MIDDELBURGSE COLRAIT.
H*.
los* Jaargang
1912
I
Vrijda:
8
1 November.
Middelburg 31 October.
Kameroverzicht.
Uit Stad en Provincie.
Onderwijs.
Rechtzaken.
Landbouw.
Kerknieuws.
Leger en Vloot.
Verschillende Berichten
is than»
rbeteri&g
eboel tot
lechts de
□neer de
zal daar-
itste tien
a speci-
openbare
dat gold
eterd, de
m H.B.S.
van alles
jjke wel-
op, dat
ge gege-
i voor
ft inzage
izingstgd
reenigin-
arne die
oretellen
het geld
eohtstoe-
lende en
gemaakt,
of wor-
ling van
dit jaar
>rd. Spr.
nderzoek
stratio jb
DeMejj
;en heeft
goed
meenten
n grootte
rondbezit
onder
uit te
Deze courant varsohijnt d a g e 1 ij k e, met uitzondering van Zon- en Feeetdngan.
prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland fraico pp. f 2
Afzonderlijke nummers kosten 5 eeni.
Advertentie* bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau to bekomen.
Aivertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middag, vóór éos nnr
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentie* i 20 oent per regel. Bij abonnement veel Ingsr. Geboorte», dood en
slle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regele f 1.50; elke regel meei
20 cent. Bsolame» 40 oent per regel. Groot» letters naar de plsati, die zij innemen
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffendi
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentlo-BKnMI
A. DE LA MAK An,, N.Z. Toorbmr^sral S66, Amsterdam.
Jij deze courant behoort een bijvoegsel.
heelt
niet,
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag,
liet is van daag, parlementair gesproken,
een heel belangrijke dag geWeestbelangrijker
in elk geval dan de dag van igisteren, die met
veel anders te doen heeft gehad dan het
record in parlementaire welsprekendheid te
consta toeren van den heer Duys. Vier rede
naars van groot belang en van hooge positie
zijn heden aan het Woord geweestvan dezen
behjoforen zeer zeker de heeren Lobman en
Goeman Borgesius tot de meest autoritaire.
Maar anderzijds moet mem toegeven, dat de
debatten reeds een dergelijke graad van vol
maaktheid hebben bereikt, dat het bijna on
mogelijk is, zelfs voor den. meest kundige
onder de leden van het Parlement, om eenige
werkelijk oorspronkelijke beschouwing te ge
ven over de aanhangige Wetsvoopdrachten,
en dat het veelmeer de persoonlijke meening
van deze invloedrijke leden is, welke men
met belangstelling verneemt. Temeer is er
reden toe juist de conclusie alleen der rede
voeringen. belangwekkend te achten, wijl de
beide sprekers van links', de heeren Bor
gesius en Van Doom zich ten opzichte van
veel hebben beroepen op de inderdaad door
werkte critiek van den heer Duys, en zich
zoodoende van het onnoodig toelichten van
argumenten hebben gevrijwaard.
De heer De Savornin Lohman was piet
duidelijk in de eerste rede, welke
dag gehouden werdeen scherp woord
rincipieelen tegenstand tegen dit ont-
gelijk men zulks van hem verwachtte,
hij niet gesproken, ai ontkfeode hij
dat een heel wat sterker doorvoering]
van het particulier initiatief hem aangenaam
zou zrjn geweest. De heer Snoeck Henkemans,
zich blijkbaar eenigszins gegeneerd gevoelende,
dat van zijn groep reeds drie sprekers het
woord hadden gevoerd, deed niet veel' meer
dan zijnerzijds het betoog van den heer Loh
man ondersteunen, en vooral op den voor
grond stellen hoe van dezen kant s taatspen-
sicsmeering gelijk gesteld wordt met armen
zorg. Inderdaad kan erkend worden dat er
dnpji hen exuses te maken waren voor de
aandacht, Welke hg van de vergadering verg
de, daar het weinig nieuws was dat bij mede-
deètöe.
