MIDDELRFRGSCHECOBRAIT,
r 184.
Dinsdag
6 Augustus.
Middelburg 5 Augustus.
Dit de Staatscourant.
Kerknieuws.
Kunst en Wetenschappen.
Onderwijs.
153" Jaargang.
I yri.
Cas* oo*ra*t ver»chijnt dagelijk», met uitzondering van Zom- en Feaitdagen.
p»r kwartaal, zoowel voor Middelburg al» voor alle piaatzen in Nederland franoo pp. f2.
Afzonderlijke nummer» kotten 5 cent.
Advertentiën bij abonnemont op voordeelige voorwaarden.
Proipeotusten daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
JLcrertentiën voor het eerttvolgende nummer moeten de» middag, vóór één nur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën a 20 cent pjr regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50elke regel meer
20 oent. Reclame» 40 cent por regel. Groote letter» naar de plaat», die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclame», niet afkomstig uit Zeeland, betreffende-
Handel, Nijverheid en Geldwezen, i» gerechtigd het Algeaaeem AdTerteRt&e-Sar^&lS
A. DE IjA EJAK As., N.Z. Voorburgwal «66, Austerdnn:,
DE INVALIDITEITSWET.
Men schrijft uit Den Haa,g aan „Het Volk"
dat na twee weken arbeid, elk van vijf dagen
de kommissie van voorbciding bet wetsontwerp
op de invaliditeitsverzekering: Vrijdagmiddag
heeft afgehandeld.
CONGRES VOOR STAATSPENSIOEN.
Zaterdag is In Den Haag onder leiding
van Frans Netscher het congre9 voor staats
pensioen gehouden, de voorzitter van den
bond, de heer N. Prins was door zijn be
noeming tot bisschop verhinderd het con
gres bij te wonen.
Aanwezig waren de heeren Owen Evans
uit Londen en dr. Gustav Bang uit Kopen
hagen.
Tegenwoordig waren 112 bonden en ver-
eenigingen, zoodat behalve de 88,000 leden
van den Bond ook duizenden anderen van
hnn belangstelling hadden doen blijken.
In plaats van den heer Prins sprak de
secretaris van den Bond de heer D. A. van
Krevelen, die wees op hetgeen de Bond in de
12 jaren van zijn bestaan heeft verricht.
De afgevaardigde van Engeland de heer
Owen Evans lid van de Eighty Club, te
Londen, sprak o. a. >Over de werking en
beteekenis van de Old Ages Pension Act
1908".
Op voorstel van den heer G. L. Janssen,
lid van het hoofdbestuur, weid, onder ap
plaus van de vergudering, aan minister Lloyd
George een telegram gezonden van den vol
genden inhoudHet congres van den Bond
voor Staatspensioneering, gehouden op 3
Augustus 1912, waarop vertegenwoordigd
zijn ongeveer 300.000 Nederlanders, dankt
u hartelijk voor uwen brief en brengt hulde
aan n en aan alle Eugelscfaen, die door hun
eervollen met succes bekroonden arbeid voor
staatspensionneering liet trieste huwelijk van
ouderdom en armoede voor goed hebben
ontbonden.
Op een vraag uit de vergadering ver
klaarde de heer Evans, dat het geld voor
ouderdomspensioen in Engeland gevonden
is zonder den werkenden stand te belasten
De oppositie, die de conservatieven tegen
de wet voeren moet beschouwd worden als
een oppositie, die elke partij, die in de min
derheid is voert tegen die, welke regeert.
De volgende spreker, het Kamerlid E. M.
Teenstra had tot onderwerp gekozenWie
krijgen in het ontwerp-Talma geen ouder
domspensioen
Deze rede werd luide toegejuicht. Aan
de bespreking namen vele leden deel.
In de avondvergadering, die veel minder
druk bezocht was, sprak Enka (mej. V. d.
Vlies) over Staatspensioen en christelijke
liefde.
Ten slotte stelde de voorzitter de vol
gende motie voor, die door de vergadering
onder gejuich aangenomen werd.
Motie.
