Middelburg 24 Augustus.
Met de Maatschappij „Zee
land" naar Kiel en naar
de Oostzee.
VARIA.
Maandag 26 Aug. 1912, no. 201.
*£anclbouu)kroniek
VAN OSZEN VASTEN HEBEWERKER-
Appels en Peren.
ii
Met een weinig opmerkzaamheid kan ook
de niet-deskundige bet verschil leereti ken
nen tusschen knoppen, die bloemen zullen
voortbrengen en die, waaruit een nieuw
takje ontspruit: de eerste zijn dikker en
minder spits dan de tweede, langs de tak
ken geplaatst op korte st eltjes en omgeven
door een krans van bladeren.
Wanneer men om dezen tijd van 't jaar
zoo'n gesteeld vruchtoog met een zuiver,
goed snijdend mes afsnijdt met een gedeelte
van den tak, zoo groot als bet schild, dat
men bij scbildenten "(oculeeren) gebruikt en
daarna dat oog met schild (bast en hout)
op een tak zonder vruchthout oculeert, daar
na den bast zacht toebindt en om alle toe
treding van lucht te beletten, bet geheel
bedekt met entwas, die men zoodanig sa
menstelt, dat zij zonder at te druipen een
week drie vior lenig blijft, dan groeit dat
takje" dit jaar nog vast, het oog zal 't vol
gend jaar bloeien en ook vrucht geven.
Heeft men een boom, die geruimen tijd on
vruchtbaar is geweest, dan kan men hem
op deze wijze tot vruchtbaarheid dwingen.
Daarover later meer.
Gedurende den zomer wordt het takge-
deelte, waarop de bloemen zich bevonden
en waarop men thans de vrucht vindt vry
dikdat dikke gedeelte draagt den naam
van beur s. Op die beurs, die van onder
van bladeren voorzien is ontwikkelen zich
in de oksels dier bladeren weder nieuwe
bloemknoppen, zelden komt daaruit een
twijg en is dit het geval, dan kan men
die wegnemen laat men haar staan dan
zal zij eveneens spoedig bloemen voort
brengen.
Het gedeelte van de beurs, dat de vruch
ten draagt, groeit weinig en al spoedig ziet
men eene insnoering tusschen de beurs en
den steel van de vrucht. Bij die insnoering
groeit bij het rijper worden een kurklaagje
tusschen beurs en vrucktsteel zoodra dit
kurklaagje zich geheel beeft gevormd, is de
gemeenschap tusschen het takgedeelte en
den steel der vrucht afgesloten, er worden
geene sappen meer naar de vrucht gevoerd
en deze is rijp, al is zij dan ook nog hard
en oneetbaar.
De tijd om te oogsten is dan aangebro
ken wacht men daarmede, dan valt de
vrucht at. Om eetbaar te zijn moet zij dan
nog narijpen.
Wanneer men in 't bezit is van lage
vormen, kan men zich van de waarheid van
't boven medegedeelde zeer gemakkelijk
overtuigen door om den steel van de vrucht
een raffiabandje te bevestigen en dit, niet
gespannen maar met zekere speling, vastte
maken aan een tak, of wanneer men lei-
boomen beeft aan een lat of een spijker.
De vrucht zal dan blijven zitten tot zij
volkomen rijp is en op een gegeven oogen-
Mik ziet men baar hangen aan het raffia-
Helgoland.
