HIDDELB1IRG8CHE (Of RAIT. 120 iss* J jargang Woensdag 22 Mei. Middelburg 21 Hei. Rit Stad en Provincie. Kerknieuws. Onderwijs. Dm. .«rut ,«Khfrt d g 1 a k ».t aitzooderiig vu Zo». u rill p.r kwtul, roow.1 tool Middelburs -1' ™or die plut»» Nwtalud fru.o pp. I 2 Afzonderlijke nnmmen koiton 5 cent. A dtertentiBn bij abonnement op toordeelige toorwaalde». Pro.pectu.ien desman rijn nnn te l»*"»™- AhnrtutiBn toor ket eer.teolgende nommer moeten de. m.ddng. den aan bet bureau bezorgd zyn. Advertentiëa 20 cent per regel. Bij abonnement Teal lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen Tan 17 regel» f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groote letter» naar de plaat», die zij innemen. Tot de plaat»ing Tan advertentiön en reclame», niet afkomatig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Adverlentle-Bir» an A. DB LA 23AJK Af., 19.Z. Voorburgwal £66, Amiterdnm. SÉj c?#3!6 courant behoort een II. Aau het slot van ons vorig artikel wezen we er met een enkel woord op dat de moeilijkheid waarin minister Talma is geraakt, grootendeels voortspruit nit den opzet der coalitie, die de regeering aanvaardde. Dezer dagen haalden we in oü9 pers overzicht een beschouwing aan van »De Tjjd", waarin dit blad, naar aanleiding der stemmingen over de amendementen op de Bakkerswet, zich beklaagde over de honding van den minister, die bij zijn voorstellen niet voldoende overleg gepleegd zon hebben met de partijen der regee- ringsmeerderheid. Men kan dat echter ook zoo uitdrukkendat het programma der coalitie niet voldoende vastgesteld was voor bet werk dat men nu onderhanden heeft. Maar dat is een heel andere kweBtie dan die van partij-discipline. Het wordt nu meer en meer duidelijk wat trouwens al lang waarneembaar was idat de coalitie, die nu de regee- party vormt, niet berekend is, geen vol doende waarborg van eenheid bezit, voor de taak die haar ministerie als zijn hoofddoel aangaf de tot stand brenging der sociale wetten. Zij heeft eenvoudig, toen zy de meerderheid had, den heer Talma aan bet hoofd van bet departe- memt van Landbouw,Handel en Nijverheid gezet met de opdrachtmaak nu sociale wetten. En nu hij er mee komt, zegt een deel van de regeeringspartijNeen, die voorstellen willen wy niet. Is dat de schuld van minister Talma Zeer zeker niet. Het is de schuld van een partij-groepeering, die wel dienst ken doen voor doorvoering der christe lijke onderwijs-polifciek, en die nietdeagt roor andere dingen. De antithese op sociaal gebied is een heel andere, dan die waarmee dr. Kuyper zjjn onderwijs- overwinning bevocht. De verdeeldheid links in die materie is minder beteekend dan rechts. De conser vatieve groep is links kleiner. En nu weten we wel dat een andere partij- verdeeling, nl. niet volgens »den gemeen sehappelijken wortel des geloofs" maar volgens eensgezindheid in vraagstukken van soeialen aard, als onmogelijk wordt uit gekreten, maar we wijzen dan op het voorbeeld der Bakkerswet, als een geval waarbij, tot op zekere hoogte, die andere splitsing zich toch heeft doen gelden. En we vermoeden dat bij de verzeke ringswetten dit nog telkens en telkenB weer zal gebeuren. Wanneer het weerzinwekkende dry ren der antithesers niet zulk een rampza lige verdeeldheid onder de heele bevol king van ons land had gebracht, zou er hoogstwaarschijnlijk veel grooter voor uitzicht zijn op een spoedig tot stand- komen dier zoo hoog noodige sociale wetten, en zonder dat daarbij de beslis sing over zakelijke kwesties onder den invloed zouden zijn van party-politiek net heel andere doeleinden. Wat de rechterzijde nu ervaart is een keilzame