^andbouvökromek
FEUILLETON.
Het doode verleden.
Haandag 9 Sept. 1912, no. 213.
Middelburg 7 September.
van onzen vasten medewerker.
De egel (stekelvarken
hi de „Goesche Courant" van 24 Augustus
leest men de volgende mededeelmg uil Kwa-
dendamme
Dal hier nog al stekelvarkens zijn, blijkt
wel hieruit, dal Donderdag in den moestuin
bij de erven Walraven vier stekelvarkens
zijn geschoten. Daar ze reeds langen lijd
de koeien van haar melk ontlastten, is het
voor de menscheh con geluk van do ze
dieren verlost Ie zijn.
Het sprookje, dai de egel gewoonlijk
stekelvarken genoemd, ofschoon er in Neder
land geen stekelvarkens voorkomen de
koeten zou uitzuigen, is ons in verscheidene
deden van Zeeland medegedeeld, maar nog
nooit mochten wij iemand ontmoeten, die liet
met eigen oogen had gezien, ofHcmand kon
noemen, die getuige was geweest van het uil-
zuigen eener koe door een egel
Men moet den mond van den egel slechts
even nauwkeurig Inkijken om overtuigd Ie
zijn, dal het uitzuigen van den tepel van
een koe-uier voor zoo'n dier totaal onmo-
geljjik is.
De man, die te Kvvadendamme de egels
schoot of liet schieten 111 den boven aange
haalden moestuin, deed zeer verkeerd, want,
zegt dr. Hurgersdijk in „De dieren, afgebeeld,
beschreven en m him forens wijze geschetst",
de ogel is over liet geheel een voor den
mensch nuttig dier Hij is een uitmuntend
verdelger van muizen, slangen, slakken en
allerlei andere dierente meer omdat hij
even als deze, des nachts te voorschijn
komt lil moestuinen wij vestigen hierop
de aandacht is hij uitmuntend op zijin
plaats, omdat hij geen dei plantensoorten, die
er voorkomen, opeet of bederft; ook op graan
zolders kan men hem als muizen verdelger ge
bruiken.
Nu nog iets over zijn levenswijze
De egel -woont het liefst in dicht hout,
vooral hakhout, 111 heggen of in bouwvallen
Tegen den winter graaft hij aan. den voet van
een struik een gat, dat hij met bladeren en
mos vult en waarin hij, zooclra hel vriezend
weder begint, zijn winterkwartieren betrekt
Gedurende den winter slaapt hij onafgebroken,
terwijl zijn temperatuur daarbij nagenoeg tof
aan het vriespunt daalt In Maart wordt hij
wakker en komt dan weder te voorschijn. In
Juli of Augustus werpt het wijfje van 4 tot 8
jongen, die geheel naakt zijn, doch gewoon
lijk reeds voorzien van emgo stekels, zoo
dia de jongen vier of vijf weken oud zijn.
hebben zij geheel het uitzicht der ouden en
gaan met deze op de vangst uit, ofschoon
zij tot laat in het jaar door de moeder wor
den gezoogd. Zij liereiken hun vollen was
dom eerst het volgend jaar
De egel voedt zich bij voorkeur, zooals wij
reeds mededcelen met dierlijk voedsel, maar
hij eet ook vruchten zooals appels, peren,
pruimen, druiven en dergelijke. Dewjjl hij
echter niet kan klimmen, moet hij zich met
afval vergenoegen en veroorzaakt dus daar-
door geen schade Vindt hij veel afgevallen
appels of peren, dan rolt hij zich daarover
heen, spietst de vruchten op zijn stekelsj
brengt ze naar zijne woning en houdt ze in
voorraad. Op dergelijke wijze brengt hij ook
bladeren naar zijn winterkwartier.
De egel is zeer schuw. 'I Moei. al een bijzon-1
der rustige streek zijn, wil liij in de namiddag
uit het Engolsch
AGNES E. MELVILLE.