De bevolking heeft haai' eigen en eigenaardig
karakter door den loop der eeuwen heen
vrijwel behoudende llelgolanders trouwen
omler elkaar, nu misschien niet meer zoo
streng als vroeger, maar toch nog steeds met
vrij groote vasthoudendheid. De llelgolanders
worden daarom geprezen als een volk, waarin
een bekend eümoloog als dr. Schater, van
alle Noonlze©-eilanders het meest sprekend
het typisob Gennaiuisch, hot echt Friesch ka
rakter terugvindt, zoowel rn de uiterlijke ver-
schijning als in de taal. Die taal heeft, men
kan hot aan sommige klanken duidelijk op
merken, een sterke verwantschap met onze
««gene taalevenals in liet Meckelenburgsche
aialecl klinken ook hier bekende tonen in
oc woorden door. Geheel die taal is overigens
31 "J", welluidend wanneer men er slechts
SS «tg 80""""1 w onderscheidt rich
door een poot» W.eetheid van vocalen. De
Helgolanders hebben Ul,ga, tjid (to ,yp,sclls>
klederdracht behouden; dle kr
bel ncltle, nl vele opzichten nu verouderde
MSscherslyi», niet den sclulderachligen zthd-
wosterdie der vrouwen sierlijk en in elk ge
val tont gekleurd Aartshertog Ludtvig Sal.
valor van Oostenrijk, als lourisl welbekend,
heet! „i ,lo serie van de reisboekjos van
Woerl om- Helgoland geschreven en uit zich
bandje. Voor groote peren aan leiboomen
kruimen wij deze wijze van handelen aanbe
velen men krijgt daardoor vruchten van
de grootste afmeting, die, volkomen rijp
geworden, ook het langst natuurlijk ieder
in hare soort bewaard kunnen worden.
Op dat zelfde beginsel bprust de in ons
vorig opstel gegeven raad, jutten, clapp's
zacht te schudden en op te vangen in netten.
Alle vruchten van een boom zijn niet te
gelijk volkomen rijp en daarom kan men
op de aangegeven wijze het langst van die
zeer vlug narijpende perensoorten gebruik
Maar men kan niet alle peren en appels
aan bandjes leggen en bij de appels heeft
dat vastleggen wegens de doorgaans zeer
korte steeltjes nog eene eigenaardige moei
lijkheid. Hoe moet men dus bij de vruchten
in 't algemeen bepalen, of de tijd is aan
gebroken, dat zij geplukt „getrokken"
zegt men zeer verkeerdelijk in vele deelen
van Zeeland moeten worden.
Uit hetgeen wij zoo even hebben mede
gedeeld, zal het duidelijk geworden zijn,
dat men bij bet oogsten van appels en
peren het beursje moet sparen.
Wanneer de vrucht nog niet volkomen
rijp is en men haar dan wil afplukken, zal
gewoonlijk het beursje met een krans van
bladeren aan den vruchtsteel blijven zitten.
Daardoor worden met de vrucht van dit
jaar de bloemknoppen voor volgende jaren
medegenomen, tengevolge waarvan men den
boom stelselmatig onvruchtbaar maakt.
Maur datzelfde zal ook gebeuren, wanneer
men bij nagenoeg algemeens rijpheid der
vrucht deze onoordeelkundig plukt (af trekt)
of de takken ruw schudf, nog daargelaten
dat schudden aanleiding geeft tot bet kneuzen
der vruchten, waardoor zij al dadelijk zeer
veel van hare waarde verliezen en binnen
een paar dagen geheel waardeloos worden.
Om te weten, of het tijd is de appels on
peren te plukken, neemt men bij beide
soorten de vrucht in de volle hand, draait
den appel even om, licht de peer even om
hoog. Wanneer in beide gevallen, de steel
van de viucht zich bij de insnoering gemak
kelijk van de beurs scheidt, is de vrucht rijp.
Nu zijn wel alle vruchten op een boom,
wij hebben het reeds gezegd, niet op een-
zelfden dag rijp, maar wanneer zich die
gemakkelijke scheiding bij een zeker aantal
vrachten voordoet, dan is de rijpheid van
alle zoo nabij, dat men tot het oogsten kan
overgaan, daarbij in 't oog houdend, dat
men de appels, vooral de kort gesteelde,
losdraait en van de peren, die niet dadelijk
loslaten, liever het steeltje breekt, dan de
beurs beschadigt.
