MIDBELBERGSCRE C0ERA1T.
1SS' Jaargang.
Donderdag
22 Augustus.
FEUILLETON.
Kerknieuws.
N\
1912
Dtia eo*ra*t ver»ohymt dagelijk», met uitzondering van Zon- en Feestdag»».
?*y» par kwartaal, zoowol voor Middelburg al» voor alle plaatien in Nederland franoo pp. f 2
Afzonderlijke nummer» kosten 5 cent.
A d v e r t e n t i n bij abonnement op vooideelige voorwaarde».
Pro»pectu«»en daarvan zijn aan bet bureau te bekomen.
Advartantitt» voor bet eeritvolgende nummer moeten de» middag, vóór snr
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertenfciüm A 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regel» f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groote letter» naar de plaat», die zij innemen.
Tot de plaatiing van advertentiön en reclame», niet sfkomitig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, i» gerechtigd het Alceneea Adverte»tl©-K*rr 1MI
A. DE LA AEAB Ac., N.Z. Voorburgwal *66, Annterdam.
Bg deze courant behoort een bijvoegsel
Middelburg 21 Augustus.
Zedelijke opvoeding.
In verband met het deze week in Den
Haag te openen intern, congres voor zedelijke
opvoeding, waarvan onze ministers zich verre
zullen houden, maakte het anti-rev. »Friesch
Dagblad" de volgende opmerkingen
De «zedelijke opvoeding" maakt fiasco,
is de vrees.
En de pijnlijke, bange vraag, waar de
moderne opvoedkundigen zich op suf
peinzen, is dezeHoe ontwikkelen we het
zedelijkheidsgevoelhoe voeden we de
kindeien op tot zedelijke wezens, die het
goede doen en het kwade schuwen?
En het blijft een vraag.
Van alles is geprobeerd.
Men beeft boekjeB geschreven, mooie
boekskens, met pittige lesjes en fraaie
platen; boekjes, waarin de deugd wordt
aangeprezen maar de jeugd verwil
dert steeds meer.
Men probeert het met vertellingen, met
kinder-tooneelstukjes, met belooningen en
eereblijken, nu laatst met de padvinderij
maar 't wil niet baten.
't Wordt een droeve toestand.
De grooten, zoo klaagt een deskundige,
zijn zulke slechte voorbeelden voor de
kinderen, ook in het leeren onderscheiden
van hetgeen goed is en kwaad.
De wijzen dezer wereld hebben de wijs
heid van Gods Woord verworpen, dat
alléén wijst den weg van wedergeboorte
en vernieuwing des harten en nu
loopen zij vast.
Steeds meer verwildert de jeugd kent
geen onderscheid meer tusschen goed en
kwaadnoemt het kwade goed, en de
wijzen weten er geen raad mee
Eén lichtpunt is er nog.
Volgens wijlen dr. "Mouton, wien 't
velen nazeggen
«Er is toch nog wel iets, dat goed is.
En dat «iets" is hoofdzaak, 't Is het
jeugdig hartje. Daarvan maar steeds uit-
OOST-INDIË.
Nautisch instituut.
De Koninklijke Paketvaart Maatschappij
heeft te Tandjong Priok een inrichting tot
onderzoek van de voor navigatie dienende
instrumenten in het leven geroepen. De
inrichting beoogt hetzelfde doel als de filiaal
inrichtingen van het Kon. Ned, Meteoro
logisch Instituut te Amsterdam en Rotter
dam. Zij die roet de scheepvaart in het
moederland bekend zijn, weten dat deze
inrichtingen, welke reeds omstreeks 25 jaar
in het belang van d j scheepvaart werkzaam
zijn, veel hebben bijgedragen tot een veilige
De uitkomst zal bedroevend zijnEn
wij danken onzen God, die ons Zijn Woord
nog geeft, als een lamp voor onzen voet
en een licht op het pad ook bij de zede
lijke opvoeding onzer kinderen."