les voor hen die nn aan de linkerzjjde op concentratie aandringen, zonder vooraf te zeggen om welke on derwerpen men zich concentreert; die, in hun gedachten niet verder gaan dan het veroveren te samen van zooveel mo gelijk Kamerzetels, en zich niet inlaten met hetgeen verder zou volgen. Wanneer men links deed wat de man nen der Haagsche motie willen, dan zou men, gesteld dat de verkiezingen van 1913 een overwinning brachten, niet weten wat men er mee moest doen. En als men dan toch maar op goed geluk af in zee stak, zon men waarschijnlijk nog' spoediger strauden dan het Minis terie-De Meester. We geven toe dat het op 't oogenblik nog niet gemakkelijk is vaste stekken te steken. De onzekerheid over hetgeen er bij de verkiezingen van 1913 zal zijn afgehan deld van de aanhangige verzekerings- ontwerpen en van de tariefwet, en voorts de onzekerheid over de nog te verwach ten voorstellen tot grondwetsherziening, maken het ook onzeker over welke, onderwerpen de verkiezingsstrijd zal ge streden worden. Wanneer het bleef gaan om de sociale wetten, zou een heel andere partij-groe peering moeten volgen, zooals nu reeds telkens de geestverwanten elkaar, in weer wil van de partij-grenzen, ontmoetten bij de Bakkerswet. Daarentegen schijnt de tariefkwestie al ia 't ons nog altijd duister waarom te stoelen „op den gemeensehappelijken wortel de9 geloofs", of wel een uiting te zijn van den gemeensehappelijken chris telijker) geest, of wat ook, hoewel de zakenbeiangen toch ook al in dat opzicht afvalligen gekweekt hebben aan de rechterzijde. Er wordt ook echter aan nog iets anders gewerkt. Afgaand op de uitingen in de leidende anti-revolutionnaire bladen wordt van die zijde getracht bij de grond wetsherziening de schoolkwestie weer naar voren te schuiven, en men kan er van verzekerd zijn dat dan de anti-these weer zal worden aangewakkerd tot een vlam die alle andere kwesties dreigt te verteren. Dan is het wel heel waarschijnlijk dat na de verkiezingen, als het vuur is uit gebrand en de rook is weggetrokken de rechterzijde weer even verdeeld en machte loos zal staan tegen de harde, zakelijke sociale vraagstukken, maar daarom dringt de tactions dr, Kuyper er zoo sterk op aan die wetten vóór de verkiezing afge handeld te krijgen. Zijn hoofddoel 1b slechts een meerderheid van rechts. Moet men nu links zich bij de ver kiezingen bepalen tot de negatieve rol van een strijd „tegen rechts", d. w. z- tegen hetgeen rechts als onderwerp van den atryd aankondigt? In 1905 was de strijd ook zuiver negatief: tegen dr. KnyperEn het is niet mogelijk gebleken het toen behaalde negatief resultaat om te uetten in iets positiefs. Of zou het mogelijk zijn om tegenover de verkiezingsleuze van rechts een „werk programma te stellen, van voldoende be- teekenis om het weer aanwakkeren van den antithese-strijd te voorkomen Er is één onderwerp waarover links meer en r éénheid van streven ontstaathet algemeen kiesrecht. Het zou echter zelf verblinding zijn als men meende dat de kiezers zich alleen daarvoor warm genoeg zouden maken om den antithese-strijd Er moet meer bijkomen. En dat meer dere zal ook komen, als in 1913 de sociale wetten nog aan de orde mochten zjjn. Maar daar weet nu niemand iets van. De openbare behandeling der ziekte wet begiut vandaag pas. Wat zal daar van worden En wat van de invalidi- teits- en ouderdomsrerzekering? En wat voor andere groote vraagstukken zullen er dan aan de orde zijn Dr. Bos heeft de vorige week in zijn te Leeuwarden gehouden rede gezegd, dat de vrijzinnigen thans niet naar de macht jftgeu, omdat zij weten de minder heid te zijn, maar dat