V
MIDDELBURGSCHE COURANT.
1
r 177.
Maandag
29 Juli.
133" Jaargang.
191'2.
D«x« eomrut versehij*t dagelij ks, met uitzondering va* Zo*- e* Peeitdage*.
V<t par kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatzen i* Nederla*d fraaoo pp. f2
Afzo*derlijke *ummer« koiten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarde*.
Proipectunen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
A«v#rta*tiÖ* voor het eeritvolgende nummer moeten dei middag, vóór uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentie* a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte dood en
alle andere fa^nilieborichten e* Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Alcemee* Adverte*tle-Bir«SI
A. DE LA 9Alt As., N.Z. Voorburgwal *66, Austerdau.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en
een Kinderblad.
EERSTE BLAD.
I
Middelburg 27 Juli.
Van den flaagschen Toren.
Den Haag 25 Juli.
Verleden week hebben wij hier een zon
derling geval beleefd. Eenige badgasten
hebben nl. tot den gemeenteraad een requst
gericht, waarin zij verzoeken, dat er maat
regelen getroffen zullen worden ooi hen in
de gelegenheid te stellen een bad in de
Noordzee te nemen.
Eerst dacht ik, dat hier eenige grappen
makers aan het werk waren geweest. Er
loopen er thans zoovelen aan het strand
met hun ziel onder hun arm. Maar,
neen, het request was echt spul, en dat
niet alleen de klacht van de requestranten
is juist. Personen, die om 10 uur een bad
wensehen te nemen, mogen blijde zijn als
zij tegen 12 uur een badkoetsje veroveren.
En dat aan het Scheveningsche strand
Het mooiste van het geval is wel, dat de
directie van het Kurhaus, die van de ge
meente de »badconcessie" heeft, beweert,
dat dit buitensporig gebrek aan overleg en
•vakkennis", als ik het maar zoo eens mag
uitdrukken, voortvloeit uit gebrek aan plaats
aan het strand om de badkoetsen neder te
zetten.
De directie is nl. verplicht er drie soor
ten van baden op na te houdenheeren,
■dames en gemengde baden, en nu zegt hij,
dat er bij de gemengde baden geen plaats
meer is om er meer badkoetsen bij te zetten.
In allen ernst laat zij deze mededeeling in
de bladen publiceeren. Natuurlijk is dat
maar een verontschuldiging.
De ware reden is, dat er geen badkoetsen
genoeg zijn, dat de badkoetsen, die ledig
staan voor de heeren- en damesbaden soms
ongebruikt blijven, zoodat de baders, die
van de gemengde baden willen gebruik
maken, uren lang in de zon kunnen staan
braden, voordat zij aan de benrt komen.
Hierover is reeds herhaaldelijk bij de direc
tie van het Knrhaus geklaagd, maar dat
was aan een doovemans oor geklopt, en
vandaar dat de ontevredenen eindelijk bij
den gemeenteraad hun klacht aanhangig
gemaakt hebben. Dit wetende, is de vrij
moedigheid der Scheveningsche strandauto-
riteiten niet gering, wanneer men in hun
antwoord in de bladen leest, dat zij de
klagers aanraden niet bij den gemeenteraad,
maar bij de directie van het Kurhaus hun
grieven in te brengen. Net alsof dat niet
gebeurd wasHet eenige verschil is mis
schien, dat het »request" bij het Kurhaus
ingediend, niet »op zegel" was.
Het spreekt van zelf, dat deze toestand
uit een oogpunt van algemeen belang be
schouwd, zeer schadelijk en nadeelig is voor
onze badplaats. Het vroegere élite publiek,
dat zich gedurende de zomermaanden aan
het Scheveningsche strand kwam verpoozen,
is absoluut verdwenen. De deftige en wel
gestelde Nederlanders gaan tegenwoordig
naar Noordwijk, Domburg, Wijk aan Zee,
Bergen etc., maar niet meer naar Scheve
ningen. Ook het gehalte van de vreemde
lingen is er zeer gedaald. Men behoeft
daartoe niet eens een vreemdelingenlijst in
te zien.
