MIDDELBFBGSCHECOERiST.
H*. 193 155- laargang. ,9lJt
Vrijdag
16 Augustus.
Middelburg 15 Augustus.
Zee-mijnen in de iesfatcteHc.
Binnenland.
Dit Stad en Provineie.
Dm oomrwit veriohymt d a g e 1 y k a, mot uitzondering yam Zon- en Feeitdnge*.
p« iwartaal, zoowol voor Middelburg all voor alle plaaUen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummera koiten cent.
Adyertentiën by abonnement op yoordeelige voorwaarden.
Proipectunien daarvan zijn aan bet bureau te bekomen.
Advartentiën voor het eentvolgende nummer moeten dei middag, vóór één nnr
aan het bureau bezorgd zyn.
Advertentiön A 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte», dood» en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent, Beolamei 40 oent per regel. Groote letter# naar de plaats, die zy innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het AlceBteea AdverteBtle-Bur* M
A. DE LA 5ÏAK As., N.Z. Voorburgwal £66, Amsterdam.
1„ ,1e beaebouwingen van de £«6n"
«noeg Je Weeter-Scheldezon bunnen
afsluiten door drijvende lugnen.
Op gevaar «f ons te begeven =p bet
militair gebied waarvan, ten opnobte ran
a,7e kwestie, detegenstrijdige desknnd.ge
adviezen trouwens een dvraaltnm hebben
«maakt, waarin een leek te vergeefs een
uitweg zoekt, - meenen we tocb over
die mijnen een opmerkmg te moeten
maken die nog binnen bet bere'k a
een niet militair ontwikkeld verstand ligt.
We zullen ons niet wagen aan een
uitspraak over de vraag ot een fort het
eenige middel is om een bescherming i an
de neutraliteit der Wester-Sebelde te
kragen, zooal. men die wenscht Mam-
we spreken wel als oordeel uit, dat drij
vende mijnen een groot bezwaar zullen
hebben, dat niet verbonden is aan een lort.
Wat men beoogt te verkrijgen, i» een
betere verzekering van onze neutraliteit
„p de Wester-Sebelde, dn. in gevallen
waarin w jj zelf niet in oorlog
S\Iaar wanneer er een oorlog ergens
uitbreekt, kunnen we toch maar me
dadelyk in de Wester-Sebelde zeemynen
zaan leggen, die niet alleen oorlogsche
pen zonden tegenbonden, maar ook alle
koopvaardijschepen. Dat mogen we niet
ingevolge onze verplichting jegens Belgie
tot openhouden der vrije vaart op de
Schelde, en het zon ook dwaasheid zijn
ons zelf dadelijk vnn alle verkeer at
te sluiten, omdat eenige andere mogend
heden oorlog voeren. Meu denke bgv.
eens aan de maatschappij .Zeeland dm
haar diénst op Engeland niet zon knnnen
voortzetten door een met mgnen
zaaiden Scbeldemond.
Komen wij zelf in oorlog en moet ons
land verdedigd worden, dan staat
zaak natuurlijk anders. Dan zijn we ten
volle gerechtigd ons eigen gebied at te
sluiten zooals wij willen, en dan kan
daarvoor alle aanleiding zjjn, hoewel bet
creen eerste vereischte is.
Voor de verdediging van ons land, als
wij zelf in oorlog mochten geraken, blijft
nog altjjd de grondgedachte: een concen
tratie op bet centrum van ons land, afge
sloten door de Hollandsche waterlinie.
De bescherming dev Wester-Sebelde
staat daarmee niet in direct verband. Ook
al is men de laatste jaren in de militaire
wereld van oordeel dat men bet buiten
de waterlinie gelegen deel van ons land
maar niet zoo direct mag opgeven, de
Wester-Sebelde vormt niet eens een te
bewaken toegangsweg tot dat centrnm.