Wat een werk, wat een voorzorg I
Wat een tijd, wat een kosten!
't Zou ons niet verwonderen, wanneer wij
van sommige onzer lezers en lezeressen die
uitroepen vernumen, vooral van hen, die
niet in steden wonen en den prijs niet ken
nen, die daar voor goede vruchten gevraagd
en besteed wordt.
Laten we daarvan een enkel voorbeeld
mededeelen ter toelichting.
We gebruikten 't vorig jaar in eene restau
ratie in eene der grootste steden van ons
land het middagmual. 't Was niet eens
eene restauratie eerste klasse. Op den
schoorsteenmantel zagen wij drie schaaltjes
met peren staan, waaraan een briefje beves
tigd was, hoeveel deze kostten. Nieuws
gierig naar den prijs stond een onzer op,
begaf zich naar den schoorsteen en zag in
de drie schaaltjes exemplaren van dezelfde
soort, nl. van den Beqrré Clairgeau, een
peer, die door haar eigenaardigen vorm
dadelijk kenbaar is, door grootte boven vele
peren uitmunt, aan de zonzijde een hoog-
roode kleur aanneemt en wat smaak betrelt,
door de meeste gebruikers lekker, door
velen, die niet te verwend ziju, zeer lekl^gr
wordt gevonden. De boom heeft de eigen
schap een goede drager te zyn, zoowel op
hoog- als halfstam, als pyranride en als lei
boom dus in alle vormen.
De peren nu, in de restauratie in drie
schaaltjes tentoongesteld, waren blijkbaar
vruchten van denzelfden boom, verdeeld in
zeer groote in het eene schatltje, groote in
het tweed», minder groote in het derde.
zeer sympathiek over deze typen, van echt©
visschers mei wie hij uren achtereen op zee
bij de vischvangst, aan het strand (bij het
nemen van de golven, heeft doorgebracht. Zij
missen volkomen, zoo erkent bij, de romantiek
van de visschers der Adriaüsche zee, maar
zij bobben een klaar inzicht in vele dingen
dat de meest beschaafde en de meest ontwik
kelde hen Zou kunnen benijden. Frischheid van
geest en van moraal spreekt uit wat zij
zoggenfrischheid straalt er ook uit de per
sonen zelf en uit de woningen in het dorpje,
die, hoe klem ze ook mogen zijn, van een
blankheid en van een reinheid zijn, die vooral
ons llollandsch hart aangenaam aandoet. Som
wijlen is liet in Helgoland als verlooft men
op Marken, alleen met een verschil van kleu
ren en van spraak, een verschil ook nog var
geoefendheid in het jagen op de eigenaardig
heden der vreemdelingen, maar ook hier
overal in de vertrekjes oud pojcelein, ook
hier veel oud koper. Doch op Helgoland
men jnet den verkoop dier voorwerpen i
zoo gulevenals de bloemen voor de vensters
dienen zij voornamelijk om liet innerlijk bc-
liageljjk Ie maken.
Helgoland is meer dan een interessant
eilandhet is voor een ieder die de planton
en dierenwereld bestudeert ook een merk
waardig eiland, Want rijker en menïgvuldiger
dan op eenig ander punt van de Duitsche
kusten ontplooit zich hier liet natuurlijk-leven,
der zee en meer dan elders kan men hier
to midden der menschen aantreffen de zee
vogels van geheel verschillende pluimage, wel
ker nesten hier zorgvuldig beschermd worden,
door degenen, die geroepen zijn om do wet te
handhaven. Dat hier trouwens onmogelijk an
dere invloeden, dan de meest onvermengde van
Bij de eerste was de prijs aangegeven
'20 cent, bij de tweede 15 cent, bij de derde
12^ p0r stuk.
