IllllSJÏMSlli COURANT 1S3' jaargang. Vrijdag 20 September. Middelburg 19 September. Kameroverzicht. Binnenland. Bit de Staatsconranl Bit Stad sa FmisGie, N\ 223. tH 2 Deze courant rerichijat i a g e 1 \j k i, met uitzomóermg va» Zo*- em Feeitdags*. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg all voor alle plaatsen i* Nederland fraaco pp. f2. Afzonderlijke ntuumeri koiten cent. Advertentie» bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Proipectuisen daarvan zijn aan bet bureau te bekomen. Advertentien voor het eeritvolgende nummer moeten dei middag, v r a aan bet bureau bezorgd zijn. Advertentien i 20 cent per regel. By abonnement veel lager. Geboorte dood en alle andere familiebariohten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meet 20 cent. Reclame» AO cent per regel. Groote lettere naar &6 plnati, dit zij innemen Tot de plaatsing v&a advertentie en reclame!, niet ai'komstig uit Zeeland, betreöenit Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Alsemeeic Advcrtsati©-!*»"-e AC A. DË LA KAB Ax., N.Z. Voorburgwal ROG, Amfiterdsa. Zitting van Woensdag. De nieuwe president is heden geïnstalleerd. De beer Lieftinck, die eerst de grappige ver gissing beging, dat hij voorstelde het Konink lijk Besluit dezer benoeming „goed te keuren" wat kan een tijdelijk voorzitter niet aan den sleur der woorden gewoon ranen.1 deed dit met ©en kort en vriendelijk speechjo zooals hg dat kan. Hij legde er den nadruk op, dat de zware taak, welke den heer Van Nispen wacht, dezen volkomen is toever trouwd hij wees er pp, dat |d© voorzitter thans „hooger" is geplaatst dan tevoren, en daarom het kwam er ondeugend uit de voorlich ting van rechts en links zal moeten missen,. Maar hij wist tevens, dat de nieuwe president het reglement stipt «a onpartijdig zal toepas sen en daarin steun zal vinden bij alle par tijen. Er was applaus bij die woorden, dat welgemeend en verdiend was. De heer Van Nispen antwoordde geheel in den geest als wij hem kennen: kort en waar dig. Hij dankte voor het vertrouwen, dat hij mocht ondervindendankte voor de sympathie, die hem als waarnemend voorzitter nimmer was onthouden en die hij ook nu vroeg bjj zijn zware taak. Hij roerde voorzichtig maar kalm de minder aangename meiden ten van het verloopen zittingsjaar aan en gaf vrij duidelijk te verstaan dat hij er voor zal weten te waken dat looneelen als in het verloopen. zittingsjaar z\jn voorgekomen, zich niet zoo hcht zullen herhalen. Want, al wordt ook ïuer gaarne eer gebracht aan den heer Van Bylaadt, die wij ook nu nog wegens ziekte moesten missen, zijn zwakke en weifelende leiding leidde dikwijls tot veel wat had kun nen worden voorkomen. De heer Van Nispen verkeert als voor zitter in een bijzonder geval. Hi) heeft een oefenschool als derde en als tweede voor zitter achter zich, waarop weinigen zijner voor gangers zich mochten beroepen. Hij kent de Kamer van af het voorzittersgestoelte en de Kamer kent hem. De afgevaardigde van Nij megen is een kalm en bedaard man, maar een met stalen zenuwen, met een angstwek kende kennis in het doolhof van het reglement van orde en met een helderen blik voor de gevolgen van alle gebeurtenissen. Hij was als Kamerlid geen op den voorgrond tredenden spreker; hij mengde zich niet noodoloos in het debat, maar van af den eersten keer dat hij den voorzittershamer hanteerde, toonde hij een man te zijn, die weet voorzitter te zijh. Want dat is werkelijk een kunst op zich zelf t Vandaag was het bedaard op het Binnenhof ea ia de Kamer; de manifestanten waren weg en de Kamerleden konden zonder moeite hun plicht volbrengen, wat