zij het aan den stand der zaken na de verkiezingen kun nen overlaten om te beoordoelen hoe partijen zich kunnen groepeeren om het staatsbeleid te voeren. We zijn het inet 't geachte Kamerlid geheel eens dat eerst n a de verkiezingen 't oogenblik zal zijn gekomen om te be slissen hoe oppositie en regeeringspartij zich zullen groepeeren. Maar we ver moeden en verwachten, dat reeds vóór dien tijd, in den loop van het volgende zit tingsjaar, voldoeude zal gebleken zijn welke kwesties den strijd zullen bekeer- schen. En dan zal men in de leidende kringen links ook wel reeds kunnen vast stellen naar welke punten men gemeen schappelijk zal kunnen optrekken. Slaagt men daarin niet, dan loopt men groot gevaar, dat dr. Knyper opnieuw vaststelt welk gebied in 1913 het sla< veld zal zijn. Na het schrijven van het artikel in ons vorig uommer en van het hierboven staande heeft de zaak linke zich al weer ieta verder ontwikkeld. Want hoofdar tikels in een blad met beperkte plaats ruimte moeten vaak zwichten voor be richten van actuoelen aard, en zoo was deze besehonwing reeds afgewerkt toen wy de belangrijke rede onder oogen kregen waarmee de heer Herman Snijders Zaterdag de vergadering van den Vrijz. Democratischen Bond opende. Na hetgeen we betoogden behoeven we wel niet te zeggen dat we met instem ming lazen hoe hij 't uoodig acht reeds bij eerste stemming van de candidaten te vragen om kleur te bekennen, wil men een waarborg hebben, dat de samenwer king bij de stembus ook een samenwer king by den wetgevenden arbeid wordt. En voorts dat we met voldoening lazen zijn meedeeling, dat het Hoofdbestnur diligent blijft inzake de pogingen tot onderling overleg met vrijzinnigen van andere organisaties. Uit Middelbar» Maandagmiddag omstreeks 12 uren er brand in do beuken van den bakker F. J. Hoeveoagel, hoek Rotterdamsche kade en Noderstraat alhier. De politie heeft met een minima* verder onheil voorkomen. Uit Ylissingen. De agenda voor do Donderdag a.s. te hou den vergadering van den gemeenteraad van Vlissin gon bevat behalve mededeel®gen en over te leggen stukken de volgende punten Benoemingen: 1. Van 2onderwijzeressen het lager onderwijs; op de reeds vermelde voordracht staat op de eerste als no. 1 mej. Herrijgere te Ossenisse, en op de tweede mej. Van de Ran sou te Middelburg. 2. Van leden en plaatsv. leden in de stem- bureaux gedurende 1912/13. En voorts de navolgende voorstellen: 1. Uitloting van obligaties geidleeningen van 1883 en 1911. 2. Voorstel van B. en W, tot het vernieuwen van een gedeelte der borstwering op den boulevard De Ruyter. 3. Idem tot beschikking op reclames te gen den aanslag in het vergunningsrecht. 4 Idem tot beschikking op een adres van P. Verboven. 5 Idem van de verceniging „Inrichting voor ooglijders" te Rotterdam. 6. Idem tot het ver leen cc van vergunning aan wed. H. van den Boo gaart, E. M. Wijten- burg en Gebr. Polak tot gebruik van gemeente grond. I 7. Idem tot het opnieuw aanvragen aan de Prov. Staten van subsidie voor de Handels school. I. Idem tot beschikking op Ben adres Tan de vereeniging Ambachtsschool te Middelburg. 9. Idem tot wijziging der gemeente-begroo ting dienst 1911. 10. Idem tot het belasten van den contro leur O. met de kasopname bij den ge- mecnteHontvanger. 