MIBDELMBGSCHK C0ERA1IT
Dinsdag
7 Mei.
Kerknieuws.
Kunst en Wetenschappen.
r. 10»
15»' Jaargang.
1912.
Sm oomrint T0n?ti.nt d.gelljki, mst wt"°»4iring .in Zou- u Praitdigii.
Si p.r kwirtial, «one! «or Middelburg all roor aUa pluutieu iu Nedorlaud (ruuce pp
Af.nnderliike uammen koiten S rent
Advertentiön by abonnement op voordeelige voorwaarden
Pro»pectn*sen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
A.iv«rte*tiön voor het eeritvolgende nummer moeten des middag, vóór
aan het bureau bezorgd zijn.
Advartestiilo a 20 .'eat per regel. Bij abonnement vs*: lager. Geboorte-, dood- en
alle andore familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50elke rage! meer
20 cent. Reclame» 40 eest per regel. Groote letters naar de plaat», die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclame», niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het AUgetaees AdTertentfie-ffiwrt an
A. SP F. LA MAK As., N.Z. V oorbBrgwai Ausaterdan.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
DE
Middelburg 6 Mei.
DRAADLOOZE TELEGRAFIE
„ZEELAND".
De schrijver van de meedeeling in de
»N. R. Ct." heeit. op onze bestrijding geant
woord in een met X. onderteekend inge
zonden stuk, waarvan het zakelijke is, dat
de schrijver toegeeft dat de telegrafist offi
cieel geen uur van rust heeft, maar volhoudt
dat, blijkens hem bekende feiten, het toestel
jiQms een uur onbeheerd is
Wij kunnen tegenover die niet nader
toegelichte bewering natuurlijk niet anders
doen dan onze informatie te stellen, volgens
welke <le telegrafist gedurende de heele reis
op 2ijn post is. En in dat opzicht vervalt
dan de beteekenis der opmerking van den
schrijver dat er bij draadlooze telegrafie geen
waarschuwer is, en dat de telegrafist dus
niet kan gaan wandelen. Dat bij de Mij
„Nederland" verleden jaar nog het systeem
bestond van om het uur aanroepen, bewijst
natuurlijk niets tegen den dienst bij de
„Zeeland."
Het „kleinzielige feit" van het beboeten
van een telegrafist door het Hoofdbestuur
der Eunkentelegrafie -omdat hij met een
Marconi-systeeru in verbinding was getre
den, houdt X. vol.
DE SPELLINGKWESTIE.
liei Hoofdbestuur van. de Vereniging tot
Vereenvoudiging van onze Schrijftaal" heeft
aan den minister van binncnlandsche zaken
een adres .gericht, waarin het zegt ernstige
bezwaren te hebben togen het onlangs ver
schenen Verslag der Staalskommissie van 1909,
en Wel hoofdzakelijk togen do aanbevolen
dwangmaatregelen, die moeten leiden tot on
derdrukking van allo ook maar «enigszins
belangrijke wijzigingen in de schrijfwijze van
m taal, en bovendien een schrille tegen-
stolling vormen mot de theorieën van vrijheid
en staatsonüiouding, in datzelfde verslag ver
kondigd en aangeprezen.
Adressant vorzookt daarom den minister te
willen bevorderen, „dat de Regering maat
regelen treffe, waardoor aan de spelling van
onze taal een gepaste vrijheid verzekerd
worde, en wel door te besluiten
le. Wanneer naast het bestaande spelling
stelsel een ander opgekomen is, d.'.t in
schillende bevolkingskringen een groot a'
tal voorstanders telt en doordringt m de
praktijk, worden de schoolautoriteiten gemach
tigd do onder hun toezicht staande scholen
to veroorloven hot nieuwe spellingstelsel toe
te liassen. Tegelijkertijd worde dan deniouwo
spoiling toegelaten op alle van overheidswege
ai te nemen examens.
2o. Wanneer blijkt dat de nieuwe spelling
in de breedste kring gevolgd wordt, gaat do
Regering er ook zelf toe over, zich van die
sohrijfryijze te bedienen."