gisteren, dank zij al te ijverige politieagenten, niet altijd het geval was. Maar morgen, is de regeling der werk zaamheden aan de orde en dan zal wel een enkel woordje vallen. De Eerste Kamer kwam heden slechts bijeen om de commissie van redactie voor het ant woord op de Troonrede te benoemen en ver volgens te besluiten morgen over te gaan tot de openbare behandeling van die belangrijke wetsontwerpen, welke nog voor het recès door de Tweede Kanier werden afgedaan. Er zul len daarmede wel een paar dagen gemoeid zijn, al valt ook niet veel belangrijks te verwachten. v. d. M. DE NIEUWE KAMERPRESIDENT. De Haagsche correspondent van het «Handelsblad* vult zijn serie »De Heeren in Den Haag" aan met een karakterschets van den nieuwe Kamerpresident, jhr. mr. O. F. A. M. van Nispen tot Sevenaer. De schrijver vindt in bet uiterlijk van den nieuwen president een uitdrukking van teruggetrokken hoogheid en van naïve sluwheid en verlegenheid. Er is in zijn houding, in zyn gaan en in de volstrekte afwezigheid van gebaren bij zijn spreken ia 't openbaar, iets heel stils en ingetogens. Ook in zijn spreken, dat het «saccadé» en het gebrek aan modulatie heeft van den niet «vrijen» spreker en waarbij de vaak voorovernijgende houding van het hoofd en het dan even links en rechts blikken als om te zien of op het auditorium geen ver keerde indruk wordt gemaakt, schijnt te getuigen van een nooit volkomen zeker zijn van zichzelf. In elk geval is de heer Van Nispen in zijn uiterlijk optreden wel het tegendeel van den zelfbewusten redenaar. Van den man, die zichzelf graag hoort die «zich voelt». Maar hoe komt het dan, dat deze nog jonge man hij moet nog 45 jaar worden die vóór zijn optreden in de Kamer nooit bijzondere i.andacht op zich had doen vesti gen en die zich in de elf jaren van zijn Kamerlidmaatschap niet als redenaar heelt onderscheiden en zich waarlijk ook niet op den voorgrond drong, nu door het initiatie! der meerderheid van de Kamer op den voor- zittersstoel gebracht is De schrijver in bet >Hand." herinnert er aan dat toen de heer Loeff wegens gezond heidsredenen het lidmaatschap van de Room- eche-fractie moest neerleggen en vervangen werd door de heer Nolens, eigenlijk deze in het presidenten-trio moest zijn geschoven. Maar wegens de anti-papistische vooroor- deelen was het onmogelijk dat de kamer zou worden geleid door een Roomschen priester. De keus viel toen op een van de jongere leden van de Roomsche fractie, op een uit dat groepje, dat, sinds 1901 en nóg meer sedert 1905, nieuw leven in de Katholieke club gebracht had, die na den dood van Schaepman wat te veel alléén getalkracht scheen te hebben behouden. De heer Van Nispen heeft zich in de kamer in 't bijzonder doen gelden bij de debatten over het arbeidscontract. Toen heeft hij zich een geducht bestrijder van de socialisten getoond, en met een groot meesterschap over het onderwerp. Men wist van toen af dat de afgevaardigde van Nij megen wat uit zijn mars kon halen als hij wilde. Maar hij 9cheen het niet heel vaak te willen. Zucht naar politieke carrière schijnt de heer Van Nispen niet te hebben gehad. Op den voorgrond heeft hij zich niet ge drongen. Inmenging in groote politieke debatten liet hij haast altijd over eerst aan den heer Loeff, daarna aan den heer No- lens. En zoo heeft hij steeds meer den in druk gemaakt van iemand, die de parle mentaire promotie onder den drang der omstandigheden aanvaardde, dan van iemand die haar zocht. Een Streber" is hij zeker niet. Zoo werd dan de ^jongeheer" Van Nispen, de socialistenvreter van 1906, weinige jaren later vice-president