feuilletqTT
BIJVOEGSEL
Middellmrg 8 Mei.
Dit de Pers.
CHADSJI MOERAT.
Uit de Staatscourant.
Knnst en Wetenschappen.
Verschillende Berichten-
▼Al Dl
Donderdag 9 Hei 1912, no. 110.
De nieuwe Petroleum,
Maatschappij.
In financieele en handelskringen wordt se
dert korten tijd veel gesproken over een ge
beurtenis in de petrofeumwereld, die ook
daarbuiten alle aandacht verdient.
We laten daarom hier volgen een overzicht
dat „Spil und Haben" in zijn wekelijksch
beursprafitje in „De Wereld" van Zaterdag
jl. van deze kwestie geeft
In het laatst der vorige week wist de zoo
vaak goed geïnformeerde „N. R. Crt." den
volke kennis te geven, dat in de havenstad
van de Maas was opgericht de Nederlandsche
Koloniaje Petroleum Maatschappij met een
reeds geplaatst aandeelenkapitaal Van f 500.000
preferent en f 5.000.000 gewone aand. Zelfs in
ons kleine vaderlandje is het oprichten van
niet al te minimale maatschappijen een da
gelijks voorkomend geval, zoodat de publi
catie der „N. R. Crt." niet noodwendig een
bijzondere beroering te weeg behoefde te
brengen. En toch geschiedde zulks, want aan
de Amstexdamsche beurs ontstond plotseling
een beslist ^wakfcc stemming voor de aan-
deelen Koninklijke Nederlandsche Petroleum
Maatschappij en van de met deze geal
lieerde .maatschappijen. Tusschen een en
ander bestaat nl. een sterk verband. De
„Koninklrjke", om de oude maatschappij 'e
noemen met den naam, dien men haar alge
meen geeft, is er een, welke klein aange
vangen onder de uitstekende leiding van
wijlen den heer Kessler, zich langzamerhand
heeft jopgewerkt tot een dusdanige finan-
ciëele handelsmacht in ons land als er geen
tweede bestaat. Bijna geen olieveld is er in
onze Oost in exploitatie of de Koninklijke
deelt er de lakens uit, hetzij -zij de productive
koopt, hetzij zij het aandedlenkapi faal der
exploiteerende maatschappij heeft verwor
ven en zoodoende die maatschappijen heeft
gemaakt lot zgn. holding companies der aan
deden Koninklijke. Door haar nauwe ver
binding met de Engelsche Shell Transport
Trading Company, welke tot haar gevolg
heeft gehad de oprichting der Bataafscho
Petroleum Maatschappij en de Asiatic Pe
troleum Company is de Koninklijke eén
wereldmacht in het petipleumrijk geworden,
welke alleen naast of tegenover zich had de
berofemde pf beruchte Standard Oil Com
pany pf New-Yersey, de schepping der
Rockefellers. Was de Koninklijke tot voor
enkele jaTen voor de Standard Oil een quan-
"tité (négligeable, zij trok de aandacht der
Amerikaansche groolmarkt, toen zij, met de
Shell verbonden, allengs grooter gebiedpn
veroverde, zich in Rusland en Rumenië
nestelde en pok aanstalten maakte om naar
Amerika zelf haar vangarmen uit te steken.
Dat kon de Standard Oil niet gedoogen en
zelfs al is liet waar, gelijk sommigen bewe
ren, dat de Standard Oil het eerst aanval
lender wijze optradde merkwaardige pelro-
leumooTlog van het vorige jaar ontstond.
Wellicht da,t er later gelegenheid zal zijn
om op' grond van betrouwbare gegevens hier
op terug te komen, ik volsta met de opmer
king, dat pörlog langen tijd heeft geduurd
en dat de Koninklijke-Shell-combinatie zich
wist te handhaven. Men achtte in Europa
het fpleit beslecht: de wereld zou worden
verdeeld tusschen Koninklijke-Shell en Stan
dard Oii, tot tijd en wijle een nog omvang
rijker consolidatie zou mogelijk zijn. Men
sliep in.
Totdat het bericht in de „N. R. Crt." de
geesten wakker maakte. Behalve de streken,
waar de Koninklijke en haar onderhebbende
12*) van
Leo Tolgtoi.
(naar de Duilsche vertaling).
Hij zegt, dat hjj zich aan niemand an
ders heeft willen overgeven als juist aan
u, omdat u de zoon van den Sardar (den ge
neralissimus) bent. Hij schat u bijzonder hoog.
