HIDDELBFRtrSCRE COERAST.
r. iso
133'
appy
Donderdag
27 Juni.
Middelburg 26 Juni.
KAMEROVERZICHT.
Rit Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Kunst en Wetenschappen.
Onderwijs.
Verschillende Berichten
i»42.
in
pelgka
ran de
West-
sndoel-
II Jnlf
KS, dei
i vanaf
inzage;
aodhulp)
N.- en
delsmin,
iterloo»
Dm flovrut nnchqlt dag.lijk., ».t «ili.ad.ring ran Zoa- .n P...tdag..,
p« tarnrtMl, ,<x>wel voor Viddelbnrg nl. v." all. N.dsriand fra.co pp. 1 2.
Afzonderlijke ummeri koiten 5 cent.
A dv e r t e n t ilT^aWe^enT op voordeelige voorwaarden.
Proipeotnuen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Adwtuüda voor kot ..r.tvolgend. nnmmer moeten do. middag, -*
aan het bureau bezorgd zijn.
óór eón nm
Adverteatiön 20 cent per regel. Bij abonsemeit veel lager. Geboorte*, dood- en
alle oudere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regel» f 1.50elko regel meer
20 oent. Reclame* 40 cent per regel Groote letterz naar de plaats, die zij i
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bi^*an
A. DE LA HAK An., N.Z. Voorburgwal £66, Amsterdam.
Bij deze
courant behoort een bijvoegsel.
De opgaaf van den spoordienst ko at in
dit nnmmer voor op de d e r d e bladzijde.
Zy, die zich thans op ons blad
abonneeren ontvangen de nnm
mers tot 1 Juli gratis.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Het gedebatteer over de Radenwet wordt
hoogst vervelend. Alle sprekers voelen dat
ze eigenlijk nutteloos werk doen, en zeggen
dat ook herhaaldelijk, omdat die Raden
van Arbeid niets beteekenen zonderde ziekte
wet. En juist die ziektewet wordt op de
lange baan geschoven. Alleen daarom reeds
is 't ontstaan van 't gerucht begrijpelijk, dat
deze week een verrassirg zal gebeuren, in
den vorm van een intrekking van alle amen
dementen op de Radenwet, die dan in twee
dagen zou worden afgewerkt.
Maar Dinsdag is er nog niets van een
verrassing gebleken. Tot middernacht heeft
■ten doorgewerkt, zonder dat er een sprankje
frischheid in de debatten kwam. Alleen het
feit dat de leden der rechterzijde ditmaal
met ongewone plichtsbetrachting in grooten
getale aanwezig waren en bleven, zou er
op wijzen dat men althans daar wil trach
ten zoo spoedig mogelijk de Radenwet af
te handelen.
Art. 8 is nu aangenomen. En er zijn er
141. Maar ook dat cijfer 8 is misleidend,
want art. 3 is nog aangehouden.
Dat artikel bepaalt wie arbeiders zijn en
dus kiesrecht hebben voor de Raden van
arbeid. Maar vanzelf kwam men daarbij op
het gebied van de Ziektewet, daar het van
zelf spreekt dat de'kiezers van die Raden
degenen zijn die bij de Ziektewet betrokken
zullen zijn. De heer Patijn wilde dan ook
eenvoudig art. 3 zoo lezen dat daarin be
paald wordt„onder arbeider wordt behou
dens nader bij de wet te bepalen uitzonde
ringen, verstaan degene die wettelijk ver
plicht verzeke.d is voor de uitkeeiing in
geval van ziekte." Dan verplaatst men de
definieering eenvoudig tot de Ziektewet. De
heer Patijn wilde daarom de behandeling
van art. 3 aanhouden, om den minister de
gelegenheid te geven de noodige wijzigingen
in dat artikel aan te brengendan konden
de amendementen van den heer Duys en
van spr. zelf vervallen.
Maar de minister wilde niet en het uit-
stellingsvoorstel werd met 43 tegen 30
stemmen verworpen.