Mochten er bij den minister bezwaren be
staan om reeds aanstonds mede te werken
tot hot treffen van een besluit in dezen
geest, dan neemt het Hoofdbestuur de vrij
heid hem eerbiedig in overweging te geven,
n i o t tot het nemen van eenigen maatregel
in doze over te gaan, alvorens hem zal zijn
toegezonden een in bewerking zijnde beoor
deeling van het verslag der bovengenoemde
Staalskommissie, met de noodige aanvullingen,
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN DE
HOOFDSTAD.
Nadat de Koningin Zondagmorgen te negen
uur persoonlijk prinses Juliana naar het Von
delpark had gebracht, keerde zij tegen tien
uur naar het paleis terug, vanwaar zij met
prras Hendrik en gevolg te voet naar de
Nieuwe kerk ging voor het bijwonen van een
godsdienstoefening. Dr. C. A. ter Linden hield
daar oen predikatie naar aanleiding van het
laatste gedeelte van het 19e vers van Johan
nes 20; „Vrede zij ulieden
s Middags werd door de Koningin en den
Prins, na een rijtoer, het jaarlijksch bezoek
aan „Artis" gebracht, Even later kwam daar
ook prinses Juliana per auto. Zij reed in het
rijtuig met haar ouders naar het paleis terug.
De koningin en de prins hebben Zater
dag een bezoek gebracht aan de Drucker-
colleclie in het Rijksmuseum te Amsterdam.
De Isroëls-zaal had ditmaal de bijzondere
belangstelling van H.H M M. Hier bevinden
zich 13 schilderijen en 10 aquarellen van
Joseph Israöls,"welke niet behooren tot de
collectie, maar in bruikleen zijn afgestaan.
Toen de koningin voor deze stukken haar
bijzondere belangstelling toonde,deelde de
beer Drucker baar mede, dat deze ook door
hem aan den staat worden geschonken, in het
volste vertrouwen, dat de door dr. Cuypers
ontworpen uitbouw van bet Drucker-museum
tot stand zal komen, opdat hij in staat
worde gesteld nog meer schenkingen te doen.
De beer Drucker wensebt n.l. niet, dat zijn
collectie verspreidt zal worden, doch dat zij
bijeen blijve. De »N. R. Ct« voegt hieraan
toe, dat juist Zaterdag de acte, waarbij de
beer Drucker de nieuwe schenking aan het
rijk doet, te 's-Gravenbage onderteekend werd
Dit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
De voorbereidingen voor het op den 2dcn
Pinksterdag a 1 h i e r door „Middelburg Voor
uit" te houden festival schieten goed op.
Het openingsconcert, zoo deelt men ons
mee, zal des voorin, om 8 uur gegeven Wor
den door liet muziekgezelschap „Vooruitgang
is ons Steeven." van Souburg, het morgen-
concert door ,De voreenigde Werklieden"
Temjeuzcn, liet avond-concert door het „Mid-
delburgsch Muziekkorps en het slot-concert
door het gezelschap „Aaxdenburgsch Fan
faren."
Er zal eene groote optocht van al de deel
nemende gezelschappen gehouden worden, tij
dens het eigenlijke festival in den namiddag-
zullen niet minder dan 16 muzikale wande
lingen gemaakt worden, terwijl aan den fak
keloptocht naar het vuurwerk zal worden deel
genomen door „Aardenburgsch Fanfaren" en
„Vooruitgang is ons Streven".
Het vuurwerk belooft inderdaad iels moois
te worden en ook het programma der welwil
lend door „Medioburgum" aangeboden tumuit-
vooring belooft bed wat
Voor de deelnemende gezelschappen zijn geld
prijzen beschikbaar in totaal f 245, benevens
niet minder dan 28 verguld zilveren en zilveren
medailles, waaronder zeer mooie exemplaren
en een zilveren lauwerkrans.
Van de bekende reclame plaat zijn door wel
willende hulp van „Vreemdelingen verkeer"
150 exemplaren in Noord-België verspreid ter
wijl 550 exemplaren in alle plaatsen van Zee
land de bevolking kond dóen van Midddburg's
voornemen om op 27 Mei eens flink feest te
vieren.
