bijvoegsel
Middelburg 21 October.
Uit de Staatscourant
FEUILLETON»
wordt gevormd door voertuigen, waarin, de chef de balaillon (bataljonscommandant;, ik
levensmiddelen voor mensch en paard, de mu- eu nog vier andere lieutenants (eerste lui te -
nitie en de bagage vervoerd worden. nants) capitaine, Gottfried (een van. zijn broe-
De eerste brief- werd verzonden uit Moskou, ders) en nog vier andere sous-lieutenants
Moskou, 23 September 1812. (tweede-luitenants) lieutenants en drie adju-
Waarde Neef, dan ten en nog drie sergeant-majors (sergeant-
Reeds menigmaal beb ik de pen willen majopri
oijnenu». om u «en.8o «sol» l» schram,, maap I (k«loneen «os een oM <le baUdk»
pj/>n nffipiAT m nor. .emneii van Kor en drie
werden sous-lieutenants. De colonel
Dinsdag 22 Oct. 1912, no. 290.
den officier m liet Legioen van lier en drie
oapitflines kregen liet Kruis. Bovendien be
tuigde Zijn Majesteit ons nog op een zeer
eervolle, 'wijze zijn tevredenheid.
Den 21en braken wij weder op en wij
kregen bevel nog den zelfden dag het Pare
de reserve (de trein) van hel le Legerkorps to
begeleiden. Wij marcheerden over Ilerogo-
buscli en Gligat langs den straatweg naar
Moskou. Op den 5en September, als wij on
geveer tegen vier uur s avonds in het bi-
vouaq kwamen en nog slechts elf mijlen van
elke keer, de Hemel weet waarom, werd ik
daartoe door do een o£ andere bezigheid ver
hindert. Ken verhaal van alle mij overkomen
lotgevallen van ai mijn vertrek uit Meckelen-
burg, zoude u kunnen vervelen, daarom zal ik
mij bepalen, u in het kort de voornaamste
gebeurtenissen van den huidigeu oorlog mede
te deelen.
Op den 19en Juni gingen wij uit ons kan-
tonnement" m en om Mehlsack, eene kleme
stad in het Koninkrijk Pruisen weg en mar-
cheerden van daar over Sinten, Kreutzburg
t k u t deze stad verwijderd waren, begon
\V«hlm „aap to kam), v» tolatag. V» hcet ^ag tot
hier gmgeit wg „aar kot kamp vatt (nonbuimen, I nacht duultie,
Vóór honderd jaar in Rusland.
Een lezer vond in het Duitsch „Mil Wo-
chenschrift" twee brieven, in September en
October van 1812, het jaar van Napoleons
tocht naai' Moskou, geschreven van uit Rus
land. Hq vond ze interessant- genoeg voor
het publiek om ze te vertalen en ons met
een toelichtende inleiding en een naschrift
aan te bieden. We plaatsen ze gaarne, over
tuigd dat de belangstelling voor die gjewel-
dige gebeurtenis slechts kan winnen dooi
die meedeeling van een ooggetuige.
Het is nu honderd jaar geleden, dat in deze
maand de terugtocht van het Groote Leger
uit Rusland's hoofdstad begon, een terugtocht,
die voor dat leger zoo rampzalig eindigde.
Nauwelijks eenige duizende geordende troe
pen bereikten de oevers van de Weichsel
weer. Europa heeft verbaasd gestaan over de
stoutheid van Frankrijk's keizer om met een
macht van een klein half millioen soldaten zijn
wil den keizer van Rusland iu diens eigen
hoofdstad voor te leggen. Het Rijnverbond
durfde bet niet wagen Napoleon zijn. steun
te ontzeggen. Het Leger telde dan ook in zijn
gelederen soldaten uit verschillende landen,
Hollanders, Italianen, Polen, Duitschers, Zwit
sers, Illyziers, Kroaten enz. En ondanks die
verscheidenheid van troepen 'heerschte er een
groote geestdrift, een drang naar roem en men
waande zich onder den grooten keizer veilig
en onoverwinnelijk De twee volgende parti
culiere brieven, die nog bewaard zijn ge
bleven, geven die stemming 'weer.
waar zijne Majesteit, keizer Napoleon, ona
inspecteerde. Den volgenden dag braken wij
weer op en rukten naar de Memel (een rivier
in Rusland). Op den 24en Juni trokken wij
deze rivier over in de buurt van. de stad
Kowno over drie door ons geslagen bruggen.
