MIDDELBERGSCHE COIRAIT. r is?. Vrijdag 9 Augustus. 13Ö- Jaargang. 1912, sm ooiitMt Tenofc'jnt dag»lljk«, mat nitondemig bbb Zo«- M po.itd.gi». nj. per kmrtMl, roowol roor Middslburg J. voor alle ptatien in Nodoriud fiaoo pp. II Afzonderlijke aununeri kotten 5 cent. Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Proipectunen daarvan zijn aan het bureau te bekomen. Ad,«Untiö* voor het eer.tvolgende nummer moeten dei middag, vóór één nar aan het bureau bezorgd zijn. Advert8ati0a 20 cent par regel, fiij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en allo andere familieberichten ea Dankbetuigingen van 17 regoli f 1.50elke regel meer 40 cent per regel. Groote lettera ïaar de planti, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomitig uit Zeeland, betreffende Handei, Nijverheid en Geldwezen, 11 gerechtigd het Algeaeei AdTertentie-Btfe A. DE LA SAB As., K.35. Voorburg wal £66, Asaaierdue. Middelhnrg 8 Augustus. NED. ONDERWIJZERS-GENOOTSCHAP. Gisterenmorgen Werd cein huishoudelijke ver gadering gehouden om half twee werd do openbare vergadering hervat en werd medege deeld, dat in de geheime vergadering tot honoraire leden van het Genootschap zijn benoemd de lieeren J B. Verhey, lid van de Tweede Kamer, voorzitter van de Commissie van Toezicht op liet lager ond. te Rotterdam, T Huisman te b'eode en II Kroes te Wjjhe. De2e mededeeling werd met luid applaus begroet. Aan de orde kwam nu liet volgende voorstel HaaTleim over de openbare school. ..Het N. O G trede krachtig op voor openbare school en bevordere voor dat doel een© concentratie van de linksclie partijen Dit voorstel werd van verschillende 2ijden bestreden aJs hebbende een politieke strekking en ten slotte dan ook ingetrokken Aangenomen werd ten sLétte de motie van het hoofdbestuur, luidende De 67ste dig verg. enz., kennis genomen hebbende van hel. voorstel der Grondwetscommissie om artikel 192 der Grondwet in dier Voege te wijzigen, dat on derwijs van overheidswege alleen verstrekt wondt, voor zoover daarin niet door de in gezetenen zelf wordt voorzien, waardoor dus de -bijzondere school regel, de openbare aan vulling zou worden, van oordeel, dat een wijziging van artikel 192 der Grondwet in dezen noodzakelijk ten gevolge zou hebben - een meerdere splitsing der schoolbevolking naar de godsdienstige richtingen en naar ran gen en standen, dan thans reeds het geval is. een uitbreiding van het aantal kleine scho- Jen. waarin bij een onvoldoend© klassenindoe- Jing het onderwijs niet tot zijn volle recht kan kernen, verklaart met nadruk een wijziging van ar tikel 192 der Grondwet in den geest van het betreffende voorstel in hooge mate schadelijk voor onze volks ontwikkeling en onze volks eenheid, spreekt den wensch uit, dal de Staten - Generaal hunne medewerking tot een derge lijk© wijziging niet zullen verleenen. en besluit deze motie ter kennis te bren gen van regeering en volksvertegenwoordiging. Tevens werd aangenomen de motie-Zaan- dam, van den volgenden inhoud: De algemeene vergadering van het Neder- landsch Onderwijzers-Genootschap, enz., van oordeel, dat de openbare school toegan kelijk voor ieder, zonder onderscheid van godsdienstige richting, de nationale is hij uitnemendheid, dat het ©en eisch van gezonde paedagogiek is op school geen godsdienstige vorming te ge ven in een bepaalde richting, spTeekt als haar meening uit, dat het de taak js van het N. 0. G. met kracht te ijveren voor dc instandhouding dezer openbare school. Benoeming van schoolhoofden. Aangenomen werd een voorstel van 's-Gra ve nhage, waarbij aan het hoofdbestuur ver zocht wordt om te onderzoeken op welke wijze verbetering is te verkrijgen in het opmaken van voordrachten voor die betrekking. Aanvraag tot ontslag. Eveneens werden aangenomen het voorstel van Worm er veer: De algemeen© vergade- Het de Maatschappij „Zeeland" naar Kiel ea naar de Oostzee. 