal de Vlissingsche huismoeders kunnen Dinsdag a.s. in het Concertgebouw aan de Emmastraat een leerzame demonstratie bijwonen j De ingenieur F. F. Stahl komt dan, gelijk 1 men in een advertentie in dit blad uitvoeri ger Vermeld vindt, een lezing houden over koken, bakken en braden pp gas, waajby vleescli, gevogelte en visch zullen worden gebraden en verschillende soorten gebak nul len worden gebakken. Door de Middenstomdsvereeniging „Gemeen schappelijk Belang" te Vlissingen is aan den Raad dier gemeente een adres gericht inhoudende het verzonk om bij plaatselijke verordening do 9-uur sluiting voor winkels (kppears- en barbierssalons inbegrepen) vast te stellen. OVER EEN POLEMIEK. In het jongste nummer van „De Volkswil" is een uitvoerig artikel opgenomen van den heer F. H. Siemelink over „De inquisitie en haar slachtoffers", ter nadere beantwoording van „Zelandia", welks redacteur de opne ming van een antwoord van den beer S in dat blad zelf afgeweerd heeft door hel stellen van. do voorwaarde: le.' dat de heer Siemelink zou bewijzen dat de redacteur van „Zelandia" geen „groenteboer" is, en ten tweede dat do lieer Siemelink ervoor zou in staan jdat wij, de „Middelb. Crt.", alle ar- I Uit Walcheren. Bij de verkiezing voor commissaris voor den polder Walcheren waren uitgebracht 80 geldige stemmen, waarvan 67 pp mr. P. J. V d Feen te Domburg Verscliillende heeren bekwamen 1 of 2 stemmen. Bij Kon besluit van 7 dezer is de vereeni- ging de Domburgscbe Bouwvereeniging, ge vestigd te Domburg, toegelaten als veree- niging uitsluitend in bet belang van verbete ring der volkshuisvesting werkzaam. ült 1 ord -Beveland. Vrijdag j.l. werd te Wissekerke tor aarde besteld bet stoffelijk overschot van den heer D. J- Helderman, in leven burgemeester ten geneesheer aldaar. Behalvo door de familie werd de baar gevolgd door den brjna voltajligen gemeen teraad, met den secretaris on diens voorgan ger, door de gemeente-ambtenaren in de kom alsmede de buren en enkele vrienden. Aan het graf werd door den secretaris, namens den raad met een welgemeend woord de verdienste van den ontslapene -tegenover de gemeente herdacht,- Een der schoonzoons dankte namen* de jfamilie vopr 't g

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 1