Van bier marcheerden wij over Sisimsy, Wilna,
Schwinziany, Dristia, Polotz naai- Ostronowo,
waai- een gevecht plaats haxl, waaraan onze
divisie die dozen dag de reserve vormde, geen
deel nam. Den volgenden dag rukten wij op
naar de stad Witepsk, deze stad gaf zich nog
den zelfden 'avond, aan onze troepen over'.
Wij trokken daags daarna door deze stad en
betrokken op drie mijlen voorwaarts er van
een bivouaq (bivak eigenaardig is het, dat
de Duitsche briefschrijver zich in deze brie
ven bediende van Fransche woorden). Wij gin
gen. den volgenden dag lol op één uur af
stand van de stad terug en bleven daar drie
dagen. Daarop gingen wij op drie mijlen voor
waarts van de stad en links van den straat
weg naar Smolensko in een kamp; waar :wij
vijf dagen bleven, om dan onzen marscli naar
laatstgenoemde stad voort te zetten.
Wij kwamen den 16cn Augustus voor Smo-
de Russen het
veld ruimden Gedurende deze affaire ont
namen wjj hun acht kanonnen. Hun leger nam
nu position (stelling) op liet Sint-Nicolaas-
veld, dat ongeveer op een half uur van het
verlaten gevechtsveld gelegen was en waar de
Russen reeds twee en twintig
nen hebben. Onze keizer nam, nadat liij op
den 5en 'svijands stellingen verkend had, den
6en voorbereidingen voor een slag (slag bij
Borodino).
Alle troepen marcheerden legen den morgen
van den 7en in grand-tenue (groote tonue
Napoleon's troepen namen hun groote tenue
in den ransel mode, zijn garde steeds, ten
einde een intocht in de oen of andere ge
nomen stad schitterend te doen zijn) naar
hun verschillende posities
De 50.000 man sterke keizerlijke Garde,
die voorbij ons defileerde, verschafte ons een
zeer inooieii, zeer geweldigen aanbbk. Om
ongeveer vijf uur viol het eerste kanonschol,
dat onmiddellijk gevolgd werd door bonderde
eu «luizende. Op onzen linkervleugel begon
de aanval, do slag werd mtusschen spoedig
algemeen. Do Russen hadden <sen buitenge
woon sterke stelling ingenomen en hadden
Kontonnement Kasteel Phyly opinoedde welk
een half uur van Moskou, den hem en zijn
lGden October 1812.
Waaide Neef,
Van af den tijd, dat ik mijn laats ten brief
geschreven heb, tot den lien van deze maand
niets voorgevallen, wat u belang kan
inboezemen. Zijn Majesteit liet op dezen dag
onze divisie op liet Kremlin do revue pas-
Bij dezo gelegenheid verleende de
keizer aan een chef do bataillon, drie capi-
taines, twee lieutenants, een sergeant-major,
drie sergeants en één corporaal het Kruis
van het Legioen van Eer Hun orden wer
den hun op den 1-leu door den colonel voor
het front van het onder do wapenen staande
regiment plechtig uitgereikt, die daarop den
een na den anderen omholsdo Bij de genoem
de inspectie op den llen uitte do keizer
nogmaals zijn groote tevredenheid over het
gedrag van het regiment in de affaire bij
Smolensko en m de bataille van Valontina
en benoemde behalve de ridders van het
Legioen van Eer nog één sergeant van de
Voltigeurs tot sous-lieutenant
Wanneer de veldtocht nog voortduurt, dan
ziet u mij volgens uw wenscli niet anders dan
gedecoreerd terug.