10. DE HOLSTE IN SCHE SCHWEIZ Waarlijk, het is alsof daar voor ons oog afwisselend ide verschillende provinciën van oei» land voorbij trekken, elk met haar eigen kenmerk, elk met haar eigen gedachte, elk met haar eigen historie van zoo verschillenden efcrjjd in de flfgeioopen eeuwentot zelfs Zeeland incluis meunen wjj er waar t© nemen op hot oogenblik, dat het door een bocht van den weg mogelijk wor,lt weer de zee te zien schitteren en een P'uir hooge dijken leiden tot aan den ojimiddel- 1 ijken rand van het schiereiland. En het bij zondere js, <lat i,n al die landschappen, zij ^oeii denken aan onze provinciën, te gelijk waarneembaar blijft diezelfde trek, die ze aan elkaar verbindt die zo van elkaar scheidtdien oenen trek van het echt Hol- stemsch landelijke, van het Holsteinsche ook m een zich trouw bljjven aan traditie en aan gewoonte Men mag er zien over de groen© weiden, waar liet Ifolsteinscho veo staat to grassenmen mag er zien in de dichte bos- ring noodigt het hoofdbestuur uit te bevoegder plaatse pogingen aan te wonden om voor alle onderwijskrachten een gelijken termijn voor ontslagaanvraag te verkrijgen en een voorstel van W a a 1 w ij Ic om het hoofdbestuur op te dragen datgene te doen, wat volgens zijn meeninig kan worden gedaan ter bevor dering van het door rijk en gemeente aanstel len van Schoolartsen. Roermond stelde voor een bepaling in de wet pp te nemen, volgens welke de ge meente verplicht zou zijn lol het in be hoorlijken staat houden van de amhtswpning van het hoofd der school H©t hoofdbestuur achtte wetswijziging niet gewenscht en stolde voor het hoofdbestuur op tfi dragen bij de regeering aan te dringen op hjet nemen van maatregelen, waardoor be vorderd wordt, dat de ambtswoningen vol- doende zullen worden onderhouden. Overeenkomstig dit praeadvies wijzigde Roermond haar voorstel, dat hierna goed gekeurd werd. Bij acclamatie werd aangenomen een motie van Groningen betreffende Toeslag voor onderwijzers met groote gezinnen, luidende„Dc alg. verg. enzvan oordeel, dat een toeslag van Rijkswege ten behoove, van onderwijzers met groote gezinnen niet bevorderlijk is aan de verheffing van den Onderwijzersstand, spreekt als hare meening uit, dat slechts door eon algemeene verhooging in de chin,gende behoeften kan worden voorzien". Verhouding leerlingen en Iee krachten. Naar aanleiding van een commissierapport werden zonder discussie de volgende con clusies goedgekeurd 1. Het N. 0. G. ijvere er voor, dat alle gemeenten en schoolbesturen zoo spoedig mo gelijk voldoen aan de minimumei schen der wet op 't lager onderwijs. 2. Het N. O G. beproeve bij die gemeenten «r schoolbesturen, welke juist aan do mini- mumeischen der wel voldoen, minstens een surnumerair© leerkracht aangesteld te krijgen. 3. Het genootschap trachtte het daarheen te voeren, dat hot maximum aantal leerlingen per leerkracht de 40 niet overschrijde. 