Middelburg 24 Augustus. Met de Maatschappij „Zee land" naar Kiel en naar de Oostzee. VARIA. Maandag 26 Aug. 1912, no. 201. *£anclbouu)kroniek VAN OSZEN VASTEN HEBEWERKER- Appels en Peren. ii Met een weinig opmerkzaamheid kan ook de niet-deskundige bet verschil leereti ken nen tusschen knoppen, die bloemen zullen voortbrengen en die, waaruit een nieuw takje ontspruit: de eerste zijn dikker en minder spits dan de tweede, langs de tak ken geplaatst op korte st eltjes en omgeven door een krans van bladeren. Wanneer men om dezen tijd van 't jaar zoo'n gesteeld vruchtoog met een zuiver, goed snijdend mes afsnijdt met een gedeelte van den tak, zoo groot als bet schild, dat men bij scbildenten "(oculeeren) gebruikt en daarna dat oog met schild (bast en hout) op een tak zonder vruchthout oculeert, daar na den bast zacht toebindt en om alle toe treding van lucht te beletten, bet geheel bedekt met entwas, die men zoodanig sa menstelt, dat zij zonder at te druipen een week drie vior lenig blijft, dan groeit dat takje" dit jaar nog vast, het oog zal 't vol gend jaar bloeien en ook vrucht geven. Heeft men een boom, die geruimen tijd on vruchtbaar is geweest, dan kan men hem op deze wijze tot vruchtbaarheid dwingen. Daarover later meer. Gedurende den zomer wordt het takge- deelte, waarop de bloemen zich bevonden en waarop men thans de vrucht vindt vry dikdat dikke gedeelte draagt den naam van beur s. Op die beurs, die van onder van bladeren voorzien is ontwikkelen zich in de oksels dier bladeren weder nieuwe bloemknoppen, zelden komt daaruit een twijg en is dit het geval, dan kan men die wegnemen laat men haar staan dan zal zij eveneens spoedig bloemen voort brengen. Het gedeelte van de beurs, dat de vruch ten draagt, groeit weinig en al spoedig ziet men eene insnoering tusschen de beurs en den steel van de vrucht. Bij die insnoering groeit bij het rijper worden een kurklaagje tusschen beurs en vrucktsteel zoodra dit kurklaagje zich geheel beeft gevormd, is de gemeenschap tusschen het takgedeelte en den steel der vrucht afgesloten, er worden geene sappen meer naar de vrucht gevoerd en deze is rijp, al is zij dan ook nog hard en oneetbaar. De tijd om te oogsten is dan aangebro ken wacht men daarmede, dan valt de vrucht at. Om eetbaar te zijn moet zij dan nog narijpen. Wanneer men in 't bezit is van lage vormen, kan men zich van de waarheid van 't boven medegedeelde zeer gemakkelijk overtuigen door om den steel van de vrucht een raffiabandje te bevestigen en dit, niet gespannen maar met zekere speling, vastte maken aan een tak, of wanneer men lei- boomen beeft aan een lat of een spijker. De vrucht zal dan blijven zitten tot zij volkomen rijp is en op een gegeven oogen- Mik ziet men baar hangen aan het raffia- Helgoland. De bevolking heeft haai' eigen en eigenaardig karakter door den loop der eeuwen heen vrijwel behoudende llelgolanders trouwen omler elkaar, nu misschien niet meer zoo streng als vroeger, maar toch nog steeds met vrij groote vasthoudendheid. De llelgolanders worden daarom geprezen als een volk, waarin een bekend eümoloog als dr. Schater, van alle Noonlze©-eilanders het meest sprekend het typisob Gennaiuisch, hot echt Friesch ka rakter terugvindt, zoowel rn de uiterlijke ver- schijning als in de taal. Die taal heeft, men kan hot aan sommige klanken duidelijk op merken, een sterke verwantschap met onze ««gene taalevenals in liet Meckelenburgsche aialecl klinken ook hier bekende tonen in oc woorden door. Geheel die taal is overigens 31 "J", welluidend wanneer men er slechts SS «tg 80""""1 w onderscheidt rich door een poot» W.eetheid van vocalen. De Helgolanders hebben Ul,ga, tjid (to ,yp,sclls> klederdracht behouden; dle kr bel ncltle, nl vele opzichten