Laat ons nu aannemen dat de restaura
teur ruim de helft op die peren wint, dan
kan men gorustelijk vaststellen, dat hij
minstens 6 of 7 cent per stuk heeft moeten
betalen en nu doen wij de vraag, of een
peer, waarvoor men 6 a 7 cent per stuk
bedingen kan, de bovenvermelde zorgen bij
't plukken niet waard is?
Wilt ge een ander voorbeeld. We waren
eens in Gent, de stad der bloemen en van
het fruit en zagen in een heel gewonen
fruitwinkel eenige peren voor het raam
uitgestald. Ze waren, dat moet er bij ge
zegd worden, buitengewoon groot en van
eerste hoedanigheid, want we hadden bier
te doen met de Duchesse d'Angou-
ICme. Een onzer wilde weten, welken
prijs men voor zoo'n peer vroeg, ging naar
binnen en kreeg op zijn vraag, wat zoo'n
peer kostte, tot antwoordeen balven frank,
vijf voor twee frank.
't Waren, wij herhalen het, uitgizochte
Duchesses, maar wederom de vraag, zijn
de peren de door ons voorgeschreven zorgen
niet over waardig, zelfs al kau de producent
niet meer dan 10 cent gemiddeld per exem
plaar bedingen
Nu behoort ook de Duchesse d'Angou-
JCme, even als de Beurrc Clairgeau tot onze
beste dragers, maar zij verkiest de pyra
mide- en struikvorni, of wil men liever lagen
stam.
Maar om goede prijzen te bedingen moet
men goede soorten hebben, en wij herhalen
bier eer wij verder gaan, wat wij schieven
in 't begin van ons opstelop dezelfde
plaats, waar eea boom staat met minder
waardige vrucht kan een boom gioeien
met eerste-klasse vruchten.
Wat wij van de peren zeiden, is ook waar
voor appels.
Een enkel voorbeeld. Witte calville's,
maar dan ook door vorm en grootte uit
muntende exemplaren, worden in het voor
jaar betaald met vijftig, zestig cent per stuk.
(Wordt vervolgd).
DE VLEERMUIZEN EN DE SCHEPEN.
Na dc ontzettende Tamp van de „Titanic"
zijn de menschen begonnen, allerlei middelen
Uit te denken, die botsingen met ongeziene
voorwerpen jop zee onmogelijk zouden maken
In het Fransehe tijdschrift „A travers te
monde" heeft sir Jiiram Maxim, een nieuw en
vernuftig stelsel ontwikkeld dat steunt op
waarnemingen, die hij bij de vleermuizen heeft
gedaan Naar men weet, bewegen deze dieren
zich gemakkelijk in het donker. Dit vermogen
hebben ze echter niet aan ©en bijzondere in
richting van de ©ogen te danken, maar aan
het feit, dat hun tastzin zoo buitengewoon
ontwikkeld is, dal ze op een afstand de minste
uiterlijke trillingen gevoelen
De groote dierkundige Cuvier nam aan, dat
die buitengewone gevoeligheid in de vliezen
der vleugels zetelde Maar de boven genoem
de ingenieur gelooft, dat dit zesde zintuig op
den kop der vleermuizen kan worden gelocn -
liscerd Bij sommige soorten zijn liet deooren
en de snuit, die dc trillingen ontvangen, bij
andere doet dc bovenlip onder andere daartoe
dienst, Jnaar by het soort, dat vlcormuis van
Blaiïiville wordt genoemd, strekt zich dill
orgaan over geheel den kop uit, die met liaav
is bezet, dal voor die indrukken ongewoon
vatbaar is.
Die Verschillende organpn [nemen de uispcten
waar, die dooi' het klapperen der vleugels
worden (Opgejaagd. Dpich het bespeuren van
voorwerpen geschiedt op een andere wijze. De
beweging deT vleeimuisvleugels brengt natuur
lijk luchtgolven voort, welke do voorwerpen
in de nabijheid doen meetrillen. Het zesde
zintuig van het dier, dat in het donker blijft,
neemt dan de beweging waar, die deze tril
lende voorwerpen weder aan de lucht moedc-e-
lcn. Dit is dus de terugschok.
