M1DDELBURGSCHE COERAKT.
W oensdag
8 Mei.
1- 109.
loS"
1912.
Du* eomrut veriehyat dagelyki, met uitzondering van Zon- en Feeitdage».
fry* p« kwartaal, zoowel voor Middelburg all voor alle plaataen in Nederland fraaco pp. f2.
Afzonderlijke aummeri koiten 5 cent
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Proipecfcuiien daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
AdverUntifla voor het eeritvolgende nummer moeten dei middag, vóór één nar
aan het bureau bezorgd zijn.
Advortemtiëa A 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte», dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.50olke regel meer
20 cent. Heclamet 40 cent per regel. Groote letten naar de plaati, die zij innemen.
Tot de plaatiing van advertentiën en reclame*, niet afkomitig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ii gerechtigd het Alfeween Advertentle-Bir* an
A. DE LA HAB Ac., H.Z. Voarbnrgwal £66, Amsterdam.
Middelburg 7 Mei.
OOST-INDIE.
De Chineezon-quacatic.
Den lOen April zijn per stoomschip „Van
Noort" naar Batavia verscheept, ten ei
van daar uit naar hun land to worden terug
gezonden, 21 Macoërs, zijnde raddraaiers van
de jongste relletjes te Socrobaja.
Nog steeds blijkt, dat de eendracht in de
Chineesche gemeente door de gebeurtenissen
in China werd verstoord. Telkens leest men
nog van geharrewar tusschen de lieden, die
de haarvlecht afzwoeren, en de conservatieve
partij.
Wij vernamen, zegt het „N. v. d. D.
N. I.", dat bij de a.s. Chineesche feesten aan
alle Chineezen welke nog een haaistaart dra
gen, den toegang tot het feestterrein zal wor
den verboden.
„liet Chineesche feest alhier is wederom
uitgesteld, omdat men met Batavia en Soera-
baja niet tot overeenstemming kan komen,
aangaande de bepaling van dei dag", vernam
de „Expres". De Jong-Chineczen schijnen 'dus
ook onderling het niet geheel met elkander
eens te zijn.
Meermalen werd reeds de aandacht geves
tigd op het streven onder de Chineezen zeiven,
om de erfenis-aangelegenheden in westerschen
zin te regelen. Het „N. v. d. D. v. N.-I."
„Onder de Chineezen alhier begint men het
onbillijke in te zien van de gewoonte om
slechts manneljjken nabestaanden van een over
ledene recht te geven op diens erfenis en de
vrouwelijke bloedverwanten uit (e sluiten.
Men wil het daarheen leiden, dat bij een sterf
geval de Nederlandsche erfenis-wet zal "worden
toegepast."
Timor.
Naar aanleiding van de terugkomst van den
kolonel Van Rietschoten op Timor, terwijl
hot vrijwiel reeds vaststond, dat de resident
Knappert het bestuur zou aanvaarden, schreef
men uit Koepang aan het „Soer. Hbld
„Vanwaar deze plotselinge verandering in
de gojavemementeele plannen? U zult dat op
Java beter weten dan wij hier. Maar de ver
onderstelling, dat deze plotselinge terugkomst
in eenig verband heeft gestaan met de mede-
deeling van den minister van koloniën in de
Kamer, dat aan Portugal een voorstel was ge
daan, waarop binnen niet te langen tijd ant
woord werd verwacht, zullende wij anders over
gaan tot volledige gezagsuitoefening in het be
twiste gebied, lijkt niet gewaagd, 't Is even
wel even zeer mogelijk, dat de reden van
de terugkomst van den heer Van Rietschoten
an andere feiten is gelegen.
