M1D0ËLBURG8CHE 01 RAIT.
a
Zaterdag
10 Augustus.
r is».
ïss* Jaargang.
Du. souut lament dage lij kl, oitOTadenag ni Zoa- e« Poaitd.g..,
i par knarfaa], raouul roor Middelburg al. .oor alle plaatlea ia Nederland fraaeo pp f2
Afzonderlijke mummers kosten 5 coat.
AdTertontiSs by abonnement op voordselige voorwaardon.
ProspeotmHön daarvan zyn aan het bureau te bekomen.
AdvMtwtiti» voor het eerstvolgende nummer moeten de» middag, vóór éóx
,van het bureau bezorgd zyn.
Adrertentiön 20 cent per regel. By abonnement veel lager. Geboorte», dood- eu
elle andore familieberiehte* e» Dankbetuigingen v»m 17 regel» f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letter» naar de plaat», die xij innemen.
Tot do plaatiing van advertentiëa en reclame», niet afkomstig uit. Zeeland, betreffend»
Sonde], Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Alsenteeat Adrertewkle-töturca*
A. DE LA DAK As., K.Z. Voorbnrtwa! i6tt, Amsterdam.
Middelburg 9 Angustns.
Het Dagbet in 't Oosten.
Hel hier onder volgend artikel van den
voorzitter van het Anti-taxi efwert
comité geven we met voldoening een
- plaats aan liet hoofd van ons blad Al
blijven we ook waarschuwen tegen te
hoopvolle verwachtingen een waar
heid blijft het dat de verschijnselen
van den tijd niet ten gunste van
de protectie zijn. En die verschijn
selen worden hier in 't licht gesteld.
Red.
In zijn Sophismes Economiques doet Fédéric
Bastiat een verhaal van twee groote Chi-
neesche steden Tchin en Tchan, die door een
prachtig kanaal waren verhonden. De keizer
van China liet op zekeren dag zijn eersten
mandarijn, Kouang, bij zich komen en beval
dezen om groote rotsblokken te werpen in
het kanaal om dit zoodoende onbevaarbaar
te maken De vernietiging van het kanaal,
spTak de keizer, zal mijne onderdanen nood
zaken een anderen weg te maken tusschen
Tchin en Tchan, eene werkverscliaffing voor
duizenden, die ongekende welvaart in het
hemelsche rijk ten gevolge zal hebben.
Prachtige rivieren worden in ons land ge
vonden Zal het Nederlandsche volk toelaten,
dat ook onze waterwegen door moderne Rou-
angs onbruikbaar worden gemaakt, niet door
rotsblokken, maar door tarieven en bescher
mende rechten' Of zullen eer in ons land
steeds minder mandarijnen te vinden zijn,
die meenen een nieuwe kunstmatige nij
verheid in het. leven te moeten roepen, ten
koste van de bestaande bloeiende bedrijven.
Is" de protectionistische stroom aan het op
drogen' Waarlijk er zijn vele teekenen, die
doen hopen, dat steeds meerderen tol de
overtuiging komen, dat een verandering van
onze handels-politiek voor ons land onge-
wenscht is.
In het Noorden en het Midden van ons land
worden de meest overtuigde vrijhandelaars i
gevonden, uit het Zuiden kwamen de klachten
van inzinking onzer welvaart en de vraag
om bescherming. I
Gelukkig hoort men thans ook andere stem-
men uit onze zuidelijke provinciën en het is
eeft verblijdend verschijnsel, dat deze stemmen I
6teeds krachtiger en talrijker worden.
Het kan zijn nut hebben hieraan meer al-1
gemeene bekendheid te geven, opdat ook de
geachte vertegenwoordigers dier provinciën in
de Tweede Kamer rekening houden met de
zich wijzigende inzichten van hunne kiezcïs,
zooals deze in vergaderingen en pers, in
adressen en anderszins steeds meer tot uiting
komen.
Ik Wijs dan dn de eerste plaats op het
adres van de meerderheid der kiezers uit het
district W a a J w ij k, die bij hunnen afgevaar
digde, een onzer bekwaamste kamerleden, aan
drong op intrekking of verwerping der tarief-
wet.