Een oude vriend.
Er gloeide een sclialksche blik in haar
zwarte oogen. en behaagzucht straalde als het
ware iu(dagend uit eiken trek van haar ge-
zicht, en eigenlijk van haai- geheele wezen,
van de vlechten van het dikke, zwarte haar
1 'len Weincn, lilooten voet, die onder liet
gescheurde hemd te voorschijn wipte,
Goeie hemel. Ninette, herhaalde Frank
ling verW^as^ ^"^rmogen plotse-
«'ïü1*.1?1 ru8 "aar het schilderij,
Je hel, yt l0Bse schetsen
Je heb dn teï(Jreil a|
op, met een mgmlnldigon ltOTi i„ zip 4J
Ja, maar ik was vergeten, dat het soo
goed wan, z„„ mlslekend. Je ba, |«n
mspireenl seweest, Pajno, en 1,TO| En Uxili
«as jo tooi maar tw„öe TwilS8i 8KH)te
goden Ik ben „n
heb ik „ooit soo iets goed, ge^,
uren te voqrschjjn komenliefst wacht hjj
daarmede tot het begint te schemeren
Het dier heeft verbitterde vijanden in de
vossen, de honden en de roofvogels, vooral in
den ooruil, die evenals hij des nachts op
roof uitgaat; dientengevolge is do vermenig
vuldiging van den egel niet sterk, maar de
mensch en vooral de tuinier heeft er groot
belang [bij dit nuttige dier in bescherming;
te nemen.
Appels en peren.
(Slot.)
Wjj hebben ons opstel over appels en peren
de vorige week niet voortgezet, omdat wij
eerst de vraag over asperges wilden beant
woorden, thans zullen wij nog enkele opmer
kingen maken over het plukken en bewaren
van genoemd fruit.
Bij waaiboomen is het niet altijd mogelijk
de ladders zoo te plaatsen, dat men alle fruit
mot de hand bereiken kan om het af te pluk
ken. Alsdan moet men zich bedienen van een
vruchfcenplukker, bestaande uit een getanden
ring, waaraan een zakje is bevestigd. Deze
tanden zijn van oen scherpen kant voorzien;
aan den ring is een oog ovenals aan een hark
of een schoffel, waarin men een slok kan
bevestigen Men plaatst het werktuig zoo on
der tien appel ot de peer, dat deze Iloven
liet zakje komt en dat men mot den seller
pen kant van den ring het steeltje kan af
breken of doorsnijden De vruchten komen
dan ongeschonden in ons bezit Dc prijs van
zoo'n v r uch tenpluk ke rdien wij iedereen mo
gen aanbevelen, loopt van 50 lot CO cent. Men
heeft ook duurdere, waarbij vruchtenplukker
en snoeiscbaar gecombineerd zijn, wij vinden
die echter weinig aanbevelenswaardig.
Wanneer de vruchten geplukt zijn legt men
ze voorzichtig naast elkander, liefst op een
zachte onderlaag, om ze zoo veel mogelijk
ongeschonden te kunnen bewarenvoorna
melijk peren hebben bij hel rijp worden aan
leg om op de ligplaats beursch te worden,
wanneer zij op een harde onderlaag rusten.
Van tijd tot tijd moet men ze nazien en
keereu en steeds de rijpste uitzoeken voor
hel gebruik. Het onderzoek of ze voldoende
rijp zijn moet steeds geschieden met de volle
hand en niet door op enkele plaatsen soms
vrij onzacht op het fruit Ie drukken
Ten slotte laten wij luer nog een opgave
volgen van enkele uitmuntende soorten die fijn
heid van vrucht paren aan buitengewone
vruchtbaarheid. Deze plant metn in de maand
Novemliei in goed omgewerkten, goed lie
mesten grond, voor welke liemesting wij een
ruim gebruik van palent ka li aanbevelen, zoo
ongeveer 1000 KG [>er hectare.