We kunnen het vergelijken met de lamp
die iemand in de hand houdt en die, doordat
ze een voorwerp, zeg een tafel verlicht, den
drager fin stajalt stelt, fclc tafelwaar te nemen,
Immers, de lamp laat zich met de vleugels
vergelijkenhot licht, dat zyu do luchtgolven,
die do bewegende vleugels voortbrachtbet
voorwerp in het duister wordt in ons beeld
door do tafel voorgesteld, terwijl dat zgn.
zesde zintuig van de vleermuis weder met
onze opgen to vergelijken is.
Met dit zintuig nu wil lliram Maxim d<-
schepen begiftigen Hij onderstelt daartoe, dat
men een toestel maakt, dat atmosferische
trillingen veroorzaakt van even groote snelheid
als die, welke door do vlecrmuisvlcugels wor
den te voorschijn gebracht, maar in plaats
van zich daartoe van do oneindig kleine ener
gie van dat dier te bedienen, wil hij daartoe-'
200 of 300 paardenkracht gebruiken, d.w.z.
dat men op die manier 200 of 300 sterker
trillingen voortbrengt, dan waartoe de vleer
muis in staat is
Toch zullen die trillingen niet sterk genoeg
zijn, om door onze opren te worden opgevan
gen, maar wel zullen ze in staat zijn, zich
aan voorwerpen, die op aanzienlijken afstand
verwijderd zijn, meo te deelen. Ze zullen
op zijn minst een snelheid van 20 mijlen heb-
ben Aldus zullen ze door daartoe geschikte
voorwerpen kunnen worden opgctcekend, daar
na hun terugreis ondernemend met een Snel
heid van 5 mijlen, bezitten do trillingen nog
voldoende' energie, om door z.g ontvangers
le [worden opgenomen
Sir II. Maxim nu heeft een soort roeper
uitgedacht, die de golven uitzendt en ecu ont
vanger, die de terugkomst daarvan opteekent
De trillingen worden door stoomkracht voort
gebracht De bestede energie overschrijdt in
beginsel niet 10 paardenkracht, daar de ven
tiel, waardoor de stoom moet worden geperst,
met langer dan een seconde moet open blij
ven IVoorts is het duidelijk, dat door lan
gere of korte uitlatingen dit toestel kan die
nen volgens het beginsel van liet Morse,-alfabet
om twee schepen met elkander in verbinding
le doen treden.
Natuurlijk deelen we deze plannen Uier
mede, zonder over dc al of niet uitvoerbaar
heid, de moeilijkheden van liet stelsel enz
ons ©enig oordeel aan te matigen
EEN ONBEKEND ZINTUIG Bil INSECTEN.
Er beslaat, aldus de natuur onderzoeker
Henri Fabre in de „Daily Mail" een soort
worm, dien de Duitschers „grauwurm" noemen,
on die zich overdag centimctersdiep onder de
aarde begraaft, waar bijslaap!, om 's nachts
op rooftocht iu onze tuinen uit te gaan en
daar ernstige verwoestingen aan te richten.
Dit diertje nu dient insecten, o. a bijen, lot
I welkom voedsel
Hel merkwaardig feit doel zich nu voor dat
men 'n insect beslist op een plek op den grond
ziet neerstrijken, waar het begint te graven,
tot het in de diepte den worm vindt, dien
j hel gulzig verslindt Wat is nu liet zintuig
Idat. het insect van liet verblijf van den aard
bewoner verwittigt
INict det astzin, wanl de worm slaapt eenige
centimeters onder de aardoppervlakte Ook
de reuk, die hij de insecten waarschijnlijk
I eveneens in de voelhorens zijn zetel heeft, 1
kan liet diertje niet op weg helpen, want de
I geleerde heeft vastgesteld, dat de worm niet
de minste lucht meedraagt, terwijl het wild
I bovendien dooi een laag sterk geurende aarde
van den jager gescheiden is De gohoorzm.