Maar zie, toen men daarop weer voort
ging met de amendementen, en daarbij voort
sukkelde tot het hierboven genoemde amen
dement van den heer Patijn, was het de
heer Nolens die als voorzitter der commissie
van rapporteurs de beslissing van dat amen
dement wilde aanhouden wegens technische
bezwaren. En zoo ging men toch over tot
art. 4.
Is het wonder dat de beer Patijn wan
hopig uitriep dat men zich belachelijk
maakte, en dat men bezig is een carricatuur
van wetgeving te scheppen De heer Van
Karnebeek was van oordeel dat de Kamer
ziek is en lijdt aan vierdejaarsche koorts.
Het is een tot onmacht doemende ver
warring waarin de Kamer geraakt is doordat
men beslissen moet over iets, dut eigenlijk
niet aan de orde is, nl. de ziektewet.
We zullen dan ook kort zijn over de
feitelijke gebeurtenissen van beteekenis.
Een amendement van den heer Days tot
verhooging van den weistandsgrens werd
verworpen.
Daarentegen werd art. 7a (bepalende dat
een hooger beroep, na den gestelden termijn
ingediend, niet vervalt, als aangetoond worat
iat het niet eerder kon ingesteld worden)
door den minister ingetrokken, na de ernstige
juridische b zwaren door de heeren Loeff
en Rink daartegen ingebracht.
Deze betoogden dat men op die wijze in
cidenteel een nieuw beginsel in ons proces
recht bracht, waarvan groote rechtsonzeker
heid het gevolg zal zijn.
Een niet onvermakelijke grap van den
heer Dnys vroolijkte hier de debatten wat op.
De beer Duys had de bezwaren dei beide
juristen bestreden, en toen daarna de mi
nister zei het een moeilijk geval te vinden,
daar bij niets van de hooggeachte leden
begreep, interrumpeerde de heer Duys„Van
mij óók niet?"
De Minister „Den heer Duys heb ik wèl
De heer Duys: „Ben ik dan niet hoog
geacht (Groote hilariteit)
De Minister: „Zeker!"
De heer Duys„Maar die drukken zich
niet zoo duidelijk uit als ik(Gelach)
Later scheen de minister de hooggeachte
heeren wel te begrijpen, want hij trok het
artikel in.
De heele avond werd ingenomen door een
debat over de kwestie van de samenstelling
der Raden van Arbeid. Zooals men weet
wil de minister esn gelijk aantal arbeiders
en werkgevers. Daartegenover verdedigde
de heer Duys een amendement bepalende
dat die Raden zullen bestaan voor
derden uit arbeiders en voor een derde uit
werkgevers.
Twee uren praatte de heer Duys daarover
vol, en laat op den avond kwam de heer
Trotlstra hem helpen.
Voorts was er een amendement van den
heer Roodhnyzen die het actieve en passieve
kiesrecht wilde beperken tot de arbeiders.
Beide amendementen werden bestreden
door den minister.
Zooals we reeds zeiden was het laat
worden, en het aanwezige ledental di
Toen de heer Troelstra voorstelde de stem
ming aan te houden tot heden ochtend,
bleken er 58 leden te zijn.
Blijkbaar om te trachten de Kamer onvol
tallig te maken, verlieten toen de sociaal
democraten behalve de heer Duys en nog
enkele anderen, de zaal.
Maar er hieven nog juist 51 leden over; het
amendement-Roodhuyzen werd verworpen
met 50 tegen éón stem, dat van den heer
Days met 47 tegen 4 stemmen.
En eindelijk werd toen het heele artikel
in stemming gebracht en met 51 stammen
vóór en geen enkele stem tegen aangenomen.
Applaus rechts. „Un succés fou!" riep de
heer Duys.
iat ge
dunde.
DE ZEEUWSCH VLAAMSCHE TRAM.
Er is eindverslag uitgebracht omtrent het
wetsontwerp tot toekenning van een renteloos
voorschot ten behoeve van den. aanleg en in
exploitatie brengen der bekende tramlijnen in
Zeeuwsch Vlaanderen.
Dat wil zeggen: dat de commissie van rap
porteurs als haar oordeel heeft uitgesproken,
dat „door de gewisselde schrifturen de open
bare beraadslaging over het voorstel genoeg-
,am is voorbereid."