nu verouderde MSscherslyi», niet den sclulderachligen zthd- wosterdie der vrouwen sierlijk en in elk ge val tont gekleurd Aartshertog Ludtvig Sal. valor van Oostenrijk, als lourisl welbekend, heet! „i ,lo serie van de reisboekjos van Woerl om- Helgoland geschreven en uit zich bandje. Voor groote peren aan leiboomen kruimen wij deze wijze van handelen aanbe velen men krijgt daardoor vruchten van de grootste afmeting, die, volkomen rijp geworden, ook het langst natuurlijk ieder in hare soort bewaard kunnen worden. Op dat zelfde beginsel bprust de in ons vorig opstel gegeven raad, jutten, clapp's zacht te schudden en op te vangen in netten. Alle vruchten van een boom zijn niet te gelijk volkomen rijp en daarom kan men op de aangegeven wijze het langst van die zeer vlug narijpende perensoorten gebruik Maar men kan niet alle peren en appels aan bandjes leggen en bij de appels heeft dat vastleggen wegens de doorgaans zeer korte steeltjes nog eene eigenaardige moei lijkheid. Hoe moet men dus bij de vruchten in 't algemeen bepalen, of de tijd is aan gebroken, dat zij geplukt „getrokken" zegt men zeer verkeerdelijk in vele deelen van Zeeland moeten worden. Uit hetgeen wij zoo even hebben mede gedeeld, zal het duidelijk geworden zijn, dat men bij bet oogsten van appels en peren het beursje moet sparen. Wanneer de vrucht nog niet volkomen rijp is en men haar dan wil afplukken, zal gewoonlijk het beursje met een krans van bladeren aan den vruchtsteel blijven zitten. Daardoor worden met de vrucht van dit jaar de bloemknoppen voor volgende jaren medegenomen, tengevolge waarvan men den boom stelselmatig onvruchtbaar maakt. Maur datzelfde zal ook gebeuren, wanneer men bij nagenoeg algemeens rijpheid der vrucht deze onoordeelkundig plukt (af trekt) of de takken ruw schudf, nog daargelaten dat schudden aanleiding geeft tot bet kneuzen der vruchten, waardoor zij al dadelijk zeer veel van hare waarde verliezen en binnen een paar dagen geheel waardeloos worden. Om te weten, of het tijd is de appels on peren te plukken, neemt men bij beide soorten de vrucht in de volle hand, draait den appel even om, licht de peer even om hoog. Wanneer in beide gevallen, de steel van de viucht zich bij de insnoering gemak kelijk van de beurs scheidt, is de vrucht rijp. Nu zijn wel alle vruchten op een boom, wij hebben het reeds gezegd, niet op een- zelfden dag rijp, maar wanneer zich die gemakkelijke scheiding bij een zeker aantal vrachten voordoet, dan is de rijpheid van alle zoo nabij, dat men tot het oogsten kan overgaan, daarbij in 't oog houdend, dat men de appels, vooral de kort gesteelde, losdraait en van de peren, die niet dadelijk loslaten, liever het steeltje breekt, dan de beurs beschadigt. Wat een werk, wat een voorzorg I Wat een tijd, wat een kosten! 't Zou ons niet verwonderen, wanneer wij van sommige onzer lezers en lezeressen die uitroepen vernumen, vooral van hen, die niet in steden wonen en den prijs niet ken nen, die daar voor goede vruchten gevraagd en besteed wordt. Laten we daarvan een enkel voorbeeld mededeelen ter toelichting. We gebruikten 't vorig jaar in eene restau ratie in eene der grootste steden van ons land het middagmual. 