Een enkele vraag: Dnrft het „Friesche
Dagblad" beweren, dat het percentage «ver
wilderden" onder de kinderen die «zedelijke
opvoeding" krijgen, grooter is dan dat van
die welke een in alles met christelijkheid
doordrenkte opvoeding krijgen De uitslag,
d. i. de van kind opgegroeide volwassene,
moet er het bewijs van leveren, en wij
kunnen in de maatschappij om ons heen
hot onderscheid niet zien. Er zijn overal
enkele schurftige schapen onder heele kud
den goede. En die toenemende «verwilde
ring" van de jeugd is voor ons een luid
maar valschklinkende bewering met een
zekere zelfverheerlijking als onsympathiek
aandoenden grondtoon.
uit het Engelscb
2. vaa
EDGAR JEPSON.
De prinses was warm, erg warm gekleed,
den stikheeten middag in aanmerking geno-
BlWi en kleine zweetdruppels stonden, op haar
voorhoofd. Het boek met verbalen, dat ze had
trachten te lezen, lag omgekeerd op haar
schoot en ze keek den glooienden tuin rond
met een uitdrukking van ontzaglijke mis-
trooptigheid en wrevel pp haar knap, bleek
Toen verscheen een bewegend voorwerp bin
nen haar gezichtskring, juist bij het einde van
den muur onder den perenboom, een voorwerp
dat tegen den tuinmuur bewoog. Ze kon niet
onderscheiden wat het was, maar het scheen
haar dat een perzik werd opgelicht en over
den muur verdween.
Dit vreemde gedrag van een perzik wekte
dermate haar nieuwsgierigheid, dat ze on
danks de hitte opstond en rustig naar den
perenboom wandelde. Toen ze daar in de
huurt kwam, vond ze een jongen met mooi
haar, die over den muur leunde.
navigatie.
Het verbod van rijstuitvoer.
In een beschouwing in de «Java-Bode«
over het verbod van rijstuitvoer van Java,
wordt een uiteenzetting gegeven van
verschillende oorzaken, die tot de groote
vraag op de Javasche markt leidde, nl. mis
oogst in Japan en schaarschte in Rangoon,
en voorts mislukte speculaties van de rijst-
handelaars op Java.
De prijzen werden voor een Inlander reeds
onbetaalbaar en dus zei de Regeeringhalt
Wat wordt nu met dat halt bereikt? In
de eerste en de voornaamste plaats, dat
niet meer rijst wordt onttrokken aan de
Java-consumptie om ergens in het Oosten
een gat in den voorraad te stoppen. In de
tweede plaats, dat de exportrijst (die voor
Holland, c- q. Europa) op Java blijft. Voor
de laatste heeft deze maatregel dit gevolg:
de rijst mag er niet uit, met Europa vallen
dus geen zaken meer te doen, de prijs zal
zich dus thans hebben te regelen naar de
Ocstersche markt.
Misschien heeft de Regeering nog een
derde doel beoogd verlaging door het uit
voerverbod van den prijs van «ordinair".
Maar dat doel zal, zeer waarschijnlijk niet
worden bereikt. En die conclusie kan de
lezer, na het bovenstaande, gemakkelijk ge
noeg voor zichzelf trekken. Immers, de
rijsthandelaren op Java zitten met contrac
ten, moeten leveren en kunnen niet leveren,
want er is geen rijst. Zij moeten dus bij
passen. Stel nu, de prijs daalt een weinig.
Al bedraagt die daling slechts eenige cen
ten, de baissiers zullen van elk lager aan
bod onmiddellijk gebruik maken, om althans
met een weinig minder verlies uit de zaken
te loopen. De vraag zal dus telkens dermate
het aanbod overtreffen, dat een rijzing
onmiddellijk volgt.
De rijstbandel op Java lijdt dus een be
langrijk verlies door zijn verkeerd uitge
komen baisse-verwachtingen. Vandaar dat
men te Soefabaja, waar de voornaamste
baissiers zitten (en dat was verleden jaar
precies hetzelfde) ernstige klappen, d. w. z.
faillissementen verwacht.