De voorstellen, die nu gedaan of ge
smendeerd worden om de Wester-Sebelde
te beveiligen, gaan dan ook bovenal nit
van deze gedachte: voorkom de zeer
ernstige internationale moeilijkhedi
waarin w y als neutrale sta
zonden geraken, wanneer oorlogsschepen
van een met anderen oorlogvoerende
mogendheid gebruik maken van onzen
riviermond.
Gesteld nu dat krijgvoerende vreemde
oorlogsschepen Vlissingen naderen, naar
men vermoedt met een dergelijke bedoeling.
En gesteld ook dat wy dan nog tijd
hebben de Wester-Schelde door drij
vende mynen af te sluiten. Dan zal
echter ook het dadelijk gevolg zijn, dat
alle scheepvaart op Vlissingen, Neuzen,!
Gent en Antwerpen volledig gestremd is. j
Mocht het een loos alarm ziju geweest
dan zal de scheepvaart toch nog een
heelen tijd gestremd blijven, want de
ervariug heeft geleerd dat men die drij
vende mijnen niet zoo gauw weer heeft
'opgeruimd. En zoodra men ze er uit
heeft, kau men ze misschien den vol
genden dag er weer in leggen, omdat er
weer oorlogvoerende schepen in de
buurt verschijnen.
Dit lijkt ons practisch erg bezwaarlijk.
We vreezeu ook dat België, en de andere
landen wier handelsschepen varen op de
Belgische havens, er krachtig tegen zonden
protesteeren, als wij de koopvaardij op de
Wester-Schelde onmogelijk maken omdat
wij, niet ons land tegen verovering
moeten verdedigen, maar alleen onze
bedreigde neutraliteit willen handhaven,
En de belanghebbenden by onze eigen
vaart van en op Vlissingen en Neuzen
zouden niet minder luid hun protest doen
hooren tegen dat gedwongen stilliggen,
terwijl ons land zelf niet eens in oorlog is.
Die bezwaren zijn niet verbonden
aan een fort of aan kustbatteryen, al of
niet bijgestaan door kanonneerbooten e. d,
Zelfs als de aanwezigheid van een fort
niet preventief werkt, en er komen toeh
oorlogvoerende schepen met verdachte
bedoelingen in de bunrt van Vlissingen,
dan zullen fort of batterijen die schepen
op een afstand kunnen houden, en althans
kunnen beletten hier te komen ankeren,
zonder dat de koopvaardij behoeft ge
stremd te worden, zij 't ook met eenige
beperking voor visitatie.
Dat een fort veel geld kost is waar,
en dat is jammer genoeg. Maar als men
iets wil doen om onze nentraliteit op
dat gevaarlijke en begeerlijke pnnt van
onze kust beter te verzekeren en over
de wenschelykheid daarvan schijnen de
meeningen niet uiteen te loopen laat
men dan liever iets meör uitgeven voor
een doeltreffenden maatregel, dan dat
minder geld uitgeeft voor een voorziening
met behulp van drijvende mijnen, die
voor neutraliteitsvoorzorgen o. i. hoogst-
onpractisch zijn, en ons land bovendien
in internationale moeielijkheden kunnen
wikkelen.
De besprekingen, die thans, naar aan
leiding van de afslniting door mijnen
van de Dardanellen, gewijd worden ann
het al of niet geoorloofde van de afslni
ting van zee-engten, slaan niet direct
op het hier besproken geval. Immers
men bedoelt daar't leggen van mynen door
de aan die zeeëngten gelegen staten,
wanneer deze zelf in oorlog zyn, en bij
ons denkt men aan nentraliteit.