De tent op het Molenwater wordt gereser
veerd voor die gezelschappen, welke dien dag
stail mochten bezoeken cn ofschoon niet
deelnemende aan het festival, tot verhooging
der feestelijke stemming een paar nos ten beste
mochten willen geven.
Hot. officieel programma, waaraan hard ge-
Werkt wordt en dat een heel aardig boekdeeltje
belooft te worden, zal denkelijk 8 dagen vóór
het festival verkrijgbaar zijn.
Do medailles enz. zullen ©veneens 8 dagen
voor hot feest geëxposeerd worden in één 'der
etalages van de firma F. 11. den Boer.
Wij hopen dat 27 Mei én voor „Middelburg
Vooruit" èn voor do bezoekers onzer stad
zomerschon dag zal moge zijn, daarvan toch
hangt voor hot grootste deel het welslagen van
het festival af
Uit Vlissingen.
De opening der Zeebaden te Vlissingen
is door Burg. en Weth. bepaald op 26Meie.k
Tot concierge der Burgeravondschool en
Avondschool voor Handwerkslieden te Vlis
singen is benoemd do heer P. Sinke
Do gemengde zangverceniging „De Volks-
em" te Vlissingen, directeur de heer
II. C. do Waal, trad j.l. Zaterdagavond voor
bet eerst op in het openbaar in de groote
zaal van den hoer Buning, waar zij met luid
applaus werd begroet door de meer dan 300
Door den heer J. A. Pieterse van Wijck
werd als president liet doel en streven der
veneeniging uiteengezet. Uit zijn toespraak
bleek, dat de vereeniging bestond uit 60
Den directeur werd bij het derde nummer,
n.l. „Het lied van Mei", door mej. Pieterse
van WijckVan Ooijcn Lamerse namens de
damesleden een bouquet aangeboden.
Gedurende de uitvoering gaven zich 14 per-
>nen op als lid voor deze vereeniging.
Een net en gezellig bal, onder leiding van
•n beer Pieterse van Wijck hield de vele
aanwezigen tot ver na middernacht bijeen.
Uit Walcheren.
Do installatie van den nieuwen burgemees-
kt van St. Laurens, den hoer L. Melse
aldaar, zal plaats hebben op Dinsdagmiddag
14 Mei a s. Op (ben dag zullen er verschik
in de gemeente geschie
den Vele ingezetenen zijn reeds druk bezig
met het maken van toebereidselen tot liet
aanbrengen van versieringen enz.
Zondagmiddag om half zes uur kwam dooi
den Abeelscben zandweg iemand op een mo
torfiets aan. Op een "lioek gekomen maakte 3iij
zijn draai te kort, Zoo dat de fiets om wiel,
de berijder kwam in de sloot terecht, wonder
boven wonder kwam hij er met een paar natte
voeten en een geschonden neus af
In de afgeloopen week werd by de directie
der stoomtram Walcheren bericht ontvangen
dat uit een mand met versclie visch een 20-tal
visschen- ontbraken..
De marechaussees werden gewaarschuwd,
stelde een onderzoek in, en namen bij den
conducteur C v H., die voorloopig
schorst, een partijtje versclie visch in beslag.
o
Uit Zuid-Beveland.
Men schrijft ons tot Goes-
Een zoogenaamde vriendschappelijke wed
strijd)-rage" werd Zondag j.l, alhier weer ge
leverd.
Eenz oogenaamde vriendschappelijke wed
strijd tusschen twee Goesche voetbalvereeni-
gingen is n.l na de rust gestaakt moeten
worden wegens voet- en handtastelijkheden
van partners.
In een te 's-Gravenpolde r dezer da
gen gehouden gecombineerde vergadering der
colleges van Burgemeester en Wethouders van
Baarland, Ellewoutsdijk, Hoedekenskerke, 's-Gra-
venpolder, 's-Heer-Abtskerke en Nisse is be
sloten pogingen aan te wenden om te trach
ten het ontworpen tramwognet op Zuid-Beve
land tot te breiden én wel m dien geest, dat
al de genoemde gemeenten daarin ook worden
opgenomen en aldu3 ook die gemeenten in
rechtstreeksclie verbinding met Goes worden
gebracht.