De Poriugeezeri stonden toen en staan nu
vooral er slecht voor. Er heerscht in hun ge
bied zoowat allerwegen opstand. Enkele ben-
ten gs zijn vrijwel ingesloten en worden uitge
hongerd. De hoofdplaats wordt bewaakt door
Jui ran Poeloe Kambing en het oorlogsschip
.Patria". Om op alle gebeurlijkheden voor
bereid te zijn, worden onze grenzen goed be
waakt. Er is reeds tweemaal een detachement
van hier. (weggezonden, jterwijl ter |dan toch altijd
twee compagnieën lagen. Einde Februari heb
ben onze troepen den Boeloe-boeloe bezet, die
op de grens ligt van Lakmaras 'en Lamak Hi-
too. De Portugeesche benteng op den top was
toen verlaten. Meer nieuws van deze zijde is er
niet.
langzamerhand wordt het actieve bestuur
over de geheele residentie uitgebreid. Er is inu
pas weer een officier gezonden, als civiel-ge-
zagjiebber naar de Zuid-Wester-Eilanden.
Op Roti zijn oneenigheden tusschen bevol
king en gouvernement ontstaan, maar een de
tachement militairen, dat er werd heengezon-
heeft de rust spoedig zonder geweld
Uit de Staatscourant.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot sub.-griffier bij het kanton
gerecht te Amsterdam, mr. G. J. van Brakel,
waarn. griff. bij de arrend-rechtbank en het
kantongerecht te Haarlem, wonende te Bloe-
mendaal;
is bevorderd tot hoofdcommies der tele
graphic, R. A. Dekker, thans commies der
tel 1ste kl.;
is eervol ontslag verleend aan K. Singels,
commies der post. 2d© kl.
i van de Ministers van Water
staat en van Marine zullen op Vrijdag 10
Mei a.s. niet plaats hebben.
Uit Stad en Provincie.
Uit Vlissingen.
Naai wij vernemen hebben zich voor
in Juni a.s. te Vlissingen te houden
muziekfeest ter gelegenheid van het 35jarig
bestaan van Vlissings Mannenkoor reeds meer
dan 20 gezelschappen aangemeld.
liet feest belooft dus wel te zullen slagen.
Het tc waterlaten van bel stoomschip „Pon-
tianak", tóp „De Schelde" ih aanbouw voor
den iRotterdamschen Lloyd, is bepaald op
18 Mei a.s.
De pfficjer van gezondheid lc klasse bij de
Kon. Ned. Mar. D. J. Vrijdag wordt te Vlis
singen (gedetacheerd.
In de gisterenavond te Vlissingen dooi
de Vrije Liberale kiesvereeniging gehouden
algemeene vergadering zijn voor de a.s ge
meenteraadsverkiezingen voorloopig candidaat
gesteld in district 1 de heer J. J. Krijger,
en wanneer deze zich de keuze niet laat wel
gevallen de heer R. G. Graad t van Roggen en
in district III de heer J. G. de Jonge.
Uit Walcheren.
Toen Maandagnamiddag de landbouwer W.
uit St. Laurens te Gaptnge was met oen
kar, waarvoor een jong paard gespannen was,
geraakte het dier door passeerende school-»
kinderen verschrikt en sloeg op hol. De smids
knecht S. achtervolgde het hollende dier per
fiets en wist het te grijpen en tot staan
te brengen, waarvoor bij door genoemde land
bouwer word beloond. Gelukkig liep het voor
val zonder persoonlijke ongelukken of, hoewel
op dat pogen blik toch beide scholen uit-
gingen-
Te Aagtekerke (maakten «enige veld-
arbeiders bezwaar tegen den aanvangstijd
der werkzaamheden te half zes en besloten
eerst te 6 ure te beginnen. Eenige werkge
vers hebben nu echter hun dagloon voor de
zomermaanden van 1 op f 1.10 gebracht,
waarvoor do arbeiders zich verbonden hebben
Weer te half zes aan 't werk te gaan.
Uit Zuid-Beveland.
Maandagavond is in de schouwburgzaal van
„De Prins van Oranje" te Goes het nieuw
plankier met oploopende zitplaatsen ingetvjjd
bij een uitvoering van de tooneelvereeaiiging
„Onderling Kunstgenot." Vóór het scherm op
ging richtte de voorzitter, de heer D. A.
Constandse, zich tot het talrijk opgeiomen,
publiek om de erkentelijkheid der vereeniging
te betuigen aan hen die extra-bedragen heb
ben geschonken voor bestrijding der kosten
in het plankier.