Een prijsdaling is niet waarschijnlijk, eer
het tegendeel. Er bestaat goede grond om
te voorspellen, dat de prijzen tot f 10 zullen
oploopen. Dan zal tevens de beurt komen
aan de export-rijst.
Of er per slot van rekening voldoende
rijst zal zijn voor de consumptie op Java?
Daarvoor beslaat eenige gegronde vrees en
de inlander zou er dupe van worden. Hier
is echter afwachten de boodschap; later
kunnen desnoods andere maatregelen worden
overwogen."
Ofschoon zeer verrast, vergat Terror niet,
beleefd te zijn. Hij glimlachte vriendschappe
lijk en zei op zijn meest aangenamen toon:
Hoe maakt u het?
Hij wist niet, hoeveel de prinses van hun gui
tenstreek had gezien en hij was niet van
plan schuld te bekennen door een overijlde
en misschien nuttelooze vlucht.
Hoe gaat het?, vroeg de prinses aarze
lend en een beetje hoogmoedig. Wat
voer je daar boven uit?
Ik bekijk den tuin, zei de jongen naar
waarheid, maar niet heel nauwkeurig, want
hg keek veel meer naar de prinses.
Zij staarde hem aan, verbaasd fronsde ze
de wenkbrauwen.
Ze dacht dat hij perziken had geplukt, maar
daar- was ze niet zeker van, en zoowel zijn
open, argelooze gezicht als de helderblauwe
oogen loochen straften de verdenking.
Hij staarde haar met toenemende belang
stelling en instemming aan, net zoo veel in
stemming, als iemand met het gedrag van oen
meisje maar kan. betuigen. Prinses Elizabeth
had mooie, grijze oogen en ofschoon haar
bleeke wangen een beetje waren ingevallen
en de lijn van haar wangbeeii naar de punt
van haar kin zoo recht was, dat die haar ge
zicht bijna driehoekig maakte, was het toch een
knap gezichtje, maar ze zag er zwak uit en
i hij was bezorgd voor haar.
j Het is erg warm in den tuin, zei hg.
Een rubber.b oomziekte.
In een vergadering te Bandoeng van de
rubberplanters-vereeniging werd door dr.
Rutgers een en ander medegedeeld over eene
ernstige ziekte van de rubberboomen, een
soort rotziekte.
Er werd opgemerkt dat bij vele boomen
de latex minder vloeide en ook geheel op
hield te vloeien. Op een onderneming kwam
dat in vrij hevige mate voor, zoodat van de
12.000 boomen er 800 ziek waren en plm.
1000 geen latex meer gaven.
Dit verschijnsel ging gepaard met een
grijze verkleuring van den bast die later
brain werd, welke verkleuring doordringt
tot de binnenste lagen van den bast.
Spreker vertoonde in formaline-oplossing
geconserveerde stukken bast en eenige stuk
ken stam die een duidelijk beeld gaven van
het voorkomen en het verloop der ziekte.
Er vormen zich later grillige druipsteen
achtige houtmassa's en spoedig daarna kan
de boom afgeschreven worden.
De juiste oorzaak kan nog niet worden
aangegeven, ook niet of de ziekte besmet
telijk is. Vermoed wordt dat de oorzaak
niet gelegen is in het tappen.
Dr. Rutgers verzocht mededeelingen of
deze ziekte ook op andere ondernemingen
is opgemerkt en of zij speciaal voorkomt
op reeds getapte of ook wel op jonge boo
men, ook of het percentage bij eerstgenoemde
grooter is dan bij nog niet getapte boomen.
Uit de verdere besprekingen blijkt dat op
vele ondernemingen hetzelfde verschijnsel is
waargenomen.
Ontslagen wegens onge
schiktheid.
De »N. Soer. Ct." meldt, dat de luitenan
Scbiedeman, civiel gezaghebber van de on
derafdeeling Wgada, eiland Flores, na een
inspectie van den resident van Timor ont
ken is naar aanleiding van een klacht
van den controleur van Flores.