En Weinig nieuws ten slotte was het toch
eigenlijk ook wat van linkschen kant de
van Doom, Rink en Borgesius ons
Wat zg heden gezegd hebben, het
uitnemend weer wat de mindere goden
dezen linkschen kant reeds vóór hem
hebben, en Wat nu alleen gebiteken is
door hen unaniem, te worden onderschreven.
Die heer van Doojrn in zijn persoonlijke
opvattingen boeide, waardig spreker als hij
altops is, in het bijzonder de Kamer de heer
Rink zette de bekende principieelte liberale
btesrtraren tegen deze welsvoorag in drieërlei
opzicht standvastig uiteenen do heer Goe
man Borgesius ontwikkelde eene beschouwing
welke hij met het oog op zijn reeds eenigcn
aangedaan keelorgaan zéker vroeger in
den namiddag zou hebben afgebroken, hadde
de strenge voorzitter hem dit maar vergund.
Doch de heer v. Nispen bleek onvermurwbaar
zelfs tegenover dezen veteraan, dien hij nog
zoo korten tijd tevoren mede op bijzondere
Wijze heeft onderscheiden, en stond hem
ecrat op het gewone uur der beëindiging toe
zghe rede tot morgen te onderbreken.
Dan zal de hoer Borgesius verder spreken
en verklaren Waarom hij technisch zoowel
als politiek en financieel tegen deze wets-
vOordracbt gekant is. Het mag dan vrij zeker
dtep laatsten dag van den eersten aanleg der
algtemeene beschouwingen gteheetem worden,
hoewel verrassingen zeker niet uitgesloten zijn 1
Eerste Kamer.
Zitting van Maandag.
Men neemt van de zittingen van do Eerste
Kamer weinig notitie, omdat men hare be
slissingen eenigszins als onverschillig rekent
voor den gewonen loop der zaken. Een en
kelen keer, ten gevolge van buitengewone ge
beurtenissen, moge bijzondere belangstelling
ontwakenregel is dat zeker niet. En al
lerminst op een dag als beden, nu do Eerste
KamJer vrij Wel in het toeken der militaire on
derworpen stond. De aanwijzing van de ar
tillerie inrichtingen is zonder stemming door
gevoerd geworden, nadat het niet aan kritiek
vooral ten (Opzichte van de terugwerkende
kracht, aap dit ontwerp te verleenen had
outbroken. En eveneens is geschied met het
Uit Middelburg.
In het bericht van de opening der elee-
trische installatie alhier stond een druk
fout, die de meeste lezers Wel zelf zullen
verbeterd hebben. De burgemeester heeft daar-
het Woord gericht o.a tot den heer
Polet,
Met een enkel woord vestigen we nog eens
do aandacht op de tooneelvoorstelling, Za
terdagavond alhier te geven door het gezel
schap van het Neue Schauspielbaus te Bor-
De gelegenheid is hier te zeldzaam, dan
dat wij niet een bjjzondere aanbeveling daar
voor zouden schrijven.
e vestigen de aandacht op een adverten
tie voorkomend in dit nummer, van het bil
jartconcours in *thotel „Du Commerce" al
hier te houden.
Bijv. no. 1545 tot de „St. Crt." van. heden
bevat de statuten van de vereeniging
Roomsch-Katholieke Müifairenvercenigïng „St.
Maxtinus" to Middelburg, dio ten doel
heeft godsdienst en zedelijkheid to bevorderen
onder de roomsch-katholieke militairen alhier
in werkelgken dienst gevestigd.
ontwerp betreffende de herziening der mjji
taire Wetboeken van strafrecht, waarbij de
heeren Staal en van Löben Seis meer pun
ten van overeenstemming toonden dan in
eenig militair onderwerp ooit tevoren. De
ministers Rcgout en Cohjn, en de regee-
ringscolmtaissaris tmr. Dresselhuijs, die ook
hier voortreffelijk in de materie thuis bleek,
hebben desniettegenstaande de noviteiten, in
dit ontwerp gehuldigd, in veilige haven weten
te brengen en ze doen aannemen zonder een
stem legen.