En de vreemdelingen, die er nog komen
worden natuurlijk door zulke voorvallen,
als bier boven gemeld, ook nog verjaagd.
Nu is dat volstrekt niet noodig, wanneer
de personen, die in deze verantwoordelijk
zijn, maar doordrongen waren van hun
verplichtingen, die zij als concessionnarissen
van de gemeente, op zich genomen hebben.
Om bij die malligheid van het gebrek aan
badkoetsen te blijvenis er steeds een lid
der directie tegenwoordig bij het baden
Volstrekt niet. Deze heeren tronen deftig
op hun kantoren de »Herr Director-
general" op het »Kurhaus" de gedelegeerde
commissaris op z'n bureau bij het Palace
Hotel." Als ongenaakbare grootheden zitten
zij daar, en men moet al in hun oog héél
deftig zijn en wat voor hen nog belangrijker
isheel veel geld bezitten, om toegelaten
worden. Het idee, dat de •director-gene
ral', die nota bene na een zestien-jarig
verblijf in ons land, waar hij zijn brood
verdient, nog nagenoeg geen Hollandsch
ltent persoonlijk steeds bij het baden
toezicht moet houden, zou hij waarschijnlijk
•lücherlich* vinden.
Toch is dat volstrekt niet belachelijk,
"1" J'~ dergelijke con-
want als houder van
cessie is dat zijn plicht. Sterk door de con
cessie doet o. a. »Herr Dr. Goldbeck" den
ken aan hetgeen men wel eens van de
politie zegtwaar zij moet zijn, «<zij nooit
te vindeD, en waar zij niet noodig is, is zij
altijd aanwezig. De directie van het •Kur
haus" vergeet geheel, dat zij een soort van
publiekrechterlijke ftmetie uitoefent, en het
publiek recht heeft deze heeren aan het
vervullen van hun plichten te herinneren.
Zij zijn geen particuliere personen, maar
halve ambtenaren.
Onder burgemeester Sweerts werden de
heeren te Scheveningen daaraan dikwijls
herinnerd.
Onder den tegenwoordigen burgemeester
echter is dat heel anders geworden. Deze laat
de teugels meer vieren, met het gevolg, dat het
•kleine Dnitsche stadje aan het Schevening
sche strand", zooals eenige jaren geleden
het raadslid van Sandick de Kurhaus-creatie
eens noemde, weer in ouden stijl is herleefd.
Zoudt ge het b.v. gelooven, lezer, indien
ik u vertel, dat er aan het Scheveningsche
strand een 'paar honderd vierkante meter
met prikkeldraad is omgeven, welke
ruimte gij alleen tegen een dubbeltje entrée
kunt betreden Toch is dat zoo.
Dat is nl. een apart strandgedeelte, ge
reserveerd voor de dubbeltjes-deftigheidMen
vraagt zich afhoe komen de heeren op de
zotheid En een andere vraag waar blijven
die dubbeltjes Is de opbrengst bestemd
om het achterstallige dividend over zooveel
jaren te helpen verdienen Op grond van
welk recht beschikken de Kurhaus-heeren
over een gedeelte van het strand! Is dat
soms hun eigen zin of staat dat ook in
de concessie
Het eenige dat nog ontbreekt is, dat de
directie een prikkeldraad gedeelte in de zee
afpaalt, uitsluitend bestemd voor de dub
beltjes deftigheid, die zoo maar niet in ge
woon nat en zout zeewater kan baden
daarbij dan badknechts in kuitenbroek en
hoogen hoed op engageert en deze élite"
laat bad9n onder persoonlijk toezicht van
den »heer Dr. Director-general", geass s-
teerd door den gedelegeerd-commissaris en
de 'Hoog Mogende Heeren commissarissen
der vennootschap, ook natuurlijk allen in
pontificaal.
Maar scherts ter zijde.
Deze toestand zal natuurlijk op den duur
onhoudbaar blijken. Zulke nialigheden ver
draagt een Nederlandsch publiek niet, al is
er tijd toe noodig, het in beweging te
brengen.
