MIBfiELBURGSCRE COIRIST.
155" Jaargang
W oensdag
12 Juni.
Middelburg 11 Juni.
FEUILLETON.
CHADSJI MOERAT,
Uit Stad en Provincie.
Ingezonden Mededeelingen.
137
1912
1-17
2.02
2.50
enz.
it Vriji).
Du. uvot nnehljit d. gelijk., met mtoedering vu. Zo.- e. FMiUmg...
fr„. p.. k..rt~l, zoowel voor Middelbars .1. voor alle ploat.ee Nederlamd fruoo pp. 12
Afzonderlijke mummer» kotten 6 cent.
Advertentiön by abonnement op roordeelige voorwaarden.
Proipectnnen daarvan zijn aan het bnrean te bekomen.
Advertentie» voor het eeritvolgende nnmmer moeten dee middag, vóór eón nnr
aan het bnrean bezorgd zyn.
Advertentie» 20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regeli f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 oent per regel. Groote letter» naar de plaat», die rij i
Tot de plaatiing van advertentiön en reclame», niet afkomitig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nyverheid en Geldwezen, i» gerechtigd het Alxeveen Advertcnde-Birt au
A. DE LA MAK An., N.Z. Voorburgwal »66, Amsterdam.
De opgaaf van den epoordienet komt in
dit nommer voor op de gebruikelijke plaate.
MINISTER TALMA EN DE RADENWET.
Uit Zeer betrouwbare bron verneemt „Het
Vaderland", dat de Minister Talma niet bereid
is de Radenwet in t© trekken. Een besluit der
Kamer dat hem daartoe zon nopen, of e<
tpeel de verwerping der Radenwet, zoude
rijn aftreden ten gevolge hebben, terwijl er
kans bestaat, dat het geheele Kabinet in dat
geval zou aftreden.
De geheel© linkerzijde van dra heer Van
Kaïnebeek tot dra heer Duys, is intusschen
van plan voor de ingrijpende amendementen
van den heer Lobman, waardoor de Raden
wet vervallen moet, ,te stemmen, mede de
Christehjk-historischen en eenige Katholieken
zullen den heer Lohman steunen, terwijl zelfs
dr Knyper op dit oogenblik geneigd is de aan
neming van de amendementen van den
Goeschen afgevaardigde te bevorderen.
In parlementaire kringen verwacht men nog
deze week era beslissing.
DE STANDAARD EN DE AMENDEMENTEN-
LOHMAN.
De Standaard acht het uitstel dat de Kamer
nam (tot Woensdagmorgen) om de amende-
mraten-Lohman te doen bespreken door de
commissie Van voorbereiding met plaatsver
vangende leden en bijritters onvoldoende.
Het blad meent:
„Nu een geheel nieuw stelsel is aange
diend, is het billijk, dat dit stelsel' vooraf
in do Afdeelingra worde onderzocht; dat het
daarna eerst in de Commissie van Voorbe
reiding tome; dat daarop nieuwe besprekingen
met den minister volgen; en dat er alsdan
een geheel nieuw rapport aan de Kamer worde
Stel toch, dat men aan het stelsel-Lohmam
de voorkeur gaf, dan moet er toch gelegen
heid zijn, om ook hierop amendementen in
te dienen, juist zooals op *t oorspronkelijk
ontwerp.
Kan dit thans niet afloopen, dan blijft er
niet anders over, dan de geheele behandeling
op te schorten. Zooals nu de zaken liggjen,
is de Kamer niet in staat lot het vellen van
een rijp oordeel.
Zeker, er ware nog era andere uitweg.
Deze, dat de minister terstond het voorstel-
Lohman onaannemelijk verklaarde.
Maar zou dit billijk zijn?
En, ging men hiertoe over, liep men dan
geen gevaar era beslissing te krijgen, gelijk
die op dit oogenblk door niemand wordt ge-
iwienscht
SAMENWERKING VAN VRIJZINNIGE
PARTIJEN.
'In zijn Zondag gehouden rede op de alge-
meenc vergadering van dra Gdderschra Pro
vincialen tiezersbond kwam tar. P. Rink tot de
conclusie, dat samenwerking, coaliseeringj, der
vrijzinnige partijen noodzakelijk is.