't Was niet eens eene restauratie eerste klasse. Op den schoorsteenmantel zagen wij drie schaaltjes met peren staan, waaraan een briefje beves tigd was, hoeveel deze kostten. Nieuws gierig naar den prijs stond een onzer op, begaf zich naar den schoorsteen en zag in de drie schaaltjes exemplaren van dezelfde soort, nl. van den Beqrré Clairgeau, een peer, die door haar eigenaardigen vorm dadelijk kenbaar is, door grootte boven vele peren uitmunt, aan de zonzijde een hoog- roode kleur aanneemt en wat smaak betrelt, door de meeste gebruikers lekker, door velen, die niet te verwend ziju, zeer lekl^gr wordt gevonden. De boom heeft de eigen schap een goede drager te zyn, zoowel op hoog- als halfstam, als pyranride en als lei boom dus in alle vormen. De peren nu, in de restauratie in drie schaaltjes tentoongesteld, waren blijkbaar vruchten van denzelfden boom, verdeeld in zeer groote in het eene schatltje, groote in het tweed», minder groote in het derde. zeer sympathiek over deze typen, van echt© visschers mei wie hij uren achtereen op zee bij de vischvangst, aan het strand (bij het nemen van de golven, heeft doorgebracht. Zij missen volkomen, zoo erkent bij, de romantiek van de visschers der Adriaüsche zee, maar zij bobben een klaar inzicht in vele dingen dat de meest beschaafde en de meest ontwik kelde hen Zou kunnen benijden. Frischheid van geest en van moraal spreekt uit wat zij zoggenfrischheid straalt er ook uit de per sonen zelf en uit de woningen in het dorpje, die, hoe klem ze ook mogen zijn, van een blankheid en van een reinheid zijn, die vooral ons llollandsch hart aangenaam aandoet. Som wijlen is liet in Helgoland als verlooft men op Marken, alleen met een verschil van kleu ren en van spraak, een verschil ook nog var geoefendheid in het jagen op de eigenaardig heden der vreemdelingen, maar ook hier overal in de vertrekjes oud pojcelein, ook hier veel oud koper. Doch op Helgoland men jnet den verkoop dier voorwerpen i zoo gulevenals de bloemen voor de vensters dienen zij voornamelijk om liet innerlijk bc- liageljjk Ie maken. Helgoland is meer dan een interessant eilandhet is voor een ieder die de planton en dierenwereld bestudeert ook een merk waardig eiland, Want rijker en menïgvuldiger dan op eenig ander punt van de Duitsche kusten ontplooit zich hier liet natuurlijk-leven, der zee en meer dan elders kan men hier to midden der menschen aantreffen de zee vogels van geheel verschillende pluimage, wel ker nesten hier zorgvuldig beschermd worden, door degenen, die geroepen zijn om do wet te handhaven. Dat hier trouwens onmogelijk an dere invloeden, dan de meest onvermengde van Bij de eerste was de prijs aangegeven '20 cent, bij de tweede 15 cent, bij de derde 12^ p0r stuk. Laat ons nu aannemen dat de restaura teur ruim de helft op die peren wint, dan kan men gorustelijk vaststellen, dat hij minstens 6 of 7 cent per stuk heeft moeten betalen en nu doen wij de vraag, of een peer, waarvoor men 6 a 7 cent per stuk bedingen kan, de bovenvermelde zorgen bij 't plukken niet waard is? Wilt ge een ander voorbeeld. We waren eens in Gent, de stad der bloemen en van het fruit en zagen in een heel gewonen fruitwinkel eenige peren voor het raam uitgestald. Ze waren, dat moet er bij ge zegd worden, buitengewoon groot en van eerste hoedanigheid, want we hadden bier te doen met de Duchesse d'Angou- ICme. Een onzer wilde weten, welken prijs men voor zoo'n peer vroeg, ging naar binnen en kreeg op zijn vraag, wat zoo'n peer kostte, tot antwoordeen balven frank, vijf voor twee frank. 't Waren, wij herhalen het, uitgizochte Duchesses, maar wederom de vraag, zijn de peren de door ons voorgeschreven zorgen niet over waardig, zelfs al kau de producent niet meer dan 10 cent gemiddeld per exem plaar bedingen Nu behoort ook de Duchesse d'Angou- JCme, even als de Beurrc Clairgeau tot onze beste dragers, maar zij verkiest de pyra mide- en struikvorni, of wil men liever lagen stam. Maar om goede prijzen te bedingen moet men goede soorten hebben, en wij herhalen bier eer wij verder gaan, wat wij schieven in 't begin van ons opstelop dezelfde plaats, waar eea boom staat met minder waardige vrucht kan een boom gioeien met eerste-klasse vruchten. Wat wij van de peren zeiden, is ook waar voor appels. Een enkel