Een comité is gevormd, bestaande tot ver
tegenwoordigers dier gemeenten, dat zich zal
belasten met het ontwerpen, van de noodige
plannen, richting der lijn, enz. en aanraking
zal zoeken met het bestaande tramwegcomité
voor Zuid-Beveland. Aam de bij het plan ge-
interesseerde gemeenten en waterschappen is
reeds verzocht te willen mededeelon of zij
in principe bereid zijn financieelen steun te
verleenen.
De op de Oosterschelde gestrande vracht
boot „Ristelhueber IV" is vlot gekomen en
heeft de overgeladen goederen weder inge-
Uit Noord-Beveland.
Dinsdag 14 dezer bezoekt de Commissaris
der Koningin de gemeenten Kats, Colyns
plaat, Wissekerkc en Kortgene.
Uit Z.-Vlaanderen 0. D.
Omtrent de audiëntie van mosselhandelaars
tot Philippine bij den minister van finan
ciën deelt men ons nog mee dat een drietal
mosselhandelaars in gezelschap van den hoer
Vorsterman van Oijen, hun opwachting bij den
Minister maakten ten einde over vermindering
van pacht der mosselperceel-en te spreken,
met het oog op de schade, ontstaan door
den storm van 30 September 1910.
"a een aandachtig gehoor beloofde de mi
nister een nader onderzoek te doen instellen
en zoo mogelijk aan bun wenschen te gemoet
te komen.
De mosselhandelaars leven hierdoor weer op
hoop, dat ook bun de geleden schade ©enigs
zins vergoed zal worden. Het is te hopen,
dat zij in hun verwachting niet teleur ge
steld worden, schrijft onze correspondent
- De Ring „Goes" van Chr. Jongelings-
vcreenigingen, aangesloten bij liet Ned. Jonge
lingsverbond, in samen working mot den
bondsring „Ztod-Beveland" van jongelings-
vereenigingen op geref. grondslag hoopt dit
jaar, 27 Juni a.s., zijn 10e zomerfeest te
vieren in een fraaien boomgaard van den heer
Boonman te 's-IIeer-Arendskerke.
Verschillende sprekers van naam zullen liet
woord voeren, terwijl hef muziekgezelschap
„Hosanna" van Goes wederom zijn medewer
king zal verleenen.
Op Zondag 23 Juni a.s. des namiddags
drie uur zal een openluchtbijeenkomst
van Vrijzinnige Godsdienstigon gehouden wor-
n in het Mastbosch bij Breda.
Ned. Hen. Kerk
Beroepen: te Leerdam ds. W. Zijlstra
te Groot Ammers.
Gereformeerde Kerken.
Bedankt: voor Houwerzijl en Scboo-
nebeek ds. G. Kerssies te Wolvega.
Chr. Gereform. Kerken.
Beroepen: te Boskoop ds. J. van Vliet
te Vlaardingen.
Op het 47e Tonkünstlerfest von dem
Algemeinen Deutschcn Müsikvorein te Dantzig,
to houden 31 Mei a.s., zal o, a. worden uit
gevoerd liet symfonisch gedicht- „Na zons
ondergang aan. Zee" van Frederik van Eeden.
gecomponeerd door Otto Lies te Goes
Van denzelfden componist werd door de
bovengenoemde veroeniging in 1910 uitgevoerd
„Drci Gesënge met Orchester
Heden is te Brussel de zgn. «Lente
salon" geopend. Daarbij is een internationale
tentoonstelling van hedendaagsehe, gods
dienstige kunst gevoegd.
Uiiöerwijs.
- Met ingang van 6 Mei is benoemd tot
tijdelijk onderwijzer aan de Chr. school in
do Wijngaardstraat le G o e s de heer A. P.
Steketee, aldaar
Tot onderwijzeres aan de Meisjesschool
te Goes is voor den tijd van één jaar be
noemd mej. N. Kruijs Voorbergje, onderwijze
res te Kruiningen, met ingang van 1 Sep
tember a.s.