Vit Stad en Provineie.
Uit Middelburg.
Het programma voor de Carillonbespeling
op den Abdijtoren op Donderdag 22 Aug.
a. s. des namiddags van 12 tot 1 uur luidt
als volgt:
tusschen 1212,15.
Vivat Bachusuit «Die
Entfiihrung" a. d. Serail Mozart.
FrtihlingsliedMendelssohn.
tusschen 12.1512.30.
The Harmonious Black
smith Hiindel.
Arie a. d. Pfingst-Cantate. Bach,
tusschen 12.30—12.45.
Der Vogelfiinger bin ieh
ja, uit Die Zauberfiöte Mozart.
Bei Mhnnern, welche Liebe
fühlen, uit Die Zauberfiöte. Mozart.
Klinget, Glöckcben, Klinget,
uit Die Zauberfiöte. Mozart.
tusschen 12.45-—1.
Arie uit «Orpheus". Glttck.
Sérénade op. 17 Haydn.
Door de brandverzekeringmaatschappij
•de Nederlanden van 1845" is aan de mili
't Lykt wel, of je hier met je gezicht boven
een over staaf.
Precies, zei de prinses, met ongeduldigen
wrevel.
Toch blaast er een lichte koelte over
den bovenrand van den muur, zei Tenor.
De prinses zuchtte en ze staarde elkander
weer met nieuwsgierige oogen aan.
Ik zal je wat vertellen. Kom mee naar
buiten in het bosch. Ik weet een heerlijk
koele plek. Je zal daar heelemaal opkikkeren,
zei Terror.
Weifelend keek de prinses achterwaarts naar
de slapende barones. Het gezicht van haar
roode gelaat deed den tuin nog wanner schij
nen dan hij al was.
Kom mee. Mijn zusje is ook hier en hel
zal heerlijk zijn in het bosch, met z'ndrie-
ze j) Terror op zijn meest meesleependen
toon.
De prinses aarzelde en keek opnieuw ach
terom naar de slapende en leelijke barones.
Toen zei ze met waarlijk Duifsche openhar
tigheid
Ben je van goeden stand?
Terror draaide zich half om, lachte een
beetje hoogmoedig en zei langzaamNou,
als het waar is, wat mevrouw Blenkinsop
vertelde, waren de Dangerfield's ia deze streek
baToonen, voordat de Kohenzollern's nogkwa-
kgken. En in Crecy en Agincourt maak
ten ze een goed figuur, voegde hij er in ge
tairen van het garnizoen alhier, die zoo
uitnemende diensten bewezen bij het blus-
schingswerk van den brand in de wasseberij
van den heer Krapels, een gratificatie toe
gekend van vijfentwintig gulden.
Heden is bier aangekomen het stoom
schip «Murie" met een lading balken van
de Oostzee, voor de firma I. de Broekert
Co. alhier.
Uit Vlissingeo.
Op de voordracht voor leeraar in de wis
kunde aan de zeevaartschool te Delfzijl is
door B. en W. dier gemeente geplaatst de
heer A. Tb. Uffelie uit V 1 i s s i n g e n.
Uit Zgid - Be veland.
Het duiken tot onderzoek van den zee
bodem ter plaatse van den inlaag aan den
Oostkerkepolder te W o 1 p h a a r t s d ij k is
geöindigd.
Gebleken is, dat de toestand gevaarlijk is
en dringend verbetering eischt. De oever is
op vele plaatsen ingekankerd en dreigt met
doorbraak, zoodat maatregelen zullen moe
ten worden getroffen, om dit te voorkomen.
Op welke wijze daarin verbetering zal
worden gebracht is nog niet besloten.
In de op 20 Augustus j.l. te Goes ge>
houden algemeene vergadering van ingelan
den van den Schengepolder werd
met algemeene stemmen aan het bestuur
machtiging verleend ori* verlenging der
concessie aan te vragen tot het heffen van
haven-, laad-, los- en liggeld aan de haven
„de Piet".