Wij hebben wel eens het voorschrift ontmoet,
daL men voor liet planten van fruilboomen
pullen moet maken van een vierkanten meter
oppervlakte en 75 cM diep of dieper en dun
dien put te lieJioorlijker hoogte aanvullen met
goeden grond. Wij keuren zoodanige wijze van
planten af. Naar onze meeiung moet hot ge
heele terrein, waarop men fruilboomen wil
planten, gelijkmatig diep gespit en over zijn
geheele oppervlakte bemest, worden. Verplante
hoornen toch hebben slechts bij uitzondering
wortels, die diep den grond indringen; zij
zoeken hun voedsel in den bovengrond, niet
op een afstand van een halven meter van den
stam, maar vaak op een afstand van twee
en meer meters. Bij het planton van fruit-
boomeii moet mem tevens zorgen, dat zij niet
dieper in don grond kunnen komen, dan zij
oorspronkelijk hebben gestaan.
Thans volgen eenige soorten van peren met
opgave van den tijd van rijpheid
Coïorée de Juillet en Doyenné de Juillet
(Juli), Madeleine (begin Augustus), Clapp's
favourite (Aug. Sept.), Bon Chretien Williams
(Septeml>er, gemuskeerdSouvenir du Con
gres (September), Seigneur d'Esperen (Sept.
Oct.), Louise bonne d'Avrancfies (OctBeurró
Hardi (Oct. Nov.), Beurró Six, Beurró Diel en
Soldal laboureur (Nov. Dec Beurró d'Arem
berg (Dec Fetor.), Paste Colmar (Dei Febr
Marie Guissc (Maart April), Josephine de Ma-
lincs (Jan April). Al de opgegeven soorten
zijn van eerste hoedanigheid. Een uitstekende
drager, maar van mindere qualileit is de
Beurró Clairgeau. Zeer groote peren leveren
de Calebasse Carafon (2de qual. rijp in
October), wij hebben daarvan exemplaren ge
plukt van 8 en 9 ons, en de Belle Angóvme
een goede stoofpeer, die tol Mei bewaard kan
worden.
Aangevelenswaaidige appels zijn Roode As-
traker (Juli Aug.) Glasappel (Aug.), Roode
Calville (SeptPrinsesse noble (Sept.)Kei-
zer Alexander zeer groot (Oct Nov.), Reine
des reinettes (Oct. Dec.), Ceccmi (Nov. Dec.), het oog nog geboeid door verrassende kjjkjeg
Ribptop pippin (Dec. Febr. Warners king op de achtergevels van oude huizen, welker
(Dec. Maart), Zijden hemdje (Pigeonnet) (Nov facades de veTfraaiingskureji(?) der 19e en
Jan.), Northern Spy (Jan. Mei), Witte Calville 20e eeuw hebben doorgemaakt In het bijzonder
(Jan. April) Uitmuntende appels voor de keu- valt op het baksteenen spitsboogfries van
ken zijn Bexforshiro's foundling, die bewaard „s'-Graven Tolhuijs"») (thans winkel van den
kan worden tot April, Calville Barre, die zich heer Albert lleijn in <lon Langen Delft) alsmede
houdt tot Juni, de Aardenburg, die goed de fraaie vrijwel ongeschonden achtergevel
blijft tot in September en October,
van de oude Bank van Leening in de St. Jan
straat, die zoowaar nog onbeaplcistord-is,
en waarvan de ramen nog de oude kruisko
zijnen bezitten met het oude glas in lood
Ook de Abdij met kloosleTgang doet zich goed
vóór van dit verheven standpunt. Van den to-
reuomgang gezien, schijnen de oude Abdij
gebouwen nog één geheel te vormen, en de
Hot ,S wel jammer, dat er i„ eas land van n.euwhonl van do pa,i gerestaurcertc gedeelten
de zijde van liet publiek zoo weinig belang, en de dichtgemeiaelde galen aan de «ant-
stalling is voor onze monumental. Hoeveel"mdfr 'f""»1
wotdt „iet uit onwetendheid ot onvereebillig-puleelte dea torens is He
boid afgebroken, met verf besmeerd, bepleis-»<"ss»nce-st,l opgetrokken, en eindigt m een
terd Hoeveel is „iet reeds op deze wijze burS. sgde liet wapen der stad met een ke,
VARIA.