Woronzow knikte ten teeken, dat hij hem
voor zijn hoogachting dankbaar was. Chadsji
Moerat zei daarna nog iets, waarbij hij naar
zijn gezellen wees.
Hij zegt, dat ook deze lieden, zjjn Moe-
riden, evenals hij zelf den Russen dienstbaar
zullen zijn.
Woronzow Jiet zijn blik over de vier mannen
zweven en knikte hun toe,
Chan Malioma, de tsjetsjenze met demon
tere, Zwarte oogen, knikte van zijn kant
Worowzon toe en zei iets. dat van tame
lijk vroolijken aard moest zijn, daar de sterk
behaarde Chanefi met het volle gelaat daar-
Voor nummer 11 van het feuilleton zie
men ons blad van 7 Mei, nummer 108.
maatschappijen in Oost-Indië naar petroleum
mogen zoeken, zijn er nog uitgestrekte ge
bieden, waar, op grond van geologische waar
nemingen plie wordt vermoed. Een van die
gebiedep is in Djambi, in het midden-Zuiden
van Sumatra gelegen. De concessie om daar
naar petroleum te boren, zou, meende men,
aan de Koninklijke groep toevallen. Doch
uit de pprichting der Nederlandsche Kolo
niale maakt men, mi. terecht op, dat dit niet
het geval is. Wie de man is, die de concessie
heeft verworven is nog niet bekend, döch
als vast staand kan worden aangenomen, dat
bij geen Koninklijke-man is. En nu zou dat
van niet zooveel beleckenis zijn, wanneer
niet uit de namen van de bestuurders der
Nederlandsche Koloniale bleek, dat men
deze nieuwe maatschappij gereedelijk mag be
schouwen als een dochter-maatschappij der
Standard Oil. Een nieuwe maatschappij zou
natuurlijk weinig kans van slagen hebben
gehad tegenover de Koninklijke-Sbell-combi-
natie met haar goede organisatie. Maai' als
achter haar de Standard Oil staat, dan is 'de
zaak anders. Dan zal de Amerikaansche maat
schappij haar concurrent kunnen gaan bestrij
den met plie welke haar evenveel of even
weinig kost, wijl zij' niet uit Amerika moet
worden aangevoerd en geen inkomende rech
ten behoeft te betalen. Om die reden is de
oprichting der Nederlandsche Koloniale een
gevoelige slag voor de Koninklijke. Misschien
zal later blijken, hoe het met de concessie-
uitgifte is gegaan en welke voorwaarden de
Tegeering heeft gemaakt. VoorLoopig staan we
voor het feit, dat de Standard Oil, feitelijk
door een achterdeurtje is binnen gedrongen
in het gebied «der Koninklijke. De Amster-
damscbe beurs en zij die belang bij olie waar
den hebben zijn niet op hun gemak en hun
peTs toornt af terdege tegen de mannen met
Hollandschen naam, die zich leenen tot stroo-
manncn voor de Amerikaansche plutocratie.
Zij van him standpunt hebben gelijk, maar
wanneer ik poog de zaak wat nuchterder te
bezien, dan meen ik, dat het geven der con-
concessie aan niet-Koninklijke-mannen een
weloverwogen daad der regeering mag worden
genoemd. De Koninklijke is de olieniacht in
onze Oost en ik kan het me indenken, dat
onze regeering, inziende op welke wijze de
Koninklijke het oliebedrijf heeft weten te mo-
nopoliseeren, er op bedacht is geweest een
tegenwicht te scheppen. Is deze zienswijze
juist, wel dan heeft nu de regeering gehan
deld zooals zij handelen moest. Het hangt
slechts van de concessievoorwaarden af, of
zij behalve op het breken van een gevestigd
monopolie pok bedacht is geweest op het
belang van onze koloniën zelf op directe wijze
Bij kon. besluit:
is aan S. Lobman, op verzoek, eervol ont
slag verleend nit zijn betrekking van notaris
tp Haren
is W. G. van AmsteJ, burgemeester der ge
meente Oijen en Teeffelen, benoemd tot ridder
in de (OTde van Oranje-Nassau.
Bij beschikking van den Min. van Just, is
benoemd tot tweede-klerk bij het Dep. van
Just. H. G. J. Muuse, te Utrecht.
