MIDIKLBIRCSCHKCOURANT,
Maandag
16 September.
Bevolking.
N*. 219.
1S5' J
1912.
Deze courant T.nohij»t dtgeHikx, nitaoudeneg Tea Zon- on Fouttngu.
Prj, per kwartaal, zoowel noor Middelburg roor alle plMtnra 1. Nederlaud frnnco pp. (2.
Afzomderlijke mmmen konten 5 oen;.
Advertenties bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvun zijn aan bet bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten dei middag, vóór één n 11
san het bureau bezorgd zijn.
AdvertentiQn a 20 cent per regel. By abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regelt f1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 oeat per regel. Groote letters naar de plaati, die zij innemen.
Tot de plaatiing van advertentiën en reclamei, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Alcemeen Adveriontits-Bnr;II
A. DE LA HAR AmN.Z. Voorb«rL«»! *66, Aaaeterdai*.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en
een Enderblad.
EERSTE BLAD.
Middelburg 14 September.
DR. KUYPER's OPVOLGER.
In een artikel over dr. Kuypers aftreden
als Kamerlid schrijft mr. dr. V. d. Laar in
de Chr. Soc. »Beukelaar" dat het z. i. niet
meer zoo ganschelijk onzeker is wie de
komende leider der anti-revolutionnairen wel
zal zijn, nl. »de man met den Geuzenkop",
met welken naam dr Kuyper bij zijn jubileum
betitelde den Utrechtschen professor in de
godgeleerdheid, dr Hugo Visscher. Toch ge
looft de schrijver dat deze niet dadelijk als
Kamercandidaat voor Ommen zal worden
gestejd, maar >voorhands zijn arbeid in
Utrecht zal voortzetten, ook zijn arbeid om
tusschen de orthodoxen onzer kerk de ver
deeldheid voortdurend te doen toenemen.'
VERKEERDE GEVOLGTREKKING.
De ..Nederlander" bevat de volgende mee-
deeling.
„N« het blijkt, dat men uit het feit, dat
de ter vergadering van de Chris. Hist. Unie
voorgestelde motie-Wagenaar met algenu
stemmen is aangenomen, de conclusie trekt,
als zoude de heer de Savornin Lohman zich
daarmee (hebben vereenigd, merken wjj op,
dat deze do vergadering moest verlaten, al
vorens eenige motie was voorgesteld. Niet
tegenstaande het verschil van meening, dat in
de discussies aan den dag trad, heerscfatel
de meest vriendschappelijke toon; de rede van
den. heer Lohman werd met belangstelling
aangehoord en door niemand euvel genomen,
kortom, er is niet de minste onaangenaamheid
voorgevallen.
Het is misschien goed ook dit te constatee-
DE INVALIDITEITSVERZEKERING.
Men schrijft aan „De Tijd"
De Rechterzijde in de Tweede Kamer is
het omtrent haar houding ten opzichte van
het wetsontwerp op de Invaliditeits- en Ou-
deTdomsverzekering eens geworden bij de be
raadslagingen in de commissie van voorbe-
ig. Ingrijpende amendementen zijn dien-
i van de leden der Rechterzijde niet
Ie verwachten.
Men vertrouwt, dat het reeds vastgestelde
commissoriale verslag in het begin der vol
gende week zal verschijnen en dat in Octo
ber de openbare beraadslagingen een aan
vang zullen nemen.
DR. KUYPER EN DE NED. HERV. KERK.
Dezer dagen werd door dr. Kuyper in
„De Nederlander" in een ingezonden stuk tot
dr. Van Gheel Gildemeester de uitdaging ge
richt om aan te wijzen waar hij, dr. Kuyper
zooals zrjn opponent beweerd had de
vervloeking over de Ned- Herv. Kerk zou
hebben afgeroepen. Dr. Kuyper schreef daar
in o. a.
„Dr. v. Gh. G. verwees naar een citaat
uit wat ik vóór 25 jaren schreef, maar
zonder te zeggen waar het stond. Daarop
zeggen: „Ik ontken dat dit er staat"
zou mijnerzijds in hooge mate onbeleefd'
zÜn geweest, want 't zou hem tot een
leugenaar hebben gemaakt. Daarom paste ik
daaf ook voor. Ik kan zoolang mij het
citaat niet, met de bladzijde erbij, wondt
aangageven, noch ontkennen, noch erkennen.