Maar wanneer er ouder de kenners
van internationaal recht een sterke stroo
ming ist om het leggen van mijnen door
oorlogvoerenden te verbieden in zee
engten, die open zeeën verbiuden en dus
een weg zijn voor de internationale
scheepvaart, hoe veel te meer zal men
dan een dergelijk verbod gewenscht
achten voor een neutralen staat ten op
zichte van een riviermond, die ook inter
nationale beteekenis heeft door de vaart op
het achterland.
wezigen liet welkom te hebben toegorocpefli,
uiteenzette, dat de apostolische goloo|fsbc
lijdenis, bij de oprichting van den bond als
gTcmdslag aanvaard, geen juiste forraulcering
gaf van den religieuzen grondslag van den
kond.
Dc voorgestelde beginselverklaring is rui
mer en diepen De commissie die haar ont
wierp heeft gemeend, dal de beweging met al
teen uoodig Iiccft ecu begrippenstclsel, maan
rijn moet eon levensdrang, die, in botsing
komend met de kapitalistische jnnntsoliappij,
welke uit bet sap dor zonde bloeit, de nood
zakelijkheid leert om te strijden logon bet
kapitalisme en vóór bot socialisme.
Naar sprekers meesiing zal de bond, als liij
de aangeboden beginselverklaring aanvaardt,
een werk doen, waarover hij zich zelf zal
verbazen. De commissie bracht spr. dank
voor lia-ir arbeid; voorts wees spr. op de
beteekenis van het voorstel om in 1913 deel
nemen aan de actieve politiek do
bedoeling moet zijn niet om ook klassepolitiek
te voeren, maar om bet rechtsinstituut, dat
Staat beet, te richten naar God's zedelijke
wereldorde, waardoor het mogelijk zal kun
nen zijn om een waarlijk christelijke politiek
te voeren.
De vraag of bet in de lijn ider beweging
ligt slechts tot gtcun op te treden van de
S. D. A. P., beantwoordde spr. beslist ont
kennend, hoewel, de beweging met de S. D.
A. P. veel gemeen beeft, en gaarne wil mede
werken door het voeren van een eigen zelf
standige politieke actie. Hoewel dit de mo
gelijkheid van stnjd met de S. D. A. P.
schept, denkt spr. liever aan de mogelijkheid
lot overleg.
Dc bond moet zich bij dc verkiezingen
in 1913 dopn gelden om p|an te loonen, dat
kapitalistische tendenzen de christelijk-burger-
lijke politiek beheeTschen en dat de eenige weg
om de belangen der arbeidersklasse te dienen,
ligt in de rechtspogingen van bet socialis
tisch willen.
Het ontworp-b&ginselverklaring werd
eenig debat aangenomen, waarby besloten
werd ook vrijzinnigen tot den bond toe te
laten.
Met 131 tegen 55 stemmen werd besloten
in 1913 aan do actieve politiek deel te ne
men; mej. Van der Vlies (Enka) bad zich
hier sterk tegen verzet. Zij gelooft met meer
aan de mogelijkheid van een christelijke maat
schappij en een christelijken islaat en liet oeco-
nomisch inzicht waaruit de aanvaarding van
socialisme als maatschappelijk ideaal
voortspruit is (immers reeds belichaamd in
de S. D. A P
Een levendig debat ontspon zich na de ivoor-
den van Enka, die ten slotte in haar repliek
meedeelde ook niet meer te ,gelooven in de
mogelijkheid eener christelijke organisatie. De
Bond van Christen-socialisten staat Iioog, om
dat deze nog hoog kan staan. Groen van Prin-
sterer en zijn kleine christelijke phalanx ston
den ook hemelhoog, maar deze groep is ver
worden tot den tegenwoordigen Kuypertroep.
En zoo zal ook de Bond, als hy over 25
jaar een belangrijke politieke partij zal zijn,
wezen, wat de A.-R. partij en dc S. D. A. P.
rijn. Een massabeweging kan geen christelijke
oiiganisaüo zjjn.