Uitvoering van Willem de Haan's
Cantate Het SpTookje en het
Leven door de zangveree
niging „Tot Oefening en
U i tspanning".
De uitvoeringen onzer zangvereeniging slaan
hoog aangeschreven, dat weet men sedert
jarenze worden steeds met belangstelling
te gemoet gezien en meestal druk bezocht.
Zoo was het ook Dinsdagavond. Een zeer tal-
Tijk publiek, een mooie uitvoering en, door de
aanwezigheid van den componist, den heer
Willem de Haan, een feestelijke stemming. Het
verblijdende van dit concert is voor velen,
gelijk voor mij, stellig geweest, dat we onze
eigen taal hebben hooren zingen, iets,
dat te zelden gebeurt, dan dat wij het niet
met blijdschap zouden constateeren.
De Nederlander is in zekeren zin, cosmopo-
liet, ook in zijn kunstbeoefening. Dat is goed
en zelfs gewenscht, mits er geen geringschat
ting voor producten van eigen bodem door
ontsta. Die geringschatting is er langen tijd
om lachte, waarbij zijn blinkend-witte tan
den zichtbaar werden. De roodharige Ham
saio wierp Woronzow slechts één blik uit
zijn rood-pmrande oog toe en tuurde toen weer
star op de ooren van zijn paard.
Toen Woronzow en Chadsji Moerat nu met
hun gezellen naar de vesting reden, maakten
de soldaten die na ontbinding van een voor
posten-keten hier en daar i n groepen samen
schoolden, hun opmerkingen over den gast:
Hoe veel moorden heeft hij op zijn
geweten, die helhond. En nu zal hij nog
bovendien mooi verzorgd worden, let maar
op, zei de een.
Best mogelijk. Ilij was ook Sjamyl's besle
bevelhebber. Nu is het biet hem gedaan.
Een flinke kerel is het toch, daar is
niets tegen te zeggen. Een echte Dsjegit (held).»
En de roodharigeI Heb je gezien,
hoe scheel die keek. Als een roofdier.
Dat moet een gemeene hond zijn.
Hamsaio met het roode haar was hun bij
zonder ppgevallen.
Waar liet hout geveld werd, kwamen de
soldaten, die (dichter bij den weg stonden,
vlug toegeloopen, om den zeldzamcn stoei
aan te gapen. De adjudant schreeuwde hun
toe, ïnaar Wonronzow hield hem terug
Ze mogen hun ouden kennis toch we! aan
kijken, meende deze. Weet je wel, wie die
man daar is?, vroeg Woronzow, de woorden
langzaam met zijn Engelsche tongval uilspre
kend, aan den het dichtst bij hem staanden
geweest en nog is ze niet geheel verdwenen.
Maar een sterke kentering is in de laatst©
jaren merkbaar. Chauvinisme keur ik even
sterk af aJs het tegenovergestelde ervan.
Onze heerlijke taal zou niet ..te zingen zijn,
en onze beste componisten ex met door geïn
spireerd kunnen worden Och kom I Wie is
er, die het nog durft ontkennen? Hebben
we do bewijzen niet voorhanden? Maar ik
herhaal, de tijden van ongeloof in eigen kunst
ze zijn voorbij. Iedere natie, hoe klein ook,
denke ,am het juiste woord van Hermann
Grimm Eiste hohe künstlerische Tdtigkeü iat
nicht su danken ohne ein Volk, das nicht
miide wird Seine Künstler su- ern-euten An-
strcngunyeii anzuspornen.
Dc Nederlander is wakker geworden. Hij
bezit geen aparte kunst, gelijk de Scandi-
naviëTs, gelijk de Fianschen, maar wèl heeft
hij een eigen kunst. Tot zelfoverschatting
mag hij pniet komen, maar tot zelfrespect moét
hij komen. Eigen kunst is eigen le
ven I
Mopr ik ben op weg een artikel te
schrijven over het ontwakend zelfbewustzijn
van jmusicaal Nederland. Ik zou daarmede
gaarne voortgaan, omdat het besef van eigen
bezit nog veel sterker moet worden, maar ik
moet die lust bedwingen, omdat thans de
uitvpering van Willem de Haan's Cantate
liet Sprookje en hel Leven, die mij intus-
schen aanleiding gaf het bovenstaande op te
merken, mijn aandacht vraagt.