11. Idem tot vaststelling van bet le suppl. kohier H. O 12. Behandeling reclame 11. O. dienst 1911, De gemeentelijke toeslag uit het Werkloozen fonds le Vlissin gen is voor de maand Juni Wederom bepaald op 100 »/o Gisteren is de Schipbrug aldaar aan gevaren door een der torpedoboo (jagers, waar door schade aan den bovenbouw werd aan gericht en ©enigen tijd het verkeer gestremd was. Naar wij vernemen zal op dc nieuwe ter reinen van de Kon. Mij. „De Schelde" al daar een nieuwe centrale worden gebouwd ten behoeve van de verschillende werkplaat sen dier fabriek. Gisterenavond hield de afdeehng V lis sin- gen van Volksweerbaarheid een algemeene vergadering. In zjjn openingswoord herdacht de voorzitter, de heer Laexnocs, het overlijden van den «ere-voorzitter, den heer A J- van Ockenburg Sr., die steeds de vereeniging met al zijn krachten diende. Uit de rekening en verantwoording van den penningmeester bleek een gering nadeelig slot. De periodiek aftre- dendo bestuursleden werden bij acclamatie herkozen. De heer Clowüng werd benoemd' tot 2e commissaris. De toestand der onder afdelingen, de Vlissingsche Turnvereeniging en de schiet vereeni gin g „Voor Vaderland en Koningin" gaf reden tot tevredenheid. Tot afgevaardigde en plaatsverv afgev naar de jaarlijksche algemeene vergadering werden rosp. benoemd do hoeren Laernoes en Vaa BrakeJ. Uit Zjxid-Beveland. Tot schatters der pachtwaarde van de gron den gelegen m den calamiteuzen polder Zim merman zijn benoemd de heeren J. G P. Timans te *s Heerenhoek, P. Koeman te Wol- phaartsdijk en J. J. de Jager te Nieuwdorp (gemeente 's Heer Arendskerfce) respectieve lijk door hoeren Gedeputeerde JSUten, door den djjkraad en door de Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Maandag brak een wiel van een der om nibussen tusschen Vlake en Hans weert waardoor dit voertuig tegen den grond sloeg de inzittende reizigers over en door elkaar Gelukkig sloegen de paarden niet op hol, (een omnibusknol gaat nimmer op hol), anders was dit ongeval waarschijnlijk niet zonder per soonlijke ongelukken afgeloopen. Enfin, schrijft onze correspondent berus tend, 't is au maar eea kwestie meer van een paar maanden, dan zal de tram hopéLgfc wel jde hoogpoodige verbetering brengen in dit Uit Noord-Beveland. In de Maandagmiddag gehouden raadsverga dering van. Coljjnsplaat is toegestaan het bouwen van een jjshut op gemeentegrond voor de openbare school. Verder werd eene wijziging gebracht inde aan te gane geldleeming van f 42.000 en die gebracht pp 41 000. Benoemd, werd tot lid van de com. tot wering van schoolverzuim de heer A. de Pree Az. inplaats van den heer S. van der Peqp, bedankt heeft. Uit Z. VUsnderen O. D. Door den raad der gemeente Sas van Gent is Maandagnamiddag besloten aan de Zeeuwsch-Vlaamsche Tramwegmaatschappjj van af bet tijdstip dat die gemeente bg de aar te leggen tramlijnen zal zijn aangesloten, ge durende 20 jaren eene subsidie toe te ken nen van i 500, onder bepaling dat van dit be drag zullen worden afgetrokken de subsidie's die door in die gemeente gevestigde industri eoio ondernemingen rechtstreeks aan de maatschappij zullen worden verleend. Dit be sluit is genomen nadat in besloten verga dering was geconfereerd met den ingenieur en afgevaardigden der maatschappij en nadat gezamenlijk ter plaatse waren opgenomen do verschillende richtingen die in aanmerking komen om den tram door de gemeente te leiden. O.m. werd ook de bepaling gemaakt dat wanneer door den tr.i maan leg een deel der tegenwoordige losplaats voor de binnenvaart zal moeten vervallen, do maatschappij een zelfde kadelengte zal moeten maken zuid waarts van de tegenwoordige losplaats. Uit Z.