Ten principieele kan er echter geen ver
betering intreden, voordat de tegenwoordige
directie, die reeds bij zooveel gelegenheden
voor haar taak niet berekend bleek tè zijn
de dividendlooze aandeelen van zooveel
Scheveningsche zaken zijn daarvoor het beste
bewijs aftreedt, en vervangen wordt door
een Nederlandsche directie, die begrijpt dat
zij als concessionaris niet alleen rechten
maar ook plichten vis vis het publiek
heeft te vervullen.
Behalve over Scheveningen is er in dezen
tijd niet veel te vertellen. In de politiek is
het de dood in de pot, en op gemeentelijk
terrein hebben wij een weinig belangrijke
verkiezing van een gemeenteraadslid beleefd,
waarvoor niemand zich interesseerde. De
warmte heeft zelfs zoo verslappend op onze
clericale medeburgers ingewerkt, dat zij
glad vergaten een lijst voor een candidaat-
stelling der Provinciale Staten in te dienen
En dat zegt wat, want onze clericale poli
tiekers zijn anders verschrikkelijk heet ge
bakerd. Maar in deze hitte is bet te begrijpen.
In een temperatuur van 80° Fabr. gaat
niemand voor zijn pleizier van het „beginsel"
getuigen.
Apropos de zaak Giovannini.
In een vorig schrijven vroeg ik hoe men
voor onzen beleedigde monseigneur, die geen
Nederlandsch verstaat, de uitdrukking >rare
snijboon," waarover hij zoo boos, was, wel
in het Fransch zon vertaald hebben.
Twee lezers hebben de moeite genomen,
hun licht over dit taalkundig vraagstuk te
laten schijnen. No. 1, die zich >Lettré
teekent, en blijkens het poststempel te Mid
delburg huist geeft als vertaling aan de
band »un drole de pistolet" »un drole de
coco". Hij voegt daaraan toe, dat geen van
beide uitdrukkingen in het Fransch »belee-
digend" is. Den mij onbekenden Middelburg-
schen linguist mijn innigen dank. No. 2,
poststempel Den Haag, (tusschen twee
haakjes alle respect voor do Haagscbe po;t
die wist uit te vinden, waar de •Toren
wachter den Middelburgsche Courant" ge
huisvest is als bij niet op zijn post, op den
Toren, is) nam het Italiaansche vraagstuk
ter hand en bericht dat »un singulare
fagiuolo" het begrip »rare snijboon" nabij
komt. Bij navraag bleek mij echter, dat dit
al een zeer vrije vertaling is. Zou evenwel
om op het Fransch terug te komenun
drole d'haricot vert" niet kunnen dienen
drole" is »raar" en een »haricot" i6 een
•snijboon".
Mij dunkt van alle oplossingen lijkt mij
laatstgenoemde nog de beste.
Uw getrouwe
•Torenwachter!
Uit Stad en Provincie.
Dit Middelburg.
In „De Volkswil" is opgenomen een adres,
onder dagteekening van 22 Juli door den heer
,H. A. van Dal sum aan H M. de Koningin ge
zonden, ton eind© aan de Kroon de beslissing
te onderwerpen over het bekende geschil in
zake het zitting hebben van twee leden van
Ged. Sta,ten in den Raad van Bestuur der
Zeeuwsch-Vlaamsche Tram wegmaatschap pij
wat volgens den heer v, Dalsum in strijd is
met axt 57, 2e lid der Prov. weit.
Dit Vlissingen.
Donderdagavond is te Vlissingen op
gericht een afdeel ing der Nederlandsche Ver-
eeniging tot (afschaffing van alcoholhoudende
dranken, aanvankelijk met 14 leden. Tot voor
zitter werd gekozen de 'heer C. Visser, werk
meester der Staatsspoor aldaar.
Uit Walcheren.
De heer P. C. Labrijn, rijksontvanger te
Domburg, is als zoodanig benoemd te Vee-
Door den polder Oud Sint-Joosland
werd Vrijdag een buitengewone vergadering
gehouden v&n stembevoegde ingelanden ter
benoeming van. oen dijkgraaf wegens het over
lijden van wijlen den heer I. van Waarde.