Zooals we in ons vorig nummer onder Laat
ste Berichten meedeelden heeft de Kamervoor
zitter den weasch der regeering meegedeeld
om nog vóór de vacantio verschillende kleine
wetsvoorstellen, o. a. dat betreffende de
Zeeuwsch Vlaamsche Tram af te handelen.
Het wetsontwerp is er nu gereed voor, en de
kans is dus groot dat de Maatschappij spoe
dig met de uitvoering zal kunnen beginnen.
Dit Middelburg.
Heden morgen is door de keurmeesters van
vee en vleesch alhier afgekeurd een zwaar
vet varken hetwelk lijdende was geweest aan.
vlekziekte. Alles is onder toezicht der po
litie hegraven.
J. J. Fanoy van het 2e
bataljon 3e regt. inf. ïe Middelburg is
bevorderd tot vaandrig.
Het Middelburgsch Muziekkorps zal op Vrij
dag 28 Juni des avonds ten 8 uur een muziek
uitvoering geven op het Molenwater.
Het programma der Cari I Ion bes pe I ing op
morgen Donderdag luidt:
Tusschen 12—12.15 uur:
Trinklied uit ,,Lucretia Borgia" Donizetti.
Die Forelle, lied Schubert.
Pfalzischo Dorfkircbweihe, Hennani.
Tusschen 12.15 en 12.30
Koor uit „Iphigenie in Aulis" Glück.
Mennet uit Sonate op 49. Beethoven.
Lied ohno Worte, Wenzel.
Tusschen 123012.45.
Koor uit „Die Eotfiihring aus dem Serail"
Mozart.
Andante uit het Trio no. 13, Haydn.
Sérénad© uit „Don Juan", Mozart.
Tusschen 12.45—1 uur:
Lied uit „Zampa", Horold.
Koor uit Lucia di Lammennoor,
Gavotte uit „Dix Miniatures", Morke
Dit VUssiagen.
urg. en Weth. te Vlissingen. hebben
bepaald, dat voortaan 10 o/o belasting zal
geheven worden van do onzuivere opbrengst
der op de Vischmarkt verkochte visch.Daar-
zal zijn 30 o/o voor den afslager, 10 o/o
r den keurmeester en 60 o(0 voor de ge
meente.
Blijkens 't jaarverslag werd de z g. Gevan
gentoren, waarin de oudheidskamer gevestigd
is, in 1911 bezocht door 1080 personen De ont
vangst bedroeg f 192.40, de uitgaven beliepen
f 224.70 onder de rubriek „aanmerkingen" was
niet onjuist de opmerking van een Belgbe
treurt zoo weinig oorspronkelijks van de Ruy-
ter gezien te hebixm in zjjn geboorteplaats
Het te Vlissingeajgelegeu 4e bataljon
zal op 9 September van Vlissingen naar
's-Heer Arendskerke marchoeren en vandaar
naar Bergen op Zoom per trein worden ver
voerd, ten einde aldaar aan de regimentrf-
oefeningen tot en met 16 September* deel te
nemen.
De tweede luitenant H. G van Voorthuijzem
van het 4e bat. aldaar, wordt van 16 Juli tot
en met 14 October a.s. gedetacheerd aan
Normaal Schietschool tot het volgen van
schietcursus. („VI, Crt."'
Dit Zflid- Beveland.
In den nacht van Maandag op Dinsdag zijn
te lerseke verschillende diefstallen ge
pleegd (of was het baldadigheid en brood
dronkenheid?).
Uit een volière zijn tien kanarievogels, bij
vier verschillende ingezetenen kuikens en bij
nog een ander zijn uit ceii klompenhok kloni,-
pen en schoenen weggenomen.
Dit Tholen.