1 dan Ook deze komt niet ia aanmerking, of
schoon die bij dc insecten sterk ontwikkeld is, l
daar dc worm wegens zijn slaap niet het min-
sto geraas maakt.
VVe staan dus voor een dier raadselen, die
de natuur ons meer opgeeft, en moeten de
aanwezigheid van een zintuig aannemen, dat
de mensch niet liceft, niet kent en zich niet
kan voorstellen, maai' dat do insecten tol die
wonderlijke waarnemingen in slaat stelt.
punt uiUoopcn, maar de aanwezigheid van
dikke ribbels, die maar flauw uitsteken eu
die de sterrenkundigen gevormd achten ten
koste van nabij gelegen afdeclnigcn, ten ge
volge van oen Langzame, maar gestadige in
stortende beweging, die dus van binnen naar
buitom (werkt
Do aardkundigen bobben getracht, in do
werkplaatsen de waargenomen verschijnselen
na lo bootsen om, diumloor een voorlóóp ïg
inzicht te krijgen in de gebeurtenissen, die
daar kunnen hebben plaats gehad evenals
in de verschijnselen, die elkander kunnen
zijn opgevolgd in den Loop der geschiedenis
van het hemellichaam dal zo bestudeereii.
Toegegeven, dat deze methode gebrekkig hlijft,
is ze toch een der beste gidsen voor den
geleerde. De Fransehe deskundige Escard in 't
bijzonder is er in geslaagd, langs kunstmati-
gen weg do ribbels, die rond de maankraters
worden opgemerkt, na tc bootsen onder om
standigheden, die m allo opzichten overeen
komstig aan die op de maan schijnen te zijn.
Tot dal doel heeft hij iu een vat, dat 30
liter kon bevatten, een half vloeibare
papperige stof gedaan, die don toestand waai
in ze zich met het water izou vermengen,
naderde. Deze slof bestond uit onreine asfalt
©t een mengsel van asfalt en hars. Daar heeff
hij een kleine hoeveelheid water bij geschon
ken. Als de deegachtige massa dan begint to
smelten, ziet men uil die stoffen damp ont
snappen, waardoor krat eivormige openingen
ontstaan, waarvan de randen snel inzakken,
om dikke vilibels to vormen, die op de maan
ribbels gelijken.
Volgens Escard hebben de laatste een twee
ledigen oorsprong, n l inzinking van de massa
aan de oppervlakte na de beroering van dc
deegachtige massa door de inwendige gassen,
tcTwijl aan den anderen kant plotselinge ver
koelingen ontstaan uit dc aanraking van die
massa aan de oppervlakte met de buiten
lucht. De maankraters zouden dus ontslaan
zij» door openingen, die in een deegachtige
stof zijn te voorschijn geroepen door gas
sen, die naar builen ontsnappen op dc wijze
van blazen, die aam de oppen-lakte uiteen
spatten
Ann den anderen karit herinnert men zich
dat men een langzame, maar voortschrijdende
vcrdrogHng van de oppervlakte der aardt'
waarneemt, (we noemen dc verdwijning van
dc groote mcreji in het midden van Azië, ver
mindering van het getal bronnen enz waar
uit men kan afleiden in verband met wat is
aangetoond betreffende het lot onzer aarde,
dat de maan allengs het water heeft moeten
in zwelgen, wat zich aan haar oppervlakte
bevond Voor dat alle uilbnrstnigskrachlon
verdwenen Maren, heeft dat opgesloten water
zich een weg zoeken to hanen do»r de bo
venste lagen van hel hemellichaam en heeft
de zoo karakteristieke kraters in hel leven
geroepen, die haar oppervlakte bedekken en
waarvan ieder wel de fotografische afheel
ding kent.