De opvoering door de vereeniging gegeven
van „Het redelijk bewustzijn", van Albert van
Waasdijk, was zeer verdienstelijk. Getrouw
aan onze gewoonte van liefhebberijvoorstel
lingen. geen uitvoerige bespreking te geven,
bepalen wij ons tol deze korte meedeeling.
Door het wegnemen van een verkeerden
regel by do correctie is het bericht in ons
vorig nummer over een wegens voet- en hand
tastelijkheden gestaakten voetbalwedstrijd te
Goes, dwaasheid geworden. Het begin moest
luiden:
Een sprekend bewijs van voetbal(wedstrijd)-
rage werd Zondag 1.1. te Goes geleverd.
Een zoogenaamde vriendschappelijke wed
strijd, enz.
Dezer dagen vond de landbouwer J. Gle-
im te Schor e, op zijn hofstede, in den
grond eon zeldzaam zilveren muntstukje.
Naar een deskundige ter onderzoek opge
bonden deelde deze mede dat het muntje voor
stelde Graaf Floras III van Holland (1157—
1190).Het omschrift „Hollant" is nog gedeel
telijk leesbaar.
Het hoofd van den graaf is door een net
vormige muts gedekt. De keerzijde heeft een
kort dubbelkruis in balletjes eindigende, het
zoqgenaajmde Hol land sche Kruis. De letter
X (Fl,o zijn nog gedeeltelijk zichtbaaT. Het
muntje is zeldzaam, terwijl ook de vindplaats
zeer merkwaardig wordt genoemd.
Uit Noord-Beveiand.
In do Maandag gehouden raadsvergadering
n Cplijnsplaat werd op verzoek aan
den heer J. Vermeulen eervol ontslag verleend
(hoofd der openbare school met ingang
van 1 Juli a.s.
Daarna werd ingewilligd het verzoek der
heeren M. van der Weele en J. Huissoon om
afschrijving van den hoofdelijken omslag vaD
wijlen P. van der Weele.
Mioemd tot lid der commissie tot wering
van schoolverzuim de heer S. van der Pejjl,
in plaats van den heer J. Tazelaar ,die als
zoodanig bedankt beeft.
Aangenomen werd ten slotte het voorstel
van Burg. en Wetb. lol hel aangaan van
geldlcening van f 42000
Jn de Maandagmiddag gehouden vergade
ring van ingelanden van den polder Nieuw-
Noord Beveland bleek uit de rekening
van den ontvanger-griffier, dat de inkomsten
hadden bedragen f 16.319 74 de uitgaven
f 13.612.16&, goed slot f 1707.57&.
Begrooting dienst 1912/13 werd vastgesteld
in ontvang en uitgaaf op f 10.330 98* met een
post voor onvoorzien van f 1506.70.
Voider werd bestoten lot den aanleg van
425 31. grintweg.
Van de 15 ingelanden waren 1-1 tegenwoor
dig pf vertegenwoordigd
Uit Tholen-
Toen dezer dagen de postkar, die van Ber
gen pp Zoom over T h o 1 e n naar S t a
n i s s e rijdt, aldaar aankwam, bleek aldus
het „Hdbl." een van de postzakken door
een groot gal in den bodem van de kar ver
dwenen te zijn. Wel werd op de terugreis de
zak (met inhoud teruggevonden, maai- ver
scheiden brieven waren onderlusschen ge
opend en een aangcleekende brief was ver
dwenen.
Uit Z.-Vlaanderen O'i D.
Men schrijft uit Zeeuwsch Vlaanderen aan
„De Tijd"
Wie, die eenigszins met de toestanden in
Zeeuwsch-V laanderen bekend is, zal niet gaar
ne toegeven, dat drankbestrijding daar geen
Overbodige weelde ds. »t Mag misschien w
zijn, dat de jenever daar niet zulke hooge
triomfen viert als in sommige andere streken
van ons vaderland zeker is 't dat Zeeuwsch-
Vlaanderen gebukt gaat onder een bier-alco-
bpldshie poo groot als nergens elders. Het
feit, dat men gemeenten aantreft met op 17
inwoners toen herberg, maakt elke verdere
bewijsvoering overbodig.