en thans, na zes jaar reeds, president. Wij gelooven niet, dat iemand in de Ka mer, wegens de militant anti-socialistische antecedenten van den voorzitter, eenige partijdigheid in zijn leiding duchten zal. Als plaatsvervangend voorzitter heeft de heeT Van Nispen, doordien de heer Van Bijlandt alle avondvergaderingen aan hem overliet, veel meer dan een van zijn voor gangers gelegenheid gehad to£ oefening in het leiden van de Kamer èn tot het toonen van zijn opvatting der leiding. Hij heeft daarbij reeds lastige omstandigheden be leefd (o.a. tijdens de obstructie en bij de behandeling van de Militiewet) en zich daar bij doen kennen als een president die streef de naar een niet noodeloos bemoeiïge, niet over-lastige, maar stevige doch tevens strikt rechtvaardige en onpartijdige leiding. Met denzelfden diepen, humorloozen ernst waar mee de afgevaardigde van Nijmegen zijn Kamerlidmaatschap vervulde alB een strenge plichtsvolbrenging, hoeft hij ook het presi dentschap waargenom enz. Met stalen geduld verdroeg hij urenlange redevoeringen van de socialisten zoo lang ze binnen de orde bleven. Maar kwamen zè er buiten en hij luisterde steeds zichtbaar oplettend dan viel zijn hamer als het zwaard van Vrouwe Justitia. En als de spreker dan het presidiaal gezag toch poogde te trot- seeren, timmerde de president zoo hard en onverdroten op de tafel, dat zelfs de heer Hugenholtz, die waarlijk toch wel klank heeft in zijn stem, eens moest getuigen, dat hij dèèr niet tegen op kon. daaruit voortvloeiende kosten in uitgaat kunnen worden gesteld} zonder dat daarvoor de overlegging van bewijsstukken wordt gevorderd. ANTI-REVOLUTIONAIRE KAMERCLUB. Naar de Stand, verneemt, is het bureau van de antirevolutionnaire Kamerclub als volgt samengesteldvoorzitter de heer G. A. A. Middelberg; 2e voorzitter mr. H. A. van de Veldesecretaris de heer L. F. Duymaer vau Twist; 2e secretaris de heer C. van der Voort van Zijp en Penning meester jhr. mr. H. W. van Asch van Wijck. TWEEDE KAMER. Geheime uitgaven. Omtrent den post Geheime uitgaven, groot f 2500, waarvan uitsluitend aan de Koningin verantwoording zal worden gedaan, wordt in de begrooting van oorlog gezegd Bij het departement van oorlog doet zich herhaaldelijk het gemis gevoelen van een begrootingspost, ten laste waarvan uitgaven van geheimen aard kunnen worden gekweten. Dit is vooral het geval in tijden van poli tieke spanning, die tot internationale ver wikkelingen kan leiden, waarin ons land rechtstreeks of zijdelings zou kunnen worden betrokken. Onder die omstandigheden kan het noodig zijn, dat vanwege het departement van oorlog voorzorgsmaatregelen worden getroffen, die uitgaven met zich brengen, waarin bij de oorlogsbegrooting niet is voorzien. Het ge heime karakter van zoodanige maatregel maakt het bovendien wenschelijk, dat de BAKKERSNACHTARBEID. De vereeniging van broodbakkerspatroons uit de luxe-, gemengde en middelbedrijven, welke c. a 900 leden telt, gevestigd te Haar lem, heeft Woensdagmiddag te Utrecht, onder voorzitterschap van den heer H. Franken Jr., een druk bezochte algemeene vergadering gehouden ter bespreking van het wetsont- werp-Aalberse tot beperking van Zondags- en nachtarbeid in broodbakkerijen. Een door het bestuur ontworpen adres aan de Tweede Kamer werd met algemeene stemmen vastgesteld. De conclusies, waar toe dit adres ten aanzien van het wetsont- werp-Aalberse komt, zijn de volgende: lo. Het is in hooge mate onrechtvaardig, dat een bakkerspatroon in de toekomst voor het onderhoud van zijn huisgezin zijn ar beidskrachten niet zal mogen aanwenden op de wijze die hem zelf goeddunkt. 