En nu nog iets over Moskou
De stad of liever de ruïne er van, omdat
zij geheel afgebrand is, is zeer uiteenloopend.
Zij heeft een omtrek van tien uur gaans en
moet zeer mooi geweest zijn. Verdei" moeten
er 2000 kerken en kloosters geweest zijn.
Van de eersten zijn er slechts eenige afge
brand; daarom heeft de ruïne door de menigte
schoone puinhoopen in de verte een ma-
jestueuzen aanblik.
De stad wordt in vier deelen verdeeld; ik
ken daarvan slechts één, namelijk hot Krem
lin. Kremlin is een Tartaarsch woord, dat
zooveel nis vesting be teekent. Een dertigtal,
grootendeels op dorpen gelijkende voorsteden
zijn niet in deze mdeeling begrepen. Het
Kremlin, waar zich het keizerlijk paleis, de
universiteit, het stadhuis, de bibliotheek, het
tuighuis enz. bevindt, is liet eenige deel der
stad, dat nog niet verwoest is. Het heeft den
vorm van een scheeven driehoek en is door
zeer hoogo witte muren omgeven, die nu en
dan nog eenige oude, uit aarde opgeworpen
bastions hebben
Men vindt in de muren en voornamelijk in
de scherpe hoeken zeer hoogo, in Tartaarschen
stijl, gebouwde torens Het Kremlin telt in
het algemeen zeer vele groote en kleine to
rens met ronde koepols, die niet klein en
daarenboven sterk verguld zijn. Zij geven een
majestueus schouwspel De koepel van den
toren der hofkerk is mei gedegen zilver, ver
guld door dukaatgoud, lielegd Zooals
verschrikkelijk lot het leger,
3 broeders nog te wachten
stond.
De drie broeders zagen noch hun vader
land, noch hun verwanten weer, zij kwamen
ook met terug gedecoreerd door het Kruis van
het Legioen van Eer, waarop zij zoo gehoopt
hadden; voor altijd zyn zij echter gedecoreerd
door hun groote krijgsmansdeugden.
Op de verschrikkelijke Russische sneeuw
velden moeten zij hun graf gevonden hebben
naast de zoovele®, die daar ook gebleven zijn,
hun leven latende voor don Keizer der Fran
schen.
--- woon sierice siamjig ingenomen en uuuueu
tauto aaa dl ivetddi «uudUlQt begoot k hl>jle BdlanM1 zj
mot «fco seen „chta aeor dapper, voor hol sewo van
so],ado horokkenden dan vér. dood» on fhnl, voor ,UpI1Brboid ,an z.jn
gewonde soldaten is geen hindernis onoverkomenlijk
Het tiiaiUeurvuiU" begon bij het aanbreken eu 70O koil de ondea'gaande zon zien, dat de
van den 17e® 's morgens vroeg en had reeds ^jand uit. al zijn voordeelige stellingen ver
tot den middag geduurd, toen de beurt ook dreven op den Lerugtocht geslagen werd.