Vooral tegenover iemand die u aanvalt, past
steeds hoffelijkheid. Ik ontkende dus niet, noch
erkende, maar schortte mijn oo rd.ee]
op, totdat dr. v. Gh. G. mjjn vraag zou be
antwoord hebben."
Dr. Van Gheel Gildemeester heeft jn het
jongste nummer van „De Nederlander" van
■antwoord gediend. Daarin lezen we
le. De beer dr. Kuyper heeft gelijkik
heb uit mijn geheugen geciteerd. Het nummer
de bladzijde, waar dr. K. de verschrik
kelijke woorden „driewerf en nog1 ééns drie
werf van den Heere der heischaren vervloekt",
gebruikt heeft, wist jk niet. De heer Van
heeft mtusschen gevonden dat die
Wqojnden, staan in een nummer vair „Dei
Heraut" van Mei 1886. Diezelfd e woor
den. Maar nu zegt dr. Kuyper: „Neen ,die
kunnen U niet voor den geest gestaan hebben,
want daar heb ik het gezegd van de Syno
dale Organisatie 1" Ik had wel gedacht
dat de heer dr. Kuyper daar een onderscheid
tusschen maken zou Wil dr. K. ons nu doen
gelooven dat hij de Synodale Organisatie ver
vloekt „driewerf en nog eens driewerf", maar
dat lnj onze Ned. Herv. Kerk liefheeft? M.
d. R„ ik weet niet of iemand dat gelooven
kan Imij is het driewerf en nog ééns drie
werf onmogelijk.
2e. Op mijn „wedervraag": „ontkent gij
die Woorden, „driewerf en nog eens driewerf
van den Heel» der heirscharen vervloekt';
gebmikt te bobben ten opzichte van de Ned.
Herv. ,Kerk?" heeft de heer dr. Kuyper kort en
krachtig geantwoord: „neen!"
Wij vernemen thans dat hij uit „hoffe
lijkheid" dit antwoord gafen toen ik dat
las dacht ik„Wat wordt die goeie man toch
dikwijls verkeerd beoordeeld I" Want ik heb
juist in die dagen nog al menschen gespro
ken uit allerlei declen van ons land, maar
geen hunner had in dit antwoord eenige
„hoffelijkheid" ontdekt. Men vond het slim.
Verscheidene Waren „er in geljoopen." Zij
hadden vraag en antwoord niet vergeleken
zij (zeiden„hij zegt van neen 1" Nu
komt ons de heer dr. K. verzekeren dal
de hoffelijkheid hem dit antwoord in de
pen gaf. Het zij zoo I Ik ben wel tzoo,
wijs geweest om uit dit antwoord van dr.
K. niet het besluit te trekkén(: „dus hij)
erkent het." Neen. Ik heb alléén gezegd
„dus dr. K. ontkent het niet". En dat
ik daar goed aan gedaan, heb, komt de heer
K. nu bevestigenwant hij zegt: ziet u,
„ik ontken het nietmaar ik erke n het
óók niet". En, M. d. R„ nu wild© ik
toch Wel om een lief ding, dat dr. K. dit niet
gezegd had. Kom I Hij doet den profetenmantel
om. Hij verkondigt den volke dat er iets
ons midden driewerf en nog eens driewerf
Van den Heere der heirscharen vervloekt js
En straks weet luj iniet recht meer wat hij
eigenlijk vervloekt heeft I Maar is dat
niet méér dan lichtzinnig?
Wanneer er in zijn geest geen plaats ware
weest voor een vervloeking onzer kerk, dan
had de heer dr. K. op mijn „wedervraag"
geantwoord„Ja, wis en zeker ontken ik
dit ooil ten opzichte van de Ned. Ilerv. Kerk
heb gezegd. Dat kim ik niet gezegd hebben,
want dat heb ik nooit gemeend, en ik meen
het nog niet I" In plaats daarvan geeft dr. K.
een antwoord dat hierop neerkomt„Het kan
wel zijn, maar ik weet het niet Zeker", En
ik vind het moeilijk dit antwoord te kwa-
lificeeren, en óók „hoffelijk" te blijven.