Men weel, dat het werk reeds te Darmstadt,
de woonplaats van den componist, te Barmen
en in ons land, voor het eerst, in den Haag
is uitgevoerd; overal werd het goed ontvan
gen. Van de Haan's succes in den Haag was
ik getuige. Het werk imponeerde inij, inaar
ik vond hel le lang. Dat heeft de componisjb
vermoedelijk ingezien en verscheidene gedeelten
werden bekort, met het gevolg, dat het geheel
er zeer door gewonnen heeft. Over den in
houd en de strekking van hel proza-gedicht
behoef ik, na hetgeeh ik er reeds over schreef,
wel niet meer uit te wijden, maar ik moet
even stil staan bij den tekst.
De componist heeft bij de conceptie van
zijn werk zijn gedachten uitgedrukt in het
Duitsch en den tekst toen in het Nederlandsch
vertaald. Die vertaling nu geeft niet overal
onze taal op zijn mooist.
Het zal wel altijd een bezwaar blijven om
voor een koorwerk een geheel passende en
aan alle eischen der aesletiek beantwoordende
vertaling te vinden.
Al viel deze dus niet overal gunstig uit, we
zullen het werk niettemin gaarne aanvaarden,
omdat de inhoud van den tekst met een lo
gische ontwikkeling der ideeën, mooi is en
de inuziek, die den tekst kleur geeft, van
meer ïlan gewone beteekenis Wijkt te zijn,
afkomstig van een kundig componist, van een
uiterst gevoelig man met een rijn-besnaard
gemoed, die niet alleen de tragiek, maar ook
het wondere geluk van 'het leven kent en die
dat nlles weet te belichtendie uit den
kleurenrijkdom va» zijn palet de juiste linten
weet te vinden om tafreelen, hetzij realistisch
of uit een denkbeeldige wereld, to schilderen
en in harmonische samenweving als één groot
geheel, waarin 'smensclien hoogore gedach
ten <ot uiting komen, aan ons geestesoog
te doen voorbij gaan.
Eertijds vergeleek ik, wat het componeeren
op hoógen leeftijd betref!, Lorenz, den com
ponist van Das Licht, met Haydn. En nu
doe ik het Willem de Haan, al is hij jonger
dan de Steüiner componist.
Op dljarigcn leeftijd een werk le leveren,
als de Haan deed, het getuigt van een» onver
zwakt streven en kunnen, van een volkomen
beheerschen der materie, van een benijdens
waardige frischlieid van geest bovendien. Het
moderne orkestkoloriet heeft voor Willem de
Haan geen geheimen. Voor alle details van de
hail deling wist hij mooie klankeffecten te
combineeren. We! is waar, heeft de tekst
dichter overal den componist gelegenheid ge
boden misschien wel eens le veel tot
detailschildering, maar er werd dan ook zeer
hapdig gebruik van gemaakt. Tal van kleine
trekjesde öijv're kabouters, de zwevende vo
gels, de vaart ter helle, het strijdende ros of
het feeënrijk vol glans en pracht, om maax
enkele plaatsen te noemen, dat alles is ui
terst geraffineerd, geïnstrumenteerd. En welk
een effect pok bereikt de componist met de
orgelklanken pis hij de Goddelijke macht aan
haalt, wanneer lirj Hilkar Iaat zingen Dal is
de eeuwigheid-, En hoe meesterlijk is het
hem gelukt voor de gemoedsaandoeningen,
hetzij aarzeling, angst, twijfel en smart, dan
slodaat.
Neen, Excellentie.
Het is Chadsji Moerat Heb je wel
van hem gehoord?
Zeker, Uwe Doorluchtigheid We hebben
hem dikwijls genoeg verslagen.
Maar jullie hebben ook je portie van
hem gekregen 1
Ongetwijfeld, uwe Doorluchtigheid, ant
woordde de soldaat, zeer trotsch ddaaxop,
dat hij met den hoogen officier had mogen
spreken.
Cliadsji Moerat begreep, dat over hem
gepraat Werd en een vroolijke Jach glansde
in zijn |0ogen. Woronzow keerde in de aange
naamste stemming in de vesting terug.
VI.
Woronzow Was erg in zijn schik, dat liij,
juist hij het geluk had gehad, dezen aarts
vijand van Rusland, die na Sjamyl de mach
tigste man in deze streken was, uit de ber
gen gelokt en ontvangen te hebben.