aan ons regiment kwam. Het le bataljon zette jjoze (]ag kwam den vijand zeer duur te staan,
den strijd in met twee compagnieën, die spoe- want heL sja&Wjid was met dooden bezaaid,
dig door drie andere werden gevolgd. Ongc-waaï0nder do Russen zeker wel het drie
veer twee uur brak ook ons bataljon op en vierde gedeelte hadden. Twee van hun bevel-
Drie broeders, jonge Meckkmburgsche of- mkte ondanks een hevig geweer- en artillerie- VOerende generaals, vorst Bragation en Kutu-
m»edee!d m ll6t Pas °Pg®r»ctlte vuiu-, dat op ons werd afgegeven, en ordre de'sow waren erjl8Ug gewond geworden en bo- beweert is de kogel, die op den koepel rust,
127ste Fransche irriantene-regiment, trokken batadlo i slaglinie) en met een vluggen pas op ventten namen wij vele gevangenen en tus-
m den zomer vrni 1812 met he Groote Le-je sta<l aan. Deze aanval verschafte aan 1sdien twintig en derög kanonnen. Wij hadden
ger naar Rusland. Dit regiment vormde met tjrailleurs lucht, de Russische tirailleursaajl deze bataille (slag) geen deel genomen
a j G" 21ste re^ment mfantene gLllgen eu ilL eeil oogenblik had-1 en stonden met ons pare links naast de Kei-
de 3e divisie va® het le Legerkorps, «lat den de onzen ze door de voorstad en «totzerlnko Garde, die even zoo weinig aandeel'ik mededeelen. Er zijn nog drie voorwerpen,
b®vel slfnd vaf den maar-- OJlder de muren van de stad gejaagd. Ons |ba-1 den strijd had. Men kan over het alge-waarvan or twee aan de militaire overheid
schalk Davoust, -vorst van Ectanuhl, hertog uljon marcheerde tot. in de voorstad en bleef meen zeggen, dat tusschen 60 en 70.000 man ©n één aan de priesters foebehooren. Ten
T3u l*r?rs i t i 11 -i |daar staajl> gereed om elk oogenblik den strijd U1 bet geheel niet ingezet zijn maar met het .eerste, een kanon, dat wegens zijn grootte
g6r WaJ ^^steld rntvier .veder te beginnen. De artiUerie, die ons go-geweCr bjj deu voet m hull opstellingen We-1 en zwaarte door geen affuit gedragen kan wor-
eger orpsen evens e ïzer ij'e ivolgd was, stelde zestien stukken naast ons vell staan. (Vele maarschalken waaronder Ney den en dat naast de hier nog te noemen ka-
em cavalerie-resorvo, die mt dne wwüerie-Gp en begon kogels, granaten en kartetsen m hobben deu koizer dringend en dikwijls ver- nonnen ui een houten opstelling rust Het
korpsen bestond, elk van toe divisies. Het do stad te schieten. Tegen zes uur in den zocht zijn garde in te zetten, omdat de we-r- kanon heeft een doorsnede van acht voet.
e eger-orps es n m vij j rie (avond stond bijna de gëheele sted in vlammen, stand, dien de Russen boden, hardnekkig was Ten tweede, twee acht voet lange 48 ponders,
Sie; 01 11 cavaleriebrigades. Ito (kr,le^;,heL vuur der Russen begon, te verminderen, I goedige offers kostte. De keizer weigerde (die aan den hoof.lingxng van het tuighuis
Bij kon. besluit:
zijn mr Pieler Elias te Amsteidam en Pie-
ter Elias te Heemsstede, met ai hunne wet
tige, zoo mannelijke als vrouwelijke, nakomo-
lingen, in den Nederlandscheoi adel verhe
ven, met de praedicaton van jonkheer en
jonkvrouw
is aan den luit. t. z. 2do kl. K. Wi»
Thomas, op verzoek, eervol ontslag vcr-
ieend
is aan den adelborst 1ste kl bij do Kon.
Marine-reserve C de Korver eervol ontslag
verleend
zijn bij de Kon Marine-reserve bevorderd
tot luitenant Ier zee 2de kl, de adelborsten
late kl J. W. de Roever, K. Pauw, C. Oud,
J. L. ter Bruggen, C- 3. de Kup en J. 1L
Vermeer
is aan den luitenant ter zee 2do kl. bij
de Kon Maïme-roservc C II. Ruhaak ver
gunning verleend om zoolang hij als gezag
voerder in dienst is bij de Stoomvaaiinxoal -
schappij Rotterdamscho Lloyd, op hot Neder-
Jandsch koopvaardijschip onder zijn bevel de
reservevlag als natievlag te voeren
is b(j de landmacht in Wcst-Indië v.oor
den tijd van ten hoogste drio jaren gedeta
cheerd de eerste-luiteiianl der infanterie van
het leger in Ned.-Indië L. Meijer, thans met
verlof hier te lande
van goud em het kruis, dat op den kogel staat,
van zwaar verguld gedegen, zilver
Hetgeen de tijd mij overigens toegestaan
pare links naast de Kei-heeft, het bezienswaardige nog te zien, wil
t/u\ SflTl^dpl !- Tüp '7 i l Tl ilftrt (IrÏA V/MIfWArnATl
visie ondei' Iievel van den Franschen generaal ma gesohut hield ook óp,
Gudin en waarbij zich bovengenoemde Duit
sche officieren bevonden, marcheerde van af
het begin van Maart van Maagdenburg naar
Stettin en Stargart (alle steden in Oost-Prui
sen) en bereikte den 12en April de stad
Thorn, een vesting aan de Weichsel in Polen.