Geen wonder, dat reeds herhaaldelijk po
gingen aangewend Werden om tegenover dien
wassenden biervloed een georganiseerde drank
bestrijding te stellen, tn verschillende gemeen
ten werden Kruisverbonden opgericht, waar
van de meeste na een kort bestaan weer ver
dwenen. Verschillende factoren werkten daar
toe mede. De voornaamste was wel het gemis
aan een centrale leiding en reeds lang wer
den pogingen aangewend om dit euvel weg
He (nemen.
Zondag kregen die pogingen haar beslag.
Op initiatief van Breda's Kruisverbond werd
in Zeeuwsch-Vlaanderen een centrale organi
satie in 't leven geroepen, welke zijn zetel
zal hebben te Hulst.
Van allo kanten waren de Zeeuwen opge
komen naaT Hulst om door hun tegenwoordig
heid blijken van beLangstelliïig te geven. Met
een gloedvolle speech van den heer Verhoe
ven uit Princenhage, algemeen secretaris van
Breda's Kruisverbond, werd het bestuur geïn
stalleerd. Verschillende (besprekingen werden
gevoerd, die pile de beste verwachtingen voor
de toekomst koesteren, waarna de bekende
drankbestrijder H. Prfnann S. J. nog eens
even de verschillende plichten van den recht-
geaarden drankbestrijder (onderstreepte.
Voorzitter van 't bestuur voor Zeeuwsch-
Vlaanderen is de heer J. Giïïesen te West-
dorpesecretaris de heer M. van Goethem te
Sas van Gent.
Kerknieuws.
- Ds. P. Stemelink ran Hoogeloon, hoopt
op den 2den Juni a.s, des namiddags te Me-
liskorke zijn intree te doen, na "des voor
middags te zijn bevestigd door ds. G, de Wijk
van Zoutelande
- H. M. de Koningin heeft benoemd tot
hofprediker den heer E. Lacheret, predikant
to Parjjs, oud-predikant aan de Waal sche ge
meente te 's-Gravenhage.
Aldus luidt een bericht in verschillende
bladen. We vermoeden echter dat het hier
geldt de betrekking van hofkapelaan. De heer
E. Bourlier, die doze functie vervulde is on
langs overleden. Hofprediker is dr J K.
Gemat sen
Ned. Berv. Kerk
Bedankt: voor Oud-Vossemeer d9. J.
G. Woelderink te Ottolandvoor Kamper
veen (0.) ds. A. Prins te Rouveen voor
Arnhem dr. B. van Meer te Apeldoorn
voor Kiel-Windeweer ds. N. W. Posthumus
te Eijsden.
Gereformeerde Kerken.
Beroepen: te Leiden ds. J. A. Don-
ner, em.-pred. te Breda fen dé. Roorda te
Bredate Hoogkerk (Gr.) ds. P. Bos te
Delfzijl.
Bedankt: voor Bunschoten ds. J. A. de
Vries te Zaandam.
Kunst en Wetenscüappen.
H. M. de lvomngiu-Moeder is voorne
mens 20 Mei de Wagner-uitvoering van „Par
sifal" te Amsterdam bij te wonen, vergezeld
van de vorstin van Bentheim, Hr Ms. zuster,
die tegen dien datum Ie Soestdijk verblijf
komt houden.
Rembrandt's „Portret van een koopman"
is voor f 625.000 in handen overgegaan van
toen Amerikaan, H C. Frick.
Het schepenen-college van Antwerpen
heeft beslist een gouden gedenkpenning ter
eere van Max Rooses te laten maken. Het
eeremetaal zal den heer Rooses bij de ont
vangst ten stadhuize aldaar, op Zondag 19
dezer, worden overhandigd.-
André Laten heeft voor zijn roman
„l'Elève Gilles" de „grand prix littéraire" ter
waarde van 10.000 frank van de Académie
franqaise gekregen.
Professor Froriep meent in het knoken-
huisje van de begraafplaats te Weimar den
echten schedel van Schiller ontdekt te heb
ben. Men weet, dat het doodshoofd, dat se
dert 1825 als de schedel van Schiller bewaard
wordt, niet authentiek is, zooals de hoog
leeraar Wekker in 1881 heeft aangetoond.