DE ABDIJTOREN OF „LANGE JAN" TE
MIDDELBURG.
zerskroon gedekt, waarvan de bol een ijzeren
stang draagt, waarop een groote vergulde
fveerhaan draait. Het houtwerk is met koper
beslagen, welk metaal voorheen geel geverfd
was. Bij de vernieuwingen van de laatste
jaren is hot koper zichtbaar gelaten. Waar
om het metaal niet groen wil worden is voor
leeken nog steeds een onopgelost raadsel
onherstelbaar vopr de geschiedenis verloren
gegaan? Wij stellen <xns voor ter opwekking
van de belangstelling voor de overblijfselen
uit Walcheren's verleden nu en dan eenige bij
zonderheden van de voornaamste overgeble
ven kunstproducten, welke geacht kunnen wor
den onzen lezers oiil>ek<iid te zijn. mede
"a£Zm* i- di- „Lam;..' lm," bel eerste"J dat een,ge jam. g,
monument „,t ónze omgeving dal de aan- soever vnn een „Ingezoirfenstnk
dacht vrithgl Hoog verheil dc oude AM.jtorai, beweerde dal b, de vernieuwing
ziel, boven de grauwe l.uiweiM'szijn de plaats viu, ge«l- rood koper wil, gebe
spil, ,s door bel geheel., eiland en nog ver «H. metaal volgens den „.zender „,m-
dnaAnitm ziohtbeev. Owi kleurt z,„, door "V Mom wordt Wie «1,ter 1,et rechte
den tijd lichtgrijs gotinto sloenc, wende zicl. lot de geme
met de blauwe lucht en den loodkleuriger ij' i
hemel De Abdljtor.n belieorscht en voltooit m b»»» ™i vaste regel, ilnl een toren
het stadsbeeld. Zip, motalen slem doel zich tegen den Westgeve m de as
tot gi'notei, afstand boom, lol onverdroten,^ bijbeboora.de kerk. liaor .tautg tevens
vreugd© eai genot van don muziekminnaar
De eerste bouw daglcekent naar alle waar-
sdhijnlykheid uit de 13e eeuw doch het is
ontwijfelbaar, dat bel thans zichtbare gcdeclti
dienende tot hoofdingang. De Middelburgsche
toren echter maakt een uitzondering op dezen
regel hij slaat niet in de as van de beide
kerkgebouwen, doch er naast, in liet mid
LMllVVIJkfiAMarti VI.. V UW. Mteita v.......I... s. v.< I.I.
des torens van veel lateien tijd is. Voorheen v' <e .."et'
De vraag rijst waarom onze Alxtytoren den
zonderlingen naam draagt van „Lange Jan"
was dc s toenail romp, gelijk uit oude af bol
dingen der stad nog te zien is, gedekt door
een eenvoudige spits, gelijk thans nog onze
dorpskerken In 1568 na een brand, veroor
zaakt door het inslaan van den bliksem, ten
gevolge waarvan de spits lol het sleemverk
afbrandde, werd do toren afgedekt met een
„fraaye doorluchtige" kap. en werd er een
klokkenspel in geplaatst Deze kap had min
oi meer don vorm van de tegenwoordige Een
afbeelding ervan is te vinden in Smal legarig<
antwoord daarop is het volgende: De
Abdij te Middelburg bezat voorbeen twaalf
torentjes. Jammer genoeg zijn verscheidene
hiervan verdwenen Elk dier torentjes heette
naar een der twaalf discipelen van Jezus
Christus De groote toren werd „Johannes"
gedoopt, naar den grootsten der discipelen
i. In den volksmond heet hij daarom nog immer
I„Lange
Ik haat het ding.