Een struikelblok is nog altijd de regeling
37. van
Leo Tolstoi.
(naar de Dgitsche vertaling).
XVII.
Het dorp, dat bij den overval was verwoest.
Was hetzelfde, waarin Chadsji Moerat den
nacht, voordat hij naar de Russen overliep,
had doorgebracht. Sado, bij wien Chadsji
Moerat toen had overnacht, was bij de na
dering der Russen met de zijnen in de bergen
gevlucht. Toen hij naar het dorp terugkeerde,
vond hij zijn hut vernield, het dak was inge
stort,. de deur en de voorpilaren waren ver
brand en het inwendige op weerzinwekkende
Wijze bevuild.
Zijn zoon, die aardige jongen met de schit
terende oogra, die zoo geestdriftig naar Chad
sji Moeïat had zitten kijken, was op een met
een villen mantel gedekt paard dood naar de
moskee gebracht. Hij was door een bajonet
steek in den rug gedood.
Sado's eeri>are vrouw, die Chadsji Moerat
'toen bij zijn bezoek had opgewacht, stond
van het algemeen kiesrecht. Praclisch achtte
spr. de beteekrais van den overgang total-
méén kiesrecht verminderd door de gestadige
toeneming van het aantal kiezers,
Is dit struikelblok uit den weg geramd, dan
meent spr. dat op verschillende punten samen
werking zou te verkrijgen zijn.
De socialisten sloot spreker van era samen
werking uil, deze moeten eerst "leerra een
principieel verschil te maken tusschen rechts
en links.
Op een viaag van den heer Pyttersra ant
woordde de heer Rink, dat z.i. over nou-
wenkiesrecht nog geen communis opinio onder
de vrijzinnigen bestaat, wel meent hij, dat
zij vrij eenstemmig van oordeel zijn; dat de
grondwettelijke slagboom om tot vrouwenkies
recht te komen moet opgeheven worden.
De beweging ouder de
Chineezen.
De correspondent van het »Bat. fïbl." te
Soerabaja schrijft:
In de Chineesohe wereld is het nog lang
niet rustig, hoewel het zoo op het oog al
pais en vree is. Er bestaat onder de Chi
neezen een groote partij, die de nederlaag
van Februari nog maar niet kan verkrop
pen en alles doet, om binnenkort een nieu
we krachtproef uit te lokken.
Op verschillende plaatsen in den oosthoek
dreigt hetzelfde, en hoewel men er zich
geen oogenblik ongerust over behoeft te
maken, wie eventueel aan het kortste einde
zullen trekken, zouden nieuwe conflicten de
bestaande antipathieën nog sterker maken.
Wij hopen dan ook, in de eerste plaats
voor de Chineezen zelf, dat ze verstandig
zullen zijn. Door civiele en militaire auto
riteiten zijn maatregelen genomen, om da
delijk als ergeDs relletjes worden gesigna
leerd, detachementen militairen te doen uit
zwermen. Waarschijnlijk zouden nieuwe
conflicten niet zoo kalm verloopen, als
vroeger het geval is geweest.
Uit Middelbarg.
Hedenmorgen constateerden de keurmeesters
bij een alhier geslacht varken darmontste
king. Tengevolge daarvan werd het afgekeurd
en is bedoeld varkra met bijbehoorrade or
ganen onder toezicht der politie begraven.
Uit Tliasingen.
De bisschop van Haarlem heeft kapelaan
H. Pieterse te Vlissin gen tot pastoor te
Schoten benoemd.
Gedurende 12 jaar is de geestelijke op zijn
tegenwoordige standplaats geweest. Ook in ver
schillende, katholieke vereraigingen nam
een [werkzaam aandeel, o. a. in de R. K.
militairen - vererai ging.