Behalve nu, dat de vorm van den bedoelden
schedel overeenkomt, met het gipsafgietsel, dat
van Schiller op zijn doodsbed werd gemaakt,
mist hij ook de tand, welke volgens getuigenis
van een der dienaren des «lichters, ook idezen
ontbrak.
De leden van hel anatomisch genootschap
in Weimar scharen zich aan de zijde van
Froriep.
Tusschen de weduwe van Ernst. von
Wildenbruch, bier vooral als dichter van het
herhaaldelijk voorgedragen „Hexenlied" be
kend, en de Schiller-stichting te Weimar
is de volgende schikking getroffen: na den
dood van mevrouw von Wildenbruch wordt
de villa eigendom der genoemde stichting.
Deze verplicht zich, een deel daarvan voor
een Wildenbruch-museum te bestemmen ter
wijl een andere afdtoeling van het blijkbaar
ruime buitenhuis als tehuis voor verdienste
lijke schrijfsters of vrouwelijke verwanten van
Duitsche auteurs wordt ingericht. Ten slotte
zal de stichting zelf haar zetel van Weimar
naar die woning verplaatsen. Ook op haar
gaat het vermogen van den romantischen
dichter over, als diens weduwe overleden is.
De keizer van Duilscliland heeft het
Arehaeologisch Instituut te Berlijn een be
langrijke, oudheidkundige ontdekking geseind.
Het geldt de blootlegging van den tempel van
Asklepios of Apollo (de «aam va» wie daarin
vereerd werd staat niet vast) op dat eiland,
die 90 jaar geleden door de Engelschen was
ontdekt, maar dien men weer verdwenen
waande.
Het bleek dat verschillende onderdeden nog
in gaven toestand waren. Deze zullen op
nieuw (worden opgezet.
Onderwijs.
- Men schrijft aati de „Ned." dat door het
hoofdbestuur van. de „Vereen, van Chr. On
derwijzers en Onderwijzeressen in Nederland
en de 0. B." een langdurige discussie is ge
houden over do gemeenschappelijke salarisactie.
De meerderheid van het hoofdbestuur stelt
l aan de algemeene vergadering voor
houjden te Arnhem op 28 en 29 Mei: „De
algemeen© vergadering machtige het hoofdbe
stuur pogingen in het werk te stellar de tot
heden gevoerde gemeenschappelijke salaris-
actie to vervangen door een federatieve, opdat
een meeting, als in Den Haag heeft plaats
gehad, zich niet herhale."
Voorts wordt voorgesteld het hoofdbestuur
te machtigen tot het benoemen van een com
missie, bestaande ujt leden der Vereeniging
uit alle districten, om een Centraal Bureau in
te stellen in de hoofdstad des Rijks, tot het
verkrijgen van alle inlichtingen en adviezen,
die kunnen strekken tot de vervollediging en
propageering van het Christelijk onderwijte.
- De commissie voor de machinisten-exa
mens, bedoeld in art. 8 der Schipperswet,
zal, pvereenkomstig de bepalingen vervat in
hel reglement voor de machinisten-examens,
en Ihet sleepvaartreglement, aanvangende 28
Mei a.s., zitting houden te Utrecht. De aan
vragen om tot die examens te worden toege
laten moeten den voorzitter der commissie
vóór 18 Mei bereikt hebben. Zio voor nadere
bijzonderheden „St. Crt no. 106.
Leeraren aan de Rijksopvoedings
gestichten voor jongens.
In verband met de lioogere eischen, welke
ma fte reorganisatie der Rijksopvoedingsge
stichten voor jongens aan ondenvjjs en op
voeding in die inrichtingen mogen worden ge
steld en levens ten einde aan de opvoedende
ambtenaren bij genoemde gestichten, die blijk
geven van voldoende bekwaamheidruimere
ambtelijke vooruitzichten te openen, ligt het
in de bedoeling van liet Departement van
Justitie om, nadat de daarvoor noodige fond
sen op de a s. Staatsbegrooting zullen zijn
toegestaan aan bedoelde Rijksopvoedingsge
stichten een nieuwe betrekking in "het leven
te roepen, namelijk die van leeraar
Deze leeraren zullen zijn Ie onderscheiden
in drie groepen, n.l-
a leeraren, belast met gestichtsopvoeding
(d. i de leiding van verpleegden buiten de
school of arbeidsuren), b. leeraren belast met
schoolonderwijs, en c leeraren belast met vak
onderwijs.