De Senaat beeft overigons de aan de orde
zijnde kleine wetsontwerpen zonder tegen
stand aanvaard, en is vervolgens gescheiden
tot nader orde, in het besef, geheel zijn
plicht le hebben gedaan I
v. d. M.
Uit Vlissingen.
Door den Minister van Waterstaat is met
ingang van 1 Januari 1913 de opzichter van
den Waterstaat P. Kuyper te Vlissingen
verplaatst naar Oudewater.
Gisteren is door een der sleepaken be
stemd voor het vervoer van steenkolen een
zinker van de waterleiding nabij de Keersluis
te Vlissingen stuk gevaren.
Heden was die hersteld.
Uit Schouwen-Duivoland.
Door den raad van Zierïkze e werd de
grooting in ontvang en uitgaaf vastgesteld
op f 139.017.21. De prijs van het gas Werd
voor 1913 bepaald op 6 cent.
Uit Th'olen.
Volgens het. verslag van den bibliothecaris
van de Volksbibliotheek te St. Annaland
uitgebracht is deze inrichting in het
ren 1911/12 gedurende 21 avonden voor
het publiek open geweest.
In 't geheel werden uitgegeven 2137 boeken
aan 159 lezers. Het grootste aantal boeken
dat op een avond uitgegeven werd bedroeg
179.
Uit Z.-Vlaanderen W. D.
In de Dinsdag gehouden vergadering van den
gemeenteraad van Oostburg waren alle le
den, mot uitzondering van den heer M. Ris-
seeuw, aanwezig.
Medegedeeld werd dat door de Gedeputeerde
Staten is goedgekeurd de verordening; waar
bij art. 11 der verordening op de af- en uitwa-
teringsmiddelen, werd gewijzigd (vervallen van
het opleggen van hechtenis en van inbes
neming ten koste der gemeente van gpederen
of zaken, waarmede de verordening werd
overtreden); en verder dat W. J. C. Binck (in
gevolge zijn reclame, door gemeld college in
den hoofdelijken omslag werd teruggebracht
van de 15o naar de 13e klasse.
Daar in het plaatselijk advertentieblad to
koop werd aangeboden eenig bouwterrein van
do H.H. gebroeders Meijer, waarvan de ge
meente sinds langen tijd een stuk van pl.m.
2300 vierk meter in koop bad voor een even
tueel te bouwen school en met den bouw enz.
van welke school het nog zoo erg niet op
schiet, meende de voorzitter de aandacht van
den Raad op een en ander te moeten vesti
gen; de tijd1 gedurende welke de gemeente de
beschikking over den grond1 had, is in October
grond te koopen, daar zich dergelijke gele
genheid weer niet zoo licht voordoet.
De heer Van Dam zou de gelegenheid niet
laten voorbijgaan, maar thans nog tot aankoop
overgaan.
Ook do voorzitter was dat gevoelen toege
daan.
De heer Brevet was bang om als gemeente
in grond te gaan speculeercn, waartegen de
voorzitter aanvoerde, dat het hier geen spe
culatie was, de grond heeft aan twee zijden
uitweg.
Na vrij breedvoerige discussién werd met
5 tegen 1 stem (de heer Brevet) besloten lot
aankoop van de bedoelde 2300 vierk. meter
grond tegen den vroeger gestelden. prijs van
f3610, Inhoudens de toestemming der eige
naren. Staande d© vergadering werd een de
zer heeren geraadpleegd, mot het gevolg dat
de koop gesloten werd, waarna het besluit
genomen werd een geldleeniog aan te gaan van
f3600 in aandeelen van flÓO a 4 pCt-
In zake den schoolbouw zal men zich an
dermaal tot H.H. Ged. Staten wenden, ten
einde door hun lusschenkomst nog meer me
dewerking van het Rijk le verkrijgen dan tot
nu toe was toegestaan.
Hierna kwam de gemeentebegrooling dienst
1913 in behandeling. Slechts eenige kleine
wijzigingen werden door den Raad aange
bracht; overigens bleef zij onveranderd zoo
als ze door Burg. en Wetji. was opgemaakt.