In dra loop dezer maand zal het lichtschip
„Noord-Hinder" voorzien worden van een sta-
tion voor draadlooze telegrafie, aldus meldt
de „Vlissingsche Ct.'\
Voorbijgaande schepen kunnen door vlagge-
seinen of door praaien, berichten, bestemd
voor den wal, aan het lichtschip afgeven;
dez© berichten zullen door het lichtschip wor-
nu jn era gescheurd hemd dat haar verwelkte
borst pan d» blikken van ieder prijs gaf,
met verwarde haren over het lijk van haar
zoon gebogen, krabde zich zelf van smart
het gelaat tot bloedens toe open en weeklaagde
van (wanhoop.
Saldo was, van houweel ra schop voorzien,
door do verwantra. begeleid weggegaan, om
voor rijn zoon een graf te graven. De oude
grootvader zat, tegen den muur van de groo-
tendeels ingestorte hut geleund, werktuige
lijk in era stok te snijden en staarde dof voor
zich uit.
Zoo even Was hij pas uit den tuin gekomen,
waar de bijenkorven stonden. De beide hooi
bergen, die zich daar bevonden haddra, wa
ren verbrand, de abrikozen- en kersraboomra,
die hij zelf geplant ra gekweekt had, waren
gebroken ra half verkoold, ra ook de bijen
korven waren met de diertjes een offer der
vlammen geworden.
Tusschen het weeklagen der vrouwen klonk
het angstig geschrei van do kinderen ra het
hongerige vee, waarvoor geen voedsel meer
waa, loeide daar doorheen.
De groote kinderen dachten niet aan sp«
maar staarden met groote oogra de volwassen
mens chen aan. De dorpsbron was, klaarblijke
lijk met opzet, verontreinigd, zoodat de be
woners ook van water verstoken waren. Ook
de moskee was op gelijke wijze verontreinigd,
verder aan den
adresseerde worden overgebracht. Omgekeerd
kunnen op gelijksoortige wijze berichten aan
voorbijgaande schepen worden verzonden. Al
leen in geval van nood is het aan schepen
in zee veroorloofd met dit station te f
grafeeren. De oproeping is N. H D de
lengte 400 M.
Uit Walcheren.
De gemeenteraadszitting van Koudeker-
ke werd Maandag 10 Juni onder voorzitter-
scliap van den heer H. J- E. Gerlacli van St.
Jooslajid, burgemeester, door alle leden, bijge
woond. Na opening der vergadering deelde de
voorzitter mede, dat bjj de audiëntie te Am
sterdam door Hare Majesteit zeer belangstel
lend paar den toestand in de gemeente is
geïnformeerd ra dat de burgemeester H. M.
namens de ingezetenen hiervoor dank heeft
gebracht.
De voorzitter dankte dra heer P. de Witte
waarnemend burgemeester tijdens den brand
bij P. de Potter, voor de Rectificatie betref
fende de brandweer in zijrl- ingezonden stuk.
De notulen der vorige vergadering werden
na lezing onveranderd goedgekeurd.
Het stratenplan Van 't Zand, dat wederom
wijziging terug was, werd -voor kennisgeving
aangenomen.
Het verslag van dra brandmeester C. L.
van Noppen was ingekomen over dra brand
bij P. de Potter. Zes man ontbraken, wat bij
ondeTzoek gewettigde verzuimen zijn gebleken.
B. ra W. stollen voor, a^n de spuitgasten
voQr dezen brand een vergooding te verleen en
van f 60. Met algemeene stemmen verecnigde
de raad zich hiermede.
Era reclame hoofd, omslag van H. A. Berg
man werd ter afdoening gesteld in handen
van B. en W..
De landbouwers J. Kodde en J. Brasser
Hz. te Oost en West Souburg verzoeken zand
to mogen halen uit dc jymdpul in de Duinen.
B. ra W. stellen voor aan hen tot wederop-
zeggens de Vergunning te vorleeaen tegen
f 2.50 per jaar. Zonder hoofdelijke stemming
vereenigde de raad zich hiermede.
De voorzitter deelde mede, dat heden door
R. ra W„ de kas van den gemeente-ontvanger
is opgenomen en in orde bevonden met een
saldo van f 4833.64.
Door den Commissaris der Koningin in deze
provincie in aan den gemeente-veldwachter
A. iMeeuse te Westkapelle met 1 Juli
ja.s. eervol ontslag verleend.