Men schrijft ons uit het eiland Tholen;
Rumor in casa zouden ,wij haast zeggen is
het te St. Maartensdijk ril verband met het
voornemen om tie gemot- iv.-landerijen onders
hands te verpachten; sterke oppositie wordt
gevoerd legen een voornomen, waartoe
gebeurde van dit voorjaar le Oud-
Vossemeer en Poortvliet aanleiding gaf, toen
de .goederen van. de Weczcn-armbesfcurem voor
publieke verpachtingen onder den hamer kwa
men, wat ongunstig werkte, daar de pachten
tot haast onmogelijke hoogte werden opge
dreven. Moeilijk blijft het ieder naar den zin
te maken, te meer daar tegen beide wijzen
van handelen igjroote bezwaren zijnalleen
publieke veiling wordt zelfs de schijn'
vermeden, dat bevoorrechting plaats heeft, en
in het andere geval kan men dat onmogelijk
vermijden, omdat „men" nu eenmaal o zoo
genegen is, kwade trouw te veronderstellen.
Ds. H. J. Visser van Kleverskerbe hoopt
Sept. a.s. in de Ned, Hexv. Kerk Ie Ril
land zijn intrede te doen.
Classis van Middelburg.
In de heden alhier in de Koorkerk ge
houden vergadering van. de Classis van Mid
delburg werden herkozen: tot primus-lid-pre
dikant van het Classicaal bestuur ds. N.
M. de Ligt, te Middelburg en ds. C. L. Voor
hoeve te Vlissingen; tot secundus-lid-predikant
dr. J. de Visser te Middelburg en ds. J. H.
van 'tHoff te St. Laurens; tot primus-lid
ouderling J. Boone te Koudekerke; tot se
cundus-lid-ouderling H. F. Rekkers te Vlis
singen; tot quaestor ds. C. L. Voorhoeve te
Vlissingen.
Voorts werd in de vacature van secundus-
lid-predikant, ontstaan door het vertrek van
dr. A. van der Flier G.Jzn., gekozen ds. M.
Empel te Middelburg; en tot secundus-lid
predikant (daar ds. L. Aalders door hetover-
n ran ds. L. Hijmans primus-lid is ge
worden) ds. D. Muller van Serooskerke.
Het Nederlandsch muziekfeest te Am
sterdam zotte gisteren al heel mooi in met
de uitvoering van Vondel's „Gijsbrecht van
Aemstel" met de muziek door Diepenbrock
daartoe geschreven.
Men had .geen moeite gespaard om deze
voorstelling een gebeurtenis op muzikaal en
op dramatisch .gebied te doen zijn.
Een koor van negentien onzer voornaamste
solo-zangjers, dames en heeren zong de reien,
het concertgebouworkest onder leiding van
Mengellierg zorgde voor de instrumentatie.
Do tooneelvoorstelling was hier naar het
tweede plan verschoven, wat echter aan do
verzorging door het gezelschap Royaard6 geen
afbreuk deed. De voorstelling, in bijna alles
afwijkend van het kijkspel, dat jaarlijks door
de „Koninklijke" gegeven wordt, was in vele
opzichten zelfs zeer belangrijk.
De Koninklijke familie woonde de voorstel
ling brjH. M. de Koningin gaf meermalen
liet sein tot applaus.
Nadat de Koningin de zaal had verlaten,
heeft het publiek met een warm applaus hulde
gebracht aan Mengelberg en Diepenbrock
(die in de zaal zat). Het sein daartoe werd
gegeven door Zweers.
Royaards is aan het eind driemaal ten too-
neele geroepen en heeft een grooten krans
gekregen, dien hij vóór Mengelberg neder
legde.
In de pauze ontving H. M. verschillende der
medewerkenden
Alma Tadema. t
ln den nacht van Maandag op Dinsdag is
de schilder, wiens naam liicr boven staat,
Nederlander van geboorte, van nationaliteit al
sinds jaren Engeiscliinaii, gestorven te Wies-
baden, waar hij heul had gezocht voor een
maagkanker.
In 1836 was Tadema te Dronrijp geboren.
Hij heeft een gymnasium bezocht en op de
academie van schoone kunsten te Antwerpen
gewerkt. In België moet hij onder leiding
van Leys, die, evenals Tadema later in den
adelstand verheven, zich als historie-schilder
naam heeft gemaakt.
In 1870 vertrok Tadema van Brussel naar
Londen waar hij sindsdien gebleven is. Hij
bewoonde een statig huis, ingericht naar den
trant der klassieke woningen, die hij zoo
gaarne op doek bracht, en welker details
hij met den ijver en de nauwgezetheid van den
oudheidkenner naging en uitploos.