Het congres voor Staatspensioen
op initiatief van den Bond voor Staats-
pensionneeriDg gehouden den derden Augus
tus 1912 te 's Gravenhage
vertegenwoordigend 114 politieke en an
dere organisaties met pl. m. 300.000 leden
en andere aangeslotenen
gehoord de referaten on de discussies
betreurt de indiening van het Wetsont-
werp-Talma op de Invaliditeits- en Ouder-
domsverzekering, o. o. op grond van
a. de premieheffing, die een directe be
lasting is, niet naar draagkracht, terwijl
bovendien de vooropgestelde daarmede ver
band houdende verhooging der invoerrech
ten den minst draagkrachtigen een zwaren
last zal opleggen
b. den te hoogen leeftijd voor het ouder
domspensioen (70 jaar) en de schrielheid en
schraalheid der renten
c. de uitsluiting van alle zelfstandige
werkers, derhalve ook van de meeste vrouwen;
en spreekt de wenschelijkheid uit van
een spoedige indiening van een Wetsont
werp op Staatspensionneering, waarin met
al deze bezwaren rekening wordt gehouden.
Het congres werd daarna gesloten.
is benoemd tot opziener der visscherijen
(bij de visscberij-inspectie), C. Herkemy,
thans opzichter le klasse bij de visscherijen
op de Zeeuwsche stroomen, le Zierilczee.
is benoemd tot leeraar aan de R.'H. B.
S. te Venlo, J. N. Munnich, thans tijdelijk
lesraar aan die school.
is aan de dames A. A. Berghaus, J. Os-
trowska, L. A. Schmetz, E. M. Robert, A.
E. Sönnekes en A. M. M. Rettschnick ver
gunning verleend tot het geven van Jager
onderwijs, mits zij overigens aan de daartoe
aan de bij de wet gevorderde vereischten
voldoen.
Dit Stad en Provincie,
Uit Vli b sin gen.
De Engclsche schoener „Nelherton" van
Antwerpen naar Dover bestemd kwam Zater
dag namiddag te VLissingen binnen.
Het schip, dat water maakt, zal hier on
derzocht worden.
Niettegenstaande liet vrij onstuimig weder
brachten de „Stad Zierikzee", „WjlforcO",
.Goliath" pn nog e enige sleepbooten aldaar
gisteren vele Belgen aan.
De soc. democratische raadsleden Lindeijer
en De Moij hebben in een schrijven aan
J3. en W. gevraagd of in de volgende raads
vergadering dit college bereid is een onder
zoek in te stellen, naar <le eventueele fi-
nantieele gevolgen van vrijstelling van het
betalen van gemeentelijke inkomstenbelasting
voor verplicht© pensioenstorlingen door amb
tenaren.
|Q
Uit Walcheren.
Zondagavond omstreeks half elf werd to
Oostkapelle een rijtuig met passagiers
aangereden door een auto uit Vlissingen. Rij.
tuig en auto waren zoo beschadigd, dat ze de
reis niet konden, voortzetten. De inzittenden
kwamen gelukkig met den schrik vrij
Uit Znid-Bevelaad.
Zondagnacht ongeveer 12 uur bemerkte een
commensaal in 't Café-Tol te KIoe tin ge,
dat zijn bed in brand stond, waarop hij het
door het raam op de met glas overdekt©
veranda wierp. Vermoedelijk verloor hij hier
bij z(jn evenwicht en viel mede uit het raam
door de glazen overdekking der veranda op
den grond, waarbij hij zoodanig verwond werd,
dat .geneeskundige hulp moest worden ingeroe
pen, die door dokter van der Harst werd ver
leend.
De oorzaak van het in brand geraken van
het bed is onbekend.
Het Duitsche stoomschip „Frankenwald" be
stemd voor Antwerpen is Zondagavond on
geveer 7 uur nabij Hoede ktenskerk.©
onker gekomen met defect aan den
roerketting. Weinig had het gescheeld of dit
groote (zeeschip was daardoor pp den dijk
geloopen.
Het bestuur van het waterschap voor de
uitwatering door de sluis aan den Oosfcerland-
poldor heeft bekend gemaakt, dat voortaan ge
durende de maanden September, October, No
vember en December geen schepen van 500
ton en daarboven in de haven aan het Wol-
faaTtsdijksche Veer toegelaten kunnen
worden. „Schuttevaer.