Payne zei het heftig. Het houdt de her
innering van een vrcoselijken misslag levend.
Maybrook keek zijn vriend scherp aan
Verbrand het dan Nee, dat bedoel ik
niet. Geef bet aan mij of aan iemand van je
vrienden. Waarom je zelf te herinneren aan
een ding, dat je wenscht te vergeten' Is dat
oen soort boetedoening?
Ja, antwoordde Payne eenvoudig.
Je ben nog dezelfde, onberekenbare
dwaas, als toen je
Payne keek op mei verwilderde oogen,
waardoor het zijn vriend onmogelijk was, door
te spreken Er lag oen onuitsprekelijke el
lende in dien blik Nu werd Frank Maybrook
toch een beetje zenuwachtig
VV.-rp liet weg, riep hij uit scheur
die oude bladzij uil je levensboek. Ze is dood,
I vijftien jaar is ze dood. Je heb toch mijn
I brief uit Parijs ontvangen, waarin ik je dat
vertelde?
I Ja, dien heb ik ontvangen. Je schreef, dat
je haar lijk in de Morgue gezien had Wat
een dood lEcns was ze ectn gelukkig, on
schuldig kind.
Onschuldig. Hot mocht watl Bloememver-
koopstor en model voor schilders en jjj dacht
nog wel, dat je verplicht was, haar te trou
wen, omdat je haar in een vlaag van jongens
ach tig© bewondering zoende
Het was méér, Frank, Ik lueld van haar.
Wel, wel, het zij zoo. De knappe deern
wis verleidelijk. Zij maakte jou het hoofd op
hol.
Zwijg Ze is dood.
Dood en daarmee zijn wij van haar af.
Ze liet jou in den steek, toon ze genoeg
van je had, arme trouwe dwaas Waarom
zei je haar niet vaarwel? Met een Engelsch-
man bereisde ze Italië. Ik heb hem ontmoet.
Hjj heette Edward Travers. Waarom liet je
haar niet aan haar lol over?
Aan haar lot overlaten? Het woord klinkt
mo hatelijK Het herinnert aan schandelijke
dingen. Het woord alleen reeds bezoedelt.
Bovendien geloof ik niet, dat de huwelijks
band kan worden ontknoopt voor God's a
gezicht dan alleen door den dood.
Dwaasheid De huwelijksband nee, die
bestaat niet Ik geloof daar niet aan. Ik
ik geloof in liefde enen ia een tehuis
en m al dat soort dingen Ik heb genoeg
gekregen van (het zwerven, zooals je weet
on
Het gebruinde gezicht van den reus was
overbloosd eu liij was, naar duidelijk zicht
baar was, wel iets verlegen
J© begint weer je kalm© leven. Des te
beter. Wie is de uitverkorene?
Arnold Payne, verlucht, dat hjj op een
ander chapiter was gekomen, herkreeg weer
B VON BRUCKEN F0CK.