Het jongere geslacht heeft slechts ver-,
geen bewondering voor zijn technisch buiten
gewoon knappe, gladde en koude kunst over
gehad. Toch dringt Plasschaert er in zijn
boekje: „XRde eeuwsche Hollandsche schil
derskunst" op aan tegenover deze kunst
rechtvaardig te zijn.
half zes en om de 30 seconden. De geheele
af te leggen afstand bedraagt 770 K M.
Toen een mededinger een ander wild© voor
bijrijden, kantelde zijn wagen. De cliauffeur
werd gedood, de mechanician gewond.
- Te Arnhem slaagde voor de akte nut
tige handwerken mej. D. G. Rijken te Breda,
geboren te Middelburg.
EEN- OF TWEEDEKKER?
De bekende, Duilsche vlieg-deskundigo, ma
joor Von Parseval, heeft in een rede den
een- met den tweedekker vergeleken. Daarbij
kwam hij tot de slotsom dat de een niet in
het algemeen boven den ander de voorkeur
verdient, daar beide gelijkelijk hun voor- en
nadeelen hebben.
Wat de monoplaan betreft, deze is lichter,
gemakkelijker te behandelen dan haar iets
plouiperc zuster en bereikt een grootere snel
heid, Imaar bet landen is gevaarlijker, omdat
een groote en. snelle machine slechts op groote
vlakten (ongeveer 400 meter) haar aanloop
kan nemen en landen, daar men met do
snelheid van een exprestrein moet landen en
die vaart zich technisch slechts met 60 °/o
laat verminderen.
De tweedekker bereikt die groote snelheid
niet. Aanloop en landing hebben een minder
groot veld noodig en zijn ook minder gevaar-1
tijk. Daar staat tegenover, dat wervelwinden
evenals hoogten gemakkelijker door de mono
plaan Worden overwonnen, doch de twee
dekker ligt vaster.
Voor gebruiksdoeleinden is de laatste dan
ook voldoende, uit sportief oogpunt is de ©en-
dekker te verkiezen, aangenomen, dat hij door
een voortreffelijk vlieger bestuurd wordt.
Een teer punt is naar men weet de motor.
Tot nu toe is het nog niet gelukt, een motor
te vervaardigen, die voldoende bedrijfszeker
heid biedt; dit verlamt den ondernemingsgeest.
De persoonlijkheid van den vlieger is do
gewichtigste factor voor het succes. Voor
namelijk moet hij zelf een uitstekend mechani-
cien zijn, daar hij anders afhankelijk is en
de toestanden niet voldoende bebeerscht. Daar
toe behoort het bezit van een groote mate
van koelbloedigheid en een uitstekende oefe
ning. De talrijke gevallen, waarin een vlieg-
mensch neerstort, schrijft Von Parseval voor
de grootste helft aan lichtzinnigheid en schuld
van den bestuurder evenals aan constructie
fouten toe, voor een deel natuurlijk ook
aan wind- en weerinvloeden.
Ten slotte spoorde do spreker aan, voor
alsnog de verwachtingen op dit gebied niet
te hoog te spannen.
De autjb-rpjndri t ran Diepjbe.
Dinsdag is deze wedstrijd begonnen om
den grooten prijs (grand prix) der Fransche
automobiel-club. Zeven en veertig tufs vertrok
ken in den vroegen ochtend, te
De heer J. Mazure, rijks-veearts plaats
vervangend dislricts-veearts te Amsterdam
herdacht dezer dagen, dat hij 40 jaren ge
leden zijn diploma verwierf. In Parkzicht werd
een receptie gehouden, waar verschillende per
sonen in en buiten den gemeentedienst den
jubilaris kwamen gelukwenschen.
Wanneer binnenkort de nieuwe Ieger-
organisatie wordt ingevoerd, zullen er bij
het wapen der infanterie 36 adjudanten-on
derofficier en 240 sergeanten-majoor noodig
zijn. Het daardoor te ontstaan incompleet
in den rang van sergeant zal, zoo niet onmo
gelijk, zeer moeilijk kunnen worden aangevuld,
omdat er ruim 700 korporaals incompleet
bijn. (Asser Crt.)