Het verzoek van het uitvoerend provinciaal
comité in zake plan 1913 werd aangenomen
oor kennisgeving, terwijl het bekende adres
van het bestuur der afdealing Oostburg van
den Bond van Ned. onderwijzers tot opvoering
van de onderwijzersjaarweiden na korte be
spreking eveneens ter zijde gelegjd werd, im
mers de financieel© toestand laat een ver
hooging niet toe; bovendien, zijn er tal van
een te-ambtenaren wier bezoldiging; reeds
jaren op een minimum staat en die om de
zelfde reden nog steeds op verhooging wachten.
Aan het muziekgezelscb - werd f85 d. i.
f 10 meer dan gewoonlijk toegezegd, onder
zekere voorwaarden.
De avond-vakteekenschool, thans bezocht
door 40 leerlingen, waarvan 14 uit Oostburg,
kreeg f 25. De begrooting werd daarna in haar
©1 in ontvang en uitgaaf vastgesteld op
f24.262.15 met f50.56>/a voor onvoorzien en
f 8000 hoofdelgken omslag.
Bijv. no. 1549 tot de „St. Crt." van heden
bevat de statuten van de afdeeling Schoon-
dijke van het „Groene Kruis".
Besmettelijke ziekten.
Blijkens opgave in de „St. Crt." van heden
vamen in de week van 23 tot en met 29
October 1912 ter kennis van den centialen
aidheidsraad de volgende gevallen van be
smettelijke ziekten in Zeeland: en wel van
roodvonk 4 te 's Heererihoek, 1 te St. Jans
steen, 2 te Nieuwvliet, 2 te Vlissingen en
1 te Zuidzande en van diphteritis 1 te St.
Janssteen, te Koewacht, te Noordgouwe, te
Oud-Vossemeer en te lerseke.
de heeren M. Nagelkerke en Jan v d Maale
Dz. en voor de vac. van den heer M
Schipper tusschen de heeren A. Bedet en Jan
v. d. Maale Dz.
Ned. H e r v. Kerk.
Beroepen: te Lemele (toez.) K. J.
Brouwer, cand. en hulpprediker te Zutphen;
te Westerbork (Dr.) J. W. de Voogt van de
Straten, cand. te 's Grovenhage.
Aangenomen: als hulpprediker te
Hollandscheveld W. A. Dekker, cand. te
Hoofdplaat.
Bedankt: voor Tholen ds. A. Dekker
te Gameren (Geld.)
Gereformeerde Kerken.
Bedankt: voor Krimpen a/d Lek ds.
W. E. van Duin te Ouddorp (Z.-H.)
Uit mededeelingen van het bestuur- ter
jJ. Maandag gehouden algsmeene vergadering
der ambachtsteekensohool voor Noord-Be
veland bleek, dat de nieuwe cursus aan
vangt met 7 leerlingen. De ontworpen begroo
ting wijst een ontvang van f296.58 en een
uitgaaf van f306 aan. Onder de inkomsten
wordt vermeld een bedrag van f 110.50 we
gens contributie van leden en subsidiën der
gemeenten en van het Nut en verdier f175
wegens schoolgelden en subsidie van rijk len
provincie.
Door het openen der R. K. school te
Hans weert op 4 Nov. a.s. zullen van de
openbare school 85 leerlingen vertrekken. Vijf
katholieke leerlingen blijven op de openbare
school'. Deze school, die 272 leerlingen telt,
houdt er dus 187 over.
Onderwijzerssalarieericg.
Naar het „Cenfr." verneemt, heeft het wets
ontwerp, daartoe strekkend, dat er verbetering
wordt gebracht in de salarieering van de on
derwijzers, en inhoudend o. m. den kinder
toeslag, het departement van binnenlandsche
zaken verlaten.
Zondag zal de Zeeuwsche competitie be
ginnen. Er zijn daarin ingedeeld de volgende
elftallen Zeelandia II en III, M V. V'. H
(alle te Middelburg), E. M. M. II, W. I. K.