De beide brieven zijn de laatste teekenen
van leven geweest van een der drie broeders
en waren geschreven aan een neef.
De couverten waren voorzien van den zwar
ten .stempel „Grande Armée", een stempel,
die tot op heden nog duidelijk zichtbaar is ge
bleven. Dit is wel een bewijs, dat onder iden
grooten Napoleon de veldpost reeds goed was
ingericht.
Hoewel deze brieven geen bijzondere krijgs
kundige waarde bevatten, geven zij toch, zoo-
als hier boven al gezegd is, een belangrijk
beeld van de heerschende stemming in het le
ger weer. De eerste brief laat onder meer
zien, met welke geestdrift ook Duitschers de
vanen van Napoleon volgden, ofschoon de
regimenten, waarin de vreemde soldaten in
gelijfd waren, in den slag zeer dikwijls do
kastanjes uit het vuur moesten halen en op
marsch bij voorkeur gebruikt werden om den
trom te begeleiden, een dienst, die zeer ver
moeiend was. De trein van ©en legerafdeeling
Naar het Fransch
15. van
T H EU R I ET.
Toen de dames de uitnoodiging hadden
aangenomen, nam hij .afscheid en ging opge
wekt naar huis toe, terwijl hij den Water-
singel" volgde.
Kaï, vroeg hij freule la Genevroye
nu hebt je kennis gemaakt' met imijn beide
vriendinnen. Vindt je niet dat ze een goed-
heid, een hartelijke innemendheid ©vet zich
hebben, die de menschen dadelijk op hun ge
mak zet? 1 B
Ja, mompelde Viviano ontwijkend,
't zijn aardige menschen.
Deze weifelende uitspraak miste voor Val
bruant de warmte, die hjj verwachtte.
Zeg eens ronduit, hoe gij z© vindt, vroeg
hij verder.
Zooals u zegt, heel vriendelijk., een
beetje ouderwetsch, zooals hun meubels.
Je beoordeelt ze te oppervlakkig, brom
togen elf of halstarrig)
twaalf uur vielen aan beide zijden nog eenige i 0p den &en rukte onze Armée verder en
sChoten. Wij mimen bij1 het aanbreken van denop den 9em hoordeai wij weder een betrekkelijk
dag bezit van de stad, die 'de Russen verlaten Jlevige kauonade (gevecht) bij Moscliaisk. Van
omtrok- a| dien. tijd hoorden wij niets meer. Wij blo-
hadden uit een gegronde vrees
ken te zullen worden. Wij bleven den 18en
iu «le voorstad in bivouaq uitrusten, desa 19eu
daarentegen braken wij weder op, marcheer
den door de stad en tegen half zeven 's avonds
waren wij in het vuur gewikkeld tegen den
Mont Sacre, een positie, waar de Russen acht
gevechten gewonnen hebben. Het tirailleur vuur
én het kanonvuur had reeds twee uren ge
duurd alvorens wij, dat is ons regiment, het
bevel tot voorwaarts gaan kregen. In. gesloten
colonne, in den stormpas en onder een luid
„Vive l'empcreur" bestegen wij de hoogte.