Het hoofdbestuur van de „Vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht" heeft in verband met
dc plannen voor grondwetsherziening een adres
gericht tot de Koningin, vragend om een
voorstel ]om ook vrouwen voortaan dóór de
grondwet kiesgerechtigd te doen verklaren.
Naar d<e „Middemachtzlendeling" van
de meest betrouwbare zijde bekend is, wor
den er pogingen aangewend om te komen
tot de oprichting van een N. V. tot Exploi
tatie van een bioscoop in Christelijken geest,
teneinde daarmede door het geheele land
Christelijke vereenigingen, Chr. scholen enz.
te kunnen dienen.
„Het Volk" verneemt, dat iemand, die
vroeger in dienst was van den Ouderlingen
Gccontroleerdeu Bewakingsdienst 'te Amster
dam, tegen die instelling eesx klacht heeft in
gediend, 'zoowel wegens persoonlijke bena
deeling, doordat men hem onder valsche voor-
gevens omtrent de arbeidsvoorwaarden in
dienst gelokt zou hebben, alsook omdat deze
Bewakingsdienst onder valsche voorgevens tot
het nemen van abonnementen zou overhalen.
(Zoo zouden door de instelling inbraken gefin
geerd en op leugenachtige wijze in het „Nbl.
Ned.") vermeld worden, ten einde in oen
bepaalde buurt abonnees te werven. Ook zou
in strijd met de waarheid beweerd worden,
dat de wakers onbezoldigde rijksveldwachters
rijn.
Het schijnt, dat de justitie een ernstig on
derzoeknaar de beweerde zwendelarijen instelt.
ARRESTATIE GEBR. VAN EIJK.
De Hollandsche justitie moet, naar „De
Maasbode" vertelt reeds voldoende aanwij
zingen hebben gehad, waar de gebr. Van Eijk
rich ophielden, alvorens van particuliere zijde
de politie te Boston op het spoor werd ge
bracht.
Of de Nederlandsche justitie van mooning
was, dal de schuldigen reeds voldoende wa
ren gestraft door de vrijwillige ballingschap,
waartoe zij zelf moesten besluiten en de treu
rige levensomstandigheden waarin zij dien
tengevolge verkeerden, of wel, dat de groote
onkosten f 20-000 a f 25 000 welk deze
procedure voor den Nederlandschen Staat me
debrengt de aanleiding rijn geweest van een
verzoek tot arrestatie af te zien, kunnen
we in het midden laten.
Hoe vriendelijk do gezindheid van het pu
bliek echter tegenover de ex-bankiers is, mag
blijken uit de mededeeüngen, die het blad
van betrouwbare zijde werden gedaan, als zou
eeu der crediteuren in Zeeland den Minis
ter van Justitie het bedrag hebben aange
boden, voor de procedure-Van Eijk noodzake
lijk.
Men herinnert zich ongetwijfeld het op
zienbarend proces, gevoerd gedurende het jaar
1907 tegen den Amenkaanschen multi-raili©-
nair Thaw, beschuldigd, den architect Stan
ford White vermoord te hebben. Het eerste
proces had geen gevolg, bij liet tweede spra
ken de gezworenen hem vrij van den moord,
maar verklaarden ze hem krankzinnig, waar
uit dus zijn ontoerekenbaarheid voortvloeide.
In Februari 1908 werd Thaw in een krank
zinnigengesticht van den staat ondergebracht
Den laatsten tijd heeft Thaw echter weer
pogingen aangewend, de ontoerekenbaarheids-
verklaring opgeheven te krijgen. Vandaar dat
het proces opnieuw aanhangig is gemaakt.
Ongetwijfeld zullen de verhooren een maand,
zoo niet een heelon zomer in beslag nemen.
In ieder geval wint Thaw er mee, dat hij
gedurende die zittingen meer vrijheid en ai-
wisseling geniet dan in het gesticht.
Thaw heeft in een brief aan den gouverneur
van New-York verklaard, elk jaar zjjn strjjd