2o. Als men de conclusie onder lo. on derschrijft, kan men er geen genoegen mede nemen, gelijk in het wetsontwerp-Aalberse wordt gedaan, om dei patroon in schijn de vrijheid te laten de» nachts te werken, doch in werkelijkheid hem door een be paling als het verkoop-verbod te beletten van die vrijheid gebruik te maken. 3o. Het wetsontwerp schept in de steden een premie op de inrichting van zeer kleine bedrijven. 4o. De middenstand is door de wet-Aal- berse tot ondergang gedoemd. 5o. Voor twee volkomen gelijkwaardige categorieën van staatsburgers als leden der Vereeniging en de banketbakkers, schept de wet voor de eerste willekeurig zulke beperkende bepalingen, dat het hun niet mogelijk is den strijd om het bestaan vol te houden. 6. Er wordt alleen ten behoeve van het grootbedrijf een drieploegenstelsel voorge steld zonder rekening te houden met het feit, dat in de middenstandsbakkerijen geen drieploegenstelsel met achturigen arbeids dag kan worden ingevoerd. Bij kou. besluit 1Q3B zijn benoemdtot ontvanger der succes sierechten (kantoor no. 2) te 'sGravenhage J. W. Maassen, thans insp. der reg. en dom. aldaar tot ontvanger der registratie en domeinen te Enkhuizen G. H. Dorrestein, thans sur- OOST-IND IE. Een merkwaardige aanschrijving. Van particuliere zijde heeft de N. Ct. een afschrift ontvangen van de volgende ambtelijke aanschrijving welke, naar het blad meent, nog niet in de Indische bladen vermeld is: Bij gouvernementsbesluiten d.d. 24 Juni 1908 no. 59 en 12 Mei 19C9 no. 8 is te kennen gegeven, dat de daarvoor in aan merking komende ambtenaren een der daar bij voorgeschreven godsdienstoefeningen zul len hebben bij te wonen ter viering van den geboortedag van H. M. de Koningin der Nederlanden op Zaterdag den 31 sten dezer. Mitsdien worden zoowel dames- als heeren ambtenaren bij de sen nitgenoodigd om een der bedoelde godsdienstoefeningen ex-officio bij te wonen, welke zullen gehouden worden in 't Protestantsche en in 't Roomsch- Katholieke kerkgebouw alhier, des voor middags ten 9 ure. Soerakarta, 16 Augustus 1912. De resident van Soerakarta, (w. g.) VAN WIJK. Uit Middelburg. We hadden gisteren een speciale uitnoo- diging ontvangen om nog eens de bioscoop op de Gr. Markt alhier te bezoeken. We hebben toen als waarschuwing herinnerd aan de artikelen, die wij eenige maanden geleden publiceerden tegen de sensationeele richting waarin de bioscoop drijft, maar dat was geen bezwaar, werd ons geantwoord. We bleven volkomen vrij ons oordeel uit te spreken. We zullen, dat dan ook doen. We hebben gisteravond de film David Copperfield gezien, die speciaal in onze aandacht wa aanbevolen. Maar we kuDnen slechts dit zeggendat het bij ons weerzin wekte, een goed boek te zien verhaspelen tot een serie tafereelen van zóó banalen en tooneel- drakerigen aard als hier vertoond werden. Letterlijk al het mooie is er uit verdwenen, en alleen het sentimenteele en bombastische is er van gebruikt. Het is een caricatuur van de schepping van Dickens. En eigenlijk nog treuriger is het, dat dat nu het genre is, waarmee de bioscopen publiek trekken. We wijten het niet aan de bioscoop-ondernemers. Die hebben gelijk dat ze die opnamen vertoonen, welke vol gens hun ervaring in den smaak vallen. Maar het stemt bitter als men ziet, hoe voor die dingen oneindig veel meer geld wordt uitgegeven dan voor goede tooneelvoorstel- lingen en muziekuitvoeringen, die hier ook mogelijk zouden zijn als men er de som van die bioscoop-entrees voor beschikbaar had. We hebben niet de minste illusie dat we de bezoekers tot andere gedachten brengen. Het was gisteravond