Een verschrikkelijk geweervuur, waarmede de
Russen ons begroetten, kon ons niet tot staan
brengen. Zij hielden intusschen op de hoogte
dapper stand en eerst om half elf ruimden
zij het veld. Dien nacht bivouaquirten (bivak
keerden) wij op het cliamp de bataille (slag-
reld). liet was hooMzakelijk een deel van de
Russische garde, waarmede wij gevochten had-
dim. Ge«m van ons, broeders, is gewond ge
worden. Zijn Majesteit, de keizer, Meld den
2Oen eon revue over ons en beval de volgende
bevorderingen: Mijn capitaine (kapitein) werd
ven tot den llen in onze position,
den dag van den slag Op den llen braken
wij weder op en marcheerden zonder opont
houd over Wiazma naai' hier.
Wij kwamen op den 16en voor Moskou aan
De stad had zich reeds den 14en aan zijn
Majesteit, onzen keizer overgegeven, «lie zich
daar reeds bevond. De stad was zeer groot en
mooi gebouwd, men vond er overigens
vele houten huizen, intusschen is op dit
oogenblik de stad bijna geheel in de asch
gelegd. De Russen hadden eenige magazijnen,
in brand gestoken en een wind, die verschei
dene dagen aanhield, voltooide het ongeluk.
De daardoor ontstane schade is moeilijk te
berek«men.
Het goheele leger kantonneert nu hier en in
de omstreken eu wij hopen, dat hier
winterkwartieren zullen zijn.
De tweede brief is geschreven drie weken
daarna, nadat de Grande Année het brandende
Moskou verlaten had om in de omstreken
van de stad te legeren.
de Claude teleurgesteldje zult van mce-
ning veranderen als je ze beter kent..De
moedor heeft een hart van. goud.
Zij schijnt werkelijk een goede vrouw te
zijn.
En Nanine?Was ik te ver gegaan,
toen ik haar natuurlijken, ongedwongen geest
prees?
Zeer ongedwongen, misschien al te-
Ongedwongenheid is goedboven«iien is
de hare niet alledaagsch..... Nanine denkt nietj
als iedereen en zij heeft' den moed van de
overtuiging.
Ja, ja 't is een zonderling en dat
toont ze graag
Ondanks zijn aandringen kon Valbruanl uit
zijn pleegkind slechts dit vrij raadselachtig
cojnpliment (krijgen en hij irnoesl er mee te
vreden zjjn
Den volgenden dag tussclieu licht en don-
kor kwamen do dames Liénard het eerst op
„de Lijnbaan" en Kaatje leidde ze in volle
staatsie het salon binnen, waar Claude en zijn
pupil voor een vroolijk helder vuurtje van
•boukonblokjes de gasten afwachtte®.
Wij zijn vroeg gekomen, voor 't go-
val dat wij u mot een of ander van dienst
zouden kunnen zjjn, zei de weduwe; maar
ik zie dat u ons niet noodig gehad hebt oral
alles in do puntjes te degelen..
Viviane beroemde zich er op uitstekend
de nol van huisvrouw te kunnen vervul
lenDe kwsrni op de twee kandelabres
opgesteld zijn. Ten derde, ©en klok, waarbij
die van Erfurt ver geloken nog een kmd is.
De klok meet van onderen 63- voet m omtrek
en heeft, een doorsnede van 21 voet, de hoogte
is 19 voet. De klepel ervan moet alleen al
12.000 pond wegen.
Beide brieven ademen een zorgclooze, van
de overwinning zeker zijnde stemming. Wat
voor onheilen zouden de „Grande Armée"
van den grooten Napoleon ook kunnen over
komen? De eerste brief drukt de hoop uit,
dat Moskou do winterkwartieren zou worden.
In den tweeden brief vinden wij beschouwin
gen over die stad, «lie geen eukel oogenblik
zorg ^verrieden. Van een cventueelen terugtocht
geen woord. En toch was Napoleon al daar
toe besloten, een besluit, dat nog versterkt
werd door den hevige® aanval van den Rus
sische® generaal Kutusow op Murat, koning
van Napels, op den 18en Octolier, een aanval,
die de geheele Fransche armée uit hun wel
verdiende rust «leed opschrikken.