Burgemeester en Wethouders van Goes
benoemden met ingang van 1 Mei j.l tol
delijke onderwijzeressen aan school Bde
dames G. J. M. de HuQu te Goes, F J, J
Tol te Vlissingen, en J W Fran^oijs te Yer-
seke, terwijl de heer M. G. van den Ende te
Goes tot tijdelijk onderwijzer aan dezelfde
school werd aangesteld,
Zaterdag slaagde te Arnhem voor het
examen van onderwijzeres mej. D. G. Rijken,
leerlinge der Rijks-Kweekschool voor onder
wijzeressen te Apeldoorn, geboren te Mid
delburg.
Geslaagd te Ostende voor 't examen 2e
stuurman groote vaart de heeren E. Decrop,
J Barbé en. F. de Schepper
Bij res. van den Min. van Kol. zijn W.
Louwo en J. C. Stam ter beschikking ge
steld van den Gouv.-Gen van Ned.-Indiê, om
te worden benoemd tot onderwijzer der derde
kl. bij het operib. Eur. 1. o daar te lande.
Landbouw.
- Zaterdagavond werd door eenige groente-
kweekers te 's-Ileer Arendskerke een
afcL van de Middelburgscho Vereeniging op
gericht. Elf leden traden toe en kozen tot
bestuursleden de lieexen P Wisse. W. v. d.
srge en M. Lokerse.
Dienzelfden avond werd aldaar een ver
eeniging opgericht van oud-leerlingen van
tuinbouwcursussen Terstond traden 14 leden
toe. Tot bestuursleden werden gekozen W. P.
Markusso ion J. M. op 'tHof te 's-Heer
Arendskerke en M de Wilde te Hemkenszand
Het mond- en klauwzeer in
Nederland in 1911.
Vanwege de Directie van Landbouw ver
scheen een lijvig rapport van 178 bladzijden
over bet mond- en klauwzeer in ons land
1911.
Zooals uit de inhoudsopgave blijkt, bevat
bet, behalve eene inleiding, zes hoofdstukken.
Het eerste hoofdstuk handelt over bet ver
loop van het mond- en klauwzeer tot 1 Mei,
bet. tweede over het verloop na 1 Mei. In
hoofdstuk III wordt de ziekte zelf besproken,
baar oorsprong, aard en wezen. Het vierde
hoofdstuk geeft een overzicht van de maat
regelen, welke hier te lande in 1911 zijn
aangewend. In hoofdstuk V wordt een beeld
gegeven van het voorkomen van het mond
en klauwzeer in het buitenland en van bet
geen in onderscheiden landen ter bestrijding
van deze ziekte is gedaan.
Ten slotte wordt in hoofdstuk VI aange
geven, welke maatregelen in de toekomst,
1 mede op grond van de in 1911 opgedane
ervaring, tegen deze ziekte moeten worden
aangewend.
Bovendien zijD in het rapport opgenomen
een tiental kaarten van ons land, aangevende
den stand der ziekte in ieder der maanden
van April tot en met December.
Van belang is hetgeen de schr ver, de
heer Remmelta in het laatste hoofdstuk mee
deelt over de gedragslijn die in de toekomst
moet worden gevolgd.
In de eerste plaats bespreekt schrijver de
vraag of men het nemen van mnatregelen
achterwege moet lnton en den veestapel moet
laten doorzieken. Velen raden dit aan, aldus
redeneerende«als nu alle dieren de ziekte
hebben gehad, heeft de smetstof geen voedsel
meer om voort te kunnen woekeren en het
lijden is geleden». Dit is, zegt dr. R. zeer
juist gedacht, wanneer het enkele stalleu
betreftook mogelijk nog voor eene kleine
streek, maar voor het gelieele land bedriegt
men zich. Men rnakt op die wijze de ziekte
nooit kwijt, zooals schrijver aan de hand
van de in de jaren 1892 tot 1912 opgedane
ervaring aantoont.