Uit T h o 1 e n.
Bijv. 1183 tot de «St.Ct." van beden
bevat de statuten van de schietvereeniging
«Prinses Juliana" te Scherpenisse.
De vereeniging is aangegaan voor den
tijd van 29 jaren, ste rekenen van den dag
der oprichting, zijnde 23 Maart 1912.
Zij stelt zich ten doel 's lands weerbaar
heid te verhoogen en tracht dit doel te
bereiken door het houden van oefeningen
in den wapenhandel en in het schieten,
waardoor zij goede schutters zal trachten
te vormen. Deze oefening zal geschieden
zoo mogelijk met de geweren bij het leger
in gebruik, met de flobertbuks en met
revolvers.
Uit Z.-Vlaanderen O. D.
1.1. viel te Sluiskil een
Belgische visscher in 't kanaal. Zijn vriend,
die bij hem stond, wilde hem uit 't water
halen, gleed uit en lag er ook in te spar
telen. Daarop kwamen nog twee andere
kameraden toegeloopen om te helpen, doch
hadden ook 't ongeluk en in te tuimelen,
zoodat er vier lagen te worstelen in 't diepe
kanaal. Door vereende krachten van andere
visschers geraakten de lieden op 't droge
en kwamen er af met den schrik, een nat
pak en tegenzin om hun sport te vervolgen.
(„Zei.")
Bijv. 1193 tot de „St. Crt." van heden
bevat de statuten van de vereeniging „Ge-
sentebelang" te Hulst.
Het doel dezer vereeniging isbehartiging
van de belangen van de gemeente Hulst
en van hare inwoners. Zij tracht dit doel
dachten aan toe.
De prinses scheen gerustgesteldnog eens
wierp ze een blik naar de nog steeds slapende
barones, toen liep ze naar de poort in den
tuinmuur. Toen ze die doorging, zag ze,
dat de tweelingen naar haar toe fietsten.
Terror stelde op waardige wijze Erebus als
Violet Anastasia DangeTfield aan haar voor
en zich zelf a Is Hyacinth Wolfram Dangerfield,
lig noemde de volle en weinig gebruikte
namen, omdat hij voelde dat, was er een
prinses in het spel, do etikette dat verlangde.
Toen' gingen ze langs den zoom van, {do boomen
en sloegen het pad naar het bosch in.
De tweelingen verkortten hun stappen om
met de prinses gelijk te blijven, die buiten
gewoon. langzaam liep. Ze bleef nu de een,
dan de ander aankijken, met nieuwsgierige,
wat beschroomde, en toch verheugde oogen
Toen de vertelde, dat ze tevoren nog niet
in het bosch bij het huis was geweest, riep
Terror verrast uitEn dat is nog wel de
leukste plek van de heele, streek I
Ik moest altijd in den tuin blijven. Ba
rones von Aschersleben kan niet ver wan
delen, en ze houdt er niet van dat ik uit haar
gejzicht hen.
U moet vreeselijk lui worden, zei Ere
bus.
Lui? Wat is lui? zei de prinses.
Ze meent slap. Niet bjj machte, om hard
otf ver te loopen, zei Terror.
te bereiken langs wettigen weg en wel door:
het stellen van candidaten bij gemeenteraads
verkiezingen het bevorderen der verkiezing
dier candidaten bet bespreken en behar
tigen van gemeentebelangen.
Zondagnamiddag tegen 7 uur daalde in
n weide in den Dullertpolder een lucht
ballon gpnaamd „Waesland" neder. De ballon,
welke in Lokeren was opgestegen, voerde in
bet schuitje een gezelschap van 5 personen
mede. De nederdaling had zonder ongeval
len plaats. Met den laatsten trein zijn de
luchtreizigers weer naar hunne woonplaatsen
teruggekeerd. („Zei.")
o
Uit Z.-Vlaanderen W. D.