Op den 26em October kwam het keizerlijk
lieve! voor den terugtocht, dus tic® dagen
den dag, waarop de schrijver van de brieven
op zijn gemak de prachtige kerken van Mos
kou kon bewonderen, terwijl hij niet ver
en twee lampen verlichtc-n zoo goed mogelijk
het e enigszins s ondier vertrek behangen met
een ouderwetsch gebloemd papier, de stoelen
stijl Lcdewijk XVI, bekleed met resedakleurig
trijp waren uitnoodigcnd om den grooten
schoorsteen geplaatst. De weerkaatsing van
het knetterende vuur wierp een grillig licht
op de lamïliopoxtrotten, die aan den muur
prijkten en op de bergkristallen hangers
vau de kroon, die aan de rozet van 't plafond
hing. Om 't ajanzien van 't salon wat op te
frissclien en de kaalheid wat weg te nemen
had de jonge freule hier en daar hossen
groen en bloemen geplaatst Op 't mar
mer van do consoles en den schoorsteen
mantel vulden chrysanthemums van allerlei
kleur aarden vazen, kunstig in «Mm kleed
van mos gehuld. Viviane zelf had lOndanks haar
rouw de verleiding niet kunnen weerstaan
in de ceintuur van haar japon een groote
bouquet herfstviooltjos te steken.
Dat bloempje dat zoo goed paste bij 't
zwart van de kleerc® en 't blonde golvende
haar van Viviane, trof Nanine als een gebrek
aan gevoel en versterkte haar voorooirdeel.
Zij fronste haar bruine Wenkbrauwen en wend
de haar blik af. Freule la Genevroye viel dat
'bewijs van afkeuring op en deed minachtend
alsof zij er niets van merkte. Zij ontving
de beide dames met een beleefdheid diq
getemperd werd door terughoudendheid en alle
hartelijkheid miste. Ondanks do pogingen van
baron Valbruajit om 't gesprek gaande lo
OOST-IND IE.
Adat.
Naai' aanleiding van een hoofdartikel in do
„Pertja Timor", van de hand van een Me®ang-
kabauer, ui welk artikel gewezen werd op de
verwaarioozing van en onbekendheid der toeug-
koes met de inlandsche adat, staken de Dehscho
vorstenzonen en adellijken van den bloede de
hoofden bijeen om l.e overleggen en eindelijk
te besluiten tot het oprichten eener vcreeni-
ging welker streven 7,ou zryn hetbesluAceren
van dé® inlandsche®. adat.
Een honderdtal toengkoes (alleen uit het ge
west Deli) sloten zich als lid bij de veroeni-
ging aan. Tot voorloopige bestuurd eren wer
den aangewezen twee presidenten, de-toeng-
koebesar e® toengkoe Bandakara. De vol
gende maand zal een vergadering worden be
legd waarop een definitief bestuur zaj wor
den verkozen, schreef do „Deli Cour.''
Post fraude?
Uit een brief, door de Koloniale Bank to
Semarang .aatigeteekend, verzonden naai' de
onderneming Gondang Lip ara in Jocja met
f 5000, is al het geld ontvreemd. De brief
kwam leeg aan. De enveloppe was open ge
weest en weer dichtgelakt. Het geld weid.
verzonden in het bijïSjn van getuigen ca de
brief werd op het postkantoor te Jocja ge
opend.
Verbeteringen te Sabang
In T begin van 1913 zal de beschikbare
steigerruimte le Sabang met een stuk van
110 M lengte Worden uitgebreid- Achter
dien nieuwen steiger zullen nieuwe loodsen
gebouwd worden Daardoor wordl bereikt,
dat een pakketvaartboot. en een mailstoomer
of groote vrachtboot tegelijkertijd aan den
zelfden steiger en voor dezelfde loodsen kun
nen liggen, waardoor oen groote bespoedi
ging van 't. overladen (in casu van de Deli-ta-
bak) (wordt, verwacht. Tevens zulten de booten
daardoor niet meer op elkander behoeven te
wachten om laan den steiger te gja^i®.