Bij Kon. beluit:
is op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
aan mr, J, de Louter als gewoon hoogleeraar
in de faculteit der rechtsgeleerdheid aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht;
is voor het tijdvak van 1 October tot en
met 31 December aan mr. J. de Louter
opgedragen het onderwijs in het volkenrecht
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht.
Uit Noord-Beveland.
In „De Volkswil" heeft de heer H. A. van
Dalsum een uitvoerig artikel gewijd aan „Het
Veer K o r tgene—Wo Ipha ar t sd ij k,"
waarin hij o. a. de vragen behandelt:
le. Heblxm die Ambachtsheerlijke veerreeh-
ten wel een wettig recht van beslaan,
2e Als ze hebben een wettig recht van
bestaan, is dit recht dan een monopolie?
Ten opzichte van de eerste vraag wijst do
schrijver er op dat alle „ambachtsgevolgen"
zijn afgeschaft bij do algemeene afschaffing
der leenrechten in 1798. En wanneer bij de
herziening dier rechten in 1801 en 1805 ook
dat veerrecht te Kortgeme weer ingesteld is,
zou er een rijkswet van moeten zijn. En
daarvan heeft niemand gehoord.
Maar in ieder geval kan de omvang van dit
recht zich niet verder uitstrekken, dan bin
nen de grens van de wij», waarop het veer
recht feitelijk op 1 October 1838 (invoering
van liet Burg. Wetbwerd uitgeoefend.
En welke was die wijze
„Aangenomen, dat de wijze van 1 OctobeT
1838 geljjk is aan die ran heden, dan is ze:
het varen van den voet van den zeeoever naar
den voet van den tegenoverliggenden zeeoever,
over .het rijkswater de Zandkreek.
Nu ligt de afvaart van de provinciale stei-
igers te Kortgcne en Wolphaartsdijk niet aan
de zeeoevers, maar i n het rijkswater de
Zandkreek, en om te varen van steiger tot
steiger over het rijkswater, vertrok ik niet
van noch kom aan den voet der zeeoevers,
terwijl ik om op de steigers te komen cm van
den steiger af te gaan ga over een weg door
do provincie aangelegden onderhouden.
Het veer is een overzetveer van oever tot
oever, maar het veerrecht belet niemand om
te varen op het water, gelijk dagelijks wordt
gezien, met name wordt gezien doordat de
mosselschippers varen op het water cn er in
visschen.
Onze conclusie is: aangenomen, dat het
veerrecht wettigj bestaat wat we ontkennen
als er .geen rijkswet is die het lieoft erkend
dan is het slechts een monopolie van ocvei
tot oever, niet van steiger tot steiger,
beide staande in het rijkswater, en dat dus
de Provincie vrijelijk mag varen van en
haar steiger.
Wij besluiten: laat de provincie varen
steiger tot steiger, en dat zij tegelijk het be
staande veer van oever tot oever laat bestaan.
De heer Van Dalsum verklaart zich bereid
om indien hem wordt verzekerd dat hij als
dan een procesverbaal zal krijgen, en als hem
een vaartuig ter beschikking wordt gesteld,
persoonlijk te komen varen van steiger tot stei-
igjer, om hierdoor te kunnen uitlokken een
rechterlijke beslissing, of dit al of niet geoor
loofd is."
Uit Z.-Vlaanderen O. D.
De dam voor afsluiting der gemeenteliavcn
te Terneuzen is Zaterdag opnieuw dicht-
gestort. Vooral na de eerste uitkomst trok fdit
WOTk veler aandacht en belangstelling, met
liet oog op de vraag of het nu houden zou.
Na het opkomen van het water bleek dat,
niettegenstaande de gemaakte voorzieningen de
uit mul zand bestaande dam het weer niet zou
hebben gehouden, ware het niet dat de aan
nemer het af te sluiten deel der haven ook
niet had laten volstxoomen, door gaten to kap
pen in de riool-buizen. Nu bleet de drukking
in evenwicht en inmiddels kan men nu, waar
rioodig, den dam versterken.