Toch kan ik mij dit antwoord begrijpen;
zender eenige „perfidie". In dr. K.'s geest
zijn onze Kerk en haar tegenwootrdige he-
staanvorm natuurlijk nauW vereenigd. Ge
steld eens M. de R., dat iemand zegt
„O, die kaxakterbedervende anti-revolutio
naire par tij-organisatiedie is driewerf en
nog ééns driewerf van den Heere der heir
scharen vervloekt" dan krijgt toch zeker nie
mand in Nederland den indruk dat die spre
ker bedoelt den leden van het Centraal-Comité
persoonlijk een pluim op Öen hoed te steken 1
En wanneer dr. K. de Synodal© Organisatie
vloekt, „driewerf en nog ééns driewerf'1,
dan verstaan toch zeker maar heel weinigen,
dat hij daar eigenljjk bedoelt de Ned. Herv
Kerk te prijzen 1
De heer dr. K. citeert Gal. 1:9;
waar staat„indien u iemand een evangelie
verkondigt, buiten hetgeen gij ontvangen hebt
die zjj vervloekt". Dat staat er. Sober en
krachtig. „Vervloekt"; zonder jjdelen om
haal. Maar geldt die vervloeking een orga
nisatie of geldt zij een persoon? Geen or-
'satie; maar een persoon. Onze „Syno
dale organisatie" brengt geen evangeliepredi
king en verhindert geen evangelieprediking1.
Dat kan een deugd zijn. dat kan een fout zijn
het is een feit. Maar dan kan onze orgajoisati©
ook niet vallen onder de vervloeking vah
Gal. 19. Inderdaad, M. d. R., hier is „pars
pro toto", „een doel voor het geheel" geno
men; en wie maar ver genoeg dóórdenkt, die
komt ook bij de kerk uit. Men kan. niet ecne
organisatie te vervloeken zonder de kerk te
treffen, die onder die organisatie leeft. Dat
dr. K. de Synoidale orgaMisa-tie vervlojekt,
„driewerf en nog ééns driewerf", en tege
lijk meent onze Ned. Herv. Kerk Hef te
hebben, dat schijnt mij een „hoffelijk"
Les Ecbos des Bois, Fan-
taiaie Imitative pour
petite flute solo Dam are.
MenuetMayer.
Miidel klein, Miidel fein Lehar.
Cbineesche Optocht Aletter.
Die DollarprinzessinFall.
De muziekvereeniging »Exeelsior" te
Middelburg zal morgenmiddag,
muziekuitvoering geven in de tent op het
Molenwater. Het volgend programma zal
worden uitgevoerd
Le cri du coeur, pas re
double A. Hostelet.
Dragons de la Reine,
OuvertureE. Mullot.
Love me, and the world is
mine
Wer kann dafür, Wals uit
de Poolsche bruiloft Jean Gilbert.
Arbeidersfanfare, Marsch. A Calatz.
La Fée des Alpes, Ouverture Jos.
Meibloesems, Wals. A. Calatz.
Le Khedive, Potpourri C. Faust.
Dit Stad en Frovineie.
Uit Middelburg.
Het programma voor de uitvoering, Zon
dagmiddag in den tuin op het Noordbolwerk
te geven door het Middelburgsche muziek
korps, luidt als volgt:
Regimentskinder, Marsch Fucik.
Concert-ouverture Offenbach.
Polnische National Tanz
No. 1 Scharwenka.
Rosen-WalzerEilenberg.
Suite Espagnole Desormes.
Einzug schneidiger Trappen Blankenburg
Uit Ylli•lngnn.
Wegens defect aan de pomp moest de
»Zesuwsch Vlaanderen" die als hulpboot
dienst doet in den dienst op Zierikzee ter
vervanging van een der periodiek uit de
vaart genomen schroetbooten te V1 i s-
s i n g e n blijven liggen, en kon zij gisteren
middag en hedenochtend niet varen. Heden
middag zou in ieder geval de dienst hervat
worden.