stampvol, en de lief hebbers zullen ook morgen en overmorgen komen, op alle rangen. Want bet is niet alleen de derde rang die vol stroomt. We willen ook geenszins den strijd aan binden tegen de bioscoop in het algemeen. Als we een natuur-opname zien als bijv. gisteravond die van de kaaimannen, dan zijn we vol bewondering. Maar is het niet droevig dat een prach tige uitvinding, instaat tot het geven van werkelijk mooie dingen, door den smaak van het publiek wordt verlaagd tot het peil van een kermis-draak Niettegenstaande de extra-trein Vliss. Midd. is opgeheven, arriveerden hedenmorgen buiten verwachting nog een 100-tal pleizier- reizigers per Prov. boot via Breskens, welke allen per aansluitende tr.am de reis naar Middelburg voortzetten. Bij kon. besluit is benoemd tot griffier bij den raad van beroep (ongevallenverz.) te Groningen, air. G. W. S&nnes, thans té Almelo, daarvóór te Middelburg. Uit Vliaalufeo. Met ingang van 1 October a.6. is E. An- driessen, thans hulpbode te Walsoorden, benoemd tot brievenbesteller te V1 i s s i n- g e n. Het personeel is met ingang van dien datum voltallig en zal dan uit 24 bestellers bestaan. De werkman E. bij de S. M. Z., wonende Reinier Claassenstr., had het ongeluk bij het lossen van een wagon hop daarvan af te vallen, waardoor hij zich zoodanig bezeerde, dat hij zich onder geneeskundige behande ling moest stellen. Uit .W.*loh«ren. Men meldt ons uit Den Haag Naar aanleiding van het bericht dat het legerbestuur door de arme ouders te D o burg van den bij Vossegat verdronken milicien Louwerse het spoorvervoer van Utrecht naar Domburg liet betalen, wordt gepubliceerd een beschikking van den mi nister van oorlog waarbij werd goedgekeurd dat het lijk van Louwerse op rijks kosten naar Domburg werd vervoerd, nadat voor begrafenis voorloopige machtiging verleend Besmettel ij ke Ziekten. Blijkens opgave in de St. Crt. van heden kwamen in de week van 11 tot en met 17 September ter kennis van den Centralen Gezondheidsraad de volgende gevallen van besmettelijke ziekten it» Zeeland: Diph- teritis 4 te Aagtekerke, 1 te Wissekerke roodvonk 1 te Kruiningen, 2 te Rilland- Bath, 1 te "Vlissingen en 1 te Zierikzee. VEREENIGING VOOR VROUWENKIESRECHT. Woensdagavond had alhier jn een der zalen van het Schuttershof een openbare ver gadering van de Middelburgsche afdeeling der bovengenoemde vereeniging plaats. De voorzitster opende de vergadering met een kort woord van welkom tot de goed be zochte vergadering, die byna uitsluitend uit dames was samengesteld. Daarna trad mejuffrouw C., S. Groot uit Rotterdam, Het onderwerp noemde zij „Winnen wij Spr. constateerde, dat de vorderingen in ons land van het vrouwenkiesrecht reusachtig zyn. De vrouwen treden meer en meer als als één man (de taal staat niet foe, liet anders uit te drukken) voor dit recht op. Achttien jaar geleden werd de vereeniging op gericht door eenige vrouwen, dooi" enkele mannen gesteund Toen wekte ze spot, Nu is dit vraagstuk niet alleen voor vrouwen, maar ook voor mannen een punt van bcteeko- tiis Ook uit do politieke programma's blijkt dat. Spreekster schetste vervolgens de verhou ding van eenige politieke partijen tegenover het vrouwenkiesrecht aan de hand van een vergadering, waar vertegenwoordigers van ver schillende partijen te Rotterdam het woord voerden Uit de mededeolingen vim een Unie-liberaal' een sociaal-democraat, een vrijzinnig-demo craat en een katholiek bleek, dat zoo al niet deze part yen het vrouwenkiesrecht in hun programma's liebben geschreven, deze perso nen zich toch voorstanders daarvan noemden, Spr. betoogt echter, dat