Slechts één ding was daarbij onaangenaam
het opperbevel over de troepen in Wosdwi-
sjenskoje lag in handen van generaai Meller
Sakomelsky en de geheele afgelegenheid be
hoorde eigenlijk tot diens arbeidsveld. Woron
zow liad op eigen houtje gehandeld, zonder
hem daarvan rapport uit te brengen. Deze ge
dachte verbitterde hem een beetje de vreugde
over zijn succes.
Toen de vorst niet zijn gevolg en rijn gasten
zijn huis had gebreikt, stelde hij de Moeriden
wel hoop, vreugde of extatisch geluk, de juiste
stemming te vinden I En de koren, ze zijn
prachtig ippgebouwd. Met welk een jubel wordt
HiLkax's geboorte bezongenhoe frisch het
welkomskoor - Brengt bloemen en kransen
en dayi Sppookje's oproep Hierheen, hierheen
en liet zeer geslaagde slotkoor met zijn enorme
climax. Ja, een climax is eigenlijk het geheele
werk, want nergens verzwakt de inspiratie.
Telkens brengt de componist door zijn kleur
rijke instrumentatie en goede vondsten weel
een verrassing. Trots do weglatingen is het
werk nog vrij lang maar tè lang is het mij
althans niet gevallen.
Het orkest, zoowel als het koor, beide heb
ben onder de bezielende, krachtige -leiding
van den heer De Haan wien do heer^leuvcr
zijn dixigeer-stai had afgestaan, het beste ge
geven, dat wel mogelijk was. Er was een
sterk contact tusschen leider en uitvoeren
den, zoodat do rhytmisclie eenheid weinig Of
niets te wenschen overliet.
De solisten stonden niet vreemd voor het
nieuw© werk. Hetzelfde viertal van dc Haag-
sche uitvoering was ook hier uitgenoodigd.
Alle waren him partjj meester.
Voor mevrouw Anna StronckKappel, als
„Liane", ligt de partij bijzonder goed. Haar
npain noemen is haar prijzen, evenals trou
wens die van mevrouw de Haan—Manifarges,
„Sprookje", hoewel ik liet ervoor houd, dat
het karakter van deze partij haar niet in staal
stelt het hoogste te geven dat zij kan
Do heer Jules Moes moge misschien van
eenige overdrijving hij is de echte Bühnc-
zanger, in zijn gevoelsaccenten niet zijn vrij
te ipleiten, mij was zijn voordracht sympa
thiek bij het hevigste temperament bleef zijn
zang binnen de grenzen van klankschoonheid.
De heer Th. Denys hebben we hier reeds
meermalen gehoord en ook thans, gelijk vroe
ger, maakte zijn zang veel indruk. Mits bij
forto's zijn voordracht met te fbrsch worde,
en daarvoor heeft zij neiging, munt deze zan
ger steeds uit door zeggingskracht en fraai
fkfaaiktimbre. De heer A van Os deed de
dankbare orgelpartij, zooals we dat van hem
gewoon zijn, pile recht wedervare».
Mijn totaal-indruk, nu ik het werk voor de
tweede maal hoorde, is, dat we trots de be
denking tegen den tekst en hot veel uitwer
ken van bijkomstige gedachten, te doen heb
ben met «en belangrijk werk, waaraan een
uitnemende en met zorg voorbereide uilvoe
ring door onze zangvereeniging ten deel viel,
Toen „Sprookje" zachtkens was opgeslaaii
om „Wordegamgs" voetspoor te volgen en wij
nog verwijlden in de droomwereld, waar de
droomgeesten ons hadden heengevoerd, werden
we uit onze mijmering gewekt door. een
luide ovatie aan den componist, waarbij groot©
kransen werden aangedragen en een hartelijk
applaus van het publiek door de zaal golfde,
waarmede de blijkbaar nog niet moe-gezongen
kelen van het koor met groole warmte in
stemden. Dat de heer de Haan den directeur
Cleuver in die warme hulde liet deel en, was
volkomen (begrijpelijk en verdiend. Al bleef
de heer Cleuver op den concertavond non-
actief, de geheele voorbereiding en insludee-
ring twas zijn werk,
Het welslagen van de» avond was dus voor
een niet gering deel de vrucht van zijn arbeid.
De avond was een triomf voor Willem de
Haan, voor de zangvereeniging met haar leider,
maai' ook vooronze eigen kunst 1
A. A. NOSKE.
H. M de Koningin keert 9 dezer naar
Het Loo terug. De reis naar Dobbin is uitge
steld. De vier auto's die te Apeldoorn aan
het station voor het vervoer gereed slaan,
worden niet verzonden.