Met de dagboot der S. M. Zeeland wordt
hier heden (Zaterdag) avond uit Engeland
verwacht Z. K. H. Prins George van Bat-
tenberg, die per aansluitende raailtrein zijne
reis naar Mainz zal voortzetten.
0
Uit Walcheren.
Op een fietstochtje had Vrijdagmorgen de
burgemeester van Vlissingen jhr. A. A. van
Doorn van Koudekerke het ongeluk dat op
den Biggekerkschen weg zijn fiets
slipte, waardoor hij viel en op ziju rechter
arm terecht kwam.
Deze zette dadelijk op waarvoor naar
Koudekerke bij dr. Van der Harst hulp werd
gevraagd. Deze bevond dat de arm gebroken
was maar raadde eerst aan door x-stralen
den aard der breuk vast te stellen. Hierop
is de burgemeester naar Vlissingen gegaan
en daar is na onderzoek de gebroken rechter
arm door dr. Staverman in een gipsverband
gelegd. Aan den patient is voorloopig rust
voorgeschreven. De arm kan over 6 weken
weder hersteld zijn.
Op 18 Sept. wordt te Oost-Souburg
een hnlptelephoonkantoor voor bet verkeer
opengesteld, welks diensturen gelijk zijn aan
die van het betrokken bulptelegraatkantoor.
(St. Crt.)
In verschillende bladen vinden we een
bericht met meedeelineen over de familie
omstandigheden van den milicien Louwerse
uit Domburg, die behoorde tot de slacht
offers van het ongeluk te Utrecht.
Dat bericht is echter onwaar. Het heeft
den diepbedroefden vader genoopt tot een in
gezonden stuk in „De Zeeuw" vaarin hij
als onwaarheden noemt: ten eerste, dat zijn
zoon was een arme boerenjongen, de brood
winner der familie; ten tweede dat hij tot
December in Utrecht moest blijven, en ten
derde dat de familie alles bij elkaar gelegd
zou bebben, om de kosten te betalen om het
lijk van Utrecht naar Domburg te voeren.
Door den directeur der Zeebadinrichting
te Domburg is nog een nadere ophelde
ring ontvangen van de firma W. H. Seager
Co. uit Cardiff. De gevonden flesch is
blijkbaar over boord geworpen door den
zoon van èén der firmanten, die de reis
meemaakte met de „Amicus". Het defect
aan de stuurmacbine was van geen ernsti-
gen aard. 't Was dus een onnadenkendheid.
Uit Znid-Bereland.
In de Vrijdagavond te Kruiningen
gehouden raadsvergadering deelde de voor
zitter mede, dat was ingekomen een verzoek
van verschillende inwoners van Hansweert
om te voorzien in het gemis aan straatwegen,
dat zich in enkele gedeelten van de dorps
kom doet gevoelen, te meer nu de zomer
zoo buitengewoon vochtig is benevens een
verzoek van het hoofd der bewaarschool te
Hansweert om verhooging barer jaarwedde.
B. en W. stellen voor beide verzoeken aan
te houden tot de volgende vergadering,
waarin de begrooting over 1913 zal behan
deld worden. Aldus wordt besloten.
Daarna komt in behandeling het verzoek
der gemeente Schore om aansluiting aan
gasfabriek te Hansweert.
Schore wenscht ga9 tegen dezelfde condities
als het te Kruiningen geleverd wordt en wil,
dat Kruiningen den aanleg voor zijn reke
ning neemt.
De heer De Grooff is alleen voor levering
van gas aan Schore, indien dere gemeente
zelf voor den aanleg zorgt. Meerdere leden
deelen deze zienswijze.
Op voorstel van B. en W. wordt besloten
de Maatschappij te Utrecht met beide ideeën
in kennis te stellen met verzoek er een
raming van te maken.
Vrijdag werd te H a n s w e e r t op het
werk van den sluisbouw een werkman
door een staaldraad getroffen. In bewuste-
loozen toestand werd hij naar één der keeten
vervoerd.
De vereeniging „Iersekes Weerbaarheid",
afdeeling van de Volksweerbaarheid, heeft
door een collecte aan de huizen voor de
noodlijdenden op onze West-Indische eilan
den, een netto bedrag van f 101.531 bijeen
gebracht.