voorbeeld. Witte calville's, maar dan ook door vorm en grootte uit muntende exemplaren, worden in het voor jaar betaald met vijftig, zestig cent per stuk. (Wordt vervolgd). DE VLEERMUIZEN EN DE SCHEPEN. Na dc ontzettende Tamp van de „Titanic" zijn de menschen begonnen, allerlei middelen Uit te denken, die botsingen met ongeziene voorwerpen jop zee onmogelijk zouden maken In het Fransehe tijdschrift „A travers te monde" heeft sir Jiiram Maxim, een nieuw en vernuftig stelsel ontwikkeld dat steunt op waarnemingen, die hij bij de vleermuizen heeft gedaan Naar men weet, bewegen deze dieren zich gemakkelijk in het donker. Dit vermogen hebben ze echter niet aan ©en bijzondere in richting van de ©ogen te danken, maar aan het feit, dat hun tastzin zoo buitengewoon ontwikkeld is, dal ze op een afstand de minste uiterlijke trillingen gevoelen De groote dierkundige Cuvier nam aan, dat die buitengewone gevoeligheid in de vliezen der vleugels zetelde Maar de boven genoem de ingenieur gelooft, dat dit zesde zintuig op den kop der vleermuizen kan worden gelocn - liscerd Bij sommige soorten zijn liet deooren en de snuit, die dc trillingen ontvangen, bij andere doet dc bovenlip onder andere daartoe dienst, Jnaar by het soort, dat vlcormuis van Blaiïiville wordt genoemd, strekt zich dill orgaan over geheel den kop uit, die met liaav is bezet, dal voor die indrukken ongewoon vatbaar is. Die Verschillende organpn [nemen de uispcten waar, die dooi' het klapperen der vleugels worden (Opgejaagd. Dpich het bespeuren van voorwerpen geschiedt op een andere wijze. De beweging deT vleeimuisvleugels brengt natuur lijk luchtgolven voort, welke do voorwerpen in de nabijheid doen meetrillen. Het zesde zintuig van het dier, dat in het donker blijft, neemt dan de beweging waar, die deze tril lende voorwerpen weder aan de lucht moedc-e- lcn. Dit is dus de terugschok. We kunnen het vergelijken met de lamp die iemand in de hand houdt en die, doordat ze een voorwerp, zeg een tafel verlicht, den drager fin stajalt stelt, fclc tafelwaar te nemen, Immers, de lamp laat zich met de vleugels vergelijkenhot licht, dat zyu do luchtgolven, die do bewegende vleugels voortbrachtbet voorwerp in het duister wordt in ons beeld door do tafel voorgesteld, terwijl dat zgn. zesde zintuig van de vleermuis weder met onze opgen to vergelijken is. Met dit zintuig nu wil lliram Maxim d<- schepen begiftigen Hij onderstelt daartoe, dat men een toestel maakt, dat atmosferische trillingen veroorzaakt van even groote snelheid als die, welke door do vlecrmuisvlcugels wor den te voorschijn gebracht, maar in plaats van zich daartoe van do oneindig kleine ener gie van dat dier te bedienen, wil hij daartoe-' 200 of 300 paardenkracht gebruiken, d.w.z. dat men op die manier 200 of 300 sterker trillingen voortbrengt, dan waartoe de vleer muis in staat is Toch zullen die trillingen niet sterk genoeg zijn, om door onze opren te worden opgevan gen, maar wel zullen ze in staat zijn, zich aan voorwerpen, die op aanzienlijken afstand verwijderd zijn, meo te deelen. Ze zullen op zijn minst een snelheid van 20 mijlen heb- ben Aldus zullen ze door daartoe geschikte voorwerpen kunnen worden opgctcekend, daar na hun terugreis ondernemend met een Snel heid van 5 mijlen, bezitten do trillingen nog voldoende' energie, om door z.g ontvangers le [worden opgenomen Sir II. Maxim nu heeft een soort roeper uitgedacht, die de golven uitzendt en ecu ont vanger, die de terugkomst daarvan opteekent De trillingen worden door stoomkracht voort gebracht De bestede energie overschrijdt in beginsel niet 10 paardenkracht, daar de ven tiel, waardoor de stoom moet worden geperst, met langer dan een seconde moet open blij ven IVoorts is het duidelijk, dat