Volgens in Binnenhofkringen loopende ge
ruchten, meldt de „Tel.", zou het onver
wachts verschuiven van de reis van H. M.
de Koningin naar Dobbin, welke reis aan
vankelijk op 9 Mei a s. was bepaald, oorzaak
vinden in de bestaande onzekerheid in den
poliüeken toestand van het oogen|blik.
De nog pas onlangs gestichte r.-k. Mid
denstandsbond lijdt reeds aan tweespalt, zoo
dat nu een tweede bond van katholieke mid
denstanders is geslicht. De nieuwe bond
schijnt meer neutraal te zijn, d w. z. niet
zóó onder leiding der kerk, als de (oude)
r -katholieke bond.
In de vergadering van den gemeenteraad
van Rotterdam op Donderdag 23 Mei zullen
van Chadsji Moerat onder de hoede van den
xegiments-adjudanl, terwijl hij zelf Chadsji
Moerat zijn huis binnenleidde.
De vorstin Maria Wassiljewna had haar
pronkkleed aangedaan en verwachtte met baar
zesjarig zoontje een flink kereltje met lange
lokken, Chadsji Moerat in haar salon. Met
een glimlach ontving ze den gast, die, de
armen ove rde borst kruisend, voor haar bleef
staan. Chadsji Moerat deed haar door middel
van den tolk, die met hem meegekomen was,
op plechtige wijze verklaren, dat hij zich
pis een vriend des vorsten beschouwde, daar
deze hem in zijn woning had opgenomen, en
de leden van het gezin des vorsten waren hem
even dierbaar als de vorst, zijn vriend
zelf. Chadsji Moerat's uiterlijk, evenals zijn
maniereu bevielen Maria Wassiljewna. Dat hij
verlegen werd en bloosde, toen zij hem haar
smalle, witte hand reikte, nam liaa.r nog
meer voor hem in.
Ze verzocht hem, plaats te nemen, vroeg
hom, of hij koffie dronk, en liet, voor hij
nog geantwoord had, deze komen Men bracht
koffie, taiaar Chadsji Moerat dronk niet. Hij
verstand |wat Russisch, maax kon deze taal
niet spreken, en als hij iets niet verstond, glim-'
lachte hij kinderlijk verlegen. Juist deze lach
beviel Maria Wassiljewna even zeer, als hij
Pöltorazkij bevallen was. Het zoontje met de
lange lokken van de vorstin ,wien deze den
vleinaam Boeljka gegeven had, stond naast
zijn moeder en wendde geen blik van Cliadsji
hot voorstel van B en W. lot liamiaanleg
bewesten Delfshaven en hel prao-advies in
zako optochten en spelen op de straten en
openbare terreinen op den Zondag in behan
deling komen
Sedert cenigen lijd is de voorbereiding
ter luuid genomen van het 10de internationaal
woningcongres, dat op uilnoodiging van de
Noderlandscho regeermg hier te lande zal ge
houden woderu. Thans is nader bepaald, dat het
congres zal bijeenkomen in het Kurhans Va
Scheveningen, op 8 September 1913 .en vol
gende dagen. Waarschijnlijk zullen drié dagen
worden ingenomen door vergaderingen en drie
door bezoeken aan verschillende gedeelten van
het land
Het bureau van het Internationale Co
mité van MijnwerliJers-organisafies heeft, naar
„Het VjoJk" meldt, besloten het internationaal
mijnwerkerscongres te Amsterdam ie houden
en wel' van 8 tot en met 12 Juli a.s.
Te Beesd, in de provincie Gelderland,
bestaat nog de gemeentelijke betrekking van
schaapherder. De tegenwoordige, die dit baantje
40 jaren heeft bekleed, heeft bedankt, en
B. en W doen tlians een oproeping van solli
citanten.
WETENSCHAPPELIJKE CINEMATOGRAFIE.
Ter kon goedkeuring zullen worden aan
geboden de statuten der Naainl. Vennootschap
voor Wetenschappelijke Cinematografie, die
zich ten doel stelt door een. vaste organisatiq
to vereenigen, do verschillende toepassingen
der ibioscoop op het gebied van industrie^
kunst, onderwijs, «economie en etiek, afge
wisseld door gepaste ontspanning.