(beide te Vlissingen), Goes en Zeeland Voor
uit (beid© te Goes).
A.s. Zondag zullen gespeeld worden de wed
strijden: M. V. V. 0. IIW. I. K, Zeelan
dia IIIZeeland Vooruit, en. Goes—Zeelan
dia II.
Tegen het vonnis der rechtbank te Mid-
d.d 18 October 11, waarbij jhr. B. J.
B., 40 jaar, dagbladredacteur te 's-Gra-
rogens eenvoudige bek-cdiging is
veroordeeld: tot f10 b. s. 1 d. hechtenis, is
hooger beroep aangeteekend.
De heer Kense betreurde het, dat hij in een
vorige vergadering niet had: voorgesteld den
Kerkeraad N. H. Kerk Middelburg.
Het kiescollege van do Ned. Herv Kerk
alhier kwam Woensdagavond in de Bogard-
zaal bijeen tot vervulling der vacatures in
den kerkeraad, ontstaan door periodieke af
treding, bedanken en overlijden.
De uitslag daarvan was:
Ouderlingen: Herkozen: C. C.MantzSr.,
F. Blaas en P. C. v. Melle; gekozen: dr. L. W.
A. Lazonder, W. de Graaf, H. J. Wijne, W.
Kosten en J. Hackenberg.
Diakenen- Herkozen: D. Tuijnman, J. P.
Pieterse, R. J. de Muijnck, Chr. de Jongh, IA.
C. van Wijck, gekozen: J. A. van Houten
i J. v. Aartsen.
Al deze personen waren candidaten van
„Evenredig© Vertegenwoordiging".
- Gisterenavond had te Vlissingen do
verkiezing plaats van 4 leden voor de kerk
voogdij der Ned. Herv. gemeente. Do uitsla,g
was als volgt: M. Laernoes 304, H. F. Rek
kers 303, II Loois 303, I. P. Blok 297, J. P.
Blonk 5, C. Dommisse Cz. 1, J. Loois 1, J. C.
Paap 1 en M. V. Rekkers 1. Alzoo zijn de
4 aftredend© herkozen.
Van vrijzinnig© zijde is men ditmaal ook
druk in de weer geweest, echter zonder re
sultaat.
Bij de verkiezing voor leden van het
kiescollego van de Nied. Herv. kerk te 'sH.-
Arendskerke op Woensdagavond werden
de aftredende leden Jac. Kodde en P. Mol
herkozen. Voor de vac. door het overlijden
van den heer A. de Visser moet een her
stemming plaats hebben tusschen de heeren
W. de Visser en D. W. Lindenbergh. Voor de
vacature van den heer M. Lomper tusschen
Bijv. no. 1542 tot de St. Crt. van he
bevat de statuten van de Vereeniging tot ver
betering van het Rundvee in Zeeland, te
Goes.
De vereeniging wordt aangegaan voor den
tijd van 29 jaren, aanvangende met den dag
der oprichting, zijnde 1-1 Augustus 1912.
Het doel der vereeniging is d© verbetering
van den bouw, van de opbrengsten van het
Zeeuwsche rundvee, de bevordering van den
voordeel:gen afzet en het medewerken tot
het behoud van een goeden gezondheidstoe
stand van dat vee.