door lan gere of korte uitlatingen dit toestel kan die nen volgens het beginsel van liet Morse,-alfabet om twee schepen met elkander in verbinding le doen treden. Natuurlijk deelen we deze plannen Uier mede, zonder over dc al of niet uitvoerbaar heid, de moeilijkheden van liet stelsel enz ons ©enig oordeel aan te matigen EEN ONBEKEND ZINTUIG Bil INSECTEN. Er beslaat, aldus de natuur onderzoeker Henri Fabre in de „Daily Mail" een soort worm, dien de Duitschers „grauwurm" noemen, on die zich overdag centimctersdiep onder de aarde begraaft, waar bijslaap!, om 's nachts op rooftocht iu onze tuinen uit te gaan en daar ernstige verwoestingen aan te richten. Dit diertje nu dient insecten, o. a bijen, lot I welkom voedsel Hel merkwaardig feit doel zich nu voor dat men 'n insect beslist op een plek op den grond ziet neerstrijken, waar het begint te graven, tot het in de diepte den worm vindt, dien j hel gulzig verslindt Wat is nu liet zintuig Idat. het insect van liet verblijf van den aard bewoner verwittigt INict det astzin, wanl de worm slaapt eenige centimeters onder de aardoppervlakte Ook de reuk, die hij de insecten waarschijnlijk I eveneens in de voelhorens zijn zetel heeft, 1 kan liet diertje niet op weg helpen, want de I geleerde heeft vastgesteld, dat de worm niet de minste lucht meedraagt, terwijl het wild I bovendien dooi een laag sterk geurende aarde van den jager gescheiden is De gohoorzm. 1 dan Ook deze komt niet ia aanmerking, of schoon die bij dc insecten sterk ontwikkeld is, l daar dc worm wegens zijn slaap niet het min- sto geraas maakt. VVe staan dus voor een dier raadselen, die de natuur ons meer opgeeft, en moeten de aanwezigheid van een zintuig aannemen, dat de mensch niet liceft, niet kent en zich niet kan voorstellen, maai' dat do insecten tol die wonderlijke waarnemingen in slaat stelt. punt uiUoopcn, maar de aanwezigheid van dikke ribbels, die maar flauw uitsteken eu die de sterrenkundigen gevormd achten ten koste van nabij gelegen afdeclnigcn, ten ge volge van oen Langzame, maar gestadige in stortende beweging, die dus van binnen naar buitom (werkt Do aardkundigen bobben getracht, in do werkplaatsen de waargenomen verschijnselen na lo bootsen om, diumloor een voorlóóp ïg inzicht te krijgen in de gebeurtenissen, die daar kunnen hebben plaats gehad evenals in de verschijnselen, die elkander kunnen zijn opgevolgd in den Loop der geschiedenis van het hemellichaam dal zo bestudeereii. Toegegeven, dat deze methode gebrekkig hlijft, is ze toch een der beste gidsen voor den geleerde. De Fransehe deskundige Escard in 't bijzonder is er in geslaagd, langs kunstmati- gen weg do ribbels, die rond de maankraters worden opgemerkt, na tc bootsen onder om standigheden, die m allo opzichten overeen komstig aan die op de maan schijnen te zijn. Tot dal doel heeft hij iu een vat, dat 30 liter kon bevatten, een half vloeibare papperige stof gedaan, die don toestand waai in ze zich met het water izou vermengen, naderde. Deze slof bestond uit onreine asfalt ©t een mengsel van asfalt en hars. Daar heeff hij een kleine hoeveelheid water bij geschon ken. Als de deegachtige massa dan begint to smelten, ziet men uil die stoffen damp ont snappen, waardoor krat eivormige openingen ontstaan, waarvan de randen snel inzakken, om dikke vilibels to vormen, die op de maan ribbels gelijken. Volgens Escard hebben de laatste een twee ledigen oorsprong, n l inzinking van de massa aan de oppervlakte na de beroering van dc deegachtige massa door de inwendige gassen, tcTwijl aan den anderen kant plotselinge ver koelingen ontstaan uit dc aanraking van die massa aan de oppervlakte met de buiten lucht. De maankraters zouden dus ontslaan zij» door openingen, die in een deegachtige