Uit Tholen.
Door den Minister van Oorlog is aan de
ScherpschuttersvereenigingsPrinses Juliana"
te St. A n n a 1 a n d eene tegemoetkoming
verleend van f1000 ter verbetering van de
bestaande schietbaan.
Uit Z. - Vlaanderen O. D.
Naar wij vernemen, is het Fanfarege
zelschap >Vlijt en Volharding" te Hulst
voornemens om het volgend jaar daar ter
stede een groot internationaal muziekcon
cours met daaraan verbonden kermesse
d'éte te organiseeren, zulks naar aanleiding
van het 100-jarig bestaan van Neérlands
onafhankelijkheid, en mede naar aanleiding
van bet feit dat het in 1913, 500 jaren ge
leden is dat Hulst bij brief van octrooi van
Johan Hertog van Bourgondië en Graaf
van Vlaanderen, enz. van 20 September 1413
voor het eerst recht ontving de stad met
vesten, wallen en poorten te omringen.
De muziek Z3l worden beoordeeld door een
te benoemen jury van zeer bevoegde muziek-
beoordeelaars en verschillende prijzen en
medaljes zullen worden beschikbaar gesteld.
Vrijdag was de gemeente Stoppeldijk in
feest, de heer V. Boeding vierde zijn zilve
ren jubilê als raadslid.
Het raadhuis was in- en uitwendig smaak
vol versierd en van bijna alle huizen wap
perde de vlag.
Om half twee had eene feestvergadering
plaats van den gemeenteraad. Alle leden
waren tegenwoordig. De burgemeester com
plimenteerde in zeer van waardeering ge
tuigende woorden den jubilaris, den wensch
uitsprekende dat hij nog vele jaren mede
moge werken aan het heil der gemeente,
en bood hem namens den Raad en den
secretaris een zilveren inktstel met inscriptie
als cadeau aan.
De beer Boeding dankte voor de hem
hartelijk toegesproken woorden en het ge
schenk, en wees er nog op dat hij met drie
burgemeesters beeft samengewerkt.
Na afloop werd door den jubilaris den
leden in de raadszaal een diner aangeboden.
Om zes uur bracht de fanfare den jubi
laris, aan bet gemeentehuis, eene serenade.
De heer Boeding bedacht ook de arme
gemeentenaren, door hun fijn krentebrood
te doen uitreikenhij deed eveneens de
leden der fanfare flink onthalen en ver
rijkte de kas van het gezelschap met een
flinke gift. (Hulsterblad).
Overplaatsingen enz. bij de
belastingen.
Bij den dienst der dir. bel. enz. zijn ver
plaatst met ingang van 16 dezer J. 0. Ree
commies 2e klasse van Zuiddorpe naar Hon-
tenisseJ. Korstanje, kommies 3e kl. van
Sas van Gent naar Zuiddorpe.
In de eerste helft van September zijn
TE VLISSINGEN
ge vestigd:
Wed. F. An german—Loitering, z. 1>„ Bellamy-
park 37, van Borger.
P. J. F. Engels, Gérant, Bd. de Ruyter 2,
van Kerkra.de.
B. C. Compeer, ketelmaker, v. d. Swalmestr.
7, van Amsterdam.
J. Kleinepier, onderwijze-, A. Dekenstr. 95,
van Haarlemmermeer.
P. de Veij, Ijjn.werker, Vrouweslop 1, van
O en W. Souburg.
Mej. E. J. Herschleb, z. b., Wilhelminastr 9,
van Laren.
J K Kloosterman, scheepmaker, Scholdestr.
20, van Dordrecht.
W v. d. GeestIloumes, z. b., Oranjestr. 10,
van Helder.
Wed. L. KoelsDe Bree, z. b, L. Zelke
46, van 's-Gravemhage.
A. Visser, schipper, Dijkstr. 61, van Dor-
dredht.
J BLomaard, bankwerker, A. Dekenstr. 129,
van Dordrecht
J. II de Vlieger, opzichter, C Busk sir. 46,
v an Vlaardingen.
Wed. EM P VasseurWillems, z. b.,
Nieuwend. 4, Osten.de.