Bijv. 1196 tot, de „St Crt." van heden
bevat de statuten van de vereeniging „Het
groene kruis voor Breskens en Omstreken"
te Breskens.
De vereeniging is aangegaan voor een tijd
vak van 29 jaren en 11 maanden, hetwelk
een aanvang heeft genomen op den dag der
stichting, zijnde 1 Juli 1912.
Zij stelt zich ten doel de bevordering van
de algemeene volksgezondheid en de bestrij
ding van de tuberculose als volksziekte en
tracht dit doel te bereiken doorhet nemen
en ondersteunen van maatregelen ter voor
koming van ziekten; het verleen en van hulp
en het verstrekken van hulpmiddelen bij
epidemieën, op zich zelf staande ziektege
vallen en ongevallenhet verspreiden van
geschriftenhet houden van voordrachten,
en het uitoefenen van geregeld deskundig
hygiënisch en prophylactisch toezicht in de
woningen van on- en minvermogende tuber
culoselijders, het nemen en bevorderen van
maatregelen die dienstig kunnen zijn om de
verspreiding van tuberculose in bet huisge
zin, in werkplaatsen, in scholen en alle voor
het publiek toegankelijke plaatsen tegen te
gaanhet verspreiden van populaire ge
schriften, het houden van populaire voor
drachten en het op andere wijzen bevorde
ren van de algemeene kennis aangaande
tuberculose en hare bestrijding, het bevor
deren van eene doelmatige geneeskundige
behandeling van on- en minvermogende
tuberculoselijders.
Alle meerderjarige inwoners van de ge
meenten behoorende tot het voormalig 4de
district van Zeeland, kunnen lid der ver
eeniging zijn.
Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk.
Gisteren was het de 30e en laatste zittings
dag der synode. De dag werd voornamelijk!
gewijd aan het vaststellen der eindredacties
van vroeger genomen besluiten.
Door den heer Schrieke werd voorgesteld
aan de kerkeraiden een brief te richten, waar
in zij worden gewaarschuwd voor het stellen
van de vragen in art. 39 Regl. G. O; in wil
lekeurige» zin.
Wij brengen naar aanleiding hiervan nog
eens in herinnering het behandelde iu de ver
gadering van. 12 Augustus. Toen werd be
sproken de vraag van den Ger. bond dat de
lidmaten in plaats van op de vraag„Belgdt
gg te gelooven in God den Vader en in
Jezus Christus zijnen eeniggeboren Zoon en
in den H. Geest", zouden antwoorden op de
vraag „Belgdt gij" te gelooven de leer, die
- Maar ik loop nooit hard. Dat stóAtniet.
De barones zou ervan schrikken zei de prin
ses. x
Geen wonder, dat je zwak ben, meende
Erebus, beleefdelijk trachtend, een minach
tenden toon uit haar stom te houden,maar
daarin niet slagend.
Ik kan er niets aan doen, als ik zwak
ben, zei do prinses.
Daar heb ik geen verstand van, zei Ter
ror aarzelend Als u een tijd in de open
lucht blyft en flink rondloopt, kunt unicl
zwak blijven. Wiggins is altijd zwak geweest,
maaT hij is het niet meer.
Wie is Wiggens?, vroeg de prinses.
Hij is een vriend van ons, niet zoo oud
als wij zijn, echt nog een kléine jongen, zei
Erebus op een beschermenden toon, die Wig
gins, als hg" daarbij was geweest, met de
meeste bitterheid vervuld zou hebben. Bo
vendien beeft dr Arbutlmot gezegd, dat, als
u altgd in de open lucht was en met kinderen
van uw leeftijd speelde, u wéldra sterk zou
worden
Daarom ben ik juist baar Engeland ge
komen, zei de prinses.
Ik geloof niet, dat u in den perziken
boomgaard erg zult aansterken. Het lijkt hier
heelemaal niet op de vrge lucht, zei Terror.
{Wordt vervolgd).