Do rijksklerk bij de dir. bel. enz. G K.
van der Npord&a, is sinds 1 Aug. belast met de
tijdelijke waarneming van het kantoor Axel.
Uit Z. - Vlaanderen W. D.
Te Aardenburg overleed Zondagmiddag
na een langdurige en smartelijke ziekte de
heer J. J. de Muijnk. Sedert 1874 onafgebro
ken Regent en gedurende do laatste zeven
jaar voorzitter van het St. Jans-gasthuis
aldaar.
De commies der dir. bel. enz. IV. v. Liere,
is verplaatst van Oostburg naar Schiedam.
Na des ijoormiddags door ds C. van de
Waa te Waal op Texel bevestigd te zijn, deed
ds J. Rjrjne van den Burg op Texel Zondagmid
dag in de Ned. Herv. kerk to Y e r s <yc e zijn
intreden met een leerrede over Joz. 40 vers
i8. Des voor- en des namiddags was de
kerk (geheel gevuld met belangstellenden.
Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk.
De synode nam z. h. stemming de con
clusie der commissie aan, die adviseerde
de voorloopig aangenomen wijziging (vrou-
wenstemrechti niet vast te stellen, op grond
dat van de 2200 uitgebrachte stemmen slechts
900 voor zijn geweest.
De discussie over een verzoek van den
Chr. Nationalen Werkmansbond, om van
wege de Nederi. Herv. Kerk hooger onder
wijs te doen geven in het »sociale Christen
dom*, hetzij door een of meer kerkelijke
hoogleeraren daartoe uit te. noodigen om
dat onderwijs te geven, of door een afzon
derlijken leerstoel op te richten, werd ver-
N e d. Herv. Kerk
Aangenomen: naar Burg op Texel
(toez.) ds. 0. Norel te Hindeloopen.
Bedankt: voor Borssele ds. J. A.Jvan
SeJms te Grijpskerke,
Doopsgez. gemeente,
e r o e p e e te Mensingeweer (Gr.) de
heer W. Toewater, prop. te Oosterbeek.
Gereformeerde Kerken.
Bedankt: voor Zaidwolde (Dr.) ds. It.
Brouwer te Gendeienvoor Kitpelle-Bieze-
linge ds. B. Meijer te Brouwershaven.
De beroemde altzahgeres Tilly Koenen
en de organist Louis Robert zullen alhier
Vrijdagavond 16 Augustus oen uitvoering geven
in de Nieuwe kerk.
Do Tegelingscommissie voor bet te Ant
werpen te houden XXXIIe Nederlandsch Taai
en Letterkundig Congres heeft het volgend
programma van feestelijkheden ontworpen
Zondag 25 Aug. ontvangst ten Stadhuize
Maandag 26 Aug uitvoering van „de Oorlog"
van Peter Benoit. Uitvoering van de Pasto
rale Symphonic van Beethoven in het Nach-
tegalenpark Dinsdag 27 Aug vertooning in
den Koninklijken Ncderlandschcn Schouw
burg door het gezelschap van de HH. Bertrijn
en Van der ILorsl, Liefdevers van Mevr. Si
mons Mees Een geneuclilyke Clugtc van den
man, de vrouw cn de lantaarn Ilardenburg
van Karei Omer De LaeyWoensdag (28
Aug. concert van Noord- en Zuid-Nederland-
sche muziek onder do leiding van den heer
Mortelmans Donderdag 29 Aug. banket in den
Kunstkring.
Solistenconcert in het Badhotel
Vlissingen.
De vier Engelsche artisten die, naar aan
leiding van het succes dat zij het vorig jaar
te VlissiDgen met een concert haddeD, daar
Zondagavond weer optraden, zullen wel
teleurgesteld zijn geweest, toen ze de half
bezette zaal zagen. Nu dit jaar de solisten-
avonden in het Badhotel vervallen zijn, is
de aantrekkingskracht voor dit eene solisten
concert blijkbaar niet groot genoeg geweest
om veel Vlissingers te trekken. Én dit
heeft nog een ander dan alleen geldelijk
gevolg. Want els de zaal in het Badhotel
niet goed bezet is, dan is vooral voor zang
het weergalmen zeer hinderlijk, en mag
het den zangers en zangeressen niet al te
zwaur worden aangerekend wanneer ze eens
detoueeren.