Illuslrata" op het Zeeuwscli Genootschap
„Cronijck van Zealand" ItGSOi la 1712 werd I velc "*uwon
de toren aogmaal, doo, don Mn (rtW-j"™4 fl* Miditolburg, te. TOSte»
ten, en brmdde .veder,.,, tot Hot taimnvork"J"m ,e" ™«'b«'.Id elrekkeii van- en
at, teffelijk met het dak dor koorkerk, dat "»P>'atie geren cire Ilotodaagsolie
sedert dun den minder fraaien vorm beeft, I ,ouvnm>es ls
dien het tlians nog vertoont Ten zelfden
jare nog werd door de stadsregeëring het
besluit genome» om ,i™ lor,-,, te doen he,-! .B"1«m d.l hoogsl merk
W-en De voltooiing dor «erken duurde «vaard.ef tas, Mb hel v,ch „og m 1783
echter tol 1718 De herb,™,, van d™ toren "Zeeland,a
kostte aan de stad met inbegrip van dc klok
ken, liet uurwerk ©nz. f 158.818 (men boude
in het oog, dat deze som overeenkomt
met een bedrag van ongeveer f 400.000
tegenwoordige IloJlandsche guldens De prijs
der klokken alleen bedroeg f 49 322
Vermeld zij dat de metalen trommel voor
het carillon 25872 gaten heeft. Deze trom
mel kostte bij aanbesteding f 17000. De klok
ken zijn gegoten dopt van Noorden en de
Grave, klokkengieters te Amsterdam, en zijn
rijk versierd met wapens, inscripties enz
De klok, die het hoogst in den toren hangt
en waarop het heel uur geslagen wordt, weegt
7600 Ned. ponden
Dc toren werd ten jare 1786 tot de kroon
bestegen door prins Willem V en zijne beide
zonen (waarvan de oudste de latere koning
Willem I was)
De bergsteencn onderbouw, is opgetrok
ken in Gothischen stijl tot een hoogte van
ongeveer 55 M. In de 19e eeuw is hij met
een gele verflaag besmeerd, doch in dezelfde,
eeuw is deze met groote kosten weder ver
wijderd. zoodal hel steonwerk thans weder
prijkt in zijn fraaie oorspbonkHijke kleur
De „Lange Jan" is een van de weinige to
rens in ons land, die achtkant van vorm
is Bergsteencn lijsten verdeden de coolrefor-
ten (bcerenen het muurwerk, ter verbreking
van de eentonigheid Met uitzondering van de
onderste vensters, bezitten de spitsbogen
geen traceerwerk. Een boogfries en rijk ge
profileerde lijsten bekronen den stecncn bouw
afgesloten door een ijzeren balustrade. Het
spreekt vanzelf dal men van den omgang
een fraai vergezicht geniet. Behalve door het
steeds schoon© panorama van bet eiland Wal
cheren mol de omliggende wateren, wordt
HET NEDERLANDSCH
ALS INTERNATIONALE HANDELSTAAL.
Van Waalsche zijde wordt wel beweerd,
dat het Vlaamsch een gebrekkige tongval
van het Nederlandsch is. Onder de mede-
deelingen, die naar aanleiding van dergelijke
beweringen op het Congres van Nederland-
sclie Taal- en Letterkunde, de vorige week
te Antwerpen gehouden, daaromtrent zijn
gedaan, had inzonderheid een lezing van
den Antwerpsehen geschiedschrijver Veile
belang, die over het Nederlandsch en
Vlaamsch in de internationale handelsbe
trekkingen van de 17de en de 18de
eeuw handelde. Twee bekende historici,
Ehrenbeig en Pirenne, wilden den Neder
landscben kooplieden slechts de rol van
bemiddelaars en makelaars toekennen, ter
wijl de bedoelde heer Veile in overeenstem
ming met de boogleeraren Blok en Paul
Frédéricq den Nederlandschen handelslieden
dier dagen een leidende rol in het groote,
commerciëele verkeer gedurende dat tijdvak
doen spelen.
Het bewijs voor die bewering ziet
Antwerpsche historicus in het feit, dat ze
in staat waren, hun taal in alle landen,
waarmee ze in verbinding traden, ingang
te doen vinden, zoodat die tegelijk de rol
vun een international» handelstaal vervulde.
De spreker heeft daarvan een reeks be
langwekkende voorbeelden gegeven. Zoo
deelde hij mede, dat de meeste prijslijsten
in het Hamburgscbe waren verkeer voor de
tijd van 1572 tot 1736 in de Nederlandsche
taal zijn opgesteld. Ook de polissen, die
de gewone kalmte m zijn uiterlijk. Zijn oogen
namen de, gewone,z acht© uitdrukking weer
aan en de diepe rimpels verdwenen van zijn
voorhoofd
Niet zoo haastig, Payne Je ben even
haastig met 'gevolgtrekkingen als een forel,
die dartelt in het water Zie ik eruit, als
iemand, die een meisje om haar hand gaat
Een blik naar zjjn sjofele jas deed hen
beiden in den lach schieten.