Aldus een studietje ui de Temps"
HET ONTSTAAN DER MAAN KRATERS.
Wat in dc eerste plaats de maan-kralers
I kenschetst, welk verschijnsel men tusschen
haakjes volstrekt niet met de aardsche kra-
toTs kan vergelijken, is niet hun groote mid
dellijn noch de groote diepte of de eigenaar
dige vorm der wanden, die meestal in een
KEUZE VAN HET TYPE VAN HET PANAMA
KANAAL.
Het groote vraagstuk - zoo schrijft J H. E.
Ruckerl uit Leiden in liet jongste nummer
van „De Natuur" dat moest worden op
gelost, voor men met de uitvoering van liet
Panamakanaal kan beginnen, was dal van
het le kiezen type De Franscheu hadden een
kanaal op zcepeil gekozen, welke keuze van
overwegenden invloed was geweest op de keuze
van de plaats der doorgraving, zij hadden hu»
teclinischen arbeid met succes begonnen en
hun hoofdingenieur Tli Bunau—V arilla was
een overtuigd voorstander van het open ka
naal Later, tijdens het. werken, veranderden
de inzichten der Franscheu en voelden zij
meer voor een sluizenkanaal
Toon nu de Amerikanen den kanaalbouw
overnamen, was in 1905 het werk van presi
dent Roosevelt, een internationale comnussie
te benoemcu, die ec.n open kanaal aanbeval:
er was echter een minderheid, die een project
voor een sluizenkanaal aanbood Toch dorst
de president de beshssmg omtrent het kanaal
type niet aan en hij lokte een beslissing van
het Congres uit, dat zich uitsprak voor een
sluizenkanaal
Door een stelsel van 6 sluizen moet een
de zee in het spel kunnen zijn loont de kleine
rondvaart om het eiland, die tevens een kijk
geeft op de ^afwisseling welke doze oogen- j
schynhjk zoo gelijkvormige maar tegelijk zoo
grillig gevormde kust geeft. Al spoedig na-
dat men van de pier is afgevaren bereikt men I
een vrijstaande hooge rots, die geheel van1
roodc kleur doortrokken met witte zandsteen
isde Helgolanders noemen deze rots de
Mönch en de veel kleinere die daarnevens
ligt de Nonne, tc zamon vormen zij een ge
heel dat imponeert door het onverwcorbarc
dier rotsen, aan welks voel men thans be
zig is de haven le ontwerpen, maar waar
tegen niet te min den goheelen dag door brui-
schend de golven opspatten. Zij zijn minder
elegant van uiterlijk dan do Needles op Wight
hoorden wij eenmaal en zeer terecht opmer
ken, maar zij passen geheel in deze omgeving
zij zouden niet anders kunnen zijn. Zij zouden
dan teveel afsteken bij de onmiddellijk vol
gende Hoyshorn die nevens do anderen donker
en kaal daar breed ui zoc ligt en op welker
de lichttoren in het hijzonder- zijn licl schijnsel
Iaat vallen; elegantie ia deze rotsen zou ook
tc zeer afstjeken tegen dc verwilderde massa,
die daar als dooreen gesmeten nog altijd ligt
sedert in den vropgen morgen van 10 Juni
J 1865 de Mörmerstack met donderend geraas
in zee storte.