Als directeur der vennootschap werd be
noemd de heer D. de Clercq te Bloemendaal
als gedelegeerd commissaris is gekozen de
heer Maunts If Binger te Haarlem Ter voor
lichting van het bestuur op het uitgebreide
werkterrein werd een comité van advies uit
genoodigd. Verscheidene personen van naam
op verschillend gebied verklaarden zich be
reid hierin zitting te nemen.
Voor scholen, wetenschappelijke- en volbs-
ontwikkeüngsvereenigingen hoopt de maat
schappij het middelpunt en de vraagbaak te
worden.
De Maatschappij is van plan het geheel©
land met een speciaal voor dit doel geconstru
eerde Halle, met pl. m- 1000 zitplaatsen, te
laten liereizen. 's Winters zal worden gebruik
gemaakt van bestaande zalen, des zomers van
do eigen, verplaatsbare Halle. De ochtenden
en middagen zullen op deze plaatsen worden
dienstbaar gemaakt aan de zoogenaamde
„School-bioscoop", waardoor de kinderen van
verschillende scholen, in overleg met de plaat
selijke school-autoriteiten, bijeenkomen, om
speciaje lesuren te volgen, waarbij in over
leg (mjet de paedagogische leden van het comité
een zeer vruchtdragende wijze van onderricht
zal gevolgd worden. Een leerprogramma zal
ten spoedigste aan de betreffende autoriteiten
worden toegezonden, omvattende leerstof, zoo
wel voor de lagere- als middelbare scholen.
In eigen ateliers te Haarlem, zullen, voor-
loopig door buiteaüandsche ervaren krachten,
de Iienoodigde schoolfilms worden vervaardigd,
ontwikkeld en afgewerkt. Mei een 12-tal
groot© liedrijven zijn reeds overeenkomsten
voor bioscopische opnamen gemaakt en nog
velen zullen volgen, oni het beeld der Neder
landsche industrie zoo volledig mogelijk te
doen zijn.
Aangezien van de voornaamste vereenigin-
gen, die zich met hel organiseeren. van voor-
drachten bezighouden, bestuursleden in het co-
1 mité zitting hebben, zullen buiten Industrie-
en schoolfilms, pok voot hunne aföeeling
speciale programma's ontworpen worden De
aanvullingslijst der comité-leden, zal spoedig
ter kennis worden gebracht daar van ver
schillende zijden nog medewerking werd toege
zegd, die men bij de omvangrijke taak zeer
gaarne aanvaardt
Aan den waterkant nabij den Feijenoord-
dijk te Rotterdam is het lijk van een man
met een schotwond aan den linkerslaap gevon
den. Vermoedelijk is het een varensgezel van
ruim 30-jarigem leeftijd. Op de linkerhand is
een juntccr getaloueerd, en in epn zilveren!
horloge, dat hjj droeg, zijn de letters S M
of W. S. gekrast
Bij afweziglieid van de bewoners is er
gisternamiddag ingebroken in de woning van
Moerat af, die hem steeds als een krijgsman
van zeldzame dapperheid was afgeschilderd.
Woronzow liet Chadsji Moerat bp zijn vrouw
en begaf zich naar de kanselarij, om den daar
toe in (aanmerking komenden personen de
aankomst van Cliadsji Moerat mee te deeleu.
Hij stelde een bericht aan generaal KoslowskjJ
pp, den in Grosnaja liggenden bevelhebber
van den linkervleugel van het Kaukasisch©
Jeger en schreef een brief aan zijn vader.
Toen ijlde hij naar huis, in de vrees, dat zijn
vrouw wel eens verontwaardigd kon zijn, dat
hij haar ïnet dezen wildvreemden, gevaarlijken
mensch bad ppgcselieept, die eenerzijds niet
gekwetst, aan den anderen kant echter ook
niet te vriendelijk mocht worden behandeld.
Zijn vrees was echter ongegrond geweest.
Chadsji Moerat zat nog altijd op zijn plaats,
hield den kleinen Boeljka, den stiefzoon van
Woronzow pp den schoot en luisterde, het
hoofd even gebogen, opmerkzaam naar den
tolk, die hem de woorden va» de steeds
glimlachende vprstin vertaalde.
Maria Wassiljewna. had hem even te vore»
doen zeggen, dat hrj toch niet ieder stuk, dat
ju zijn bezit was, en dat den een of anderen,
vriend beviel, zoo maar zonder meer moest
weggeven, anders zou hij spoedig zoo naakt
als Adam zijp.
(Wordt vervolgd).