Sommigen verwachten alle heil van een
serum of eene entstof, die de wetenschap
ons in de toekomst zal brengen. Nu is er
over de te verwachten resultaten van een
Bernm nog niet veel positiefs te zeggen. Er
op rekenen, dat dit in de toekomst het
middel ter bestrijding der ziekte zal zijn,
kan men in elk geval niet. Men zal dus
naar doeltreffender maatregelen moeten uit
zien.
Na er nog eens op gewezen te hebben,
hoe de oorzaken van de groote uitbreiding
in 1911 gelegen zijn in niet tijdige
aangifte, in onwillekeurige en
opzettelijke verspreiding van
smetstof en in gebrek aan mid
delen om de gegeven voor
schriften te handhaven, komt de
schrijver tot de bespreking der in 't vervolg
te nemen maatregelen.
Ook als er geen gevaar voor het binnen
dringen van het mond- en klauwzeer is,
moet het verbod van invoer van herkauwende
dieren en varkens en van sommige daarvan
afkomsoige producten blijven gehandhaafd
behoudens de toe te stane vergunningen.
Bij het dreigen van eenig gevaar worden
onmiddellijk strengere maatregelen genomen
befreffende vergunningen tot invoer, grens
verkeer, invoer veevoeder, het toelaten van
vreemde handelaren op markten enz. Er
wordt begonnen met het voorbereiden voor
hunne taak van een corps bewakers. Het
wordt verboden de nevenproducten der
zuivelfabrieken anders dan gepasteuriseerd.,
af te leveren. Stalinspecties worden gehou
den. Van Rijkswege wordt toezicht uitge
oefend op het vee, dat ter markt wordt
toegelaten. Biij het optreden der ziekte gór
den krachtiger maatregelen dan tot dusverre
gebruikelijk waren, genomen om dit optreden
tot enkele gevallen te bepevken. De in dezen
door de veehouders op te volgen voor
schriften zullen moeten worden verscherpt.
De bestrijdingsdienst zal zoodanig moeten
worden gewijzigd, dat snel en krachtig
optreden mogelijk is. De burgemeester, die
zoodra een geval is aangegeven, strenge voor-
loopige maatregelen neemt, geeft onmiddel
lijk kennis aan den districtsveearts en den
chef van den veeartsenijkundigen dienst,
onder wiens leiding de uitvoering der uit
roeiingsmaatregelen geschiedt. Deze laatste
plaatst in de besmette streek zoo spoedig
mogelijk een deskundige met voldoende
assistentie van veeartsen, veeopzichters en
politie, om verzekerd te zijn van eene
behoorlijke uitvoering en handhaving der
maatregelen. Deze deskundige lean de dis
trictsveearts zijn, maar ook een ander.
De schrijver vleit zich, dat bij voldoende
medewerking van de zijde der veehouders
het met dit stelsel mogelijk zal zijn de uit
breiding der ziekte te voorkomen. Ten einde
de medewerking der veehouders te ver
krijgen, zal vergoeding voor bedrijfsschade
moeten worden verleend- Voorts wordt er
op gewezen, dat de Vereenigingen nut zou
den kunnen stichten door in elke plaats
bij het dreigen van het mond- en klauw
zeer eene commissie te vormen die zich tot
taak stelt leiding te geven aan de mede
werking der veehouders door hare aandacht
te schenken aan alle middelen, die de vee
houders zelf ter hand kunnen nemen, om de
uitbreiding der ziekte te voorkomen. Ten
Blotte wordt de wensclielijkheid betoogd,
dat de Regeering bij de nadere uitwerking
van het aangegeven schema overleg pl -egt
met eene commissie, gevormd uit vertegen
woordigers van landbouwers, die tevens van
advies zou kunnen dienen bij hot vaststel
len der gedragslijn, zoo onverhoopt de po-
giDgen, om de ziekte te localiseeren, Diet
mochten slagen.
8POR T.
VOETBAL.
Zeeuwsche competitie.
Voor de Zeeuwsche competitie werd alleon
gespeeld de wedstrijd ,,M. V. V O. II"
„Vlissingen", op het terrein achter de meel
fabriek. De Olympian on speelden tot rust
onvoltallig, maar hadden toen toch do leiding
weten le krijgen. De rust ging in met 21.