In die vergadering werd met enkele woor
den hulde gebracht aan de nagedachtenis
in den overledene,
Als zijn opvolger werd benoemd de heer
Pie ter Polderdijk, thans gezworene van dien
polder, en in diens plaats werd tot gezworene
gekozen de heer M. P. Hage.
Opmerkelijk is het dat de betrekking van
dijkgraaf van dien polder sedert 187-1, ach
tereenvolgons is bekleed door 2 vaders en
2 zoojns.
Onder vele blijken van belangstelling vierde
Vrijdag 26 Juli j.l. het echtpaar C. Dinge-
manse—T. Klap te Nieuw en St Joos-
land zijn 50-jarig huwelijksfeest.
's Avonds bracht het fanfarekorps „Oefe
ning na den arbeid" aldaar het een sere
nade, wat weer heel wat menschen op de been
bracht.
Uit Zuid-Beveland.
Het adres aan den Goeschen
teraad betreffende de op te richten coöpe
ratieve beetwoxtelsuikerfabriek aldaar, luidt
als volgt
Ondergetoekenden (J. A. van Heel, W Kake-
bceke en H. A. Hanken) samen vormende een
voorloopig consortium Ier verwezenlijking van
plannen voor een coöp. suikerfabriek in Z.-
Beveland, bobben de eer, het volgende voorsbei
ter overweging aan te bieden
Op deh voorgrond wordt gesteld, dat het
officieele voorstel en een definitieve overeen
komst, als gevolg daarvan, eerst dan door het
bestuur dor coöp. vereeniging kan worden
gedaan, wanneer aan onder ge teekenden blijkt,
dat de voarloopige plannen om de fabriek
te Goes te vestigen, niet tegengehouden wor
den door onoverkomenlijke bezwaren, ma^r
dat een dergelijke groote onderneming inte
gendeel mag bogen op welwillende medewcr-,
king van uwen raad. teneinde haar in uwe
stad te zien vestigen.
Het enorme belang en het groote voordeel
voor uwe stad, zal u allen duidelijk zijn.
Wij verzoeken, teneinde de fabriek te kunnen
vestigen, aah de W,.-zijde der haven te koopen
A. Zooveel als noodig Zal zijn, uiterlijk
9 II A, van de gronden der gemeente, ten
W. der haven, hetzij in erfpacht bij het
Burgerlijk Armbestuur, hetzij in pacht bij
Boone, Van Noort en Weststrate, zomede het
perceel B 308 ten O. der hayea groot 66 A.
70 c.A. telr vergraving voor ha,venverbreeding,
een en ander lot den prijs van f 3500 per
II.A. dooroende groote gedeelten dijk en
hav£(nkanten hebben die waarde natuurlijk bij
Wig© niet jbij verpachting.
Ook mag ni,et uil het oog worden verloren,
dat wij, voor dei nog onverschenen pachtjaren,
de pachters schadeloos zullen hebben testel-
Ipm.
B. Vergunning om een tramaanleg te ma
ken over den 's Heer Hendrikskinderendijk, - te
midden tusschen het bebouwde deel door en
vervolgens achter de Westerstraat door de
weide len. J,angs iden grond bij do begra,afplaats,
met bocht lajngs de gasfabriek en verder langs
den jdijkweg, tot op de geprojecteerde fa
brieksterreinen, alles met afstand van den
daartoe noodigen grond, tegen vergoeding van
door taxateurs geschatte waarde.
Voorts tje verzoeken, dat door Uwen Raad
wordt besloten, tot uitdieping van de haven,
ter verkrijging van iets breedere vaargeul
vanaf het Havenzicht lot het Sasdat een
billijk© regeling van Sasgelden, eventueel bij
abonnement met de Coöp. Ver worde getrof
fen dat wij vergunning krijgen tot wateront-
'trjekkiiig uit de haven, ton behoeve der bieten-
spoeling en dat wij het spoelwater op de
haven mogen uitloozen dat wij lossings- en
landingsterreinen langs do haven met elevators
beschermd door Viaducten, over den openbaren
weg zullen mogen verkrijgen naar het fa
brieksterrein."
Het Vrijdagavond door de harmonie „Eu-
phonia" in den tuin der sociëteit V O V.
te Goes gegeven concert voor kunstlievende
leden (was druk "bezocht.