Ten slotte werd op voorstel van Amsterdam,
overgenomen door het bestuur, met algem.
stemmen besloten deel te nemen aan den
Rooden Dinsdag.
ander wijst er op zegt het blad dat de
Gedeputeerde Staten genoemde verordening
nog in nadere overweging hebben gehouden
Naar verluidt zal de verordening niet door Ge
deputeerde Staten worden goedgekeurd maar
zullen dezen aan de Kroon vernietiging aan
vragen en wel op grond van art 151 der Ge
meentenet, daar Gedeputeerd© Staten meenen,
dat dit onderwerp voldoende in een Rijkswet,
1 de 7.M.. Zedelijkheidswet, is geregeld- j
BEDELAARS EN LANDLOOPERS.
Men schrijft aan „De Tijd";
Het mag thans als een bekend feit worden
beschouwd, dat minder bodelaars en land-
loopers tot d© straf van opzending naar een
Rijkswerkinrichting worden veroordeeld. In do
laatste jaren werd ook de tucht m dez© in
richtingen zeer verscherpt, waarbij het luieren
getroffen verplicht zullen rijn den botcr-
hondel los te laten
dat, als gevolg van dien, onze botermarkt
mot dc daaraan verbonden voordeden voor
onze neringdoenden en onze stad zdvc ten
slotte zal verdwijnen
dat haar door ter zake kundigen is medege
deeld dat, zonder een formeel»- keuring op
hot vclgehalto, die allicht te kostbaar zou
zyn, zeer goed kan word.cn volstaan indien
de ter markt gebrachte boter door een
bevoegd persoon word getoetst op zuivere
smaak, goede reuk, reine bewerking en ver
pakking, daar do ondervinding dien deskun
digen goleoTd heeft dat boter, die aan deze
vier cischon voldoet, doorgaans ook zal be
antwoorden aan dc bepaling der wet
dat, naar adressanto vernam, deze eenvou
dige en weinig kostbare contróle reeds wordt
overwogen door oen naburige gemeente, ten
einde den boteThandelarcn voor 90 o/o te waar
krachtig wordt tegengegaan Ook wordt beter j jj0I-gen tegen strafrechterlijke vervolging en a
toegezien, dat alleen die personen worden op- zoo de groote hinderpaal tot. vestiging van
gezonden, dio tot normalen gcregelden arbeid j Pen botermarkt weg te nemen,
in staat zijn. Redenen waarom adres^ante, gezien het
Hierdoor werd het geboele aantal dezer g>'- groote belang dat in deze, zoowel voor onze
straften aanzienlijk verminderd het cijfer der a[s voor haar inwonende neringdoenden
bevolking dezer inrichtingen daalde in een betrokken jSi zich nogmaals tot den Raad
jaar met ruim 500; aanvankelijk werd ver- J wendt, met beleefd, doch dringend verzoek
wacht, dat dientengevolge de bevolking der wn eenvoudige contróle als bovenbedoeld te
gevangenissen zich zou uitbreidenmaar j doen toepassen enkel op de boter, die
dit vermoeden werd tot dusver niet be- ter markt wordt gebracht en de goedgekeurde
waarheid. Integendeel, ook het aantal gevan- van cen eenvoudig contrölemerk te doen voor
genen is verminderd. Of dit verschijnsel wijst zien opdat de tusschenhandel meer gerust
op minder criminaliteit, scherper toezicht ofdan thans koopen kan en onze Middclhurgsche
meer clementie, dan wel aan andere oorzaken botermarkt behouden blijft
moet worden toegeschreven, is thans nog niet
met zekerheid te constateeren
Utt Vllêiingen.