Sc wijs crp de mannelijke mie yam flen voor
zitter van den Algemceneu Nederlandstehem
Bond van Schoenfabrikanten, die volgens
„Eindhoven's Dagblad" op de laatste jaar-
Iijtsche vergadering van dien Bond zich als
volgt over de Tariefwet uitsprak
..De voorzitter betreurt, het, dat de „Maas
bode" het voorstelt pf zou de bond dwaas
handelen door tegen de tariefwet te stemmen,
terwijl toch duidelijk blijkt, dat een ver-
booging van 1 eerprijzen als gevolg der hoogeve
invoerrechten zeer nadeelig voor de schoen
industrie zou zijn. .Tuist de verhooging der
grondstoffen doet de concurrentie verscher
pen. Wat weTk aangaat kan Nederland best
concurreeren, dat spreekt uit het feit dat
bij een jaarisjksche invoer van 253.000 kilo
schoenen, een uitvoer van 455000 kilo per
jaar van Nederland naar Duitschland staat
Ik wijs op de subsidie door den Bond van
Schoenfabrikanten verleend aan het Anti-ta
rief wet-Comité.
Ik wijs op den trotschen oproep van de
Vereeniging, die in 1913 een tentoonstelling
in Tilburg gaat. organiseeren, luidende o.m.
„Van de Iloltandsche steden is Tilburg, uit
pten oogpunt van Industrie en Handel, een der
belangrijkste."
„De omvang barer textielnijverheid
welke industrie over de geheele wereld en be
roemd is, heeft haar den naam bezorgd van
„het Nederiandsche Leeds'
„Talrijke groote fabrieken van metaalnijver
heid, metaaldraad-lampen, houtbewerking,
sclioen- en leder-industrie, benevens een groot
aantal belangrijke kleine industriën, op al
lerlei gebied, geven aan duizenden menschen
arbeid"
Ik wijs op een driestar in het „Centrum"
van 6 Aug. II. waarin de redactie, onder het
motto „fiscaal", o.a schrijft„Voorzoovorre
het Tciriefontwerp ook protectionistische be
doelingen heeft, verlangt de een, wat met na
druk afgewtezen wordt door den ander. Daarbij
vooral botsen de belangen tegen elkander en
is nog een felle strijd fce wachten. En dan
schijnt het ook niet zoo gemakkelijk naar de
een of andere zijde op «en wijze, die af
doende is, de schaal te doen overslaan
Ook valt aiiel te ontkennen, dat de vnjham-
delsgeest dn ons land krachtig is, en dat
een kleine Staat als de onze tegenover groote
mogendheden, moeilijk stand kan houden in
den tarieven-strijd."
Zeker behartigenswaardige opmerkingen van
liet „Centrum"
Ik wijs op oen artikel in de „N, Tilburgsche
Courant", dat in zyn nummer van G Aug
1912 mismoedig schrijft -.
„Flinke op wetenschap steunende brochures
en geschriften ten voordeeJo der tariefwet en
verdedigend het protectionisme, komen niet
uit"
Ik wijs op een artikel in de „Maasbode"
van 21 Juli 1912, getiteld „De apologie van
wel waard, al staat deze krant geenszins op
vrijhandelaarastandpunt, en hare aanhaling uit
het betoog van een bekwamen katholieken
dorpsnotaris verdient de overdenking van de
lezers dier courant. Hot slot van deze aan
haling Juidt
„De economische geschiedenis van Engeland
levert het bewijs op, dat de vnje handel
inderdaad het feenig middel is om de alge-
meene welvaart duurzaam Ie onderhouden en
te doen toenemen, het eenige middel ook
om alle lakken van nijverheid te doen
bloeien"
Zeker, de „Maasbode" wekt alsnog op tot
bestrijding van den vrijhandel, maar de wijze
waarop zij dit in het artikel „De apologio
van den Vrijhandel" deed, geeft toch blijk
van een ruimere opvatting dan ik tot nu toe
bij dit protectionistisch blad mocht waar
nemen.