4. Zoo spoedig mogelijk moet de 3-mans- school bereikt worden, met dien verstande, dat 2 leerkrachten vereischt worden bij 25 leerlingen mi 3 zoodra de 51 is bereikt. Moderne talen. Op voorstel van Amsterdam zijn de vol gende vragen in de afdeelingen aan de orde 1. Is het in 't belang van de leerlingen der eerste 6 leerjaren der lagere school, dat het leerplan, pok het onderwijs in de moderne talen omvat 1 2. Zoo ja, welke der moderne talen ver dient de voorkeur Onderwijs in nuttige handwerken. Een amondement-'s-Gravenhage, op ©en voorstel van Ommen, dat verworpen werd, werd omgewerkt tot een voorstel en aange nomen; het beoo,gt: dat voor het onderwijs in de nuttige handwerken een behoorlijke af zonderlijke vergoeding moet worden gegeven. Een voorstel van het hoofdbestuur om twee bevoegdheden te scheppen, een voor 1. o. en een voor voortgezet onderwijs en vakscholen werd verworpen. Aangenomen werd een voorstel-Hu 1 s t en O., luidende: De algemeene vergadering spreekt als haar wensch uit, dat het onderwijs in de nuttige schen Imet pudo en oer-oude hoornenmen mag er blikken op de meren, die evenals van het piland Riigen ook van dit schiereiland wanneer men het in zijn geheel overziet, zoo weinig bewoonbare plaats overlatenover al is or de Holsteinsche eenvoud, de Hol- steinsche rust, die zelfs door een jagende auto niet kan worden verbroken, die als lachend en verwijtend tegelijkertijd vraag (7 waarom ge met dit moderne vervoermiddel haar komt verstoren 1 Van den kant van Kiel komende en tot twee maal toe do spoorbaan van Lijbeck passee- rende, waar een trein mot echt lokale ge moedelijkheid minuten lang op zich doet wach ten, is Preetz het eerste plaatsje vaneenig belang dat mien aandoetook wanneer men per boot de Schwentine is ingevaren imoet men in Preetz belanden, dan echter niet dan nadat men bij do wandeling door het dorpje Rosenfeld een paar idyllische dalen is doorgetrokken. Preetz heeft geheel het voordeel van de ligging aan het riviertje en het door deze gevormde meer; het iis bekend, men mag waarlijk zeggen beroemd, om dc oude kferk, welke men hier aantreft en |om hot klooster, welks rijkdommen zich eens uitstrekten tot over geheel deze vrucht bare streekeen klooster, hetwelk thans ge- handwerken enkel aan bevoegden wordt op gedragen. Het hoofdbestuur trachto met alle middelen het daaiiieen te leiden, dat dc rogee- ruig Ljj eventueéle wetswijziging een desbe treffende bepaling in de wet opneemt Hierna werd nog aangenomen een voorstel Barger enz. om het hoofdbestuur op te dragen een uitgebreid onderzoek in te stel len naar den levensstandaard op het platte land en in de steden en daarover te zijner tijd verslag Uit te brengen. Eeu. voorstel-H i l v e r s u m om de kwestie „toelage of vergoeding voor woninghuur zoó spoedig mogelijk in de afdeelingen aan do orde te stellen werd verworpen. Ten slotte werd op voorstel van Gronin gen besloten, dat het hoofdbestuur zal trach ten, zoo noodig door tusschenkomst van de afdelingsbesturen, adressen te verkrijgen van onderwijzers-families, bereid om tegen bil lijke vergoeding logies te verschaffen aan onderwijzers(-ossen), die in hun vacaohe op reis zijn De overige punjen van den beschrijvings brief werden wegens het gevorderde uuv aan gehouden tot de volgende vergadering. Gisteravond was er reünie bij Boneski met medewerking van. den heer en mevr. Speen- hoff; heden, de derde dag, wordt op gebrui kelijke wijze aan ontspanning best-eed. Uit de Staatscourant. Bij Kon- besluit: is benoemd tot leeraar aan de R H. B. S. te Hoorn, F H. Holzmüller, thans lijd. aan die school is jhr. mr. dr. N. C. de Gjjselaar te Lei den, benoemd tot voorzitter, en de heer J. J. Slis te Middelhamis, tot plaatsvervangend voorzitter van het collego voor de visscherijen is mr. J. C. graaf