stof zijn te voorschijn geroepen door gas sen, die naar builen ontsnappen op dc wijze van blazen, die aam de oppen-lakte uiteen spatten Ann den anderen karit herinnert men zich dat men een langzame, maar voortschrijdende vcrdrogHng van de oppervlakte der aardt' waarneemt, (we noemen dc verdwijning van dc groote mcreji in het midden van Azië, ver mindering van het getal bronnen enz waar uit men kan afleiden in verband met wat is aangetoond betreffende het lot onzer aarde, dat de maan allengs het water heeft moeten in zwelgen, wat zich aan haar oppervlakte bevond Voor dat alle uilbnrstnigskrachlon verdwenen Maren, heeft dat opgesloten water zich een weg zoeken to hanen do»r de bo venste lagen van hel hemellichaam en heeft de zoo karakteristieke kraters in hel leven geroepen, die haar oppervlakte bedekken en waarvan ieder wel de fotografische afheel ding kent. Aldus een studietje ui de Temps" HET ONTSTAAN DER MAAN KRATERS. Wat in dc eerste plaats de maan-kralers I kenschetst, welk verschijnsel men tusschen haakjes volstrekt niet met de aardsche kra- toTs kan vergelijken, is niet hun groote mid dellijn noch de groote diepte of de eigenaar dige vorm der wanden, die meestal in een KEUZE VAN HET TYPE VAN HET PANAMA KANAAL. Het groote vraagstuk - zoo schrijft J H. E. Ruckerl uit Leiden in liet jongste nummer van „De Natuur" dat moest worden op gelost, voor men met de uitvoering van liet Panamakanaal kan beginnen, was dal van het le kiezen type De Franscheu hadden een kanaal op zcepeil gekozen, welke keuze van overwegenden invloed was geweest op de keuze van de plaats der doorgraving, zij hadden hu» teclinischen arbeid met succes begonnen en hun hoofdingenieur Tli Bunau—V arilla was een overtuigd voorstander van het open ka naal Later, tijdens het. werken, veranderden de inzichten der Franscheu en voelden zij meer voor een sluizenkanaal Toon nu de Amerikanen den kanaalbouw overnamen, was in 1905 het werk van presi dent Roosevelt, een internationale comnussie te benoemcu, die ec.n open kanaal aanbeval: er was echter een minderheid, die een project voor een sluizenkanaal aanbood Toch dorst de president de beshssmg omtrent het kanaal type niet aan en hij lokte een beslissing van het Congres uit, dat zich uitsprak voor een sluizenkanaal Door een stelsel van 6 sluizen moet een de zee in het spel kunnen zijn loont de kleine rondvaart om het eiland, die tevens een kijk geeft op de ^afwisseling welke doze oogen- j schynhjk zoo gelijkvormige maar tegelijk zoo grillig gevormde kust geeft. Al spoedig na- dat men van de pier is afgevaren bereikt men I een vrijstaande hooge rots, die geheel van1 roodc kleur doortrokken met witte zandsteen isde Helgolanders noemen deze rots de Mönch en de veel kleinere die daarnevens ligt de Nonne, tc zamon vormen zij een ge heel dat imponeert door het onverwcorbarc dier rotsen, aan welks voel men thans be zig is de haven le ontwerpen, maar waar tegen niet te min den goheelen dag door brui- schend de golven opspatten. Zij zijn minder elegant van uiterlijk dan do Needles op Wight hoorden wij eenmaal en zeer terecht opmer ken, maar zij passen geheel in deze omgeving zij zouden niet anders kunnen zijn. Zij zouden dan teveel afsteken bij de onmiddellijk vol gende Hoyshorn die nevens do anderen donker en kaal daar breed ui zoc ligt en op welker de lichttoren in het hijzonder- zijn licl schijnsel Iaat vallen; elegantie ia deze rotsen zou ook tc zeer afstjeken tegen dc verwilderde massa, die daar als dooreen gesmeten nog altijd ligt sedert in den vropgen morgen van 10 Juni J 1865 de Mörmerstack met donderend geraas in zee storte. Ilier voorat zijn het de verschillende holen, die zich in de rots teokenen. Van hieruit gaat ook die lange rij van