Wanneer men daarbij let op de steeds tal
rijker blijken van instemming, die het Anti-
Tanefwet-Comité ook uit vele dealen van Bra
bant en Limburg ontvangt, en wanneer men
let op den zeer in oog springenden vooruit
gang van Brabant en Limburg als nijverheids-
streek, blijkende door de stichting van talnjke
nieuwe en de uitbreiding van vele beslaande
fabrieken in die provinciën, dan mag men
waarlijk wel twijfelen of de protectionist! -
sche leden der Tweede Kamer inderdaad nog
«en protectionistische meerderheid van kie
zere zelfs in 't Zuiden achter zich
hebben
Het Daghei in het Oosten.
Hilversum, Augustus 1912
Mr Th. M VERSTER.
Voorzitter Anti-Tariefwet-Comité
TWEEDE KAMER.
Duinbehecr
Door den heer Thomson is de vraag gedaan.
ót het Oen "Minisfër mogelijk is, om aan
de Kamer mede te deelen, of het toegezegde
overieg reeds geleid heeft tot een beslissing in
zake de overdracht van het Duinbetieer aan
het Departement van Landbouw enz. zoo
neen, of die overdracht dan spoedig is te
verwachten.
De Ministers van Landbouw, Nijverheid en
Handel en van Financiën hebben daarop o.a.
Met ae Maatschappij „Zeeland"
naar Kiel en naar de Oostzee.
11.
DE HOLSTEINSCHE SCHWEIZ.
Van de Diecksee komt men door het dorp
Grenzmühlen, met een landelijk station en
door het dorp Malente, hetwelk met zijn mo
derne winkelstraatjes niet schijnt te pas
sen in deze omgeving, op de Keilersec uit,
het meest bezochte meer van den Holsteim-
schen SchWeizhet plekje ook, welks voor
naamste hotel, het dusgenaamde Kurhaus, den
naam van Holstcinschen 'Schweiz in. zich
draagt, liet is leen vrij omvangrijk complex van
gebouwen, geheel in een schaduwrijk park ge
legen, onmiddellijk begrensd door den groeten
straatweg en met vlak voor zich de Kelierseo
m al hare uitgestrektheid. Het uitzicht hier
een reeds is verrukkelijktot zoover het
cf* volgen kan, strekt zich het ruste
loos kabbelende water uit, binnen de oevers
gehouden door de lachende landelijke om
geving, hetwelk
den Vrijhandel dat zóó veel ten gunste van 1 geantwoord, dat. hij de overdracht in behee
den vrijhandel bevat, dal men zou willen vra- J der domeinen die met ingang van 1 Januari
gen, of deze krant ook al aam de voordeelen 11898 van hef. Departement van. Fiuajicicn
van protectie begint te twijfelen. Ik citeer naar dat van BinnenJandsche Zaken (aid.
slechts deze woorden van de Redactie van Landbouw) zijn overgegaan, de bedoeling heeft
van genoemd andere vaak zoo heftig bladj voorgezeten, dat daaronder alleen zouden bc-
„Nederland heeft uit den aard der zaak grepen zijn die woeste gronden welke bestemd
minder belang bij beschermende handelspoli- i waren om te worden beboscht of ontgonnen
tiefe dan andere groote nationaliteiten en wij j voorts dat van overdracht van het duinbehcer
hebben bovendien, «en roemrijk verleden achter J als zoodanig geen spTake kam zijn,, al zal, zoo
den rug, waarin we niet zóó protection is tiSch' duingronden na onderzoek mochten blijken als
behoefden te zijn als andere landen. Geen beheersobjecten voor bebosschitig of ontgin-
wonder dat daarom ook op den dag van heden ging geschikt l© zijn, vanwege het Departement
de vrijzinnige handelspolitiek van Engeland op van Financiën geen bezwaar tegen afstand
vele Nederianders nog groote bekoring moetworden gemaakt en omtrent hun overgang in
oefenen. j beheer naar het Departement van Landbouw,
Ook vele Katholieken hebben zich altijd ge- j NrjveTheid en Handel te zijner tijd verder
sleld aan den kant van den vrijhandel, zooaJs overleg tussclicn hen (Ministers) worden ge-
ben en zich soms nog scharen aan de zijde
der liberale economie, Daardoor moet liet
verklaard worden, dat eene christelijke re
geering bij hare welvaarts-politiek onder haar
eigen menschen dikwijls den steun niet kan
vinden dien zo noodig heeft.
Vandaar ook dat in de kwestio der tarief-
plcegd.