Uit Zuid-Beveland.
Benoemd is met ingang van 15 Juni a.s.
tot Rijksklerk 2e kl. der Registratie en Do
meinen te Veghel de heer J. D. Jongema,
klerk der 3e kl. te Goes.
Door de vereeniginjg der Handboog-Schutterij
„Soramis" te Heinkenszand is besloten
om bij gelegenheid der kermis aldaar era
concours te houden naar den lossen vogel.
Dat het stichten van een electrische cen
trale in de gemeente Kattradijke onverdeel
den bijval geniet, moge, aldus schrijft „De
Zeeuw", blijken uit het tót, dat te Kattcn-
dijko A op era thans circuleerrade lijst door
80 personen geteekrad is, die, bij eventueel©
oprichting, aansluiting toezegdra. Ook te W i I-
helminadorp zal, dewijl de directie van
den Wilhelminapolder zich voor de electrische
ra de Moellah moest die met hulp der moskee
dienaars eerst weer zuiveren.
Geen woord van haat tegen de Russen werd
echter gehoord. Het gevoel, dat alle tsjetsjen-
zen, van den jongste tot dra oudste, tegenover
deze vijanden koesterdra, was sterker dan
haat. Ze zeiden tot zich zelf, dat deze Rus
sische honden geen menschra waren, en zulk
een afschuw en wrevel, zulk een verbazing
over de zinnelooz© wreedheid van deze schep-
Bels greep hen aan, dat de wensch, ze uit
te roeien, zooals mra wolven, ratten en gif
tige spinnen, verdelgt, even natuurlijk scheen
als de drang tot zelfbehoud.
D© inwoners van het dorp haddra nu de
keusof, bij deze vijandige stemming volhar
dend, op de oude plaats te blijven en met de
grootste moeite, op gevaar af, dat dit waan
zinnig vernielingswerk zou worden herhaald,
de oude woningen weer op te richten of trots
het godsdienstig gevoel en dra sterken afkeer
tegen alles wat Russisch was, zich door onder
werping dra vrede te koopen. De oudsten van
het dorp zochten steun in het gebed en be
sloten eenstemmig, boden naar Sjamyl te zen
dra ra, hem om hulp te verzoeken. 'Toen
maakten ze zich dadelijk gereed, het verwoeste
Weer |tje herstellen.
XVIII.
Op den dag na den overval verliet Butler
centrale heeft verklaard, de aansluiting vrij
algemeen zijn- Met verlangen wordt uitgezien
naar betere verlichting, kracht, enz. om deze
in onze huizen, op onze straten en in onze
werkplaatsen te kunnra aanwenden.
Bij den visscher B. in de Stationsbuurt te
Rillaud-Bath zijn een 7-tal netten ont
vreemd; van de daders nog geen spoor.
De cursus in land- en tuinbouwkundige
vakken voor boerendochters heeft wederom
onder leiding van dra heer M. N. v. d. Linde
te Rilland een aanvang .genomen Zij telt
15 leerlingen.
De nieuw in te dijken polder aan den
Scheldedam is weer door era dijk omringd.
Dat hij thans behouden blijve.
Uit Schouwen-Duiveland.
Vrijdagmiddag omstreeks 5 uur bevond zich
de wed. Rh. op den Leverdijk te Zierikzee,
toen rij door era beroerte getroffen werd.
Dr. Spruvt, die met de tram juist te Sa3
aankwam, kon slechts den dood constateeren.
Het fanfarecorps „Luctor et Emergo", met
welwillende medewerking van het zanggezel
schap „V. Z. 0. S." te Reneese, gaf Zon
dagnamiddag; in de muziektent een uitvoering.
De verschillende nummers werden ten gehoore
gebracht voor een talrijk opgekomen, belang
stellend publiek, toegestroomd van verre en
van nabjj.
Uit Tholen.