Zij zal trachten haar doel te bereiken door
de volgend© middelen
het opwekken van belangstelling in en het
verspreiden van goede denkbeelden overeen
goed geregelde rundveefokkerij
bet vaststellen van een welomschreven fok-
doel in de verschillende deelen van Zeeland;
het bevorderen van de oprichting en in
standhouding van stieren-, controle- en fok-
vexeenigingen
de oprichting en exploitatie van een cen
traal laboratorium, waar het melkonderzoek
en het bijhouden van melklijsten voor con-
trölevereenigingcn en voor afzonderlijke vee
houders kan geschieden
het bevorderen van hot houden van ten
toonstellingen voor fókvee
het bevorderen van samenwerking bij den
aankoop van mannelijk en vrouwelijk fok-
materiaal voor vereenigingen en particulieren
bet opzoeken van stieren met goede over
erving in Zeeland en het bevorderen van he'
lang aanhouden daarvan, mede door omwisse
ling tusschen de verschillende eigenaars
de hand te werken.;
het bevorderen van het gebruik van goed
©verervende stieren voor de beste koeien in
de provincie
de bevordering van zorgvuldige opkweek
van in Zeeland uit puike dieren van goede
afstamming geboren fokkalveren
het bevorderen van uniform gebruik en
gemeenschappelijke aanschaffing van merk-
werktuigen en boekhouding voor fok-, stieren
en contrölevereenigingen
mede te Werken tof. de bestrijding van be
smettelijke ziekten en het tegengaan van de
verspreiding daarvan onder het. rundvee in
de provincie
het bevorderen van samenwerking bij het
keuren op tentoonstellingen en in plaatselijke
verking met andere vereenigin
gen en commissies, welke in Zeeland de
verbetering van den rundveestapel beoogec
voorts andere wettige middelen, die aan het
doel bevorderlijk kunnen zijn
Do kapitein H Polvliet van het 2e bataljon
3e regiment infanterie to Middelburg, is
met ingang van 30 October a.s benoemd
tot kapitein voor speciale diensten in dit gar
nizoen en. tevens lielast met den dienst van
het Reservekader in de provincie Zeeland.
SPORT.
Voetbal.
De opper-ceremotiietoeester maakt be
kend, dat het Hof, ingevolge de bevelen van
Hare Majesteit d© Koningin, den lichten rouw
aannemen voor den tijd van 3 dagen," in
gaande op heden, wegens het overlijden van
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Ruprecbt
van Beieren. Stot.
De Heldersche gemeenteraad heeft een
voorstel om de kermis aldaar at te schaffen
verworpen.
In den Gromngschen l
staren gesproken over het optreden van do
politie bg de relletjes tijdens d© staking van
het personeel van de Fransche bazaar alddar.
Da socialistische raadsleden stelden een mo
tie voor, waann het beleid van de politie
og werd afgekeurd. De raad weigerde
echter deze motie in behandeling te nemen.
Een motie van vertrouwen in de politie, voor-
eld door de leiders van alle parieten
behalve de soc, democratische, werd echter
wel toegelaten en met 24 tegen 9 stemmen
aangenomen.
Gisteren is te Rotterdam in de Maas--
haven brand uitgebroken in de bunkers van
het met hout geladen stoomschip «Heems
kerk». De brand bepaalde zich tot de
bunkers.
Te Kootwijkerbroek, gemeente Barne-
veld, heeft Maandag een tweejarig kind uit
ban met kokende koffie gedronken en
is aan de dientengevolge bekomen inwendige
brandwonden overleden.
Te Kostverioren is Dinsdag in de
kunstme9tfabriek van de firma Van Hoorn
Luitjens ifc Kamminga een 65-jarige werk
man onder een hoop kunstmest bedolven
geraakt en gestikt.
Voor zijn vertrek had de oplichter
Nestor Wilmart eenige vrienden op een
maaltijd in een hotel genoodigd. Ontijdig
verdween Nestor, de gastheer, zonder de
rekening te betalen. Dus moesten de «gasten»
dokken. Voor ieder bedroeg die niet minder
dan 54.50 frank!
THERMOMETER EN VERWACHTING.
31 Oct.
Thermometer alhier 8 u. vm. 50
gr., 12 u. 53 gr., 3è u. nm. 52 gr.
Telegrafische mededeeling van het Kon.
Meteorologisch instituut te De Bilt volgens
de waarnemingen van heden ochtend
Hoogste barometerstand 767.9
te Vestmanoer.
Laagste 743.3 Skagen.
Verwachting tot den avond van
1 Nov.: matige tot krachtige Z.W. tot W.
wind, zwaar bewolkt, waarschijnlijk nog
buiig weer, iets kouder.