W. A Kloosterboer, Comm. posterijen, P.
Krugerstr. 7, van Arnhem.
Wed M. E. KoolwijkBosdijk, z b., B.
Ewoutstr. 32, van Middelburg.
A. G. Stofnieel, wagenlichter S.S.. Kanaal
straat 30, van Breda.
J J Godeschalk, magazijnknecht, B. Ewout-
slraat 32, van Middelburg.
A. C v d. Hamsvoort, voorslager. Kanaal
straat 30, van Rotterdam.
J. Nijland, (koperslager, Rioolstr. 12. van.
Zaandam.
Vertrokken
J. S. van Akkeren, C Buskenstr. 61, naar
Amsterdam.
B. Soliier, Singel 5, naai' O. en W. Souburg.
C. A. Mabilot, Groenewoud 32, naar Middel
burg.
C. J. Mabdot, Groenewoud 32, naar Middel
burg
J. Noom, Kogelparkstr 5, naar Rotterdam.
S. Harnmo, St Jacobstr 30, naar Den Haag.
F. Beiuiik, Badhuisstf. 53, naar Koedijk.
A. P. Cornells, Bellamypark 8, naar Groede.
F J. Tienpond, Emmastr. 10, naar Bergen
op Zoom
L. Rood, Bellamypark 12, naai' Oude Pekela.
M. Vader, Kastcelstr. 105, naar Rotterdam.
P. C. C- Harder, Kasteelstr. 48, naar Mid
delburg.
van der Steen, Bd Evertsen 4, naar
Utrecht.
H. Hoogers, Koningsweg 27, naar Hilversum.
Wed. E J. Klaasen—Dijkhuizen, Badhuis
straat 23, naar Den Haag.
H. J. Schot, Sclieldestr 34, naar Voorburg.
Wed. L. van LeeuwenAppel, Bankerstr. 7,
naar Den Haag.
D. H. Broekman, Slijkstr. 25, naar Velsen.
P. H. Rens, Marmestr. 38, naar Telsen.
Wed. I. F. FerwerdaVerdenk, Badhuisstr.
78, naar ErméLo.
J. II. van de Putte, Glacisstr. 23, naar
Schiedam.
W. F. van Buuren, V. Quakkelaarstr 10,
naar Amsterdam
Kerknieuws.
De burgemeester van Oostburg
heeft den kerkeraad der gemeente zijn leed
wezen betuigd over het verstoren door
voorbijtrekkende fanfarekorpsen van de gods
dienstoefening op Zondag 1 September, ver
der zeggende, dat het buiten zIjd medeweten
gebeurde en dat hij een herhaling daarvan
zou voorkomen.
ZondAg 8 September jl. is daarop door
den predikant van genoemde gemeente
dezen uitslag van den kansel bekend gemaakt,
met de mededeeling dat de kerkeraad met
die belotte tevreden is.
Vrijzinnig Hervormden.
Te Amsterdam heeft een bijeenkomst van
vrijzinnig hervormden plaats gehad onder lei
ding van het Centraal comité. Besloten werd
tot reorganisatie in den zin van de vol
gende imotie
„De vergadering van belanghebbenden in
de beweging der vrijzinnig hervormden, ge
houden te Amsterdam op 12 Sept. 1912,
spreekt den wensch uitlo dat worde opge
richt een vereeniging van vrijzinnig hervorm
den in Nederland, waarin de bestaande pro
vinciale veroenigingen, zoover noodig na wij
ziging van hare reglementen, worden opgeno-
toien met behoud van liare zelfstandigheid
2o. dat door het Centraal Comité esa de be
sturen der provinciale vereenigingen denoo-
dige stappen worden gedaan, oni de oprichting
van zulk een vereeniging Voor te bereiden
en tot stand te brengen."
Ds. Meindersma schetst» het werk van de
vereenigingen gedurende de acht jaren, van
hun bestaan en herinnerde o. m. aan den
kerkelijken strijd te Dordrecht, Alkmaar en
Middelburg.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Winderheim d6. J. G.
W. Goedhard te Lemele.
Aangenomen: naar Doorn ds. B. J.
C. Rijnders te Doornspiji.