Een andere verbetering te Sabang is, dat er
een bunkerliebtei' in de vaart, zal worde® ge
bracht van 900 ton, welke 200 ton kolen per-
uur geven kan en die het kolcnladen voor de
tips kan bespoedigen, Wijl zij een gelijktjjdig
laden aan Wal- en zeekant mogelijk maakt en
houden heerschte er dan ook een zekere koelte
tot de komst van twee andere genood igden
notaris Palaiseau en den burgemeester van
Saint-Clair, den lieer Perdriset
Claude ging over tot het noojdzaloelijkcj
voorstellen Mr Palaiseau, een opgeruimd, wel
bespraakt Bourgondiër, ging graag vrij en
hoffelijk met dames om. Zeer openhartig druk j
en levendig ondanks een begin van zwaarlij
vigheid, een lachenden mond, een frissche
gelaatskleur, pakte hij zijn klanten in door zijn
innemende welbespraaktheid, maar onder zijn!
schijnbare rondboirsligjieid verborg liij een
sluwen geest die zich van tijd tot tijd toonde
in den geslepen glans van zijn kleine zwarte
oogeu. Burgemeester Perdriset, lang, schraal,
pas geschoren, was juist 't tegenovergestelde J
van den notaris zijn stuursche dikke onder-
lip, zijn tegel ijker lijd voorzichtige en stroo
iende blik, zijn jankende, klagende stenq
gaven hem een schijnbare zachtheid. Hij was
begonnen als logementhouder in „de Gou-1
I den Roos" en was daarna in den graanhandel i
rijk geworden. Ofschoon hij den oorsprong
j van zijn vermogen aan zijn beroep van logo -
menlhouder te danken had, had hij niet graag
dat men hem daaraan herinnerde.
Diep in een wijde geklecde jas weggedoken,
met zwarte das, izicb hullende in de waardig
heid van zijn gem9ontebefrokkmg, hield hij
er vóór alles van met nette menschen om
te gaan en ging alleen met aanzienlijken op
jacht.
Nauwelijks had men eeu paar woorden van
hoffelijke alledaagschheid gewisseld of Kaatje
kondigde aan, dat de soep was opgediend
Baron Valbiiiant bood mevrouw Liénard den
arm aan, de burgemeester ging mot Nanine.
de notaris sloot den optocht met 'I pleegkind
Toen allen aan tafel zaten, ate® ze met
smaak de soep die freule la Genevroye be
vallig ronddeelde Zooals zij tot nu toe een
koud-beleefde terughoudendheid had getoond,
zooveel moeite gaf zij zich nu om aardig te
wezen, zoodra zij tusschen twee manne
lijke gasten zat. In den omgang met liaarburen
ontlook haar instinct om te heilagen even
als de viooltjes op haar japon. ZicJitbaao
trachtte zij haar nuuinelijkeii gasten welgevallig
te zijn. Haar veelvuldige beleefdheden en haar
vleiende manieren brachten den zwxutgajli-
gen Perdriset. uit den plooi en maakten nu-.
Palaiseau erg druk. Dió goede keuken va®
Kaatje en de genrige wijnen uil. den kelder
van „de Lijnbaan" brachten verder de gasten
iin de goede stemming en deden de innemende
bevalligheid van Viviane uitkomen, zóozelfs
dat bij 't yJeescbgerecbt do notaris zijn glas
opnam en pp de gezondheid dronk van de
lieve pupil Van baron Valbruant. Claude,
zeer trotsch op 't succes van freule la Ge
nevroye beantwoordde 't door te drinken op
de® zoon van den notaris die op dat oogen
blik zijn studie in de rechten in Parijs vol
tooide.
(Wordt Tervolgd.)