Ilier voorat zijn het de verschillende holen,
die zich in de rots teokenen. Van hieruit gaat
ook die lange rij van klippen, welke zoo
1 gevaarlijk is en in welks onmiddellijke na
bijheid zich zulk een opgewekt zeevogelen
leven heeft ontwikkeld. Vele van deze breede
rotsen {zijn wereldjes op zichzelf, waaropi
men de kleuren der natuur in grillige vormen
kan bewonderen en waartusschen de meest
eigenaardige diertjes rondspartelen. En dan
komt men aan die rotsen die elk voor zich
in geweldigen omvang naar voren treden
aan den Pastor en aan Frau Pastori»
aan den Kanzei en aan do Seligcr horn, die
allen zoover naar voren uitsteken dut het
bijna onmogelijk is "hier hel wijde uitzicht
van elders to genieten, terwijl alleen op do
grootste deelen dezer rotsenformatie de vo
gelwereld te bereiken is, welke zicli ook daar
heeft gevestigd Onder aan den voel van hel
nu volgend© Trichterhorn vindt men nog de
overblijfselen van liet deel dal m 1S57 in zee
stortte dan komt men geheel aan het Noord
punt waar de aldus genoemde Schilduache
post heeft gevattenslotte is er dc Oostkust
die een kleine strook strands open laat waar
op men zich echter niet egheel en al zonder
gevaar kan begeven, omdat steeds en soms
pip het alleronverwachtst stukken steen, groote
<of kleine uaar boneden storten. En dat moet
gezegd, [zoowel van bovenaf, wanneer men
langs hel hekwerk dat er voor een groot deel
langs den rand is geplaatst naar heneden ziet,
zoowel als vanuit de zee, wanneer me» lot de.
gcwcldige rotsen opziet, is het aangezicht voel
mooier en veel imposanter dan wanneer men
aan den voet dier rotsen slaat, al gevoelt
men zich dan ook eerst klein gelijk dc
mensch is.
Het eigenlijk Helgoland mag gerekend wor
den te beslaan uit drie deelen. Eén daarvan
behoort niet meer tot liet rotseiland, hel is de
dusgenaamde „Düne", oen zandplaat die zich
onmiddellijk voor Helgoland uitstrekt, eenmaal
tot in de 18e eeuw toe met het eiland was
verbonden, maar thans daarvan is gescheiden
door een breede strook water, waarin de groot
ste stoombooten gemakkelijk kunnen ankeren
en door welke het zelfs aan de snelvarende
motorbooten van hel eiland een kwartiertje
kost om geheel dien afstand te overschrijden
De „Düne" is de eigenlijke badplaats van
Helgoland; ze wordt niet bewoond, maar g<
regeld trekken er eiken dag de badgasten been.
vinden er een liccrlyk strand, dat aan alle kan
ten als wegzinkt in de zee en waarop een
tweetal goed ingerichte restauraties voor den
lunch zorgdragen. Men baadt dus niet op
Helgoland zelf, evenmin als men met ccmg
stoomschip van beteekenis tot in de onmiddcl
lijke nabijheid van hel eiland kan komen, De
kleine motorbootjes, welker dienst uitnemend
is ingericht, voeren echter met groote snel
beid de passagiers naai' de pier, zij is hel
middenpunt vim het Helgolandsche badleven
in staat om groote stormen te doorstaan schijnt
ze niet, maar dal is ook niet uoodig Onmid
dellijk aan het einde van de pier verheft zich
hel gebouw dat het Kurhaus zou kunnen boe
ten, doch dat hier den naam van Konversa
lionshaus draagt; hier is de groote veranda,
waar men 's middags naai- de vrij goede Kur-
muziek kan luisteren, terwijl het oog staart
over de blauwe golven. In het westen ziet men
liet eigenlijke visschersdorp, waar de booten
der visschers op het strand worden gelrok
keu e» waar hot vissehersbcdrijf in al
zijn natuurlijkheid welig bloeit; aan den zui
delijken spits van <lit deel van het eiland,
dat zich tegen de rotsen heeft opgebouwd,
staat een eenvoudig monument ter eere van
Hoffmann von Fallersleben, die hier zijn be
kond gedicht: „Deutschland, Deulscbland fiber
alles" heeft gewrocht Hij is niet de eenige
die door de Helgolandsche eenzaamheid tot
dichten werd geïnspireerd; ook Wilhelm Jor
dan, de groote dichter der Niebelungen, heeft