van de vrouwen zelf de drang naar de verkrijging van dit recht moet uitgaan. Spr. verdedigt dit voorna melijk, omdat het kiesrecht in rechtstreeksch verband met de wetten staal en dat die wet ten ingrijpen in het privé-levcn der vrouw. Daar nu -de mannen zelf erkennen, dat er verschil is in veel opzichten tusschen de sexen, moet dit er komen. Dit kiesbiljet is tevens opvoedingsnud.de! Het wekt belangstelling in verscheiden vraag stukken. Ook alle mannen zijn voor het ge bruik van dit biljet nog niet rijp, maar dan komen anderen dit gebrek aan. kennis te liulp. Als hel kiesrecht wordt uitgebreid, constateert ppr. dat de belangstelling van meerdere personen zich doet gelden Spr. steunt hierbij op een mcening van den heer Roodhuyzen, die verband legt tusschen ge mis van het kiesrecht en gebrek aan kennis van -onze staatsinrichting. Spr. betoogt, dat de bakkerswet i& ver worpen door de actie, die van de kiezers is uitgegaan. Van een dergelijkcn invloed somt spr. meerdere voorbeelden op, wat bewijst, dat het kiesrecht een wapen is m de banden diergenen. ,die het bezitten. Op ieder pond suiker wordt 13 ets. belas ting betaald (nu kost het f 0.26), maar hoe veel vrouwen vragen naar de oorzaken daar van? SpT. noemt dan de kwestie van het ontslag der gehuwde ambtenaressen, die '.-en storm van verontwaardiging door het land verwekte, wat pok een prikkel voor de vrouwen is, zich met de Wetgeving te bemoeien. Spr. noemt ook de verschillende beroepen waarin de vrouwen zijn binnengedrongen, in de eerste plaats de vrouwelijke predikant, die spr. den rechten „man" op de rechte plaats noemt. Toch schroomt de Ned. Hen-. Kerk de vrouw het kiesrecht te geven In enkele polderbesturen is de vrouw reeds verkiesbaar en heeft ze kiesrecht. Dat is in Noord-Holland. Nu doet zich het eigenaar dig geval voor, dat in een polder, die gedeel telijk in Utrecht ligt, een vrouw, die in N. Holland kiesrecht heeft, heeft gevraagd, ook in Utrecht zeggingschap over dien grond te mogen hebben, wat echter geweigerd is. Dan heeft men het politie-wezen, waar vrou welijke assistenten werkzaam zijn (in Rot terdam) of een ambt zullen bekleeden (den Haag en Amsterdam). Deze houden zich met den zedelijkcsi kant van de taak der politie bezig. Dan liebben vrouwen toegang tot de schoolcommissies, in de eerste plaats voor de vrouwelijke handwerken. Spr. vestigt dan den nadruk op het belang van het vrouwenkiesrecht voor de Kamers van Koophandel en noemt de Arbeidswet en de Auteurswet waarin vrouwen worden achter gesteld. Bezwaren, bij de behandeling dei- laatste wet jn de Kamer geopperd omtrent het verkeerde van ons huwelijks-goederen recht, brachten. SpT. ertoe, nog eens op het nut van het vrouwenkiesrecht te wijzen. Het idee ervan is wel doorgedrongen, maar het beginsel in de wetten nog niet Dit geldt b.v. voor de Tarief wet, die de vrouwen zoo van nabij raakt Al die huishoudelijke zaken regelt de regeering zander de huishoudsters daarin te kennen. Niet, dat de vrouwen den ken, dat ze al die dingen beter kunnen op knappen dan de mannen maar helpen kunnen ze toch in ieder geval. Spr. wijst op de plichtverzaking der Tweede Kamer, die met vacantie ging, terwjjt 54 ingediende wetsontwerpen onafgedaan bleven. Iets, wat ook voor de vrouwen onaangenaam js. Spr. dringt er op aan, dat de vrouwen bf de algemeene verkiezingen in 1913 hun in vloed zullen aanwenden door in verband te treden met do kiesvereenigingen. Het vrouwenkiesrecht komt op voor het be lang ook van de kinderen en mannen. Do vrouwen in 't algemeen hebben nog geen

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 1