DE GEVOLGEN VAN DE ZEELIEDEN-
STAKING.
Door B. en W. van Amsterdam is thans
praeadviës /uitgebracht op de adressen van
wetgeving nog lang niet alle mannen van hen, die vergoeding verzoeken voor de schade,
Techts rondom de christelijke regeering staan." j geleden door het optreden der militairen in
Het artikel in de „Maasbode" is der lezing de dagen van de staking der zeelieden.
niets de gejaagdheid der
BTOOlo stad ïnaar in
1<m» '""«n «rtottl. Er kunne., kier
tal van menschen bijeen zijn en toch is het
liier rustig in deze koelte, onder deze groote
hoornen. Er is hier afwisseling in oven-lood ,-
men kan er zich wijden aan sport, 1 men
kan er varen met sierlijke motorbootjes, maar
niets prikkelt tot deze afwisseling en mis
schien daarom maakt men. ev zooveel gebruik
van. Richard Vosz, die Holsteiner was van
geboorte, van wien men in Eutin meer windt
dat er op wijst hoezeer men in zijn geboorte
land zijn herinnering heeft bewaard, heeft
voor de Keilersec een gedachtenis geschreven,
die hier fn steen is gegriefd en welker waar
heid men kan vaststellen zoowel wanneer
op den zonnigen dag de blik dwaalt over dit
meer en over de tal van andeie groote en
kleine meren, welke men van hieruit tusschen
do bosscheu zich ziet uitstrekken, als bij
1 avond, Wamjeer somwijlen het maanlicht dit
alles hult in een mystiek en toavcrachtig
j schijnsel. We bedoelen niet (e zeggen dat er geen
natuurschoonheid te denken is, welke de Kel-
leTsee niet zoji evennaarden, dat geen land-
j streek met den IJolsteinschen Schweiz in
schoonheid zoA kunnen wedijveren, maar men
vindt hier iets dat men tegenwoordig zoo zel
den meer vindt, hetzij in de modem© bad
plaatsen, hetzij op het z.g. platte land rust
en koelte in de natuur. Voor hem die wer
kelijk rustel, wil, schijnt het hier een ideaal
plekje.
En daarbij, komt: men behoeft zich hier
niet te vervelt n, wat anders mot rust in de
natuur zoo last wordt gelijk gesteld: wel
verre van da&L men kan hier talloos veel
uitstapjes mak" in de naaste omgeving. Do
gids van het Kiirhaus somt er niet minder dan
acht en twintig,top, op het Laatst echter met
weinig variation)meer in het geheel. Zeker,
een der mooist!) is wel wanneer men over
den Brulmskoppdl het hoogste punt der
omgeving, van Jpar men steil neerziet op
de kleine Krummensec, en men in
de onmiddellijke nabijheid bijna het oog laat
rusten op het Pr.nzenholz en de Kei Ier see,
en ver naar voren uilblikl op dep Eutiner
kerktoren en bij helder weer zelfs op de
spitsen van Lübeckden weg neemt naar
Silbeck, van waar men zonder eenige moeite
het romantisch plckjo bereikt, dat wordt aan
geduid door den wegwijzer die het opschrift
draagt: Zum Uglei. Daar vindt men het reeds
in 1843 gevestigde dasthaus, dal er staal in
de schaduw van een 600-jarigen eikdaar
vindt men do frisscbe boorden der Ugleisee
Geheel in het rond door eerwaardige en don
B en W. vereenigen zich volkomen met de
conclusie in het rapport van den gemeente
advocaat, dat er voor de gemeente geenerlci
wettelijke verplichting lot schadevergoeding
aanWezig is.
Niettemin meenen zij, niet den gemeente-
advocaat, dat er redenen van billijkheid zijn teil
aanzien van enkele adressanten, die zelf niet
lot het optreden der overheid aanleiding heb
ben gegeven en wien geen de minste onvoor
zichtigheid kan worden ten laste gelegd
B ai W. vragen machtiging tot uitkee-
ring van schadevergoeding aan verschillende
personen wegens zaakbeschadigjng en vaneen
levenslange uitkecring van f5 p w, vermin
dert met hetgeen zij in geld van het B. A
ontvangt, aan de wed Steenman.