Het publiek was hoogst voldaan over het
geen het gezelschap ten gehoore bracht en
bleef dan ook met warme toejuichingen niet
achter.
Uit Schouwe a-D u i v e I a n d.
De werkzaamheden aan de herstelling van
den ha vendam te Bruinisse vorderen
goed. Een gedeelte van den dam is re
op de vereischte hoogte gebracht, terwijl
mem druk bezig is met het uitbagge
der haven en het inheien van palen Voor
het baggeren is sinds de vorige week een
stoombaggermachine in gebruik, terwijl voor
het inheien een sboomheiblok in werking is
gesteld. Door oen en ander is het lovendig
aan de haven, daar vele belangstellenden het
werk in oogen schouw komen nemen
Uit Z.-Vlaanderen O. D.
In een Vrijdagavond gehouden vergadering
van belanghebbenden is te Terneuzon op
gericht de vereenigmg „Ter Neuzensch Be
lang". Deze vereenigmg heeft ten doel be
vordering van het vreemdelingenverkeer.
Aan den zeedijk van den polder Nieuw
Neuzen is men thans druk bozig met verzwa
ring. Mieh gebruikt daarvoor in plaats van
de gewoonlijk uit Lessinesche steen bestaande
s teems trook binnen de perkoen palen, blokken
van ongewapend beten.
Diefee blokken ter grootte van 50 bij 50 c.M
■wegende ongeveer 125 KG., worden ter plaatse
gemaakt uit cement, zand en grint. Een lengte
van ongeVeer 700 M. moet met een strook ter
breedte van 1 M. dezer blokken worden bezet,
op een lang puin.
Tot hel uitvoeren van het werk volgens dezo
methode werd, volgens de „T N. Ct.", over
gegaan, omdat bij ervaring bleek dat de strook
van Lessinesche steen niet bestand was tegen
helt geweld van het water en uiteengeslagen
werd. Met deze zware blokken, waar het
water ook minder vat op krijgen kan, omdat
ze sluitend in het verband worden aan ge-1
bracht, zal dit zoo licht niet het geval kun
nen Zijn.
Men is druk bezig om verbetering aan
den weg om de haven te Philippine te
brengen. De keien worden over een breedte
van 4.25 M. vervangen door klinkers en deze
weg komt hellend te liggen, zoodat het over-"
toliige water steeds in de haven loopt. Dit
zal de properheid voor de balen mosselen,
welke er op geplaatst moeten worden, zeer
bevorderen. Ook zal hij geheel vrij liggen en
Zullen er geen wagens op kunnen rijdenVoor
al in den bietentijd, als men nauwelijks droog-l
voets om de haven kon gaan, zal hij een ge
schikt voetpad worden. De uitgebroken keien
worden voor het haventerrein gebruikt, dat
daardoor pok zal verbeteren.
Uit Z.-Vlaanderen W. D.
Op de meeste plattelandsgemeenten wordt
de rijwielhandel nog1 als nevenvaz naast het
gewone beroep uitgeoefenddo heer W de
Smidt te C ad zand was in deze omgeving
een der eersten die dezen handel tot een
hoofdberoep opvoerde; reeds eenige jaren drijft
hij een vrij goed beklante rijwielzaak; onlangs
opende hij te Oost burg een filiaal, waar
in alles wat op het rijwielvak betrekking heeft,
voorhanden is. Do heer De Smidt deed in de
Brouwerijstraat oen winkelhuis bouwen met pui
en groote spiegelruit, wat de uitstalling zeer tot
haar recht doet komen De heer De Smidt
verkoopt ©en eigen merk, dat veel aftrok vmdt.
Kerknieuws.
Naar de „N. Zondagsb meedeelt, heeft
de kerkeraad dor N. II. gemeente alhier
het onder dagteekening van 19 Juli bij hem
ingekomen bezwaarschrift van E. Joziasse
Wzn. en 11 andere stemgerechtigde lidmaten
tegen de gehouden herstemming voor gemach
tigden, overeenkomstig art. 16 van het Plaat
selijk Reglement doorgezonden naai- het clas
sicaal Bestuur van Middelburg ter booorde©-.
ling en ter beslissing
Ds. H. J. Visser, die van voornemen
is 1 Sept. afscheid te nemen van zijn tegen
woordige gemeente Kleverskerke,
hoopt 8 Sept. in zijn nieuwe gemeente
R i 11 a n d-B a t h bevestigd te worden door
ds. A. A. Dönszelman, zijn zwager, predi
kant te Varik.