Dan vrees ik, dat er ©en ander genees
middel in het spel is, zei Payne
Nee, hot is niet „cherchez la femme",
tenminste, ik zeg met den dichter: „S
denk ik, dat ze als de Sfynx is en net even
ver weg." Dat is echter maar bij benadering
juist, want we ontmoetten elkander juist, ter
wijl ik aan den voet van de Sfynx zat te
schetsen Ze viel bijna over mijn ezel We
boden beidon onze verontschuldigingen aan
cn daarbij bleef het behalve, dat we ieder
een of twee maal Caïro bezochten en nooit
aan elkander werden voorgesteld. Vaag, niet
Ja, even onbepaald als het léven zelf.
En toch is hot vreemd, hoe de knoop dik
ker wordt, naar mate we verouderen. De
draden weven ons meer en meer in Woont
zij in Londen
Ik denk het Ik weet haar naam zelfs
tusschen de verzekeraars en de Hamburgsche
kooplieden gesloten werden, waren in het
Nederlandsch. De druk daarvan toont intus-
schen meestal Gothische letters
Die voorkeur van de Nederlandsche taal
in het verkeer tusschen Hamburg, Antwerpen
en Amsterdam blijkt zeer natuurlijk, als
we bedenken, hoe nauwe verwantschap er
bestaat tusschen het Nederlandsch en het
Nederduit8cb, dat in de streek van Hamburg
wordt gesproken. Daar bovendien in dien
tijd een Duitsche schrijftaal ontbrak was
het gemakkelijk te begrijpen, dat men onze
taal als handelstaal aannam.
fntusschen treft men volgens Veile ook
Nederlandsche oorkonden aan in het ver
keer met Fransche, Engelsche, Bpaansche,
Portugeesche en Italiaaneche zeehavens.
Cadix, Lissabon, Livorno, Marseille, Bor
deaux, hadden prijslijsten, die in onze taal
waren opgesteld, evenals scheepspapieren en
andere oorkondeD, die het wapen van de
stad Dnblin dragen, dezelfde taal vertoonen.
Zelfs tot in het Oosten, tot Smyrna en
Eonstantinopel, breidde de machtssleer van
het toenmalige Nederlandsch zich uit.
Als een bijzonder belangrijk bewijsstuk
kon de heer Veile een zeevrachtbrief van
het jaar 1644 overleggen, die in Cadix
gedrukt is en waarop een Engelsch kapitein
met name Michael Phill ps zich verbindt,
tot een vrachtprijs vnn VU pet. van de
waard» der wareD een staaf zilver wegend
»hondert dry en twintich marcq en ecne
onse« voor rekening van den Hamburgschen
koopman Berenbergh te vervoeren.
Aan dit uittreksel uit Velle's rede, dat
we in een Duitsch blad aantroffen, kunnen
we nog toevoegen, dat het verdrag, dat aan
den luatsten oorlog tusschen China en Japan
een einde maakte, óok in het Nederlandsch
werd opgestild. Dat als een vermaning en
een bemoediging voor heD, die meenen, dat
die gouden tijdeD toch voor onze moeder
taal voorbij zijn, waarom ze zich geen
moeite meer geven, die tegen buitenland-
sche talen te verdedigen.
SPONSENVISSCHERIJ IN DE MIDDEL
LANDSCHE ZEE.
De sponsenvisschenj wordt voornamelijk uit
geoefend langs de kusten van Griekenland,
Syriè, Tripoli, Cyrenaïka. Tunis en van de
Adriatisclie zee.