Te Oud-Vossemecr werden de ingeze
tenen Zondag ongeveer te middernacht op
geschrikt 'door één allerhevigsten donderslag
het bleek, dat een paard van dra landman
P. óf door den bliksem was getroffen óf
door schrik in een sloot gevallen; in elk
geval was het jonge, waardevolle dier ia
zoo'n toestand, dat hot afgemaakt moest wor
den. Voor den betrokkene, era klein land
bouwertje, dat hard moet werken om voor
groot gezin brood te verdienen, een
onherstelbaar verlies. Het paard had een han
delswaarde van ruim f 400.
Naar men ,ujt goede bron verneemt, zal
do woonplaats van dra rijksveldwachter van
Sint-Annaland eerstdaags naar Stavcnisse
verplaatst worden.
Maandagmiddag om 4 uur ontlastte zich bo
ven de gemeente Stavenisse era zwaar
onweder, vergezeld van dlagnegen ra veel
ïlslag, waardoor de kleine vruchten op
deu akker, zooals uien, boonen, vlas en bie
ten hoogstwaarschijnlijk veel geledén zullen
hebben. De bliksem sloeg in dra schoorsteen
van de woning van G. W. aldaar, waardoor
de schoorsteen gescheurd is ra het kabinet
in de woonkamer eenigszins beschadigd werd,
zonder verdere ongelukken te veroorzaken.
Bij herhaalde oproeping meldde zich voor
hoofd der openbare school in dra Oranje
polder slechts één sollicitant aan.
Ziekewagens, -Stoelen, enz.
Hand Driewielers met Free-Wheel.
Firma Th. A. A. Simonis. Den Haag.
Uit Z.-Vlaanderen W. D.
Het vlas wordt dit jaar weer tamelijk duur
betaald, vooral door Belgische koopexs. Goed
vlas gaat van de hand voor 500 frank, ptub
vlas besom t tot 600 frank per gemet.
Op de markt van Zaterdag te IJzendijke
is er veel verhandeld. Hier ra daar heeft dit
gewas, alsook de bieten, schade geleden door
den hagel van Zondag.
tamelijk laat in den ochtend langs de achter
trap het huis, om tot aan de ontbijt-theö,
die hij" gewoonlijk met Pelrow samen dronk,
op straat een wandeling te maken en era
luchtje te scheppen.
De zon was reeds boven de bergen gestegen
en «le (oogra deden hem pijn, toen hij naar den
achterkant van de straat keek, waar de ge
witte, schril belichte huizen zich verhieven.
Des te verkwikkender en aangenamer deed do
aanblik van de zich ter linkerzijde uitstrek
kende, door dichte bosschra bedekte bergen
aan, waarachter zicli de schemerende keten
van de sneeuwtoppen zich verhief, die wel
witte, dichte wolkenmassa's leken uit de verte.
Butler keek naar do bergen, ademde de fris-
sche lucht met volle teugen in ra was daar
door met vreugde vervuld, dat hij', juist hij
leefde ra dan op een zoo heerlijke plaats.
Era klein beetje verheugde het hem ook,
dat (hij zich gisteren zoo voortreffelijk ge
dragen had, hij den opmarscli, zoowel als
voornamelijk bij den lerugmarscb, die tamelijk
onaangenaam was geweest. Ook de herinnering
aan dra vorigen avond bereidde hem vreugde,
zooals hij na die flinke marsch met de kame
raden door Maria Dmitrijewna, de vriendin
van Pctrow, was ontvangen en onthaald ra
hoe ze met allen, voornamelijk echter, naar
het hem voorkwam, met hem zoo hef en aar
dig (was geweest.
UITREIKING DER DIPLOMA'S HANDELS
AVONDSCHOOL.
Het is thans zoo ongeveer 3 jaar geleden,
dat de handelsavondschool alhier werd
opgericht. Voor het eerst was nu dus een
3jarigen cursus teil co'nde en voor het eerst
kondra op plechtige wijze de diploma's «toor
eerste leerlingen ha moeitevollen strijd ver
overd, worden uitgereikt.
Hiertoe had het bestuur de leerlingen,
ouders en zij die door hun daden hun belang
stelling haddra doen blijken uitgenoodigd in
Üe (bovenzaal frail. St. Jons waar de heer ftlum,
voorzitter van het bestuur, de diploma's uit
reikte.