Onlangs benoemde, zooals men weel. de ver
eeniging „GemtuSischappelijk Belang" te V 1 i s
s i n g e n cen commissie, ten einde een onder
zoek in te stellen, hoe door de verschillende
DE HAAGSCHE POLITIE.
waarin de burgemeester van
's-Gravenliage zyn plannen ten aanzien van de wjnk<-liers over vervroegde winkelsluiting t
reorganisatie uiteenzet, wenscht hij do commis-1 dac)l( wor<lt Do commissie heeft haar taak
sanssen van politie uitsluitend behoudens (hall3 ^bracht. Uitgegeven werden 325 cir-
bijzonderc omstandigheden te belasten met
de leiding van de justitieele politie in hun
ressort
De gemeentelijke politie (d. de z.g. straat-
politic, de regeling van liet verkeer, de hand
culaircs mei de volgende vragen 1. Hoe laat
sluit gy uw winkel 2. Kunt gij u met een be
paald sluitingsuur vereenigen als dc meeste
winkeliers hieraan meedoen? 3 Is u vóór of
tégen vervroegde winkelsluiting, bij gemeente-
haring van de bepaling™" der A P. V.) komt ,-ke „rotj„u„B vasi to I I Op welk
BOND VAN CHRISTENSOCIALISTEN.
Gisteren is te Apeldoorn de bond van
Christen-socialisten in een buitengewone al
gemeen© vergadering bijeengekomen ter be
handeling van een ontwerp eener nieuwo be
ginselverklaring en van voorstellen tot aan
vulling van het, program van beginselen en
eischen. Om tien uur werd de vergadering
geopend door den voorzitter, den heer Daan
van der Zee van Gorkum, die, na allen oan-
CHR. NAT. WERKMANSBOND.
De jaarvergadering van den Christelijk Na-
tionalen Werkmansbond is vastgesteld op Don
derdag en Vrijdag 12 en 13 September a.s. in
het gebouw van Kunsten en Wetenschappen
Utrecht.
In de morgenvergadering van den eersten
ig zal o.a de veTkiczing van een lid van
het Hoofdbestuur voor de provincie Zee
land plaats hebben. Voor do eerste maal zal
ook Zeeland in het Hoofdbestuur vertegen
woordigd worden.
Als candidaten zijn opgegeven de heeren
C. Reudink van Middelburg en Ds D. Müller
van Serooskerke. Van dc 150 afdeelingen van
den Bond zyn er ruim 30 in Zeeland (op Wal
cheren alleen 10 afdeelingen).
In de middagvergadering zal de eere-voor-
zitter dr. J. Th. de Visser inleiden Behan
deling van het wetsontwerp op de ouderdoms-
en invaliditeitsverzekering.
Op den tweeden dag behandeling der inge
komen voorstellen.
DE SCHIEDAMSCHE VERORDENING.
Van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
is, naar „De Tyd" meldt, nog geen beslissing
ontvangen aangaande do veel gerucht makende
verordening in zake het ritten en liggen langs
glooiingen en dijken enz.
Toch zijn de m dat art. gestelde „veertien
dagen" reeds hagenoeg verstreken Een
dientengevolge op zichzelf te slaan onder lei
ding van personeel, geroepen deze niet minder
belangrijke bemoeiing uitsluitend te beharti
gen, terwijl zij één geheel zal vormen onder
één verantwoordelijk chef Deze taak zou den
hoofdinspecteurs op de schouders worden ge-
?d.
De beide administratieve afdeelingen Alge-
meene zaken en secretarie, zullen worden
gecombineerd en omgezet in een administra
tieve afdoe ling met burgerlijk karakter, de be
ambten zullen de titels van hoofdcommies en
commies krijgen en dezelfde wedden als de
gelijknamige ambtenaren ter secretarie.
De diensttijd door de agenten aan de bu
reaux of (posthuizen doorgebracht (na twee
uur straatdienst telkens 2 uur aan bureau of
posthuis), zal worden bekort. Na 2
straatdienst kan worden volstaan met een rust
tijd van 1 uur, gedurende welken b
dens bijzondere omstandigheden geen
missie- en andere diensten worden verricht.
Ofschoon dc burgemeester deze verzwarring
met van dien aard acht, dat daarentegenover
oen compensatie zou moeten staan, zou hij het
op prijs stellen, indien ook het politiepersoneel
in het genot gesteld werd van een wekelijk-
schen rustdag (thans één vrijen dag in de
tien dagen.)