Van het viertal was de bariton, mr. Arthur
Strugnell, onmiskenbaar de primus door zijn
sympathieke stem en zijn temperamentvolle
dictie.
Hij bracht afwisseling in de rust der lange
reeks van liederen. Blijkbaar is hij een
opera-zanger, en in ieder geval is hij er een
van aanleg, want hij kon zich soms ter
nauwernood binnen de grenzen van een
•concert" houden. Het warmste applaus van
den avond was voor hem, zoo zelfs dat het
publiek hem noopte tot een toegift. En
ook toen kregen we een opera-lied, het
Toreador-lied uit de »0armen".
Miss Phyllis Ross (mezzo-sopraan) zong
met goede voordracht eenige Fransche
liederen. Er werd dezen avond trouwens
opmerkelijk veel Fransch gezongen. Maar
wij Nederlanders mogen het zeker niet aan
iemand van een andere natie verwijten als
hij in een andere dan zijn eigen taal zingt.
Het is geen groote stem waarover ze be
schikt, maar ze is welluidend, en in het
duet met mr. Strugnell (»Sous les étoiles")
wist ze tegenover diens zware stem vol
doende haar plaats te handhaven.
De sopraan, miss Stella Riga, heeft even
min een forsch geluid, maar een stem van
aangenaam timbre. Doch de kalme rust,
waarvan we zoo even gewaagden als een
kenmerk van dit liederen-concert, kon zij niet
verbreken. En nog minder lukte dit aan den
tenor, mr. Kenneth Yorke, die de Ninon-
beklaging en Faust's wanhoop-oproeping
van Mefistoleles op eenzelfde emotie-looze
wijze zong als het liefdeliedje van >Maire,
my girl".
Het concert werd geopend en gesloten
met een kwartet. Vooral bet laatste, »Sweet
and low", klonk zeer mooi. Als toegift zong
het viertal toen hetWien Neerlnnd's Bloed"
in het Engelsch, voor welke attentie het
met luid applaus bedankt werd.
Een Gipconda terug.
Men had zich in Parijs al blij gemaakt.
Op de Engelsche ambassade was m.l. de
vorige week een man gekomen, die een schil
derij had uitgepakt, dat de aanwezige
ambtenaren tot hun igrooto verbazing her
kenden als de „Gioconda". De man ver
klaarde ©en Engelschman te zijn en het schil
derij van een onbekende te hebben ontvangen.
Hij wenschte nu te vernemen, waar hij zich
moest vervoegen om de uitgeloofde premie
in ontvangst te nemen.
De Britsche ambassadeur besloot liet schil
irij in het gebouw te houden en den minister
van binnemlandsclio zaken kennis van het ge
beurde te (geven De Engelschman kreeg de
boodschap mede, den volgenden morgen maar
terug te komen, intussclicn zou hem
de premie bezorgd worden. Een geheele schare
igieheime politieagenten stonden dien morgen
te Wachten pp den geheimzinnigen Engelsch
man, maar deze bleef weg.
Avonds echter kwam hij weder op de
ambassade en eisclite het schilderij terug. Aan
zijn verlangen werd voldaan. Nauwelijksecb
ter was hij met zijn kostbare schat op straat
of hij werd door een aantal politieagente*,
gearresteerd
Maar inmiddels bad men liet schilderij laten
onderzoeken door eenige deskundigen on.,
die verklaarden het stuk voor onecht Het was
de ware Joconde niet
Toen verklaarde de man, die Ratlibom beet
en schilder en dichter is, dat hij het stuk
op een veiling te Londen had gekocht voor
105 guineas cn zich er van had willen over
tuigen pf hot ook de echte was
Aan den heer A. de Haas alhier is een
pensioen verleend van f 254 als onderwijzer
bij de rijksnormaallessen en van f 1672 als
hoofd der leerschool.