van Randwijck benoemd tot burgemeester der gemeente Amersfoort, zijn benoemd fc, officier in de orde van het Legioen van Eer jhr. De Rovere van Breugel, referendaris aan liet departement van buitenlandsclie zaken to 's-Gravenhage, en dr. Wijsman, hoogleeraar te Utrecht. De lieeren Zoet van Rotterdam en J. Rei- nink, leeraar aan het Doofstommeninstituut te Groningen, zijn benoemd tot officier van de Academie, ter gelegenheid van het int. con gres van doofstommen te Parijs. Uit Stad ea Provincie. Uit Middelburg. Nagenoeg alle personen die werden uitge- noodigd toe te treden als lid van de com missie voor de in 1913 te Middelburg te hou den tentoonstelling van Zeeuwsche kleeder drachten, woningen, meubelen, volkskunst, ge bruiken, enz. hebben toestemmend geantwoord aan. het bestuur van „Vreemdelingenverkeer" alhier, van welke vereeniging, zooals men weet, het plan uitgaat. Do commissie is thans als volgt samen gesteld Eere-Comité. Mr. H J Pifckmeester, Commissaris der Koningin in Zeeland te Mid delburg; J. H. Blum, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal en van Ged. Staten van Zeeland, Aagtekerkejbr. mr. E. A. 0. de Cascmbroot, lid van Ged. Staten van Zee land en ©erelid van V. V., Middelburg, jhr. M. van den Brandeler, burgemeester van Mid- bruikt wordt als instituut voor adellijke jonge dames, die er wonen te midden van een uit gebreid en prachtig park, Preetz is een aar dig en karakteristiek stad}-: met grappige smalle straatjes, waar blijkbaar veel schoen makers wonen. Men moet het stadje geheel door om den grooten weg naar Ploi. te ver volgen. Vanaf Preetz laat deze weg aan langwekkendheid en aan schoonheid van uit zicht evenmin als aan afwisseling iets te wenschcn over; en het meest is dit wel het geval wanneer men de romantische Wic- lenersee is gepasseerd en de Plönersee, de meest uitgestrekte van geheel den ïlólstein- schen Schweiz, die tot uren ver voor tame lijk groote jachten bevaarbaar is, in ho oog krijgt. Plön, een. klein stadje dat mis schien nog geen 4000 inwoners heeft, ligt zoo schilderachtig mogelijk op do kleine landengte, die het groote en het kleine dool van de Plönersee van elkaar scheidtgeheel liet samenstel der kleine huisjes wordt als hot ware beheerscht, door het kasteel daarbo ven, dat eens de residentie was van de Her togen van Ilolstoin, Plön, dat daa,rna in dc vo rige eeuwen den Deenschen Koningen tot zomerverblijf diende, en thans als Academie voor de cadetten de eer heeft genoten alle de tegenwoordige prinsen onder zijn bewo- delburg, en W. Hioolen, notaris en eerelid van V.V., Middelburg. Uitvoerend Comité H P. den Bouw meester, Jacq Frank, H J G. Hartman, A Th A Wagtho, J Appel, E. M. Alberts, A. W Berdenis van Berlekom, jhr. P J Boo- gaert, C. VV D'Huy, C. M Ghijsen, E. W. Hendrikse, Th. n. de Meester, dr. II. J. van Neder veen, mr G. J. Sprenger, allen bestuurs leden van V. V te Middelburg; mr II. F- Lantslieer, idem te Arnemuiden, L K. van der Harst JJz., voorzitter van „Uit het Volk—Voor het Volk" te Middelburg; P W M. Hoegen van Hoogelando, voorzitter van „Handelsbelangen" te Middelburg; W. P 3 van der Sluis, voorzitter van „Middelburg Vooruit," en L J. van Voortliuijsen, voor zitter van „Nehalennia" te Domburg Correspondeerende leden. W G. Beker Jr., voorzitter van „Vreemdolingenver keer" t© Vlissingen, P G Labrijn, voorzitter van de vereeniging tot bevordering van do belangen der badplaats Domburg, te Dom burgII M. Kesteloo, secretaris van de ge meenten Domburg en Aagtekerke, te Dom