De meerdere diensturen op straat zullen aan
een intensiever bewaking der stad ten goede
komen.
De aanvulling, waarmede thans zou kunnen
worden volstaan, is becijferd op 83 man
Een geringe salaris verbetering voor verschil
lende functionnarisscn zou met de voorgestelde
wijziging gepaard gaan.
uur des avonds zou naar uw inecning het wet
telijk sluitingsuur moeten worden gesteld?
5. Welke uitzonderingen wenscht gij?
Ingekomen zijn 301 ingevuld© biljetten4
ervan Waren van onwaarde, als zijnde ingevuld
door lieden, die met den winkelstand niets te
maken hebben of van heeren apothekers, die
wettelijk verplicht zijn hun zaken altijd toegan
kelijk te stellen.
Vóór wettel, winkelsluiting 215 tegen 82.
Bij deze 82 tegenstemmers rijn er 26, die
zich wel met een bepaald sluitingsuur kun
nen vereenigen, als de meeste winkeliers hier
aan meedoen.
Als uitzonderingsbepaling wordt bijna al
gemeen verlangd des Zaterdagsavonds niet
vóór 11 uur te sluiten; ook wordt dit wen-
8chehjk geacht op de avonden voor algemeen
erkende Chr. feestdagen en door enkelen op de
de St. Nicolaas voorafgaande 5 of G dagen
Uit Middelburg.
In een Maandagavond gehouden vergadering
van de Vereeniging van Boterliandelaren te
Middelburg is een adres vastgesteld aan den
gemeenteraad van Middelburg, waarin zij zegt
tot haar leedwezen kennis te hebben genomen
van de afwijzende beschikking van den Raad op
haar adres van 20 Maart j.I., inzake: „Bo-
terkeuring".
Zij neemt de vrijheid den Raad nog te wij
zen op het volgend©
dat onze botermarkt hoofdzakelijk in stand
wordt gehouden door onze winkeliers-boter-
handelaren
dat deze handelaren ander de huidige bo-
lerwet telkens gevaar loopen om zonder hun
bepaald toedoen mot den strafrechter in con
flict te komen en zij Worden er geen© maat
regelen tot geheele of gedeeltelijke vrijwaring
Uit Walcheren.
Dinsdagavond j.I werd ter gelegenheid van
zijn 50slen verjaardag den heer A. Comehsse,
onderwijzer te Souburg, directeur der zang
vereeniging „Uitspanning door Inspanning'
door de leden, bij monde van den voorzitter
met dezen dag geluk gewenscht en werd hem
een souvenir aangeboden bestaande uit een
gouden horloge met inscriptie, wat door den
jubilaris onder hartelijke ivoorden van dank
werd aanvaard.
Uit Zuid-Beveland.
Men schrijft ons:
Nog altyd is men met gereed gekomen met
het leggen van den zinker door het kanaal van
Zuid-Bevcland
Do oorzaak van den langen duur van dit
werk is, dat do buis 3 meter beneden den
bodem van het kanaal komt te liggen, terwijl
men aan de Schoorsche brug, waar de zinker
te liggen komt, op die diepte stuit op palen enz
Een duiker moet er steeds onder water
werken
Was do eerst aangewezen plaats voor het
leggen van den zinker aangehouden, tusschen
do Schoorsche bru,g; en de spoorbrug te Vlake,
dan was het werk zeer zeker al lang gereed
geweest. Nu is het sukkelen
Uit Tholen.
Tc Oud-VosseincoT viel een elfjarige
knaap van een paard dat op hol ging, mot
het noodlottig gevolg dat de jongen een sche
delbreuk kroeg word eerst ernstig voor zyn
leven gevreesd, zijn toestand is thans zoo
verbeterd, dat hij buiten gevaar wordt geacht.