Met den adressant Schilfer, die f 18.000,
later f 13.500 vroeg, zijn B en W nog niet
tot overeenstemming gekomen Zij geven in
overweging hen te machtigen hem de kon
tante waarde uit te koeren van het op f 15
geraamde weekloon van een bakkersknecht
zulks onder vooropstelling van liet standpunt,
dat dit aanbod is een daad van zuivere libe
raliteit, daar de gemeente tot eenige vergoe
ding van schade geenszins is gehouden. Van
deze machtiging zullen B. en W. dan ook
alleen gebruik willen maken, indien ook
Scbafer, evenals de andere hierboven genoem
de personen, erkent rechtens van de gemeente
niets te vorderen te hebben eu verklaart vol
komen genoegen te nemen met deze uit-
keering.
Ten slotte wenschen B. en IV. nog met
nadruk te verklaren, dat zij, den Raad voor
stellende aan enkele verzoekers op billijkheids-
gronden een vergoeding voor de
schade te geven, daarmede volstrekt, niet
acht willen worden te erkennen, dat hij even
tueel onrechtmatig optreden van militairen,
krachtens art. 184 der Gemeentewet door den
burgemeester gerequireerd, de gemeente tot
vergoeding der daarin voortgevloeide schade
zou zijn.
Uit de Staatscourant.
Bij Kon. besluit
is aan den dir. v b. postk. te Zwolle
P D. Cöster op verzoek eervol ontslag ver
leend
zijn benoemd tot off. v gez. 2© kt.luj den
gen. dienst van het leger in Ncd.-lndié de
artsen S- van Dam en J J Munniks
de Jongh en tot mil. apotheker 2e kl. F.
II. E Bicknese
is P. de Jong rijksveldwachter benoemd tot
opziener der visscherijcn
Bij beschikking van den minister van oorlog
ad interim minister van marine zijn de adj.-
machinisten D. S. Gaastra, J Kil jan, E
Biekart, C- Stadhouders, C. van Drimmelen,
II van Laar, H. J. Taketns, J. Kooyman, G. A.
Dijkstra, H. G- van Niel, IV- M. Zietse,
F. C. P Mallee, H. C. A Roosa, A. Roos, II.
E. K. Ezerman, C. P M. Slrack van Schijndel,
P. C. A. Schuier, met 16 dezer bevorderd tot
machinist bij den Marinestoomvaartdienst
De heer P. C. Diunon, consul der Neder
landen te Brugge, heeft zijn functiën als zoo
danig weder aanvaard
vrijzinnige propaganda
Het „Bat. Nblmeldt nader omtrent de
actie van vrijzinnige zijde in Indië met betrek-
kere wouden omsloten, gaan de oevers van
het meertje tot op een hoogte van vijftig
meterde schaduwen van de boomenrijem
weerspiegelen zich in het water en vormen
voor hem, die daar onmiddellijk aan den rand
voortloopt, een. natuurlijk igroen bladerdak
Vrede is het die uit deze omgeving spreekt
stilte die tot nadenken stemt, een plaats bijna
waar men zou wenschen te spreken over
goede en grootsche dingen, waar men een
sprookje met lichte kleuren en heldere lonen
zou willen brengen voor ieders oog. Het
mooist is hot hier geheel in den ochtend
stond, wanneer de heldere stralen der op
komende zon nauwelijks door liet dichte bla
derdak heenhreken of in de eerst vallende
avondschemering of bij heldere maneschijn
Eli het meest nog geniet men hier, wanneet
men vaart over de kalme oppervlakte van
dit meer en geheel de omgeving ziet in poëti
sche en romantische rust. Dan denkt men aan
wat niemand minder dan Emanuel Geibel van
dit heerlijk plekjo gezegd heeft:
„Von Hügeln dicht umschlossen, geheimmisvoll
Verhüllt in Waldnacht dammert. der Uglei See,
Ein dunkles Auge, das zur Sonne
Nut uib die Slunde des Mittags' aufblickt.
Weltfremdes Schweisen waltet umher, es regt
king op de verkiezingen in 1913, dat een co
mité werd opgericht, bestaande uit de hoeren
mr J. Gerntzen, voorzitter, J. Fabricus, L.