burg, F. P Polderdijk te Nieuw- eu St. Joosland; J B. de Beaufort, burgemeester van en te Goes; L. van Bruggen, archivaris te Goes: J de Kruijter, adjunct-archivaris te Goes, H A. Honken, directeur van den Wilhelminapolder te WilhelminadorpF. Wa- beke, burgemeester van en te Womeldinge; J Lindenbergh, aannemer, to Wemeldinge; .T. G. P. Timans, burgemeester van en te 's-HeemilioekD. Mulder, burgemeester van Nisse, Driewegen en Ovezande, te Ovezande J Sinke, burgemeester van en te Yerseko, A. G. C. Danckaerts, burgemeester van en to Kortgcne; E. J. Gelderman, voorzitter van „Vreemdelingenverkeer" te Zierikzee; jhr. R. R. L. de Muralt, ingenieur van het water schap Schouwen, te Zierikzee; M Griep, secretaris van „Vreemdelingenverkeer", te BurghL. Nilanl, voorzitter van de vereeni ging „Renesse vooruit" te Renesse; J C. van der Have, burgemeester van en te Oos- teriandD. van de Velde, notaris, te Tholen jhr. J. van Vredenburgh, grondeigenaar, te Tholen; J. W. Wagtho, rentmeester van bet Kroondomein, te TholenIf. G. Hammaclier, No taris, te Groedo; D.H. van Zujjien, burgemeester en te Breskens; H. S. Gralama, bur gemeester van en te Ooslburg; J E. Boo gaard, burgemeester van en te Sluis; J Hui- zinga, burgemeester van en to Neuzen: K. J. A. G. baron Collot d'Escury, burgemeester van Hontenisse en rentmeester van h»t Kroon domein, te Kloosterzande, Jos. F A. M. van Waesberghe, bankier, te Hulst; D. F. Ver- cauteren, burgemeester van en te Clingeen J. A. Frederiks, bouwkundige, te 's-Graven- hage. Het was heden bijzonder druk in de stad. Reeds de trein van 9 uur was zoo vol, dal velen in de goederenwagens vervoerd werden. De Prov. stoomboot uit. Breskens bracht hedenmorgen 312 passagiers aan, welke allen per extra-trein om 11 uur 5 min. naar Mid delburg werden vervoerd. Te laat voor de zen trein arriveerde nog het stoomschip „Wal cheren" en de „Ondine", eveneens met ruim 250 reizigers; dezen vertrokken per aanslui- tenden trein maar Middelburg. En voorts bracht do boot uit Neuzen nog ruim 150 passagiers, die per aansluitende tram naar Middelburg gingen. Het 4e bataljon infanterie uit Vlissingen trok hedenmiddag met de bataljonsmuziek voor op door Middelburg. De soldaten trok ken veel publiek en ondervonden vooral be langstelling van de zijde der vele vreemde lingen die in de stad waren. Door Ged Staten is aan het lid-werkman van den Raad van beroep (ongevallenver zekering) te Middelburg, den heer V Janssens, eervol ontslag verleend. Het programma voor bet 4do Zondag avond-concert 11 Aug. in het Schuttershof alhier te geven door het Middelburgseh muziekkorps, luidt als volgt: Abmarsch in die Quartiere Blankenburg- Ouverture „Maitre Pero- nilla"Offenbach. Rosen-WalzerEilenberg. Zephyr, Gavotte Eilenberg. Wein-WalzerGroSB. Ballet Esp&gnole. Desormes. Till Ealenspiegel, Fantas tisch Grotesker Concert- marschRupprecht. Die Dollarprinzessin Fall. Fantaisie Pastorale, Solo voor PiccoloDamaró. Rondo Chmoise Aletter. „Een Zomerdag in Noorwe gen" Fantasie Pastorale Willmers. Uit VTIsalngen. Aan den eervol ontslagen sluisknecht C H Lenaerts te Vlissingen is een jaarlrjkscb pensioen toegpkend van f 402 De torpedobootjager Balhond, onder be vel van den luit. ter zee le kl. F. van Wageningen, vertrok beden van Vlissin gen naar Nieuwediep, teneinde aldaar verder voor den Indischen dienst te worden uitgerust. De Engelsolie schoener „Netherton" heeft hedenmorgen, nadat het lek dichtgemaakt is, de reis naar Dover voortgezet De Nederl torpedohooten G 7 en 8 zqn