„Geëerde vergadering," aldus ving de hera
Blum aan, „het is thans voor de eerste maal
dat wij de leerlingen der handelsavondschool
zien heengaan nadat zij met vrucht de drie
cuTsussen hebben doorloopcn. Aan ©en 7tal
heeft bet bestuur gemeend het diploma t©
mogra uitreiken. Voor mij als voorzitter is
Üat reden era kort woord van dank te spre
ken tot hen aan wie wij dit resultaat dan
ken ra van gelukwenscli tot hen, die dit re
sultaat Jiebben bereikt.
Era Woord van dank in de eerste plaats,
Waar geen ander d© taak op zir,b nam, heeft
de vereeniging moeten voorzien in het han
delsonderwijs aan de behoefte waaraan zij
zich overtuigd hield. Zij heeft daarvoor niet
aan (eiken kant dien steun ontvangen Waar
op zg hoopte en die zij verwachtte. Toch past
het haar dankbaar te zijn. In do eerste plaats
voor den wannen steun van de landsregeenng,
die vooral in de laatste jaren van har© be
langstelling in het handelsonderwijs deed blij
ken. Naast de staat, verdienen ook provincie
ra gemeente onzen dank en vooral de drie
vereenigiugra iwiier pteun wij zoo krachtig
ondervinden, de afd. Middelburg van de Mij.
Nijverheid, de vere©niging Handelsbelang
£n de afd. Middelburg-Vlissingen van den Bond
van Christelijke kantoor- en handelsbedienden.
Hun steun zouden wij niet kunnen ontberen.
Dank moeten wij ook brengen aan de leden
ra begunstigers der afdeeling, wel ontvielen
ons (enkelen door overlijden, vertrek of be
danken, doch hunne plaatsen Werden door
nieuwe leden aangevuld.
Lid rijn der vereeniging biedt geen zna-
terieële voordeelen, doch de voldoening mee
gewerkt to hebben tot iets goeds ra nuttigs.
Al is er veel dat dankbaar stemt, al zijn
wij de moeilijkheden van het begin te boven
gekomen, vele moeilijkheden keeren jaarlijks
weer, vooral de ünancieele moeilijkheden. In
grootere gemeenten met gemeentelijke cursus
sen maakt dat niet uit, het gemeentebudget
draagt gemakkelijk die kosten, doch voor de
bijzondere cursussen er zijn er zoo era 30-
tal is «lat iets anders. Middelburg is echter
van idie dertig, waaronder cursussen van
Met haar weelderig haar, met de breodo
schouders, den vollen boezem ra dra stralen-
dra glimlach in het met zomersproeten be
zaaid, goedige gezicht, oefende rij onwille
keurig op den jongen, krachtigra, ongehuwden
Butler een sterken invloed uit, ra het scheen
hem, «lat ook hij haar niet onverschillig was.
Toch was hij van meraing, «lat het een slecht
heid tegenover den gemoedcl ijken, braven ka
meraad zou zijn, als hij toenadering tot Maria,
Dmitrijewna zou zoeken on zoo ging hij met
haar op een fatsoenlijke, eerbiedige wijze om.
En hij verheugde zich daarover, dat hij zich in
dit «opzicht wist te beheerschra.
Juist, tora h!ij vorder wandelde over de
Jstraat, (dacht Jijj daar over, toen zijn gedachten,
«loor een duidelijk hoorbaar hoevengetrappel)
dat (op do stoffige straat nader en 'nader;
kwam, werden afgeleid. Het moest blijkbaar
een tamelijk groote ruiterschaar zijn, die daar
op hem af kwam.
Ilij keek op en zag inderdaad aan 't einde
der straat een Iroep ruiters. Aan het hoofd
van ongeveer 20 kozakken, reden twee man
nen, de era© in era witte tsjerkeska en met
era hooge, met era tulband omhulde lamsvel-
muts, de andere een Russisch officier, met
bruin haar ra een adelaarsneus en met rijkq
zilvertooi pan kleeren en wapenen.
(Wordl vervolgd).