A. Hissink, E Lankhout, A TïgJer Wybrandi
en mr. G J Duyker (sccr.-pennmgm.)
In oen circulaire doet het comité een be
roep op alle vrijzinnigen iu Indië om allen
haar hun vermogen steun te verleenen voor
den komenden stembusstrijd.
„Het ligt in de bedoeling de bijeengebrachte
gelden ter beschikking te stellen van de
hoofdbesturen van de Liberale Unie, van den
Bond van Vnj-Liberalen en van den Vrijzin-
nig-Democratisclien Bond
Te Bandoeng, Semarang, Soerabaja, Padang,
Medan en Makassar zullen hopelijk ook comité s
worden gevormd."
Het „Bat. Nbl is sceptisch gestemd',
meent, dat er in Indië niet veel belangstelling
zal zijn, doch dat de actie van vrij
zinnige zijde zal leiden tol een meer krach
tige actie van rechts
Oil Stad en Provloeie.
Uit Middelburg
Het dagelijksch bestuur van den A. N W B
heeft zich genoodzaakt gezien, den tocht naar
FolkestoneCanterbury niet te laten door
gaan wegens onvoldoende deelneming, waar
door de boot niet genoegzaam bezet, kan
worden.
Ook het bezoek aan Walcheren en de tocht
naar Londen vervallen hierdoor.
Gisteren hield de afdceluiig Zeeland van
den Nederland schen Bond van Gemeente
Ambtenaren te Middelburg een algemeen©
vergadering.
Na goedkeuring van. de rekening dezer af
deeling werden benoemd tot afgevaardigde
naar de algemeene vergadering de heer J. R
Domenie, ambtenaar ter secretarie to Mid
delburg, en tot plaatsvervangend af gevaar
diigde de heer J W. Kole, adjunct-commies
ter secretarie te VlissLagen.
Vervoligens kwam in behandeling de agenda
van de op 28 Augustus a.s. te houden alge
meen© vergadering te Zwolle.
Op het voorstel tot oprichting van een cen
traal bureau tot verbetering van de gemeente
administratie werden eenige amendementen
Het voorstel om voor rekening van de af
deelingen aan alle leden van den Bond een
jaarboekje te zenden werd verworpen.
De begrooting voor 1913 met rapport, van
het bestuur der afdeehng Limburg, gaf rede
nen lot enkele opmerkingen.
Tegen het voorstel tot wijziging van het
reglement op het bureau van plaatsing bestond
geenerlei bedenking.
Over het rapport leerlingwezen met voor
stel van het bestuur ontspon zich een leven
dige discussie-
Aangenomen hierop werd een voorstel om
dit rapport eerst in behandeling te nemen
op het tijdstip dat de Re peering een Wets
ontwerp indient tot. wijziging der Gemeente
wet overeenkomstig de door den Bond vast
gestelde „Proeve"
Het voorstel om het voorloopig reglement
op liet hulpfonds nog een jaar van kracht te
doen zijn, het rapport vacanlieoorden met
voorstel van het bestuur en het voorstel be
treffende het beheer van do bibliotheek wer
den zonder discussie en zonder stemming
aangenomen.
Kein Hauch des Abgrunds lauteren Spiegel auf.
Nut in des Forstes Wipfeln droben
Wandelt, wie ferner Gesang, ein Brausen."
De omgeving van de Uglei See sluit zich
ongieveer bij het meer zelf aan: overal is
het vredig en stil; overal spreekt er natuur
in volte heerlijkheid. Men kan er wande
len, uren achtereen, zonder kans te hebben
iemand te ontmoetenmen kan er fiet
sen over wegen, die nog eenige natuurlijke
moeilijkheid te overwinnen laten, en men
kam er op den Bungsberg, die niet minder
dam 158 meter boven den zeespiegel ligt,
het beste uitzicht gemeten, dat heel Hol
stein igjeeft; men overziet er het Holsteinsche
lamd met al zijn meren en bosschen; men
ziet er Kiel, Lübeck en Rostockmen ziet
er Eatin, men ziet er de Deemsche eilanden,
do Segeberger bergen en de Meckelenburg
sche velden en bosschen. Het is een echt
Duitsch maar nog meer Holsteinsch landschap,
dat men er aanschouwt!
(Wordt vervolgd), j