-Vlaanderen W. D. Etezer dagen, ajjn in enkele gemeenten m het district Oostb^rg roomsch-kathoheke kiesvereeiugmgeai opgericht. Naar aan de „N. R. Crt." bericht wordt, wil men trachten in 1913 in dat district een R. K. candidaat ge stold te krijgen. Tot dusver was het gebruik, dat er tegen over den candidaat van luiks in hot district OosHburg een antirovolutionnair werd gesteld. hl de Maandag gehouden openbare raads vergadering van lJzendijke, waarbij da hoeren Leenhouös en De Jaeger afwezig wa ren, werd op verzoek eervol ontslag verleend aan den heer E. Hoek, hoofd der school m den Oranjepolder. Het ontslag gaat m met 1 Juni a.s. De raad benoemde tol marktmeester den gemeenteveldwachter op een bezoldiging van f50.— Voor een aan to gane geldleening, groot f 6000 <t 4 o/o an A pari bleek de ©enige in- schrijfsber te zijn de firma J Tli. Hendriks© alhier, onder voorwaarde, dat i/2 <ys provisie zou uitbetaald worden. De voorzitter meende, dat omtrent provisie niets in hot boshut was opgenomen, en dus niet toegewezen kon worden. De heer Hen driks© repliceerde, dat zulks usance was en er tegen geen bezwaren waren. Besloten werd, de leening opnieuw uit te schrijven en do provisie te verleen*® Nog besloot de raad op voorstel van den heer Hendrikse geen uitbetaling te doen der aannemingssom van het verbouwde gemeente huis, alvorens de raad machtiging verleend had. Dit m verband met het al of niet toe passen der boete wegens te late oplevering van het werk. Nog deed de voorzitter mededeeling aan den raad, dat door B. en \V tot tijdelijk hoofd aan school II benoemd was de heer C. I. Serlé, onderwijzer, en dat zij zullen beproeven pen tijdelijk onderwijzer in deu Oranjepolder geplaatst te krijgen De rijksveldwachter J. van Nieuwenhuijzen te Aardenburg is bevorderd tot brigadier- titulair der rijkswldwacht - üi het nummer van Zaterdagavond van blad meldden we dat de lijst van stemge rechtigde lidmaten van do gemeente Middel burg der Ned Herv. Kerk voor belanghebben den ter inzage ligt op Donderdag, yrijdag en Zaterdag 23, 24 en 25 Mei. In aansluiting aau dit bericht kunnen we nog meedeelen dat van deze gelegenheid ge bruik kan worden gemaakt van 's morgens 9 tot 's avondp 9 uur gedurende de drie hier voor genoemde dagen. Ds. C. Boerendonk predikte 1.1. Zon dag te Retranchement zijn afscheid en had tot tekst gekozen Corinthen 13, het laatste versje, het eerste gedeelte. De Minister van Binnenl. Zaken heeft bepaald, dat de commissie, aan welke Wordt opgedragen het examinecren van ben die akten van bekwaamheid wenschen te verkrggen tot het geven van middelbaar onderwijs in de handelswetten.schappen, voor het jaar 1912 zit ting zal houden te 's-Gravenhage, en o.m. benoemd tot lid dier commissie W. Kosten, leeraar aan de R. H. B. S. Goes en Bergen op Zoon^ SPORT. Schietwedstrijd Koudekerk©. Verschenen is het programma voor den provincialen schietwedstrijd, welke op 27, 28 en 31 Mei en 1 Juni te Koude kerke zal Worden gehouden, ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan van de schiet (weerbaar heids -vercenigng „iWilhclmina", aldaar. Er worden een kleine veertig medailles ver schoten waaronder een bronzen van H. H. M. M. de Koningin, dc Koningin-Moeder en Prins Hendrik, een zilveren en. een bronzen, van den heer W A. Graaf van Lynden en een zilveren en een bronzen van den heer burge meester (van Koudekerke. j Schietvereeniging Ziexikzoe. Door de schietvereeniging „Zierikzee" werd in haar jongste vergadering besloten dit jaax geen Provinciale schietwedstrijd te geven, doch in principe werd aangenomen in 1913 (indien alles daarvoor in goede gereedheid is gebrast) een groeten gewestelijken of natio- nalen schietwedstrijd te houden, waarbij, (ver anderingen voorbehouden) zal geschoten wor den met geweer M 95 op 200 meter on met Marga, Cylinder en Buks op kortere afstapden.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 1