Het grootste gedeelte der sponsenvisscherij,
aldus „Handelsberichten", waaraan wij dit
artikeltje ontleenen, geschiedt met behulp van
duikertoestellen. De sponsen worden ook wel
gevischf door duikers, die langs een touw in
zee afdalen en dc sponsen van de rotsen,
waarop zij zich hebben vastgezet, lostrekken
De Grieken van Morca bedienen zich bij de
sponsenvisschenj ook van een drietand, doch
aan liet gebruik hiervan is het bezwaar ver
bonden, dat de sponsen daardoor van mindere
hoedanigheid worden.
Men onderscheidt verschillende soorten
sponsen. De dikke, z.g paardenspoiiBen hebben
groote holten en zachte vezelszij worden
voornamelijk in de Middellandsche zee gcvischl
en woTden in paardenstallen en badinrichtin
gen gebruikt De zachte of fijne soorten komen
overvloedig voor langs dc Syrische kustzij
hebben een bleekgele kleur en worden voor
namelijk bij het toilet en in de heelkunde ge
bruikt Nederland, Frankrijk, Groot-Britannió
en Duitschland verbruiken hiervan belangrijke
hoeveelheden De sponsen van Zerby, Tripolis
en Bengazi Zijn over liet algemeen grof, maar
goedkooper Men gebruikt ze in paardenstallen
en in liet huishouden. Van deze laatste soor
ten bestaan ook zeer fyne qualiteiten, welke
gewoonlijk Lij het toilet worden gebruikt en
ui Europa zeer gewild zijn De vangst daarvan
zal dit jaar nagenoeg nihil zijn, daar de lta.li-
aansche regeering de sponscnvisschcnj gedu
rende dc vijandelijkheden heeft verboden en
bovendien weinig zeilscheepjes voor de vangst
zijn uitgerust wegens gebrek aan middelen
Zoodra de sponsen opgevisebt zijn, wor
den zij plat getreden, samengedrukt en gewas-
schen totdat zij hare zwarte vliezen en
slijmachtige levende substantie, welke haar
oen chloorreuk geeft vertoren hebben. Wan
neer zij beginnen te bleekcn, worden zij in
een zwavelzuur- of kalkoplossing gelegd, ver
volgens geperst en opnieuw gewasschen,
waarna zij voor den verkoop gereed zijn
In 1911 werden door de visschers van Symi,
Ilalki en Calymnos (Turkije) naar naming voor
resp. 8 ,2 en 4 tmillioen piasters en door die
van Hydra, Egine en Cranidhi (Grie
kenland) voor onderscheidenlijk li/2, i/2 en
millioen drachmen sponsen gcvischt
niet
En je ben naar Londen gekomen in de
hoop, haar Itoevallig op den hoek vam een
straat te ontmoeten
Geraden. Maar ik kan jaren wachten, als
dat moet; er is geen haast bij. Ik ben nu.
van plan een atolier te huren mi net als
jij gezeten burger te worden- Wij blijven
goeie maatjes, niet waar? Probeer eens een
sigaar van mij en laat mij een van de schet
sen zien, die j© voor dat werk ,J)e idyllen
van den koning" gemaakt hobt
Arnold reikte zijn vriend een stapel water-
verfschetsen over.
Frank Maybrook bekeek deze oplettend
Je heb den mystieken toon getroffen, zei
hij. Ze zjjn goed, ze vertoonen dien sprook-
jesachtigen loon, maar luister eens. Dat
leeft-
Hij baalde een schels te voorschijn, geti
teld „Elainc. het leliemeisje", edel en vol
zoete pcinzing. Dit heb je naar liet leven
genomen, niet waar Payne? Wie stelt het
voor?
Ja, het is naar het leven
Arnold legde zijn sigaar neer en vestigde
zijn oogen op de schets met dien droomengen,
blik, dien men algemeen van hem kende:
tenminste, 'tïs naar die herinnering geschil
derd, voegde hij erbij
(Wordt rorvolgd).