gisteren te Vlissingen aan de Houtkadc aangekomen. Uit .Walcheren. - Woensdag middag trokken door N. e n St. Joosland dezelfde Zigeuners, die voor eenige weken in dat dorp werden ge signaleerd onder geleide van marechaussee werden zij naar Vlissingen gebracht. Het gezelschap was een paard en een fiets rijker geworden. Op den Nieuwerkerkschen weg Ontstond nog een oogenblik gevaar voor het voertuig der Zigeuners en het rijtuig van den bur gemeester, dat de troep volgde. Er kwam hun namelijk een span hollende paarden tegemoet, gespannen voor een wagen met tarwede paarden draaiden echter om de voertuigen heen. Het span, toebehoorende aan den land bouwer P. Boone te Arnemuiden, dat door een knecht bij den teugel werd gehouden, was geschrokken van een auto. Volgens de knechts maakte de auto on- noodig veel geraas, wat door den chauffeur en den bestuurder echter bestreden wordt. De knecht, die voor den wagen liep, evenals de mennende landbouwerszoon, bleven, als door een wonder, ongedeerd. Gisterenmiddag omstreeks 2 uur passeerden te Souburg bovenbedoelde zigeuners. Ze wier- den begeleid door de marechaussees en later mede door politieagenten uit Vlissingen. Dat rters te mogen begroeten. In de onmiddel lijke nabijheid van het slot vindt men het z.g kleine slot, hetwelk sedert 1896 den naam van Prinzjenliaus draagt, omdat daar het wer kelijk verblijf der Pruisische prinsen in de jaren van hunne militaire opleidingstrjd is gevestigd geweest. In het stadje zelf bemerkt men er wei nig van deze militaire opleiding zoo onmid dellijk nabijPlön met zijn aardige markt, die bijna vierkant is en geveltjes loont uit vroegere eeuwen, zou een beeld kunnen wor den genoemd van landelijke onschuld, met slechts natuurlijk versierde velden, met reine watervlakten, met vergezichten, die in geen enkel opzicht door ©enig morkteeken der mo derne cultuur worden onderbroken. Plön is niet wat men zoo menigmaal verkeerdelijk denkt bet hoofdpunt der Holsteinsche Schweiz maar hot is wel bijzonder gunstig gelegen aan de Plönersee, die mot haar motorboot- diensten do verschillende deelen van dezen Schweiz verbindt, en het heeft in zijn be scheiden geschiedenis meer achter zich dan ©enig ander stadje in deze landelijke om geving. Vanuit Plón gaat de weg, die naar Lubcck voert, rechtstreeks aan op Grenzniüli-- len en Malen te, beide kleine dorpjes, die liet slechts a,an het ontwikkelend verblijf van hotelgasten te danken hebben dat zij in de laatste jaren tot ©enigszins grooter omvang zijn gekomen. Thans is het aan weerszijden heerlijk geboomte, wélks schaduw men ge niet en zijn het daaronder kleinere meren, die aangename koelte over geheel het land schap verspreiden. Langs Heidschlosz komt men spoedig ia,an de Dieckseo en aan zijn schoonste punt, dat in Holm aanwezig mag worden geachtinderdaad het is hier een boschbedekking die opvalt door de dichtheid van haar bladerendak, meer nog door den indruk als bevond men zich werkelijk onder hot dak van een natuurlijken Dom, de op merkzaamheid trekt. Vlak laugs het meer met kleine aanlegplaatsen, die vooral noodig zijn voor de motorbootjes, slingert zich de weg bevallig tusschem huizen met groote tuinen en tusschen enkele hotels met park- aanleg door hier stijgt de weg, daar daalt bij, inaar overal blijft hij zjjn intiem karakter behouden en blijft er over geheel de om geving liggen een zekere gewijde stilte, die vooral in de avonduren in dit verrukkelijk oord waarneembaar is. V. d. M. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 1