klippen, welke zoo 1 gevaarlijk is en in welks onmiddellijke na bijheid zich zulk een opgewekt zeevogelen leven heeft ontwikkeld. Vele van deze breede rotsen {zijn wereldjes op zichzelf, waaropi men de kleuren der natuur in grillige vormen kan bewonderen en waartusschen de meest eigenaardige diertjes rondspartelen. En dan komt men aan die rotsen die elk voor zich in geweldigen omvang naar voren treden aan den Pastor en aan Frau Pastori» aan den Kanzei en aan do Seligcr horn, die allen zoover naar voren uitsteken dut het bijna onmogelijk is "hier hel wijde uitzicht van elders to genieten, terwijl alleen op do grootste deelen dezer rotsenformatie de vo gelwereld te bereiken is, welke zicli ook daar heeft gevestigd Onder aan den voel van hel nu volgend© Trichterhorn vindt men nog de overblijfselen van liet deel dal m 1S57 in zee stortte dan komt men geheel aan het Noord punt waar de aldus genoemde Schilduache post heeft gevattenslotte is er dc Oostkust die een kleine strook strands open laat waar op men zich echter niet egheel en al zonder gevaar kan begeven, omdat steeds en soms pip het alleronverwachtst stukken steen, groote <of kleine uaar boneden storten. En dat moet gezegd, [zoowel van bovenaf, wanneer men langs hel hekwerk dat er voor een groot deel langs den rand is geplaatst naar heneden ziet, zoowel als vanuit de zee, wanneer me» lot de. gcwcldige rotsen opziet, is het aangezicht voel mooier en veel imposanter dan wanneer men aan den voet dier rotsen slaat, al gevoelt men zich dan ook eerst klein gelijk dc mensch is. Het eigenlijk Helgoland mag gerekend wor den te beslaan uit drie deelen. Eén daarvan behoort niet meer tot liet rotseiland, hel is de dusgenaamde „Düne", oen zandplaat die zich onmiddellijk voor Helgoland uitstrekt, eenmaal tot in de 18e eeuw toe met het eiland was verbonden, maar thans daarvan is gescheiden door een breede strook water, waarin de groot ste stoombooten gemakkelijk kunnen ankeren en door welke het zelfs aan de snelvarende motorbooten van hel eiland een kwartiertje kost om geheel dien afstand te overschrijden De „Düne" is de eigenlijke badplaats van Helgoland; ze wordt niet bewoond, maar g< regeld trekken er eiken dag de badgasten been. vinden er een liccrlyk strand, dat aan alle kan ten als wegzinkt in de zee en waarop een tweetal goed ingerichte restauraties voor den lunch zorgdragen. Men baadt dus niet op Helgoland zelf, evenmin als men met ccmg stoomschip van beteekenis tot in de onmiddcl lijke nabijheid van hel eiland kan komen, De kleine motorbootjes, welker dienst uitnemend is ingericht, voeren echter met groote snel beid de passagiers naai' de pier, zij is hel middenpunt vim het Helgolandsche badleven in staat om groote stormen te doorstaan schijnt ze niet, maar dal is ook niet uoodig Onmid dellijk aan het einde van de pier verheft zich hel gebouw dat het Kurhaus zou kunnen boe ten, doch dat hier den naam van Konversa lionshaus draagt; hier is de groote veranda, waar men 's middags naai- de vrij goede Kur- muziek kan luisteren, terwijl het oog staart over de blauwe golven. In het westen ziet men liet eigenlijke visschersdorp, waar de booten der visschers op het strand worden gelrok keu e» waar hot vissehersbcdrijf in al zijn natuurlijkheid welig bloeit; aan den zui delijken spits van <lit deel van het eiland, dat zich tegen de rotsen heeft opgebouwd, staat een eenvoudig monument ter eere van Hoffmann von Fallersleben, die hier zijn be kond gedicht: „Deutschland, Deulscbland fiber alles" heeft gewrocht Hij is niet de eenige die door de Helgolandsche eenzaamheid tot dichten werd geïnspireerd; ook Wilhelm Jor dan, de groote dichter der Niebelungen, heeft

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 5