De jaarwedde dezer leeraren zal bedragen
voor groep a. ten minste f 1200 en ten hoogste
f1600, voor de groepen b. en c. ten minste
f 1300 en ten hoogste f 1700.
Voor allen zal aan de betrekking verbon
den zijn het kosteloos genot van ambts
woning, of, bij gemis daarvan, een toelage van
f250 's jaar atevens genieten zij vrije genees
kundige behandeling
Ten einde dezen rang te kunnen bereiken
zal men in de eerste plaats met vrucht moe
ten afleggen een examen voor candidaat-op-
voedend ambtenaar, hetwelk evenals de heide
vorige jaren, ook dezen zomer zal gehouden
worden. De eischen voor dat examen en ver
dere bijzonderheden zullen binnen enkele we
ken in de „SI. Crt worden bekend gemaakt
Dooi' de candidaat-opvoedende ambtenaren
wordt, deelgenomen aan een cursus in de
hoofdbeginselen der opvoedkunde en daaraan
verwante vakken, welke zoo spoedig moge
lijk na bovengenoemd examen op nader aan te
■wijzen plaats zal worden gegeven. Voor ten
behoeve van den cursus gemaakte reis- en
verblijfkosten zal een vergoeding worden ver
rekt.
De candidaat -opvoedende ambtenaren, die
evembedoelden cursus mei vrucht hebben ge
volgd en ten minste één jaar in de gestich
ten 'werkzaam zijn geweest, worden bjj ge
bleken geschiktheid benoemd tot opvoedend
ambtenaar.
Diegen© van de opvoedende ambtmanen,
welke voor bevordering tot leeraar in aan
merking jwenschen te komen zullen moeten
deelnemen aan drie cursussen, welk» met
tusschenruimten van telkens een jaar, gedu
rende enkele weken zullen worden gehouden
Uiterlyk een jaar na den derden cursus zul
len de deelnemers worden onderworpen aan
een theoretisch en practisch onderzoek be
treffende de bij de cursussen onderwezen vak
ken. De opvoedende ambtenaren, die dit exa
men met goed gevolg afleggen, worden be
noemd tot leeraar.
Verschillende Bericöten
Aan „Het Volk" wordt verzekerd, dal
tusschen liberalen en vrijzinnig -demokrater!
in het district Zaandam is overeengekomen,
dat het vnjz.-dem. Kamerlid dr. Bos de ge
zamenlijke kandidaat dier partijen zal zijn
voor de Kamerverkiezing van 1913.
Tot candidaat der. S. D A P. voor de
Kamerverkiezingen in 1913 is in het district
Den Helder gekozen de heer C. Thomassen te
Amsterdam
De gemeenteraad van Roermond heeft
Zaterdag besloten met 10 tegen 2 stemmen,
tot invoering van den lOurigen arbeidsdag
voor gemeentewerken
Te Edain is mej. de wed K. Bei/er
100 jaar pud geworden. Het R Kath. gesticht,
waarin zij wordt verpleegd, vlagde, evenals
tal van woningen. B en W zijn haar officieel
komen begroeten en ook de geheele burgerij
beeft belangstelling getoond. De oude vrouw
is nog vrij gezond.
Naar aanleiding van de aan de heeren P.
L. de Vries, gemeente-secretaris van. Zandvoort
C. Names Gorter, journalist te Alkmaar,
verstrekte opdracht om voorbereidende maat
regelen te nemen voor een gemeenschappelijk»
reclame der Hollandsche Noordzeebadplaatsen
in het buitenland, is te Amsterdam eene ver
gadering gehouden van afgevaardigden van ver
tot bevordering van het vreemde-
in die badplaatsen en andere be-