Geslaagd voor liet notarieel staatsexamen
L. H. Berdenis van Berlekom, O verveen.
SPO R'T
Dp Plandria-beker
Zondag werd te St. Nicolaas de finale
gespeeld om den door de vereeniging „Flan-
dria" aldaar uitgeloofden beker. Daarm kwa
men uit „SpaTla" van Terneuzen en
„Eendracht" van Antwerpen. De uitslag was
72 in lret voordeel van „Eendracht", die
daardoor winnaar van den fraaicn zilveren
beker werd.
Reeds bij den aanvang bleek dat „Sparta, hot»
verdienstelijk haar eerste elftal ook werkt, het
niet tegen do veel sterkere en over alle linie's
krachtiger zijnde tegenstanders zou kunnen liou-
den. Evenwel pnfcmoedigde dit hen niet, al
was liet pok dat d© Tust inging met 50
Dat was eigenlijk, het spel van „Sparta"
in aanmerking genomen, geen goede verhou
ding. Na do rust wei-den door beide partijen
2 punten gemaakt. Vele belangstellende plaats-
genooten vergezelden „Sparta" op dezen tocht.
Een vlieger gedood.
Te Brooklaaids is de vlieger Campbell mot
zijn machine gevallen. De machine werd ver
nield en de vlieger kreeg zulke zware won
den dat hij spoedig overleed De oorzaak
weet men niet. Men zag alleen vooraf dat
ztjh topstel zwaaide De rukwinden waren
echteT ongunstig.
Campbell was iemand die in Australië
de pionier van het vliegen was. Hij vertoefde
nu in Engeland om meerdere ervaring op te
doen.
De tarnfeesten in Bergen op Zoom.
Zaterdagavond reeds zijn te Bergen-"O-Zoom
de groote lnternati'.-nilo turnfeesten begon
nen ter gelegenheid van liet löjarig bestaan
der gymnastiek vereeniging „U. d. I aldaar-,
gehouden
De feesten vingen aan met een plechtige
i pntvangstname der bondsvlag door de feest
vierende vereeniging, gevolgd door een schitte
rend geslaagd tuinfeest en bal in de prach
tig versierde zaal en den keurig ii giorno ver
lichten tuin van „de Korenbeurs".
Maar die eerste dag was toch eigenlijk nog
maar een voorbereiding, een viering in eigen
kring van de Bergen-op-Zoomsche turners
De tweede dag, dal was eigenlijk pas de
gymiiasliekdagNu werd het f-ecst gevierd
tact een menigte zustervereenigingen uit veler
lei plaatsen, uit België zoowel als uit eigen
land Dai bracht een kleur en een flour in
Bergen-op-Zoom. Ze kwamen van alle kanten
opdagen de (urnsiers en turners, de heeren
vol frissche jonge kracht, de dames elegant
en smaakvol.
Zoo'n dag, zoo'n echte tuindag hooft toch
altijd weer 'n eigenaardige bekoring. Dat wil
zeggen voor den turner of de direct daarmee
Sn verbuiding staanden. Men vormt daar voor
een enkelen dag een eigen volkstam, een kaste
alleen van gymnastenEn die eendags-vlieg
leeft alleen voor sport en .genoegen, lacht
en spot, ja, maar werkt hard voor een me
daille pf andere onderscheiding. Dat troepje
van menschen is vooral daarom ook zoo aan
trekkelijk, pindat het zoo echt altijd weer
toont zich te houden aan de Tegels uit hel
turnlied „In 'I. kleed van den turner zijn
we allen gelijk". Daar op 't gymnastiekveld
as niemand de eerste en niemand de laatste.
Dat alles trof, dadelijk weer in Bergen-op-
Zoom. Allen Waren fair tegen elkaar, zouder
althans pp 't terrein merkbaren afgunstde
meest gevreesde tegenpartijen ontvingen el
kaar mot een juichkreet. Ja, daar was echte
sport te Bergen-op-Zoom.
Reeds vroeg voerden de treinen buitenland-
sche en Zeeuwsche clubs naar de stad.
Om acht uur begon do gewestelijke wedstrijd
voor heeren en om tien uur die voor dames.
Tegen elf uur trokken alle clubs naar het ter-