Ds. L. G. Bolkenstein, te Kortgene,
die het beroep heeft aangenomen naar de
Ned. Herv. Gemeente te Kockengen, hoopt
Zondag 1 Sept. nam. 2 uur afscheid van
zijne gemeente te nemen om Zondag 8 Sept.
intree te doen in de gemeente Kockengen,
na des morgens bevestigd te zijn door den
consulent ds. F. Bongers te Kamer ik.
Naar men aan »de Zeeuw" meldt, zal
ds. J. H. Donner. voorzitter der Vereeniging
tot Christelijke Verzorging van Krankzin
nigen in Zeeland, met 1 November zijn ar
beid als geestelijk verzorger op de stichting
nederleggen. Als voorzitter evenwel hoopt
hij de vereeniging en haar stichting te
blijven dienen.
Synode der Ned. Herv. Kerk.
In de gisteren gehouden vergadering van
de Synode werd de commissie benoemd voor
de behandeling van do schets voor een
nieuwen Liederenbundel, ingediend door den
heer Schrieke. Zij zal bestaan uit de beeren
Leenmans, Edling en Creutzberg.
N.'ed. Herv. Kerk
Beroepen: te Noorden ds. J. Haring
te IJselstein.
Bedankt: voor Hillegom d8. G. Ver
does Kleijn te Wageningen te Doorn ds.
E. J. H. van Leeuwen te 's Gravemoer.
Gereformeerde Kerken.
Emeritaat verleend aan d6 Koppe te
Zuidwolde.
Beroepen: te Hoofddorp ds. Schouten
te Bolnes.
Kunst en Wetenschappen.
32e Nederlandsch Taal- en
Letterkundig Congres.
Uit Antwerpen schrijft men ons naar aan
leiding van de opening van bet congres,
welks naam hier boven staat en die over
een maand wordt verwacht:
Zij die in tijds de noodige toetredings-
kaarten wensehen te bekomen voor de ver
schillende feestelijkheden (voor sommige
ervan is het aantal beperkt uit den aard
der zaak) mogen niet nalaten onmiddellijk
hun toetreding in te sturen aan den alge-
neenen penningmeester, Frans van Laar,
Juliaan Dillen6straat 10, Antwerpen.
Het Comiteit verzoekt ons te melden dat
de leden van het Algemeen Nederlandsch
Verhond om aan het Congres te kunuen
deelnemen, eveneens de bijdrage 5 fr.
(2.50 gldn) moeten betalen. De leien van
A. N. V. hebben niet, zooals gezegd wordt
van rechtswege toegang.
Onderwijs.
Benoemd tot onderwijzer te Rotterdam
de heer J. M. Quist te Domburg.
Aan het overgaDgs-examen aan de
De Ruyterschool te Vlissingen van de
voorbereidingsklasse naar de stuurlieden-
afdeeling hebben voldaan de leerlingen
J. L. van Bommel, J. C. BoODstra, A.
van Harten, G. Leunis, C. Mommaas, P.
Mwrinussen, A. Roos, J. J. de Ruytev, C.
W. do Veer, G. K. de Waardt, J. C. C.
Welleman, C. F. Westerburger, L. de Wijk
en D. Coppoolse.
Aan bet toelatingsexamen tot de voor
bereidingsklasse bebben voldaanL. J. C.
Aspeslagh, J. Adriaanse, A. Berenbak, C.
J. G. Boonacker, J. F. L. de Boer, J. A.
van Diereudonck, J. J. P. Geldof, J. Gou-
dviaan, D. Horninge, J. A. Jasperse, W.
Meinderts, A. M. van der Meij, G. van
Oostveen, A. J. Potgieser, N. J. Schuring,
W. C. Tismeer, P. van Voorthuysen.
